มรดกโลกในอาเซียน 4 ประเทศ

มรดกโลกในอาเซียน 4 ประเทศ

คานา

รายงานฉบบั น้ีเป็นส่วนหน่ึงของวิชา คอมพิวเตอร์ ช้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ี 4/1 โดยมี
จุดประสงคเ์ พ่ือความรู้ในการใชส้ ื่อออนไลนใ์ หเ้ กิดประโยชน์มากท่ีสุด ซ่ึงมีเทคนิคใน
การใชเ้ ทคโนโลยคี อมพิวเตอร์ในการจดั ทาํ ข้ึน

ในการจดั ทาํ รายงานเล่มน้ีผจู้ ดั ทาํ ขอขอบคุณ คุณครู อาคาเนย์ มณีเทียนทอง
ผใู้ หค้ วามรู้ความช่วยเหลือ

ผจู้ ดั ทาํ

สารบญั

เรื่อง หนา้
- คาํ นิยามหรือความหมาย 1
- มรดกโลกในไทย 1
- มรดกโลกในเวยี ดนาม 3
- มรดกโลกในกมั พชู า 6
- มรดกโลกในลาว 7
- อา้ งอิง 8

มรดกโลกในอาเซียน

4 ประเทศ

ดินแดนในอาเซียนไดช้ ่ือวา่ เป็นแหล่งอารยธรรมท่ีสาํ คญั แห่งหน่ึงของโลก สิ่งท่ียนื ยนั ไดเ้ ป็นอยา่ งดี
คือ โบราณสถาน โบราณวตั ถุ สถานท่ีสาํ คญั ตา่ ง ๆ ท่ีไดร้ ับการยอมรับในระดบั สากล โดยไดร้ ับการข้ึน
ทะเบียนเป็นมรดกโลกถึง 33 แห่ง อยใู่ น 7 ประเทศสมาชิกอาเซียนจาก 10 ประเทศ ร่องรอยของอารยธรรม
เหล่าน้ีไดย้ นื หยดั ผา่ นกาลเวลามาอยา่ งยาวนาน ถือเป็ นมรดกอนั ทรงคุณค่า ในการบอกเล่าเรื่องราวทาง
ประวตั ิศาสตร์ วฒั นธรรม และสะทอ้ นถึงภมู ิปัญญาของแหล่งชุมชนตา่ ง ๆ ในอดีต และเพือ่ เป็นการ
คุม้ ครองและอนุรักษพ์ ้ืนท่ีเหล่าน้ีไมใ่ หถ้ ูกทาํ ลายไปตามกาลเวลาองคก์ ารการศึกษา วทิ ยาศาสตร์และ
วฒั นธรรมแห่งสหประชาชาติหรือยเู นสโก (UNESCO)ไดม้ ีการคดั เลือกสถานท่ีต่าง ๆ ข้ึนทะเบียนเป็น
มรดกโลกมาต้งั แตป่ ี พ.ศ. 2515 เพือ่ ปกป้ อง และเชิดชูคูณคา่ ของแหล่งมรดกโลกใหด้ าํ รงอยตู่ ่อไป
คานิยามหรือความหมาย

คาํ ว่า “มรดกโลก” หมายถึง มรดกทางวฒั นธรรมและธรรมชาติ ไดแ้ ก่ ป่ าไม้ ภูเขา ทะเลสาบ
ทะเลทราย อนุสาวรีย์ ส่ิงก่อสร้างต่าง ๆ รวมไปถึงเมือง ศิลปกรรมวฒั นธรรม โบราณสถานและแหล่ง
โบราณคดี ซ่ึงแสดงถึงความเป็ นเอกลกั ษณ์และความภาคภูมิใจของชนในชาติ ที่สะทอ้ นให้เห็นถึงอารย
ธรรมชุมชนที่ทรงคุณค่าควรแก่การอนุรักษป์ กป้ องให้ตกทอดไปยงั ชนรุ่นหลงั และเป็ นสิ่งที่ทุกคนในโลก
เป็นเจา้ ของร่วมกนั ในอาเซียนมีมรดกโลกรวม 33 แห่ง ใน 7 ประเทศ แบ่งเป็ นมรดกโลกทางวฒั นธรรม 21
แห่ง และมรดกโลกทางธรรมชาติ 29 แห่ง

