คู่มือมาตรฐานการตรวจสอบจ้างเหมาบริการบุคคลภายนอก

ค่มู อื

มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบุคคลภายนอก
(พนกั งานจา้ งเหมาบริการของสว่ นราการ)

กลุม่ ตรวจสอบภายใน
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม

สารบญั

บทท่ี 1 บทนา หนา้
- ความเป็นมา
1
- วตั ถุประสงคก์ ารตรวจสอบ 1
- ขอบเขตการตรวจสอบ 1
- ปัจจัยแหง่ ความสาเร็จ 2
2
- ประโยชนท์ ี่คาดวา่ จะไดร้ ับ

บทที่ 2 ความรทู้ ่วั ไปเกี่ยวกับพนกั งานจ้างเหมาบริการของสว่ นราชการ 3
- คานยิ ามศพั ท์
3
- กฎ ระเบยี บ ขอ้ บังคับ และขอ้ มลู ทเี่ กี่ยวขอ้ ง 4
- ผงั การจา้ งเหมาบริการรายบคุ คลโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง 5
- ความแตกตา่ งระหว่างลูกจ้างช่ัวคราวกับพนักงานจ้างเหมาบริการ

บทท่ี 3 แนวทางการตรวจสอบ 7
- ความเสยี่ ง 7
- ประเดน็ การตรวจสอบ
7
- วัตถุประสงค์การตรวจสอบ 8
- ขอบเขตการตรวจสอบ 8
- วธิ ีการตรวจสอบ

ภาคผนวก 12
- ตวั อยา่ งแผนการปฏิบตั งิ านและแนวทางการปฏิบัตงิ านตรวจสอบ 16
- กระดาษทาการตรวจสอบการจ้างพนักงานจ้างเหมาบรกิ าร 17

- ราชกิจจานุเบกษา เลม่ 137 ตอนพเิ ศษ 272 ง 18 พฤศจกิ ายน 2563 21
กระทู้ถามที่ 227/ร. และคาตอบกระทู้ถาม เร่ือง การแกไ้ ขปญั หาพนกั งานจา้ งเหมาบรกิ าร 22
ในหนว่ ยงานของรัฐ

- หารือภาษอี ากร (เลขทีห่ นงั สือ : กค 0706/7056 ลงวนั ท่ี 24 กรกฎาคม 2564)
- หารอื การปฏิบัตติ ามข้อสญั ญาจ้างเหมาบริการทางาน (หนงั สอื สานกั งานอยั การสงู สดุ
ที่ อส. 005/14241 ลงวันท่ี 11 ธนั วาคม 2561)

คู่มือมาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 1

บทที่ 1
บทนา

แนวทางการตรวจสอบพนักงานจา้ งเหมาบรกิ ารของสว่ นราชการสาหรบั ผ้ตู รวจสอบภายใน

ความเปน็ มา

สบื เนื่องจากคณะรัฐมนตรไี ดม้ ีมติเมื่อวันท่ี 10 มีนาคม 2563 รบั ทราบรายงานสรปุ ผลการพิจารณาต่อ
ข้อเสนอแนะมาตรการหรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน จากปัญหาการร้องเรียน
คณะกรรมาธิการการศึกษากรณี การต่อสัญญาจา้ งของลูกจา้ งชั่วคราวมคี วามไม่ชัดเจน และกรณปี ัญหาพนกั งาน
จ้างเหมาบริการในหน่วยงานของรัฐไม่ได้รับความเป็นธรรมในการปฏิบัติงาน โดยให้กระทรวงแรงงาน
และกรมบัญชีกลางเป็นผ้รู วบรวมข้อมูลเก่ียวกับพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารเพื่อนามาประกอบการพิจารณาหาทาง
แก้ไขปัญหาให้เป็นรูปธรรม ซึ่งกรมบญั ชีกลางได้มีหนังสือ ด่วนที่สุด ที่ กค 0420/ ว 49 ลงวันที่ 29 มกราคม2564
เรื่อง ขอความอนเุ คราะหข์ ้อมลู การจ้างลูกจา้ งชั่วคราวจากเงนิ งบประมาณ เงนิ นอกงบประมาณ และพนักงานจา้ ง
เหมาบริการของส่วนราชการ เพื่อประกอบการพิจารณาแกไ้ ขปญั หาการจ้างลูกจา้ งชั่วคราว นอกจากนี้ จากการ
ตรวจสอบของผ้ตู รวจสอบภายในภาครัฐมักพบปญั หาของพนักงานจ้างเหมาบริการในเรื่อง การจัดทาสญั ญาจา้ ง
วิธกี ารปฏบิ ตั งิ าน และการจ่ายเงินของส่วนราชการทเ่ี ก่ียวขอ้ งกับพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารในหน่วยงานของรัฐท่ีมี
ความแตกต่างกนั แม้อยภู่ ายใตส้ งั กัดกระทรวงเดียวกนั

สาหรับหน่วยงานตรวจสอบภายใน ในฐานะท่ีเป็นหน่วยงานสร้างความเช่ือม่ันให้ผู้บริหารและ
ช่วยสนับสนุนผูป้ ฏบิ ตั ิงานในการบรหิ ารงานและปฏบิ ตั ิงานของส่วนราชการให้เปน็ ไปดว้ ยดี ซ่ึงจะทาใหส้ าธารณชน
มีทัศนคติทดี่ ีตอ่ ภาพลกั ษณ์ของบคุ ลากรภาครัฐและส่วนราชการ ดังน้ัน เพ่ือให้ผตู้ รวจสอบภายในระดบั กรมไดม้ ี
คมู่ ือมาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก ในเรอ่ื งพนกั งานจา้ งเหมาบริการของสว่ นราชการ
เป็นแนวทางเดียวกันจึงได้จัดทาแนวทางการตรวจสอบ สาหรับผู้ตรวจสอบภายในระดับกรมในสังกัดกระทรวง
ทรพั ยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอ้ มไดน้ าไปใช้เปน็ กรอบในการปฏิบัติงานตรวจสอบใหเ้ หมาะสมยิ่งขนึ้

วัตถปุ ระสงคก์ ารตรวจสอบ

1. เพ่ือให้ผู้ตรวจสอบภายในของส่วนราชการได้มีแนวทางการปฏิบัติงานตรวจสอบเกี่ยวกับการจ้าง
พนักงานจ้างเหมาบริการในหน่วยงานของรฐั ใหเ้ ป็นแนวทางเดียวกันและมีคุณภาพตามมาตรฐานการตรวจสอบ
ภายในของส่วนราชการ

2. เพอ่ื ใหห้ น่วยงานมกี ารปฏบิ ัตงิ านในการจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการถูกตอ้ งตามกฎ ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั
และหรือขอ้ สั่งการที่เกยี่ วข้อง

3. เพ่ือใหง้ านตรวจสอบภายในสามารถสนับสนนุ มาตรการหรอื แนวทางในการสง่ เสรมิ ความเป็นธรรม ลด
ความเหล่อื มล้า และมที ัศนคติทีด่ ตี อ่ ภาพลักษณ์ของหน่วยงาน

ขอบเขตการตรวจสอบ

ศกึ ษา วิเคราะห์ กฎ ระเบียบ ข้อบังคับ แนวทางปฏบิ ัติทเ่ี ก่ียวกบั การจัดจ้างพนกั งานจ้างเหมาบริการของ
หนว่ ยงานภาครฐั โดยพจิ ารณาความเสย่ี ง และกาหนดแนวทางการตรวจสอบประกอบด้วย วัตถปุ ระสงค์ ขอบเขต
และวธิ ีการตรวจสอบ

กลมุ่ ตรวจสอบภายใน  สานักงานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

คู่มอื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบริการบคุ คลภายนอก หนา้ | 2

ปจั จัยแห่งความสาเรจ็
ส่วนราชการภายใต้กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ มให้ความสาคัญกับการตรวจสอบการจ้าง

พนักงานจ้างเหมาบริการของหน่วยงานและผู้ตรวจสอบภายในสามารถนาแนวทางการตรวจสอบไปใช้ในการ
ปฏบิ ัตงิ าน
ประโยชนท์ ค่ี าดวา่ จะได้รับ

