3 บทเรียน รูปสามเหลี่ยม ส่วนประกอบของรูปสามเหลี่ยม

เรือ่ ง รูปสามเหลีย่ ม ชุดท่ี 3

ส่วนประกอบของรูปสามเหลยี่ ม

วิชา คณติ ศาสตร์

ชัน้ ประถมศกึ ษาปีที่

นายสาบรี แยนา
ตำแหน่ง ครผู ชู้ ว่ ย

โรงเรียนนคิ มสรา้ งตนเองพัฒนาภาคใต้ 10
สานกั งานเขตพื้นทกี่ ารศกึ ษาประถมศกึ ษายะลา เขต 2

สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พื้นฐาน
กระทรวงศึกษาธกิ าร

ก

คาํ นาํ

บทเรียนสําเร็จรูป วิชาคณิตศาสตร์ เร่ือง รูปสามเหลี่ยมเล่มนี้
ชุดที่ 3 จัดทําขึ้นสําหรับ ใช้เป็นส่ือการเรียนการสอนในหน่วยการเรียนรู้เร่ือง
รูปสามเหลี่ยม ช้ันประถมศึกษาปีที่ 6 โดยมีสาระสําคัญและตัวชี้วัด ตรงตาม
มาตรฐานการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ช้ันประถมศึกษาปีที่ 6
หลกั สตู รสถานศกึ ษาโรงเรยี นนคิ มสรา้ งตนเองพฒั นาภาคใต้ 10 และหลักสูตร
แกนกลางการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551 (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ.2560)

บทเรียนสําเร็จรูป วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง รูปสามเหลี่ยมเล่มนี้
ผู้เรียนสามารถศึกษาได้ด้วยตนเองและจะเกิดประโยชน์เป็นอย่างมาก ถ้า
ครูผู้สอนคอยให้คําแนะนําและคําปรึกษาแก่ผู้เรียนในกรณีที่ผู้เรียนมีข้อสงสัย
เกี่ยวกับบทเรยี น

ผู้จัดทําหวังเป็นอย่างย่ิงว่า บทเรียนสําเร็จรูป วิชาคณิตศาสตร์
เร่ือง รูปสามเหลี่ยมเล่มนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนรู้และเป็นส่วน
สําคัญในการพัฒนาการเรียนรู้ ในกลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ให้ได้ผลดี
ยงิ่ ข้ึน

นายสาบรี แยนา

ข หน้า
ก
สารบัญ ข
1
คํานาํ 2
สารบญั 8
สอดคลอ้ งกบั มาตรฐานและตวั ชีว้ ดั ท่ีตอ้ งรู้ 9
สว่ นประกอบของรปู สามเหล่ยี ม
แบบฝกึ หดั
บรรณานกุ รม

1

สอดคลอ้ งกบั มาตรฐานและตวั ชีว้ ดั ท่ีตอ้ งรู้ ดงั นี้

มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน ค 2.2 เข้าใจและวเิ คราะห์รูปเรขาคณติ สมบัติของ
รปู เรขาคณิต ความสมั พนั ธ์ระหวา่ งรูปเรขาคณติ และทฤษฎบี ททาง
เรขาคณติ และนําไปใช้

ตวั ชวี้ ดั

ค 2.2 ป.6/1 จําแนกรูปสามเหล่ียมโดยพจิ ารณาจากสมบัติของรปู

2

ควรรู้

สว่ นประกอบของรปู สามเหลีย่ ม

เม่อื กาหนดด้านใดด้านหน่งึ เปน็ ฐาน
ของรปู สามเหลี่ยม
มุมท่ีมฐี านเปน็ แขนหนงึ่ ของมุม
เรียกว่า มมุ ท่ฐี าน
มุมทอี่ ยูต่ รงข้ามกบั ฐาน เรยี กวา่
มุมยอด
ด้านแตล่ ะด้านที่เป็นแขนของมมุ
ยอด เรยี กวา่ ดา้ นประกอบมมุ ยอด