มรดกโลกในประเทศไทย

ประเทศไทยไดเ้ ขา้ ร่วมเป็นภาคีในอนุสญั ญาคุม้ ครองมรดกโลกเม่ือวนั ท่ี 17 กนั ยายนพ.ศ. 2530 มีแหล่ง
มรดกโลกท้งั แหลง่ มรดกโลกทางวฒั นธรรมและแหล่งมรดกโลกทางธรรมชาติที่ไดร้ ับการข้ึนทะเบียนแลว้ 5 แห่ง
ไดแ้ ก่

1. อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ศรีสัชนาลัย และ
กาแพงเพชรมีความสําคัญท้ังในด้านประวัติศาสตร์
สถาปัตยกรรม โดยเฉพาะการเป็ นราชธานีแห่งแรกของ
ไทย เป็นศูนยก์ ลางความเจริญในช่วงพุทธศตวรรษที่ 18-
19มีโบราณสถานรวมท้งั ในและนอกกาํ แพงเมืองไม่นอ้ ย
กว่า 200 แห่ง ไดร้ ับการประกาศข้ึนทะเบียนเป็ นมรดก
โลกภายใตช้ ่ือเมืองประวตั ิศาสตร์สุโขทยั และเมืองบริวารเมื่อปี พ.ศ. 2534 โดยมีคุณสมบตั ิ คือเป็ นตวั แทน

ในการแสดงผลงานชิ้นเอกท่ีจดั ทาํ ข้ึนดว้ ยการสร้างสรรค์อนั ชาญฉลาดของมนุษยแ์ ละ เป็ นส่ิงท่ียืนยนั ถึง
หลกั ฐานของวฒั นธรรมหรืออารยธรรมที่ยงั ปรากฎอยใู่ นปัจจุบนั

2. อทุ ยานประวตั ศิ าสตร์พระนครศรีอยธุ ยาราชธานีเก่าแก่
ของไทยที่มีความเจริญรุ่งเรืองยาวนานถึง 417 ปี แมว้ ่า
ภายหลังจะถูกทาํ ลายลงจากภัยสงครามแต่ยงั คงเหลือ
โบราณสถานและโบราณวตั ถุท่ีเป็ นหลักฐานแสดงถึง
ความเจริญรุ่งเรืองและความมีอจั ฉริยภาพของบรรพบุรุษ
ของชาวกรุงศรีอยุธยาโดยเฉพาะสถาปัตยกรรมที่โดดเด่น
ท้งั พระราชวงั วดั ตลอดจนบา้ นเรือนของราษฎร ได้รับ
การประกาศข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลกเม่ือ พ.ศ. 2534

3.แหล่งโบราณคดบี ้านเชียงเป็นแหล่งโบราณคดีที่แสดงให้
เห็นถึงการดํารงชีวิตของผู้คนยุคก่อนประวตั ิศาสตร์
ยอ้ นหลงั ไปกว่า 4,300 ปี ซ่ึงมีวฒั นธรรมท่ีมีพฒั นาการ
แลว้ ในหลาย ๆ ดา้ นโดยเฉพาะภูมิปัญญาในการดาํ รงชีวิต
การผลิตภาชนะดินเผาและเคร่ืองมือเครื่องใชโ้ ลหะที่เป็ น
วฒั นธรรมเฉพาะของตนเอง แหล่งโบราณคดีบา้ นเชียงน้นั
ครอบคลุมถึงแหล่งโบราณคดีในภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือ
อีกกว่าร้อยแห่งซ่ึงเป็ นบริเวณพ้ืนที่ที่มีมนุษยอ์ ยอู่ าศยั หนาแน่นมาต้งั แต่หลายพนั ปี ก่อนไดร้ ับการประกาศ
ข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ.2535

