EPORT FOLIO SEJARAH PERKEMBANGAN TULISAN BMMB 1074

JABATAN PENGAJIAN MELAYU
INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN MIZAN, BESUT

TUGASAN PENTAKSIRAN BERTERUSAN
(INDIVIDU)

SEMESTER: 1 TAHUN: 2022

BMMB1074
SEJARAH PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU

DISEDIAKAN OLEH:

NAMA PELAJAR

NO. K/P: NATASHA AMIRA BINTI MOHD RIZAL

PROGRAM: PPISMP

KUMPULAN / UNIT: ANGKA GILIRAN:

BAHASA MELAYU 1 2022102310009

PENSYARAH:

PUAN ZULAINI BINTI HUSIN

TARIKH HANTAR: 25 SEPTEMBER 2022

Pengesahan Pelajar

Saya mengesahkan bahawa maklum balas yang diberikan oleh pensyarah telah saya rujuk
dan fahami.

Catatan (jika ada)

Tandatangan Pelajar: Tarikh: 23 September 2022

(KEASLIAN HASIL TUGASAN)

Saya NATASHA AMIRA BINTI MOHD RIZAL
No. Kad Pengenalan 040819-08-1408
PROGRAM PERSEDIAAN IJAZAH SARJANA MUDA PERGURUAN
Major/Opsyen BAHASA MELAYU PENDIDIKAN RENDAH dengan ini
Mengaku bahawa tugasan kerja kursus Sejarah Perkembangan Bahasa Melayu(BMMB
1074)
Adalah tugasan yang dihasilkan oleh saya sendiri dan tiada unsur-unsur plagiat di
dalamnya. Saya faham implikasi yang akan saya terima sekiranya pengakuan ini adalah
pengakuan palsu.

…………………………………….
(Tandatangan Pelajar)

NAMA:NATASHA AMIRA BINTI MOHD RIZAL
NO.KP:040819-08-1408

BMMB1074 Add your idea here
Add your idea here
SEJARAH
PERKEMBANGAN
SISTEM TULISAN

NATASHA AMIRA BINTI MOHD RIZAL

UNIT BM1
BMMB1074

Add your idea here Add your idea here

This presentation is optimized for whiteboard use

KANDUNGAN MUKA SURAT
5
BIL ISI KANDUNGAN 6
1 Penghargaan 8
2 Pengenalan 9
3 Sejarah tulisan pallava 10
4 Ciri-ciri tulisan pallava 12
5 Bukti tulisan pallava 13
6 Sejarah tulisan jawi 14
7 Keistimewaan tulisan jawi 15
8 Ciri-ciri tulisan jawi 16
9 Peranan tulisan jawi 17
10 Bukti tulisan jawi 19
11 Tokoh yang mengusahakan sistem tulisan jawi 20
12 Rumusan
13 Rujukan

PENGHARGAAN

Bersyukur saya ke hadrat ilahi kerana dengan limpah dan kurniaNya dapat saya menyelesaikan tugasan ini
dengan jayanya.Pertama sekali , saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih dan setinggi-tinggi penghargaan
kepada Institut Pendidikan Guru Kampus Sultan Mizan kerana telah menyediakan kemudahan yang cukup lengkap
untuk saya dan rakan-rakan mencari bahan atau rujukan . Contohnya , perpustakaan yang sangat lengkap dengan
bahan bacaan dan sumber rujukan serta kemudahan internet yang mudah dan pantas .

Saya juga mengucapkan terima kasih kepada pensyarah saya iaitu Puan Zulaini Binti Husin yang sudi memberi
tunjuk ajar yang sempurna dari awal hingga ke pengakhiran tugasan ini . Di samping itu , saya juga ingin berterima
kasih kepada Puan kerana telah memberikan kepercayaan kepada saya untuk menyelesaikan tugasan ini dengan
jayannya.

Seterusnya , tidak lupa juga kepada kedua ibu bapa saya yang selalu memberi sokongan moral selama proses
menyiapkan tugasan ini . Selain itu , saya juga sangat berterima kasih kepada semua rakan seperjuangan saya yang
juga banyak membantu saya dalam menyelesaikan tugasan ini dengan sempurna .

Akhir sekali , harapan saya agar segala tugasan yang telah saya laksanakan dapat menambahkan lagi ilmu
pengetahuan saya di samping dapat menjadi bakal guru yang bertanggungjawab dan dedikasi bagi melahirkan
modal insan yang cemerlang .

PENGENALAN Tulisan ialah suatu lambang atau simbol yang mempunyai bunyi yang tersendiri .
Tulisan juga ialah salah satu daripada alat komunikasi selain daripada bertutur .
Sistem tulisan di tulis bagi membentuk suatu makna atau perkataan untuk
menyatakan hasrat dan pemikiran seseorang . Orang lain dapat memahami fikiran
kita melalui butiran-butiran tulisan yang kita nyatakan .

