Pagina 13 Pagina 16 Pagina 24
De financiële De betekenis van Valorisatie is er
dominee theologisch onderzoek voor iedereen
Thema: Kerntaken van de universiteit 9e jaargang nummer 1 mei 2019
Jan de Jong:
‘We zitten op een
goudmijn wat
inhoud betreft’
In dit nummer Jan de Jong kijkt 4
dankbaar terug op de
Kerntaken ontwikkelingen die de
van de universiteit universiteit de afgelopen
jaren heeft doorgemaakt
16 20
Onderzoek: Koos Tamminga en Valorisatie
Joost Smit over ‘inclusief’ kerk- voor iedereen!
zijn in Hart van Vathorst
Stefan Paas,
Onderwijs: docent Ad de Bruijne, 8 theoloog des
student Mathilde Tempelman
en een oud-student Gertjan 26 Vaderlands wil niet
Brouwer aan het woord in hokjes denken
3 Van de redactie
7 Introductie: drie kerntaken van de universiteit: Onderwijs, Onderzoek en Valorisatie
17 Het onderzoek van Berber Vreugdenhil naar christelijk onderwijs en persoonlijke vorming
22 Bram de Witte vindt theologische onderbouwing van zijn geloof op Weetwatjegelooft.nl
23 Nynke Duijzer traint kerkelijke sprekers in het helder overbrengen van hun boodschap
28 Uit de agenda van… de afdeling financiële administratie
2
Beeld: Daan van der Horst Van de redactie
Colofon Verantwoording
TU magazine is een uitgave van de Door: Eline Akkerman
Theologische Universiteit Kampen
Misschien wordt er in uw kerk wel eens gecollecteerd
Eindredactie Eline Akkerman, voor de Theologische Universiteit Kampen. De bij-
Loïs Oosterhof-van Bruggen, Jolanda Zweers drage van de kerken (GKv en NGK) en van de overheid zijn
de belangrijkste inkomstenbronnen van onze universiteit.
Redactie Eline Akkerman, Koert van Bekkum,
Loïs Oosterhof-van Bruggen, Linda Stelma, Soms krijgen we de vraag van kerkleden op welke manier
Rianne ten Voorde-van Brenk, Mariëtte Woudenberg wij dit collectegeld eigenlijk besteden. Een terechte
vraag en we daar in dit themanummer veel aandacht aan
Beeld Maarten Boersema, Sanne van den Elzen, besteden. Elke universiteit heeft op basis van de Wet op
Lyanne de Haan-Wilts, Daan van der Horst, het Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek drie
Niek Stam, Dick Vos, Iris Zwart kerntaken: onderwijs, onderzoek en valorisatie. Deze drie
thema’s zijn dan ook terug te vinden in dit magazine.
Layout Daan van der Horst
Bij het thema onderwijs leest u over de ervaringen van stu-
Adres Broederweg 15 8261 GS Kampen dente Mathilde Tempelman en docent Ad de Bruijne van
T (038) 447 17 10 E [email protected] de Master ‘Identiteit, Ethiek & Samenleving’. Oud-student
Gertjan Brouwer werkt als financieel adviseur op het snij-
www.tukampen.nl vlak van geld, gedrag en emotie. Onze onderzoekers Koos
Tamminga en Berber Vreugdenhil laten zien op welke
manier theologisch onderzoek betekenis kan hebben voor
kerk en maatschappij. En wat valorisatie is? Dat is te lezen
vanaf pagina 20.
In dit nummer mag de financiële afdeling natuurlijk
niet ontbreken: zij vullen dit keer de rubriek ‘Uit de
agenda van’.
We openen dit nummer met een mooi interview met Jan
de Jong , die wegens pensionering afscheid neemt als lid
van College van Bestuur. Hij heeft de afgelopen jaren on-
der andere zorg gedragen voor de financiële gezondheid
van onze instelling en kijkt dankbaar terug op de ontwik-
kelingen die de universiteit de afgelopen jaren heeft door-
gemaakt. De redactie van dit magazine bedankt hem vanaf
deze plaats voor de goede en prettige samenwerking.
Ten slotte: wij wensen u veel leesplezier!
3
TU Magazine mei 2019
Jan de Jong
neemt afscheid
‘gvaon ueendmijn’
Trouw zijn, integer zijn en bij al je plannen de is hij verantwoordelijk voor het financiële reilen en
afhankelijkheid van je Heiland beseffen. Op die zeilen van de universiteit. Eerst deed hij dat naast
manier staat Jan de Jong (66), lid van het College voorzitter Mees te Velde en sinds mei 2015 vormt hij
van Bestuur van de Theologische Universiteit in samen met Roel Kuiper het tweehoofdige bestuur.
het leven. In juni gaat hij met pensioen. De Jong houdt zich bezig met begrotingen, accoun-
tantsverklaringen, jaarrapportages, gebouwenbeheer,
Tekst: Linda Stelma maar heeft ook portefeuilles als PR en personeel.
Beeld: Dick Vos
Schatten
‘Kijk, een reiger!’ Hij staat op en wijst naar bui-
ten. ‘Daar, achter die tulpenboom.’ Jan de ‘Een van de belangrijkste dingen die ik doe, is perso-
Jong is een vogelliefhebber. De vogelboeken neelszorg’, vertelt De Jong. ‘We zitten in de TU op een
en de verrekijker in de kamer van zijn huis in Ede we- goudmijn wat inhoud betreft: het gaat om geloof in
zen al in die richting. Ze delen een kast met theologi- God en de manier waarop wij onderzoek doen in de
sche werken, boeken van Rien Poortvliet en Marilynne Bijbel. Daarin ontdekken we God, maar die Bijbel on-
Robinson en vele naslagwerken. Op de eettafel staat derzoeken we ook wetenschappelijk zodat we voort-
een verrekijker. Dit is zijn thuisbasis. Hier woont hij durend nieuwe schatten opgraven. De verwondering
met zijn vrouw Aly en vanaf hier vertrekt hij meerdere voor wie onze Schepper is staat bovenaan. Maar de
keren per week naar Kampen of andere plaatsen om mensen met wie we dit werk doen, het personeel, is de
zijn werk voor de universiteit te doen. belangrijkste factor in de kwaliteit van de universiteit.
Ja, het gaat om studenten - alle diploma-uitreikingen
De Jong, bestuurder en organisatieadviseur, deed in zijn hoogtepunten voor mij - maar je doet het werk
2008 voor het eerst een ‘klus’ voor de Theologische met docenten. En een succesfactor voor een organi-
Universiteit Kampen. Hij leidde een strategische werk- satie is of de mensen zich goed ontwikkelen, goed
groep. Dat werk leidde tot het rapport Dienstbaar op hun plek zitten. We hebben een heel goed team
en Wendbaar in 2009. In 2010 werd hij gevraagd om waarin de samenwerking echt buitengewoon is.’
lid van het College van Bestuur te worden. Sindsdien
De liefde voor de kerk, voor de TU en voor het kerkelijk
gebeuren is De Jong ‘door liefdevolle ouders meegege-
ven’. Hij komt uit een gereformeerd-vrijgemaakt nest
4
‘We graven
voortdurend nieuwe
schatten op uit de
Bijbel’
5
TU Magazine mei 2019
‘Blij met de met tien kinderen waarvan hij de vijfde is. Hij ging oprichten. Dat speelt een belangrijke rol in de kennis-
ontwikkelingen naar de GSR in Rotterdam en studeerde daarna econo- circulatie tussen onderzoek en kerkelijke praktijk.’ Hij
die de universiteit mie aan de Erasmusuniversiteit in dezelfde stad. Hij wordt enthousiast. ‘En als je kijkt naar Weetwatjege-
trouwde met Aly, kreeg zes kinderen en werkte onder looft: ik ben heel blij dat er zoveel materiaal beschik-
de afgelopen andere bij het Ministerie van Financiën en de Dienst baar is voor geïnteresseerden in theologie.’