4. เขตรักษาพนั ธ์ุสัตว์ป่ าทุ่งใหญ่นเรศวรและห้วยขาแข้ง
เป็ นผืนป่ าขนาดใหญ่ของประเทศไทยประกอบดว้ ยผืน
ป่ าอนุรักษ์ 3 แห่งไดแ้ ก่ เขตรักษาพนั ธุ์สัตวป์ ่ าทุ่งใหญ่
นเรศวรด้านตะวันตกเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ าด้าน
ตะวันออกและเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่ าห้วยขาแข้ง
ครอบคลุมพ้ืนท่ีกวา้ งใหญ่กว่า 6,000 ตารางกิโลเมตร
หรือ กวา่ 3,800,000 ไร่ และเป็ นสถานที่ธรรมชาติแห่ง
แรกของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียออกเฉียงใตท้ ี่ได้รับข้ึนทะเบียนเป็ นมรดกโลก โดยมีคุณสมบตั ิตาม
หลกั เกณฑ์ คือเป็ นตวั อยา่ งท่ีเด่นชดั ในการเป็ นตวั แทนของขบวนการเปล่ียนแปลงที่สําคญั ทางธรณีวิทยา

หรือวิวฒั นาการทางชีววทิ ยาและปฏิสัมพนั ธ์ของมนุษยต์ ่อสิ่งแวดลอ้ มทางธรรมชาติเป็ นถ่ินที่อยอู่ าศยั ของ
สตั วแ์ ละพนั ธุ์พชื ที่หายาก หรือที่ตกอยใู่ นสภาวะอนั ตราย แต่ยงั คงสามารถดาํ รงชีวิตอยไู่ ดจ้ นปรากฎให้เห็น
ในปัจจุบนั ไดร้ ับการประกาศข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลก ในปี พ.ศ. 2534

5. อทุ ยานแห่งชาตเิ ขาใหญ่อุทยานแห่งชาติทบั ลานอุทยาน
แห่งชาติปางสีดา อุทยานแห่งชาติตาพระยา และเขตรักษา
พนั ธุ์สัตว์ป่ าดงใหญ่ครอบคลุมพ้ืนท่ี 6 จังหวดั คือ
นครราชสีมา สระบุรี นครนายก ปราจีนบุรี สระแกว้ และ
บุรีรัมย์ มีพ้ืนท่ีป่ ารวมกันเกือบ 4,00,000 ไร่ หรื อ
ประมาณ 6,200 ตารางกิโลเมตร ไดร้ ับการประกาศข้ึน
ทะเบียนเป็ นมรดกโลกภายใตช้ ่ือ "ผืนป่ าดงพญาเยน็ -เขา
ใหญ่"เมื่อปี พ.ศ. 2548 โดยมีคุณสมบตั ิโดดเด่นในฐานะเป็ นถ่ินท่ีอยู่อาศยั ของชนิดสัตวแ์ ละพนั ธุ์พืชที่หา
ยาก ซ่ึงรวมถึงมีระบบนิเวศอนั เป็นแหล่งรวมความอุดมสมบรู ณ์ของพชื และสตั วท์ ี่ทวั่ โลกใหค้ วามสนใจ

มรดกโลกในเวยี ดนาม

ปัจจุบนั โบราณสถานและสถานที่ทางธรรมชาติในเวียดนามไดร้ ับข้ึนทะเบียนเป็ นมรดกโลกทาง
วฒั นธรรม 7 แห่ง ไดแ้ ก่

1. เมืองโบราณฮอยอัน เป็ นเมืองท่า ที่มีความ
เจริญรุ่งเรืองมากที่สุดในเอเชียตะวนั ออกเฉียงใต้ มีความเฟื่ อง
ฟูถึงขีดสุดในช่วงคริสต์ศตวรรษท่ี 16-18 จนได้ชื่อว่าเป็ น
ศูนยก์ ลางการแลกเปล่ียนวฒั นธรรมระหว่างตะวนั ออกกับ
ตะวนั ตก ปัจจุบนั อาคารสถานท่ีต่าง ๆ ไดร้ ับการอนุรักษ์เป็ น
อย่างดี สะทอ้ นให้เห็นอิทธิพลของพ้ืนเมืองและต่างประเทศ
ซ่ึงผสมผสานกนั ไวไ้ ดอ้ ยา่ งมีเอกลกั ษณ์ไดร้ ับการข้ึนทะเบียน

