05-เอกสารแนวทางการสอน รร สาธิต มศว ปทุมวัน ED191-คลิกภาพ QR Code

49

ดีเด่น เบ็ญฮาวัน. (2556). ทัศนคติและพฤติกรรมการเรียนรู้ภาษาอังกฤษของนักศึกษาที่มีความรู้
ภาษาอังกฤษในระดับต่า. วิทยานิพนธ์. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. การสอนภาษาอังกฤษเป็น
ภาษานานาชาติ. สงขลา : บัณฑติ วิทยาลัย มหาวทิ ยาลยั สงขลานครนิ ทร์.

เตมิ ศักด์ิ คทวณชิ . (2546). จติ วิทยาทว่ั ไป. กรุงเทพฯ : ซเี อ็ดยเู คช่นั .
ปรีชา ธรรมา. (2547). จิตวิทยาและจิตวิทยาพัฒนาการ. โครงการสารานุกรมศึกษาศาสตร์ คณะ

ศกึ ษาศาสตรม์ หาวทิ ยาลัยศรีนครนิ ทรวโิ รฒ. กรุงเทพฯ: พฒั นาศกึ ษา.
พาสนา จุลรัตน์. (2548). จิตวิทยาการศึกษา. เอกสารประกอบการเรียนการสอน. ภาควิชาการแนะ

แนวและจติ วทิ ยาการศกึ ษา คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2545). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525. กรุงเทพฯ : อักษร

เจริญพฒั น์.
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน. (2561). วิทยนิเทศ พุทธศักราช 2561.

กรุงทพฯ : เพจเมกเกอร.์
ศรีวรรณ จันทรวงศ์. (2548). พฤติกรรมมนุษย์กับการพัฒนาตน. อุดรธานี : คณะครุศาสตร์

มหาวิทยาลยั ราชภัฏอดุ รธานี.
หัสดิน แก้ววิชิต. (2559). พฤติกรรมมนุษย์เพ่ือการพัฒนาตน. เอกสารประกอบการสอน สานักวิชา

ศกึ ษาทัว่ ไป มหาวทิ ยาลัยราชภฏั อดุ รธานี.
อรพิณ ศิริสัมพันธ์. (2550). การศึกษาพฤติกรรมการเรียนของนักศึกษา คณะศึกษาศาสตร์

มหาวทิ ยาลัยศิลปากร. รายงานวิจัย คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.
อัชรา เอบิ สุขสิริ. (2556). จิตวิทยาสาหรบั คร.ู กรงุ เทพฯ : สานักพมิ พแห่งจุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย.
อารียา สตารัตน์. (2556). การจัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาของสถานศึกษาสังกัด

กรุงเทพมหานคร สานักงานเขตราชเทวี. สารนิพนธ์. การศึกษามหาบัณฑิต. บริหาร
การศึกษา. กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวโิ รฒ.
อบุ ลรตั น์ เพง็ สถติ ย์. (2542). จิตวทิ ยาพัฒนาการ. กรงุ ทพฯ : สานักพิมพม์ หาวิทยาลยั รามคาแหง.
Bloom, B.S. Ed. (1975). Taxonoxy of Educational Objesctives: The Classification of
Education Goals Handbook I, Cognegtive Domain. 20th.ed. New York: David
Mckay Company, Inc.

บทสรปุ
ธรรมชาติของพฤติกรรมการแสดงออกเกิดจากสมอง จิตใจ และแสดงออกทางกาย สะท้อน

ให้เห็นความคิด ความรู้สึก พฤติกรรมผู้เรียนเกิดจากความง่ายไปยาก เช่น จดจา เข้าใจ นาไปใช้
วิเคราะห์ สงั เคราะห์ และประเมินค่า แต่ละบคุ คลมลี ักษณะทตี่ ่างกันไป ปัญหาทางพฤติกรรมที่พบจะ
สะท้อนให้เห็นความต้องการของผู้เรียน ผู้สอนต้องวิเคราะห์ปัญหาเพื่อหาแนวทางการสอนท่ีช่วย
ตอบสนองความต้องการและแก้ปัญหาพฤติกรรมน้ัน เช่น การสร้างแรงจูงใจ การเสริมแรง จิตวิทยา

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

50

การสอน เพื่อกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมการเรียนรู้เชิงบวกและมีปฏิสัมพันธ์โดยปกติ ดังนั้น จิตวิทยา
แรงจูงใจจึงสาคัญต่อพฤติกรรมผู้เรียน สามารถใช้การตอบแทนรางวัลหรือใช้ปัญหาส่วนบุคคลเป็น
แรงผลักดนั ผเู้ รยี น เพอ่ื พัฒนาและแก้ปัญหา เพราะแรงจงู ใจสามารถชว่ ยกระตุ้นให้เกิดการตอบสนอง
ทางพฤติกรรมเชิงบวกได้ อย่างไรก็ตาม ลักษณะพฤติกรรมแรงจูงใจเป็นไปตามความคาดหวังของแต่
ละบคุ คล เชน่ คาดหวงั ความสาเรจ็ ความสมั พันธ์ หรืออานาจ

พฤติกรรมผู้เรียนในช่วงระดับชั้นมัธยมศึกษาหรือวัยรุ่นมีพฤติกรรมกล้าคิด กล้าแสดงออก
จินตนาการสูง ต้องการเป็นที่ยอมรับในสังคม ซึ่งเป็นลักษณะเฉพาะของกลุ่มวัยรุ่น แม้ว่าจะมีความ
กลา้ ในทางปฏบิ ตั ิแตก่ ็ยงั คงต้องการคาช้ีแนะจากผู้อน่ื จดุ ออ่ นคอื ความสามารถในการควบคุมอารมณ์
และการคิดใตร่ตรองตัดสินใจ ดังน้ัน จึงเป็นวัยท่ียังคงต้องการผู้ท่ีคอยอบรมอย่างเป็นกัลยาณมิตร
หากสามารถหาแนวทางท่ีส่งเสริมพฤติกรรมการเรียนรู้ได้เหมาะสมก็จะส่งผลต่อความสาเร็จของ
ผู้เรียนสูงมาก เพราะผู้เรียนระดับมัธยมศึกษาเป็นช่วงวัยท่ีมีความสามารถในการเรียนรู้และพัฒนา
ตนเองไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว

การส่งเสริมพฤติกรรมการเรียนรู้จึงนาไปสู่ความสาเร็จและสามารถนาไปใช้ได้ตลอดชีวิต
ผู้เรียนท่ีมีความพยายามในการฝึกฝนและพัฒนาอยู่เสมอจึงเป็นกลุ่มท่ีประสบความสาเร็จทางการ
เรยี นได้เรว็ กว่า โดยการกระทาซ้า ๆ เพือ่ ฝกึ ฝนให้เกิดความแม่นยานับเปน็ พฤตกิ ารเรียนรู้ท่ีดีและง่าย
ท่ีสุดที่ผู้เรียนควรยึดปฏิบัติ ดังนั้น ผู้เรียนที่ใช้ทักษะการเรียนที่ดี เทคนิคการเรียนที่น่าสนใจ อุปนิสัย
รักเรียน มีการจัดการเรียนรู้ด้วยตนเองสม่าเสมอ และอยู่ในสภาพแวดล้อมท่ีเหมาะสม ย่อมส่งผลให้
เกดิ พฤติกรรมที่ดี อยา่ งไรก็ตาม การส่งเสริมพัฒนาการของวัยรนุ่ ควรเริ่มตน้ จากการวเิ คราะห์ผู้เรียน
เพ่ือหาแนวทางการสอนที่เหมาะสมทุกครั้ง ควรทาความเข้าใจพฤติกรรมทางร่างกาย สังคม อารมณ์
สติปัญญา โดยต้องเข้าใจจุดเด่นและจุดด้อยของผู้เรียนในวัยน้ัน ดังน้ัน ผู้สอนมีบทบาทกาหนด
แนวทางให้สอดคล้องกับพฤติกรรมผเู้ รยี น เป็นต้นแบบที่ดี มีปฏิสัมพันธ์ท่ีดีต่อผู้เรียน อบรมอย่างเปน็
กัลยาณมติ ร เข้าใจและวางตัวเป็นกลางพร้อมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน

กระบวนการเจริญเติบโตทางร่ายกาย สติปัญญา อารมณ์ และสังคม สะท้อนให้เห็น
พัฒนาการความสามารถของแตล่ ะบุคคล อทิ ธพิ ลทสี่ าคญั ตอ่ พัฒนาการคอื สภาพแวดล้อม ผสู้ อนควร
หม่ันสังเกตพฤติกรรมและศึกษาพัฒนาการผูเ้ รียน โดยวิธีการศึกษาพัฒนา เช่น การสารวจปัจจัยที่ทา
ให้เกิดการเปลยี่ นแปลงของบุคคล การศึกษาประวตั ิ ความชอบ การกระทา การศึกษาเชิงเปรียบเทียบ
กลุ่มตัวอย่าง วิธีการสังเกต แบบสอบถาม หรืองานวิจัยเชิงทดลอง เป็นต้น ซ่ึงปัจจัยท่ีส่งผลต่อ
พฒั นาการคอื สภาพรา่ งกาย สังคม อารมณ์ และสตปิ ญั ญารายบคุ คล

ทฤษฎีพัฒนาการจิตวิทยาเป็นสาระสาคัญที่สัมพันธ์กับการศึกษาพฤติกรรมผู้เรียน เช่น การ
ทาความเข้าใจประเภทจิตของมนุษย์ 3 ระดับตามพัฒนาการคือ จิตสานึก คือ ผู้แสดงพฤติกรรมรู้ตัว
ตลอด จิตใต้สานึก คือ ผูไ้ ม่ได้แสดงออกมาเป็นพฤติกรรม และจติ ไร้สานึก คอื ผ้ทู แ่ี สดงออกมาโดยไม่
สามารถควบคุมได้ หรือการศึกษาพฤติกรรมขนั้ ท่ี 5 พฒั นาการขน้ั สนใจเพศตรงข้าม ซงึ่ พบว่า ผเู้ รยี น
ระดับมัธยมศึกษาจะให้ความสนใจกิจกรรมทางสังคมเพื่อพัฒนาตนเองสู่ความเป็นผู้ใหญ่ นอกจากน้ี

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

51
ทฤษฎีพัฒนาการทางสติปัญญาก็สะท้อนให้เข้าใจว่าพัฒนาทางสติปัญญาจะเป็นไปในทิศทางท่ีดีและ
สมบูรณ์ขึ้นอยู่กับปัจจัยแวดล้อมรอบตัวและธรรมชาติของช่วงวัย การปรับตัวเป็นพัฒนาการทาง
สติปัญญาและทักษะการใช้ชีวิตที่มนุษย์ทุกคนมีติดตัว จึงควรส่งเสริมทักษะการปรับตัวให้กับผู้เรียน
เพราะเป็นส่ิงที่ผู้เรียนคุ้นเคยต้ังแต่วัยเด็กและสามารถนามาปรับใช้ในสถานศึกษาได้ หรือจะศึกษา
ทฤษฎีพัฒนาการในการจัดการเรียนรู้ที่สะท้อนให้เห็นว่า การจัดการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนเข้าใจถึง
พัฒนาการด้วยเทคนิคต่าง ๆ เช่น แนวคิดความรักจากการสังเกตสิ่งต่าง ๆ ที่มีวิวัฒนาการเป็นคู่
ทักษะการสังเกตวิวัฒนาการของส่ิงแวดล้อมด้วยความรัก แนวคิดกิจกรรมเชิงบูรณาการและปรับตัว
ตามศักยภาพ การเปิดโอกาสให้ผู้เรียนได้แสดงทักษะเฉพาะของตนอย่างอิสระ ซึ่งล้วนส่งเสริม
ศักยภาพตามข้นั ของสตปิ ญั ญาผเู้ รยี น (ณฐั พงศ์ แกว้ สวุ รรณ์, 2562)
คาถามทา้ ยคาบ

อาจารยส์ ามารถออกแบบข้อคาถามทา้ ยคาบเรียนได้ตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับใบ
งานกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ ท้ังนี้ ควรเป็นข้อคาถามท่ีมาจากการบรรยายหรือจากการให้นิสิตได้ศึกษา
และสังเกตระหว่างคาบ เพื่อเป็นการทบทวนบทเรียน จากน้ัน อาจารย์มอบหมายให้นิสิตทาใบงาน
ตามค่มู ือคณะ เพอ่ื เปน็ การทบทวนนอกเวลาและสรปุ รวบยอดอกี คร้ัง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

แผนการสอนท่ี 4

เร่ือง การจดั สภาพแวดล้อมเพื่อการเรียนรภู้ ายในโรงเรียน
ผูส้ อน อาจารยโ์ รงเรยี นสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทุมวนั
เวลา 4 ชว่ั โมง ต่อนสิ ติ 1 กลุม่ (กลุ่มที่ 1 และ 2 หรือ สปั ดาห์ที่ 5 และ 12) รวม 8 ชั่วโมง

*แผนการสอนรายวิชา ศษ 191 การปฏิบัติการสอน 1 ออกแบบขึ้นเพื่อใช้ประกอบการ
จัดการสอน เช่นเดยี วกันกบั การใช้เคา้ โครงการสอน อาจารย์สามารถปรบั เปลยี่ นรปู แบบกจิ กรรม การ
ใช้สื่อการสอน หรือระยะเวลา ได้ตามความดุลยพินิจของอาจารย์ หากแต่การจัดการสอนควร
สอดคล้องกับค่มู อื คณะและเน้อื หาครบถ้วยตามประมวลรายวชิ า

วัตถุประสงค์ เพ่ือให้นิสติ สามารถ
1. เข้าใจสาระสาคัญของสภาพแวดล้อมในสถานศึกษา
2. เขา้ ใจลักษณะของสภาพแวดลอ้ มที่ดี
3. เขา้ ใจสภาพแวดลอ้ มทางกายภาพ บรหิ าร และวิชาการ
4. เขา้ ใจลกั ษณะแหลง่ การเรียนรภู้ ายในและภายนอกห้องเรยี น
5. เข้าใจสภาพบรรยากาศทางกายภาพจิตภาพ และส่ิงแวดลอ้ มทสี่ ง่ เสริมการเรยี นรู้
6. เขา้ ใจความสาคัญของความปลอดภยั ในสถานศกึ ษา
7. เขา้ ใจความสาคญั ของข้อมลู พนื้ ฐานและทรัพยากรของสถานศึกษา
8. วิเคราะห์แนวคิดทฤษฎีกับประสบการณ์การสงั เกตการณใ์ นสถานศึกษา