jaren heeft Landbouwkundig Onderzoek in Wageningen.
doorgemaakt’ Het geloof is niet alleen een schil voor De Jong. Het
Praktijkcentrum zit in zijn hart. ‘Zoals je elke dag je prakkie eet om
gezond te blijven, zo moet je je ook laten voeden door
Als hij terugkijkt op zijn werk is hij blij met de ontwik- het woord van God, door gesprekken met anderen en
kelingen die de universiteit de afgelopen jaren heeft door de prediking. De basis is het alledaagse. Daarin
doorgemaakt. De Jong zorgde met zijn collega voor hebben mijn ouders mij “trouw” meegegeven. Het
bijzondere leerstoelen, versterking van de internatio- koesteren van goede gewoontes vind ik geweldig. Het
nalisering, inrichting van de kwaliteitsprocessen, de gaat niet om grootse dingen.’ Hij pakt een A5-boekje
kennisuitwisseling en de realisering van een interna- van tafel. ‘De wonderen zie ik hierin, in jongelui die
tionale master. ‘We zijn meer aanwezig, zelfbewuster belijdenis doen.’
en hebben theologische kwaliteit. Ik ben er ook heel
dankbaar voor en trots op dat we samen met de ker- India
ken en hogeschool VIAA het Praktijkcentrum konden
India heeft een factor gespeeld in het ‘zien van de rijk-
dom van het geloof’ in zijn leven. Sinds een jaar of 25
hebben de gereformeerd-vrijgemaakte kerken van Ede
en Wageningen contact met kleine kerkgemeenschap-
pen in Zuid-India. ‘Ik ben bestuurder in Zuid-India
Mission, zoals het heet. Inmiddels ben ik negen keer
in India geweest. Het is geweldig om daar te zijn. De
mensen leven te midden van armoede en slavenarbeid,
heidendom en fanatiek hindoeïsme. Ondanks dat
hebben ze zo’n hartelijk geloof. Ze belijden blijmoedig
dat ze van God houden en dat Hij er voor ze is in alle
omstandigheden. Dat vind ik bewonderenswaardig. De
volharding van de heiligen. Daar leer je van.’
Op 14 juni vertrekt Jan de Jong bij de universiteit.
Hij hoopt dat de universiteit ooit nog in een ‘echte’
universiteitsstad terechtkomt. ‘Ik zou het de univer-
siteit gunnen om in een stimulerende academische
omgeving te staan. Dat vind ik voor de toekomst van
wezenlijk belang. Maar dat laat ik over aan mijn op-
volger (Pim Boven, red.).’ De Jong zelf zal straks meer
tijd hebben voor zijn vrouw, hun zes kinderen en acht
kleinkinderen, India, zijn kerkenraadswerk en liefheb-
berijen: zingen (hij is bas-bariton in een koor) en
vogels kijken. ‘Afgelopen week ben ik nog even naar
de Blauwe Kamer (een natuurgebied bij Wageningen,
red.) geweest om vogels te kijken. Als ik straks met
pensioen ben, hoop ik dat soort dingen vaker te doen.
En ik hoop maatschappelijk betrokken te blijven. Je
moet je hersens wel aan de praat houden.’
6
Kerntaken van de universiteit ONDERWIJS
De Theologische Universiteit Kampen is dienstbaar aan kerk en samenleving ONDERZOEK
door het opleiden en toerusten van studenten op het gebied van geloof en
christelijk handelen. Zoals iedere universiteit heeft ook de TU Kampen drie
kerntaken: onderwijs, onderzoek en valorisatie. Op de volgende pagina’s
vertellen wij graag over deze drie kerntaken.
PAGINA
14
PAGINA ONDERZOEK
8 Het wetenschappelijk onderzoek aan de Theologische VALORISATIE
Universiteit Kampen is helder en van hoog niveau. We
ONDERWIJS gaan de lastige vragen over onze tijd en de Bijbel niet uit
de weg. Aan deze manier van wetenschappelijke theolo-
De TU Kampen heeft drie opleidingen: giebeoefening dankt Kampen zijn goede naam.
een 3-jarige Bachelor Theologie (180
EC), een 3-jarige Master Theologie PAGINA
Predikant (180 EC: 3 jaar voltijd of 6
jaar deeltijd) en een Master Theologie 20
Algemeen (60 EC; 1 jaar voltijd of 2 jaar
deeltijd). KENNISDELING
Studenten die Bachelor Theologie of Naast de bekende afdelingen Onderwijs en Onderzoek
een algemene master Theologie heb- kent de TU Kampen ook het minder bekende onderdeel
ben afgerond komen in de volgende Valorisatie. Gereformeerde academische theologie is
beroepen terecht: journalist, redac- relevant voor de volle breedte van het leven: kerkelijk,
teur, docent (VO/HBO/MBO/WO), on- maatschappelijk en persoonlijk. Binnen Valorisatie
derzoeker, kerkelijk werker, missionair wordt werk gemaakt van het geschikt en beschikbaar
werker, jongerenwerker, diaconaal maken van waardevolle theologische kennis die in de
werker, kerkplanter, beleidsmedewer- universiteit en daarbuiten aanwezig is. Van academisch
ker, zendeling, geestelijk verzorger, onderwijs en onderzoek wordt zo de vertaalslag ge-
ethicus, historicus, bijbelvertaler, maakt naar het professionele, kerkelijke en persoonlijke
(kerkelijk) adviseur… Studenten die leven van iedere dag.
hun predikantsmaster hebben afge-
rond worden meestal predikant, maar De TU Kampen doet dit voornamelijk over drie sporen,
komen daarnaast ook in eerderge- elk met een specifieke doelgroep:
noemde groepen terecht. n Permanente Educatie Predikanten (PEP): theologen,
predikanten en kerkelijk werkers
n Weetwatjegelooft.nl: christenen in kerk en maat-
schappij
n Praktijkcentrum (samen met Viaa en met de GKv):
onderzoek voor en advies en dienstverlening aan de
kerken
7
TU Magazine mei 2019
Onderwijs
8
ONDERWIJS
Onderwijs
Het onderwijs aan de TU Kampen verbindt kennis
aan persoonlijke geloofsbeleving: er is aandacht voor
zowel wetenschappelijke theologische disciplines als
persoonlijke vorming. De Bijbel is doorslaggevend:
persoonlijke omgang met de Bijbel wordt daarom
expliciet geoefend. Zo raken de opleidingen ook
verbonden aan het concrete leven, in de kerk en in
de samenleving. Een docent, student en oud-student
vertellen over de impact van het onderwijs.