เป็นมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ. 2542

2. โบราณสถานหมีเซินเป็ นศาสนสถานศักด์ิสิทธ์ิที่ใช้
คารวะเทพเจา้ ในศาสนาพราหมณ์ – ฮินดูของอาณาจกั รจามปา
นกั โบราณคคีคาดว่ามีการก่อสร้างข้ึนก่อนนครวดั หลายร้อยปี
โดยเป็ นโบราณสถานในช่วงระหว่างคริ สต์ศตวรรษ 4-13
ปัจจุบันยงั คงมีโบราณสถานประมาณ 20 แห่งท่ียงั คงความ
งดงามและทรงคุณค่า นับเป็ นศาสนสถานพราหมณ์-ฮินดูท่ี
เก่าแก่และสมบูรณ์ที่สุดในแหลมอินโดจีน

3. ป้ อมปราการหลวงทงั ลอง หรือฮานอย เป็ นเมืองหลวงเก่าแก่ของเวียดนามซ่ึงเป็ นตน้ กาํ เนิดวฒั นธรรมที่
สําคญั ของประเทศ สร้างข้ึนในศตวรรษที่ 11 โดยราชวงศห์ ลีของอาณาจกั รไดเวียดโบราณสถานท่ีโดดเด่น
สะทอ้ นถึงสถาปัตยกรรมที่เป็นเอกลกั ษณ์ของอาณาจกั รไดเวยี ดในการประกาศความอิสรภาพที่มีต่อจีนนคร
ทงั ลองถูกเปล่ียนชื่อหลายคร้ังก่อนจะมาเป็ นฮานอยในสมยั ราชวงศเ์ หวยี น ไดร้ ับการข้ึนทะเบียนเป็ นมรดก
โลกเม่ือ พ.ศ. 2553

4. พระราชวังแห่งราชวงศ์โห่สร้างข้ึนในราว ค.ศ. 1397 เพื่อ
เป็นเมืองหลวงแทนนครทงั ลองท่ีมีภมู ิประเทศเป็ นที่ราบเปิ ด
กวา้ งไม่เหมาะแก่การป้ องกนั ขา้ ศึกศตั รูปัจจุบนั พระราชวงั
หลวงแห่งราชวงศโ์ ห่เหลือเพียงกาํ แพงหินขนาดยกั ษ์ 4 ดา้ น
และเป็นกาํ แพงหินเพียงแห่งเดียวในเอเซียตะวนั ออกเฉียงใต้
ซ่ึงมีเพียงไม่ก่ีแห่งในโลกไดร้ ับการข้ึนทะเบียนเป็ นมรดก
โลกเมื่อปี พ.ศ. 2554

5. หมู่โบราณสถานเมืองเว้อดีตราชธานีอนั ยิ่งใหญ่
ของราชวงศเ์ หวียนในปี คริสตศ์ กั ราช 1802เป็ นเมืองท่าที่มี
บทบาทสําคัญในการสะท้อนรู ปแบบทุนนิยมศักดินา
ตะวนั ออกอนั โดดเด่นในคริสต์ศตวรรษท่ี 19 จึงได้ช่ือว่า
ศูนยก์ ลางทางการเมืองและศูนยก์ ลางศาสนาและวฒั นธรรม
เมืองเวป้ ระกอบดว้ ยหมู่โบราณสถานท่ีสําคญั หลายแห่งที่
ยงั คงความงดงามทางสถาปัตยกรรม และมีคุณค่าทาง
ประวตั ิศาสตร์ ไดร้ ับการข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลกในปี พ.ศ. 2536

6. อ่าวฮาลอง อ่าวแห่งหน่ึงในพ้ืนท่ีของอ่าวตงั เกี๋ย
ทางตอนเหนือของสาธารณรัฐสังคมนิยมเวียดนาม ใกล้
ชายแดนติดต่อกบั สาธารณรัฐประชาชนจีน มีพ้ืนท่ีท้งั หมด
1,500 ตารางกิโลเมตร และมีชายฝ่ังยาว 120 กิโลเมตร ชื่อใน
ภาษาเวียดนาม หมายถึง “อ่าวแห่งมงั กรผูด้ าํ ดิ่ง”อ่าวฮาลอง
ได้รับการจดทะเบียนให้เป็ นมรดกโลกจากองค์การยูเนสโก
ต้งั แต่ปี พ.ศ.2537