1. ผู้ตรวจสอบภายในของส่วนราชการภายใต้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม สามารถ
ปฏิบัติงานตรวจสอบภายในเป็นแนวทางเดียวกันและมีคุณภาพตามมาตรฐานการตรวจสอบภายในของ
สว่ นราชการ

2. งานตรวจสอบภายในสามารถชว่ ยใหก้ ารปฏบิ ตั งิ านด้านการเงนิ การคลงั ภาครัฐซงึ่ เก่ียวขอ้ งกบั การจ้าง
พนักงานจ้างเหมาบริการมกี ารปฏิบัติงานอย่างมปี ระสิทธิภาพถกู ตอ้ งตามกฎ ระเบียบ ขอ้ บงั คบั และลดความเส่ยี ง
ตอ่ ข้อรอ้ งเรยี น

3. รัฐบาลมีความม่ันใจในงานตรวจสอบภายในว่าสามารถสนบั สนุนมาตรการป้องกันและช่วยลดความ
เหลื่อมลา้ สรา้ งความเปน็ ธรรมในภาคราชการ

กลมุ่ ตรวจสอบภายใน  สานักงานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม

คูม่ อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบริการบุคคลภายนอก หนา้ | 3

บทท่ี 2
ความรทู้ ่วั ไปเกี่ยวกับพนกั งานจ้างเหมาบรกิ ารของส่วนราชการ

คานยิ ามศัพท์
การจัดจ้าง พนักงานจ้างเหมาบริการของส่วนราชการ โดยส่วนใหญ่ของหน่วยงานในสังกัดกระทรวง

ทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมมีการจดั จ้างโดยดาเนินการภายใต้ระเบียบต่าง ๆ ท่ีกระทรวงการคลัง ซ่ึงมี
หนว่ ยงานกลางโดยกรมบัญชีกลาง เปน็ ผู้กาหนดซงึ่ มีคาศพั ท์ที่ควรทราบ ได้แก่

“การจัดซื้อจัดจา้ ง” หมายความว่า การดาเนินการเพื่อให้ได้มาซึง่ พสั ดุโดยการซ้ือ จ้าง เช่า แลกเปลีย่ น
หรอื โดยนิติกรรมอื่นตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง

“พัสดุ” หมายความว่า สินค้า งานบริการ งานก่อสร้าง งานจ้างที่ปรึกษาและงานจ้างออกแบบ หรือ
ควบคมุ งานก่อสรา้ ง รวมทง้ั การดาเนนิ การอืน่ ตามท่ีกาหนดในกฎกระทรวง

“งานบริการ” หมายความว่า งานจ้างบริการ งานจ้างเหมาบริการ งานจ้างทาของและการรับขน ตาม
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์จากบุคคลธรรมดาหรือนติ ิบคุ คล แต่ไม่หมายความรวมถึงการจ้าง ลูกจ้างของ
หน่วยงานของรัฐ การรบั ขนในการเดนิ ทางไปราชการหรือไปปฏบิ ตั ิงานของหน่วยงานของรฐั งานจ้างท่ีปรึกษา งาน
จ้างออกแบบหรอื ควบคุมงานก่อสรา้ ง และการจ้างแรงงานตามประมวลกฎหมายแพ่ง และพาณชิ ย์

“เจ้าหน้าที่” หมายความว่า ผู้มีหน้าที่เก่ียวกับการจัดซื้อจัดจ้างหรือการบริหารพัสดุ หรือผู้ที่ได้รับ
มอบหมายจากผู้มีอานาจให้ปฏบิ ัติหน้าท่เี กีย่ วกบั การจดั ซ้อื จัดจ้างหรอื การบรหิ ารพสั ดุของหน่วยงานของรฐั

“บัญชีค่าจ้างเหมาบริการ-บุคคลภายนอก รหัสบัญชี 5104010112” หมายถึง ค่าจ้างเหมาบริการ
ที่จา่ ยใหห้ น่วยงานภายนอกเพื่อใหท้ าการอย่างหนึ่งอยา่ งใดให้แกห่ น่วยงาน ซง่ึ อยูใ่ นความรบั ผิดชอบของผูร้ ับจ้าง
ตามระเบียบท่ีเกี่ยวข้อง เช่น ค่าจ้างเหมาบริการทาความสะอาด ค่าจ้าง รักษาความปลอดภัย ค่าจ้างทาหนังสือ
ค่าจ้างถ่ายเอกสาร ค่าใช้จ่ายใน การจัดทาเว็บไซต์และส่วนอ่ืนที่เก่ียวข้องในการจัดทาเว็บไซต์ ค่าบริการหรือ
ค่าใชจ้ ่ายเก่ียวกับการกาจดั แมลง หนูหรือสตั วอ์ ื่นท่อี าจเปน็ พาหะนาโรครา้ ยมาสคู่ นรวมถึงการกาจัดเชอื้ โรคเชอื้ รา
ตามส่วนราชการ หรือบ้านพักที่ทางราชการจัดไว้ให้ค่าบรกิ ารในการกาจัดสิ่งปฏิกูล จัดเก็บขยะของสว่ นราชการ
ค่าบริการในการกาจัดส่ิงปฏิกูลบ้านพักของทางราชการกรณีไม่มีผ้อู าศัย ค่าระวาง บรรทุก ขนส่งพัสดุหรอื พัสดุ
ภณั ฑข์ องสว่ นราชการ เปน็ ตน้

“เงินได้พึงประเมนิ ตามมาตรา 40(2)” ได้แก่ เงินได้เน่ืองจากหน้าที่หรอื ตาแหน่งงานทีท่ าหรอื จากการ
รับทางาน ได้แก่ ค่าธรรมเนียม ค่านายหน้า คา่ ส่วนลด เงินอดุ หนุนในงานทที่ า เบีย้ ประชุม บาเหน็จ โบนัส เงินค่า
เชา่ บ้าน เงินทีค่ านวณไดจ้ ากมูลคา่ ของการได้อยู่บา้ นที่นายจ้างให้อย่โู ดยเสียค่าเช่า เงนิ ทผ่ี ูจ้ า่ ยเงนิ ไดจ้ ่ายชาระหน้ี
ใด ๆ ซึ่งผมู้ ีเงนิ ไดม้ ีหนา้ ท่ตี อ้ งชาระเงนิ ทรัพยส์ ิน หรอื ประโยชน์ใด ๆ บรรดาที่ได้เนื่องจากหนา้ ทห่ี รอื ตาแหน่งงาน
ที่ทาหรอื จาการรบั ทางานให้น้ัน ไมว่ ่าหนา้ ท่ีหรอื ตาแหนง่ งานหรืองานทร่ี บั ทาให้น้นั เปน็ งานประจาหรือชัว่ คราว
กฎ ระเบยี บ ข้อบงั คับ และข้อมูลท่เี ก่ียวขอ้ ง

การปฏิบัติงานเกี่ยวกับการจัดหาพัสดุที่เกี่ยวข้องกับการจ้าง พนักงานจ้างเหมาบริการของส่วนราชการ
สามารถศึกษาและรวบรวมข้อมูลได้จากกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ หลักเกณฑ์ หนังสือเวียนและหนังสือส่ังการท่ี
เกย่ี วข้องซึง่ ควรศึกษาและตดิ ตามให้มีความเป็นปัจจุบนั อยู่เสมอ ในเบื้องตน้ กฎ ระเบียบ ขอ้ บังคบั และหลักเกณฑ์
ตา่ ง ๆ ที่สาคญั อาทเิ ช่น

- พระราชบญั ญตั ิ การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. ๒๕๖๐
- ระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าดว้ ยการจัดซอ้ื จดั จา้ งและการบริหารพัดสภุ าครฐั พ.ศ. 2560
- ระเบียบกระทรวงการคลงั ว่าด้วยการเบกิ เงินจากคลงั การรับเงิน การจ่ายเงิน การเก็บรักษาเงินและ
การนาเงนิ ส่งคลงั พ.ศ. 2562

กลุม่ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อม

คูม่ อื มาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบรกิ ารบุคคลภายนอก หนา้ | 4

- หนังสือกระทรวงการคลงั ด่วนมาก ท่ี กค 0406.4/ ว67 ลงวนั ที่ 14 กรกฎาคม 2553 เรอ่ื งการจ้าง
เอกชนดาเนนิ งาน