Menurut Zurina dan Adi Yasran(2020),pengaruh Bahasa penjajah pada
zaman Melayu Kuno , telah memberi kesan kepada perkembangan tulisan seperti
Bahasa Melayu telah menerima pengaruh dari India yang menggunakan aksara
Pallava dan Rencong dalam tulisan.Kemudian pada zaman Melayu klasik , Bahasa
melayu telah menerima pengaruh Arab iaitu tulisan jawi . Menurut Shamsul
Aizuwani (2020) pembangunan Bahasa Melayu ini kebanyakkan dalam bidang
tulisan.

Pada zaman pramerdeka , tulisan kita sentiasa berubah-ubah kerana
terpengaruh dengan pihak yang menjajah Tanah Melayu kita . Disebabkan itu ,
muncullah beberapa jenis tulisan seperti tulisan pallava ,tulisan kawi , tulisan jawi
dan sebagainya.

Sistem Tulisan Pallava

Sejarah Tulisan pallava

• Menurut Nik Safiah (2010) tulisan pallava merupakan tulisan yang berasal dari
selatan india.Hal ini kerana kedatangan orang india di sekitar Kawasan
tersebut telah membawa sistem tulisan Pallavi atau dikenali sebagai pallava.

• Tulisan pallava ialah sesuatu sistem tulisan abjad suku kata(abugida) yang
berasal daripada tulisan Brahmi dari selatan india.Tulisan ini merupakan
tulisan paling awal yang digunakan di sekitar Kepulauan Melayu dan titik
mulanya tulisan ini di Pulau Jawa.

• Secara jelasnya,sistem tulisan Pallavi jaun lebih komples berbanding tulisan
rumi yang kita guna pada masa kini.

• Penerapannya dalam menulis Bahasa Melayu dapat dibuktikan dengan adanya batu-
batu bersurat Sumatera Selatan yang bertarikh pada abad ke-7 serta merupakan
batu bersurat yang tertua iaitu di Kedukan Bukit,Palembang(682M) yang bernama
batu bersurat Talang Tuwo

Ciri tulisan pallava

Setiap konsonan SeHtiuarpufkboenrsloanbaenl *mmemempupnuynayi ai
mempSuneytiaaipbkuonnysi o/an/ajnika
nbiluani ybi u/atna/ymjiikbyaaathniaagdnatidvaokkadl apat
tmiaedma pvuonkayal tiabmubnayhi a/an/ jika dipastikan kerana ia jarang
tiada vokal tambahan
ditemui di Asia Tenggara

* *

Setiap konsonan DSigeutniaapkkaonnbsaogniamnenulis
mGteiamrBadpenaurthavnoasykaaaalitdlabtauuarnmitpuybaliiasd/aaha/nasjniHkkariinpdu mpeemrspuurnaytaani bbuanhyai s/aa/Mjikealayu

tiadpaadvoakzaalmtaamnbbaahhaansa
melayu kuno

Bukti Tulisan Pallava

Batu Bersurat Talang Tuwo ditemui di Sumatera Selatan dan
dipercayai telah ditulis sekitar 684 Masihi.

Naskhah Ciaruteun , batu naskhah Pallava abad
ke-5 ditemui di indonesia

‫ݢﻉ‬ ‫ﻭ‬
‫ﺹ‬

‫ﺏ‬

Sistem Tulisan Jawi

‫ﻡ‬

‫ﭪﺵ‬

Sejarah tulisan jawi

 Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat tulisan jawi bermaksud tulisan yang menggunakan huruf jawi.
 Tulisan jawi mula tersebar pada abad ke-10 di Tanah Melayu kerana aktiviti perdagangan orang Arab

yang datang ke Tanah Melayu untuk berniaga .
 Penyebaran tulisan jawi ada juga berkaitan dengan penyebaran agama Islam yang menjadi pegangan

orang melayu kita . Hal ini menyebabkan tulisan jawi berkembang seiring waktu perdagangan serta
penyebaran agama di Nusantara . Oleh kerana dakwah islam yang semakin meluas pada zaman tersebut
dapat dikatakan ramai pengikut yang belajar tentang penulisan melalui tulisan jawi yang dibawa oleh
para pendakwah daripada Arab .
 Tulisan jawi ini menjadi tulisan untuk berkomunikasi sesama manusia di Tanah Melayu (Hamdan abd
Rahman,1999) . Menurut Asmah Haji Omar (2008) tulisan jawi sebenarnya tulisan Arab yang mengalami
beberapa perubahan yang disebabkan dengan sistem bunyi Melayu.
 Tulisan jawi digunakan dalam perutusan raja-raja Melayu di alam Melayu pada zaman tersebut .

keistimewaan tulisan jawi

Para ulama dari Asia Tenggara sering meletakkan nama al jawi sebagai
gelaran pada hujung nama mereka sekalipun dari suku yang berlainan
seperti Syeikh Abdul Samad al-Falimbani al-jawi

Kata jawi juga menjadi ungkapan-ungkapan seperti Bahasa jawi dan
bangsa jawi

Kebanyakkan orang melayu menggunakan tulisan jawi , ada juga suku-
suku bangsa melayu yang lain menggunakannya.