7. อุทยานแห่งชาติฟง งา-เค บัง ภูมิทศั น์ของอุทยานมี
ความซบั ซอ้ นดว้ ยรูปแบบทางธรณีวทิ ยาหลากหลาย มีพ้ืนที่
กวา้ งขวางทอดยาวไปถึงชายแดนของสาธารณรัฐประชาชน
ลาวมีหินรูปร่างต่างๆ จาํ นวนมาก มีแม่น้าํ ใตด้ ินความยาว 65
กิโลเมตรอุทยานน้ีมีช่ือเสียงในความสวยงามของถ้าํ ท่ีมีอยู่
เป็ นจาํ นวนมาก และยงั เป็ นสถานที่ 1 ใน 2 ของโลกที่เป็ น
หินปูนที่มีลาํ ธารใต้ดินขนาดใหญ่ได้รับข้ึนทะเบียนเป็ น
มรดกโลกเม่ือปี พ.ศ. 2546

มรดกโลกในกมั พชู า

โบราณสถานในกมั พชู าไดร้ ับข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวฒั นธรรม 2 แห่ง ไดแ้ ก่

1. อังกอร์หรือนครวัดหรือปราสาทนครวดั ต้งั อยู่ที่เมือง
เสียมราฐ สร้างในรัชสมยั ของพระเจา้ สุริยวรมนั ท่ี 2 แห่ง
ราชอาณาจกั รขะแมร์ เพื่อเป็ นศาสนสถานประจาํ นครและ
เป็ นการบูชาแด่พระวิษณุปราสาทนครวดั นบั เป็ นจุดสูงสุด
ทางสถาปัตยกรรมด้งั เดิมของเขมรถือเป็ นสัญลกั ษณ์ของ
ประเทศกัมพูชาที่มีชื่อเสียงโด่งดังไปทัว่ โลก และเป็ น
โบราณสถานที่สําคญั ที่สุดแห่งหน่ึงในเอเชียตะวนั ออก
เฉียงใตม้ ีพ้ืนท่ีกวา้ งใหญ่กวา่ 400 ตารางกิโลเมตรไดร้ ับข้ึนทะเบียนเป็ นมรดกโลกภายใตช้ ื่อ “เมืองพระนคร
ปราสาทนครวดั ”เมื่อปี พ.ศ. 2535

2. ปราสาทพระวิหารเป็ นเทวสถานที่ต้งั บนเง้ือมผาสูงของ
เทือกเขาพนมดงรัก สะทอ้ นถึงความเช่ือเรื่องจกั รวาลของ
ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู ที่ว่าเขาพระสุเมรุ คือ แกนกลาง
ของจกั รวาล ซ่ึงเป็ นที่ประทบั ของพระศิวะจากหลกั จารึก
ระบุวา่ ปราสาทพระวหิ ารเร่ิมก่อสร้างในสมยั พระเจา้ ชยั วร
มนั ที่2 และกษตั ริยอ์ งคต์ ่อ ๆ มาไดก้ ่อสร้างต่อเติมเรื่อยมา
โดยใชป้ ราสาทพระวิหารเป็ นสถานที่กระทาํ พิธีกรรมบูชาบรรพบุรุษของชนพ้ืนเมือง เป็ นแหล่งจาริกแสวง
บุญของท้งั กษตั ริยข์ อมโบราณและคนพ้ืนเมือง ไดร้ ับการข้ึนทะเบียนเป็นมรดกโลกเมื่อ พ.ศ. 2551