- หนังสือกรมบญั ชีกลาง ด่วนท่สี ุด ท่ี กค 0406.4/ ว337 ลงวันที่ 17 กนั ยายน 2553 เร่อื งซอ้ มความ
เข้าใจเก่ียวกบั การจา้ งเอกชนดาเนินงาน

- หนังสือกระทรวงการคลัง ด่วนท่ีสุด ท่ี กค 0402.2/ว 140 ลงวันท่ี 19 สิงหาคม 2563 เรื่อง
หลกั เกณฑแ์ ละวิธปี ฏิบตั ใิ นการจ่ายเงินการรบั เงินและการนาเงินส่งคลังของส่วนราชการผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์
(E-Payment)

- หนังสือกรมบัญชีกลาง ท่ี กค 0410.2/ว 445 ลงวันท่ี 24 พฤศจิกายน 2559 เรื่อง ผังบัญชี
มาตรฐานเพ่ือใชใ้ นระบบการบรหิ ารการเงนิ การคลงั ภาครัฐแบบอเิ ล็กทรอนกิ ส์ (GFMIS)

ผังการจ้างเหมาบริการรายบุคคลโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

การจ้างเหมาบรกิ ารรายบคุ คลโดยวธิ ีเฉพาะเจาะจง

กรณกี ารจ้างรายใหม่ กรณกี ารจา้ งรายเดมิ
วงเงนิ ไมเ่ กนิ 500,000 บาท วงเงินไม่เกนิ 500,000 บาท

มาตรา 56 (2) (ข) มาตรา 56 (2) (ข)

ไม่ตอ้ งจดั ทาแผนจดั ซ้อื จัดจา้ ง ไมต่ อ้ งจัดทาแผนจดั ซอ้ื จัดจา้ ง
ยกเว้น ตามมาตรา 11 ยกเว้น ตามมาตรา 11

แตง่ ตัง้ บคุ คล/คกก. แต่งตงั้ บุคคล/คกก.
ร่างขอบเขตงาน (TOR) ขอ้ 21 รา่ งขอบเขตงาน (TOR) ขอ้ 21

รายงานขอซ้อื ขอจา้ ง รายงานขอซื้อขอจ้าง
ตามระเบียบฯ ข้อ22 ตามระเบียบฯ ข้อ22

ขอ้ 8 ในรายงานขอซอื้ ขอจ้างเสนอแตง่ ตัง้ ขอ้ 8 ในรายงานขอซ้อื ขอจา้ งเสนอแต่งตง้ั
1. คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ ขอ้ 25 (5) 1. คณะกรรมการจดั ซ้อื จัดจา้ งโดยวธิ ี
เฉพาะเจาะจง ขอ้ 25 (4)
ไมต่ ้องประกาศเผยแพรร่ าคากลางในเว็บไซต์ของ 2. คณะกรรมการตรวจรบั พสั ดุ ขอ้ 25 (5)
กรมบัญชกี ลางและของหนว่ ยงานหากวงเงินในการ
ไมต่ อ้ งประกาศเผยแพรร่ าคากลางในเวบ็ ไซตข์ อง
จา้ งไมเ่ กิน 500,000 บาท กรมบัญชกี ลางและของหนว่ ยงานหากวงเงนิ ในการ
ที่ กค 0405.3/ว132 ลว. 14 ม.ี ค. 2561
จา้ งไม่เกิน 500,000 บาท
ไมต่ อ้ งดาเนนิ การในระบบ e-GP ที่ กค 0405.3/ว132 ลว. 14 ม.ี ค. 2561
ท่ี กค 0405.4/ว 322
ลว. 24 ส.ค. 2560 ไมต่ อ้ งดาเนินการในระบบ e-GP
ที่ กค 0405.4/ว 322
ดาเนินการตามระเบยี บ ขอ้ 79 ลว. 24 ส.ค. 2560
โดยเจ้าหนา้ ท่ี
ดาเนนิ การตามระเบียบ ขอ้ 78 (ค)
โดย คกก. จดั ซอื้ จดั จา้ ง
โดยวธิ เี ฉาพะเจาะจง

กลมุ่ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลัดกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม

คู่มอื มาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 5

ความแตกต่างระหวา่ งพนักงานจา้ งเหมาบริการกับลกู จ้างชว่ั คราว

ลาดับ ประเดน็ ลกู จ้างช่วั คราว พนักงานจา้ งเหมาบริการ

1 นติ สิ ัมพนั ธก์ ับหน่วยงาน ลกู จ้างของส่วนราชการ เป็นผู้รับจ้างตามสัญญาไม่ถือเป็นลูกจ้างของ

สว่ นราชการ

2 งบประมาณท่ีใชจ้ า้ ง งบบุคลากร งบดาเนินงาน หรืองบรายจา่ ยอื่นของโครงการ

3 พ .ร .บ .ค วามรั บ ผิ ด ท า ง อยู่ภายใต้ พ.ร.บ.ความรับผิด ไมอ่ ยูภ่ ายใต้ พ.ร.บ.ความรับผดิ ทางละเมิดของ

ละเมดิ ทางละเมิดของเจา้ หนา้ ที่ เจ้าหน้าท่ี ผู้รับจ้างต้องรับผิดตามที่ระบุไว้ใน

สญั ญา

4 การส่งเงินสมทบระกันสังคม ตอ้ งส่งเงนิ สมทบ ตาม ม.33 ไมต่ อ้ งส่งเงินสมทบ ตาม ม.33

5 ระยะเวลาการจ้าง ไม่เกิน 1 ปงี บประมาณ ก า ร จ้ า ง เ ฉ พ า ะ ค ร้ั ง ค ร า ว ต า ม ค ว า ม จ า เ ป็ น

ไม่จาเปน็ ต้องจา้ งเตม็ ปีงบประมาณ

(ตาม ด่วนมาก ที่ กค 0406.4/ว 67 ลว. 14

ก.ค.53)

6 เอกสารสาคญั การว่าจ้าง คาส่ังจ้างและบัญชีรายละเอียด สญั ญาจา้ งเหมาบริการ

การจา้ ง

7 สิทธิประโยชน์เกอ้ื กลู มสี ทิ ธิเกย่ี วกับการลาของลูกจ้าง ไมม่ สี ทิ ธิและประโยชนเ์ กอื้ กลู

สิทธิประกันสงั คม และสทิ ธิอ่ืนๆ

ทส่ี ่วนราชการกาหนด

8 การสรรหาว่าจา้ ง ดาเนินการตามระเบียบว่าด้วย ดาเนินการตามพระราชบัญญัติการจัดซื้อจัด

ลูกจา้ งของส่วนราชการ จ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560

9 ค่าตอบแทนอื่น ๆ มี ตามระเบียบว่าด้วยลูกจ้าง ไม่มี หากมีต้องกาหนดไวใ้ นสญั ญาจ้าง

ของสว่ นราชการ

10 การจา่ ยเงนิ เดือน จ่ายตามฐานเงินเดอื นท่ีกาหนด จ่ายตามเงื่อนไขของสัญญาจ้าง โดยพิจารณา

จ า ก ค ว า ม รู้ แ ล ะ ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ ที่ เ ห ม า ะ กั บ

ลักษณะงานที่จ้าง (ใช้อัตราค่าจ้างข้ันต่าและ

คา่ ใชจ้ ่ายอ่ืนๆ ประกอบการคานวณ (ตาม ว 67)

11 การบันทกึ เวลาทางาน บันทึ กตามแบ บข้าราช กา ร ไมม่ ีข้อกาหนดในการบันทึกเวลาการทางานแต่

ลูกจา้ งของสว่ นราชการ ส่วนราชการได้กาหนดให้มีการบันทึกเวลาการ

ทางานเช่นเดียวกับข้าราชการ และพนักงาน

ราชการ เพื่อใช้อ้างอิงในการรายงานผลการ

ปฏิบัติงานของผู้รับจ้าง และการตรวจรับงาน

ของคณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ

12 ค่าปรับและเงินประกัน ไม่มี ค่าปรับและเงินประกันพนักงานจ้างเหมามี

ก า ห น ด ไ ว้ ใ น สั ญ ญ า จ้ า ง ต า ม รู ป แ บ บ ท่ี

กระทรวงการคลังกาหนด

13 การตรวจรับพัสดุ ไม่มีการตรวจรบั พสั ดุ มีการตรวจรับพัสดุทุกเดือนโดยคณะกรรมการ

ตรวจรับพัสดุ

กลุ่มตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

คมู่ อื มาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบริการบุคคลภายนอก หนา้ | 6