beeld: Daan van der Horst
9
TU Magazine mei 2019
Onderwijs
Ad de Bruijne
Ad de Bruijne: Lesgeven aan studenten in Kuypers soevereiniteit in eigen kring, kijken en dieper te graven. Fascinerend is
de master ‘Identiteit, Ethiek & Samenle- Niebuhrs bezinning op Christus en cul- ook de interactie tussen ons als docen-
ving’ vind ik bijzonder boeiend. Ik weet tuur, en Bonhoeffers werkelijkheid-in- ten. Een historicus-filosoof-politicus die
al lang dat de hele theologie relevant Christus. bevlogen neocalvinist is (Roel Kuiper);
is voor de samenleving en christenen een internationaal gerenommeerd
kan toerusten om in die samenleving te Flirt (vooral medisch-) ethicus die realistisch
functioneren. Maar deze master is daar Lutheraan is (Theo Boer); een geboren
speciaal op gericht en dat is uitdagend. Studenten maken kennis met theorie én neocalvinistische ex-grote-stadsdominee
We verbinden grote theologische en praktijk van uiteenlopende velden als on- die flirt met hedendaagse Augustinianen
filosofische denkkaders met vragen derwijs, zorg, politiek, economie, leider- en neo-anabaptisten (ikzelf). Daarnaast
over christelijke identiteit en ethiek in schap en christelijke organisaties. Sommi- zijn er nog enkele specialisten die kleine-
de praktijk van vandaag. Het gaat over gen hebben al (ruime) ervaring binnen re bijdragen verzorgen. Veel voldoening
Trump, Orban en Baudet, maar ook over die contexten en triggeren daarmee mijn geeft me ook dat deze master dicht bij
Augustinus’ twee stedenleer, Abraham probleembesef en creativiteit als docent, mijn eigen onderzoeksterrein staat.
waardoor je gedwongen wordt verder te
Beeld: Dick Vos
Beeld: Dick Vos
10
ONDERWIJS
Beeld: Dick Vos
Mathilde Tempelman
Mijn naam is Mathilde Tempelman, ik onderzoek gedaan naar de macht van in m’n werk als in de politiek. Ik kom veel
ben 27 jaar en ik werk op het Greijda- organisatiestructuren ten opzichte van in aanraking met maatschappelijke vraag-
nus College in Zwolle. Als manager en de macht van de visie van de school. stukken, ethische dilemma’s en onder-
beleidsadviseur ben ik onder andere Die structuren bleken heel krachtig. The werpen die betrekking hebben op identi-
verantwoordelijk voor de ontwikkeling en medium bleek heel vaak the message. teitsontwikkeling. Ik ben met de master
implementatie van het vormingsonder- Daarom zou visie in de school niet alleen gestart omdat ik daarin behoefte had aan
wijs op deze middelbare school. Daar- richting moeten wijzen op de terreinen theoretische verdieping. Die krijg ik in de
naast ben ik politiek actief bij GroenLinks van pedagogiek en didactiek, maar juist studie volop! De aangeboden literatuur
en bezig met het opbouwen van een ook in de vormen. is heel divers. We lezen theologische en
eigen adviesbureau met de naam ‘Vorm is filosofische stukken. Soms heel abstract,
Onderwijs’. Die naam heeft alles te maken Altijd wel een ‘haakje’ dan weer over concrete onderwerpen uit
met inzichten die ik tijdens mijn studie het dagelijks leven. Er is altijd wel een
heb opgedaan. In de premaster, voorbe- De inzichten uit dit voorbeeld laten gelijk ‘haakje’ om het aan te verbinden, vanuit
reidend op de Master Identiteit, Ethiek al zien wat de studie voor mij doet. De heel diverse werkterreinen. Dat maakt de
& Samenleving, heb ik op het Greijdanus master biedt me een stevige reflectie op studie wat mij betreft zo fascinerend!
de thema’s waar ik mee bezig ben. Zowel
11
TU Magazine mei 2019
Onderwijs
De financiële
dominee
‘Iedereen heeft te maken met geld. Er is bijna geen dag dat ik het niet met
iemand over zinge ving heb.’ Aan het woord is Gertjan Brouwer (51), financieel
adviseur en oud-student aan de Theologische Universiteit Kampen.
Tekst: Loïs Oosterhof-van Bruggen
Beeld: Dick Vos
In 1986 begon Gertjan als student in Kampen. Des- mensen inspireren en er voor ze zijn. ‘Misschien ben
tijds kende de universiteit maar één opleiding: de ik wel een soort financiële dominee. Iedereen heeft
route tot predikant. Maar voor het predikantschap te maken met geld. Er is bijna geen dag dat ik het niet
was Gertjan niet in de wieg gelegd, vertelt hij. ‘Als ik met iemand over zingeving heb.’ Gertjan wil werken
oud-klasgenoten spreek die wel dominee zijn gewor- op het snijvlak van geld, gedrag en emotie. Financieel
den, voel ik me eigenlijk geen echte theoloog. Ik vind adviseurs die de wereld van het geld willen verbinden
het interessant, maar wetenschappelijk bezig zijn, dat met de wereld van de ziel zijn dun gezaaid, vertelt hij:
past niet bij me.’ hij merkt dat hij daarmee in een behoefte voorziet.
‘Geloof is voor mij het bewustzijn dat je onderdeel
Hoe komt een theologiestudent in de financiële we- bent van iets groters. Mensen zijn daar heel gevoelig
reld terecht? Gertjan is er gewoon ingerold, vertelt hij. voor, ze hebben behoefte aan spiritualiteit, aan ver-
‘In die tijd had je nog voldoende aan een stropdas en dieping. Ik zou dan zeggen: ze hebben heimwee naar
een rijbewijs om aan de slag te kunnen. Vroeger was de bron.’
zo’n overstap waarschijnlijk makkelijker dan nu’. Na
een tijd voor verschillende werkgevers te hebben ge- Maar ook veel christenen kunnen zo’n verdieping wel
werkt, begon Gertjan in 2005 zijn eigen adviesbureau. gebruiken, denkt Gertjan. ‘De financiële wereld wil
Nog steeds in de financiële wereld, maar wel met zijn ons laten geloven in een uitgekleed mensbeeld, de
eigen invalshoek. ‘Financiële dilemma’s staan nooit homo economicus, en wij gaan gemakkelijk in dat den-
op zichzelf. Het lijkt over geld te gaan, maar het gaat ken mee. Maar de mens is geen economisch denkend
vaak meer over de laag eronder. Wat beweegt mensen wezen. Ik denk dat wij ook vaak te economisch over
echt? Sluiten hun financiële besluiten wel aan op hun God denken: “ik wil een gezegend leven en ik heb God
drijfveren?’ nodig om dat aan mij te geven”.’
Behoefte aan verdieping Theologische kapstok
Dat graven, het zoeken naar verdieping: dat is voor Gertjan ziet geen direct verband tussen zijn theologie-
Gertjan de kern van zijn werk. Het was destijds voor studie en zijn huidige werk, maar wel een ander soort
hem ook de reden om theologie te gaan studeren: invloed. ‘Je hebt wel een soort geweten, het is bagage
12
die je meeneemt. Het heeft me gevormd, het is een Dat is voor Gertjan het evangelie, het goede nieuws: ONDERWIJS
fundering in wie ik ben.’ Voor Gertjan zit de winst van dat er overvloed is. ‘Ook iemand die niet veel geld
zijn studie in een soort verklaarkader dat hij heeft op- heeft kan wel veel vermogen hebben, in andere vor-
gepikt: een kapstok voor de dingen die hij tegenkomt. men: liefde, aandacht, tijd… Iedereen is vermogend –
‘Zonder dat theologische kader zou ik niet doen wat ik en alles wat ik zeg over geldvermogen moet ook voor
doe. Mijn doel is niet het oplossen van financiële en ju- andere soorten vermogen gelden. Het is mooi om met
ridische vragen, het doel is mensen bewust te maken dat thema bezig te zijn in een onverdachte context.’
van innerlijke motieven. Veel van wat ik doe draait om Wie financiële planning wil doen moet geen theologie
de vraag: denk je vanuit een overvloed of vanuit een gaan studeren, zegt Gertjan. ‘Maar het zorgt nu voor
tekort in je leven? Of religieus gezegd: vanuit genade een goede en zeldzame combinatie’.
of vanuit schuld?’