เนือ้ หา
1. นิยามสภาพแวดลอ้ มในสถานศกึ ษา
2. ลกั ษณะสภาพแวดลอ้ มท่ีดี
3. สภาพแวดล้อมทางกายภาพ
4. สภาพแวดลอ้ มทางบรหิ าร
5. สภาพแวดล้อมทางวชิ าการ
6. แหลง่ การเรยี นรู้ภายในและภายนอกห้องเรียน
7. บรรยากาศในช้นั เรียนทางกายภาพและจิตภาพ
8. บรรยากาศและสง่ิ แวดลอ้ มเพื่อการจดั การเรยี นรู้
9. ความสาคัญของความปลอดภัยในสถานศกึ ษา
10. แนวทางการรกั ษาความปลอดภยั ในสถานศกึ ษา

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย์)

53

11. ข้อมูลพน้ื ฐานสถานศึกษา กรณีศึกษา โรงเรยี นสาธิต มศว ปทมุ วัน
12. ทรพั ยากรของสถานศึกษา กรณศี กึ ษา โรงเรียนสาธิต มศว ปทมุ วัน

การจัดประสบการณ์การเรียนรู้
1. แจ้งวัตถุประสงค์และเนือ้ หาการเรียนรู้
2. บรรยายระหว่างที่นสิ ิตสงั เกตการณ์ในสถานศึกษา
- วีดทิ ัศน์สภาพแวดล้อมในชั้นเรยี นและบรเิ วณสถานศกึ ษา
- สังเกตการณส์ ภาพแวดล้อมในชั้นเรยี นและบรเิ วณสถานศึกษา
3. กจิ กรรมกล่มุ รว่ มมือเพอ่ื สะท้อนผลและสรุปร่วมกัน
- วเิ คราะห์เนือ้ หาจากการฟังบรรยายและสังเกต โดยสุม่ นาเสนอรายบุคคล
- ร่วมกันอภปิ รายเชงิ วเิ คราะห์และเชอื่ มโยงทฤษฎที ่ีมตี ่อสภาพแวดล้อม
- รว่ มกนั สรุปแบบกลมุ่ ร่วมมือ (Sharing)
- อภิปรายสรปุ โดยสมุ่ นาเสนอรายบคุ คล (Speech 2 นาที)
- ตอบคาถามทา้ ยคาบ เพื่อทบทวนบทเรียน
- แจง้ ใหน้ สิ ติ ทบทวนวรรณกรรม เพื่อใช้ในกจิ กรรมถดั ไป
4. กิจกรรมนอกเวลาเรียน โดยเปิดโอกาสใหค้ ้นคว้าข้อมูลนอกเวลา เพ่ือใช้เขียนสรุปใบงาน

ตามคู่มอื ของคณะศกึ ษาศาสตร์

สื่อการสอน
1. เอกสารประกอบการสอน
2. เอกสารทางวิชาการ เชน่ งานวจิ ยั บทความ หนังสือ ตารา เปน็ ตน้
3. สอื่ นาเสนอ Power Point
4. สือ่ อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ Google Classroom
5. สื่อประสม Multimedia
5. โรงเรยี น ช้ันเรยี น ผู้บรหิ ารสถานศึกษา ผูส้ อน ผู้เรียน หอ้ งปฏบิ ตั กิ าร

การประเมินผล
1. ระเบียบวินยั การตรงตอเวลา บคุ ลิกภาพและการแตงกาย
2. กิจกรรมกลุม่ ในชัน้ เรียน การถามตอบ การวิเคราะห์
3. กจิ กรรม ใบงานที่ 4
4. กิจกรรม การตอบคาถามทา้ ยคาบ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย)์

54

เอกสารท่เี ก่ียวข้องกับเนอ้ื หาการสอน
กรมสามัญศึกษา. (2531). ทิศทางในการจัดการศึกษาของกรมสามัญศึกษา. ประกาศกรมสามัญ

ศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : กรมสามัญศึกษา.
. (2536). การจัดบรรยากาศและสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนของกรมสามัญศึกษา.

กรงุ เทพฯ : กรมสามญั ศึกษา.
จุฑารัตน์ ทองทิพย์. (2549). การศึกษาสภาพแวดล้อมท่ีเอ้ือต่อการจัดการศกึ ษาในโรงเรยี นเตรียม

ทหาร . กรุงเทพฯ : บัณฑติ วิทยาลยั มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวโิ รฒ.
ทิศนา แขมมณี. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพ่ือการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มี

ประสทิ ธิภาพ. พมิ พ์ครั้งท่ี 21. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พแ์ ห่งจฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลยั .
นพรัตน์ สายลุน. (2546). การดาเนินงานเพ่ือพัฒนาสภาพแวดล้อมที่เอ้ือต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน

โรงเรียนบ้านกราม อาเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ. การศึกษาค้นคว้าอิสระ. การศึกษา
มหาบัณฑิต. มหาสารคาม: มหาวิทยาลยั สารคาม.
นรา สมประสงค์ และ เสรี ลาชโรจน.์ (2546) การบรหิ ารสภาพแวดลอ้ มในสถานศกึ ษา. ในประมวล
สาระชดุ วชิ าการจัดการสถานศกึ ษา หนว่ ยท่ี 9. นนทบุรี : มหาวทิ ยาลัยสโุ ขทยั ธรรมธิราช.
นริ ตุ กลบี จนั ทร์. (2559). แนวทางการใชแ้ หลง่ เรียนูร้ของสถานศึกษาในสังกัดสานักงาน เขตพ้ืนที่
การศึกษาประถมศึกษาชัยนาท. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรมหาบัณฑิต. การบริหารการศึกษา.
นครสวรรค์ : บัณฑติ วทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์.
นิวัติ อรรถบลยุคล. (2536). การวิเคราะหแหลงเรียนรูหมูบานดีเดนในจังหวดอุบลราชธานี.
วิทยานพิ นธ์. การศึกษามหาบณั ฑติ . กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ.
ประสงค์ วงศาโรจน์. (2541). สภาพแวดล้อมวิทยาลัยพลศึกษา จังหวัดสมุทรสาคร ในทัศนะของ
ผบู้ ริหารอาจารย์และนักศึกษา. วิทยานิพนธ.์ การศกึ ษามหาบัณฑติ . กรงุ เทพฯ มหาวทิ ยาลยั
ศรนี ครินทรวโิ รฒ.
ปริญญา ไตรพรหม. (2553). การพัฒนาแนวทางการส่งเสริมการใช้แหล่งการเรียนรู้ในสถานศกึ ษา
ขนาดเล็ก สังกัดสานักงานเขตพื้นท่ีการศกึ ษาพระนครศรีอยุธยา. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตร-
มหาบัณฑติ . พระนครศรอี ยุธยา : มหาวทิ ยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา.
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน. (2561). วิทยนิเทศ พุทธศักราช 2561.
กรงุ ทพฯ : เพจเมกเกอร์.

. (2556). คู่มือแนวทางปฏิบัติและ
มาตรการรักษาความปลอดภัยของสถานศึกษา ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2556. พิมพ์คร้ังที่ 2.
กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พ์สานกั งานพระพุทธศาสนาแหง่ ชาติ.

. (2562). รายงานการประเมินคณุ ภาพ
ภายในสถานศึกษา ระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ปีการศึกษา 2562. เอกสารรายงาน.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทุมวัน (สาหรับอาจารย์)

55

โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน สังกัดสานักงานคณะกรรมการการ
อดุ มศกึ ษา.
สักรินทร์ บุญกว้าง. (2551). ความพึงพอใจของครูต่อการจัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาขั้น
พ้ืนฐาน อาเภอวิเชียรบุรี สังกัดสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศึกษาเพชรบูรณ์ เขต 3.
วิทยานิพนธ์. วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาส่ิงแวดล้อมศึกษา. มหาสารคาม :
มหาวิทยาลยั มหาสารคาม.
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน. (2549). มาตรฐานการศึกษาข้ันพื้นฐาน. กรุงเทพฯ :
โรงพิมพค์ รุ ุสภาลาดพรา้ ว.
สานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาแหง่ ชาติ. (2545). พระราชบญั ญตั กิ ารศึกษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542
และท่แี ก้ไขเพม่ิ เตมิ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545. กรุงเทพฯ : พริกหวานกราฟฟคิ จากดั .
อรพันธ์ ประสิทธิรัตน์. (2554). การศึกษาสภาพแวดล้อมทางการเรียนของนิสิตคณะศึกษาศาสตร์
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. รายงานวิจัย. ภาควิชาเทคโนโลยีทางการศึกษา. คณะ
ศกึ ษาศาสตร์. กรงุ เทพฯ : มหาวิทยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ บางเขน.
อารียา สตารัตน์. (2556). การจัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาของสถานศึกษาสังกัด
กรุงเทพมหานคร สานักงานเขตราชเทวี. สารนิพนธ์. การศึกษามหาบัณฑิต. บริหาร
การศึกษา. กรงุ เทพฯ : บัณฑติ วิทยาลัย มหาวทิ ยาลยั ศรีนครินทรวโิ รฒ.

บทสรปุ
สภาพแวดล้อมในสถานศึกษามีผลต่อความสาเร็จด้านบริหารและ ผลสัมฤทธิ์ของผู้เรีย น

สภาพแวดล้อมปรากฏภายในและภายนอกสถานศึกษาเป็นปัจจัยต่อพัฒนาการทางร่างกายและจิตใจ
ทั้งผู้เรียนและบุคลากร ลักษณะสภาพแวดล้อมท่ีดีควรส่งเสริมผู้เรียน ผู้สอน การบริหาร ผู้ปกครอง
และสังคม ส่งเสริมทางร่างกาย จิตใจ สังคม และสติปัญญาในเชิงบวกเพ่ือให้เกิดทัศนคติที่ดีต่อ
สถานศกึ ษาที่สังกดั โดยสภาพแวดล้อมทางกายภาพเป็นรูปธรรมทจี่ ับต้องได้ การพัฒนาดา้ นกายภาพ
และส่ิงแวดล้อมส่งผลต่อประสิทธิภาพการจัดการเรียนรู้ พฤติกรรมผู้เรียน ความมั่นใจจากผู้ปกครอง
และความสาเร็จด้านการบรหิ าร ขณะที่ สภาพแวดล้อมทางบริหารควรมีลกั ษณะเชิงบวกที่ส่งเสริมให้
บุคลากรทางานร่วมกันอย่างเปน็ กัลยาณมติ ร เกิดแรงจูงใจ เปิดโอกาสให้แสดงศักยภาพอย่างเสรีและ
มีความสุข สาหรับสภาพแวดล้อมทางวิชาการควรส่งเสริมการพัฒนาพฤติกรรมทางร่างกาย สังคม
อารมณ์และสติปัญญาของผู้เรียน การจัดการเรียนรู้เกิดความสรา้ งสรรค์ สนุกสนาน มีกัลยาณมิตรตอ่
กัน ใช้นวัตกรรมในการสอน จัดบรรยากาศได้เหมาะสม ปฏิบัติตามหลักสูตรกระทรวง พัฒนาผู้เรียน
ตามศกั ยภาพผู้เรยี น ใช้แหล่งเรียนรทู้ ี่หลากหลาย และเน้นผู้เรยี นเปน็ สาคัญ

สภาพแวดล้อมในชั้นเรียนประกอบด้วยบรรยากาศทางกายภาพและจิตภาพท่ีสัมผัสได้ทาง
รา่ งกายและอารมณค์ วามรู้สกึ บรรยากาศทางกายภาพท่ีดีควรนา่ สนใจ มแี รงดงึ ดูด ถกู สขุ ลกั ษณะ สอื่
อุปกรณ์พร้อมใช้งานได้และจัดการได้เหมาะสม บรรยากาศทางจิตภาพที่ดีควรกระตุ้นให้อยากมีส่วน

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวทิ ยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย์)

56

ร่วมในกิจกรรม เกิดปฏิสัมพันธ์ รู้สึกอิสระ รู้สึกได้รับเกียรติ มีระเบียบวินัย การตุ้นการเรียนรู้ทาง
ปัญญา ท้ังนี้ บรรยากาศและสิ่งแวดล้อมท่ีดีควรเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ ควรเน้นการเรียนแบบกลุ่ม
ร่วมมือ ผู้สอนเป็นผู้อานวยการหรือเป็นที่ปรึกษา สอดคล้องกับศักยภาพผู้เรียน สอดแทรกความคิด
สร้างสรรค์และความอิสระทางการคิด บูรณาการใช้ทักษะท่ีหลากหลาย เกิดความสุข และเป็น
กลั ยาณมิตรที่ดตี ่อกัน ให้ความสาคัญสมรรถนะทางรา่ งกาย อารมณ์ สงั คม และสติปัญญาของผเู้ รยี น

สาหรับแหล่งการเรียนรู้มีความสาคัญเช่นเดียวกับส่ือการสอน โดยอาจหมายถึงสถานที่หรือ
บุคคลภายในและภายนอกสถานศึกษาที่เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ท้ังเชิงประสบการณ์หรือเชิง
วชิ าการ ทง้ั ที่ปรากฏในบรเิ วณใดบรเิ วณหน่งึ ท้งั ท่ีเป็นสง่ิ มชี วี ติ หรือไม่มชี วี ติ โดยปรากฏลกั ษณะทั่วไป
เช่น ห้องปฏิบัติการในสถานศึกษา สถานบริการวิชาการ สถานท่ีทัศนศึกษา เป็นต้น หรืออาจจะเป็น
สงิ่ มชี วี ิต เชน่ ศลิ ปนิ ผ้เู ช่ยี วชาญ สตั วป์ ระเภทต่าง ๆ รวมถึงพชื พนั ธ์ุธรรมชาติ ดงั นั้น สามารถจาแนก
ได้ 2 ลักษณะคอื แหลง่ การเรยี นรู้แบบมชี ีวติ และแบบไม่มชี ีวิต ขณะเดยี วกนั การเรยี นรู้แบบเครอื ข่าย
ก็เป็นระบบการเรยี นรูแ้ บบกัลยาณมติ รท่ีปรากฏภายในหรือระหวา่ งองค์กรในลักษณะกลุ่มแลกเปล่ียน
เรียนรู้แบบเครือข่าย เพ่ือแก้ไขปัญหาหรือมีจุดมุ่งหมายพัฒนาเดียวกัน ซ่ึงการเรียนรู้แบบเครือข่าย
เปน็ แหลง่ การเรียนร้เู ชงิ ระบบแบบประชาธปิ ไตยระดับมหภาคทีส่ าคัญตอ่ ผูส้ อน

การจาแนกประเภทตามหลักสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ สามารถจาแนกได้เป็นแหล่งที่
เก่ียวกับมนุษย์และธรรมชาติ โดยแหล่งที่ผ่านกระบวนการโดยมนุษย์ ได้แก่ วัฒนธรรม ข่าวสาร
กิจกรรม สถานที่ เทคนิค นวัตกรรม เทศโนโลยี ขณะที่ แหล่งการเรียนรู้ท่ีไม่ได้มีกาเนิดจากมนุษย์แต่
สัมพันธ์กับมนุษย์ ได้แก่ สัตว์ป่า พืช จักรวาล ภูมิอากาศ รวมถึงสถานที่ท่ีมนุษย์เข้าไปจัดการให้เป็น
พื้นทท่ี างธรรมชาติ เป็นต้น แหลง่ การเรยี นรู้ดังกลา่ วลว้ นสร้างแรงจูงใจต่อผู้เรียน ผ้เู รียนไดศ้ กึ ษาตาม
ศักยภาพและความสนใจ และเป็นประโยชน์ต่อสังคมในการสร้างความตระหนักถึงองค์ความรู้ใน
ท้องถิ่นเพือ่ การอาชพี และประยกุ ตใ์ ช้ในชวี ติ ประจาวันได้ตลอดชีวติ

นอกจากนี้ ทุกสถานศึกษาต้องสร้างมาตรการการรักษาความปลอดภัย ติดตามผลการรักษา
ความปลอดภัยให้แก่บุคลากรและผู้เรียน เพื่อเป็นหลักประกันชีวิตและส่งเสริมความสาเร็จการ
บริหารงานที่สมบรู ณ์ ควรมีการวางแผน ปอ้ งกัน แก้ไข ติดตาม ประเมนิ ผล และรายงาน ควรตระหนกั
ถึงระเบียบความประพฤติท่ีไม่เหมาะสมของผูเ้ รียน อันตรายที่จะเกิดข้ึนโดยไม่ได้คาดคิด สถานศึกษา
ควรวิเคราะห์ความเสี่ยงจากการเกิดอุบัติเหตุ อุบัติภัย และภัยทางสังคมตามสภาพแหล่งท่ีต้ังของ
สถานศึกษาน้ัน ๆ ดังนั้น ผู้บริหารและผู้สอนควรทาความเข้าใจส่ิงแวดล้อมและศักยภาพของ
สถานศึกษาตน ควรเข้าใจธรรมชาติ วัฒนธรรมองค์กร ทรัพยากรหรือส่ิงแวดล้อมในสถานศึกษา
แหล่งการเรียนรู้ภายในและภายนอกที่สถานศึกษาได้กาหนดใช้ในการจัดการศึกษา เพ่ือให้การ
ปฏิบัติงานในมิติต่าง ๆ ตามบทบาทหน้าที่สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษาที่ตนเองสังกัด โดย
ทรัพยากรภายใน ได้แก่ ห้องปฏิบัติการ ห้องสมุด ห้องพยาบาล ส่ือการสอน ห้องควบคุม เป็นต้น
ทรัพยากรภายนอก ได้แก่ พิพิธภัณฑ์ สวนสัตว์ วัด ศูนย์อนุรักษ์ ตลาด หมู่บ้าน เป็นต้น ดังนั้น
ทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมของสถานศึกษาจึงมีความสาคัญเช่นเดียวกับส่ือและแหล่งการเรียนรู้ การ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธติ มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทุมวนั (สาหรับอาจารย์)

57
จัดการศึกษาท่ีดีตามหลักเศรษฐศาสตร์คือ ควรใช้ทรัพยากรและส่ิงแวดล้อมท่ีมีอยู่อย่างจากัดให้เกิด
ประโยชน์สูงสดุ ต่อผู้เรยี นและบุคลากรของสถานศกึ ษา (ณัฐพงศ์ แก้วสุวรรณ์, 2562)
คาถามทา้ ยคาบ

อาจารย์สามารถออกแบบข้อคาถามท้ายคาบเรียนได้ตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับใบ
งานกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ ท้ังนี้ ควรเป็นข้อคาถามท่ีมาจากการบรรยายหรือจากการให้นิสิตได้ศึกษา
และสังเกตระหว่างคาบ เพื่อเป็นการทบทวนบทเรียน จากน้ัน อาจารย์มอบหมายให้นิสิตทาใบงาน
ตามคูม่ ือคณะ เพอื่ เปน็ การทบทวนนอกเวลาและสรปุ รวบยอดอกี คร้ัง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย)์

บทที่ 6

แผนการสอนที่ 5

เรอ่ื ง บทบาท หน้าท่ี ของผู้บริหารสถานศึกษา การบริหารจัดการในสถานศึกษาและการ
บริหารงานแบบมสี ่วนรว่ มกับบคุ ลากรในโรงเรียน

ผสู้ อน อาจารย์โรงเรียนสาธติ มหาวทิ ยาลยั ศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน
เวลา 4 ชัว่ โมง ตอ่ นสิ ติ 1 กลุม่ (กลุ่มที่ 1 และ 2 หรือ สัปดาห์ท่ี 6 และ 13) รวม 8 ชั่วโมง

*แผนการสอนรายวิชา ศษ 191 การปฏิบัติการสอน 1 ออกแบบข้ึนเพ่ือใช้ประกอบการ
จดั การสอน เช่นเดียวกนั กับการใชเ้ ค้าโครงการสอน อาจารย์สามารถปรบั เปลยี่ นรูปแบบกิจกรรม การ
ใช้สื่อการสอน หรือระยะเวลา ได้ตามความดุลยพินิจของอาจารย์ หากแต่การจัดการสอนควร
สอดคล้องกบั คู่มอื คณะและเนื้อหาครบถว้ ยตามประมวลรายวิชา

วตั ถุประสงค์ เพื่อใหน้ ิสติ สามารถ
1. เขา้ ใจนิยามเกยี่ วกบั การบริหารการศึกษา
2. เขา้ ใจการดาเนนิ งานและบทบาทผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษา
3. เข้าใจลักษณะการบรหิ ารงานอย่างมีส่วนรว่ ม
4. เข้าใจโครงสร้างและภารกิจการบริหารงานฝา่ ยต่าง ๆ
5. เข้าใจความสาคญั ของการบริหารงานฝา่ ยและหลักสตู รในสถานศึกษา
6. วิเคราะหแ์ นวคิดทฤษฎกี ับประสบการณ์การสังเกตการณใ์ นสถานศึกษา

เน้ือหา
1. นิยามเกย่ี วกับการบริหารการศึกษา
2. แนวทางการบริหารการศกึ ษา
3. บทบาทหนา้ ท่ีผู้บรหิ ารสถานศึกษา
4. แนวคดิ การบริหารงานแบบมีสว่ นร่วม
5. โครงสร้างบรหิ ารในสถานศึกษาของรัฐ
6. การบรหิ ารงานฝ่ายวิชาการ
7. การบริหารงานฝา่ ยงบประมาณ
8. การบริหารงานฝา่ ยบคุ คล
9. การบรหิ ารงานทัว่ ไป
10. การบริหารงาน ภูมิหลังการจัดการศึกษา และหลักสูตร กรณีศึกษา โรงเรียนสาธิต

มหาวทิ ยาลัยศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทุมวัน วา่ ดว้ ยเรอ่ื ง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย)์

59

การจดั ประสบการณก์ ารเรยี นรู้
1. แจ้งวตั ถปุ ระสงค์และเน้ือหาการเรียนรู้
2. บรรยายระหว่างท่ีนิสิตสังเกตการณ์ในสถานศกึ ษา
- วีดิทัศนน์ โยบายการบรหิ ารของสถานศกึ ษา
- สังเกตการณ์โครงสร้างบริหารและหอ้ งปฏิบตั ิการฝ่ายงานตา่ ง ๆ
3. กจิ กรรมกลุ่มร่วมมือเพื่อสะท้อนผลและสรปุ ร่วมกัน
- วิเคราะห์เน้ือหาจากการฟังบรรยายขณะสังเกตการณ์ โดยสุ่มนาเสนอรายบุคคล
- รว่ มกนั อภปิ รายเชงิ วิเคราะหแ์ ละเช่ือมโยงทฤษฎที ี่มตี อ่ การบริหารการศกึ ษา
- รว่ มกันสรุปแบบกลมุ่ รว่ มมือ (Sharing)
- อภิปรายสรุป โดยสุ่มนาเสนอรายบุคคล (Speech 2 นาที)
- ตอบคาถามทา้ ยคาบ เพ่ือทบทวนบทเรยี น
- แจง้ ใหน้ สิ ติ ทบทวนวรรณกรรม เพอ่ื ใช้ในกจิ กรรมถดั ไป
4. กิจกรรมนอกเวลาเรียน โดยเปิดโอกาสให้ค้นคว้าข้อมูลนอกเวลา เพื่อใช้เขียนสรุปใบงาน

ตามคู่มือของคณะศึกษาศาสตร์

สื่อการสอน
1. เอกสารประกอบการสอน
2. เอกสารทางวชิ าการ เชน่ งานวิจยั บทความ หนงั สอื ตารา เป็นต้น
3. สือ่ นาเสนอ Power Point
4. สือ่ อิเล็กทรอนิกส์ Google Classroom และ YouTube
5. สอ่ื ประสม Multimedia
6. โรงเรยี น ชน้ั เรยี น ผบู้ ริหารสถานศึกษา ผสู้ อน ผเู้ รยี น หอ้ งปฏิบตั กิ าร

การประเมินผล
1. ระเบยี บวนิ ยั การตรงตอเวลา บุคลกิ ภาพและการแตงกาย
2. กิจกรรมกล่มุ ในช้ันเรียน การถามตอบ การวเิ คราะห์
3. กิจกรรม ใบงานที่ 5
4. กิจกรรม การตอบคาถามทา้ ยคาบ

เอกสารที่เกย่ี วข้องกับเน้ือหาการสอน
กชพรพรรณ สุทธหิ ริ ญั พงศ์. (2562). บทบาทของผบู้ รหิ ารสถานศึกษาต่อแรงจงู ใจในการปฏิบตั ิงาน

ของครูและบุคลากรทางการศึกษา เขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ 4

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทุมวนั (สาหรับอาจารย)์

60

อาเภอของจังหวัดสงขลา. สารนิพนธ์. ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. การบริหารการศึกษา.
สงขลา : บณั ฑิตวิทยาลยั มหาวทิ ยาลัยหาดใหญ่.
ข้อบังคับครุ ุสภา วา่ ดว้ ยจรรยาบรรณของวชิ าชีพ พ.ศ. 2556. (2556, 4 ตุลาคม). ราชกิจจานเุ บกษา.
เล่ม 130 ตอนพิเศษ 130 ง. หน้า 72-73.
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน. (2561). วิทยนิเทศ พุทธศักราช 2561.
กรุงทพฯ : เพจเมกเกอร.์
สมยศ นาวกี าร. (2545). การบรหิ ารแบบมีสว่ นรว่ ม. กรุงเทพฯ : บรรณกิจ.
สมศักดิ์ คงเทียง. (2548). การบริหารงานบุคคลและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ภาควิชาบริหาร
การศึกษาและอุดมศึกษา มหาวิทยาลัยรามคาแหง. กรุงเทพฯ : บริษัท มิตรภาพการพิมพ์
และสตดู ิโอ จากดั .
สานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน. (2553). คู่มือการปฏิบัติงานข้าราชการครู. กรงุ เทพฯ
: โรงพิมพช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จากัด.
สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาแหง่ ชาต.ิ (2545). พระราชบญั ญตั กิ ารศกึ ษาแหง่ ชาติ พ.ศ. 2542
และท่ีแก้ไขเพิ่มเตมิ (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545. กรงุ เทพฯ : พรกิ หวานกราฟฟคิ จากัด.
อนุสรา สุวรรณวงศ์. (2555). กลยุทธ์การบริหารเพ่ือเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ
สาหรับครูโรงเรียนเอกชน. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหารการศึกษา ภาควิชา
นโยบายการจัดการและความเป็นผู้นาทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย
จฬุ าลงกรณม์ หาวิทยาลัย.
Argyris, C. (1 9 6 4 ) . Interpersonal competence and organizational effectiveness.
Homewood : Irwin - Dorsey.
Arnstein, S. R. (1969). Ladder of participation. Journal of America Institute of Planners,
35.
McClelland, D. C. (1961). The achieving Society. Princeton, NJ: Van Nostrand.
Robbins, P. (1 9 9 0 ) . Organization theory: Structure design and application. New
Jersey: Prentice - Hall.