บทท่ี 3

แนวทางการตรวจสอบ

แนวท าง ก ารตรวจสอบพนัก งานจ้างเหมาบริการของส่วนราชการ เป็นแนวทางการตร วจสอบตาม
กระบวนการปฏิบัติงานของการจา้ งบคุ คลภายนอกซง่ึ ผู้รับจ้างเปน็ บุคคลธรรมดาในประเด็นทอี่ าจทาใหก้ ารจัดจ้าง
ไมเ่ ป็นไปตามกฎ ระเบยี บ ข้อบงั คบั หลักเกณฑท์ ี่เก่ียวข้อง รวมทั้งเพอื่ ใหก้ ารเบกิ จ่ายค่าจ้างเหมาบรกิ ารรายบคุ คล
ได้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน และเป็นธรรม ทั้งน้ีจะขอกล่าวถึงความเส่ียงของการปฏิบัติงานในกระบวนการต่าง ๆ
เพ่ือนามากาหนดวัตถุประสงค์การตรวจสอบ ขอบเขตการตรวจสอบ และวิธีการตรวจสอบ โดยแนวทางการ
ตรวจสอบ ประกอบด้วยหัวขอ้ ดังต่อไปนี้

1. ความเส่ยี ง
เป็นการพิจารณาความเส่ียงหรือเหตุการณ์ของแต่ละกระบวนก ารปฏิบัติงานที่เป็นปัญหาอุปสรรค

สาคัญท่ีอาจทาให้การดาเนินงานไม่มีประสิทธิภาพประสิทธิผล หรือไม่เป็นไปตามกฎ ระเบียบ ข้อบังคับและ
หลักเกณฑ์ท่เี กี่ยวขอ้ ง

2. ประเดน็ การตรวจสอบ
การกาหนดเรื่องหรือประเด็นสาคัญท่ีจะตรวจสอบ ควรสอดคล้องสัมพันธ์กับวัตถุประสงค์การ

ตรวจสอบท่ีได้กาหนดไว้ในแผนการตรวจสอบ โดยผลการตรวจสอบตามประเด็นการตรวจสอบต่าง ๆ จะทาให้
สามารถสรปุ ผลการตรวจสอบตามวัตถุประสงคก์ ารตรวจสอบของแผนการตรวจสอบได้

การกาหนดประเดน็ การตรวจสอบพิจารณาจากความเสี่ยงสาคัญของแตล่ ะขั้นตอนงานในกระบวนการ
ปฏบิ ตั งิ าน ในทีน่ ี้ อาจกาหนดเพ่ือใหท้ ราบผลการตรวจสอบเก่ียวกับข้นั ตอนต่าง ๆ หรอื ขั้นตอนใดขนั้ ตอนหน่ึงของ
กระบวนการปฏิบัตงิ านจัดจ้างพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารของสว่ นราชการ

3. วตั ถปุ ระสงคก์ ารตรวจสอบ
การกาหนดวตั ถุประสงค์การตรวจสอบของแต่ละประเดน็ การตรวจสอบ เป็นการกาหนดเพือ่ ตรวจสอบ

หรอื พสิ ูจนใ์ หท้ ราบเร่อื งสาคัญท่เี กี่ยวข้องกบั ประเด็นการตรวจสอบ โดยทาใหส้ ามารถสรุปประเดน็ การตรวจสอบ
ได้ว่า มีข้อตรวจพบสาคัญใดท่ีต้องเสนอรายงาน และให้ข้อเสนอแนะที่เป็นประโยชน์ต่อการปฏิบัติงานของ
เจา้ หน้าที่

4. ขอบเขตการตรวจสอบ
การกาหนดขอบเขตการตรวจสอบ ควรกาหนดให้เพียงพอที่จะบรรลุวัตถุประสงค์ การตรวจสอบท่ี

กาหนดไว้ โดยระบุให้ชัดเจนและควรใหค้ รอบคลุมในเรอื่ งท่ีตรวจสอบ ข้อมูล เอกสาร หลักฐาน ระบบงานและ
บคุ ลากรท่เี กย่ี วขอ้ ง

5. วธิ กี ารตรวจสอบ
เ ป็ น ก า ร ก า ห น ด วิ ธี ก า ร ห รื อ ข้ั น ต อ น ก า ร ต ร วจ ส อ บ ท่ี จ ะ ท า ใ ห้ บ ร ร ลุ วั ต ถุ ป ร ะ ส ง ค์ แ ล ะ ข อ บ เ ข ต

การตรวจสอบที่กาหนดโดยในแนวทางการตรวจสอบนี้ จะได้กาหนดวัตถุประสงค์การตรวจสอบของแต่ละ
กระบวนการปฏิบตั งิ านทีเ่ กี่ยวขอ้ งกับการตรวจสอบพนกั งานจา้ งเหมาบริการของสว่ นราชการไวด้ ว้ ย

ทั้งน้ี แนวทางการตรวจสอบการจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการของส่วนราชการในเบื้องต้นอาจประเมนิ
ความเส่ียง และปจั จยั เสย่ี งของกระบวนการได้ตามตวั อยา่ ง ดงั นี้

กลุ่มตรวจสอบภายใน  สานักงานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู ือมาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบริการบุคคลภายนอก หน้า | 7

1. ความเสี่ยง

ในกระบวนการปฏบิ ัตงิ านเพื่อใหม้ ีการจดั จา้ งพนักงานจ้างเหมาบริการมีความเสย่ี งท่ีสาคัญ เชน่

กระบวนการปฏบิ ตั งิ าน ความเสย่ี ง

1. การตรวจสอบข้ันตอนการจัดทาเอกสารเกี่ยวกับ 1. รายงานขอจา้ งและเอกสารทีเ่ กยี่ วข้องไม่ถกู ต้อง ไม่

การจดั จา้ ง ครบถ้วนตามท่ีกาหนด และหรือการทาสัญญามี

ข้อความหรอื รายการทที่ าใหท้ างราชการเสียเปรยี บ

2. การตรวจสอบข้นั ตอนการจา่ ยเงนิ 2. จ่ายเงินไม่เป็นไปตามประเภท/รายการที่กาหนด

และหรือการคานวณจ่ายค่าจ้าง/การหักภาษี ณ ท่ี

จ่าย/หลกั ฐานการจ่ายเงนิ /การอนมุ ัติรายการไม่ปฏบิ ตั ิ

ให้ถูกต้องตามข้อกาหนดในกฎ ระเบียบ ของทาง

ราชการที่เกยี่ วขอ้ ง

3. การตรวจสอบการบันทึกบญั ชี 3. การบนั ทึกรายการบัญชไี มเ่ ปน็ ไปตามมาตรฐานการ

บญั ชภี าครัฐ

2. ประเด็นการตรวจสอบ

จากความเส่ียงในกระบวนการปฏิบัติงานเพ่ือให้มีการจัดจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการ อาจกาหนด
ประเดน็ การตรวจสอบท่เี กี่ยวข้องกบั การจา้ งพนกั งานจ้างเหมาบรกิ าร ได้ดังนี้

(1) การจัดทาเอกสารการจัดจ้างมีการปฏิบัติอย่างถูกต้อง และมีเอกสารหลักฐานถูกต้อง ครบถ้วน

น่าเช่ือถือ และเปน็ ไปตามขอ้ กาหนด
(2) การจัดทาเอกสารการเบิกเงินจากคลังมีการสอบทานโดยปฏิบัติอยา่ งถูกต้อง มีเอกสารหลักฐาน

ถกู ตอ้ ง ครบถ้วน และนา่ เชือ่ ถอื เป็นไปตามข้อกาหนด

(3) การบันทึกรายการได้มีการปฏิบัติงานเป็นไปตามข้อกาหนดและตามแนวทางการปฏิบัติงานใน
ระบบ GFMIS

3. วตั ถปุ ระสงคก์ ารตรวจสอบ

จากความเสี่ยงและปัจจัยเส่ียงเม่ือนามาพิจารณากาหนดวัตถุประสงค์และขอบเขตการปฏิบัติงาน
ตรวจสอบไวใ้ นแผนการปฏบิ ัตงิ านตรวจสอบอาจกาหนดได้ตามตวั อยา่ ง ดงั น้ี