Istilah tulisan jawi digunapakai dan terkenal di Malaysia , Singapura ,
Thailand Selatan dan Brunai Darussalam dan Sri Lanka

Ciri tulisan Jawi Setiap konsonan mempunyai

Setiap konsonan bunyi /a/ jika tiada vokal
mempunyai bunyi /a/ jika Setiap ttitaikmdbaaphaatnmembezakan

tiadAaksvaorkaalbtearmbabraishaantau sebutan huruf tersebut
mempunyai titik walaupun bentuknya sama

Setiap konsonan TSeerdtiaappaktofnosnoenma-nfonem
memBpeuransyaali dbaurni ypie/an/gjaikruah memdapluanmyaBiabhuansyai /ma/ejliakyau
BtiahdasvaoAkaral btadmabnapheanngaruh
tiadayvaonkgaltitdaamkbdaahpaant
Agama Islam dilambangkan dalam huruf

arab

Peranan tulisan jawi

Tulisan jawi menjadi tulisan Tulisan jawi digunakan
rasmi bagi negeri-negeri sebagai Bahasa pengantar
Melayu Tidak Bersekutu dalam urusan pentadbiran
dan perdagangan

.

Tulisan jawi digunapakai Tulisan jawi menjadi tonggak
dalam adat istiadat Melayu kepada perkembangan
dan urusan Islam seperti minda orang Melayu-Islam
penyebaran dakwah ratusan tahun yang lalu

Bukti Tulisan Jawi

Batu Bersurat Terengganu, tulisan tahun
1303M

Bukti yang Manuskrip yang menggunakan tulisan jawi
menunjukkan
penggunaan Batu bersurat Terenganu yang mempunyai 4
tulisan jawi bahagian

TOKOH YANG MENGUSAHAKAN SISTEM

TULISAN INI

SHAIKH AHMAD AL-FATANI
Beliau merupakan seorang tokoh ulamak yang
terkemuka di nusantara. Beliau terkenal dengan
kepakaran beliau dalam Bahasa Arab dari segi
penulisan dan penuturan. Beliau telah
mengusahakan sistem ejaan jawi tetapi tidak
tersebar . Namun, sistem ini banyak digunakan
untuk mentafsir kitab-kitab jawi yang
diterbitkan di asia barat.

TOKOH YANG MENGUSAHAKAN SISTEM

TULISAN INI

ZAINAL ABIDIN AHMAD (ZA’BA)

Salah satu sumbangan Za’ba , beliau telah
memperkenalkan kaedah ejaan jawi dalam tahun 1929 .
Za’ba mula mengusahakan sistem tulisan jawi setelah
beliau mula mendapat perhatian kerana ia agak mudah
digunakan berbanding sistem yang sedia ada. Beliau juga
pernah menerbitkan sebuah buku yang berjudul Rahsia
Ejaan Jawi dalam tahun 1931. Dalam buku tersebut
beliau telah merumuskan undang-undang ejaan jawi .
Tokoh ini juga banyak mencurahkan jasa beliau dalam
segala aspek .

RUMUSAN

Tuntasnya , terdapat banyak perkembangan tulisan pada zaman dahulu
yang membawa impak besar kepada generasi sekarang.Sebagai contoh ,
tulisan jawi menjadi tulisan yang penting dalam sistem pengajian Pendidikan
islam di sekolah . Manakala tulisan yang lain menjadi bukti peninggalan
nenek moyang kita dan menjadi pameran di sesetengah muzium. Setelah
zaman pascamerdeka tulisan rumi atau dikenali sebagai tulisan moden yang
kita guna sekarang kian berkembang . Justeru , kita mestilah mengekalkan
tulisan jawi kerana banyak pengorbanan tokoh-tokoh yang berusaha untuk
meluaskan tulisan ini sehingga generasi kita dapat mengenal abjad-abjad
tulisan jawi sekarang.

RUJUKAN

Nik Safiah Karim et . al (2015). Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan
Pustaka.

Shamsul Aizuwani Nawi et . al (2020). Sejarah Perkembangan Bahasa Melayu. Kuala Lumpur : Global
Mediastresst Sdn.Bhd.

Kamus Dewan Edisi Keempat. (2016). Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Asmah Haji Omar (2008). Ensiklopedia Bahasa Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.