บทสรุป
การบริหารการศึกษาภายในและภายนอกสถานศึกษาประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษาและ

บุคลากรฝ่ายต่าง ๆ ทั้งหน้าท่ีปฏิบัติการสอนและหน้าท่ีปฏิบัติงานท่ัวไป รวมถึงบุคคลภายนอกท่ีมี
หน้าที่ประเมินคุณภาพสถานศึกษา โดยการบริหารงานที่ดีควรมีแนวทางที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนเกิดผล
สมั ฤทธิ์ที่ดี ให้ความสาคัญกบั บคุ ลากร ผู้ปกครอง สงั คม องค์กรภายนอกสถานศึกษา แหล่งการเรียนรู้
การประเมินผล การประกันคุณภาพ การตรวจสอบ เน่ืองจากทุกภาคส่วนมีผลต่อการบริหารและการ
ขบั เคล่อื นการจดั การศกึ ษาให้เกิดประสิทธิภาพ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

61

บทบาทหน้าท่ีผู้บริหารจึงเป็นเสาหลักในการนาพาไปสู่ความสาเร็จขององค์กร โดยผู้บริหาร
ตอ้ งมปี ระสบการณ์ มคี วามเข้าใจบรบิ ทภายในและภายนอกสถานศกึ ษา มที กั ษะในการศึกษาปัญหาท่ี
เพ่ือนาไปพัฒนาการบริหารให้สอดคล้องตามนโยบายประเทศ ซ่ึงการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมของ
บุคลากรมีผลตอ่ ความสาเร็จขององค์กรเช่นเดียวกับศักยภาพผูบ้ รหิ าร บทบาทการบริหารท่ีดีควรเปิด
โอกาสให้บุคลากรตัดสินใจ แลกเปลี่ยนความคิดอย่างอิสระ เป็นกัลยาณมิตร ส่งเสริมให้ตระหนักถึง
เป้าหมายองค์กร สร้างแรงบันดาลใจ ซ่ึงการได้รับความร่วมมือจากบุคลากรต้องอาศัยทัศนคติของ
ผู้บริหารท่ีชัดเจน ประกอบด้วยภาพความสาเร็จ มิตรไมตรี และอานาจบารมีเชิงบวก นอกจากน้ี
โครงสร้างบริหารเป็นรากฐานที่สาคัญต่อการบริหารและการดาเนินงานของบุคลากรเช่นกัน
ประกอบด้วยงานวิชาการ งานงบประมาณ งานบริหารงานบุคคล และงานบริหารทั่วไป โดยบุคลากร
ปฏิบัตกิ ารสอนเรียกวา่ สายวชิ าการ และบคุ ลากรที่ไม่เกี่ยวข้องกบั งานสอนเรียกว่า สายสนบั สนุน ซง่ึ
ลว้ นเปน็ ปัจจัยที่สง่ ผลตอ่ ความสาเรจ็ ขององคก์ รทง้ั สนิ้

บทบาทการบริหารงานแต่ละฝ่ายมีภารกิจต่างกัน ฝ่ายวิชาการเป็นภารกิจที่มุ่งพัฒนาด้าน
หลักสูตร การจัดการเรียนการสอน ผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียน วัดและประเมินผล การวิจัย ส่ือนวัตกรรม
ทางการศึกษา แหล่งการเรียนรู้ นิเทศการศึกษา งานแนะแนวผู้เรียน ประกันคุณภาพ งานกลุ่มสาระ
การเรียนรแู้ ละกิจกรรมตา่ ง ๆ ขณะท่ี ฝ่ายงบประมาณเป็นภารกิจด้านการจดั การแหล่งทุนภายในและ
ภายนอก จัดทางบประจาปี มุ่งพัฒนาบุคลากรและส่งเสริมให้จัดการศึกษาเกิดความคล่องตัว สะดวก
รวดเร็ว มีหน้าท่ีจัดการเงินนอกงบประมาณ การบริหารงานพัสดุ งานสวัสดิการและสิทธิประโยชน์
ของบคุ ลากรต่าง ๆ สาหรบั ฝ่ายบคุ คลเปน็ ภารกิจการจัดการดา้ นอัตรากาลังบุคลกร การดารงตาแหน่ง
การสรรหา การบรรจุ การแต่งต้ัง การเสริมสร้างประสิทธิภาพการทางานหรือส่ิงที่เก่ียวข้องกับ
บุคลากร ขณะเดียวกัน ฝ่ายงานทั่วไปเป็นภารกิจท่ีนอกเหนือจากฝ่ายวิชาการ ฝ่ายงบประมาณ และ
ฝ่ายบุคคล มีภารกิจการจัดการกาหนดเวลาทางาน วันหยุด วันเปิดและปิดสถานศึกษา การสอบ
เครื่องแต่งกาย การจัดกิจกรรม การสร้างความสัมพันธ์กับชุมชน เป็นต้น เป็นภารกิจที่สนับสนุนให้
การบริหารทุกฝ่ายเกดิ ความสมบูรณ์

หลักการข้างต้นสอดคล้องกับกรณีศึกษาการบริหารงานสถานศึกษาที่แสดงให้เห็นว่ามีการ
บริหารตามหลักธรรมาภิบาล ด้านวิชาการมุ่งพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษา หลักสูตร การจัดการ
เรียนรู้แนวใหม่ และการบริการวิชาการสู่ชุมชน ด้านการประกันคุณภาพมีระบบประกันคุณภาพใน
และภายนอก ด้านการพัฒนาบุคลากรมุ่งส่งเสริมสมรรถนะและคุณภาพชีวิต ด้านศิลปวัฒนธรรมเน้น
การบูรณาการกับการจัดการเรียนรู้ ดา้ นสง่ เสรมิ อตั ลกั ษณ์โรงเรยี นม่งุ สคู่ วามเปน็ เลิศทางวิชาการ โดย
ภูมิหลังการจัดการศึกษาแสดงให้เห็นพัฒนาการจัดการศึกษาที่เน้นศักยภาพและความต้องการของ
ผู้เรียนตามแต่ละช่วงสมัยมาโดยตลอด อีกท้ัง ส่งเสริมศักยภาพความเป็นมนุษย์ ทักษะชีวิต ทักษะ
วิชาการ และทักษะเทคโนโลยีสารสนเทศ ซ่ึงหลักสูตรสถานศึกษายังได้มุ่งส่งเสริมการใฝ่แสวงหา
ความรู้ตามศักยภาพตน มีกระบวนการจัดการเรียนรู้หลากหลาย เน้นทักษะความถนัด ส่งเสริมด้าน
คุณธรรม จริยธรรม ศิลปวัฒนธรรม กีฬา และเทคโนโลยี ดังน้ัน การให้ความสาคัญกับข้อมูลด้านงาน

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย)์

62
บริหาร ภูมิหลังการจัดการศึกษา และหลักสูตรของสถานศึกษาต้นสงั กัด จะช่วยให้บุคลากรเกิดความ
เข้าใจอัตลักษณ์ แนวทาง และเป้าหมายการดาเนินงานของสถานศึกษาตนเอง ซ่ึงทาให้การปฏิบัติ
หน้าท่ีสอดคล้องกับหลักการบริหารงานและเกิดความสาเร็จอย่างสมบูรณ์ในที่สุด (ณัฐพงศ์ แก้ว
สวุ รรณ์, 2562)
คาถามทา้ ยคาบ

อาจารยส์ ามารถออกแบบข้อคาถามท้ายคาบเรียนได้ตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับใบ
งานกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ ท้ังน้ี ควรเป็นข้อคาถามที่มาจากการบรรยายหรือจากการให้นิสิตได้ศึกษา
และสังเกตระหว่างคาบ เพื่อเป็นการทบทวนบทเรียน จากน้ัน อาจารย์มอบหมายให้นิสิตทาใบงาน
ตามคูม่ ือคณะ เพ่อื เป็นการทบทวนนอกเวลาและสรปุ รวบยอดอกี ครั้ง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย)์

บทที่ 7
แผนการสอนท่ี 6

เร่ือง งานสนับสนนุ อ่นื ๆ การปฏบิ ัตงิ านของบุคลากรฝา่ ยสนบั สนุนในสถานศกึ ษาและบทบาทครู
ในการทางานร่วมกบั บุคลากรในโรงเรียน ชมุ ชน และสงั คม

ผ้สู อน อาจารย์โรงเรียนสาธติ มหาวทิ ยาลัยศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทุมวนั
เวลา 4 ชั่วโมง ต่อนิสติ 1 กลุ่ม (กลุ่มที่ 1 และ 2 หรือ สัปดาห์ท่ี 7 และ 14) รวม 8 ช่ัวโมง

*แผนการสอนรายวิชา ศษ 191 การปฏิบัติการสอน 1 ออกแบบขึ้นเพ่ือใช้ประกอบการ
จดั การสอน เช่นเดียวกันกบั การใช้เคา้ โครงการสอน อาจารย์สามารถปรับเปล่ยี นรปู แบบกจิ กรรม การ
ใช้สื่อการสอน หรือระยะเวลา ได้ตามความดุลยพินิจของอาจารย์ หากแต่การจัดการสอนควร
สอดคลอ้ งกบั คู่มอื คณะและเน้อื หาครบถ้วยตามประมวลรายวชิ า

วัตถปุ ระสงค์ เพือ่ ใหน้ ิสติ สามารถ
1. เข้าใจสมรรถนะ หน้าที่ และภาระงานครู
2. เข้าบทบาทครูในการทางานร่วมกับผ้อู ่นื
3. เขา้ ใจลกั ษณะการทางานแบบกลุ่มและแบบทีม
4. วเิ คราะห์แนวคิดทฤษฎกี ับประสบการณ์การสังเกตการณใ์ นสถานศึกษา

เนือ้ หา
1. สมรรถนะครู
2. บทบาทหน้าท่ีครู
3. สภาพภาระงานครู
4. องคป์ ระกอบการทางานรว่ มกบั ผู้อ่ืน
5. ประสทิ ธิภาพการทางานร่วมกับผูอ้ น่ื
6. ความสาคัญของการทางานแบบกลุ่มและทีม

การจดั ประสบการณ์การเรยี นรู้
1. แจง้ วัตถุประสงคแ์ ละเนอื้ หาการเรียนรู้
2. บรรยายระหว่างที่นิสติ สังเกตการณ์ในสถานศึกษา
- วดี ทิ ศั นแ์ นะนาบทบาทหนา้ ทค่ี รูในสถานศึกษา
- สังเกตการณบ์ ทบาทหนา้ ท่ีครูในสถานศกึ ษา

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทุมวนั (สาหรับอาจารย์)

64

3. กิจกรรมกล่มุ รว่ มมือเพือ่ สะท้อนผลและสรปุ รว่ มกัน
- วเิ คราะห์เน้อื หาจากการฟงั บรรยายและสงั เกต โดยสุม่ นาเสนอรายบคุ คล
- สรปุ ผลการสังเกตการณแ์ บบกลุ่มร่วมมือ (Sharing)
- ตอบคาถามทา้ ยคาบ เพื่อทบทวนบทเรียน
- แจง้ ใหน้ ิสติ ทบทวนวรรณกรรม เพื่อใช้ในกจิ กรรมถัดไป

4. กิจกรรมนอกเวลาเรียน โดยเปิดโอกาสใหค้ ้นคว้าข้อมูลนอกเวลา เพื่อใช้เขียนสรุปใบงาน
ตามค่มู ือของคณะศกึ ษาศาสตร์

สือ่ การสอน
1. เอกสารประกอบการสอน
2. เอกสารทางวชิ าการ เช่น งานวิจยั บทความ หนังสอื ตารา เปน็ ต้น
3. ส่ือนาเสนอ Power Point
4. ส่ืออเิ ล็กทรอนิกส์ Google Classroom YouTube
5. สือ่ ประสม Multimedia
6. โรงเรียน ชัน้ เรียน ผู้บริหารสถานศึกษา ผูส้ อน ผ้เู รยี น ห้องปฏิบัติการ

การประเมนิ ผล
1. ระเบียบวนิ ยั การตรงตอเวลา บคุ ลกิ ภาพและการแตงกาย
2. กิจกรรมกลุ่มในช้ันเรียน การถามตอบ การวิเคราะห์
3. กจิ กรรม ใบงานที่ 6
4. กิจกรรม การตอบคาถามท้ายคาบ

เอกสารท่เี กี่ยวขอ้ งกบั เน้ือหาการสอน
ข้อบังคับคุรุสภาว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพครู ฉบับที่ 4. (2562, 20 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม

136 ตอนพิเศษ 68 ง. หน้า 18-20.
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. (2562). ความเปนครูและคุณธรรมจริยธรรม.

เอกสารประกอบการสอน คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สุราษฎรธ์ าน.ี
คณาภรณ์ รัศมีมารีย์. (2547). เอกสารประกอบการสอน วิชา ศษ 163 ประสบการณ์วิชาชีพครู 1

(ED 163 Professional Experience I). กรุงเทพฯ : โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนคริ
นทรวโิ รฒ ปทมุ วนั .
ชีวัน เขียววิจิตร. (2558). เอกสารประกอบการสอน วิชา ศษ 391 การฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู
ระหว่างเรียน 1 (ED 391 Teaching Practicum I). กรุงเทพฯ : โรงเรียนสาธิต
มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วัน.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย์)

65

โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน. (2561). วิทยนิเทศ พุทธศักราช 2561.
กรุงทพฯ : เพจเมกเกอร์.

ลาเทียน เผ้าอาจ. (2559). การทางานเป็นทีมของข้าราชการครูในโรงเรียนขยายโอกาส อาเภอ
เมืองตราด สังกัดสานักงานเขตพื้นทกี ารศกึ ษาประถมศึกษาตราด. วิทยานิพนธ์. การศึกษา
มหาบณั ฑิต. บรหิ ารการศึกษา. ชลบุรี : บัณฑติ วทิ ยาลัย มหาวิทยาลัยบูรพา.

สมหมาย ปวะบุตร. (2558). การพัฒนาความเป็นครูวิชาชีพ. เอกสารประกอบการสอน คณะครุ
ศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสนุ นั ทา.

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน. (2553). คู่มือการปฏิบัติงานข้าราชการครู. กรุงเทพฯ
: โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จากัด.

สานักงานคณะกรรมการขา้ ราชการพลเรือน. (2559). การสร้างทมี งานท่ีมีประสิทธภิ าพ. กรงุ เทพฯ :
สานักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรอื น.

หัสดิน แก้ววิชิต. (2559). พฤติกรรมมนุษย์เพื่อการพัฒนาตน. เอกสารประกอบการสอน สานักวิชา
ศกึ ษาท่ัวไป มหาวิทยาลยั ราชภฏั อดุ รธานี.