วัตถุประสงคก์ ารตรวจสอบ

(1) เพื่อให้ทราบว่าการจัดทาเอกสารจัดจ้างเป็นไปโดยถูกต้องตามกฎ ระเบียบ ข้อบังคับ และ
ขอ้ กาหนด เอกสารหลักฐานตา่ ง ๆ มขี ้อมูลถกู ตอ้ งตรงกัน รวมท้ังจัดทาโดยเจา้ หน้าท่ีพสั ดุ และได้รบั ความเหน็ ชอบ
โดยผ้มู อี านาจ

(2) เพ่ือให้ทราบว่าการเบิกเงนิ จากคลงั มีการคิดคานวณเป็นไปตามหลกั เกณฑ์และวิธีปฏิบัติ และ
ข้อกฎหมายทกี่ าหนดใหแ้ กบ่ ุคคลท่มี ีตัวตนอยูจ่ ริง

(3) เพื่อให้ทราบว่าการบันทึกรายการบัญชีได้ปฏิบัติตามข้อกาหนด และมาตรฐานที่ระเบียบของ

ทางราชการกาหนด
(4) เพื่อใหท้ ราบปญั หา อปุ สรรค และให้ขอ้ เสนอแนะ ข้อสังเกตหรือข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการปรบั ปรงุ

แก้ไขซึง่ เกีย่ วข้องกับการจ้างพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารของสว่ นราชการ

กลุ่มตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลัดกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

คู่มอื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 8

4. ขอบเขตการตรวจสอบ
ขอบเขตการตรวจสอบ เปน็ การกาหนดกจิ กรรมหรือรายการทจี่ ะตอ้ งตรวจสอบเพ่อื ให้การปฏบิ ัติงาน

ตรวจสอบในคร้ังนั้นบรรลุวัตถุประสงค์ ดังน้ัน ในการปฏบิ ัติงานจรงิ ขอบเขตการตรวจสอบจะมคี วามชัดเจนยิ่งขึ้น
ตามวัตถุประสงค์ท่ีกาหนดของการจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการอาจกาหนดได้ เช่น การสุ่มตรวจสอบเอกสาร
สัญญาจ้างของพนักงานจ้างเหมาบริการ การตรวจสอบเอกสารฎีกาเบิกจา่ ย และบันทึกรายการบัญชีในระบบ
GFMIS เป็นต้น

ทั้งน้ี การสุ่มตรวจสอบต้องมีความสม่าเสมอและสามารถเปน็ ตัวแทนของงานได้ เช่น ระยะเวลาการ
ตรวจสอบเดือนเว้นเดือน หรือตรวจสอบท้งั ปี

5. วิธีการตรวจสอบ
การจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการของส่วนราชการ ซ่ึงผู้รับจ้างเป็นบุคคลธรรมดาและ จะดาเนินก าร

จดั จา้ งดว้ ยวิธีเฉพาะเจาะจง ในการเบกิ จ่ายคา่ ตอบแทนการจ้างเปน็ ไปตามสทิ ธิพึง่ ไดภ้ ายใต้เงอ่ื นไขของสัญญาจา้ ง
กาหนด และการบันทึกบัญชีจัดทาให้เป็นไปตามมาตรฐานการบัญชีภาครัฐ จึงกาหนดวิธีการตรวจสอบให้
สอดคลอ้ งกบั วัตถุประสงคโ์ ดยทวั่ ไปและวัตถปุ ระสงค์ในแตล่ ะกระบวนการ ดงั นี้

กิจกรรมทีต่ รวจสอบ วธิ ีการตรวจสอบ

1. การจดั ทาเอกสารการจัดจา้ ง 1. ศกึ ษาระเบยี บและขอ้ มูลทเี่ กี่ยวข้องกับการจัดจ้าง

วัตถปุ ระสงค์การตรวจสอบ พสั ดโุ ดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง

(1) เพื่อให้ทราบว่าเอกสารการซ้ือการจ้างมีข้อมูล 2. ศึกษาข้อมูลเกย่ี วกบั งบประมาณท่ีหน่วยงานได้รับ

และเอกสารหลกั ฐานประกอบถูกต้องครบถ้วน จดั สรรในงบดาเนินงาน หรืองบรายจ่ายอน่ื ของโครงการ

(2) เพ่ือให้ทราบว่าเอกสารการจัดจ้าง จัดทาโดย 3. สอบทานรายงานขอซ้ือขอจา้ ง ได้แก่ มีข้อมูลและ

เจา้ หนา้ ท่ีพสั ดุและไดร้ ับความเหน็ ชอบโดยผ้มู อี านาจ เอกสารท่ีเก่ียวข้องถูกต้องครบถ้วนตามระเบียบ

กระทรวงการคลงั ว่าด้วยการจัดซือ้ จดั จา้ งและการบรหิ าร

พัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ข้อ 22 การจัดทารายงานขอ

ซ้อื ขอจา้ ง พรอ้ มทงั้ เสนอหัวหน้าหนว่ ยงานของรัฐเพอื่ ขอ

ความเห็นชอบ โดยเสนอผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าที่ ตาม

รายการที่กาหนด 8 รายการ เช่น ระบุเหตผุ ลและความ

จาเปน็ ทต่ี อ้ งจ้าง มีรายละเอยี ดของงานที่จะจา้ ง วงเงนิ ที่

จะจ้างโดยใหร้ ะบวุ งเงินงบประมาณ เปน็ ตน้

4. มีการแต่งตั้งคณะกรรมการจัดจ้าง โดยหัวหน้า

หน่วยงานขอ้ รัฐ ตามระเบยี บฯ ข้อ 25 (4) ประกอบด้วย

ประธานกรรมการ 1 คน และกรรมการอยา่ งน้อย 2 คน

ซึ่งแต่งตั้งจาก ข้าราชการ ลูกจ้างประจา พนักงาน

ราชการ หรือพนักงานของหน่วยงานของรัฐท่ีเรียกชื่อ

อยา่ งอ่ืน ทมี่ คี วามรู้ ความสามารถในการตรวจรับพัสดุ/

งานจ้าง/ผู้ควบคุมงาน โดยคานึงถึงลักษณะหน้าที่และ

ความรับผิดชอบของผู้ได้รับแต่งต้ังเป็นสาคัญ และ

คณะกรรมการมีการรายงานผลการพจิ ารณาตอ่ หัวหนา้

หนว่ ยงานของรฐั ภายในระยะเวลาทีก่ าหนด

กลมุ่ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

คู่มือมาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หนา้ | 9

กจิ กรรมที่ตรวจสอบ วธิ กี ารตรวจสอบ

5. มีการแตง่ ต้งั คณะกรรมการตรวจรบั พัสดุ โดยหวั หน้า
หน่วยงานข้อรฐั ตามระเบียบฯ ข้อ 25 (5) ประกอบดว้ ย

5.1 ผู้ตรวจรบั พัสดุ จานวน 1 คน สาหรับการจัดจา้
งวงเงนิ ไมเ่ กิน 100,000 บาท

5.2 ผู้ตรวจรบั พสั ดุ จานวน 3 คน สาหรับการจดั จา้

งวงเงินเกิน 100,000 บาท
ท้ังน้ี คณะกรรมการมีการรายงานผลการพิจารณาต่อ

หัวหนา้ หนว่ ยงานของรัฐภายในระยะเวลาที่กาหนด

6. การจัดทาสัญญาจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการมี
รายละเอียดระหว่างผู้จ้าง กับผู้รับจ้าง โดยข้อมูลที่ต้อง
ตรวจสอบ ไดแ้ ก่

6.1 การจ้างท่ีตรงตามความต้องการ และไม่ทาให้
ทางราชการเสยี ผลประโยชน์ เช่น อัตราค่าจ้าง ระยะเวลา
ในการจ้าง รายละเอียดในการปฏิบัตงิ าน เงื่อนไขขอ้ บังคับ

ต่าง ๆ ที่ให้ผู้รับจ้างปฏิบัติ อัตราค่าปรับ และการลงโทษ
สาหรับผทู้ งิ้ งาน เป็นตน้