3

ตัวอยา่ ง

A

C ฐาน B

ABC ถ้า CB เป็นฐาน
จะมี AC෠B และ CB෡A เป็นมมุ ที่
ฐาน CA෡B เป็นมมุ ยอด
AC และ AB เป็นดา้ นประกอบ
มมุ ยอด

4

ตัวอยา่ ง

T

P

ฐาน

R

PTR ถา้ TR เป็นฐาน
จะมี PT෡R และ PR෡T เป็นมมุ ที่
ฐาน RP෡T เปน็ มุมยอด
PT และ PR เปน็ ดา้ นประกอบ
มมุ ยอด

5

ตวั อย่าง

กข

ฐาน

ค

กขค ถา้ กഥค เปน็ ฐาน
จะมี ขกƸค และ ขคƸก เปน็ มุมที่
ฐาน กขƸค เปน็ มุมยอด
ขഥก และ ขഥค เป็นดา้ นประกอบ
มมุ ยอด

6

รู้หรอื ไม่

การกาหนดฐานของรูปสามเหล่ียม จะกาหนดด้านใด
เป็นฐานกไ็ ด้ แต่รปู สามเหล่ยี มหนา้ จัว่ ซึ่งมดี า้ นยาว
เทา่ กัน 2 ด้าน ถอื เปน็ ข้อตกลงวา่ ใหก้ าหนดด้านที่
ไมใ่ ชด่ ้านคทู่ ่ยี าวเท่ากันเป็นฐาน

Z

XY

เช่น XYZ เป็นรปู สามเหล่ียมหนา้ จั่ว

ซึ่ง m(XZ) = m(YZ)

มี X เป็นฐาน ZX෡Y และ XY෡Z เปน็ มมุ ทีฐ่ าน
XZ෠Y เป็นมุมยอด
XZ และ YZ เปน็ ด้านประกอบมุมยอด

7

รหู้ รือไม่

รปู สามเหลี่ยมมมุ ฉาก ดา้ นทปี่ ระกอบกัน
เป็นมุมฉาก เรียกว่า ด้านประกอบมุมฉาก
ดา้ นทอ่ี ยู่ตรงข้ามกบั มมุ ฉาก เรยี กวา่ ด้าน
ตรงขา้ มมมุ ฉาก

M

ด้านประกอบ ด้านตรงขา้ มมุมฉาก
มมุ ฉาก

N ด้านประกอบมุมฉาก O

เช่น MON เป็นรปู สามเหลยี่ มมมุ ฉาก
ซงึ่ MN෡O เปน็ มมุ ฉาก
มี MN และ NO เป็นดา้ นประกอบมุมฉาก
MO เป็นด้านตรงข้ามมมุ ฉาก

8

แบบฝึกหัด

ส่วนประกอบของรปู สามเหลี่ยม

M

ด้านประกอบ ดา้ นตรงขา้ มมุมฉาก
มุมฉาก

N ด้านประกอบมมุ ฉาก O

เชน่ MON เป็นรปู สามเหล่ยี มมมุ ฉาก
ซ่งึ MN෡O เปน็ มมุ ฉาก
มี MN และ NO เป็นด้านประกอบมมุ ฉาก
MO เปน็ ด้านประกอบมมุ ฉาก

9

บรรณานกุ รม

ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี, สถาบนั .
คมู่ ือครสู าระการเรยี นร้พู น้ื ฐาน คณติ ศาสตร์ กล่มุ สาระการเรียนรู้คณติ ศาสตร์
ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ่ี 6 ตามหลกั สตู ร การศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศักราช 2551
(ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. 2560). พมิ พ์ ครง้ั ที่ 2.กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พคุรสุ ภา
ลาดพรา้ ว, 2563.

โครงการสอนออนไลน์ Project 14
https://proj14.ipst.ac.th/p6/p6-math-book2/