บทสรุป
สมรรถนะครเู ป็นไปตามเกณฑม์ าตรฐานของวิชาชพี ครู 2 ประการคอื ประการแรก สมรรถนะ

หลกั คอื ม่งุ ความสาเรจ็ ของตนเองและองค์กร และสมรรถนะประจาสายงาน มุ่งผลสมั ฤทธ์ิของผู้เรียน
และการจัดการเรียนรู้ของผู้สอน ประการท่ีสองคือ สมรรถนะรายบุคคล เป็นปัจจัยท่ีส่งผลต่อ
ความสาเร็จในการดาเนินงาน ประกอบด้วยความรู้ ทักษะ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ซ่ึงส่งเสรมิ
ให้บทบาทหน้าที่ครูเกิดคุณภาพ ทั้งนี้ บทบาทหน้าท่ีครูมีทั้งการปฏิบัติโดยตาแหน่งหนา้ ที่ที่ได้รับและ
เปน็ หนา้ ทีอ่ บรมส่ังสอนผู้เรยี น อย่างไรก็ตาม ผูส้ อนควรปฏิบตั ิงานน้นั ด้วยศลี ธรรม ความถกู ตอ้ ง เป็น
กัลยาณมิตร พัฒนาตนเองและผู้อื่นอยู่เสมอ บทบาทหน้าที่ครอบคุมสภาพภาระงานครูเช่นกัน พบใน
ลักษณะของการแต่งตั้งและหน้าท่ีการถ่ายทอดวิชาความรู้โดยตรง สภาพภาระงานครูจึงปรากฏท้ังที่
เกี่ยวกับงานสอนและไม่เกี่ยวข้องกับการสอน จาแนกได้ 3 ลักษณะ คือ ภาระงานประจา ภาระงาน
อื่นที่ได้รับมอบหมาย และภาระงานเฉพาะกิจหรือผสู้ อนสมัครใจกระทาเอง ซ่ึงภาระงานครูจะเป็นส่ิง
ทส่ี ะทอ้ นให้เหน็ ศกั ยภาพอืน่ ที่นอกเหนือจากทักษะการสอน

การปฏิบัติงานร่วมกับผู้อื่นเป็นสงิ่ ท่ีควรให้ความสาคัญ โดยต้องปฏิบัติงานด้วยใจบริสทุ ธิ์และ
เต็มกาลังความสารถ ทั้งต่อผู้เรียน เพื่อนร่วมวิชาชีพ ผู้บริหาร ผู้ปกครอง และชุมชม ต้องนึกถึง
ประโยชน์ส่วนร่วมมากกว่าส่วนตน คิดดี พูดดี ทาดี ทั้งทางกาย วาจา ใจต่อตนเองและผู้อื่นอย่างเปน็
กัลยาณมิตร เพ่ือส่งเสริมให้เกิดประสิทธิภาพการทางานร่วมกัน ซ่ึงการทางานแบบกลุ่มร่วมมือหรือ
แบบทีม ต่างกับการทางานแบบกลุ่มทั่วไป การทางานกลุ่มร่วมมือแบบทีมส่งเสริมสภาวะเชิงบวก
ใหก้ ับระบบและบรรยากาศการทางาน เปน็ การกาหนดเปา้ หมายความสาเรจ็ ของกลมุ่ เป็นสาคัญสูงสุด
ต่างจากการทางานแบบกลุ่มทั่วไปที่มีการกาหนดบทบาทแต่ละบุคคลอย่างชัดเจน เน้นการปฏิบัติ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

66
หน้าที่ตามท่ีได้รับมอบหมายของแต่ละบุคคล ความแตกต่างจึงเป็นลักษณะการกาหนดความสาเร็จ
รายบุคคลหรือความสาเร็จของกลุ่ม ทั้งน้ี ลักษณะการทางานร่วมกันขึ้นอยู่กับปัจจัยแวดล้อมของ
สถานศึกษาแต่ละแห่ง ผู้นาหรือผู้บริหารจึงควรวิเคราะห์สมาชิกและหาแนวทางให้ปฏิบัติงานร่วมกัน
อย่างเปน็ กลั ยาณมติ รและมีประสิทธิภาพให้สอดคล้องกับผู้เรยี น ผปู้ กครอง ชุมชนและสังคม (ณัฐพงศ์
แก้วสวุ รรณ์, 2562)
คาถามทา้ ยคาบ

อาจารยส์ ามารถออกแบบข้อคาถามท้ายคาบเรียนได้ตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับใบ
งานกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ ท้ังน้ี ควรเป็นข้อคาถามท่ีมาจากการบรรยายหรือจากการให้นิสิตได้ศึกษา
และสังเกตระหว่างคาบ เพื่อเป็นการทบทวนบทเรียน จากน้ัน อาจารย์มอบหมายให้นิสิตทาใบงาน
ตามคูม่ อื คณะ เพื่อเป็นการทบทวนนอกเวลาและสรุปรวบยอดอกี คร้ัง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลัยศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย)์

แผนการสอนท่ี 7

เรือ่ ง การถอดบทเรียนการฝึกประสบการณ์วชิ าชพี ครู
ผู้สอน อาจารยโ์ รงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทมุ วนั
เวลา 4 ช่ัวโมง ตอ่ นิสติ 1 กลุม่ (กลุ่มท่ี 1 และ 2 หรือ สัปดาห์ที่ 8 และ 15) รวม 8 ชัว่ โมง

*แผนการสอนรายวิชา ศษ 191 การปฏิบัติการสอน 1 ออกแบบข้ึนเพื่อใช้ประกอบการ
จัดการสอน เช่นเดยี วกันกบั การใช้เค้าโครงการสอน อาจารย์สามารถปรบั เปล่ยี นรูปแบบกิจกรรม การ
ใช้สื่อการสอน หรือระยะเวลา ได้ตามความดุลยพินิจของอาจารย์ หากแต่การจัดการสอนควร
สอดคล้องกบั ค่มู อื คณะและเน้อื หาครบถ้วยตามประมวลรายวชิ า

วตั ถุประสงค์ เพอื่ ให้นสิ ติ สามารถ
1. เขา้ ใจแนวทางการถอดบทเรยี นจากประสบการณ์
2. เข้าใจสาระสาคญั ของมาตรฐานวชิ าชีพครู
3. เขา้ ใจความสาคัญของการฝกึ ประสบการณ์วชิ าชีพครู
4. เข้าใจความสัมพันธ์ของจิตวิทยาการศึกษา นวัตกรรมการสอน และการเรยี นรู้ของผูเ้ รียน
5. เข้าใจสาระสาคญั ของวิธีการ ทักษะ เทคนิค รปู แบบและการจดั การเรยี นรู้
6. เข้าใจลกั ษณะการเรียนรูแ้ ละการจัดการเรียนรู้แนวคดิ ที่หลากหลาย
7. วิเคราะหแ์ นวคิดทฤษฎีกับประสบการณ์การสังเกตการณใ์ นสถานศึกษา

เนอื้ หา
1. การถอดบทเรียนจากประสบการณ์
2. มาตรฐานวชิ าชีพครู
3. การฝกึ ประสบการณ์วชิ าชีพครู
4. แนวคดิ จิตวิทยาการศึกษา
5. นิยามที่เก่ยี วกับการสอน
6. นวัตกรรมการสอน
7. แนวคิดและลักษณะการเรียนรู้
8. แนวคดิ การจัดการเรียนรู้

การจัดประสบการณ์การเรียนรู้
1. แจง้ วัตถปุ ระสงค์และเน้อื หาการเรยี นรู้
2. บรรยายระหวา่ งที่นิสติ ชมวดี ิทศั น์
แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธติ มหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วัน (สาหรบั อาจารย)์

68

- วดี ทิ ัศนอ์ ัตลักษณส์ ถานศกึ ษา
3. กิจกรรมกล่มุ ร่วมมือเพ่อื สะท้อนผลและสรปุ รว่ มกัน

- อาจารย์อธิบายแนวทางการถอดบทเรยี นการฝกึ ประสบการณว์ ิชาชพี ครู
- นิสิตเลือกหัวข้อย่อยจากเรื่องท่ี 1 - 6 ตามความสนใจ เพื่อนามาวิเคราะห์และ
เช่อื มโยงกบั การสงั เกตการณใ์ นสถานศึกษา โดยใชแ้ นวคดิ ทฤษฎที างการศึกษาเป็นฐานการวิเคราะห์
- นิสติ พดู นาเสนอบทสรปุ วเิ คราะห์ แบบรายบุคคล (Speech 2 นาที)
- รว่ มกนั สรปุ ตามหวั ขอ้ กิจกรรมท่ี 1 – 6 แบบกลมุ่ รว่ มมือ (Sharing)
- ตอบคาถามทา้ ยคาบร่วมกนั เพ่อื ทบทวนบทเรยี น
4. กิจกรรมนอกเวลาเรยี น โดยเปิดโอกาสใหค้ ้นควา้ ข้อมูลนอกเวลา เพื่อใช้เขียนสรุปใบงาน
ตามคมู่ อื ของคณะศึกษาศาสตร์

ส่ือการสอน
1. เอกสารประกอบการสอน
2. เอกสารทางวชิ าการ เชน่ งานวจิ ัย บทความ หนงั สือ ตารา เป็นตน้
3. สื่อนาเสนอ Power Point
4. สอ่ื อเิ ล็กทรอนิกส์ Google Classroom และ YouTube
5. ส่ือประสม Multimedia
6. โรงเรียน ชนั้ เรียน ผบู้ รหิ ารสถานศึกษา ผู้สอน ผู้เรียน ห้องปฏบิ ัตกิ าร

การประเมินผล
1. ระเบยี บวินัย การตรงตอเวลา บุคลิกภาพและการแตงกาย
2. กจิ กรรมกลมุ่ ในชนั้ เรียน การถามตอบ การวเิ คราะห์
3. กจิ กรรม ใบงานท่ี 7
4. กิจกรรม การตอบคาถามทา้ ยคาบ

เอกสารที่เกยี่ วขอ้ งกบั เน้อื หาการสอน
กฤตวรรณ คาสม. (2557). รายวิชาจิตวิทยาสาหรับผู้สอน Psychology for Teachers. เอกสาร

ประกอบการสอน คณะครุศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏอุดรธาน.ี
คณะกรรมาธิการนานาชาติว่าด้วยการศึกษาในศตวรรษที่ 21. (2551). การเรียนูร้ : ขุมทรัพย์ในตน

learning: the treasure within. พิมพ์ครั้งท่ี 2. กรุงเทพฯ : สานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาแหง่ ชาต.ิ
จินตวีร์ คล้ายสังข์. (2560). การผลิตและใช้สื่ออย่างเป็นระบบเพื่อการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21.
กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธติ มหาวทิ ยาลัยศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทุมวนั (สาหรับอาจารย์)

69

ชนาธปิ พรกลุ . (2561). กระบวนการสรา้ งความรขู้ องครู: กรณกี ารสอนบรู ณาการ. กรุงเทพฯ : โรง
พมิ พแ์ หง่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2561). 80 นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ. พิมพ์คร้ังท่ี 8.
นนทบรุ :ี พี บาลานซ์ดีไซด์แอนปรน้ิ ติง้ .

ฐาปณัฐ อุดมศรี. (2558). รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทาง
วิชาชีพ ด้านการวิจัยปฏิบัติการในช้ันเรียน. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหาร
การศึกษา. กรงุ เทพฯ : บณั ฑิตวิทยาลยั จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.

ทิศนา แขมมณี. (2559). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มี
ประสทิ ธิภาพ. พิมพค์ ร้ังที่ 20. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.
. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพ่ือการจัดกระบวนการเรียนรู้ท่ีมี
ประสิทธภิ าพ. พมิ พ์คร้ังที่ 21. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ท่ีมี
ประสทิ ธิภาพ. พมิ พ์ครั้งท่ี 21. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพ์แห่งจฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.

ประกาศคณะกรรมการคุรุสภา เรื่อง รายละเอียดของมาตรฐานความรู้และประสบการณ์วิชาชีพครู
ตามขอ้ บังคบั คุรสุ ภา วา่ ดว้ ยมาตรฐานวิชาชพี (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2562. (2563, 7 พฤษภาคม).
ราชกิจจานเุ บกษา. เล่ม 137 ตอนพเิ ศษ 109 ง. หน้า 10-14.

ประกาศคณะกรรมการคุรุสภา เรื่อง หลักเกณฑ์และวิธีทดสอบและประเมินสมรรถนะทางวิชาชีพครู
พ.ศ. 2563. (2563, 7 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 137 ตอนพิเศษ 109 ง. หน้า
15-19.

ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ. (2556). การพัฒนาการคิด. พิมพ์ครั้งท่ี 5. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ห้างหุ้นส่วน
จากดั .

ฝา่ ยวิชาการ โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวโิ รฒ ปทมุ วัน. (2558). การจัดกิจกรรมเพ่ือส่งเสริม
สมรรถนะสาคัญของผู้เรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั เพจเมคเกอร์ จากัด.

พงษ์ลิขิต เพชรผล. (2559). การนาเสนอกลยุทธ์การบริหารห้องเรียนในศตวรรษท่ี 21 เพ่ือ
เสริมสร้างคุณภาพของความเป็นพลเมือง. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหาร
การศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : บัณฑติ วิทยาลยั จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .

พชิ ติ ฤทธ์ิจรญู (2559). เทคนิคการวจิ ัยเพอ่ื พฒั นาการเรียนรู้. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพแ์ หง่ จุฬาลงกรณ.์
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และ พเยาว์ ยินดีสุข. (2558). การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. พิมพ์คร้ังท่ี 2.

กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ์แหง่ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
. (2560). ทักษะ 7 C ของครู 4.0. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่ง

จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. (2562). คู่มือการปฏิบัติการสอนและการฝึกประสบการณ์วิชาชีพ

1-2. หลกั สตู รการศกึ ษาบณั ฑติ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรับอาจารย)์

70

ราชบัณฑิตยสถาน. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : นาน
มีบุ๊คส์พบั ลิเคชนั่ ส์.

วจิ ารณ์ พานิช. (2556). การสร้างการเรยี นรู้สู่ศตวรรษท่ี 21. กรงุ เทพมหานคร: ส.เจริญการพมิ พ์.
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน. (2553). คู่มือการปฏิบัติงานข้าราชการครู. กรงุ เทพฯ

: โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จากดั .
สานักงานสภาสถาบนั ราชภฏั . (2544). ราชภัฏมหาวิทยาลัยแหงปวงประชา. กรุงเทพฯ : สานักงาน

สภาสถาบันราชภัฏ.
สิทธิพล อาจอินทร์. (2563). ศาสตร์และศิลป์การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. พิมพ์ครั้งที่ 3.