6.2 การลงลายมือชื่อของผู้จ้าง และผู้รับจ้าง

ครบถ้วน
7. มีการวางหลักประกันสัญญา โดยผู้เข้าเสนอราคาที่

ได้รับการคัดเลือกใหไ้ ปทาสญั ญาจะต้องวาง หลักประกนั

สัญญา และต้องกาหนดมลู ค่าเป็นจานวนเต็มในอตั รารอ้ ย
ละ 5 ของ วงเงิน เว้นแต่การจ้างฯ คร้ังนั้น หัวหน้า
หนว่ ยงานของรฐั เหน็ ว่ามีความสาคัญเป็นพิเศษ จะกาหนด

อัตราสูงกวา่ ร้อยละ 5 แต่ไม่เกินรอ้ ยละ 10 ก็ไดต้ าม
ระเบียบฯ ข้อ 168

8. ตรวจสอบการกาหนดเงื่อนไขในการเบิกค่าใช้จ่าย

กรณีมีรายการจ้างเพิ่ม เช่น ค่าใช้จ่ายเดินทางไปราชการ
(ค่าเบ้ียเลยี้ ง ค่าท่ีพัก ค่าพาหนะ) ค่าปฏิบัติงานนอกเวลา
งาน ควรกาหนดรายละเอียดให้ชัดเจนท้ังจานวนเงิน และ

เวลา โดยไม่ควรอา้ งอิงระเบยี บทางราชการเนื่องจาก บาง
ระเบียบฯถูกกาหนดใหใ้ ช้สาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐไว้เป็น
การเฉพาะ

9. มีการส่งมอบงานจากผู้รับจ้าง โดยสรุปผลการ
ปฏิบตั งิ านวา่ ผู้รับจา้ งมีการดาเนินการเป็นไปตามขอบเขต
ของการจ้าง และบันทึกการลงลายมือช่ือมาปฏิบัติงาน

เพื่อประกอบการตรวจรับงานของคณะกรรมการตรวจรบั
พสั ดุ และใช้อ้างองิ ผลการปฏิบตั งิ านสาหรบั การจา้ งในครงั้

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม

คูม่ ือมาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบริการบคุ คลภายนอก หนา้ | 10

กจิ กรรมท่ตี รวจสอบ วธิ กี ารตรวจสอบ

ต่อไป เช่น การปฏิบัติงานเป็นไปด้วยความเรียบร้อย

ครบถ้วน ตรงต่อเวลา เป็นต้น

10. มีการตรวจรับงานของคณะกรรมการตรวจรับ

พสั ดคุ รบถว้ น เสนอต่อหวั หนา้ หนว่ ยงานของรัฐรบั ทราบ

ก่อนการเบิกจ่ายใหผ้ ูร้ ับจ้าง

2. การขอเบิกเงนิ จากคลัง 1. มกี ารเบิกจา่ ยเงินใหผ้ ู้รบั จ้าง โดยจัดทาบนั ทกึ การขอ

วตั ถปุ ระสงค์การตรวจสอบ อนมุ ัติเบิกจา่ ยเงนิ ค่าจา้ งเหมาบริการ และ ผูอ้ นมุ ัติโดยผมู้ ี

(1) เพื่อใหก้ ารขอเบกิ เงินจากคลังเปน็ ไปอย่างถูกตอ้ ง อานาจลงลายมือชื่อครบถ้วน รวมถึงการจ่ายเงินให้ผู้รับ

ครบถ้วน และเป็นไปตามหลักเกณฑ์วิธีปฏิบัติตาม จ้างไม่ล่าช้าจนเกินไป

กระทรวงการคลงั กาหนด 2. มีหลักฐานการเบิกจ่าย และได้เก็บหลักฐานการ

(2) เพื่อให้เชื่อมั่นได้ว่าการจ่ายเงินผ่านระบบ จา่ ยเงินไว้เรยี บรอ้ ย ไดแ้ ก่ ใบเสร็จรบั เงินที่ออกโดย ผรู้ ับ

อิเล็กทรอนิกส์มีการควบคุมภายในท่ีเพียงพอ และ จา้ ง ต้องมลี ายมือชอ่ื รับเงนิ และจานวนเงินทถ่ี กู ตอ้ ง

ปฏิบตั ิสมา่ เสมอ 3. มีการตรวจสอบรายการจ่ายเงิน จานวนเงินตาม

รายการขอเบิกเงนิ จากคลัง เป็นไปตามข้อกฎหมาย และ

หรือข้อกาหนดในสัญญาจ้างเหมาบรกิ ารท่ีทาไว้ตรงตาม

หลักฐานที่ได้รับอนุมัติ เช่น การคิดค่าปรับ (ขาด ลา มา

สาย) เป็นไปตามเง่ือนไขของสัญญาจ้างและหรือประมวล

กฎหมายเพง่ และพาณิชย์ รวมทั้งการคานวณภาษี หัก ณ

ที่จ่าย จากเงินได้ของผู้รับจ้างเป็นไปตามมาตรา 40(2)

แหง่ ประมวลรัษฎากร เป็นต้น

4. ตรวจสอบชื่อคู่สัญญา และเลขที่บัญชีเงินฝาก

ธนาคาร(บัญชีเดียวกับที่คู่สัญญาได้แจ้งไว้สาหรบั การรับ

เงนิ ) ตามรายงานสรปุ ผลการโอนเงนิ (Detail Report และ

Summary/Transaction History) และรายงานสรปุ ความ

เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ท า ง บั ญ ชี e- statement/ Account

Information) ท่ีเรียกจากระบบ KTB Corporate Online

ว่าถูกต้อง ครบถ้วนตรงกับหลักฐานของรายการที่ได้รับ

อนมุ ัติ

3. การบันทกึ รายการบัญชี 1. สอบทานการบันทึกงบประมาณท่ไี ด้รับจัดสรรใชไ้ ป

วัตถปุ ระสงค์ของการตรวจสอบ และทดสอบการคานวณในทะเบยี นคุมเงนิ ประจางวด เพื่อ

(1) เพือ่ ให้ทราบวา่ การบนั ทกึ รายการบัญชไี ด้ปฏิบัติ นามาเทียบยอดกับรายงานสถานะการใช้จ่ายงบประมาณ

ตามข้อกาหนด และมาตรฐานทรี่ ะเบยี บของทางราชการ จากระบบ GFMIS ว่ามียอดถูกต้องตรงกนั

กาหนด 2. ตรวจสอบรายการจ่ายเงินให้กับพนักงานจ้างเหมา

(2) เพื่อให้ทราบว่าการบันทึกรายการบัญชีได้ บรกิ ารมกี ารบันทึกบัญชีซ่งึ ไดป้ ฏบิ ัตเิ ปน็ ตามข้อกาหนดใน

ครบถ้วน ถูกตอ้ งตามเอกสารหลักฐานท่ีมอี ยู่จริง ระเบียบของทางราชการครบถ้วนและถูกต้อง ด้วยรหัส

บญั ชี 5104010112 ของทุกประเภทคา่ ใชจ้ ่ายในระบบ

GFMIS ตามมาตรฐานผงั บัญชีภาครฐั

กลุ่มตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบริการบุคคลภายนอก หนา้ | 11

ภาคผนวก

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานักงานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสงิ่ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิง่ แวดล้อม

คูม่ อื มาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบริการบคุ คลภายนอก หน้า | 12

ตวั อยา่ ง

สว่ นราชการ.............................................................

สาหรับงวดบัญชีสิน้ สดุ วนั ท่ี.........................................

แผนการปฏบิ ตั ิงาน

หน่วยรบั ตรวจ ................................................................................................................