13
TU Magazine mei 2019
Onderzoek
Onderzoek
Onderzoek aan de TU Kampen richt zich op de
inhoud en betekenis en zeggingskracht van
gereformeerde theologie en haar betekenis voor
kerk, wetenschap, politiek en samenleving vandaag.
Koos Tamminga, Joost Smit en Berber Vreugdenhil
vertellen graag over hun onderzoeken.
Locatie: Hart van Vathorst, beeld: Niek Stam
14
15
ONDERZOEK
TU Magazine mei 2019
Onderzoek
“Graag
Koos Tamminga ondersteunen wij
onderzoekstrajecten
van de TU omdat
Koos Tamminga is 28 jaar, getrouwd met Geranne en sinds een jaar vader van Toon. wij het belangrijk
vinden dat er vanuit
“Ik heb met veel plezier in Kampen gestu- Ik denk dat we als samenleving makkelijk “onze” universiteit
deerd en ben zo nu en dan op preekstoelen in over mensen heen kijken als ze anders zijn academische
het land te vinden. Toch heb ik het predikant- dan wat wij normaal vinden. We missen daar- vorming én
schap nog even uitgesteld door eerst tijd te mee veel. Ik denk dan ook dat het belangrijk praktijkgericht
nemen voor een promotieonderzoek. is om te kijken hoe dat anders kan, bijvoor-
beeld in de kerk. Gelukkig sta ik daarin niet al- onderzoek plaats-
De vraag van dat onderzoek is: hoe kunnen leen. Daardoor is er ook financiële ondersteu- vindt ten dienste
we ervoor zorgen dat mensen met een be- ning gekomen voor dit onderzoek. Ik schrijf van alle plaatselijke
perking (fysiek, maar met name ook verstan- dan ook niet alleen een proefschrift - ik wil
delijk) een goede plek hebben in de kerk? Ik daarnaast een methode opzetten waarmee kerken.”
probeer een antwoord op die vraag te vinden anderen aan de slag kunnen met de lessen
door mee te kijken in het bijzondere project die ik heb geleerd in Hart van Vathorst.” Anonieme reactie van een sponsor
Hart van Vathorst. Daar is een kerk een
gebouw gaan delen met een aantal zorgaan- Joost Smit
bieders. Het is hun bedoeling om ‘inclusief’
gemeente te zijn. Dus niet een apart hoekje Joost Smit is sinds 2013 predikant in Amersfoort-Vathorst. Daarvoor was hij
voor de aparte gevallen, maar iedereen een gemeentepredikant in Nijkerk en Brunssum en heeft hij als projectleider
volwaardige plek en een actieve rol. de Permanente Educatie voor Predikanten (PEP) aan de Theologische
Universiteit opgezet.
“Toen ik in Vathorst aan de slag ding met Vathorst is sterk gegroeid.
ging, lag daar een grote klus te Het is boeiend dat Koos Tamminga
wachten. De kerk had het plan om- vanuit de Theologische Universiteit
armd om met twee zorgpartijen en ons volgt in zijn onderzoek naar
een kinderdagverblijf onder één dak onze ervaringen. Hij heeft bewoners
te gaan in het centrum van de wijk. en gemeenteleden geïnterviewd en
Vanaf het begin leverde dit vragen het samenleven in de kerk geobser-
op. Hoe zal het zijn om straks als veerd. Ik denk dat zijn onderzoek
mensen met en zonder beperking naar ‘inclusief kerkzijn’ straks een
met elkaar op te trekken? Sinds spiegel levert van onze ontdek-
Pasen 2016 hebben we steeds meer kingstocht. Voor kerken die zich
antwoorden gevonden op die vraag. willen verbinden met hun omgeving
Vanaf dat moment hadden we als en nadenken over samenleven met
Ontmoetingskerk een plek in Hart en zonder beperking zal Hart van
van Vathorst. Er is meer variatie in Vathorst ongetwijfeld leermomen-
de kerk ontstaan en ook de verbin- ten opleveren.”
16
Berber Vreugdenhil ONDERZOEK
Een ander voorbeeld van een onderzoek waarbij theologisch onderzoek heel direct
wordt gekoppeld aan de samenleving van vandaag is het project van Berber Vreug-
denhil. Zij is 40 jaar, getrouwd met Rolf, moeder van Marije, Lars en Rens, onder-
wijskundige en werkt daarnaast als onderzoeker aan de TU Kampen.
“De afgelopen jaren hebben we vanuit de In mijn onderzoek wil ik instrumenten en werk, toerusting voor de samenleving
leerstoel Christelijke identiteit in maat- ontwikkelen die kunnen helpen antwoord en persoonsvorming.
schappelijke praktijken (hoogleraar Roel te vinden op de vraag hoe (oud)leerlingen Theologisch onderzoek heeft veel te
Kuiper) een mooi project gedaan met en terugkijken op het onderwijs op deze bieden aan kerken, wetenschap, politiek
voor christelijke scholen. Dat leverde on- scholen en welke bijdrage dat onderwijs en samenleving vandaag! We zijn heel
der andere de basisvisie Mensen Kunnen naar hun idee heeft geleverd aan hun dankbaar voor de financiele steun die we
Bloeien op. De afgelopen periode hebben eigen vorming in brede zin: talentontwik- daarvoor mogen ontvangen van kerkle-
we samen met filmproductiehuis Living keling, voorbereiding op vervolgopleiding den en fondsen.”
Image Identiteitsplein (identiteitsplein.
nl) mogen ontwikkelen: een multimedi-
aal interactief platform voor christelijk
onderwijspersoneel, vol filmpjes, visie,
inspiratie en discussie.
In februari ben ik begonnen aan een
promotieonderzoek. Ik ga onderzoek
doen onder leerlingen en oud-leerlingen
van christelijke middelbare scholen. Deze
scholen willen brede onderwijskwaliteit
bieden, gevoed vanuit hun identiteit,
en daarop reflecteren. Maar de meeste
kwaliteitsinstrumenten zijn nog gericht
op een meer smalle kwaliteitsopvatting,
zoals Cito-scores en slagingspercentages.
Photo bij Cel Lisboa
on Unsplash
17
TU Magazine mei 2019
Onderzoek NIEUW
PROJECT
Praktijkgericht
onderzoek in dienst Verzoening –
van de kerken theorie en praktijk
Hartelijk dank! In de maatschappij is een verharding merkbaar: de
bereidheid om daders van zware misdrijven na hun straf
We zijn heel dankbaar voor uw financiële een nieuwe kans te geven, neemt af. Het laat zien dat
steun! Via deze pagina maakten meerdere onze cultuur steeds meer een ingewikkelde verhouding
kerkleden de keuze om projecten te heeft met vergeving. Tegelijk benadrukken filosofen
ondersteunen door het geven van een gift. uit onze tijd in hun nadenken over vergeving, dat echte
We zijn heel blij met deze betrokkenheid. vergeving onvoorwaardelijk is. Ze stellen dat een verge-
Ook stichtingen en andere betrokkenen vende God dus niet zou moeten straffen, en geen berouw
dragen ons een warm hart toe. Wij zou moeten vragen.
ontvangen bijvoorbeeld voor de leerstoel Ook de pastorale praktijk vraagt om nieuwe doordenking.
Identiteit fondsen. Mede door deze fondsen Dat het evangelie goed nieuws is voor daders, voor men-
kan de leerstoel een goede bijdrage leveren sen die iets op hun kerfstok hebben, weten we allemaal.
aan de theologische verdieping van de Maar is het evangelie ook goed nieuws voor slachtoffers?
identiteit van christelijke scholen. En hoe gaan we in de praktijk met ingrijpende conflicten
om, wanneer we geloven dat God ons vergeeft, terwijl we
toch tegen gebrokenheid aanlopen?
Dr. Hans Burger is universitair docent systematische
theologie en al lang geïnteresseerd in vragen rond ver-
zoening en heil. “Graag zou ik een postdoc-onderzoeker
of een AIO een project rond deze vragen laten uitvoeren.
Hoe verhouden zich straf en herstel tot elkaar in het
theologisch nadenken over verzoening? Wat is daarin
de betekenis van de opstanding van Christus naast de
betekenis van zijn dood?”
Dankzij uw Roelof Jan Dam, classicus in
gift of legaat
krijgen jonge Marc Janssens is als docent nieuwtestamentisch Grieks en
wetenschappers de oudchristelijk Latijn verbonden aan de Theologische Univer-
kans om onderzoek siteit Kampen. Marc was van 1997 tot 2017 verbonden aan
het Nederlands Dagblad als politiek redacteur en teamleider
te doen! cultuur, media en wetenschap.
18 “Ik doe als promovendus onderzoek naar het leven van ver-
zetsleider, ARP’er en Trouw-redacteur Roelof Jan Dam. Mijn
€gJea4da30urjl.rai0jeakn0rs.d0e Uit de bocht vliegen
Vluchtelingen Jaa€gre2lid3j0ku.sjra0enan0ord.d0eig Het kerkelijk tuchtrecht bestaat al vanaf de
als kerkplanters tijd van de eerste christenen. Van recenter
datum is de ontwikkeling van het tucht-
Vluchtelingen om het geloof, asiel in het buitenland, recht van andere beroepsgroepen: van arts
kerkplanting door pioniers: zo zijn de gereformeerde tot advocaat en van militair tot makelaar.
kerken geboren. In de tijd van verandering van structu-
ren en instituten is het nodig te herbronnen, ook door Een onderzoek dat kerkelijk tuchtrecht met
kerkhistorisch onderzoek. De Nederlandse vluchtelin-
gengemeenten in het Engeland van de zestiende eeuw andere vormen van (seculier) tuchtrecht
bieden zich aan. Een centrale figuur is Marten de Cleyne
ofwel Marten Micron (1523-1559) uit Gent. Hij hielp mee vergelijkt, kan leiden tot belangrijke inzich- ONDERZOEK
de structuur van zijn kerk uit te denken en op te zetten.
De gemeente in Londen was een proeftuin voor de kerk ten over vraagstukken waar de kerk in deze
van Engeland en met het oog op Nederland. Zijn werken
tijd tegenaan loopt. Kerkelijke tuchtzaken
over kerk en avondmaal,
opzicht en orde vormen die uitlopen op een procedure bij de gewone
originele bronnen. We
hebben de kennis van de rechter, maatschappelijke druk als het gaat om
geschiedenis nodig om
het heden te begrijpen maatregelen in geval van seksueel misbruik en bot-
en ons de toekomst in te
sing van kerkelijke regels met mensenrechten zijn
denken. Kerkhistorisch
onderzoek, zo leert ons daar slechts een aantal voorbeelden van. Een vraag
werk, inspireert. Dit is
een nieuw project voor die in deze situaties bijvoorbeeld speelt is: wat is
een onderzoeker Kerkge-
schiedenis (AiO). nodig voor een eerlijke tuchtprocedure?
Mr. drs. Auke Dijkstra studeerde rechten en
theologie en is aangesteld als parttime
promovendus kerkrecht. ‘Het is geweldig
dat ik dankzij binnengekomen giften
onder begeleiding van dr. Leon van den
Broeke van start kan met dit belang-
rijke onderzoek. Voor de kerk om te
reflecteren op haar regels, maar ook voor
de samenleving om meer inzicht te krijgen in
het kerkelijk tuchtrecht. Is het kerkelijk tuchtrecht
echt voorbeeldig of is er werk aan de winkel?’
kerk en verzet iosV€nnod4ooeg0rrn.zd0ooited0ki0g: ‘Steun een van deze
onderzoeken en geef uw
promotieonderzoek, begeleid door prof. George Ha- bijdrage een bijzondere
rinck, beoogt een integrale studie naar mijn voorgan-
ger in Kampen, dr. R.J. Dam. Naast zijn markante rol in bestemming!’
verzet, kerk, onderwijs en wetenschap komt ook zijn
visie aan de orde op de vraag hoe we als christenen Meer weten?
omgaan met de cultuur waarin we leven. Wat heeft
zijn boek over de christelijke visie op stoa en litera- Meer weten over de mogelijkheden
tuur ons vandaag te zeggen?” om onderzoek te steunen? Kijk dan
op www.tukampen.nl/legaten
IBAN NL37 ABNA 0416 7990 00
19
TU Magazine mei 2019
Valorisatie
20
Valorisatie VALORISATIE
De universiteit maakt theologie geschikt en beschikbaar voor meer mensen
dan alleen haar studenten en academici. Dat heet kennisvalorisatie.
Aan de TU Kampen is onder andere Weetwatjegelooft.nl daarmee bezig,
met zo’n 250 videolessen het steeds groeiende platform over de Bijbel,
geloven en kerkzijn. Ook organiseert Weetwatjegelooft.nl studiedagen,
conferenties en cursussen. Meestal samen met de eigen afdeling
Permanente Educatie van Predikanten, theologen en kerkelijk werkers
(PEP), soms ook met andere universiteiten of landelijke organisaties.
Vanuit het Praktijkcentrum wordt advies en dienstverlening aan kerken en
kerkenraden geleverd. En al die valorisatie valt in goede aarde.
Beeld: Lyanne de Haan-Wilts
21
TU Magazine mei 2019
Valorisatie
Bram de Witte
“Ik ben Bram de Witte, 73 jaar, maar nooit te oud om wat te leren. Ik heb twin-
tig jaar in de christelijke boekhandelsbranche gewerkt. Nu ben ik gepensio-
neerd en heb ik ook tijd voor het regelmatig schrijven van overdenkingen voor
onze gemeente, naast vrijwilligerswerk en aandacht voor mijn gezin.
‘Mensen, In 2017 kwam ik de site van Weetwatjegelooft.nl
maak er gebruik tegen, toen ik op zoek was naar meer theolo
gische onderbouwing van mijn geloof. Dat
van!’ wilde ik zelf kunnen regelen, in mijn eigen tijd,
rondom onderwerpen die zich op dat moment
aandienden. Voor mij is het belangrijk dat
geloof niet alleen een zaak is van beleving, van
gevoel, maar dat het kan worden onderbouwd
met verhalen die al eeuwenlang hebben geklon-
ken, over God en zijn relatie met mensen.
Een goede uitdaging vond ik in de video’s op
de site. Direct de eerste lessen die ik volgde,
spraken mij aan. In vier videolessen nam Egbert
Brink me mee door het hele boek Job. De moeilij-
ke vragen van Jobs lijden en zijn worsteling met
zijn vrienden en God werden eerlijk besproken.
Geen droge, dorre, lange colleges, maar leven-
dige en goed te volgen videolessen staan er op
Weetwatjegelooft.nl. Wat me vooral opvalt, is
de duidelijkheid, de uitstekende presentatie
met beelden, samenvattingen et cetera. Het is
een uniek project waarin de universiteit uitreikt
naar de gewone gemeenteleden en haar kennis
beschikbaar maakt voor hen. Dus, mensen,
maak er gebruik van!”
Beeld: Sanne van den Elzen
22
Nynke Duijzer-Algra
“Mijn naam is Nynke Duijzer-Algra, ik ben docent van de PEP-cursus Overtuigend Spreken, waarin ik kerkelijke
sprekers train in het helder en levendig overbrengen van hun boodschap. Meestal door ze te leren hoe ze hun stem
goed gebruiken, hoe ze afwisseling in hun verhaal kunnen brengen, hoe ze verstaanbaar kunnen blijven, en/of hoe
ze zelfverzekerder voor de groep kunnen staan.
Het mooie aan de PEP-trainingen Overtuigend Spreken ‘Je ziet
vind ik dat we in korte tijd zóveel resultaat boeken! deelnemers
Ik kan er erg van genieten als de boodschap – soms echt groeien.’
door maar een aantal vrij eenvoudige tips – veel beter
overkomt. VALORISATIE
Je ziet deelnemers echt groeien in de loop van de drie
cursusdagen. Ze komen binnen met klachten over
spanning tijdens het voorgaan in de diensten, of heb-
ben soms al vrij veel kritiek over zich heen gekregen.
Dan is zo’n groep, waarin iedereen zich kwetsbaar
opstelt en z’n best doet om vooruitgang te boeken,
een warm bad. We helpen elkaar, geven elkaar op-
bouwende feedback en dat alleen al zorgt voor meer
zelfvertrouwen. Als je dan als predikant of kerkelijk
werker, na of zelfs al tijdens de training, van gemeen-
teleden hoort dat je ineens zo goed preekt, dat je
beter te volgen of nu wél verstaanbaar bent, dan groei
je natuurlijk nog meer!”
Op 11 oktober 2019 start een nieuwe cursusronde,
zie: www.pepredikanten.nl/overtuigendspreken
Beeld: Maarten Boersema
23
TU Magazine mei 2019
Valorisatie
Valorisatie is er
voor iedereen
Onderwijs en onderzoek kennen we allemaal als kerntaken van een
universiteit. Valorisatie is de derde kerntaak, maar veel minder bekend.
Terwijl juist valorisatie bedoeld is voor iedereen!
Letterlijk betekent valoriseren zo- breedte van het leven: kerkelijk, maat- reeks en andere boekuitgaven voor een
iets als ‘waardevol maken’. Valo- schappelijk en persoonlijk. We maken breed publiek. Maar ook door het geven
risatie heeft aan een universiteit daarom graag werk van de vertaalslag van lezingen en adviezen aan kerkenra-
het doel om wetenschappelijke kennis naar het professionele, kerkelijke en den en synodes. De drie belangrijkste
(verkregen via onderwijs en onderzoek) persoonlijke leven van alledag. en wellicht ook bekendste middelen die
geschikt en beschikbaar te maken voor we inzetten voor valorisatie hebben een
een breed publiek. Aan de TU Kampen Valorisatie vindt plaats op allerlei ma- eigen naam en richten zich elk op een
doen we dat met hart en ziel, omdat we nieren: via TU magazine bijvoorbeeld, en eigen doelgroep: het Praktijkcentrum,
geloven dat gereformeerde, academi- via populair-theologische publicaties in Permanente Educatie Predikanten
sche theologie relevant is voor de volle kranten, tijdschriften, de TU-Bezinnings- (PEP) en Weetwatjegelooft.nl.
Permanente Educatie Weetwatjegelooft.nl Praktijkcentrum
Predikanten (PEP)
DOELGROEP christenen in kerk en DOELGROEP kerken en kerkenraden
DOELGROEP theologen, predikanten en maatschappij WEBSITE www.praktijkcentrum.org
kerkelijk werkers WEBSITE www.weetwatjegelooft.nl ACTIVITEITEN advies en dienstverlening aan
WEBSITE w ww.pepredikanten.nl ACTIVITEITEN videolessen over de Bijbel, de kerken, praktijkgericht
ACTIVITEITEN nascholing en professionalise- geloven en kerk-zijn, studie- onderzoek en productontwik-
ring van theologen en werkers dagen en cursussen keling
in de kerk door middel van 2018 35 nieuwe videolessen op 2018 127 nieuwe vragen uit 108
cursussen, studiedagen en een totaal van 241 videoles- gemeenten en groepen, meer
conferenties sen in 33 cursussen; ruim 850 dan 15 themabijeenkomsten
2018 70 theologen namen deel mensen bezochten in totaal en 80.553 websitebezoekers
aan 9 meerdaagse cursussen 11 studiedagen
en 105 theologen bezochten
studiedagen of conferenties
via PEP
24
WVEeniecdadeeeatuowa’ansaketnrjkeuengsagemrelnoaletvoiinsfg t.onpl
Met ingang van loofsthema’s voor iedereen toegan- beeld samen enkele videolessen
1 mei 2019 biedt dkaetlijdkiezomuozgijenli.jkIkheviidnderhneut gise.w’ eldig over het bijbelboek Job, en kerken-
hcWieretcepatlw2a5taf0tojrevmgiedlgeooroalfettis.snsealnadnev.an Den Boer: ‘We merken dat onze raden en pastorale teams maken
video’s steeds vaker bekeken
worden. De kwaliteit en de laag- gebruik van de vierdelige basiscursus
drempeligheid leveren enthousiaste Pastoraat.
breijabcetlikersinogpe.nSteenedosomk keeerrkcehnrriastdeennen,
Het online kennisplatform AKZ+ maken er gebruik van, ook via de Donaties
Weetwatjegelooft.nl ontstond in tzeong.eBniajbaemlkdreinggeemn ebeenktiejkaebnonbnijveomoern- -
2010 als een samenwerking tussen De abonnementskosten vormden
de Theologische Universiteiten van echter altijd nog voor velen een
Apeldoorn en Kampen en hoge- drempel. Een legaat aan de TU
school Viaa in Zwolle. Het richt Kampen zorgt ervoor dat we de VALORISATIE
zich op het delen van vdoievaeadrbsotonanpantikeeums neennnetfneonnmdnasakwaerenrfivvniananng.cb’ ieJeatrnainagl-
kennis met de kerken theologische
en de bre-
wdeerredesanmneanalsetvsitnugd.ieDdeaglaeantsvteoojarraeln
de Jong, bestuurder bij de Theo-
videolessen ontwikkeld. logische Universiteit
Projectmanager dr. William den aan: ‘Wij vinden het Kampen, vult
mooi om op
Boer: ‘Weetwatjegelooft.nl is de deze manier onze verbinding met
afgelopen jaren flink gegroeid. We de kerken te versterken
breidden ons aanbod steeds verder samenleving dit cadeau en kerk en
te kunnen
vpvuirediatrecweohne’tsilghkoeoevbmaebareennvnbe. oeOvdlenveaselaradnsbocloheanilallnwgedenaredsesemommgpeoe-ghlieegnte aanbieden.’
Dr. William den Boer Aanmelden voor een
gratis account kan op
www.weetwatjegelooft.nl
Help mee met Weetwatjegelooft.nl
Voor valorisatie krijgt de TU Kampen geen speciale beschikbaar te maken voor kerk en maatschappij?
overheidsfinanciering. We organiseren onze activitei- Maak uw gift over op NL39 ABNA 0428 2375 92, t.n.v.
ten daarom zo veel mogelijk kostendekkend en zijn Theologische Universiteit, o.v.v. Weetwatjegelooft.nl
daarnaast afhankelijk van donaties. Met name geldt of neem contact op met projectmanager
dat voor de activiteiten van Weetwatjegelooft.nl. dr. William den Boer, [email protected],
Helpt u mee om waardevolle gereformeerde theologie tel. 06 - 360 551 37.
25
TU Magazine mei 2019
‘Ik sta het liefst boven de partijen’
Stefan Paas, Theoloog
des Vaderlands
Stefan Paas (1969), hoogleraar missiologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en
de Theologische Universiteit Kampen, is sinds 27 oktober vorig jaar Theoloog des
Vaderlands. Tekenaar Pieter Geenen maakte een strip over zijn benoeming voor
dagblad Trouw, waarbij hij iemand liet uitroepen: ‘Hoera, dat is er een van ons,
orthodoxe protestanten!’ Stefan moet er hartelijk om lachen, maar benadrukt
tegelijkertijd dat hij juist helemaal niet in hokjes wil denken.
Tekst: Mariëtte Woudenberg
Beeld: Evangelische Omroep, Iris Zwart
Je aanvaardde je benoeming door het uitspreken Toch kun je niet ontkennen dat je de eerste orthodox
van een ‘nachtgebed’*. protestantse Theoloog des Vaderlands bent.
‘Voor mij was dat een heel persoonlijk gebed, ‘Klopt. Daar kom ik eerlijk voor uit. En ja, ik besef dat
waarin ik niet over God sprak, maar vooral met Hem.’ ik stevig verschil van bepaalde vrijzinnige geloofsrich-
tingen en dat we die verschillen zeker niet hoeven af
Je volgde Claartje Kruijff op. Een vrijzinnig predikan- te dichten met een zee van bloemen. Maar ik probeer
te, theologe en psychologe. Heb je haar gevraagd hoe open en alert te blijven naar de ander, uit te gaan van
het is om Theoloog des Vaderlands te zijn? de ontmoeting. Want juist als je met elkaar spreekt
‘Nee, we hebben het daar nooit over gehad. Voor mij op het niveau van geloof en hart schep je ruimte. Ik
hoeft dat ook niet. Iedereen vult de functie op zijn of wil als Theoloog des Vaderlands het liefst boven de
haar eigen manier in. Dat is juist het mooie van theo- partijen staan. Niet in hokjes of zuilen denken.’
logie, je ziet zo’n breed pakket aan smaken. Janneke
Stegeman, de voorgangster van Claartje is iemand Je omschrijft je benoeming heel mooi als ‘een vehikel
die graag op de barricades springt voor onrecht. om theologie naar de samenleving te brengen’.
Claartje is pastoraal heel sterk, ze staat dicht bij ‘Ik was altijd al actief in het publieke debat. Dat was
mensen. En ik ben juist weer iemand die beschouwt volgens het juryrapport ook een van de redenen mij
en toelicht.’ te benoemen. Sinds ik Theoloog des Vaderlands ben,
26
ga ik daar dus gewoon mee door, zij het dat ik me mag Krijg je vaak kritiek als Theoloog des Vaderlands? ‘Juist als je
begeven op een veel groter podium. Als woordvoerder ‘Ik merk dat vooral Twitter makkelijk kan ontsporen, met elkaar
van de theologie was ik de afgelopen maanden zeker dan raken mensen geïrriteerd als ik ze niet gelijk geef spreekt op het
een dag per week kwijt aan het geven van interviews.’ en krijg je soms wel wat over je heen. Maar meestal niveau van
zegt het meer over de ander dan over mij. Spreken geloof en hart
Ik kom je naam sinds oktober vorig jaar inderdaad mensen vanuit hun eigen pijn. Ik vind het eigenlijk schep je ruimte’
in veel publicaties tegen. Ook in de discussie rond alleen erg als mijn integriteit ter discussie wordt
de Nashville-verklaring; oorspronkelijk uit Amerika, gesteld.’
waarin christenen zich uitspreken over homoseksua-
liteit, transseksualiteit en genderneutraliteit. Heb je nog plannen voor je tweede termijn?
‘Ik ga bewust niet tot in detail in op de inhoud. Niet ‘Ik denk erover om een interviewboekje samen te stel-
iedereen neemt me dat overigens in dank af. Diverse len. Daarbij wil ik mensen elkaar laten bevragen over
mensen vinden dat ik me steviger mag uitspreken. theologie en de Bijbel. Dat lijkt me een mooi aanden-
Zowel ten gunste van, als ten nadele van. Maar ik vind ken aan dit jaar.’
dit niet een onderwerp waarover je stoere publieke
verklaringen moet doen. Het is zo teer, hierbij past * Het volledige nachtgebed van Stefan Paas staat op
veel eerder de pastorale benadering.’ https://lazarus.nl/2018/10/nachtgedachte-stefan-paas/
27
TU Magazine mei 2019
Op de financiële afdeling van de Theologische Universiteit APRIL 2019 DO VRIJ ZA
Kampen werken drie personen: Alice van Ittersum, 45 6
Wijnand Boor en Ingrid Otten. Hier beschrijven ze hoe een ZO MA DI WO 11 12 13
werkweek eruit kan zien. 1 23 18 19 20
9 10 25 26 27
Beeld: Daan van der Horst 78 16 17
14 15 23 24
21 22
28 29 30
Uit de agenda van…
de afdeling financiële
administratie
MAANDAG VERDELING VAN DINSDAG op orde brengen, de jaarrekening
WERKZAAMHEDEN ALICE WERKT THUIS opmaken…
Het leuke aan het werken op de finan-
Zoals iedere maandagmorgen begin- Aan het begin van het (kalender)jaar ciële administratie is dat je met alle
nen we ook deze week met een kort zijn we druk met de afronding van de geledingen binnen de universiteit in
werkoverleg op de financiële afdeling. jaarcijfers van het afgelopen boekjaar. aanraking komt. Voor veel zaken ben je
Met z’n drieën bekijken we wat er deze Een thuiswerkdag geeft dan de rust weer afhankelijk van andere collega’s. Zo
week op de agenda staat en verdelen we om hier goed aan te kunnen werken. komt een collega van Weetwatjegelooft
de werkzaamheden. Daarna staat een Toenemende regeldruk vanuit de over- nog even langs voor de bespreking van
bezoek gepland met de accountmanager heid zorgt voor steeds meer verant- het financieel overzicht 2018 ten behoe-
van onze bank om de bankzaken door te woordingsmodellen en daar moeten ve van de jaarrekening. Voor het bepalen
spreken: onze accountmanager is heel wij als kleine universiteit net zo veel van de voorziening voor onderhoud aan
betrokken bij onze instelling en denkt aan voldoen als grotere universiteiten. het gebouw ben ik weer aangewezen op
mee over allerlei onderwerpen. Het resultaat van 2018 is bijna duidelijk: de onderhoudsmedewerker, dus bel ik
Ingrid begint met het boeken van de fac- elders in dit magazine vindt u alvast hem om een afspraak te maken om dit
turen die zijn binnengekomen. Ze krijgt enkele resultaten. door te nemen. Voor het berekenen en
een uitschrijving van een student van incasseren van de collegegelden heb ik
studentenzaken binnen en maakt een WOENSDAG regelmatig contact met Studentzaken –
afrekening van het collegegeld. WIJNAND OP KANTOOR enzovoort.
Alice houdt zich bezig met de salarisad-
ministratie. Op de TU Kampen zijn 89 We zijn volop bezig met de voorberei- DONDERDAG
personen werkzaam voor in totaal 35,1 dingen voor de jaarrekening 2018. De ALLE DRIE OP KANTOOR
fte. Veel medewerkers met een parttime accountantscontrole staat gepland en
aanstelling dus. er moet nog het een en ander gebeu- Ingrid gaat verder met het boeken van
ren. De balans uitwerken, het dossier
28
de bankafschriften en zet de beta- Wijnand werkt naar aanleiding
lingen klaar voor die dag. Er moeten van genomen besluiten het finan-
ook nog een aantal facturen worden cieel handboek bij. De nieuwe
gemaakt. wet Algemene Verordening ge-
Alice houdt zich bezig met onze funding. gevensbescherming vereist veel
We mogen ons gelukkig weten met een
aantal subsidieverstrekkers voor diverse aandacht. Zo blijkt dat de BSN-
projecten, waaronder Internationalise- nummers van mensen die niet
ring. Een aantal buitenlandse studenten in loondienst zijn niet door
ontvangt een bijdrage voor huisvesting de financiële administratie
en levensonderhoud, waardoor het voor
hen mogelijk is deel te nemen aan het mogen worden bewaard. Een
programma van de internationale mas- behoorlijke inventarisatie
ter. Daarnaast worden voor de leerstoel om dit inzichtelijk te krijgen
Identiteit fondsen ontvangen. Mede - dit slokt voor Wijnand een
door deze fondsen kan de leerstoel een groot deel van de rest van de
goede bijdrage leveren aan de theolo- morgen op.
gische verdieping van de identiteit van Zoals je ziet: het werk is afwis-
christelijke scholen. Maar ook verschil- selend op de financiële admi-
lende andere onderzoeksprojecten nistratie. Je komt met alle
mochten rekenen op giften en/of lega-
ten. We zijn heel blij met deze betrokken- facetten van de univer-
heid van kerkleden! siteit in aanraking en
iedere dag komen er
andere vraagstukken
voorbij!
29
TU Magazine mei 2019
De TU in cijfers Een universiteit heeft
op basis van de Wet op
Deze grafieken, gebaseerd op de voorlopige resultaten van het Hoger Onderwijs en
2018, geven een beeld van de herkomst van inkomsten en geeft Wetenschappelijk Onderzoek
inzicht in waar de middelen aan worden uitgegeven. drie kerntaken: onderwijs,
onderzoek en valorisatie.
Inkomsten De bijdrage van de kerken Overige inkomsten
31% (Gkv en NGK) en van de overheid zijn de 48%
belangrijkste inkomstenbronnen.
17% 4,4 2% 0,7
Zij zijn samen goed voor ruim 30% resp. 8%
1% MILJOEN 40% van het totaal. De NGK bijdrage is MILJOEN
7% vanaf augustus berekend, het moment 8%
2% 42% waarop de integratie van NGP en TU Kam-
pen gerealiseerd werd. 20% 14%
Rijksbijdrage sector Vanaf 2010 is er een bijdrage Extern gefinancierd
wetenschappelijk van de overheid. onderzoek
onderwijs Cursusinkomsten
Voor een groot deel is de omvang van die Detachering
Bijdrage kerken financiering –net als bij andere universi- Bijdrage Bibliotheekfonds
teiten- afhankelijk van aantallen bekos- Sponsoring internationale
Bijdrage Ned. Geref. tigde studenten (dus studenten die niet studenten
Predikantenopleiding bijvoorbeeld al een eerdere academische Overige inkomsten
(vanaf 1 augustus 2018) studie hebben gedaan), diploma’s die
worden uitgereikt bij het behalen van de Onder de inkomsten zijn
Collegegeld bachelor of van een master, en van het ook sponsorbedragen voor
gemiddelde aantal promoties over drie een aantal buitenlandse
Ontvangen giften en jaren. Na 2010 werd daarom de bijdrage studenten.
legaten van de kerken verminderd.
Overige inkomsten
30
Uitgaven Personeel Afstudeerrichtingen
33% 4% 15%
8%
32,4
4,4 73% 19% MASTER 15%
28% 4%
21% MILJOEN FTE ALGEMEEN
5%
1% (EXCL. DETACHERING)
33% 35%
6%
Personeel Onderwijs Missionaire Gemeente
Afschrijvingen Onderzoek Systematische Theologie
Huisvesting Valorisatie Praktische Theologie
Overige uitgaven Ondersteuning Nieuwe Testament
Oude Testament (0%)
Bij onderwijs gaat het om de bachelor, enkele bijzondere leerstoelen worden met Kerkgeschiedenis
de driejarige predikantsmaster en de externe middelen betaald. MIRT
eenjarige algemene masters (zoals de mis I dentiteit, Ethiek en Samenleving
sionaire master, of de Engelstalige master Valorisatie/kennisuitwisseling: de
interculturele gereformeerde theologie). activiteiten ten behoeve van kerk en Publicaties
maatschappij zoals videocolleges voor
Het onderzoek is voor een deel gefinan belangstellenden, conferenties over Aantal publicaties TU Kampen
cierd door derde geldstroommiddelen theologische thema’s, nascholing van
(subsidies, sponsoring en projectfinan predikanten en populairwetenschap
cieringen door externe partijen). Ook pelijke publicaties.
2017
Studentenaantallen 1. Scientific publications 4,9 (8,25)
Refereed articles
totaal aantal Non-refereed Articles 3 (7)
studenten Books 2 (7)
2017 Book Chapters 2 (6)
waarvan PhD-theses 22 (25)
deeltijd Conference Papers (Academic)
waarvan 2. Professional publications (4)
Professional Publications 1
internationaal 3. Popular publications
waarvan Publications for the general public 40 (53)
vrouw Total
Overzicht publicaties 99 (170)
totaal aantal 169 (270)
studenten
ouderejaars
nieuwe
inschrijvingen
Bachelor Theologie 5 37 42 11 1 0 44
Master Theologie (Predikant) 8 23 31 3 0 0 31
Master Theologie Algemeen 26 23 49 15 15 21 50
Premaster 7 9 16 6 0 9 12
Kerkelijk Certificaat 3140101
Bijvakker/contractant/minor 0 0 ,0005
Totaal 51 94 145 36 17 30 143
Overzicht studentenaantallen
31
TU Magazine nu ook op de mat
Via het TU magazine informeren we u graag over de ontwikkelingen van de
Theologische Universiteit Kampen. Wilt u op de hoogte blijven? Het is vanaf
nu mogelijk om ons magazine kosteloos thuis te ontvangen.
Mail uw naam en postadres naar: [email protected]
Dank u wel!