ขอนแกน่ : โรงพิมพม์ หาวิทยาลัยขอนแก่น.
สทุ ัศน์ เอกา. (2558). ครูแห่งศตวรรษท่ี 21. พิมพค์ ร้งั ท่ี 2. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั ก.พล (1996) จากดั .
อโรชา ทองลาว. (2557). การถอดบทเรียนผลการดาเนินงานโครงการ 9 บวร ของมหาวิทยาลัย

เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน. วิทยานิพนธ์. ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. พัฒนศึกษา.
กรุงเทพฯ : บัณฑติ วิทยาลยั มหาวิทยาลัยศลิ ปากร.
อุทัย ศาสตรา. (2560). กระบวนการเรียนการสอนเพ่ือส่งเสริมความสามารถในการสร้างสรรค์
ดนตรไี ทยสาหรับนักเรยี น ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ : การถอดบทเรยี นจากศิลปนิ แหง่ ชาติ
สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย). วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต .หลักสูตรและการ
สอน. กรงุ เทพฯ : บัณฑิตวทิ ยาลยั จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย.
Churches, A. (2008). 21st century pedagogy. [Online]. Retrieved November 10, 2018,
from http://edorigami. edublogs.org/2008/08/16/21st-century-pedagogy.
Eric Jensen. (2000). Brain-based learning. San Diego, CA: The Brain Store Publishing.

บทสรปุ
การสะท้อนผลการฝึกประสบการณ์วิชาชีพครูจาเป็นต้องใช้หลักการแนวคิดและทฤษฎี

ทางการศึกษามาวิเคราะห์เช่ือมโยงกับประสบการณ์วิชาชีพครูท่ีได้ศึกษาและสังเกต ข้อสรุปต่อไปน้ี
เป็นสาระความร้ทู เ่ี พม่ิ เติมจากบทท่ี 1 - 7 โดยประเดน็ ท่สี าคญั ต่อการสะท้อนผลคอื การถอดบทเรียน
ซ่ึงหมายถึง วิธีการนามาซึ่งองค์ความรู้ที่เกิดจากประสบการณ์หรือปรากฏการณ์ โดยต้องใช้
กระบวนการคิดวิเคราะห์เพ่ือให้เกิดองคค์ วามรู้ใหม่ วิธกี ารเกิดจากการวิเคราะห์แบบกลมุ่ ร่วมมือหรือ
รายบคุ คล องคค์ วามรู้จะสะท้อนคุณภาพของงานและแนวทางการแก้ปัญหาทจี่ ะเกดิ ข้ึนในอนาคต สงิ่
ทไ่ี ด้จากการถอดบทเรยี นจะปรากฏเป็นวิธีการ แนวทาง กระบวนการ ท้งั นี้ แนวทางการถอดบทเรียน
เร่ิมจากการกาหนดประเด็น พิจารณาสถานการณ์ วิเคราะห์เชื่อมโยงหลักการต่าง ๆ แบ่งปันความรู้
ร่วมกัน ทาให้ทราบผลการวเิ คราะห์ การเสริมจุดอ่อน การสร้างจุดเด่น เป็นกระบวนการคิดวิเคราะห์
เพอื่ สังเคราะห์องคค์ วามร้จู ากประสบการณ์

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย)์

71

แนวคิดที่สาคัญที่ใช้เชื่อมโยงประสบการณ์วิชาชีพครู คือ มาตรฐานวิชาชีพ เป็นการส่งเสริม
ให้ผู้สอนรู้จักการสร้างความเชื่อมั่นและความศรัทธาให้แก่ผู้เรียน มีความสามารถในการใช้ทักษะ
ความเช่ียวชาญ และการทางานร่วมกับบุคคลอื่น ปฏิบัติงานสอดคล้องตามมาตรฐานความรู้
ประสบการณ์วิชาชีพ การปฏิบัติงาน และจรรยาบรรณ โดยวิชาชีพครูต้องอาศัยความรับผิดชอบต่อ
ผู้รับบริการและสังคม สามารถสร้างและพัฒนาคุณภาพชีวติ มนุษย์ได้ ทาให้วิชาชีพทางการศึกษาเปน็
วิชาชีพควบคุม เพอ่ื เปน็ หลักประกันใหแ้ ก่ผูร้ ับบรกิ ารและยกระดับมาตรฐานวชิ าชีพใหส้ ูงข้นึ ดังน้ัน ผู้
ป ร ะ ก อ บ วิ ช า ชี พ จึ ง ค ว ร ไ ด้ รั บ ก า ร ฝึ ก ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ วิ ช า ชี พ ค รู เ พื่ อ ศึ ก ษ า แ ล ะ พั ฒ น า ต น ใ ห้ เ กิ ด
คุณลักษณะความเป็นครูที่ดี ศึกษาทักษะการสื่อสาร การถ่ายทอดความรู้ และการใช้ส่ือเทคโนโลยี
ศึกษาพฤติกรรมผู้เรียนและวัฒนธรรมองค์กร ศึกษาความรู้ทางสังคม จิตวิทยา เน้ือหาวิชา หลักสูตร
ศาสตร์การสอน การวัดประเมินผล การวิจัย หน้าท่ีครู การจัดการเรียนรู้ ความสัมพันธ์กับผู้ปกครอง
และชุมชน สมรรถนะครู ความเป็นครู การสร้างแรงบันดาลใจ นวัตกรรม แผนการสอน การทางาน
เป็นทีม การบูรณาการศาสตร์การสอน การจัดกิจกรรม เป็นต้น อีกทั้ง เพื่อควรศึกษาจิตวิทยา
การศกึ ษาในการวิเคราะห์ผู้เรียน

เครื่องมือที่ส่งเสริมให้การจัดการเรียนรู้ประสบความสาเร็จคือ นวัตกรรมการสอน เช่น
สิ่งประดิษฐ์ แนวทาง กิจกรรม เป็นต้น โดยผู้สอนเป็นผู้สร้างจากปัญหาหรือจุดเด่นที่ศึกษา
กระบวนการถอดบทเรียนเป็นวิธีหน่ึงที่ใช้สร้างสรรค์ได้เช่นกัน ซึ่งนวัตกรรมที่ดีควรใช้งานได้สะดวก
จัดการเรียนรู้ได้คล่องตัว ส่งผลดีต่อผู้เรียนและผู้สอน ประเภทนวัตกรรมการสอนคือ นวัตกรรม
สาหรับผู้สอนใช้ในการจัดการเรียนรู้ เช่น แผนการสอน เอกสารประกอบการสอน ชุดการสอน
เครื่องมือวัดผล แนวคิด เทคนิค ระบบใหม่ ๆ เป็นต้น อีกประเภทคือ นวัตกรรมสาหรับผู้เรียนได้ใช้
แก้ปัญหาเฉพาะเรื่องเฉพาะส่วน เช่น บทเรียนสาเร็จรูป ชุดฝึก ชุดเพลง สิ่งประดิษฐ์ ส่ือใหม่ ๆ เป็น
ต้น หรืออาจจาแนกเป็นรูปธรรม คือ ส่ิงท่ีจับต้องสัมผัสได้ และนามธรรม คือ ส่ิงท่ีเป็นแนวคิดหรือ
หลักการตา่ ง ๆ ลายลกั ษณอ์ ักษร ท้ังนี้ ประสิทธภิ าพจะปรากฏหากมีการนาไปทดลองใช้เพื่อศึกษาผล
และได้รบั การเผยแพร่จนเป็นทีย่ อมรับในวงกวา้ ง

สาหรับแนวคิดการเรียนรู้ เป็นสิ่งท่ีเช่ือมโยงระหว่างการทางานของสมองและพฤติกรรม ซึ่ง
การเรียนรู้ทั่วไปคือ การรู้ในสิ่งที่ไม่รู้ ขณะท่ี การเรียนรู้ในปัจจุบันมีลักษณะท่ีมากกว่าการรู้เฉพาะใน
ส่ิงที่ไม่รู้ กล่าวคือ ความต้องการเรียนรู้ซ้า ๆ ในสิ่งที่รู้แล้ว ก็นับเป็นการเรียนรู้จนเกิดทักษะใหม่ หรือ
การเปลี่ยนพฤติกรรมตนเองเพื่อเรียนรู้ส่ิงใดสิ่งหนึ่ง เป็นต้น ทั้งน้ี ผู้สอนมีส่วนช่วยพัฒนาการเรียนรู้
ของผ้เู รียนได้โดยการจัดการเรียนรู้ท่ตี ่างจากวธิ ีการเดิม แม้จะเป็นเนื้อหาเดิมก็ตาม ซึง่ พฤตกิ รรมและ
ศักยภาพของผู้เรียนน้ันเป็นปัจจัยต่อการเรียนรู้และการออกแบบกิจกรรการเรียนรู้ โดยปัจจุบัน
กิจกรรมควรเน้นการมีปฏิสัมพันธ์ ทักษะหลากหลาย ใช้ประสาทสัมผัส ทักษะชีวิต ทักษะเทคโนโลยี
ทักษะความเป็นผู้นาผู้ตาม ทักษะการคดิ และการสื่อสาร

การจัดการเรียนรู้ในปัจจุบันจึงนิยมใช้การบูรณาการ เพ่ือกระตุ้นการเรียนรู้ เช่น แนวคิดที่
เน้นทกั ษะการคดิ วิเคราะห์สถานการณ์ที่สอดคล้องกับเน้ือหาบทเรยี น แบบรายบุคคลและกลุ่มร่วมมือ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทุมวนั (สาหรบั อาจารย์)

72

แนวคดิ การจดั การเรยี นรทู้ ่เี น้นทักษะการคิดสร้างสรรคท์ ี่ส่งเสริมให้ฝกึ คิดในส่ิงทต่ี ่างไปจากเดิม ฝกึ คิด
เชิงเปรียบเทียบเพื่อนามาเป็นฐานคิดสร้างสรรค์และพัฒนางานตนเอง แนวคิดการจัดการเรียนรู้ใน
ศตวรรษที่ 21 ที่เน้นบูณาการทักษะแรงบันดาลใจและนาส่ิงท่ีเรียนรู้ไปพัฒนาตนเอง โดยผู้สอนมี
บทบาทเปน็ ครูฝึกและเรียนรู้รว่ มกับผู้เรยี น ผเู้ รียนรูจ้ ักแสวงหาความรู้และเรียนรู้จากการลงมือปฏิบัติ
ร่วมกันอย่างเป็นกัลยาณมิตร แนวคิดการจดั การเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐานทเ่ี นน้ ลงมือปฏิบัติตาม
ความศักยภาพตนเอง เน้นการทดลอง การค้นคว้า ผู้สอนสามารถปรับเป็นลักษณะของการสร้าง
ชิน้ งานได้เชน่ กนั แนวคดิ การจดั การเรียนรูโ้ ดยใชป้ ัญหาเป็นฐานเสมือนการเรียนรจู้ ากสถานการณ์จริง
เน้นการฝึกคิดและหาแนวทางแก้ไขปัญหาร่วมกัน แนวคิดการจัดการเรียนรูโ้ ดยใช้สมองเป็นฐานท่ีฝึก
ให้ใช้กลไกทางสมองกระตุ้นการเรียนรู้ ผู้สอนจะป้อนข้อมูลใหม่ ๆ จากข้อมูลเดิมท่ีผู้เรียนรู้ ผู้เรียนจะ
ฝกึ เชอ่ื มโยงขอ้ มูลและเกิดการจดจาสง่ิ ท่ีไดเ้ รยี นรู้เพมิ่ เตมิ ผเู้ รียนจะเกิดทกั ษะการนาไปประยกุ ต์ใช้กับ
สถานการณ์อื่นได้ แนวคิดการจัดการเรียนรู้โดยใช้วิจัยเป็นฐานที่เน้นการเรียนรู้ด้วยกระบวนการวิจัย
ควบคู่กับเน้ือหาวิชา เน้นฝึกใช้ทักษะจาเป็นในการวิจัย และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน แนวคิดฝึกคิด
แบบอิสระผ่านสถานการณ์ที่กาหนด ฝึกแก้ปัญหาและแลกเปล่ียนเรียนรู้ร่วมกัน แนวคิดแบบชุมชน
การเรยี นรู้ที่เน้นการเรยี นรู้แบบกลุม่ ร่วมมือเสมือนชุมชน เนน้ การทางานรว่ มกันอย่างเป็นกัลยาณมิตร
แบ่งปันภาวะผู้นาผู้ตาม ร่วมกันสะท้อนความรู้และข้อสรุป เน้นทักษะความรู้ควบคู่ทักษะชีวิต และ
การคิดสรา้ งสรรค์ แนวคดิ การจดั การเรียนร้แู บบบรู ณาการทส่ี อดแทรกเทคนิค ทักษะ หรอื วธิ ีการใหม่
ๆ เน้นเนื้อหาหรือทักษะทน่ี อกเหนือจากการเรียนรู้ในช้นั เรยี น เพอ่ื ให้ผเู้ รียนได้รับประโยชน์ท่ีมากกว่า
แผนการจัดการเรียนรู้เดิม แนวคิดการการจัดการเรียนรู้แบบนีโอฮิวแมนนิสท่ีเน้นใช้ความรัก ความ
เมตตา ความอ่อนโยน การคิดและพูดในทางท่ีดีต่อกัน เน้นพัฒนาพฤติกรรมเชิงบวก กิจกรรม
สนุกสนานและควรผ่อนคลาย เช่น เล่านิทาน งานศิลปะ เกมส์ ต้นแบบท่ีดีของผู้ใหญ่ หุ่นมือสอน
ระเบียบวนิ ยั เพลงเปล่ยี นกจิ กรรม การลงโทษโดยการทาสง่ิ ที่ดงี าม เปน็ ต้น แนวคิดการจัดการเรียนรู้
แบบห้องเรียนประชาธิปไตยท่ีปลูกฝังปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ความมั่นคงและยั่งยืน ความรักชาติ
และความสามัคคี เน้นกิจกรรมการทางานกลมุ่ รว่ มมือแบบเป็นกัลยาณมิตร แนวคิดการจัดการเรยี นรู้
แบบคอนสตรักติวิสต์ท่ีส่งเสริมใหเ้ รียนรู้ด้วยตนเองผ่านการสร้างความรู้ การนาเสนอและแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ร่วมกัน เน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง เน้นการแก้ปัญหา การคิดวิเคราะห์ กิจกรรมกลุ่ม คู่ หรือ
เด่ียว การสร้างเรื่องราว เช่น เทคนิคการเล่าเร่ืองรอบวง เทคนิคการเขียนเป็นคู่ เทคนิคกลุ่มร่วมมือ
เทคนิคการแข่งขัน เป็นต้น รวมถึงการเลือกใช้สื่อเทคโนโลยีสาหรับการสอนแบบกลุ่มย่อยและกลุ่ม
ใหญ่ในปัจจุบันก็ถือว่าสามารถเลือกใชไ้ ด้หลากหลาย ท้ังนี้ ผู้สอนควรเตรียมแหล่งการเรียนรู้ให้พร้อม
ต่อการเรียนรู้อยู่เสมอ