กจิ กรรมท่ีตรวจสอบ การจา้ งพนักงานจา้ งเหมาบรกิ ารของสว่ นราชการ

ประเด็นการตรวจสอบ

1. การดาเนนิ การด้านพัสดุของการจา้ งพนักงานจ้างเหมาบริการเป็นไปตามพระราชบญั ญัตกิ ารจัดซ้อื จดั
จ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 , ระเบยี บกระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซื้อจดั จ้างและการบริหารพสั ดุ
ภาครัฐ พ.ศ. 2560 และหนังสอื สัง่ การของกรมบัญชีกลางกาหนด กฎหมายและขอ้ สงั่ การทเี่ ก่ยี วขอ้ ง

2. การจดั ทาเอกสารการเบิกเงินจากคลังมกี ารสอบทานโดยปฏิบัติอยา่ งถกู ตอ้ ง มีเอกสารหลกั ฐานถูกตอ้ ง
ครบถว้ น และน่าเช่ือถอื เป็นไปตามระเบยี บว่าด้วยการเบกิ เงินจากคลงั การรบั เงนิ การจา่ ยเงนิ การเกบ็ รกั ษาเงนิ และ
การนาเงนิ สง่ คลงั พ.ศ. ๒๕๖๒ และหนังสอื สั่งการของกรมบญั ชีกลางกาหนด กฎหมายและข้อสง่ั การท่ีเกี่ยวข้อง

3. การบันทึกรายการได้มีการปฏิบัติงานเป็นไปตามข้อกาหนดและตามแนวทางการปฏิบัติงานในระบบ
GFMIS

วตั ถุประสงค์

1. เพื่อให้แน่ใจว่าได้ถือปฏิบัติเก่ียวกับการจ้างพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารตามกฎหมายระเบียบ ข้อบังคับ
และขอ้ สง่ั การทก่ี าหนด

2. เพ่อื ใหแ้ น่ใจว่าได้มีการเบกิ จา่ ยเงนิ งบประมาณของการจา้ งพนกั งานจา้ งเหมาบริการมกี ารคานวณ การ

จ่ายชาระคา่ ตอบแทนท่มี อี ยู่จริง
3. เพือ่ ให้แนใ่ จวา่ การได้บันทกึ รายการตามหลกั เกณฑ์ แนวทางและวธิ ีปฏิบัตงิ านในระบบ GFMIS ตามที่

กรมบญั ชกี ลางกาหนดครบถ้วน ถกู ตอ้ ง

4. เพื่อให้ทราบปญั หา อุปสรรค และให้ข้อเสนอแนะ ข้อสังเกตหรือข้อคิดเหน็ เกีย่ วกับการปรบั ปรุงแก้ไข
ซ่งึ เก่ยี วขอ้ งกบั การจ้างพนักงานจ้างเหมาบรกิ ารของสว่ นราชการ

ขอบเขตการปฏบิ ัติงาน

ตรวจสอบการจา้ งพนกั งานจา้ งเหมาบริการ ปีงบประมาณ พ.ศ. 25XX (เดอื น...............................................)
1. ด้านการจัดหา ปฏิบัติถูกต้องตามพระราชบัญญัติการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ.
2560 , ระเบียบกระทรวงการคลังว่าดว้ ยการจัดซอื้ จัดจา้ งและการบรหิ ารพสั ดภุ าครฐั พ.ศ. 2560 และหนงั สอื สง่ั การ

ของกรมบญั ชีกลางกาหนด
2. ด้านการเบิกจ่ายเงินและการบันทกึ รายการในระบบ GFMIS ปฏบิ ัติถกู ต้องตามระเบียบวา่ ดว้ ยการเบกิ

เงนิ จากคลงั การรับเงิน การจ่ายเงิน การเกบ็ รักษาเงนิ และการนาเงนิ สง่ คลัง พ.ศ. ๒๕๖๒ , มาตรฐานการบัญชภี าครฐั

และหนังสือสั่งการของกรมบญั ชีกลางกาหนด

ระยะเวลาในการตรวจสอบ ระหว่างวันที่......................................รวม..........วนั

ผู้รับผิดชอบในการตรวจสอบ 1........................................................
2........................................................

กลุม่ ตรวจสอบภายใน  สานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิง่ แวดลอ้ ม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสง่ิ แวดล้อม

คมู่ ือมาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบุคคลภายนอก หนา้ | 13

3........................................................

แนวทางการปฏบิ ตั งิ านตรวจสอบ

วธิ กี ารตรวจสอบ ตรวจสอบโดย วันทต่ี รวจสอบ ดัชนีอ้างอิง

การจัดจ้าง
1. ศึกษาระเบียบและข้อมูลทเี่ กี่ยวขอ้ งกบั การจดั จา้ งพสั ดุ
โดยวธิ เี ฉพาะเจาะจง
2. ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับงบประมาณท่ีหน่วยงานได้รับ
จัดสรรในงบดาเนินงาน หรอื งบรายจา่ ยอืน่ ของโครงการ
3. สอบทานรายงานขอซ้ือขอจ้าง ได้แก่ มีข้อมูลและ
เ อ ก ส า ร ท่ี เ ก่ี ย วข้ อ ง ถู ก ต้ อ ง คร บ ถ้ วน ต า ม ร ะ เ บี ย บ
กระทรวงการคลังว่าด้วยการจัดซ้ือจัดจ้างและการบริหาร
พสั ดภุ าครัฐ พ.ศ. 2560 ข้อ 22 การจดั ทารายงานขอซ้ือขอ
จ้าง พร้อมท้ังเสนอหัวหน้าหน่วยงานของรัฐเพื่อขอความ
เห็นชอบ โดยเสนอผ่านหัวหน้าเจ้าหน้าท่ี ตามรายการที่
กาหนด 8 รายการ เช่น ระบุเหตุผลและความจาเป็นท่ีตอ้ ง
จา้ ง มีรายละเอยี ดของงานท่จี ะจา้ ง วงเงินทจี่ ะจา้ งโดยใหร้ ะบุ
วงเงินงบประมาณ เป็นต้น
4. ตรวจสอบการแต่งตัง้ คณะกรรมการจดั จา้ ง โดยหวั หน้า
หน่วยงานข้อรัฐ ตามระเบียบฯ ข้อ 25 (4) ประกอบด้วย

ประธานกรรมการ 1 คน และกรรมการอย่างน้อย 2 คน ซึ่ง

แตง่ ตัง้ จาก ขา้ ราชการ ลูกจ้างประจา พนกั งานราชการ หรือ

พนักงานของหน่วยงานของรัฐท่ีเรยี กชื่ออย่างอ่ืน ท่ีมีความรู้

ความสามารถในการตรวจรับพัสดุ/งานจ้าง/ผู้ควบคุมงาน

โดยคานึงถึงลักษณะหน้าที่และความรับผิดชอบของผู้ได้รับ

แต่งต้ังเป็นสาคัญ และคณะกรรมการมีการรายงานผลการ

พิจารณาต่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐภายในระยะเวลาท่ี

กาหนด
5. ตรวจสอบการแต่งตั้งคณะกรรมการตรวจรับพัสดุ

โดยหัวหน้าหน่วยงานข้อรัฐ ตามระเบียบฯ ข้อ 25 (5)

ประกอบด้วย
5.1 ผู้ตรวจรับพัสดุ จานวน 1 คน สาหรับการจดั จ้าง

วงเงินไม่เกนิ 100,000 บาท

5.2 ผู้ตรวจรับพัสดุ จานวน 3 คน สาหรับการจดั จา้ ง
วงเงนิ เกนิ 100,000 บาท

ท้ังนี้ คณะกรรมการมีการรายงานผลการพิจารณาต่อ

หัวหน้าหน่วยงานของรฐั ภายในระยะเวลาทีก่ าหนด

กลุ่มตรวจสอบภายใน  สานักงานปลัดกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม

คู่มือมาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบุคคลภายนอก หน้า | 14