มรดกโลกในลาว

ประเทศลาว มีมรดกโลก 2 แห่ง เป็นแหล่งมรดกโลกทางวฒั นธรรม ไดแ้ ก่

1. เมืองหลวงพระบางอดีตเมืองหลวงของอาณาจกั รลา้ นชา้ ง
มี ค ว า ม โด ด เ ด่ นด้ว ย ส ถ าปั ต ย ก รร ม แ บ บล้า น ช้า ง
ขณะเดียวกนั ก็มีสิ่งปลูกสร้างอื่น ๆ ท่ีเป็ นสถาปัตยกรรม
ฝร่ังเศส หลวงพระบางจึงเป็ นเมืองท่ีสะทอ้ นใหเ้ ห็นถึงการ
หลอมรวมสถาปั ตยกรรมตามประเพณี ด้ังเดิม และ
โครงสร้างเมืองของลาวกับสถาปัตยกรรมยุโรปยุคอาณา
นิคม ในคริสต์ศตวรรษที่ 19-20 ได้อย่างชัดเจน และใน
ปัจจุบนั มีการอนุรักษภ์ มู ิทศั นเ์ มืองไวเ้ ป็นอยา่ งดีไดร้ ับการข้ึนทะเบียนเป็ น
มรดกโลกเมื่อ พ.ศ. 2538

2. ปราสาทหินวดั พแู ละสิ่งก่อสร้างใกล้เคียงในแขวงจาปาสัก
ปราสาทวดั พูเป็ นเทวสถานของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูท่ีมี
อายกุ วา่ 2,000 ปี แสดงใหเ้ ห็นถึงอิทธิพลของอาณาจกั รขอม
โบราณท่ีรุ่งเรืองในดินแดนแถบน้ีราวคริสต์ศตวรรษที่ 6-8
โดยเห็นไดอ้ ย่างชดั เจนจากการเลือกสถานท่ีก่อสร้างท่ีมกั
สร้างปราสาทไว้บนยอดเขาสูง และประดิษฐานศิวลึงค์
สัญลกั ษณ์ของพระศิวะ ปราสาทวดั พูไดร้ ับการข้ึนทะเบียน

เป็นมรดกโลกเมื่อ พ.ศ. 2544

มรดกโลกในอาเซียนทาํ ใหเ้ ราไดเ้ รียนรู้ประเทศเพ่ือนบา้ นลึกซ้ึงยง่ิ ข้ึน เพราะแต่ละแห่งลว้ นแสดง
ถึงความเป็ นเอกลกั ษณ์ของชุมชนน้นั ๆ รวมถึงชุมชนใกลเ้ คียงไดเ้ ป็ นอย่างดี และหลายแห่งไดส้ ะทอ้ นให้
เห็นถึงความเป็ นรากเหง้าเดียวกันของผูค้ นในภูมิภาคอาเซียนมรดกโลกจึงเป็ นส่ิงท่ีมีคุณค่าท้งั ในแง่
ประวตั ิศาสตร์ ศิลปกรรม วฒั นธรรม และอารยธรรมท่ีตกทอดจากบรรพบุรุษมาสู่ชนรุ่นหลงั เพ่ือเป็ นแหล่ง

ศึกษาเรียนรู้ถึงความเป็นมาของตนเอง การดูแลรักษาไวไ้ มใ่ หส้ ูญสลายไปตามกาลเวลาจึงเป็นส่ิงจาํ เป็ น และ
ควรไดร้ ับความร่วมมือจากทุกฝ่ าย เพื่อใหม้ รดกอนั ล้าํ ค่าน้ียงั คงอยตู่ อ่ ไป

อ้างองิ

- ฝ่ ายวชิ าการสถาพรบุค๊ ส์.มรดกโลกทางวฒั นธรรมในอาเซียน.(2555). กรุงเทพฯ :สถาพรบุค๊ ส์.

“มรดกโลกของประเทศสมาชิกอาเซียนท้งั 28 แห่ง,”[ออนไลน]์ . แหล่งท่ีมา
: http://www.nwvoc.ac.th/asean/Asean_Heritage1.html. (17มิถุนายน2556)

สมาชิกในกลุ่ม

1. นางสาวบุษกร ยมิ้ สาราญ เลขท่ี 27
2. นางสาววรัญญา เกณฑ์กระโทก เลขที่ 30
3. นางสาววารุณี ดอกกระโทก เลขท่ี 31