แนวคิดการจัดการเรียนรู้เกดิ จากการใช้ทฤษฎีเป็นฐานในการทดลองว่าผลประสิทธภิ าพ ของ
รูปแบบการสอนท่ีสอดคล้องกับความสนใจและความถนัดของผเู้ รียนมากน้อยเพียงใด เป็นการเรียนรู้
จากประสบการณ์ ซึ่งการจัดการเรียนรู้สามารถใช้ได้หลากหลายแนวคิดตามแต่สภาพแวดล้อมและ
ธรรมชาติของผู้เรียน เช่น การจัดการเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือที่เน้นทักษะการสังเกต หรือการปฏิบัติ

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ปทุมวัน (สาหรบั อาจารย์)

73
แบบมีส่วนร่วมผ่านประสบการณ์ตรง การจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสาคัญท่ีเน้นให้ผู้สอน
ออกแบบตามศักยภาพธรรมชาติผู้เรียนและธรรมชาติเน้ือหารายวิชา การจัดการเรียนรู้ตามสากลท่ี
เน้นผลสมั ฤทธิต์ ามวัตถปุ ระสงคก์ ารเรียนรู้หรอื มุง่ สง่ เสริมทักษะด้านใดดา้ นหนง่ึ เป็นหลัก เชน่ รา่ งกาย
สังคม อารมณ์ สติปัญญา การจัดการเรียนรู้ตามแนวคิดโมเดลซิปปาท่ีเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง และ
มุ่งพัฒนาทักษะการเรียนรู้ควรคู่ทักษะชีวิต ทักษะการทางานแบบกลุ่มร่วมมือ และการประยุกต์ใช้
เพ่ือให้เกิดความชานาญในทางปฎิบัติ การเรียนรู้แบบกลุ่มร่วมมือที่มุ่งให้ผู้เรียนเกิดปฏิสัมพันธ์
แลกเปล่ียนเรียนรู้อย่างสนุกสนาน การสอนแบบสร้างเร่ืองราวท่ีมุ่งฝึกความคิดสร้างสรรค์ด้วยการ
แสดงละครท่เี นน้ การมสี ่วนร่วมและทักษะการคดิ สร้างสรรค์ของผ้เู รยี น (ณฐั พงศ์ แก้วสวุ รรณ์, 2562)
คาถามท้ายคาบ

อาจารยส์ ามารถออกแบบข้อคาถามท้ายคาบเรียนได้ตามความเหมาะสมและสอดคล้องกับใบ
งานกิจกรรมแต่ละสัปดาห์ ทั้งน้ี ควรเป็นข้อคาถามที่มาจากการบรรยายหรือจากการให้นิสิตได้ศึกษา
และสังเกตระหว่างคาบ เพ่ือเป็นการทบทวนบทเรียน จากน้ัน อาจารย์มอบหมายให้นิสิตทาใบงาน
ตามคมู่ ือคณะ เพอ่ื เปน็ การทบทวนนอกเวลาและสรปุ รวบยอดอีกคร้ัง

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ตั กิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรยี นสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย)์

เอกสารที่เก่ยี วขอ้ งกบั เน้ือหาการสอน

กชพรพรรณ สทุ ธิหริ ญั พงศ.์ (2562). บทบาทของผบู้ ริหารสถานศกึ ษาตอ่ แรงจูงใจในการปฏิบัติงาน
ของครูและบุคลากรทางการศึกษา เขตพัฒนาพิเศษเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้ 4
อาเภอของจังหวัดสงขลา. สารนิพนธ์. ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. การบริหารการศึกษา.
สงขลา : บณั ฑิตวิทยาลยั มหาวิทยาลยั หาดใหญ่.

กรมการศึกษานอกโรงเรียน. (2539). รายงานการประเมินผลรูปแบบและขั้นตอนการจัดกิจกรรม
การพบกลุ่มการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม. กรุงเทพฯ : กรมการศึกษานอก
กระทรวงศึกษาธกิ าร.

กรมวิชาการ. (2545). การปฏิรปู การเรยี นรู้ของกระทรวงศึกษาธิการ. กรุงเทพฯ : กรมวิชาการ.
กรมสามัญศึกษา. (2531). ทิศทางในการจัดการศึกษาของกรมสามัญศึกษา. ประกาศกรมสามัญ

ศึกษา. กรงุ เทพฯ : กรมสามัญศึกษา.
. (2536). การจัดบรรยากาศและส่ิงแวดล้อมในโรงเรียนของกรมสามัญศึกษา.

กรุงเทพฯ : กรมสามญั ศกึ ษา.
กระทรวงศึกษาธิการ, สานักงานเลขาธิการคุรุสภา. (2541). เกณฑมาตรฐานวิชาชีพครู. กรุงเทพฯ :

โรงพิมพครสุ ภุ า ลาดพราว.
กฤตวรรณ คาสม. (2557). รายวิชาจิตวิทยาสาหรับผู้สอน Psychology for Teachers. เอกสาร

ประกอบการสอน คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี.
กติ ตคิ ุณ รุ่งเรือง. (2545). เอกสารประกอบการสอนวิชา SD 311 (การมัธยมศึกษา). โรงเรียนสาธิต

มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครินทรวิโรฒ ประสานมติ ร (ฝ่ายมธั ยม) คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั ศรี
นครนิ ทรวโิ รฒ.
ขอ้ บงั คับครุ ุสภา ว่าด้วยจรรยาบรรณของวชิ าชีพ พ.ศ. 2556. (2556, 4 ตุลาคม). ราชกจิ จานุเบกษา.
เล่ม 130 ตอนพเิ ศษ 130 ง. หน้า 72-73.
ข้อบังคับคุรุสภาว่าด้วยมาตรฐานวิชาชีพครู ฉบับท่ี 4. (2562, 20 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม
136 ตอนพิเศษ 68 ง. หน้า 18-20.
ข้อบงั คับมหาวิทยาลัยศรนี ครินทรวิโรฒ ว่าดว้ ยจรรยายบรรณบุคลากรมหาวทิ ยาลัยศรีนครนิ ทรวิโรฒ
พ.ศ. 2560. (2560, 1 กุมภาพันธ์). พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พ.ศ.
2560. หนา้ 1-9.
คณะกรรมาธิการนานาชาติว่าด้วยการศึกษาในศตวรรษที่ 21. (2551). การเรียนูร้ : ขุมทรัพย์ในตน
learning: the treasure within. พิมพ์คร้ังท่ี 2. กรุงเทพฯ : สานักงานคณะกรรมการ
การศกึ ษาแห่งชาต.ิ
คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุราษฎร์ธานี. (2562). ความเปนครูและคุณธรรมจริยธรรม.
เอกสารประกอบการสอน คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสรุ าษฎรธ์ าน.ี

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลัยศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทมุ วัน (สาหรับอาจารย์)

75

คณาภรณ์ รัศมีมารีย์. (2547). เอกสารประกอบการสอน วิชา ศษ 163 ประสบการณ์วิชาชีพครู 1
(ED 163 Professional Experience I). กรุงเทพฯ : โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนคริ
นทรวโิ รฒ ปทุมวนั .

จักรแก้ว นามเมือง. (2555). บุคลิกภาพของครูและลักษณะการสอนที่ดี. วารสารบัณฑิตศึกษา
ปริทรรศน์ ฉบบั พิเศษ. (วทิ ยาเขตพะเยา) ประจาปี 2555(33-36).

จินตวีร์ คล้ายสังข์. (2560). การผลิตและใช้ส่ืออย่างเป็นระบบเพ่ือการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21.
กรุงเทพฯ : โรงพมิ พแ์ ห่งจฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย.

จุฑารัตน์ ทองทิพย์. (2549). การศึกษาสภาพแวดล้อมท่ีเอื้อต่อการจัดการศึกษาในโรงเรียนเตรียม
ทหาร . กรุงเทพฯ : บณั ฑติ วทิ ยาลัย มหาวทิ ยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ.

ชนันภรณ์ อารีกุล. (2563). การศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต. กรุงเทพฯ : สานักพิมพ์แห่ง
จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลัย.

ชนาธปิ พรกุล. (2561). กระบวนการสร้างความรูข้ องครู: กรณกี ารสอนบูรณาการ. กรงุ เทพฯ : โรง
พิมพแ์ ห่งจุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .

ชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2561). 80 นวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ท่ีเน้นผู้เรียนเป็นสาคัญ. พิมพ์คร้ังท่ี 8.
นนทบรุ :ี พี บาลานซด์ ีไซดแ์ อนปรนิ้ ต้ิง.

ชีวัน เขียววิจิตร. (2558). เอกสารประกอบการสอน วิชา ศษ 391 การฝึกประสบการณ์วิชาชีพครู
ระหว่างเรียน 1 (ED 391 Teaching Practicum I). กรุงเทพฯ : โรงเรียนสาธิต
มหาวิทยาลยั ศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน.

ฐาปณัฐ อุดมศรี. (2558). รูปแบบการบริหารโรงเรียนเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทาง
วิชาชีพ ด้านการวิจัยปฏิบัติการในชั้นเรียน. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหาร
การศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : บณั ฑติ วิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .

ดีเด่น เบ็ญฮาวัน. (2556). ทัศนคติและพฤติกรรมการเรียนรู้ภาษาอังกฤษของนักศึกษาที่มีความรู้
ภาษาอังกฤษในระดับต่า. วิทยานิพนธ์. ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต. การสอนภาษาอังกฤษเป็น
ภาษานานาชาติ. สงขลา : บณั ฑิตวิทยาลัย มหาวทิ ยาลัยสงขลานครนิ ทร์.

เติมศกั ด์ิ คทวณิช. (2546). จติ วิทยาทั่วไป. กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชนั่ .
ทองทิพภา วิริยะพันธ์ุ. (2546). มนุษยสัมพันธกับการบริหาร. พิมพคร้ังที่ 2. กรุงเทพฯ : อินฟอร

มีเดยี บุคส.
ทิพย์วรรณ สุขใจรุ่งวัฒนา และ ธีรศักดิ์ อุ่นอารมย์เลิศ. (2553). การศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อ

พฤติกรรมการเรียนที่ดีของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 สังกัดสานักบริหารงาน
คณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน จังหวัดนครปฐม. วารสารศิลปากรศึกษาศาสตร์
วจิ ัย, ปีที่ 1 ฉบบั ที่ 2 (มกราคม - มถิ นุ ายน 2553), 126-139.
ทิศนา แขมมณี. (2559). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มี
ประสทิ ธภิ าพ. พิมพค์ ร้งั ที่ 20. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พแ์ หง่ จฬุ าลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั .

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรียนสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทุมวัน (สาหรับอาจารย)์

76

. (2560). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มี
ประสทิ ธิภาพ. พิมพค์ ร้ังท่ี 21. กรงุ เทพฯ : โรงพิมพแ์ ห่งจุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลัย.
นพรัตน์ สายลุน. (2546). การดาเนินงานเพ่ือพัฒนาสภาพแวดล้อมที่เอ้ือต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน
โรงเรียนบ้านกราม อาเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ. การศึกษาค้นคว้าอิสระ. การศึกษา
มหาบณั ฑติ . มหาสารคาม: มหาวิทยาลยั สารคาม.
นรา สมประสงค์ และ เสรี ลาชโรจน.์ (2546) การบริหารสภาพแวดลอ้ มในสถานศึกษา. ในประมวล
สาระชดุ วิชาการจัดการสถานศึกษา หน่วยท่ี 9. นนทบุรี : มหาวิทยาลยั สุโขทยั ธรรมธริ าช.
นิพนธ์ สุขปรีดี. (2521). นวตั กรรมและเทคโนโลยีทางการศกึ ษา. กรุงเทพฯ : โรงพิมพพ์ ิฆเณศ
นิรตุ กลีบจนั ทร์. (2559). แนวทางการใช้แหลง่ เรียนูร้ของสถานศึกษาในสังกดั สานกั งาน เขตพื้นที่
การศึกษาประถมศึกษาชัยนาท. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรมหาบัณฑิต. การบริหารการศึกษา.
นครสวรรค์ : บณั ฑิตวิทยาลัย มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั นครสวรรค์.
นิวัติ อรรถบลยุคล. (2536). การวิเคราะหแหลงเรียนรูหมูบานดีเดนในจังหวดอุบลราชธานี.
วทิ ยานพิ นธ์. การศกึ ษามหาบัณฑติ . กรงุ เทพฯ : มหาวทิ ยาลยั ศรีนครนิ ทรวโิ รฒ.
ประกาศคณะกรรมการคุรุสภา เร่ือง รายละเอียดของมาตรฐานความรู้และประสบการณ์วิชาชีพครู
ตามข้อบังคับคุรสุ ภา ว่าดว้ ยมาตรฐานวชิ าชพี (ฉบบั ท่ี 4) พ.ศ. 2562. (2563, 7 พฤษภาคม).
ราชกิจจานเุ บกษา. เลม่ 137 ตอนพิเศษ 109 ง. หนา้ 10-14.
ประกาศคณะกรรมการคุรุสภา เร่ือง หลักเกณฑ์และวิธีทดสอบและประเมินสมรรถนะทางวิชาชีพครู
พ.ศ. 2563. (2563, 7 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 137 ตอนพิเศษ 109 ง. หน้า
15-19.
ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ. (2556). การพัฒนาการคิด. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ห้างหุ้นส่วน
จากัด.
ประไพพรรณ เวชรักษ์. (2541). การพัฒนาบุคลิกภาพของผูบริหาร. กรุงเทพฯ : วารสารสถาบัน
พัฒนาผูบรหิ ารการศกึ ษา. ปท่ี 15 ฉบบั ท่ี 2 ธันวาคม 2540 - มกราคม 2541.
ประสงค์ วงศาโรจน์. (2541). สภาพแวดล้อมวิทยาลัยพลศึกษา จังหวัดสมุทรสาคร ในทัศนะของ
ผ้บู ริหารอาจารยแ์ ละนักศกึ ษา. วทิ ยานพิ นธ.์ การศกึ ษามหาบัณฑติ . กรุงเทพฯ มหาวิทยาลยั
ศรีนครินทรวโิ รฒ.
ปริญญา ไตรพรหม. (2553). การพัฒนาแนวทางการส่งเสรมิ การใช้แหล่งการเรียนรู้ในสถานศึกษา
ขนาดเล็ก สังกัดสานักงานเขตพ้ืนท่ีการศกึ ษาพระนครศรีอยุธยา. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตร-
มหาบณั ฑิต. พระนครศรอี ยธุ ยา : มหาวทิ ยาลยั ราชภัฏพระนครศรอี ยธุ ยา.
ปรีชา ธรรมา. (2547). จิตวิทยาและจิตวิทยาพัฒนาการ. โครงการสารานุกรมศึกษาศาสตร์ คณะ
ศึกษาศาสตรม์ หาวทิ ยาลยั ศรีนครนิ ทรวิโรฒ. กรงุ เทพฯ: พัฒนาศกึ ษา.
ผุสดี พฤกษะวนั . (2547). การพฒั นาบคุ ลกิ ภาพ. กรงุ เทพฯ : พัฒนาวชิ าการ.
ฝ่ายวชิ าการ โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั ศรีนครินทรวโิ รฒ ปทมุ วนั . (2558). การจดั กิจกรรมเพ่ือส่งเสริม

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทุมวัน (สาหรบั อาจารย์)

77

สมรรถนะสาคญั ของผู้เรยี น ระดับมธั ยมศึกษาตอนตน้ . กรุงเทพฯ : บริษทั เพจเมคเกอร์ จากดั .
พงษ์ลิขิต เพชรผล. (2559). การนาเสนอกลยุทธ์การบริหารห้องเรียนในศตวรรษที่ 21 เพื่อ

เสริมสร้างคุณภาพของความเป็นพลเมือง. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหาร
การศึกษา. กรุงเทพฯ : บัณฑติ วิทยาลยั จฬุ าลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .
พรรณี ปานเทวญั . (2559). การพฒั นาผู้เรียนในศตวรรษท่ี 21 กบั การเรยี นรู้เชิงรุกในวชิ าชีพพยาบาล.
วารสารพยาบาลทหารบก. ปีที่ 14 ฉบบั ที่ 3 (กันยายน-ธันวาคม 2559), 17-24.
พาสนา จุลรัตน์. (2548). จิตวิทยาการศึกษา. เอกสารประกอบการเรียนการสอน. ภาควิชาการแนะ
แนวและจิตวิทยาการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยศรนี ครนิ ทรวิโรฒ.
พิชติ ฤทธ์จิ รญู (2559). เทคนคิ การวจิ ยั เพ่ือพัฒนาการเรยี นรู้. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พ์แห่งจุฬาลงกรณ์.
พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และ พเยาว์ ยินดีสุข. (2558). การจัดการเรียนรใู้ นศตวรรษที่ 21. พิมพ์ครั้งที่ 2.
กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แหง่ จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .

. (2560). ทักษะ 7 C ของครู 4.0. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์แห่ง
จฬุ าลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. (2562). คู่มือการปฏิบัติการสอนและการฝึกประสบการณ์วิชาชีพ
1-2. หลกั สตู รการศกึ ษาบัณฑิต คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวิทยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ.
ราชบัณฑิตยสถาน. (2545). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525. กรุงเทพฯ :อักษร
เจริญพฒั น์.

. (2546). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพฯ : นาน
มบี ุ๊คสพ์ ับลเิ คช่นั ส์.
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน. (2561). วิทยนิเทศ พุทธศักราช 2561.
กรงุ ทพฯ : เพจเมกเกอร์.

. (2562). รายงานการประเมินคุณภาพ
ภายในสถานศึกษา ระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ปีการศึกษา 2562. เอกสารรายงาน.
โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน สังกัดสานักงานคณะกรรมการการ
อุดมศกึ ษา.
ลาเทียน เผ้าอาจ. (2559). การทางานเป็นทีมของข้าราชการครูในโรงเรียนขยายโอกาส อาเภอ
เมอื งตราด สังกดั สานักงานเขตพืน้ ทีการศกึ ษาประถมศกึ ษาตราด. วทิ ยานิพนธ.์ การศึกษา
มหาบัณฑิต. บริหารการศึกษา. ชลบุรี : บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยบูรพา.
วิจารณ์ พานชิ . (2556). การสร้างการเรียนรสู้ ศู่ ตวรรษท่ี 21. กรุงเทพมหานคร: ส.เจริญการพมิ พ์.
วิชัย วงษ์ใหญ่ และ มารุต พัฒผล. (2562). การโค้ชเพือ่ พัฒนาศกั ยภาพผ้เู รียน. กรุงเทพฯ : จรลั สนทิ
วงศ์การพิมพ์.
วิชัย วงษ์ใหญ่. (2537). กระบวนการพัฒนาหลักสูตรและการเรียนการสอนภาคปฏิบัติ. กรุงเทพฯ :
สุรีวยิ าสาสน์ .

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธติ มหาวิทยาลยั ศรนี ครนิ ทรวิโรฒ ปทมุ วนั (สาหรับอาจารย์)

78

ศรีวรรณ จันทรวงศ์. (2548). พฤติกรรมมนุษย์กับการพัฒนาตน. อุดรธานี : คณะครุศาสตร์
มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธาน.ี

สถิต วงศส์ วรรค์. (2551). การพฒั นาบุคลิกภาพ. กรุงเทพฯ : ธเนศวร พริน้ ติ้ง (1999).
สมยศ นาวีการ. (2545). การบรหิ ารแบบมีส่วนรว่ ม. กรงุ เทพฯ : บรรณกจิ .
สมศักด์ิ คงเทียง. (2548). การบริหารงานบุคคลและการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ภาควิชาบริหาร

การศึกษาและอุดมศึกษา มหาวิทยาลัยรามคาแหง. กรุงเทพฯ : บริษัท มิตรภาพการพิมพ์
และสตูดโิ อ จากัด.
สมหมาย ปวะบุตร. (2558). การพัฒนาความเป็นครูวิชาชีพ. เอกสารประกอบการสอน คณะครุ
ศาสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สวนสนุ นั ทา.
สักรินทร์ บุญกว้าง. (2551). ความพึงพอใจของครูต่อการจัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาข้ัน
พื้นฐาน อาเภอวิเชียรบุรี สังกัดสานักงานเขตพ้ืนที่การศึกษาเพชรบูร ณ์ เขต 3.
วิทยานิพนธ์. วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต. สาขาวิชาสิ่งแวดล้อมศึกษา. มหาสารคาม :
มหาวทิ ยาลัยมหาสารคาม.
สานกั งานกระทรวงศึกษาธิการ. (2558). ครตู ามแนวพระราชดาริ. [ออนไลน์]. สืบค้นเม่อื 1 ธันวาคม
2562, จาก http://myisayunee.blogspot.com/2015/04/blog-post.html.
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน. (2549). มาตรฐานการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพฯ :
โรงพิมพค์ รุ ุสภาลาดพร้าว.

. (2553). คู่มือการปฏิบัติงาน ข้าราชการค รู .
กรุงเทพฯ : โรงพิมพช์ ุมนมุ สหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จากดั .

. (2556). คู่มือแนวทางปฏิบัติและมาตรการรักษา
ความปลอดภัยของสถานศึกษา ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2556. พิมพ์คร้ังท่ี 2. กรุงเทพฯ : โรง
พิมพส์ านักงานพระพทุ ธศาสนาแหง่ ชาต.ิ
สานักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. (2545). แผนการศึกษาแห่งชาติ 2545-2559 ฉบับ
สรปุ . กรุงเทพฯ : สานักพมิ พ์หรกิ หวานกราฟฟิค จากดั .

. (2545). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.
2542 และทีแ่ ก้ไขเพม่ิ เติม (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545. กรงุ เทพฯ : พรกิ หวานกราฟฟคิ จากัด.
สานกั งานคณะกรรมการขา้ ราชการพลเรือน. (2559). การสรา้ งทมี งานท่ีมปี ระสิทธภิ าพ. กรงุ เทพฯ :
สานักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรอื น.
สานักงานสภาสถาบนั ราชภัฏ. (2544). ราชภัฏมหาวิทยาลัยแหงปวงประชา. กรุงเทพฯ : สานักงาน
สภาสถาบันราชภัฏ.
สิทธิพล อาจอินทร์. (2563). ศาสตร์และศิลป์การจัดการเรียนรู้ในศตวรรษท่ี 21. พิมพ์คร้ังที่ 3.
ขอนแกน่ : โรงพิมพม์ หาวทิ ยาลยั ขอนแก่น.
สุทศั น์ เอกา. (2558). ครแู ห่งศตวรรษท่ี 21. พมิ พ์คร้งั ท่ี 2. กรงุ เทพฯ : บริษทั ก.พล (1996) จากัด.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วนั (สาหรบั อาจารย์)

79

สุภามาศ อ่าดวง. (2554). แนวทางการจัดแหล่งการเรียนรู้ในวัดเพ่ือเสริมสร้างการเรียนรู้ตลอด
ชีวิต. วิทยานิพนธ์. ครศุ าสตรมหาบัณฑิต. การศึกษานอกระบบโรงเรียน. กรุงเทพฯ : บัณฑิต
วทิ ยาลยั จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย.

หัสดิน แก้ววิชิต. (2559). พฤติกรรมมนุษย์เพื่อการพัฒนาตน. เอกสารประกอบการสอน สานักวิชา
ศกึ ษาทว่ั ไป มหาวิทยาลยั ราชภฏั อุดรธาน.ี

อนุรักษ์ ปัญญานุวัฒน์. (2540). เอกสารการสอนการศึกษาทางไกล. เชียงใหม่ : คณะศึกษาศาสตร์
มหาวิทยาลัยเชียงใหม.่

อนุสรา สุวรรณวงศ์. (2555). กลยุทธ์การบริหารเพื่อเสริมสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ
สาหรับครูโรงเรียนเอกชน. วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต. บริหารการศึกษา ภาควิชา
นโยบายการจัดการและความเป็นผู้นาทางการศึกษา. กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย
จุฬาลงกรณม์ หาวทิ ยาลยั .

อรพันธ์ ประสิทธิรัตน์. (2554). การศึกษาสภาพแวดล้อมทางการเรียนของนิสิตคณะศึกษาศาสตร์
มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. รายงานวิจัย. ภาควิชาเทคโนโลยีทางการศึกษา. คณะ
ศึกษาศาสตร์. กรุงเทพฯ : มหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ บางเขน.

อรพิณ ศิริสัมพันธ์. (2550). การศึกษาพฤติกรรมการเรียนของนักศึกษา คณะศึกษาศาสตร์
มหาวทิ ยาลยั ศิลปากร. รายงานวิจัย คณะศกึ ษาศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยศลิ ปากร.

อโรชา ทองลาว. (2557). การถอดบทเรียนผลการดาเนินงานโครงการ 9 บวร ของมหาวิทยาลัย
เกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกาแพงแสน. วิทยานิพนธ์. ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต. พัฒนศึกษา.
กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศลิ ปากร.

อาภรณ์ ใจเทยี่ ง. (2553). หลกั การสอน (ฉบับปรบั ปรุง). กรุงเทพฯ : โอเดียนสโตร์.
อารี พนั ธม์ ณี. (2542). จติ วทิ ยาการเรยี นการสอน. กรุงเทพฯ : ต้นออ้ 1999.
อารียา สตารัตน์. (2556). การจัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาของสถานศึกษาสังกัด

กรุงเทพมหานคร สานักงานเขตราชเทวี. สารนิพนธ์. การศึกษามหาบัณฑิต. บริหาร
การศกึ ษา. กรุงเทพฯ : บณั ฑิตวทิ ยาลยั มหาวิทยาลัยศรนี ครนิ ทรวิโรฒ.
อุทัย ศาสตรา. (2560). กระบวนการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมความสามารถในการสร้างสรรค์
ดนตรีไทยสาหรบั นักเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนตน้ : การถอดบทเรียนจากศิลปนิ แห่งชาติ
สาขาศิลปะการแสดง (ดนตรีไทย). วิทยานิพนธ์. ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต .หลักสูตรและการ
สอน. กรุงเทพฯ : บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย.
อุบลรตั น์ เพง็ สถติ ย์. (2542). จติ วทิ ยาพัฒนาการ. กรงุ ทพฯ : สานักพมิ พ์มหาวิทยาลยั รามคาแหง.

ภาษาองั กฤษ
Argyris, C. (1 9 6 4 ) . Interpersonal competence and organizational effectiveness.

Homewood: Irwin - Dorsey.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏบิ ัติการสอน 1 (ศษ 191)
ในบริบทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลัยศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วนั (สาหรับอาจารย์)

80
Arnstein, S. R. (1969). Ladder of participation. Journal of America Institute of Planners,

35.
Bloom, B.S. Ed. (1975). Taxonoxy of Educational Objesctives: The Classification of

Education Goals Handbook I, Cognegtive Domain. 20th.ed. New York: David
Mckay Company, Inc.
Churches, A. (2008). 21st century pedagogy. [Online]. Retrieved November 10, 2018,
from http://edorigami. edublogs.org/2008/08/16/21st-century-pedagogy.
Eric Jensen. (2000). Brain-based learning. San Diego, CA: The Brain Store Publishing.
McClelland, D. C. (1961). The achieving Society. Princeton, NJ: Van Nostrand.
Robbins, P. (1 9 9 0 ) . Organization theory: Structure design and application. New
Jersey: Prentice - Hall.

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบตั ิการสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรยี นสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครินทรวโิ รฒ ปทุมวัน (สาหรบั อาจารย)์

บรรณานกุ รม

ณัฐพงศ์ แก้วสุวรรณ์. (2562). เอกสารประกอบการสอน วิชา ศษ 191 การฝึกประสบการณ์วิชาชีพ
ครู (TEACHING PRACTICUM ED191). กรุงเทพฯ : โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินท
รวิโรฒ ปทุมวนั .

ณัฐพงศ์ แก้วสุวรรณ์. (2563). การสอนดนตรีไทยเชิงสร้างสรรค์ในศตวรรษท่ี 21. กรุงเทพฯ : โรง
พิมพส์ หธรรมกิ .

แนวทางการสอนรายวชิ า การปฏิบัตกิ ารสอน 1 (ศษ 191)
ในบรบิ ทของโรงเรียนสาธิตมหาวทิ ยาลยั ศรนี ครนิ ทรวโิ รฒ ปทมุ วนั (สาหรับอาจารย)์