วธิ กี ารตรวจสอบ ตรวจสอบโดย วนั ทต่ี รวจสอบ ดชั นีอา้ งอิง

6. การจัดทาสญั ญาจ้างพนักงานจ้างเหมาบริการมรี ายละเอียด

ระหวา่ งผู้จ้าง กบั ผู้รบั จ้าง โดยข้อมลู ที่ตอ้ งตรวจสอบ ได้แก่

6.1 การจ้างทีต่ รงตามความต้องการ และไม่ทาใหท้ างราชการ

เสียผลประโยชน์ เช่น อัตราค่าจ้าง ระยะเวลาในการจ้าง

รายละเอยี ดในการปฏบิ ตั ิงาน เงอ่ื นไขข้อบงั คับตา่ ง ๆ ทีใ่ ห้ผู้รบั จา้ ง

ปฏิบัติ อัตราค่าปรบั และการลงโทษสาหรับผ้ทู ิ้งงาน เป็นตน้

6.2 การลงลายมอื ช่อื ของผูจ้ ้าง และผู้รบั จา้ งครบถ้วน

7. ตรวจสอบการวางหลักประกันสัญญา โดยผู้เข้าเสนอ

ราคาท่ีได้รับการคัดเลือกให้ไปทา สัญญาจะต้องวาง

หลักประกนั สญั ญา และต้องกาหนดมลู ค่าเปน็ จานวนเตม็ ใน

อัตราร้อยละ 5 ของ วงเงิน เว้นแต่การจา้ งฯ ครง้ั น้นั หวั หน้า

หน่วยงานของรัฐเห็นว่ามีความสาคัญเป็นพิเศษ จะกาหนด

อัตราสูงกว่า ร้อยละ 5 แต่ไม่เกินร้อยละ 10 ก็ได้ตาม

ระเบียบฯ ข้อ 168

8. ตรวจสอบการกาหนดเง่ือนไขในการเบิกค่าใช้จา่ ยกรณี

มีรายการจา้ งเพมิ่ เช่น ค่าใชจ้ ่ายเดนิ ทางไปราชการ (คา่ เบ้ยี เล้ียง

ค่าท่ีพัก ค่าพาหนะ)ค่าปฏิบัติงานนอกเวลางานควรกาหนด

รายละเอียดให้ชัดเจนท้ังจานวนเงิน และเวลา โดยไม่ควรอ้างองิ

ระเบียบทางราชการเน่ืองจากบางระเบียบฯถูกกาหนดใหใ้ ช้

สาหรับเจ้าหนา้ ทข่ี องรฐั ไว้เปน็ การเฉพาะ

9. ตรวจสอบการส่งมอบงานจากผู้รับจ้าง โดยสรุปผลการ

ปฏิบตั ิงานว่าผู้รับจ้างมีการดาเนนิ การเป็นไปตามขอบเขตของการ

จ้าง และบันทึกการลงลายมือช่ือมาปฏิบัติงาน เพื่อประกอบการ

ตรวจรบั งานของคณะกรรมการตรวจรับพสั ดุ และใชอ้ ้างอิงผลการ

ปฏิบัติงานสาหรบั การจ้างในครั้งตอ่ ไป เช่น การปฏิบัติงานเปน็ ไป

ดว้ ยความเรยี บร้อย ครบถ้วน ตรงต่อเวลา เปน็ ต้น

10. ตรวจสอบการตรวจรับงานของคณะกรรมการตรวจ

รับพัสดุครบถ้วน เสนอต่อหัวหน้าหน่วยงานของรัฐรบั ทราบ

ก่อนการเบกิ จ่ายให้ผรู้ บั จา้ ง

การเบิกจ่าย

1. ตรวจสอบการเบิกจา่ ยเงนิ ให้ผ้รู ับจ้าง โดยจัดทาบันทึก

การขออนุมตั ิเบกิ จา่ ยเงนิ ค่าจา้ งเหมาบรกิ าร และ ผู้อนุมตั ิโดย

ผู้มีอานาจลงลายมือชื่อครบถ้วน รวมถึงการจ่ายเงินให้ผู้รับ

จา้ งไมล่ ่าช้าจนเกนิ ไป

2. ตรวจสอบหลักฐานการเบิกจ่าย และได้เก็บหลักฐาน

การจ่ายเงินไว้เรียบร้อย ได้แก่ ใบเสร็จรับเงินที่ออกโดยผู้

รับจ้างตอ้ งมีลายมอื ช่ือรับเงิน และจานวนเงนิ ทถี่ ูกตอ้ ง

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานักงานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิง่ แวดล้อม

คู่มอื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบุคคลภายนอก หน้า | 15

วธิ ีการตรวจสอบ ตรวจสอบโดย วนั ท่ตี รวจสอบ ดัชนอี ้างอิง

3. ตรวจสอบการตรวจสอบรายการจ่ายเงิน จานวนเงิน

ตามรายการขอเบิกเงนิ จากคลงั เป็นไปตามข้อกฎหมาย และ

หรือข้อกาหนดในสัญญาจ้างเหมาบริการท่ีทาไว้ตรงตาม

หลักฐานทไี่ ดร้ บั อนุมัติ เช่น การคดิ ค่าปรบั (ขาด ลา มาสาย)

เป็นไปตามเงือ่ นไขของสัญญาจา้ งและหรอื ประมวลกฎหมาย

เพ่งและพาณิชย์ รวมทั้งการคานวณภาษี หัก ณ ที่จ่าย จาก

เงินได้ของผู้รับจ้างเป็นไปตามมาตรา 40(2) แห่งประมวล

รษั ฎากร เปน็ ตน้

4. ตรวจสอบช่ือคู่สัญญา และเลขที่บัญชีเงินฝากธนาคาร

(บัญชีเดียวกับท่ีคู่สัญญาได้แจ้งไว้สาหรับการรับเงิน) ตาม

ร า ย ง า น ส รุ ป ผ ล ก า ร โ อ น เ งิ น ( Detail Report แ ล ะ

Summary/Transaction History) และรายงานสรุปความ

เคล่ือนไหวทางบญั ชี e-statement/Account Information) ที่

เรียกจากระบบ KTB Corporate Online ว่าถูกต้อง ครบถ้วน

ตรงกับหลักฐานของรายการที่ได้รับอนมุ ัติ

การบันทกึ รายการบัญชี

1. สอบทานการบันทึกงบประมาณที่ได้รบั จัดสรร ใช้ไป และ

ทดสอบการคานวณในทะเบียนคุมเงินประจางวด เพื่อนามา

เทียบยอดกับรายงานสถานะการใช้จ่ายงบประมาณจากระบบ

GFMIS ว่ามียอดถูกต้องตรงกัน 2. ตรวจสอบรายการจ่ายเงิน

ให้กับพนักงานจ้างเหมาบริการมีการบันทึกบัญชีซึ่งได้ปฏิบัติ

เป็นตามข้อกาหนดในระเบียบของทางราชการครบถ้วนและ

ถูกต้อง ด้วยรหัสบัญชี 5104010112 ของทุกประเภท

คา่ ใชจ้ ่ายในระบบ GFMIS ตามมาตรฐานผงั บัญชีภาครัฐ

สรปุ ผลการตรวจสอบ

.............................................................................................. ผู้จัดทา...................................................................

.............................................................................................. วันท่ี........................................................................
..............................................................................................

.............................................................................................. ผจู้ ัดทา....................................................................
..............................................................................................

.............................................................................................. วันท.ี่ ........................................................................

..............................................................................................

.............................................................................................. ผสู้ อบทาน...............................................................

.............................................................................................. วันที่.........................................................................
..............................................................................................

กลมุ่ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและส่งิ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

ตวั อยา่
ส่วนราชการ..............
กระดาษทาการตรวจสอบการจา้
ชอ่ื หน่วยรับตรวจ......
สาหรบั ปีส้ินสดุ วันที.่ ................ เดอื น............

ลาดบั สัญญา เริ่มตน้ -ส้ินสุด ประเภท คา่ ตอบแทน(เงินได)้ ภาษหี กั ชื่อ-สกลุ
จ้างเลขท่ี สัญญา งบประมาณ ตามสญั ญา/เดอื น ณ ที่จ่าย

คมู่ อื มาตรฐานการตรวจสอบการจ้างเหมาบริการบุคคลภายนอก หนา้ | 16

าง
..........................
างพนกั งานจ้างเหมาบรกิ าร
..........................
............................. พ.ศ. 25.................

ตาแหน่ง ตรวจสอบภาษี ตรวจสอบ ตรวจสอบคา่ จา้ ง ตรวจสอบการ หมายเหตุ

หัก ณ ท่จี ่าย คานวณคา่ ปรบั เพม่ิ อืน่ ๆ บนั ทกึ บญั ชี (กรณีทต่ี รวจสอบ

ถกู ตอ้ ง ไมถ่ กู ตอ้ ง ถูกตอ้ ง ไมถ่ กู ต้อง ถูกต้อง ไมถ่ กู ตอ้ ง ถกู ต้อง ไม่ถกู ตอ้ ง แล้วไมถ่ กู ต้องให้
ระบเุ หตผุ ล)

ลงชื่อ……………….…………………………………………ผตู้ รวจ
วนั ทตี่ รวจ................................................

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดล้อม
กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 17

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 18

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 19

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 20

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 21

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 22

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม

ค่มู อื มาตรฐานการตรวจสอบการจา้ งเหมาบรกิ ารบคุ คลภายนอก หน้า | 23

กล่มุ ตรวจสอบภายใน  สานกั งานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม