การส่งกำลังและการซ่อมบำรุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์

การสง่ กาลงั และการซ่อมบารุงสง่ิ อปุ กรณสายแพทย์

โดย แผนกการเสนารกั ษ รร.สร.พบ.
พ.อ.หญงิ จิราภรณ ชมศรี
พ.ท.บุญเลศิ เรือนแกว
พ.ท.ณัฐพงษ นะราศรี
พ.ต.ประจวบ วนั ตา

1. กลา่ วท่ัวไป

1.1. การปฏิบตั กิ ารทางทหาร

การปฏิบัติการทางทหาร แบง่ เปน็ ประเภทใหญ่ ๆ ได้ 3 ประเภท คอื
1. การรบ (Combat) คือ การปฏิบัติการที่เป็นการต่อสู้กับข้าศึกโดยตรง ซ่ึงจะ
ดาเนนิ การโดย ทหารราบทหารม้า และกาลังรบพิเศษ
2. การสนับสนุนการรบ (Combat Support) คือ การปฏิบัติการที่กระทาเพ่ือเพ่ิมเติม
อานาจกาลังรบให้มากย่ิงข้ึน ซึ่งจะดาเนินการโดย ทหารปืนใหญ่ ทหารช่าง ทหารสื่อสาร หน่วยบิน
ทหารบก และหน่วยทหารวิทยาศาสตร์
3. การสนับสนุนทางการช่วยรบ (Combat Service Support) คือ การปฏิบัติการท่ี
กระทาเพ่ือให้การรบและการสนับสนุนการรบดาเนินการได้โดยต่อเนื่อง เป็นระยะเวลาอันยาวนาน
การสนบั สนุนการชว่ ยรบมกี จิ กรรมหลกั ๓ ประการ คอื

ก. การส่งกาลงั บารงุ (Logistics)
ข. การกาลังพล (Personal)
ค. การกิจการพลเรอื น (Civil Affairs)
นอกเหนือจากกิจกรรมหลกั ดงั กลา่ วแล้ว ยังมีกจิ กรรมอื่น ๆ ทีเ่ กี่ยวข้องกับการสนับสนุน
ทางการชว่ ยรบอีกหลายกจิ กรรม ได้แก่ การจัดดินแดน การจัดหน่วยสนับสนุนการช่วยรบ การพิทักษ์
พ้นื ทีส่ ่วนหลงั การติดตอ่ ส่ือสารสาหรบั การช่วยรบ การวางแผนสาหรับการชว่ ยรบ ฯลฯ เปน็ ตน้

1.2. การสง่ กาลงั บารุง (Logistics)

ภารกิจในการส่งกาลังบารุงของกองทัพบกตามพระราชบัญญัติ จัดระเบียบราชการ
กระทรวงกลาโหม พ.ศ. 2551 มาตรา 19 กาหนดให้กองทัพบกมีหน้าท่ีเตรียมกาลังกองทัพบก การ
ปูองกันราชอาณาจักร และดาเนินการเก่ียวกับการใช้กาลังกองทัพบก ตามอานาจหน้าท่ีของ
กระทรวงกลาโหม มีผู้บัญชาการทหารบกเป็นผู้บังคับบัญชารับผิดชอบ ดังนั้นเพื่อให้สอดคล้องกับ
หน้าทท่ี ไี่ ดร้ ับจึงกาหนดภารกิจในการส่งกาลังบารุงของกองทัพบก ดงั น้ี

ก. สนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงแก่หน่วยต่าง ๆ ในกองทัพบกให้สามารถทรงชีพ
อย่ไู ด้และสามารถปฏิบตั ิภารกจิ ไดส้ าเร็จตามความมุ่งหมายและเป็นผลดีแกก่ องทัพบก

ข. สนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงให้แก่เหล่าทัพอ่ืน ๆ หน่วยราชการและองค์การ
อื่นใดเม่ือได้รับการรอ้ งขอ รวมทัง้ กาลังชาตพิ ันธมิตรตามท่ีมขี อ้ ตกลงกนั ไว้

ความรับผิดชอบในการส่งกาลังบารุงของกองทัพบกนั้น กองทัพบกเป็นหน่วย
รับผิดชอบการกาหนดภารกิจ นโยบาย แนวความคิด และระบบการส่งกาลังบารุง รวมท้ัง
รบั ผิดชอบในการสนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงแก่หน่วยต่าง ๆ ในกองทัพบกโดยมีคาสั่งกองทัพบก
ท่ี 487/2543 เรอ่ื ง กาหนดภารกิจ นโยบาย แนวความคดิ และความรับผดิ ชอบในการส่งกาลังบารุง

4-1

ของกองทัพบกเป็นคาส่ังในการกาหนดหลักนิยมระบบและการดาเนินการเกี่ยวกับการส่งกาลังบารุง
ของกองทพั บก

1.3. นโยบายในการส่งกาลงั บารุงของกองทัพบก

กองทัพบกมีนโยบายดาเนินการส่งกาลังบารุงตามหลักการส่งกาลังบารุงให้กับหน่วย
ต่างๆตามภารกจิ ทก่ี าหนดไดอ้ ย่างมปี ระสิทธิภาพต่อเน่อื ง และอ่อนตัว ดงั นี้

1. การรวมการสนับสนุน หมายถึงการรวมขีดความสามารถในการสนับสนุน
ทางการส่งกาลังบารุงของหน่วยสนับสนุนทั้งปวง ไปสนับสนุนหน่วยทางยุทธวิธีให้สามารถปฏิบัติ
ภารกิจตามทไี่ ด้รับมอบ

2. การสนับสนุนจากข้างหลังไปข้างหน้า หน่วยสนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงท่ี
อยใู่ นเขตหลัง หรือใกล้กับฐานการส่งกาลังบารุงจะต้องให้การสนับสนุนแก่หน่วยท่ีอยู่ใกล้พ้ืนที่การรบ
ตามลาดับ รวมท้ังหมายถึงการสนับสนุน จะกระทาจากหน่วยเหนือไปยังหน่วยรองด้วย เพ่ือเป็นการ
ปลดเปลอ้ื งภาระงานดา้ นการสง่ กาลังบารุงของหนว่ ยรองให้มากทส่ี ดุ

3. ความเช่ือถือได้ หน่วยสนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงจะต้องมีขีดความสามารถ
ซึ่งทาให้หน่วยรับการสนับสนุนมีความมั่นใจได้ว่าจะได้รับการสนับสนุนได้ตามเวลาและสถานท่ีท่ีได้
วางแผนไว้ในการนี้จาเป็นต้องมีแหล่งสนับสนุนสารองและแผนสารองไว้ ผู้บังคับบัญชาทุกระดับชั้น
จะต้องปูองกันแหล่งสนับสนุนของตนจากการสูญหายจากสาเหตุต่างๆ ตลอดจนการใช้อย่างไม่
ประหยัด

4. ความง่าย ความยุ่งยากสลับซับซ้อนเกี่ยวกับระบบการส่งกาลังบารุง จะต้องมี
น้อยทีส่ ดุ ระบบการสง่ กาลงั บารุงทดี่ ีควรหลกี เล่ยี งแบบพิมพ์ท่ีต้องกรอกข้อความต่าง ๆ โดยที่ไม่ได้นา
ข่าวสารท่ีกรอกนั้นมาใช้ประโยชน์ต้องไม่ผ่านสายงานและเจ้าหน้าท่ีมากตลอดจนต้องไ ม่มีการขอ
อนุมัติกันหลายลาดับช้ัน ความง่ายน้ียังหมายรวมถึงการใช้สิ่งอุปกรณ์ท่ีใช้ร่วมกันได้หลาย ๆ รายการ
สามารถใช้งานถอดประกอบและซอ่ มบารงุ ได้โดยง่ายอีกดว้ ย

5. การทันเวลา การส่งกาลังบารุงจะต้องมีและใช้ได้ในปริมาณที่ต้องการ ณ เวลา
และสถานที่ที่กาหนดเฉพาะเร่อื งเวลาน้ันตอ้ งใหม้ คี วามพอดีโดยไมล่ า่ ชา้ แต่ไม่ควรกอ่ นเวลามากนกั

6. การไดส้ ว่ นสัมพันธ์ การจัดหน่วยสง่ กาลังบารุงต้องให้เหมาะสมกับความต้องการ
ในการสนับสนนุ ไมน่ อ้ ยเกินไป จนทาให้สว่ นดาเนินกลยทุ ธ์ต้องเสียภารกิจทางยุทธการเพราะขาดการ
สนับสนุนท่ีเพียงพอ การจัดงานของหน่วยส่งกาลังบารุงเองต้องได้ส่วนสัมพันธ์กันด้วย เช่น ต้องมี
เจ้าหน้าที่ซ่อมบารุงให้สัมพันธ์กับเจ้าหน้าที่ส่งกาลัง หรือต้องมีหน่วยส่งกลับทางการแพทย์ให้สัมพันธ์
กับหน่วยรักษาพยาบาล เปน็ ตน้

7. อานาจหน้าท่ี ถึงแม้ความรับผิดชอบทางการส่งกาลังบารุงจะเป็นความ
รับผิดชอบของผู้บังคับบัญชาแต่เพียงผู้เดียวก็ตาม แต่สมควรมอบอานาจหน้าท่ีให้กับผู้บังคับหน่วย
สนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงให้เพียงพอที่จะปฏิบัติหน้าที่ให้เป็นผลสาเร็จ และมีความอ่อนตัว
พอสมควร โดยไมถ่ กู แทรกแซงจากบคุ คลอ่ืนๆ ด้วย

8. ความปลอดภัย การสนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงต้องไม่ถูกขัดขวางอย่าง
รนุ แรงด้วยการกระทาของข้าศกึ และดว้ ยข้อหา้ มจากมาตรการรักษาความปลอดภยั ของฝาุ ยเดยี วกัน

4-2

9. การประหยัด หมายถงึ การใชก้ าลงั พล สงิ่ อุปกรณ์ การบรกิ ารและสิ่งอานวยความ
สะดวกในการส่งกาลงั บารงุ เท่าท่ีจาเป็นให้คุ้มค่ามากที่สุดโดยคานึงถึงฐานะทางเศรษฐกิจของประเทศ
เป็นสาคัญ จะต้องเพ่งเล็งในเร่ืองการปรนนิบัติบารุงและซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์ต่าง ๆ ให้สามารถใช้ส่ิง
อปุ กรณ์นัน้ ๆ ใหค้ งสภาพได้นานท่ีสุด

1.4. ความรบั ผิดชอบในการส่งกาลงั บารุง

(1)ความรับผดิ ชอบในการสง่ กาลังบารุงโดยทว่ั ไป
ผู้บังคับบัญชาหน่วยทหารทุกระดับ รับผิดชอบในการส่งกาลังบารุงให้หน่วยของตน
และหน่วยที่มาขึ้นสมทบ รวมทั้งหน่วยอื่นๆ ที่ผู้บังคับบัญชามอบหมายให้ ความรับผิดชอบนี้จาแนก
ออกไดเ้ ป็นดังน้ี

1.1. ควบคุมให้หน่วยซึ่งตนรับผิดชอบปฏิบัติงานด้านการส่งกาลังบารุงตามแบบ
ธรรมเนียมและหลักนิยมของทางราชการ โดยเฉพาะอย่างยิง่ ใหเ้ ป็นไปตามหลักการส่งกาลงั บารงุ

1.2. แก้ไขปัญหา ข้อขัดข้องทางการส่งกาลังบารุงให้แก่หน่วยซ่ึงตนรับผิดชอบ
โดยใกลช้ ดิ รวมท้งั การเพิ่มขดี ความสามารถให้แก่หน่วยสนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงซ่ึงตนควบคุม
อยู่ เมื่อได้มอบภารกิจใหเ้ กนิ ขดี ความสามารถของหนว่ ยสนับสนนุ นัน้ ๆ ทัง้ นี้ ด้วยการใช้ความริเริ่ม
ของตนและการใช้กาลังพล อีกทั้งส่ิงอุปกรณ์ การบริการและสิ่งอานวยความสะดวกในความ
รบั ผดิ ชอบของตน ใหเ้ ตม็ ความสามารถกอ่ นขอการสนบั สนุนจากหน่วยอื่น หรือหน่วยเหนอื

1.3. มอบภารกิจให้แก่หน่วยรอง ให้อยู่ภายในวิสัยท่ีสามารถทาการสนับสนุน
ทางการส่งกาลังบารุงได้

(2)หน่วยใช้รบั ผิดชอบในการส่งกาลงั บารงุ ดังน้ี.-
2.1. ส่งข่าวสารเสนอความต้องการ และสถานภาพทางการส่งกาลังบารุงให้

หนว่ ยบงั คับบัญชา และหนว่ ยสนับสนนุ ทราบอย่เู สมอ
2.2. ใชส้ ่ิงอปุ กรณ์ การบริการ และส่ิงอานวยความสะดวกในการส่งกาลังบารุง

ตามความจาเปน็ โดยประหยดั และอย่างมีเหตุผล
2.3. ดาเนินกรรมวิธีในการส่งกาลังบารุงให้ถูกต้องตามแบบธรรมเนียมของทาง

ราชการ
(3)หนว่ ยสนบั สนนุ ทางการสง่ กาลังบารุง รับผิดชอบในการใหก้ ารสนับสนนุ

ทางการส่งกาลังบารงุ ให้แก่หน่วยตา่ งๆ ท่ีได้รบั มอบตามภารกจิ และขดี ความสามารถของตน ความ
รับผิดชอบน้ีหมายรวมถงึ การกากับดูแล รวมท้งั การเยี่ยมหนว่ ยเพ่ือทราบขา่ วสารของหนว่ ยใช้ โดย
นามาใชป้ ระโยชนใ์ นการพจิ ารณาใหก้ ารสนับสนนุ และการควบคมุ การสนับสนนุ ใหเ้ ปน็ ไปตาม
หลักการสง่ กาลงั บารงุ ด้วย

4-3

2. หนว่ ยสายแพทยใ์ นการสนบั สนนุ กองทพั บก

เพื่อให้การบริการแพทย์ในกองทัพบกเป็นไปโดยทั่วถึง และต่อเนื่องกันทั้งในท่ีตั้ง
ปกติ และในสนามจึงจดั ให้มีหน่วยสาหรับให้การรกั ษาพยาบาล เปน็ 2 ประเภท คอื

1.หนว่ ยรกั ษาพยาบาล คือ หน่วยที่ทาการรักษาพยาบาลในท่ีตั้งปกติ เป็นหน่วย

ที่จัดขน้ึ ตาม อจย. หรือ อฉก. ได้แก่
ก. โรงพยาบาล
ข. กองพยาบาล
ค. หมวดพยาบาล
ง. หน่วยตรวจโรค
จ. หมูพ่ ยาบาล
ฉ. หน่วยพยาบาลทเี่ รยี กชอื่ อยา่ งอื่น ตาม อฉก.

2.หน่วยเสนารักษ์ คือ หน่วยท่ีจะต้องให้บริการแพทย์แก่หน่วยทหารโดยใกล้ชิด

ในขณะท่ีออกไปทาการฝึกหรือปฏบิ ัตริ าชการสนาม เป็นหน่วยที่จดั ข้นึ ตาม อจย.ได้แก่
ก. โรงพยาบาลสนาม
ข. กองพันเสนารักษ์
ค. หมวดเสนารกั ษ์
ง. หม่เู สนารักษ์
จ. ตอนเสนารักษ์

ปัจจุบัน มีหน่วยสายแพทย์ในกองทัพบกที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรมแพทย์
ทหารบกเป็นจานวนมากกว่า 300 หน่วย กระจายอยู่ตามหน่วยต่าง ๆ ของกองทัพบกทั่วประเทศซึ่ง
อาจแบง่ ตามอัตราการจดั ออกได้ คอื

1. หนว่ ยสายแพทย์ตามอัตราการจดั และยุทโธปกรณ์(อจย.) ประกอบด้วย

หมู่ สร.ของ พนั .ป. และ กรม ป. ,ตอน สร.พนั .ม.(ลว.) (17 - 55 ก.) ,มว.สร.พัน. ร., พัน.ช. พัน.ม.(ก.),
พัน.ม.(ลว.) (17 - 55 พ.), มว.สร.กรม ร., กรม ม., กรม รพศ. ,มว.สร.ร้อย บก.พล., ทภ.,พัน.สร.พล.
พัน.สร.บชร.,ร้อย.รยพ.ทบ.,นวป.ทบ. ,โรงพยาบาลทหารบก ขนาด 30 เตียง (8 หน่วย ),โรงพยาบาล
ทหารบก ขนาด 60 - 90 เตียง( 16 หน่วย) และโรงพยาบาลทหารบก ขนาด 150 - 200 เตียง ( 6
หนว่ ย)

2. หน่วยแพทย์ตามอัตราการจัดเฉพาะกิจ ประกอบด้วย โรงพยาบาล 7 แห่ง

เป็นโรงพยาบาลระดับต่าง ๆ คือ โรงพยาบาลของกรมแพทย์ทหารบก (3 หน่วย) โรงพยาบาลของ
กองทัพภาค (2 หน่วย)โรงพยาบาลส่วนการศึกษา(2หน่วย),กองพยาบาล(2หน่วย),แผนกพยาบาล
(1หน่วย) หมวดพยาบาล(14หน่วย),หน่วยตรวจโรค (ส่วนกลาง) ( 13หน่วย) และหน่วยตรวจโรค
(ส่วนภูมิภาค5หน่วย)

2.1.การจดั หน่วยของกรมแพทยท์ หารบก และหนว่ ยทสี่ นบั สนุนการส่งกาลงั และ
ซอ่ มบารุง สป.สาย พ.ของกรมแพทยท์ หารบก

4-4

พบ. เป็นหน่วยขึ้นตรงของกองทัพบก มีหน้าท่ี วางแผน อานวยการ ประสานงานแนะนา
กากบั การดาเนนิ การวิจัย และพัฒนาเกี่ยวกับการผลิต การจัดหา การส่งกาลัง การซ่อมบารุง การ
บริการพยาธิวิทยา การส่งเสริมสุขภาพเวชกรรมปูองกัน ทันตกรรม และการรักษาพยาบาล ให้
การศึกษาอบรม และดาเนินการฝึกนักเรียนแพทย์ และนักเรียนพยาบาลตามที่กองทัพบกมอบหมาย
กาหนดหลกั นยิ มและทาตารา ตลอดจนการฝกึ และศกึ ษา ทงั้ น้ีเกย่ี วกับกจิ การและส่ิงอุปกรณ์ของเหล่า
ทหารแพทย์ มเี จ้ากรมแพทยท์ หารบก เป็นผูบ้ งั คบั บัญชารบั ผดิ ชอบ

2.2. ผังการจัดกรมแพทย์ทหารบก

กรมแพทยท์ หารบก

ศนู ย์อานวยการแพทย์พระมงกฎุ เกลา้ แผนกจัดหา แผนกธรุ การ
กองบรกิ าร กองกาลังพล

กองสง่ กาลงั บารุง กองยทุ ธการและการข่าว

กองวิทยาการ กองโครงการและงบประมาณ
กองทันตแพทย์ กองคลังแพทย์
โรงเรียนเสนารกั ษ์
กองส่งเสริมสขุ ภาพ
และเวชกรรมปอ้ งกนั โรงพยาบาลอานันทมหิดล

สานักเวชศาสตร์ โรงพยาบาลค่ายสรุ นารี
ครอบครวั

1. แผนกธุรการ มีหน้าท่ี ดาเนินการเกี่ยวกับการสารบรรณ การธุรการท่ัวไป
และงานธรุ การกาลังพลใน กรมแพทย์ทหารบก

2. กองกาลังพล มีหน้าที่ วางแผน อานวยการ ประสานงาน กากับการ และ
ดาเนนิ การเก่ียวกับกิจการกาลงั พลเหลา่ ทหารแพทย์

3. กองยทุ ธการและการขา่ ว มหี น้าที่ วางแผน อานวยการ ประสานงาน และ
กากับการเกี่ยวกับการกาหนดนโยบาย หลักนิยม การจัดหน่วย การฝึกและศึกษาของเหล่าทหาร

4-5

แพทย์ ตลอดจนการดาเนินการเกี่ยวกับการข่าว การรักษาความปลอดภัย และการข่าวกรองทาง
เทคนิคของเหลา่ ทหารแพทย์

4. กองส่งกาลังบารุง มีหน้าที่ วางแผน อานวยการ ประสานงาน กากับการ
และดาเนนิ การเกีย่ วกับการส่งกาลังบารุง และซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ให้กับหน่วยต่าง ๆ ใน
กองทัพบก และประสานงานในกิจการสง่ กาลังบารุงอ่นื ๆ ท่เี กยี่ วข้องกับสายงานแพทย์

5. กองโครงการและงบประมาณ มีหน้าที่ วางแผน อานวยการ ประสานงาน
และควบคุมโครงการ การงบประมาณ และการตรวจสอบวเิ คราะห์

6. กองวิทยาการ มีหน้าท่ี ให้ข้อเสนอแนะในการกาหนดนโยบาย และกากับ
ดูแลทางวิชาการแพทย์และพยาบาล มาตรฐานการบาบัดรักษาโรค การดาเนินการทางเวชศาสตร์
การบินวิเคราะห์วิจัยทางการแพทย์ และพยาบาล จัดห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ทางการแพทย์ จัดทา
สถิตแิ ละรายงานทางการแพทย์และเผยแพรว่ ิทยาการทางการแพทย์และพยาบาล

7. กองส่งเสริมสุขภาพและเวชกรรมป้องกัน มีหน้าที่ ให้คาปรึกษา แนะนา
เสนอแนะ และให้แนวทางในการปฏิบัติการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ทางด้านการสงเสริมสุขภาพและเวช
กรรมปอู งกนั รวมทั้งกากับดูแลและดาเนินการด้านการส่งเสริมสุขภาพร่างกาย และจิตใจของทหาร
และครอบครวั และดา้ นเวชกรรมปูองกนั เพื่อปอู งกันโรคติดต่อ ตลอดจนสนับสนุนหน่วยงานอื่นตามที่
ไดร้ บั มอบ

8. กองทันตแพทย์ มีหน้าท่ี ให้คาปรึกษา แนะนา เสนอแนะ กากับดูแล
ค้นคว้าวิจัยการปฏิบัติทางวิทยาการทันตแพทย์ และรับผิดชอบเก่ียวกับการปูองกัน บาบัดโรคฟัน
และโรคอื่น ๆ ในชอ่ งปากตามทีไ่ ดร้ บั มอบ

9. สานักเวชศาสตร์ครอบครัว มีหน้าท่ี วางแผน อานวยการ ประสานงาน
แนะนา กากบั การเกี่ยวกับกิจการเวชศาสตร์ครอบครัว อนามัยแม่และเด็ก ผู้สูงอายุ และการพัฒนา
คุณภาพ ชวี ติ ให้กบั กองทพั บก และประชาชนท่วั ไป

10. กองคลังแพทย์ มีหน้าที่ ดาเนินการเบิก รับ เก็บรักษา แจกจ่าย ซ่อมบารุง
และ จาหนา่ ยส่งิ อุปกรณ์สายแพทย์ เว้นสิ่งอุปกรณท์ างพยาธิวิทยา ให้กับหนว่ ยตา่ ง ๆ ในกองทัพบก

11. แผนกจัดหา มีหน้าที่ ดาเนินกรรมวิธี ในการจัดหาสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์
ตามแผนการจัดหาและเป็นเจ้าหน้าทจี่ ัดหาส่งิ อุปกรณส์ ายแพทย์ของกรมแพทย์ทหารบก

12. กองบริการ มีหน้าท่ี สนับสนุนหน่วยต่าง ๆ ของ กรมแพทย์ทหารบก
เกย่ี วกับสวัสดิการ การขนสง่ การบริการอน่ื ๆ และรักษาความปลอดภัย

13. โรงเรียนเสนารักษ์ มีหน้าที่ อานวยการ ดาเนินการฝึกศึกษา และอบรม
กาลัง พลเหล่าทหารแพทย์ และเหล่าทหารอื่น ๆ ที่เก่ียวข้องตามนโยบายของกองทัพบก กาหนด
หลักนิยม จัดทาตาราแบบฝึก อุปกรณ์การศึกษาในวิทยาการของเหล่าทหารแพทย์ รวมทั้งการทา
บันทึกรายงาน ผลการศึกษา

14. โรงพยาบาลอานนั ทมหิดล (อัตราแยกตา่ งหาก)
15. โรงพยาบาลคา่ ยสรุ นารี (อตั ราแยกตา่ งหาก)
16. ศูนย์อานวยการแพทย์พระมงกุฎเกล้า (อัตราแยกตา่ งหาก)

4-6

2.3.กองสง่ กาลงั บารุง กรมแพทยท์ หารบก

การจัด เปน็ หนว่ ยขึ้นตรง กรมแพทย์ทหารบก

กองส่งกาลังบารงุ กรมแพทยท์ หารบก

แผนกความตอ้ งการ แผนกสง่ กาลงั แผนกควบคมุ แผนกซอ่ มบารงุ

หนา้ ทก่ี องส่งกาลงั บารุง กรมแพทยท์ หารบก
- วางแผน อานวยการ ประสานงาน กากับการและดาเนินการเก่ียวกับการส่งกาลังและซ่อมบารุง

ส่งิ อุปกรณ์สายแพทย์ให้กบั หน่วยต่างๆ ในกองทัพบก และประสานงานในกิจการส่งกาลังบารุงอื่นๆ ที่
เกีย่ วข้องกบั สายงานแพทย์

- บันทึกและรายงานสถิติผลงานตามหนา้ ที่
แผนกความตอ้ งการ มีหนา้ ท่ี

- วางแผน ประสานงาน ดาเนนิ การเกีย่ วกับการจดั ทา และการเสนอความต้องการส่ิงอุปกรณ์
สายแพทย์

- กาหนดความต้องการสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ ทั้งความต้องการข้ันต้น ความต้องการทดแทน
รวมท้ังการทาโครงการงบประมาณ

- กาหนดจานวนสิ่งอุปกรณ์ วงเงิน หรือเครดิตเก่ียวกับความต้องการสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์
ประเภทส้นิ เปลือง เพอ่ื สนบั สนุนการทรงชีพของหนว่ ย
แผนกควบคุม มหี นา้ ที่

- วางแผน ประสานงาน และควบคมุ กากบั ดูแลการสง่ กาลังบารงุ สงิ่ อปุ กรณ์สายแพทย์
- ให้ข้อเสนอแนะในการกาหนดระเบียบวิธีปฏิบัติ และคาแนะนาเกี่ยวกับการส่งกาลังส่ิง
อปุ กรณส์ ายแพทย์
- จัดทาโครงการระยะส้ัน เกีย่ วกับการสะสมสิ่งอปุ กรณ์สายแพทย์
- บนั ทึกและรายงานสถิตผิ ลงานตามหนา้ ท่ี
แผนกสง่ กาลัง มีหน้าที่
- วางแผน ประสานงาน และกากับดูแลการจัดหา เก็บรักษา แจกจ่าย และจาหน่ายสิ่ง
อุปกรณส์ ายแพทย์
- บันทกึ และรายงานสถิตผิ ลงานตามหนา้ ท่ี
แผนกซ่อมบารุง มีหนา้ ท่ี
- วางแผน ประสานงาน และกากับดูแลการซ่อมบารงุ ส่ิงอปุ กรณ์สายแพทย์
- ประสาน และตรวจสอบแผนการซ่อมบารุงส่ิงอปุ กรณส์ ายแพทย์ของหน่วยตา่ งๆ ใน ทบ.
- ตรวจสอบและกากบั ดูแลการซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ทุกระดับชั้น ตลอดจนร่วมเป็น
เจา้ หน้าท่ใี นชดุ ตรวจการซอ่ มบารุงของ ทบ.

4-7

- ควบคุมและกากับดูแลการฟ้ืนฟูสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ให้คืนสภาพ และดาเนินการต่อสิ่ง
อปุ กรณ์สายแพทยท์ ่ีใชก้ ารไมไ่ ด้

- พจิ ารณาและเสนอแนะวธิ ีการจาหน่ายสิง่ อุปกรณส์ ายแพทย์
- บนั ทกึ และรายงานสถติ ผิ ลงานตามหนา้ ท่ี

2.4.กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก

การจัด เป็นหนว่ ยขึ้นตรง กรมแพทยท์ หารบก

กองคลงั แพทย์ กรมแพทย์ทหารบก

แผนกควบคุม สป. แผนกคลังยา แผนกคลงั เวชภัณฑ์

แผนกซ่อมบารุง หมวดรับ-สง่ หมวดผลติ
เวชภณั ฑ์ ส่ิงอุปกรณ์

หนา้ ท่ี
- ดาเนินการเบิกรับ เก็บรักษา แจกจ่าย ซ่อมบารุง และจาหน่ายสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ เว้นส่ิง
อุปกรณส์ ้ินเปลอื งทางพยาธใิ หก้ ับหนว่ ยต่างๆ ในกองทพั บก
- บันทึกและรายงานสถติ ิผลงานตามหน้าที่
แผนกควบคมุ ส่งิ อุปกรณ์ มีหนา้ ท่ี

- ควบคุม และจดั ทาบัญชรี บั -จา่ ย ประจาคลงั
- จดั ทาสถติ ิ และรวบรวมขอ้ มูลความสน้ิ เปลอื งสง่ิ อปุ กรณ์สายแพทย์
- เสนอความตอ้ งการในการจัดหายาและเวชภัณฑ์สน้ิ เปลอื ง
- บันทกึ และรายงานสถิติผลงานตามหน้าท่ี
แผนกคลังยา มหี น้าท่ี
- เบกิ รัก เก็บรักษา และตรวจสภาพยา ดแู ลปรนนิบตั ิบารุงยา
- ทาบตั รแสดงทเ่ี ก็บยา ตามวิธีการของคลงั เพอ่ื ให้สามารถค้นหาได้ง่ายและจา่ ยไดส้ ะดวก
- จ่ายยาใหก้ บั หนว่ ย ตรวจสอบหลกั ฐานการเบกิ จา่ ย
- เบกิ รับ เกบ็ รักษา และจา่ ยยาเสพติดให้โทษ โดยปฏิบัติตาม พ.ร.บ. ยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ
- เบกิ รับ เก็บรักษา และจา่ ยยาเวชกรรมปูองกัน
- ตรวจปริมาณให้ตรงกบั บญั ชีคมุ และตรวจสอบสถานภาพของยา ตามหว้ งระยะเวลา เพื่อให้
อยู่ในสภาพทใี่ ช้งานได้
- บนั ทกึ และรายงานสถิตผิ ลงานตามหนา้ ที่
แผนกคลังเวชภณั ฑ์ มีหนา้ ที่

4-8

- เบิกรัก เก็บรักษา และตรวจสภาพเวชภัณฑ์ถาวรให้อยู่ในสภาพพร้อมท่ีจะจ่ายให้หน่วยไป
ใชง้ านได้

- ทาบัตรแสดงท่ีเก็บเวชภัณฑ์ และทาปูายประจาส่ิงอุปกรณ์สาหรับเวชภัณฑ์ถาวร เพื่อให้
สามารถค้นหาได้ง่าย และจ่ายไดส้ ะดวก

- จ่ายเวชภัณฑ์ใหก้ บั หน่วย ตรวจสอบหลกั ฐานการเบิกจา่ ย
- ตรวจสอบปริมาณใหต้ รงกบั บัญชีคุม ตรวจสอบสภาพของเวชภัณฑ์ส้ินเปลือง และเวชภัณฑ์
ถาวร ตามหว้ งระยะเวลา เพอ่ื ให้เวชภัณฑ์อยูใ่ นสภาพท่ีใช้งานได้
- บันทกึ และรายงานสถิตผิ ลงานตามหนา้ ท่ี
แผนกซอ่ มบารงุ เวชภัณฑ์ มีหน้าท่ี
- ซ่อมบารงุ เวชภณั ฑท์ ช่ี ารุด และหนว่ ยส่งคนื คลงั
- ปรนนิบตั ิบารุง และตบแต่งสง่ิ อุปกรณส์ ายแพทยท์ ี่เก็บไวใ้ นคลังใหม้ ีสภาพดี
- ส่งเจา้ หน้าท่ซี ่อมบารุง ไปปฏิบัตกิ ารตามหน่วยเมอื่ ไดร้ ับคาสั่ง
- ทาการตรวจสภาพส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ก่อนจ่าย ก่อนจาหน่าย และตามระยะเวลาท่ีทาง
ราชการกาหนด
- บนั ทึกและรายงานสถติ ิผลงานตามหน้าที่
หมวดรับ – ส่งส่งิ อปุ กรณ์ มหี น้าที่
- รับส่งส่งิ อุปกรณท์ ีได้รับอนุมัติให้จ่ายได้แล้วจากคลังยา และคลังเวชภัณฑ์ เพื่อบรรจุเข้าหีบ
ห่อ
- ทากรรมวธิ จี ัดสง่ ให้หน่วยเบกิ
- รับส่งสิ่งอุปกรณ์ท่ีหน่วยส่งคืน ตลอดจนรับส่ิงอุปกรณ์ท่ีเจ้าหน้าท่ีจัดหาโดยงบประมาณ
หรือทไ่ี ดร้ บั การชว่ ยเหลอื จากตา่ งประเทศ เพื่อส่งเข้าเกบ็ ในคลัง
- บนั ทกึ และรายงานสถติ ผิ ลงานตามหนา้ ท่ี
หมวดผลิต มีหน้าท่ี
- ทาการแบง่ ยา บรรจุยาจากหีบห่อขนาดใหญ่ให้เป็นหีบห่อขนาดท่ีเหมาะสมในการแจกจ่าย
สนบั สนุนหนว่ ย
- ทาการผลติ เวชภณั ฑ์ส้ินเปลอื งท่ีใชใ้ นการแต่งแผลบางอย่างเพ่ือแจกจ่ายสนบั สนุนหน่วย
- บนั ทึกและรายงานสถิตผิ ลงานตามหนา้ ที่

4-9

2.5.สถาบนั พยาธวิ ทิ ยา (สพธ.)

ผงั การจัด เปน็ หน่วยขน้ึ ตรง ศูนย์อานวยการแพทยพ์ ระมงกุฎเกล้า กรมแพทยท์ หารบก

สถาบันพยาธิวทิ ยา

แผนกธรุ การ แผนกเวชนิทัศน์ กองพยาธวิ ทิ ยา

กองพยาธคิ ลนิ ิก กองธนาคารเลอื ด

กองวเิ คราะหแ์ ละควบคุมมาตรฐาน

สถาบันพยาธิวทิ ยา มหี นา้ ที่
-คน้ คว้า วิจยั วินิจฉัย และชันสตู ร เพ่ือหาสมุติฐานของโรค จากความผิดปกติของอวัยวะ ช้ินส่วน

ของอวยั วะ เลอื ด ของเหลว และส่ิงขับถ่ายทั้งปวงของรา่ งกาย
-ทาการผลิต จัดหา เก็บรักษา แจกจ่ายและจาหน่ายเคมีภัณฑ์ อุปกรณ์วิทยาศาสตร์การแพทย์

วคั ซีน เซรมุ่ เลือด พลาสม่า และนา้ ยาพาเรนเทอรลั
-ดาเนินการวเิ คราะห์ยา นา้ อาหาร และสิ่งมีพษิ อื่น ๆ
-ให้การศึกษาทางพยาธวิ ทิ ยาแก่แพทย์และเจา้ หนา้ ท่ีทเ่ี กี่ยวข้อง

ขอบเขตความรบั ผดิ ชอบและหน้าท่ีทส่ี าคญั ของ สถาบนั พยาธิวทิ ยา
-ค้นคว้า วิจัย วินิจฉัย และชันสูตร เพื่อหาสมุติฐานของโรค จากความผิดปกติของอวัยวะช้ินส่วน

ของอวัยวะ เลอื ด ของเหลว และส่ิงขบั ถา่ ยทั้งปวงของร่างกาย
-จัดหา เก็บรักษา แจกจ่ายโลหิต และส่วนประกอบต่าง ๆ ของโลหิต สาหรับใช้กับผู้ปุวยใน

โรงพยาบาลพระมงกฎุ เกลา้ หนว่ ยสายแพทย์ของกองทัพบกและโรงพยาบาล ตา่ ง ๆ ในเขตใกล้เคยี ง
-ตรวจไวรัสตับอักเสบ ภูมิต้านทานโรคเอดส์และตรวจหมู่เลือดให้กับทหารกองประจาการ

นกั เรยี น – นักศึกษาทหารหลักสตู รต่าง ๆ และข้าราชการของกองทพั บก
-ดาเนินการวิเคราะห์ ยา น้า อาหาร สารพิษต่าง ๆ ที่อาจปลอมปนเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ หรือ

ส่ิงแวดลอ้ ม และสารเสพติดตา่ ง ๆ
-ชันสูตรศพท่ีถึงแก่กรรมท้ังแบบธรรมชาติ และผิดธรรมชาติและให้การบริการเกี่ยวกับศพทุก

ประเภท
-ทาการผลิต เก็บรักษา แจกจ่ายและจาหน่าย น้าเกลือ น้ายาพาเรนเทอรัล อุปกรณ์วิทยาศาสตร์

การแพทย์ และนา้ ยารีเอเยนตต์ ่าง ๆ สาหรับสนับสนุนหนว่ ยแพทย์ในกองทัพบก

4-10

-พิจารณา เก็บรักษา และแจกจ่าย ส่ิงอุปกรณ์สิ้นเปลือง ตลอดจนวัคซีน และเซรุ่มต่าง ๆ
สนบั สนนุ หนว่ ยสายแพทย์กองทพั บกในสว่ นภูมภิ าค

-ให้การศึกษา ปรึกษา และฝึกอบรมแก่เจ้าหน้าที่สายแพทย์ทุกประเภททั้งในและนอกกองทัพบก
ในวชิ าพยาธวิ ิทยา พยาธคิ ลนิ ิก งานธนาคารเลือด และวชิ าอืน่ ๆ ทเี่ กีย่ วขอ้ ง

-ปรับปรุงและพัฒนาประสิทธิภาพของห้องปฏิบัติการพยาธิ ของหน่วยรักษาพยาบาลกองทัพบก
ในสว่ นภมู ิภาคใหเ้ ป็นมาตรฐานเดียวกัน

-ดาเนินการศึกษาวิจยั ในเรื่องทเี่ กยี่ วขอ้ งกบั พยาธิวทิ ยาของหนว่ ย และร่วมมือกบั หน่วยงานอื่น

โรงพยาบาลในสังกัดกองทพั บก 37 โรงพยาบาล

ลาดับ หน่วย จังหวดั ขนาดเตียง/อัตรา หนว่ ยบงั คับบญั ชา หมายเหตุ
1. รพ.พระมงกุฎเกล้า กรุงเทพฯ
การจัด

1,200 /อฉก. ศพม. พบ.

2. รพ.อานนั ทมหดิ ล ลพบรุ ี 500/ อฉก. พบ. พบ.
มทบ.18
3. รพ.ค่ายอดิศร สระบุรี 60 /อจย. มทบ.16
มทบ.17
4. รพ.คา่ ยภาณุรังษี ราชบุรี 60 /อจย.

5. รพ.ค่ายสรุ สีห์ กาญจนบุรี 150 /อจย.

6. รพ.ค่ายรามราชนเิ วศน์ เพชรบุรี 30 /อจย. มทบ.15
ศร.
7. รพ.คา่ ยธนะรัชต์ ประจวบคีรี 150 /อจย.
มทบ.14
ขันธ์ มทบ.19
มทบ.12
8. รพ.ค่ายนวมินทราชินี ชลบุรี 60 /อจย. รร.จปร.

9. รพ.ค่ายสุรสงิ หนาท สระแก้ว 60 /อจย. พบ.
มทบ 26
10. รพ.ค่ายจักรพงษ์ ปราจนี บุรี 180 /อจย.
มทบ 25
11. รพ.โรงเรียนนายร้อย นครนายก 90 /อจย. มทบ 22

พระจุลจอมเกล้า มทบ 23
มทบ 24
12. รพ.คา่ ยสรุ นารี นครราชสมี า 400 /อจย. ฝาก ทภ.2.

13. ร พ .ค่ า ย ส ม เ ด็ จ บุรรี ัมย์ 30/อจย.

เจ้าพระยามหากษัตริย์

ศึก

14. รพ.ค่ายวรี วฒั น์โยธิน สรุ นิ ทร์ 60 /อจย.

15. รพ.ค่ายค่ายสรรพประ อบุ ลราชธานี 200/อจย.

สิทธปิ ระสงค์

16. รพ.คา่ ยศรีพัชรนิ ทร์ ขอนแกน่ 30 /อจย.

17. รพ.ค่ายประจักษ์ศิลปา อุดรธานี 200 /อจย.

4-11

ลาดบั หนว่ ย จงั หวัด ขนาดเตียง/อัตรา หนว่ ยบงั คบั บญั ชา หมายเหตุ

การจดั

คม

18. รพ.คา่ ยศรสี องรกั เลย 30/อจย. มทบ 28

19. รพ.ค่ายสมเด็จพระ ร้อยเอด็ 60 /อจย. มทบ 27

พุทธยอดฟาู ฯ

20. รพ.คา่ ยกฤษสวี ะรา สกลนคร 60 /อจย. มทบ 29

21. รพ.ค่ายพระยอดเมือง นครพนม 30 /อจย. มทบ 210

ขวาง

22. รพ.คา่ ยกาวลิ ะ เชยี งใหม่ 90 /อจย. มทบ 33

23. รพ.คา่ ยสรุ ศักดมิ์ นตรี ลาปาง 150 /อจย. มทบ 32

24. รพ.คา่ ยพิชยั ดาบหกั อตรดติ ถ์ 60 /อจย. มทบ 35

25. รพ.คา่ ยสุริยพงษ์ นา่ น 60 /อจย. มทบ.38

26. รพ.ค่ายขุนเจืองธรรมิก พะเยา 30 /อจย. มทบ 34

ราช

27. รพ.ค่ายเม็งรายหมา เชยี งราย 60 /อจย. มทบ 37

ราช

28. รพ.คา่ ยจิรประวัติ นครสวรรค์ 150 /อจย. มทบ 31

29. รพ.คา่ ยวชริ ปราการ ตาก 30 /อจย. มทบ.310

30. รพ.ค่ายสมเด็จพระ พิษณุโลก 150/อจย. ทภ.3

นเรศวรมหาราช

31. รพ.ค่ายพอ่ ขุนผาเมือง เพชรบรู ณ์ 60 /อจย. มทบ 36

32. รพ.ค่ายวชิราวธุ นครศรีธรรม 150 /อจย. ทภ.4

ราช

33. รพ.ค่ายเทพสตรีศร นครศรีธรรม 60 /อจย. มทบ. 43

สนุ ทร ราช

34. รพ.ค่ายวิภาวดีรงั สิต สุราษฎร์ธานี 60 /อจย. มทบ. 45

35. รพ.ค่ายเขตอดุ มศักดิ์ ชุมพร 30 /อจย. มทบ. 44

36. รพ.ค่ายเสนาณรงค์ สงขลา 60 /อจย. มทบ .42

37. ร พ .ค่ า ย อิ ง ค ยุ ท ธ ปัตตานี 60 /อจย. มทบ. 46

บรหิ าร

4-12

3. การส่งกาลังสิง่ อุปกรณส์ ายแพทย์

3.1. สิง่ อปุ กรณส์ ายแพทย์

ตามระเบียบกองทัพบกว่าด้วยความรับผิดชอบในสิ่งอุปกรณ์ พ.ศ.2555 ลง 5
มีนาคม 2555 สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ หมายถึง ยา เวชภัณฑ์และเคร่ืองมือเคร่ืองใช้ ท่ีใช้งานบริการ
ทางการแพทย์ การศึกษาและวิจัยทางการแพทย์ โดยมอบให้ กรมแพทย์ทหารบก เป็นหน่วย
รับผิดชอบ

การส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ (Medical Supply) คือ การดาเนินการด้านการ
ส่งกาลังที่เก่ียวกับส่ิงอุปกรณ์ประเภท 2 และ 4 สายแพทย์ หรือ การปฏิบัติการในเรื่อง ความ
ต้องการ การจัดหา การแจกจ่าย และการจาหน่ายส่ิงอุปกรณ์ประเภท 2 และ 4 สายแพทย์ รวมท้ัง
การควบคมุ การปฏบิ ัตติ ามขั้นตอนดงั กล่าว

3.2. หลักมลู ฐานการสง่ กาลังสิ่งอุปกรณส์ ายแพทย์

การส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์มีแนวทางปฏิบัติโดยอาศัยหลักมูลฐานเช่นเดียวกับการส่ง
กาลังส่งิ อปุ กรณส์ ายอ่ืน ๆ ไดแ้ ก่

ก. ระเบียบสานกั นายกรัฐมนตรวี ่าด้วยการพสั ดุพ.ศ.2535และที่แก้ไขเพ่ิมเติม
ข. ระเบยี บกองทัพบกว่าดว้ ยการสง่ กาลังส่ิงอุปกรณป์ ระเภท 2 และ 4 พ.ศ. 2534
ค. ระเบยี บ คาส่งั ต่าง ๆ ของกระทรวงกลาโหมและกองทัพบก
ง. ระเบียบคาส่ังต่างๆของหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง เช่น สานักนายกรัฐมนตรี กระทรวงการคลัง

สานกั งบประมาณ กรมศลุ กากร ฯลฯ รวมท้ังหนังสอื ชีแ้ จงจากหน่วยงานน้นั ๆ ด้วย
จ. ระเบียบปฏิบัติต่าง ๆ คาแนะนา และคาช้ีแจง ฯลฯ ซ่ึงเป็นหนังสือ หรือเอกสารช้ีแจงของ

กรมสง่ กาลงั บารุงทหารบก หรือ กรมแพทย์ทหารบก ท่ีช้ีแจงไปยังหน่วยสายแพทย์ต่าง ๆ ซึ่ง
เป็นการให้คาแนะนาหรือการขยายความตามระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ ซ่ึงมีการแจ้งให้หน่วย
สายแพทยก์ องทัพบกทุกหน่วยทราบเปน็ ครง้ั คราวอีกด้วย

3.3. ปัจจัยเกี่ยวกับการดาเนินการสง่ กาลงั ส่ิงอปุ กรณส์ ายแพทย์

เนื่องจากงบประมาณของกรมแพทย์ทหารบกที่ได้รับจากกองทัพบกมีจานวนจากัด
ดังน้ัน เพื่อให้การดาเนินการส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ให้หน่วยต่าง ๆ บรรลุภารกิจ เป็นไปด้วย
ความเรียบรอ้ ยเหมาะสม จึงควรตอ้ งคานงึ ถงึ ปจั จยั 3 ประการ คอื

1. ประหยัด (Economy)
2. ประสิทธิภาพ (Efficiency)
3. ประสทิ ธิผล (Effectiveness)

3.4. วงรอบการส่งกาลังสงิ่ อุปกรณส์ ายแพทย์

4-13

การสง่ กาลังสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์มีวงรอบการส่งกาลังเช่นเดียวกับสายงานอื่น ๆ ซ่ึง
ปัจจบุ ันกองทัพบกได้แบ่งงานการสง่ กาลงั ออกเป็น ดงั น.ี้ -

1. ความตอ้ งการ (Requirement) หมายถงึ การกาหนดหรือการเสนอคาขอใน
เร่ืองสิง่ อุปกรณ์ตามจานวนและในเวลาทบี่ ่งไว้ หรอื ตามเวลาที่กาหนดไว้

2. การควบคุม (Control) หมายถึง การควบคุมทางบัญชี (Stock Control)
และการควบคมุ ทางการส่งกาลัง(Supply Control)

3. การจัดหา(Procurement)หมายถึงกรรมวธิ เี พือ่ ให้ได้มาซ่งึ สงิ่ อปุ กรณ์ต่าง ๆ
4. การแจกจ่าย (Distribution) หมายถึง การรับ การจ่าย การเก็บรักษา และ
การขนส่งิ อุปกรณ์
5. การจาหน่าย (Disposal) หมายถึง การตัดยอดสิ่งอุปกรณ์ออกจากความ
รับผิดชอบของกองทัพบกเน่ืองจาก สูญไป ส้ินเปลืองไป (สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง) ชารุดเสียหายจนไม่
สามารถซ่อมคืนสภาพได้อย่างคุ้มค่าเส่ือมสภาพจนใช้การไม่ได้ หรือสูญหาย ตาย เกินความต้องการ
หรอื เป็นของล้าสมัยไม่ใชร้ าชการตอ่ ไป หรอื อายกุ ารใชง้ านครบตามเกณฑ์กาหนด
งานตามวงรอบการส่งกาลังไม่ถือว่างานหน่ึงงานใดมีความสาคัญมากกว่ากัน แต่จะ
ถือว่างานแต่ละงานน้ันต่างก็สนับสนุนเก้ือกูลซึ่งกันและกัน โดยเฉพาะส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์น้ัน การ
ซ่อมบารงุ จะต้องเป็นงานต่อเนอื่ งหรือควบคกู่ บั การส่งกาลังเสมอ

3.5. การจาหน่ายสง่ิ อปุ กรณ์สายแพทย์

โดยทวั่ ไปให้ปฏิบัตติ ามระเบียบกองทพั บก ว่าด้วยการจาหน่ายสิ่งอุปกรณ์ พ.ศ.
2555 และคาสั่ง คาช้ีแจง ของกรมแพทย์ทหารบก ท่ีได้ประกาศใช้ เช่น สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ที่เป็น
โลหะ หรือโลหะ ประกอบชุดเป็นชุด ราคาต้ังแต่ 500 บาทข้ึนไป ก่อนขออนุมัติจาหน่ายให้ส่ง
ตรวจสอบสภาพ โดยเจ้าหน้าที่ซ่อมบารุงเวชภัณฑ์เสียก่อน ถ้าเจ้าหน้าท่ีซ่อมบารุงเวชภัณฑ์ลง
ความเห็นว่าซ่อมไม่คุ้มค่าแล้วจึงดาเนินการจาหน่ายพร้อมท้ังแนบหลักฐานการตร วจสอบสภาพ
ประกอบการขออนุมัติด้วยและสิ่งอุปกรณ์ถาวรที่เป็นโลหะราคาเกินกว่า 1,000 บาท เช่น เคร่ือง
ทาลายเช้ือ กล้องจุลทรรศน์ ยูนิตทันตกรรม เครื่องเอกซเรย์ และ อุปกรณ์สายแพทย์อ่ืน ๆ เม่ือได้รับ
อนมุ ัตใิ หจ้ าหน่ายแล้วใหส้ ่งซากคืนกรมแพทยท์ หารบก

3.6. การซ่อมบารุงส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์

หน่วยท่ีทาหน้าที่ซ่อมบารุงส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ต้ังแต่ระดับสนับสนุนโดยตรงไป
จนถึงระดับคลัง ได้แก่ กองพันเสนารักษ์กองพล, กองพันทหารเสนารักษ์ กองบัญชาการช่วยรบ และ
กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก ไปยังหนว่ ยใช้ตามแผนภูมดิ ังน้ี

อยา่ งไรกด็ ี เนอื่ งจากสงิ่ อปุ กรณ์สายแพทย์มจี านวนหลายรายการ และเจ้าหน้าที่ซ่อม
บารงุ สิ่งอปุ กรณส์ ายแพทย์ยังมีจานวนจากดั กรมแพทยท์ หารบก ไดใ้ ห้หน่วยสายแพทย์ในส่วนภูมิภาค

4-14

ท่ีเป็นหน่วยปกติดาเนินการจ้างซ่อมสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์บางรายการท่ีไม่ต้องการมาตรฐานได้เองใน
ท้องถน่ิ โดย กรมแพทยท์ หารบก โอนงบประมาณไปให้หรือให้ใช้เงินงบประมาณของหน่วยดาเนินการ
เอง

3.7. สายการสง่ กาลงั บารุงสิ่งอุปกรณส์ ายแพทย์

ยึดถือ ระเบยี บกองทัพบกว่าด้วยการสง่ กาลังสงิ่ อปุ กรณ์ประเภท 2 และ 4 พ.ศ.
2534 เป็นหลักสาหรับสายการสง่ กาลังนั้นจะเร่มิ จาก กรมแพทยท์ หารบก โดยกองคลงั แพทย์ ผา่ นไป
ยังกองพนั ทหารเสนารักษ์ของกองบัญชาการช่วยรบ และไปยังมณฑลทหารบก ซ่งึ มโี รงพยาบาลสงั กัด
มณฑลทหารบก จากน้ันก็ไปยังหน่วยใชต้ ามแผนภูมิ ดงั น้ี

สายการส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ดังกล่าวนี้ จะใช้ในยามปกติ อย่างไรก็ดี
เน่ืองจากขีดจากัดของหน่วยสายแพทย์บางหน่วย และพิจารณาในด้านการคล่องตัวในการส่งกาลัง
ประกอบด้วยสายการส่งกาลังตามหลักการดังกล่าวยังไม่สามารถปฏิบัติได้ในทุกหน่วยขณะนี้การเก็บ
รักษาส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ ณ สถานส่งกาลังสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ต่าง ๆ ในขณะน้ีสาหรับกองพัน
ทหารเสนารักษ์ของกองบัญชาการช่วยรบ โรงพยาบาลมณฑลทหารบก และโรงพยาบาลจังหวัด
ทหารบก โดยทั่วไปแล้วจะเก็บรักษาส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทส้ินเปลืองเป็นส่วนใหญ่ไว้แจกจ่าย
การเก็บรักษาหรือสะสมสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทถาวรไว้แจกจ่ายยังมีเป็นจานวนน้อย เนื่องจาก
ความจาเป็นดา้ นงบประมาณ

4-15

4. การส่งกาลังสงิ่ อุปกรณ์สายแพทย์ในสนาม

4.1. การส่งกาลงั สายแพทยใ์ นสนาม

การสง่ กาลงั สิง่ อปุ กรณ์สายแพทย์ในสนามให้ปฏบิ ัติตามระเบยี บปฏิบตั ปิ ระจา (รปจ.)
การส่งกาลังบารุงสนับสนุนหน่วยปฏิบัติราชการสนามของกองทัพบก พ.ศ. 2531 เป็นหลัก เว้นแต่จะ
กาหนดไวเ้ ปน็ อยา่ งอืน่

1) ในกรณีทไี่ ม่มกี ารรบ หน่วยเสนารักษ์ (หม่เู สนารักษ์, ตอนเสนารักษ์ , หมวด
เสนารักษ์) เบิกรบั สงิ่ อปุ กรณ์สายแพทยท์ ดแทนจากสง่ กาลัง กองพนั เสนารักษก์ องพล

2) ในกรณีที่มีการรบหรือในภาวะฉกุ เฉนิ การขอรับหรอื การให้การสนับสนุนสิ่ง
อุปกรณ์สายแพทย์ให้กระทาโดยเร็วท่ีสุด อาจฝากไปกับรถยนต์พยาบาลที่ทาการส่งกลับผู้ปุวยเจ็บ
และให้หน่วยเสนารักษท์ ใ่ี กลเ้ คียงหรอื ท่ีเขา้ สนับสนนุ ให้การสนับสนนุ โดยด่วน แล้วส่งคาขอหรือการ
เบิกไปยังข้างหลัง เช่น ตอนส่งกาลัง กองพันเสนารักษ์ กองพล กองพันทหารเสนารักษ์ของ
กองบญั ชาการชว่ ยรบ หรอื กองคลงั แพทยก์ รมแพทย์ทหารบก

ก. ในสถานการณร์ บ

4-16

ข. ในสถานการณ์ทีย่ ังไมม่ กี ารรบ

4.2. หนว่ ยรบั ผดิ ชอบการสง่ กาลงั และซ่อมบารุงสิ่งอปุ กรณส์ ายแพทย์

การจดั หนว่ ยสายแพทย์ ในการสนับสนนุ บรกิ ารแพทย์ แบง่ เป็นระดบั ตา่ งๆ ดงั ตอ่ ไปนี้
1.)กรมแพทยท์ หารบก
2.)หนว่ ยสายแพทย์ของ กองทัพภาค และ กองบญั ชาการชว่ ยรบ
3.)หน่วยสายแพทย์ของ มณฑลทหารบก

1.) กรมแพทยท์ หารบก
ภารกิจ สนับสนุนส่วนราชการของ กองทัพบก ด้วยบริการแพทย์ ซึ่งได้แก่ การ

รกั ษาพยาบาลการสง่ กลับ การเวชกรรมปูองกัน พยาธิวิทยาการส่งกาลังและซ่อมบารุงสายแพทย์และ
บริการแพทยอ์ นื่ ๆ

ขอบเขตความรบั ผดิ ชอบ และหน้าท่ีสาคญั
-ปฏิบัติหน้าที่ในฐานะเป็นกรมฝุายยุทธบริการของกองทัพบก ในเรื่อง กิจการสายแพทย์
โดยอยู่ในการประสานและกากบั ดแู ลของ กรมส่งกาลังบารุงทหารบก

4-17

-ปฏิบัติงานส่งกาลังบารุงสายแพทย์ของเขตภายใน โดยอยู่ในการประสานและกากับดูแล
ของ กรมส่งกาลงั บารงุ ทหารบก

-อยู่ในความควบคุมทางการปฏิบัติของ บช.กบ.ทบ. หรือ ศกบ.ทบ.( เฉพาะ การวางแผน
และการปฏบิ ตั ติ ามความรบั ผิดชอบในกิจการสนบั สนนุ ทางการสง่ กาลงั ในสนาม (ยุทธบรเิ วณ)

-เตรียมหน่วยและสถานการส่งกาลังบารุง ไว้ตั้งแต่ปัจจุบันเพื่อให้สามารถสนับสนุนการ
ปฏิบัติของ บช.กบ.ทบ. หรือ ศกบ.ทบ.ได้ทันทีเมื่อส่ังโดยเพ่งเล็งให้หน่วยและสถานการส่งกาลังบารุง
เหล่านั้นมขี ดี ความสามารถในดา้ นการสนบั สนุนทางการส่งกาลังบารุงให้กับหน่วยท่ีปฏิบัติการในสนาม
ได้อยา่ งมีประสทิ ธภิ าพ

2.)หน่วยแพทยข์ องกองทพั ภาคและ กองบัญชาการชว่ ยรบ
ภารกิจ และ ความรับผดิ ชอบ และหน้าท่ีสาคัญของหนว่ ยแพทย์ของกองทพั ภาค
-แผนกการแพทย์กองบัญชาการกองทัพภาคเป็นฝุายอานวยการสายแพทย์ของกองทัพภาค
อานวยการประสานงานกจิ การสายแพทย์ในเขตพืน้ ทข่ี อง กองทพั ภาค
-โรงพยาบาล ของกองทพั ภาค ทาการรักษาพยาบาล แก่หน่วยทหารท่ีปฏิบัติการในพื้นที่ของ
กองทพั ภาค

3.)หนว่ ยแพทยข์ องกองบญั ชาการช่วยรบ
ภารกิจ สนับสนุนทางการส่งกาลังบารุงสายแพทย์แก่หน่วยในอัตราของกองทัพภาคและ
หนว่ ยที่บรรจุมอบหรือข้ึนสมทบหรือหน่วยอ่ืนๆท่ีเข้าปฏิบัติการในพื้นที่กองทัพภาค ตามที่กองทัพบก
กาหนด
ขอบเขตความรับผิดชอบ และหน้าท่ีท่ีสาคัญรับผิดชอบในการสนับสนุนทางการแพทย์ ใน
เขตพน้ื ที่รับผิดชอบของ กองทัพภาค

4.)หนว่ ยแพทย์ ของ มณฑลทหารบก
ภารกิจทาการรักษาพยาบาลและส่งกาลังสายแพทย์ สนับสนุนหน่วยทหารในเขตพ้ืนที่ที่
ไดร้ บั มอบ
ขอบเขตความรับผิดชอบและหน้าท่ที ส่ี าคญั
-รับผดิ ชอบในการส่งกาลังสาย แพทย์ สนับสนนุ หน่วยทหารในพ้นื ทีท่ ี่รบั ผิดชอบ
-ปฏิบัติงานเป็นหน่วยรักษาพยาบาลและเป็นตาบลส่งกาลังสายแพทย์เพ่ือเพิ่มขีด
ความสามารถในการสนบั สนุนตามแผนการปฏิบัติของกองบัญชาการชว่ ยรบ

4.3. การดาเนินงานสง่ กาลังบารุง

(1) ในระดับกองทัพบกเริม่ จากกรมแพทย์ทหารบกไปยงั กองบญั ชาการชว่ ยรบ
(2) ในระดับกองทัพภาคเร่ิมจากกองบัญชาการช่วยรบไปยัง กองพันเสนารักษ์กรม
สนับสนนุ และ/หรือ มณฑลทหารบก

4-18

(3) การส่งกาลังบารุง ถือหลักการส่งกาลังบารุง จากหน่วยส่งกาลังบารุงท่ีอยู่ข้างหลังไป
ข้างหน้าซ่ึงมี กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบ, หน่วยแพทย์ ของ มณฑลทหารบก และ
ส่วนแยกกองบัญชาการช่วยรบ เป็นหน่วยให้การสนับสนุนแก่หน่วยปฏิบัติการต่างๆในพื้นท่ีกองทัพ
ภาค

(4) หน่วยสายแพทย์ ทุกระดับต้องจัดให้มีสิ่งอุปกรณ์ตามระดับ และตามอัตราพิกัดที่
กาหนดไวใ้ นแผน และ/หรอื ตามคาสง่ั

5. การปฏิบตั ทิ วั่ ไปในการสง่ กาลังบารงุ

- ใช้ระบบส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ ท่ีเป็นอยู่ในเวลาปกติ เป็นหลักเว้นแต่จะ

กาหนดไว้เป็นอย่างอื่นในผนวกท้าย ระเบียบปฏิบัติประจา (รปจ.) การส่งกาลังบารุงสนับสนุนหน่วย
ปฏบิ ัติราชการสนามของกองทพั บก พ.ศ. 2531

- ให้ปฏิบัติตาม ระเบียบกองทัพบกว่าด้วยการส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์ ประเภท 2-4

พ.ศ.2534 และ ระเบียบกองทพั บกวา่ ดว้ ยการส่งกาลังบารุงสายแพทย์ พ.ศ.2500 รวมท้ังคาช้ีแจงต่าง
ๆ ของ กรมแพทย์ทหารบก เวน้ แตไ่ ด้กาหนดไว้เปน็ อยา่ งอน่ื

- ในกรณีที่มีการรบหรือในภาวะฉุกเฉินการส่งส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ให้ใช้รถยนต์

พยาบาลเป็นหลัก ปกติแล้ว หน่วยแพทย์ที่อยู่ข้างหลังจะจัดส่งส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ไปให้หน่วยข้าง
หนา้ ท่ขี อเบกิ โดยส่งไปกบั รถยนตพ์ ยาบาลท่ีขน้ึ ไปรับผู้ปุวยทห่ี นว่ ยข้างหนา้ นนั้

- ในกรณีที่ไม่สามารถใช้การขนส่งทางภาคพ้ืนดินได้แล้ว ให้สนับสนุนโดยการส่ง

กาลังทางอากาศ โดยดาเนินการตามระเบียบปฏิบัติประจา การส่งกาลังบารุงสนับสนุนหน่วยปฏิบัติ
ราชการของกองทพั บกที่ใชอ้ ยใู่ นปจั จบุ ัน

5.1. หนว่ ยส่งกาลังอปุ กรณส์ ายแพทย์

5.1.1. กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก ทาหน้าที่เก็บรักษา และแจกจ่ายสิ่งอุปกรณ์
สายแพทย์ทุกชนิด (เว้นสิ่งอุปกรณ์ทางพยาธิวิทยา เลือด ชีววัตถุ และ รีเอเจนต์ทาง
การแพทย์) สนบั สนุนให้ กองทพั ภาค (กองบญั ชาการช่วยรบ)กับ สนับสนุนหน่วยใช้ใน
พ้นื ท่ี (มณฑลทหารบก /มณฑลทหารบกส่วนแยก)

5.1.2. สถาบันพยาธิวิทยาศูนย์อานวยการแพทย์กรมแพทย์ทหารบก ทาหน้าท่ี เก็บ
รกั ษาและแจกจา่ ยสง่ิ อปุ กรณท์ างพยาธิวิทยา เลอื ดชีววัตถุ และรีเอเจนต์ทางการแพทย์
สนับสนุน กองทัพภาค (กองบัญชาการช่วยรบ.) กับสนับสนุนหน่วยในพื้นที่ (มณฑล
ทหารบก /มณฑลทหารบกส่วนแยก) และชันสูตรพลิกศพหาสาเหตุการตายจากศพ
หรือชนิ้ ส่วนของศพตามหลกั นิติเวช (เพมิ่ เติมตามทีป่ รับแกป้ ี พ.ศ.2541)

5.1.3. กองพนั ทหารเสนารกั ษ์กองบัญชาการช่วยรบ ทาหน้าที่ เก็บรักษา และแจกจ่าย
ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ทุกชนิดสนับสนุนหน่วยในอัตราของ กองทัพภาค ตามที่ กองทัพ
ภาค กาหนด

4-19

5.1.4. คลังมณฑลทหารบก ทาหน้าที่ส่งกาลังสายแพทย์ สนับสนุนหน่วยใช้ในพื้นท่ี
ในขณะท่ียังไม่ได้จัดต้ังคลังมณฑลทหารบก ให้หน่วยรักษาพยาบาลของ มณฑล
ทหารบก ทาหนา้ ทีส่ ง่ กาลังสายแพทย์

5.2. การกาหนดความตอ้ งการสิง่ อุปกรณ์สายแพทย์

5.2.1. ความต้องการข้ันต้น เป็นไปตาม อัตราการจัดยุทโธปกรณ์หรือ อัตราส่ิงอุปกรณ์
หรอื อัตราพิกดั เวน้ แต่ สิ่งอุปกรณส์ ้ินเปลืองใหห้ น่วยใช้ เสนอความต้องการพร้อมท้ังมูล
ฐานมายังกองทัพบก( ผ่านกรมแพทย์ทหารบกและ ศูนย์ปฎิบัติการกองทัพบก
ตามลาดบั )

5.2.2. ความต้องการทดแทน กองทัพบก ( โดยศูนย์ปฎิบัติการกองทัพบก ร่วมกับ กรม
แพทย์ทหารบก ) พิจารณาสนับสนุนส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทใช้สิ้นเปลือง ให้
หน่วยใช้ ส่วนสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทถาวร ให้ดาเนินการตามสายการส่งกาลัง
ปกติ

5.3. การจัดหาส่งิ อุปกรณ์สายแพทย์ ใหย้ ึดถอื ปฏิบัตติ าม

5.3.1. ให้ปฏิบัติตามระเบียบสานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการพัสดุ พ.ศ.2535และท่ีแก้ไข
เพิ่มเติมและประกาศสานักนายกรัฐมนตรี เรื่องแนวทางการปฎิบัติในการจัดหาพัสดุ
ดว้ ยวิธีตลาดอิเล็กทรอนกิ สแ์ ละดว้ ยวิธีประกวดราคาอิเลก็ ทรอนิกส์

5.3.2. ให้ปฏิบัติตามข้อบังคับ ระเบียบ คาสั่ง หรือคาชี้แจงอ่ืนใดท่ีกาหนดไว้
นอกเหนอื จากขอ้ 1.)ซง่ึ เกีย่ วข้องกบั การจัดหาพสั ดุ

5.4. การเก็บรักษาแจกจา่ ย

5.4.1. การเกบ็ รกั ษา สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ การรักษาระดับ สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ ณ กอง
คลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก , กองทัพภาค , กองบัญชาการช่วยรบ , มณฑล
ทหารบก /มณฑลทหารบกส่วนแยก เปน็ ไปตามท่ี กองทพั บกกาหนด

5.4.2. การแจกจ่ายสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทส้ินเปลืองแจกจ่ายตามความต้องการ
ทดแทนในการใช้ส้ินไป ส่วนส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ประเภทถาวร ( สป.2 และ 4 )
แจกจ่ายตามอัตราหรือความตอ้ งการท่ไี ด้รบั อนมุ ัตจิ าก กองทัพบก

5.4.3. การแจกจา่ ยส่ิงอปุ กรณร์ ายการควบคุมหรือขาดแคลนทุกประเภท ให้หน่วยจ่ายขอ
อนุมัติการแจกจ่ายจากผู้บงั คับบญั ชาหน่วยเหนอื ของหนว่ ยจ่ายนนั้

5.4.4. ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีติดตัวผู้ปุวยเจ็บ อันได้แก่ เปล ผ้าห่มนอน เฝือก ใช้ระบบ
การแลกเปลีย่ นสิ่งอปุ กรณ์ ถ้าทาได้

5.4.5. การสนับสนุนส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ให้แก่เหล่าทัพอ่ืนและตารวจ ต้องได้รับอนุมัติ
จาก กองทพั บกหรอื เปน็ ไปตามข้อตกลงทีไ่ ด้กาหนดไว้

5.4.6. การสนับสนุนสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ให้พลเรือน ให้กระทาเพียงเพื่อช่วยชีวิต การ
กระทาท่นี อกเหนือกวา่ น้ี ใหข้ อรับอนมุ ัติจากผู้บัญชาการพ้ืนที่ หรือกองทพั บก

5.5. การเบิกสงิ่ อปุ กรณ์สายแพทย์

5.5.1. ใหป้ ฏิบัติตามระเบียบและคาสั่งของกองทัพบกยามปกติ

4-20

5.5.2. การขอเบิกสิ่งอุปกรณ์ที่เกินกว่าอัตราอนุมัติ ส่ิงอุปกรณ์ท่ีต้องการควบคุม หรือสิ่ง
อุปกรณ์ท่ีขาดแคลน ให้เสนอผ่านตามสายการบังคับบัญชา เพื่อขอรับการสนับสนุน
จากหน่วยท่ีได้รับอนุมัติให้เบิก – จ่าย ตามที่ กองทัพบก หรือ กรมแพทย์ทหารบก
กาหนด

5.5.3. การเบิกส่ิงอปุ กรณ์สายแพทย์ในกรณีเร่งด่วน หรือหน่วยติดพันกับการรบ ให้หน่วย
เบิกทางเครื่องมือสื่อสารที่เร็วท่ีสุดหรือเบิกโดยเอกสารท่ีไม่มีรูปแบบที่แน่นอนไปยัง
หน่วยแพทย์ที่ใกล้ท่ีสุด และให้หน่วยที่ได้รับใบเบิกน้ัน จ่าย สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีมี
อยใู่ ห้ไปทันที แลว้ เบกิ ทดแทนไปยังหน่วยทางการแพทย์ข้างหลังต่อไป หากไม่สามารถ
จา่ ยให้ได้ หรอื จ่ายไดไ้ ม่ครบ ก็จ่ายใหก้ บั หน่วยขอเบกิ โดยเรว็ ทส่ี ดุ

5.5.4. เม่ือหน่วยปฏิบัติตามข้อ 5.5.3. แล้ว หน่วยจะต้องทาเอกสารให้เสร็จเรียบร้อย
สมบรู ณภ์ ายใน 30 วัน หลังจากเสร็จภารกิจแลว้

5.6. การส่งคนื ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์

5.6.1. ส่ิงอปุ กรณ์สายแพทย์ท่ีเกินอตั ราหรือไม่มีความจาเป็น ให้ดาเนินการส่งคืนตามสาย
การสง่ กาลงั

5.6.2. สิ่งอปุ กรณส์ ายแพทย์ที่ยดึ ได้ให้ดาเนนิ การดังนี้.-
5.6.2.1. หน่วยทย่ี ดึ ได้ จัดการเก็บรักษาความปลอดภัยจนกวา่ จะส่งไปยงั หนว่ ยเหนือ
5.6.2.2. หากจานวนส่ิงอุปกรณ์ที่ยึดได้มีมาก ให้รายงานตามสายการบังคับบัญชาไปยัง
กองทพั บก เพือ่ จะไดด้ าเนินการในทางทเี่ หมาะสมต่อไป
5.6.2.3. ส่งิ อปุ กรณท์ ย่ี ึดได้ทกุ ชนิดจะต้องรับการตรวจสอบข่าวกรองทางเทคนิคสาหรับ.
ยุทโธปกรณ์รายการใหม่ ให้รายงาน กองทัพบกผ่าน กรมแพทย์ทหารบกทันที
กับให้ กรมแพทย์ทหารบกออกคาแนะนาเก่ียวกับข่าวกรองทางเทคนิคโดย
ละเอยี ด
5.6.2.4. การส่งกลบั สิ่งอปุ กรณท์ ย่ี ึดได้ กระทาตามสายการส่งกาลงั

5.7. การจาหน่ายสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ ให้ดาเนินการตามระเบียบ กองทัพบกว่าด้วยการ

จาหน่ายสิ่งอุปกรณ์ พ.ศ.2557 ลง 31 ม.ค.57 ส่วนการจาหน่ายส่ิงอุปกรณ์ของ ศูนย์
ปฏิบัติการกองทัพบก และ กองอานวยการรักษาความม่ันคงภายในกองทัพบก ให้ถือปฏิบัติ
ตามคาสั่ง ศูนย์ปฏิบัติการกองทัพบก และ กองอานวยการรักษาความม่ันคงภายใน
กองทพั บก

5.8. การซอ่ มบารงุ สิง่ อุปกรณส์ ายแพทย์การสง่ ซอ่ มส่งิ อุปกรณช์ ารดุ ให้ใช้ระเบยี บปกติ และให้

มีการแลกเปลยี่ นของชารุดกบั ของทีใ่ ชก้ ารไดใ้ ห้มากที่สดุ
5.8.1.การขอรับการสนับสนุนในด้านการซ่อมบารงุ ให้ขอรับการสนับสนุนจาก กรมสนับสนุน

(กองพันเสนารักษ์ ) ก่อน หากเกินขีดความสามารถ ให้ กรมสนับสนุน ขอรับการ
สนับสนนุ จาก กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบ หากเกินขีดความสามารถ
ของ กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบให้ขอรับการสนับสนุนไปยัง กรม
แพทยท์ หารบก

4-21

5.8.2.เหนืออาจจัดชุดซ่อมบารุงเคล่ือนท่ีไปให้การสนับสนุน หรือให้คาแนะนาเป็นคร้ังคราว
ตามความเหมาะสม

5.8.3.ในกรณีเร่งด่วนและเกินขีดความสามารถของหน่วยสนับสนุนทางกรมแพทย์ ให้ขอรับ
การสนบั สนุนการซอ่ มบารงุ จากหนว่ ยรกั ษาพยาบาลพลเรอื นในท้องถนิ่ ได้

6. การส่งกาลังและซ่อมบารุงส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์สนับสนุนเมื่อกองทัพบกให้จัดชุด
ศลั ยกรรมเพ่ิมขดี ความสามารถแก่หน่วยรักษาพยาบาลในสนาม

ความมงุ่ หมาย เพ่ือกาหนดแนวทางปฏบิ ตั ิและความรับผิดชอบของหน่วยต่าง ๆ ใน
การสนับสนุนบริการทางการแพทย์ในสนาม เมื่อ กองทัพบกให้จัดชุดศัลยกรรมเคลื่อนท่ี เพ่ิมขีด
ความสามารถแกห่ นว่ ยรกั ษาพยาบาลในสนาม

ขอบเขตทีก่ าหนดนี้ เปน็ การกาหนดเพิม่ เตมิ จากท่กี าหนดไว้ให้ปฏิบตั ิใน การสนับสนุน
สายแพทย์ เพ่ือให้มีความชัดเจนในความรับผิดชอบของหน่วยต่าง ๆ เฉพาะส่วนท่ีเก่ียวข้องกับการ
ดาเนินงาน เมื่อมีชุดศัลยกรรมเคล่ือนท่ีร่วมปฏิบัติการกับกองร้อยเสนารักษ์ ซ่ึงโดยทั่วไปจัดจาก กอง
พันเสนารักษ์กองพลหรือหน่วยอ่ืน ๆท่ีให้การสนับสนุนทางการแพทย์ระดับกองพล มี หน่วย
รับผดิ ชอบคอื

1. กองรอ้ ยเสนารกั ษ์ (โดยท่วั ไปจดั จาก กองพันเสนารักษ์กองพลหรือหน่วยอื่น ๆ ท่ี
ให้การสนับสนนุ ทางการแพทย์ระดับกองพล )

2. กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบหรือหน่วยแพทย์ของส่วนแยก
กองบญั ชาการช่วยรบ

3. หน่วยแพทย์ ของ มณฑลทหารบก และ โรงพยาบาลของกองทัพภาค
4. กองทพั ภาค
5. กรมแพทย์ทหารบก

กองร้อยเสนารกั ษ์ มหี นา้ ท่ีรบั ผดิ ชอบดังน้ี
1. การวางระดับและการส่งกาลัง สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์เพื่อแจกจ่ายแก่หน่วย

เสนารักษ์ในแนวหน้าและเพ่ือแลกเปล่ียนระหว่างการส่งกลับ และตามท่ีชุดศัลยกรรมเคล่ือนที่แจ้ง
ความต้องการ รวมท้ังการจ่ายทดแทนให้แก่ โรงพยาบาลของพลเรือน ในกรณีท่ีได้ขอยืมยาและ
เวชภัณฑ์ ไปจาก โรงพยาบาลของพลเรือนนน้ั ทงั้ น้ีให้เบิกจ่ายแล้วชดใชโ้ ดยไม่ชักช้า

2. การเตรียม เครือ่ งผ่าตัด ทาความสะอาด ทาลายเช้ือ และสนับสนุนดังกล่าว
เม่ือชุดศลั ยกรรมร้องขอ

3. การบริการอาหาร จัดและรักษาความสะอาดท่ีพัก ซักเส้ือผ้า (บริการ 24
ชม.) ให้แก่ผู้ปุวย ตามกาลังของกองร้อยเสนารักษ์ และตามการร้องขอของหน่วยที่มาสนับสนุน เช่น
ชุดศัลยกรรมเคลอ่ื นที่ , ชุดรถยนต์พยาบาลสง่ กลับ

4-22

กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบหรือ หน่วยสายแพทย์ของส่วนแยกกองบัญชาการ
ช่วยรบมหี นา้ ท่รี ับผดิ ชอบดงั นี้

1. วางแผน เตรียมการวางระดบั และดาเนนิ การส่งกาลังสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์
ให้กับ กองร้อยเสนารักษ์ และหน่วยอื่น ๆ ในกรณีที่ไมสามารถสนับสนุนความต้องการเร่งด่วนของ
ชดุ ศลั ยกรรมเคล่อื นท่ี ให้ขอรับการสนับสนุนจากหน่วยแพทย์ของ มณฑลทหารบก , มณฑลทหารบก
ส่วนแยก และ โรงพยาบาลของกองทัพบกในพ้ืนท่ีและดาเนินการทดแทนสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ให้
หนว่ ยแพทย์ ดงั กลา่ วตามหลกั การสง่ กาลัง

2. ประสานการปฏบิ ตั ิและให้คาแนะนาในการดาเนินการส่งกาลัง ส่ิงอุปกรณ์
สายแพทย์ให้กบั กองร้อยเสนารักษ์

3. ประสานขอให้ กองร้อยเสนารักษ์ ให้การสนับสนุน บริการอาหาร ท่ีพัก
แก่เจ้าหน้าที่ของ กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบหรือ หน่วยแพทย์ของส่วนแยก
กองบัญชาการชว่ ยรบที่ไปร่วมปฏบิ ตั ิงานในทีต่ งั้ สนามของ กองร้อยเสนารักษ์

หนว่ ยแพทย์ของมณฑลทหารบก และ โรงพยาบาลของกองทัพภาคมหี น้าทร่ี บั ผดิ ชอบ ดังน้ี
1. สนบั สนุน ส่งิ อุปกรณแ์ ละเวชภัณฑ์ สายแพทย์ ให้กับหน่วยในสนามตามที่

ไดร้ บั การรอ้ งขอ โดยจดั ทาและเกบ็ รกั ษาเอกสาร รบั – จา่ ย ซง่ึ ผ้มู อี านาจไดล้ งนามรบั รองไว้แลว้
2. รายงานการปฏิบัติในข้อ 1 ให้หน่วยบังคับบัญชาทราบและสาเนาให้กรม

แพทย์ทหารบกทราบ

กองทพั ภาคมหี นา้ ทรี่ บั ผิดชอบ ดังนี้
สนับสนุนการร่วมปฏิบัติราชการสนามในพื้นที่ของ แพทย์ใหญ่กองทัพภาค และ

แพทย์ใหญ่กองพล หรือ ฝุายการแพทย์ของหน่วยที่เข้าปฏิบัติการ เพ่ือการประสาน และจัดทา
แผนการแพทย์ การประมาณการสูญเสีย การประมาณการความต้องการหน่วยรักษาพยาบาลและ
ส่งกลับ การเวชกรรมปูองกัน การส่งกาลัง สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ตลอดจน การประสานกับส่วน
ราชการพลเรอื นในพ้ืนที่ เชน่ สาธารณสุขจังหวัด

4-23

7. การสง่ กาลังและซอ่ มบารุงส่งิ อุปกรณ์สายแพทยใ์ นยามปกติ

การดาเนินการในงานการสง่ กาลังและซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ในยามปกตินั้น
กรมแพทย์ทหารบกได้ใช้คาส่ัง กองทัพบก ที่ 487/2543 เป็นแนวทางในการดาเนินการโดยได้แบ่ง
ระบบการสง่ กาลงั ส่งิ อุปกรณส์ ายแพทย์ ประกอบดว้ ย

1. ระบบรวมการ โดยปกตแิ ล้วจะใช้ระบบรวมการเป็นหลกั โดยกรมแพทย์ทหารบก
จะเป็นผ้จู ัดหาส่งิ อปุ กรณ์สายแพทย์เพอื่ แจกจ่ายให้แก่หน่วยต่าง ๆ ในกองทัพบกตามสายการส่งกาลัง
คือสิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองสายแพทย์ สาหรับหน่วยรักษาพยาบาล ปกติจะกาหนดเป็นวงเงินเครดิตให้
หนว่ ย โดยหน่วยสามารถเบกิ สิง่ อปุ กรณส์ ิน้ เปลืองตามชนดิ ประเภทท่ตี ้องการได้ภายในวงเงินเครดิตที่
กรมแพทย์ทหารบกกาหนดให้ในห้วงระยะเวลา 1 ปี ส่วนหน่วยกาลังรบเมื่อใช้จ่ายส่ิงอุปกรณ์
ส้ินเปลืองสายแพทย์หมดไปในการปฏิบัติการในสนาม หน่วยสามารถเบิกทดแทนได้ตามรายการและ
จานวนที่ใช้ส้ินเปลือง ทั้งน้ี เพื่อให้สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ของหน่วยกาลังรบนั้น ๆ มีสิ่งอุปกรณ์เต็ม
อตั รา

2. ระบบแยกการ ระบบแยกการน้ีใช้เสริมรวมการสาหรับหน่วยปกติ ท้ังน้ี เพื่อให้
เกิดความคล่องตัวในการปฏิบัติงานทางการแพทย์หรือการรักษาพยาบาล โดยให้หน่วยปกติจัดหาส่ิง
อุปกรณ์สายแพทย์ทั้งส้ินเปลืองและถาวรเพิ่มเติมได้เอง นอกเหนือจากท่ีได้รับการแจกจ่ายตามระบบ
รวมการตามสายการส่งกาลัง โดยใหห้ นว่ ยใชง้ บประมาณต่าง ๆ ตอ่ ไปน้ีจัดหา คือ

2.1. เงนิ อุดหนนุ โรงพยาบาล ซ่ึงกรมแพทยท์ หารบกจัดสรรให้ โรงพยาบาลต่างๆ
ของกองทัพบกทกุ ปี

4-24

2.2. เงนิ รายรบั สถานพยาบาล
2.3. เงินบารงุ ของสถานพยาบาล
2.4. เงินรายรับสถานจาหน่ายยาของสถานพยาบาล สาหรับจัดหายาพิเศษไว้
จาหน่ายให้ผู้ปวุ ยในสถานพยาบาล
การส่งกาลังส่ิงอุปกรณ์ประเภท 2 และ 4 สายแพทย์ประกอบด้วย 2 ส่วนคือ การส่ง
กาลงั สง่ิ อุปกรณป์ ระเภท 2 และ 4 สายแพทย์ และ การซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ ดงั น้ี

7.1. การส่งกาลงั สิ่งอุปกรณป์ ระเภท 2 และ 4 สายแพทย์

แบง่ เปน็
1. การส่งกาลังสิ่งอุปกรณ์ถาวร สาย พ.การดาเนินการเก่ียวกับการส่งกาลัง

บารุง ส่ิงอุปกรณ์ถาวร สาย พ.ตามคาสั่ง กองทัพบก ท่ี 487/2543 น้ัน คือ โรงพยาบาลของ
กองทัพบกในพ้ืนที่กองทัพภาคท่ี 2,3,4 ยังดาเนินการผ่าน กองบัญชาการช่วยรบที่ .2, 3 และ 4
ส่วนหน่วยทหารในพื้นท่ี กองทัพภาคที่ 1 เบิกตรง กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก กรณี กรม
แพทย์ทหารบกให้ผู้ขายส่งของตรงให้โรงพยาบาลของกองทัพบกโดยกรมแพทย์ทหารบกเป็นผู้
จัดหาและเป็นสิ่งอุปกรณ์ที่มีเทคโนโลยีสูง โรงพยาบาลของกองทัพบกจะต้องดาเนินการในเร่ือง
การตรวจรับพัสดุ รายละเอียดการปฏิบัติตามแนวทางท่ีกรมแพทย์ทหารบกกาหนด โดยจะต้อง
ดาเนนิ การดา้ นใบเบกิ ผา่ นกองบญั ชาการช่วยรบมายงั กรมแพทยท์ หารบก

2. การสง่ กาลัง สิง่ อปุ กรณ์สิน้ เปลอื ง สายแพทย์คาสั่งกองทัพบก 487/2543 ได้
กาหนด โรงพยาบาลของกองทัพบกมีภารกิจ และความรับผิดชอบ ในการส่งกาลัง ส่ิงอุปกรณ์
สิ้นเปลือง สายแพทย์ ให้กับหน่วยรับการสนับสนุนในพื้นที่ ตามระบบการสนับสนุนเป็นพ้ืนที่โดย
แบ่งเป็น โรงพยาบาลแม่ข่าย, โรงพยาบาลเครือข่ายรอง และ โรงพยาบาลลูกข่าย ตามลาดับ ใน
ยามปกติ กรมแพทย์ทหารบกจะให้การสนับสนุนทดแทน โดยจัดส่ง ส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลือง สาย
แพทย์ ตรงไป โรงพยาบาลของกองทัพบกทุกแห่งที่สารองจ่ายไปก่อน ทั้งน้ี เพ่ือเป็นการลดภาระ
ของ โรงพยาบาลแม่ข่าย และโรงพยาบาลเครือข่ายรอง การส่งกาลัง สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง สาย
แพทย์ในระบบการสนบั สนนุ เปน็ พนื้ ที่มกี ารดาเนนิ การ ดังนี้

2.1 รายการยาและสิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง สายแพทย์เพ่ือให้การสนับสนุนยา
และสิ่งอุปกรณส์ ิน้ เปลือง สายแพทย์ ของ โรงพยาบาลของกองทัพบกให้กับหน่วยรับการสนับสนุนใน
พ้นื ทเ่ี ป็นไปมีประสิทธิภาพ ตอ่ เนือ่ ง ทันเวลา และประหยัด กรมแพทย์ทหารบกได้กาหนดรายการยา
และ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองพื้นฐาน ซ่ึงเป็นรายการที่อยู่ใน อัตราการจัดยุทโธปกรณ์ตอนท่ี 4 ของ
หมวดเสนารักษ์ โดยเลือกเฉพาะรายการทม่ี ีความจาเป็น จานวน 40 รายการ (กรมแพทย์ทหารบกจะ
ปรับปรุงแก้ไขให้ทันสมัยตรงตามความต้องการของหน่วยและแจ้งให้หน่วยทราบทุกปี) และเป็น
รายการท่ี โรงพยาบาลของกองทพั บกทกุ แห่ง ใชใ้ นการรักษาพยาบาลเป็นประจาอยแู่ ลว้

2.2 การสนับสนุนยาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง ของ โรงพยาบาลของ
กองทัพบกต่อหน่วยในพื้นท่ีตามปกติหน่วยรับการสนับสนุนทุกประเภทจะเบิกยาและ ส่ิงอุปกรณ์
ส้ินเปลือง สายแพทย์ได้เฉพาะรายการยาและ ส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลืองพ้ืนฐาน เท่านั้นเม่ือหน่วยรับการ
สนบั สนนุ วางใบเบิก โรงพยาบาลของกองทัพบกจะต้องรองจ่ายยาท่ี โรงพยาบาลของกองทัพบกมีอยู่

4-25

ไม่ว่าจะจัดหาด้วยงบใดให้กับหน่วยรับการสนับสนุนโดยเร็ว โดยไม่ใช้วิธีวางใบเบิกต่อมายัง กรม
แพทย์ทหารบก กรณีโรงพยาบาลของกองทัพบกไม่มียาอาจจ่ายยาอื่นๆ ท่ีออกฤทธิ์คล้ายกันแทนได้
แต่ต้องมีคาอธิบายการใช้ยาให้กับหน่วยด้วย และโรงพยาบาลของกองทัพบกจะต้องทาบัญชีคุม
งบประมาณของหน่วยรับการสนับสนุน แยกตามประเภทงบประมาณ เพ่ือจะได้ทราบสถานภาพ
งบประมาณของหน่วยรับการสนับสนุนและใช้เป็นข้อมูลในการเบิกทดแทนมายังกรมแพทย์ทหารบก
การสนับสนุนยาและสิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองสายแพทย์ของโรงพยาบาลของกองทัพบกต่อหน่วยรับการ
สนับสนนุ มรี ายละเอยี ดการปฏิบตั เิ พิ่มเติมจาแนกตามชนดิ ของหน่วย ดงั น้ี

2.2.1 หน่วยรักษาพยาบาลระดับต่ากว่าโรงพยาบาลหน่วยเหล่าน้ี ได้แก่
หมวดเสนารกั ษท์ ีเ่ บกิ ทีร่ กั ษาพยาบาลในที่ต้ังปกติ ตอนพยาบาล กองพยาบาล และหน่วยตรวจโรค
กรมแพทย์ทหารบกจะแบ่งเครดิตยา และส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลืองสายแพทย์ งบการแพทย์ให้กับหน่วย
และจะแจ้งยอดให้โรงพยาบาลของกองทัพบกทราบ ภายในเดือน ก.ย.-ต.ค. ทุกปี รายการและ
เวชภัณฑ์ที่หนว่ ยเบิกได้ คือ รายการยา และส่ิงอุปกรณ์สิ้นเปลืองพื้นฐานตามท่ีกรมแพทย์ทหารบก
แจ้ง หากหน่วยมีความต้องการนอกเหนือจากนี้ ก็สามารถทาได้ ตามแนวทางที่กรมแพทย์ทหารบก
แจ้งในเรื่อง “การเบิกยาและเวชภัณฑ์นอกเหนือจากรายการพื้นฐาน” และ โรงพยาบาลของ
กองทัพบกสามารถรายงานปรับลดเครดิตของหน่วยนั้นได้ หากตรวจพบว่ามีปัญหายาเส่ือมสภาพ
อยู่เปน็ ประจา ตามแนวทาง การปูองกนั ส่งิ อุปกรณ.์ ส้ินเปลอื งหมดอายุ หรือเสือ่ มสภาพ

2.2.2 หนว่ ยทีอ่ อกปฏบิ ตั ิราชการสนามหน่วยท่ีออกปฏิบัติราชการสนาม
สามารถเบิกยาและส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลืองพ้ืนฐาน, ยาเวชกรรมปูองกัน (ยาปูองกันมาลาเรีย และยา
พกพา) ตามเกณฑ์ที่กองทัพบกกาหนด สาหรับงบประมาณจะได้รับการสนับสนุนจาก ศูนย์
ปฏบิ ตั กิ ารกองทัพบก โดยใช้ยอดกาลังพลท่ีข้ึนปฏิบัติการเป็นมูลฐาน ในแต่ละปีงบประมาณ ศูนย์
ปฏิบตั ิการกองทัพบก จะแจ้งงบประมาณกาลังพลของกองกาลังปูองกันกันชายแดนของกองทัพบก
และกองกาลังทหารพราน ว่าได้รับงบประมาณเท่าใด และกรมแพทย์ทหารบกจะแจ้งรายช่ือหน่วย
ยอดกาลังพล และงบประมาณท่ีได้รับอนุมัติให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกทราบทุกปี อย่างไรก็
ตามในห้วงต้นปีงบประมาณหาก โรงพยาบาลของกองทัพบกยังไม่ได้รับแจ้งยอดงบประมาณจาก
กรมแพทย์ทหารบก โรงพยาบาลของกองทัพบกสามารถรองจ่ายให้หน่วยได้ไม่เกิน 1 ใน 3 ของ
งบประมาณเดิม และต้องถือว่าการสนับสนุนหน่วยตามแผนปูองกันประเทศ ถือเป็นลาดับความ
เรง่ ด่วนแรก

2.2.3 การสนับสนุนการฝึกตามวงรอบประจาปีหน่วยเหล่าน้ีได้แก่หน่วย
สายแพทย์ที่อยู่กับหน่วยกาลังรบ ยาและเวชภัณฑ์ท่ีหน่วยเบิกได้คือ รายการยาและ ส่ิงอุปกรณ์
สน้ิ เปลืองพ้นื ฐาน และยาเวชกรรมปูองกันตามท่ี กรมแพทย์ทหารบกได้กาหนดวงเงินสนับสนุนการ
ฝึกของหน่วยต่างๆ ต่อปีงบประมาณ การเบิกยาและเวชภัณฑ์ เพื่อการฝึกของหน่วยต่างๆ มี
หลกั เกณฑ์ ดังน้ี

2.2.3.1 การฝึกเป็นหน่วยระดับ หมู่ ตอน หมวด และระดับ
กองร้อย ให้รายการยาและ สิ่งอุปกรณ์ส้ินเปลืองพ้ืนฐาน เฉพาะในชุดกระเป๋านายสิบพยาบาล
กองร้อย

2.2.3.2 การฝึกเป็นหน่วยระดับกองพัน รวมท้ัง กองพันเสนารักษ์

4-26

กองพล และ กองพันทหารเสนารักษ์กองบัญชาการช่วยรบให้เบิกยาและเวชภัณฑ์ส้ินเปลือง ได้ทั้ง
ในชุดกระเป๋านายสิบพยาบาลกองร้อย และชุดเสริมส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ ตามรายการยาและ สิ่ง
อปุ กรณส์ ้ินเปลืองพื้นฐาน

2.2.3.3 หน่วยเบิกรับยาและเวชภัณฑ์ส้ินเปลืองจาก โรงพยาบาล
ของกองทัพบกที่สนับสนุนโดยตรงภายในวงเงินท่ีกาหนดตามที่ กรมแพทย์ทหารบกแจ้งให้ทราบ

ให้แนบคาส่ังฝึก หรือหนังสือรับรองการฝึก ประกอบการ
เบิก

2.2.3.4 การเบิกทดแทนภายหลังการฝึก ให้เบิกได้เฉพาะ หน่วย
สายแพทย์ ของหน่วยพรอ้ มรบเคลอื่ นทเี่ รว็ และกองพันปฏิบัติการรบพื้นที่ปุาและภูเขา หน่วยสาย
แพทย์อื่นๆ ไม่มีการเบิกทดแทนหลังการฝึก แต่จะเบิกเม่ือมีการออกฝึกตามวงรอบประจาปี โดยมี
จานวนแต่ละรายการสัมพันธ์กับจานวนกระเป๋านายสิบพยาบาลกองร้อย และ จานวนนายสิบท่ีมี
คาส่งั ออกฝกึ และต้องไม่เกนิ จานวนทก่ี าหนดในแผนการแจกจ่ายท่ี กรมแพทยท์ หารบกแจง้

2.2.3.5 การท่ีหน่วยขอเบิกยา และเวชภัณฑ์ เกินวงเงินท่ีหน่วย
ได้รับนั้น ให้อยู่ในดุลยพินิจของ ผู้อานวยการโรงพยาบาลของกองทัพบกเนื่องจาก พบ.ให้
โรงพยาบาลของกองทพั บกเบกิ ยาและเวชภณั ฑ์ เพอื่ สนับสนุนการฝกึ ของหน่วยรับการสนับสนุน ได้
ท้ังหมด ต้ังแต่ต้นปีงบประมาณ และให้อานาจ ผู้อานวยการโรงพยาบาลของกองทัพบกในการ
บริหารยาและเวชภัณฑ์ ภายในวงเงินท่ีได้กาหนดไว้ กรณีท่ี โรงพยาบาลของกองทัพบกให้การ
สนับสนุนเกินวงเงินงบประมาณท่ีกรมแพทย์ทหารบกกาหนดให้หน่วย และ กรมแพทย์ทหารบก
พิจารณาแล้ว มีเหตุผลอันสมควร กรมแพทย์ทหารบกจะจ่ายทดแทนให้ โรงพยาบาลของกองทัพบก
ต่อไป

2.2.4 การสนับสนุนยาและ ส่ิงอุปกรณ์สิ้นเปลืองให้กับหน่วยบิน
โรงพยาบาลของกองทัพบกจะต้องสนับสนุนยาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง ประจาชุดปฐมพยาบาล
อากาศยาน ให้กับหน่วยบินต่างๆ ในพ้ืนท่ีที่รับผิดชอบ รายการและจานวน ยาและเวชภัณฑ์ตามที่
กรมแพทย์ทหารบกแจ้ง แล้วเบิกทดแทนมายัง กรมแพทย์ทหารบกรวมท้ัง โรงพยาบาลของ
กองทัพบกตอ้ งตรวจสอบและแจง้ ให้หน่วยบนิ นายาและเวชภัณฑ์ในชดุ มาเปล่ียนใหมท่ กุ ปี

2.2.5 การจ่ายยาและเวชภัณฑ์สิ้นเปลือง สายแพทย์สนับสนุนภารกิจ
พิเศษอ่นื ๆภารกิจพิเศษเปน็ การสงั่ ใชก้ าลังของหน่วยต่างๆ โดยคาส่ังของกองทัพบกบก หรือกองทัพ
ภาค เช่น คาสั่งของกองทัพภาค ให้หน่วยเตรียมพร้อม ของกองทัพภาคขึ้นปฏิบัติการในสนาม การ
ฝกึ ในพ้ืนท่กี งึ่ ปฏิบตั ิการจรงิ โดยคาสงั่ ของ กองทัพภาค หรือ ทบ. เป็นต้น ในเรื่องนี้ ศูนย์ปฏิบัติการ
กองทัพบก ไดก้ าหนดแนวทางปฏิบัติ ตามหนังสอื ฝุายสง่ กาลงั บารุงศูนย์ปฏบิ ตั ิการกองทัพบก ด่วน
มาก ท่ี ต่อ กห 0407.21/1472 ลง 24 ก.ค.42 ดังน้ี

2.2.5.1 การสนับสนุนของ กรมแพทย์ทหารบกต่อหน่วยต่างๆ
ในสนามจะต้องได้รับอนุมัตหิ ลักการจาก กองทพั บกหรือ ศูนย์ปฏิบตั กิ ารกองทพั บก ก่อนทุกครง้ั

2.2.5.2 การสนับสนุนกรณีเร่งด่วน จะต้องมีการส่ังจาก
ผู้บังคับบัญชา เช่น ผู้บัญชาการทหารบกหรือ ผู้อานวยการศูนย์ปฏิบัติการกองทัพบก ก่อน กรม
แพทยท์ หารบกจงึ จะใหก้ ารสนบั สนุนได้

4-27

2.2.5.3 การสนับสนุนในกรณีพิเศษนี้ ส่วนใหญ่จะเป็นภารกิจที่
มกี ารสงั่ การจาก กองทัพบกเช่น การสั่งใช้หน่วยในสนาม การฝึกร่วม ฝึกผสม การฝึกของนักศึกษา
วิชาทหาร การอารักขาบุคคล ซึ่ง กรมแพทย์ทหารบกจะทราบล่วงหน้า และจะมีหนังสือแจ้งให้
โรงพยาบาลของกองทัพบกทราบ เพื่อให้การสนับสนุนในส่วนที่เกิดปัญหาในการปฏิบัติคือ การสั่ง
ใช้หนว่ ยโดยคาส่ังของ กองทัพภาค ในกรณีน้ีให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกรองจ่ายไปก่อนและให้
รีบประสาน กองทัพภาคเพ่ือรายงานขอนับการสนับสนุนงบประมาณค่ายา-เวชภัณฑ์ และยาเวช
กรรมปอู งกันให้กับหนว่ ยตามสิทธกิ าลงั พลด้วย

2.3 หน่วยรับการสนับสนุนขอเบิกยาและเวชภัณฑ์นอกรายการพ้ืนฐาน มี
แนวทางปฏบิ ัติ ดงั น้ี

2.3.1 หน่วยรักษาพยาบาลระดับต่ากว่า โรงพยาบาลของกองทัพบก
(กรมแพทย์ทหารบกกาหนดเครดิตงบงานแพทย์ประจาปีให้กับหน่วย) สามารถรายงานขอเบิกยา
และเวชภัณฑ์ นอกเหนือรายการพ้ืนฐานได้ เช่น ยาน้าเด็ก, สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองทาง ทันตกรรม
ภายในวงเงินท่ีหน่วยได้รับกบั โรงพยาบาลของกองทพั บกที่สนับสนุนโดยตรง ท้ังนี้ต้องแสดงเหตุผล
ความจาเปน็ และไดร้ บั อนมุ ตั จิ าก ผู้อานวยการโรงพยาบาลของกองทัพบกท่สี นบั สนนุ โดยตรงด้วย

2.3.2 หน่วยท่ีปฏิบัติราชการสนาม และหน่วยท่ีออกฝึกตามวงรอบ
ประจาปี สามารถรายงานขอเพิ่มเติม หรือเปล่ียนแปลงรายการยาและเวชภัณฑ์พื้นฐานได้ในกรณี
จาเปน็ หรือมแี พทยร์ ว่ มออกฝึก/ปฏิบตั ิการด้วย โดยให้อยู่ในดุลพินิจของ ผู้อานวยการโรงพยาบาล
ของกองทัพบกทีส่ นับสนุนโดยตรง ทัง้ น้ตี อ้ งอย่ใู นวงเงนิ ท่ีหน่วยได้รบั

2.4 การปูองกันยาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองหมดอายุหรือเสื่อมสภาพกรม
แพทยท์ หารบกได้กาหนดแนวทางในการปูองกนั ยาและ ส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลือง ที่สะสมอยู่ท่ีหน่วยรับ
การสนบั สนนุ หมดอายุ หรอื เส่ือมสภาพ ดงั น้ี

2.4.1 หน่วยท่ีได้รับเครดิตงบการแพทย์ ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบก
พิจารณาจ่ายยา และ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง โดยแบ่งเป็นห้วงตามระยะเวลาท่ีเหมาะสม และเท่าท่ี
จาเป็น

2.4.2 หน่วยฝึกตามวงรอบ ไม่มีการเบิกทดแทนหลังฝึก เว้นหน่วยพร้อม
รบเคล่ือนเรว็ และกองพันปฏิบัตกิ ารรบพื้นทป่ี าุ ภเู ขา

2.4.3 โรงพยาบาลของกองทพั บกย้าเตือนใหห้ น่วยรับการสนับสนุนต่างๆ
นายาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองท่ีหน่วยมีอยู่หมุนเวียน หรือแลกเปล่ียนกับ โรงพยาบาลของ
กองทัพบกในพื้นที่ โดยยึดถือหลักเกณฑ์ของห้วงเวลา จากวันที่หน่วยได้เบิก-รับ จาก โรงพยาบาล
ของกองทัพบกครบ 1 ปี

2.4.4 โรงพยาบาลของกองทัพบกจัดเจ้าหน้าท่ีไปตรวจสอบยาและ
เวชภัณฑ์ ท่ีหน่วยรับการสนับสนุนในพื้นที่ อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อช่วยแก้ปัญหาและให้
คาแนะนา หากตรวจพบว่าหน่วยสายแพทย์หน่วยใดมีปัญหาเร่ืองยาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลือง
หมดอายุ หรอื เสอ่ื มสภาพอยเู่ ป็นประจา ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกรายงานให้ผู้บังคับหน่วยนั้น
ทราบ ในกรณีเปน็ หนว่ ยที่ได้รบั เครดิต ผอู้ านวยการโรงพยาบาลของกองทพั บกสามารถพิจารณาลด
เครดติ ของหนว่ ยนน้ั โดยจา่ ยใหเ้ ท่าทจ่ี าเป็น สว่ นงบเครดิตทเ่ี หลอื จากการปรับลด โรงพยาบาลของ

4-28

กองทัพบกสามารถนาไปใช้เอง หรอื จ่ายใหก้ ับหนว่ ยอน่ื ทต่ี อ้ งการ พร้อมแจ้งให้ กรมแพทย์ทหารบก
ทราบดว้ ย

2.5 การเบิกทดแทนการรองจ่ายของ โรงพยาบาลของกองทัพบกต่อ กรมแพทย์
ทหารบกโรงพยาบาลของกองทัพบกสามารถเบิกยาและส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลือง สายแพทย์ ทดแทนรอง
จา่ ยให้ หนว่ ยรบั การสนบั สนุน โดยเบิกทดแทนตามวงเงินที่ได้รองจ่ายไป และสามารถเบิกทดแทนเป็น
รายการยาและ สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองพื้นฐานการเบิกทดแทน ตามปกติ กรมแพทย์ทหารบกกาหนดให้
เบิกทดแทนได้ ปีละ 3 คร้ัง แต่หากมีความจาเป็นก็สามารถเบิกนอกวงรอบได้ สาหรับเครดิตงบ
การแพทย์และงบฝึกตามวงรอบ กรมแพทย์ทหารบกอนุโลมให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกเบิกยาและ
สิ่งอุปกรณ์สิ้นเปลืองสายแพทย์ ตามรายการท่ีต้องการท่ี กรมแพทย์ทหารบกมีคงคลังครั้งเดียวก่อน
ปีงบประมาณได้ ในวงเงินท่ี โรงพยาบาลของกองทพั บกต้องให้การสนับสนุนหน่วยรับการสนับสนุนการ
ดาเนนิ การเกีย่ วกับใบเบกิ ยาและเวชภณั ฑม์ แี นวทาง ดังน้ี

2.5.1 ให้แยกใบเบิกตามงบต่างๆ ในกรณีเบิกทดแทนให้เขียนบนหัวใบเบิก
ให้ชัดเจนว่าเบิกทดแทนการรองจ่ายตามงบใด เพ่ือให้กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก สามารถตัด
จา่ ยได้ถูกต้อง

2.5.2 ให้หน่วยแยกใบเบิกเป็น 4 ประเภท ตามชนิดของ ส่ิงอุปกรณ์ทั้งนี้
เพ่ือให้เกดิ ความรวดเรว็ ในการจา่ ย ส่ิงอุปกรณข์ อง กองคลงั แพทย์กรมแพทยท์ หารบก ดังนี้

2.5.2.1 ประเภทยาเม็ด ยาฉดี ยาผง
2.5.2.2 ประเภทยาใช้ภายนอก
2.5.2.3 ประเภทยาเวชกรรมปอู งกัน
2.5.2.4 ประเภท สิง่ อปุ กรณ์ส้นิ เปลอื งอ่นื ๆ
2.6 การสง่ ของให้ โรงพยาบาลของกองทพั บก กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก
จะจดั ส่งยา และ ส่ิงอุปกรณ์ส้ินเปลือง สายแพทย์ ให้กับโรงพยาบาลของกองทัพบกผ่านกรมการขนส่ง
ทหารบก หากโรงพยาบาลของกองทัพบกไม่ได้รับส่ิงอุปกรณ์ภายใน 30 วัน นับจากวันที่วางใบเบิก ให้
หน่วยประสานกองส่งกาลังบารุงกรมแพทย์ทหารบก เพื่อดาเนินการตรวจสอบกรณีเร่งด่วน เช่น การ
สนับสนุนหน่วยท่ีขึ้นปฏิบัติการตามแผนปูองกันประเทศ กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก จะจัดส่ง
สิง่ อุปกรณด์ ังกลา่ วให้โรงพยาบาลของกองทัพบกทางยานพาหนะท่ีเร็วที่สุด โดยใช้เงินนอกงบประมาณ
ของ กรมแพทย์ทหารบก ดังน้ัน ขอให้โรงพยาบาลของกองทัพบกวางแผนการเบิกยาและเวชภัณฑ์ให้
สอดคล้องกับระยะเวลาในการเบิก-รับ กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบกจะค้างจ่ายให้ โรงพยาบาล
ของกองทัพบกเฉพาะยาเวชกรรมปูองกันเท่าน้ัน สาหรับ ยา และสิ่งอุปกรณ์ส้ินเปลืองสายแพทย์อ่ืนๆ
หากไม่มี สป.สนับสนุน กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก จะระบุในใบเบิกว่า สิ่งอุปกรณ์ขาดแคลน
และจะยกเลิกการเบิกในรายการน้ัน ไม่มีการค้างจ่าย โดยขอให้โรงพยาบาลของกองทัพบกเบิกยาใน
รายการอ่ืนแทน หรอื หากต้องการรายการเดมิ ขอใหป้ ระสานกบั กองคลงั แพทย์ กรมแพทย์ทหารบก ว่า
สง่ิ อปุ กรณจ์ ะเขา้ คลังเมื่อใด แล้ววางใบเบกิ ใหม่
2.7 การส่งกาลังยาเวชกรรมปูองกันให้หน่วยท่ีออกปฏิบัติราชการสนามหน่วยที่
ออกปฏิบัติราชการสนาม หมายถึง หน่วยที่ออกปฏิบัติราชการสนามตามแผนงานการปูองกันชายแดน
แผนงานรักษาความม่ันคงภายในและทหารพราน หน่วยได้รับเครดิตค่ายาและเวชภัณฑ์สิ้นเปลืองใน

4-29

อตั รา 360 บาท/คน/ปแี ละจะไดร้ ับการสนับสนุนยาเวชกรรมปอู งกนั คือ
2.7.1 ยาพกพา ใหด้ าเนนิ การตามประกาศ กรมแพทยท์ หารบก เร่ืองกาหนด

เกณฑก์ ารเบกิ และแจกจา่ ยยาพกพา ลง 26 ก.ย.51
2.7.2 ยาปอู งกนั โรคมาลาเรียใหด้ าเนินการตามประกาศ กรมแพทย์ทหารบก

เรื่องคาแนะนาการปูองกนั และควบคุมโรคมาลาเรยี ลง 21 ก.ย.58
2.7.3 ยาเวชกรรมปูองกัน 5 รายการ ตามคาส่ัง กองทัพบก(เฉพาะ) ท่ี

378/59 ลง 18 ม.ี ค.59
2.7.3.1 ยาทาไล่แมลง หน่วยที่ปฏิบัติหน้าที่ในพ้ืนท่ีที่มีความเสี่ยงสูง

และพื้นทีท่ ่มี คี วามเสยี่ งตอ่ การตดิ เชอ้ื โรคมาลาเรยี (ตามประกาศ กรมแพทย์ทหารบก) กาหนด 4 ขวด/
คน/เดอื นสาหรับหน่วยท่ีปฏิบัติหน้าที่ในพื้นท่ีท่ีเฝูาระวังต่อการติดเชื้อโรคมาลาเรียและพื้นที่อ่ืนๆ(ตาม
ประกาศ กรมแพทย์ทหารบก) กาหนด 2 ขวด/คน/เดือน

2.7.3.2 ผงเคมกี าจดั แมลงกาหนด 1 ขวด( 2 ออนซ์)/คน/เดอื น
2.7.3.3 ผงโรยเท้า กาหนด 1 ขวด ( 30กรัม ) /คน/เดือน
2.7.3.4 ยาเม็ดทาน้าให้บริสุทธิ์ กาหนด 48 เม็ด/คน/เดือน (เฉพาะ
หนว่ ยทจ่ี าเป็นตอ้ งใช/้ หรือไม่สามารถสนบั สนนุ น้าประปาได้
2.7.3.5 ยาชบุ มงุ้ คิดเกณฑ์จา่ ย 15 มล (ซซี .ี )./คน/4เดือน
2.7.4 ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกคิดค่ายาปูองกันมาลาเรีย /ยาพกพา
และยาปอู งกนั โรคเท้าช้าง จากวงเงินคา่ ยาเวชกรรมปอู งกัน
2.7.5 ไม่อนมุ ัตใิ หม้ กี ารโยกงบประมาณคา่ ยาเวชกรรมปอู งกัน เป็นค่ายาและ
เวชภณั ฑ์สนิ้ เปลืองเพม่ิ เตมิ
2.7.6 ห้วงต้นปีงบประมาณ ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกท่ีสนับสนุน
โดยตรงตอ่ หนว่ ยที่ออกปฏบิ ัติราชการสนาม รองจา่ ยยาและเวชภณั ฑ์ และยาเวชกรรมปูองกัน วงเงิน 1
ใน 3 ของปีงบประมาณท่ีผา่ นมา
2.8 การสนับสนุนยาเวชกรรมปอู งกนั ใหก้ บั หนว่ ยทฝ่ี ึกตามวงรอบประจาปี
2.8.1 หนว่ ยทอี่ อกฝึกตามวงรอบประจาปี จะไดร้ บั การสนับสนุนยาเวชกรรม
ปอู งกันดงั น้ี
2.8.1.1 ยาทาไล่แมลง 1 หลอด/คน/เดือน
2.8.1.2 ยาเคมีกาจัดแมลง 1 ขวด/คน/เดอื น
2.8.1.3 ผงโรยเท้า 1 ขวด/คน/เดอื น
2.8.1.4 ยาเม็ดทาน้าให้บริสุทธ์ิและยาชุบมุ้ง จะจ่ายให้เม่ือมีหลักฐาน
ยืนยันว่าหน่วยออกฝึกใน พ้ืนที่ที่ไม่มีน้าประปา หรือมีการระบาดของโรคมาลาเรีย โดยคิดเกณฑ์ ยา
เมด็ ทาน้าให้บริสทุ ธ์ิ 48 เมด็ /คน/เดือน
2.8.2 ไมค่ ดิ เครดติ ค่ายาเวชกรรมปูองกัน
2.8.3 ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกพิจารณาจ่ายยาเวชกรรมปูองกันตาม
ข้อ 2.1 โดยพิจารณาจ่ายจากระยะเวลาฝึก และจานวนกาลังท่ีออกปฏิบัติจริงๆ เช่น ถ้ากาลังพลออก
ฝึก 14 วัน สาหรับยาท่ีกาหนดเกณฑ์จ่ายไว้ 1 ขวด/คน/เดือน ก็จะต้องจ่าย 1 ขวด/2 คน/เดือน เป็น

4-30

ตน้
2.9 การวางระดับยาเวชกรรมปูองกัน กรมแพทย์ทหารบกได้วางระดับยาทาไล่

แมลง ผงเคมีกาจัดแมลง ผงโรยเทา้ และยาชุมมุ้ง ไว้ท่ีโรงพยาบาลของกองทัพบก โดยโรงพยาบาลของ
กองทัพบกจะตอ้ งจ่ายให้หนว่ ยท่ขี ้ึนปฏบิ ตั ริ าชการตามแผนปูองกนั ประเทศ เป็นความเร่งด่วนหลัก และ
จา่ ยให้หน่วยท่ีออกฝึกตามวงรอบ เป็นความเรง่ ดว่ นรอง สาหรับยาเมด็ ทาน้าให้บริสุทธ์ิ ให้ โรงพยาบาล
ของกองทัพบกเบกิ มายงั กรมแพทยท์ หารบกเป็นกรณไี ป

2.10 การเบิกทดแทนยาเวชกรรมปูองกัน
2.10.1 ให้ โรงพยาบาลของกองทัพบกเบิกทดแทนจาก กรมแพทย์ทหารบก

ปีละไม่เกิน 2 คร้ัง เว้นกรณีที่จานวนยาท่ีวางระดับไว้น้อยเกินไป ก็ให้เบิกทดแทนได้ และรายงานขอ
เพิ่มยอดวางระดับให้เพียงพอต่อไป

2.10.2 การเบิกทดแทนตามแผนปูองกันประเทศฯให้แยกเบิกเป็นแต่ละงบ
(แยกแตล่ ะกองกาลังเฉพาะกจิ /กรมทหารพราน) ตามจานวนท่ไี ด้จ่ายไป

2.10.3 การเบิกทดแทน การฝึกตามวงรอบฯให้แนบคาสั่งฝึกฯ ของหน่วย
ประกอบการเบิก จานวน 1 ชุด ถ้าเบิกทดแทนหลายหน่วย ให้สรุปรายการและจานวนยาเวชกรรม
ปูองกนั ทไี่ ดจ้ ่ายไป แนบมาพร้อมใบเบิกด้วย

สรุปการสนับสนุนการสง่ กาลังสง่ิ อุปกรณป์ ระเภท2และ4สายแพทยข์ องกรมแพทยท์ หารบก
1) สนับสนุนท่ัวไปแก่กองบัญชาการช่วยรบ เฉพาะสิ่งอุปกรณ์ถาวร (เว้นกองบัญชาการ

ชว่ ยรบท่ี 1)
2) สนับสนุนท่ัวไปแก่กองทัพภาคและ มณฑลทหารบก (โรงพยาบาลกองทัพบกในอัตรา

กองทัพภาค มณฑลทหารบก) เฉพาะรายการยาและเวชภณั ฑส์ ้นิ เปลอื ง
3) สนบั สนุนโดยตรงแก่หน่วยข้นึ ตรงและหน่วยของกองทัพบก (หน่วยนอกกองทัพภาค)

ที่มีท่ีต้ังปกตถิ าวรอย่ใู นพ้นื ทกี่ องทัพภาคท่ี 1(ก.ท., น.ฐ., ส.ค., น.บ.,ส.ป., ป.ท., อ.ย. และ น.ย. )
4) สนับสนุนโดยตรงแก่กองทัพภาคที่ 1 และหน่วยในอัตรากองทัพภาคที่ 1(เว้นรายการ

ยา และเวชภัณฑส์ น้ิ เปลืองท่ีโรงพยาบาลกองทัพบกในอัตรามณฑลทหารบกให้การสนับสนุนโดยตรงอยู่
แล้ว)

7.2.การซอ่ มบารุงส่ิงอปุ กรณส์ ายแพทย์

การซ่อมบารุง สิ่งอุปกรณ์.สาย แพทย์และระบบการซ่อมบารุงส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์
ของหน่วยสายแพทย์ ไดด้ าเนนิ การให้สอดคลอ้ งกบั คาสง่ั กองทัพบกที่ 487/2543 เรื่อง กาหนดภารกิจ
นโยบาย แนวความคดิ และความรับผดิ ชอบในการส่งกาลังบารุงของกองทัพบก และคาสั่ง กรมแพทย์
ทหารบก ( เฉพาะ) ท่ี 827/57 ลง 8 ก.ย.57 เรอ่ื ง กาหนดรายการสิง่ อปุ กรณท์ หี่ น่วยจะต้องส่ง ซาก
คืนและไม่ต้องส่งซากคืน และคาสั่งกองทัพบกท่ี 462/2543 ลง 14 ก.ย. 43 เรื่อง การรายงานสิ่ง
อุปกรณห์ ลกั และ สงิ่ อุปกรณ์สาคญั งดใชง้ าน จึงได้พิจารณาแนวทางเพ่อื เป็นหลักนิยมดังนี้

7.2.1.ประเภทของสงิ่ อปุ กรณ์สายแพทย์ ที่ต้องสง่ ซอ่ ม

4-31

1.)เป็น ส่ิงอุปกรณ์ สายแพทย์ท่ีชารุดไม่สามารถปฏิบัติงานได้ตามปกติ และเกินขีดความสามารถ
ของหน่วยที่ต้องจะทาการซ่อมบารุง ยกเว้นส่ิงอุปกรณ์ ที่ไม่สามารถซ่อมได้ เช่น เครื่องแก้วและ
โครงกระดกู คนให้หนว่ ยต้ังกรรมการสอบสวน เพ่ือดาเนินกรรมวธิ ใี นการอนมุ ตั จิ าหนา่ ยไดเ้ ลย

2.)เป็น สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีต้องการให้หน่วยเหนือตามสายการซ่อมบารุงเป็นผู้ตรวจสภาพให้
เพือ่ การจาหน่ายหรือสง่ คืนคลงั ทีม่ ีมูลเหตุมาจากการยบุ หนว่ ย, เปน็ สิ่งอุปกรณ์ ท่ีล้าสมัย, สิ่งอุปกรณ์.
เกินอัตรา หรอื กรมแพทย์ทหารบก สงั่ ให้หน่วยส่งคืน

3.)เปน็ ส่ิงอปุ กรณ์ ชารดุ ที่หมดระยะประกันไวก้ บั บริษัททจ่ี ะทาการซ่อมบารุงให้
7.2.2.สายการซ่อมบารงุ สงิ่ อปุ กรณ์สายแพทย์

1.)หน่วยสายแพทย์ท่ีมีท่ีต้ังอยู่ในเขตพื้นท่ีกองทัพภาคท่ี1 ให้ส่งซ่อมท่ี กรมแพทย์ทหารบก
โดยตรง เว้นหน่วยสายแพทย์ ท่ีมีที่ต้ังอยู่ในเขตจังหวัดลพบุรี ให้ส่งซ่อมโรงพยาบาลอานันทมหิดล
หากเกินขีดความสามารถของโรงพยาบาลอานันทมหิดล ให้หน่วยใช้ส่งซ่อมที่กรมแพทย์ทหารบกโดย
ใหแ้ นบใบตรวจสภาพของโรงพยาบาลอานันทมหดิ ล พรอ้ มกับใบสง่ ซอ่ มด้วย

2.)หน่วยสายแพทย์ ในพ้ืนที่กองทัพภาคที่ 2 และ 3 ให้ส่งซ่อมท่ี คลังเวชภัณฑ์ กองพันทหาร
เสนารักษท์ ่ี 22 และ 23 และหนว่ ยในพ้ืนที่กองทพั ภาคท่ี4 ให้สง่ ซ่อมที่ คลังเวชภัณฑ์ กองบัญชาการ
ช่วยรบที่ 4 ในช้ันน้ีหากหน่วยซ่อมบารุงระดับ กองบัญชาการช่วยรบ พิจารณาแล้วเห็นว่าเกินขีด
ความสามารถในการซ่อมบารุงของหน่วย ก็ให้ส่งซ่อมต่อ กรมแพทย์ทหารบก ( หน่วยซ่อมบารุงระดับ
กองบัญชาการช่วยรบ.มีขีดความสามารถในการซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ตามท่ี กรมแพทย์
ทหารบก กาหนดให้ จานวน 20 รายการ ดังนี้

(1) เปลสนาม , เตยี งสนาม
(2) ตเู้ ยน็ เก็บเวชภัณฑ์
(3) (3 )เคร่ืองนง่ึ ทาลายเชอ้ื ขนาดเลก็ , ขนาดกลาง
(4) หมอ้ ตม้ เคร่อื งมอื ไฟฟาู
(5) เครือ่ งพ่นหมอกควัน , เคร่อื งพน่ นา้ ยาฆ่าแมลง , เครอื่ งฉดี นา้ ยาฉดี ศพ
(6) เครอ่ื งวัดความดนั โลหติ แบบต่าง ๆ ยกเว้นแบบอตั โนมตั ิ
(7) หฟู ัง
(8) กล้องจุลทรรศน์ ( ระบบกาเนดิ แสง )
(9) เครื่องยูนิตทาฟัน ( เปลี่ยนสายนา้ , สายลม , หลอดไฟ , ป๊มั ลม )
(10) มาตรวัดออกซเิ จน
(11) เครื่องดดู เสมหะขนาดเลก็
(12) โคมไฟส่องตรวจต่าง ๆ ( เว้นโคมไฟผา่ ตดั )
(13) ตูอ้ บฆา่ เชอ้ื , ตูอ้ บเพาะเชื้อ
(14) โคมไฟผ่าตดั ( เปลี่ยนหลอด )
(15) เครื่องปัน่ น้าเหลอื ง , เคร่อื งปัน่ เลอื ด
(16) เครื่องปั่นอมลั กมั
(17) เครอ่ื งตรวจ ตา หู คอ จมูก ขนาดเลก็
(18) รถเข็นตา่ ง ๆ รถเขน็ นั่ง , รถเข็นนอน , รถใส่เคร่อื งมอื

4-32

(19) เตยี งผู้ปุวย
(20) ตู้ตา่ ง ๆ ( ตขู้ า้ งเตยี ง, ตเู้ กบ็ เวชภณั ฑ์ )
7.2.3.การดาเนินการของหนว่ ยในการส่งซ่อม ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ และติดตามผลการ

ซอ่ ม

1.) ก่อนการส่งซ่อมส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ หน่วยที่ครอบครองสิ่งอุปกรณ์ จะต้องทาการปรนนิบัติ
บารงุ และทาความสะอาดใหเ้ รียบรอ้ ย

2.) หลกั ฐานทางเอกสารในการสง่ ซอ่ มส่งิ อุปกรณ์สายแพทย์
2.1)หนังสือนา ถึงผู้บังคับหน่วยสนับสนุนทางการซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์โดยแจ้ง

รายการ ส่ิงอุปกรณ์ และจานวนไปด้วย เช่น ส่งซ่อมที่กรมแพทย์ทหารบก ให้เรียนเจ้ากรมแพทย์
ทหารบก (ผา่ น กองคลงั แพทยก์ รมแพทยท์ หารบก)

2.2) ใบส่งซ่อมและรับของ ( ทบ. 468-311 ) 1 ชุด ( มี 4 แผ่น คือ ชมพู เหลือง เขียว ขาว )
ต่อส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์เพียง 1 รายการ(จานวน 1 ชิ้น เท่าน้ัน) เว้น ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีมี
ลกั ษณะเหมอื นกนั ราคาเทา่ กัน และไมม่ หี มายเลขประจา ส่งิ อปุ กรณน์ ้ัน ๆ เช่น เปลหามคนไข้,เตียง,
กรรไกร,ปากคีบ ฯลฯ อนุโลมให้ใช้ 1 ชุดต่อสิ่งอุปกรณ์ 1 รายการ(ไม่เกิน 10 ชิ้น) โดยกรอก
รายละเอยี ดในแบบฟอร์มใบส่งซ่อมใหค้ รบถว้ น

3.) ประวัติการซ่อมบารุงการกรอกรายละเอียดในใบส่งซ่อมและรับของ ( ทบ.468-311 ) ต้อง
ระบุรายละเอยี ดดงั นี้.-

3.1) ยุทโธปกรณ์ท่ีส่งซ่อม ให้เขียนช่ือ ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ที่เป็นชื่อเดียวกันกับใบเบิกรับของ
หนว่ ย ซง่ึ เปน็ ชอ่ื เดยี วกับบญั ชีคุมของ กรมแพทย์ทหารบก และ จานวนส่ิงอุปกรณท์ ่สี ่งซ่อม

3.2) หมายเลข ให้เขียนหมายเลขประจา สิ่งอุปกรณ์ในกรณีที่ อุปกรณ์น้ันได้มาจากการ
ช่วยเหลือ ( MAP) หรือได้จากการซ้ือมาจากการซื้อมาจากต่างประเทศด้วยวิธี FMS ให้เขียนคาว่า
MAP หรือว่า FMSหน้าส่งิ อุปกรณน์ น้ั ต่อด้วยหมายเลข 11 ตวั 13 แล้วแตก่ รณี

3.3) ในช่องรายการชารุด ให้ลงรายละเอียดของอาการชารุดและข้อบกพร่องท่ีหน่วยตรวจพบ
( ในกรณเี ปน็ การส่งซอ่ มตรวจสภาพ เพ่อื สง่ คืนคลังให้ระบดุ ว้ ย)

3.4) ผู้ลงนามอนุมัติให้ส่งซ่อม ต้องเป็นผู้บังคับหน่วยหรือผู้แทน ท่ีได้ส่งลายมือช่ือเป็นผู้มีสิทธิ์เบิก-
รับ สิง่ อุปกรณส์ ายแพทย์ไวก้ ับ กรมแพทยท์ หารบก เท่าน้ัน

3.5)รายการทต่ี ้องบนั ทกึ เพมิ่ เติมเพ่อื ความสะดวกในการซ่อมบารงุ
4.) ที่มาของ สิ่งอุปกรณ์หากเป็นสิ่งอุปกรณ์ท่ีเบิกจากกองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก หรือ
กองบัญชาการช่วยรบ ให้ระบุเลขที่ใบเบิก หรือเลขท่ีทะเบียนหน่วยจ่ายของใบเบิก-รับของหน่วยที่
ออกให้โดย กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก หรือ กองบัญชาการช่วยรบ และถ้าหากเป็นสิ่ง
อุปกรณ์ที่ได้มาจากการบริจาคหรือหน่วยจัดหาเอง ให้ระบุท่ีหนังสือตอบรับให้ข้ึนบัญชีคุมจาก กรม
แพทย์ทหารบก, แบบ, รุ่น และหมายเลขประจาเครื่องผู้ผลิตและผู้แทนจาหน่าย พร้อมที่อยู่ และ
หมายเลขโทรศพั ทท์ ่ีตดิ ตอ่ ได้, ราคาซ้อื หรือไดม้ า
5.) การติดตามผลการส่งซ่อม ให้หน่วยใช้ใบส่งซ่อมและรับของ ( ทบ.468-311 ) สีชมพูหรือใช้
เลขงานในใบส่งซ่อมและรับของเป็นหลักฐานในการติดตามผลการซ่อมสิ่งอุปกรณ์ถาวร สายแพทย์ท่ี
หน่วยส่งซ่อม หากเป็นส่ิงอุปกรณ์ที่ประกอบเป็นชุด ให้หน่วยส่งซ่อมส่งส่วนประกอบชุดซึ่งสามารถ

4-33

ทดสอบการใชง้ านก่อนและหลงั การซ่อมไปด้วย เวน้ สิ่งอปุ กรณท์ ี่มีขนาดใหญ่ไม่สามารถเคลื่อนย้ายได้
หรอื สิ่งอุปกรณต์ ดิ อาคาร

6.) สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีราคาแพง และมีเทคโนโลยีสูง ซึ่งจะต้องให้ช่างผู้เชี่ยวชาญโดยเฉพาะ
จากบรษิ ัทหรือผ้แู ทนจาหน่าย ในกรณี สิ่งอุปกรณ์ชารุด ให้หน่วยส่งซ่อมท่ีมีเงินรายรับสถานพยาบาล
ปฏบิ ัติดังน้ี

6.1) ก่อนส่งซ่อมตามสายการซ่อมบารุง ให้ประสาน กรมแพทย์ทหารบก (กองส่งกาลังบารุง
กรมแพทย์ทหารบก) ก่อนว่าสามารถทาการซ่อมได้หรือไม่ หรือมีงบประมาณสนับสนุนในการซ่อม
เพียงพอหรอื ไม่ โดยแจง้ รายละเอยี ดของสิง่ อปุ กรณ์ตามใบสง่ ซ่อม

6.2) กรณีท่ีกรมแพทย์ทหารบก (กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก) สามารถทาการซ่อมได้
และมีงบประมาณพียงพอจะแจ้งใหห้ น่วยส่งซ่อมทราบ เพื่อให้ส่งซ่อมตามสายการซ่อมบารุง หากกรม
แพทย์ทหารบกมีงบประมาณไม่เพียงพอ และหน่วยต้องการซ่อมเร่งด่วน กรมแพทย์ทหารบกจะ
ประสานบริษัทผู้ผลิต หรือผู้แทนจาหน่าย ให้จัดเจ้าหน้าที่ช่างมาตรวจสอบให้ท่ีหน่วย โดยให้หน่วย
พจิ ารณาใชเ้ งนิ รายรับสถานพยาบาลดาเนินการซ่อมต่อไป แต่ถ้าหากหน่วยมีความประสงค์จะส่งซ่อม
ส่งิ อปุ กรณต์ ามสายการซ่อมบารุงขอให้แจ้งให้กรมแพทย์ทหารบกทราบก่อน

7.)การบันทกึ ประวตั กิ ารซ่อมบารงุ สิ่งอปุ กรณส์ ายแพทยห์ นว่ ยท่ีมีหนา้ ท่ีในการบันทึก
7.1) กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบก และ กองบัญชาการช่วยรบ บันทึกประวัติการซ่อม

บารุงท่ีหนว่ ยใชส้ ง่ ซ่อมท่ี กองคลงั แพทย์กรมแพทยท์ หารบก และ กองบญั ชาการช่วยรบ
7.2) หน่วยใช้ บันทึกประวัติการซ่อมบารุงกรณีท่ีมีการซ่อมท่ีหน่วย ( การจ้างซ่อมใน

ทอ้ งถ่นิ )
7.2.4.การตรวจสภาพส่ิงอุปกรณถ์ าวรสายแพทย์

การตรวจสภาพ สิง่ อุปกรณ์สายแพทย์หมายถึง การตรวจสภาพสิ่งอุปกรณ์เพื่อการจาหน่าย และ
การตรวจสภาพส่ิงอุปกรณเ์ พอื่ ส่งคืนคลัง

1.) การตรวจสภาพเพ่ือการจาหนา่ ย คือ การทีห่ นว่ ยซอ่ มบารุงไม่สามารถทาการซ่อมสิ่งอุปกรณ์
ทชี่ ารุดนั้นคนื สภาพได้ ซึง่ มีมลู เหตุมาจากการซ่อมไมค่ ุ้มค่าเพราะราคาสงู เกนิ กว่าร้อยละ 65 เม่ือเทียบ
กับราคาที่จัดหาใหม่, ซ่อมแล้วอาจเกิดความไม่ปลอดภัยต่อผู้ใช้งานและชีวิตคนไข้, บริษัทผู้ผลิตสิ่ง
อุปกรณ์นั้นเลิกผลิตชิ้นส่วนซ่อมหรือเลิกกิจการแล้ว, สิ่งอุปกรณ์น้ันเส่ือมสภาพจนใช้งานไม่ได้ หรือ
อาจใชร้ าชการตอ่ ไปจะสน้ิ เปลอื งค่าใชจ้ ่ายมาก

2.) การตรวจสภาพเพ่ือส่งคืนคลัง คือ การตรวจสภาพสิ่งอุปกรณ์ถาวรสายแพทย์ ที่หน่วยใช้

ส่งคืนเน่ืองจากเกินความต้องการ หรือเป็นของล้าสมัย หมดความจาเป็นซึ่งเป็นอานาจในการตรวจ

สภาพของ กองคลงั แพทย์ กรมแพทย์ทหารบก โดยหน่วยใช้ทสี่ ง่ ซอ่ มตรวจสภาพจะต้องปฏบิ ัตดิ ังน.ี้ -

2.1)หน่วยใช้จะส่งสิ่งอุปกรณ์ซ่อมตรวจสภาพเพื่อส่งคืนคลังได้ก็ต่อเม่ือได้รับอนุมัติหลักการให้
สง่ คนื จากกรมแพทยท์ หารบกเทา่ น้นั

2.2)การส่งส่ิงอุปกรณ์ซ่อมตรวจสภาพเพื่อคืนคลัง จะส่งได้เฉพาะส่ิงอุปกรณ์ถาวรเท่าน้ัน หากมี
ส่ิงอุปกรณ์สิ้นเปลืองประกอบอยู่ภายในชุด เช่น ชุด กระเป๋านายสิบพยาบาลกองร้อย, ชุดเครื่องมือ
เวชภัณฑ์ห้องตรวจโรคสนาม ,ชุดเครื่องมือศัลยกรรมและอุปกรณ์เคร่ืองมือสนาม ฯลฯ ให้หน่วย
ดาเนนิ การดงั น้.ี -

4-34

2.2.1)กรณเี ปน็ ส่งิ อปุ กรณใ์ ช้การไดใ้ หห้ น่วยใชโ้ อนใหก้ บั โรงพยาบาลของกองทัพบกที่ให้การ
สนับสนุนโดยตรง หรือหน่วยรักษาพยาบาลของกองทัพบกที่มีต้ังอยู่ในพื้นที่เดียวกันหน่วย หรือตั้งอยู่
ในพนื้ ที่ใกลเ้ คียง

2.2.2)กรณีที่เป็นสิ่งอุปกรณ์เส่ือมสภาพ หรือหมดอายุการใช้งาน ให้หน่วยใช้รายงานขอ
อนุมตั จิ าหนา่ ย ตามระเบียบกองทพั บกว่าด้วยการจาหน่ายสิ่งอุปกรณพ์ .ศ.2557

2.2.3)หลักฐานในการส่งซ่อมเพื่อตรวจสภาพ คงปฏิบัติตามหลักฐานทางเอกสารในการส่ง
ซอ่ มสง่ิ อปุ กรณส์ ายแพทย์

3.)อานาจในการตรวจสภาพส่งิ อปุ กรณส์ ายแพทย์เพอื่ การจาหน่าย
3.1)โรงพยาบาลของมณฑลทหารบก,โรงพยาบาลของกองทัพภาคที่ 3 และ 4 และกองพันเสนา

รกั ษก์ องพล ทมี่ ชี า่ งซอ่ มอุปกรณส์ ายแพทยบ์ รรจุ และปฏบิ ัติงานตรงหน้าที่มีอานาจในการตรวจสภาพ
ใหก้ บั หน่วยของตนเองในรายการทมี่ ีราคาซื้อหรือได้มาไม่เกิน 40,000.–บาท (สี่หมนื่ บาทถว้ น)

3.2)หน่วยซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ของกองบัญชาการช่วยรบมีอานาจในการตรวจสภาพ
ให้กับหน่วยสายแพทย์ในพ้ืนทีท่ีสนับสนุน ในรายการท่ีมีราคาซ้ือหรือได้มาไม่เกิน 75,000-บาท(เจ็ด
หมืน่ ห้าพนั บาท)

3.3)โรงพยาบาลค่ายสุรนารี มีอานาจในการตรวจสภาพให้กับหน่วยของตนเอง ในรายการที่มี
ราคาซอ้ื หรือได้มาไมเ่ กนิ 50,000-บาท ( ห้าหม่ืนบาทถว้ น)

3.4)โรงพยาบาลอานันทมหิดล มีอานาจในการตรวจสภาพให้กับหน่วยของตนเอง และหน่วย
อนื่ ในพ้ืนท่ีจังหวัดลพบรุ ี ในรายการทีม่ รี าคาซอื้ หรือได้มาไมเ่ กนิ 50,000-บาท(หา้ หมืน่ บาทถว้ น)

3.5)โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า มีอานาจในการตรวจสภาพให้กับหน่วยของตนเอง และหน่วย
ข้ึนตรงของศูนย์อานวยการแพทย์พระมงกุฎเกล้า ในรายการท่ีมีราคาซื้อหรือได้มาไม่เกิน 160,000-
บาท ( หนงึ่ แสนหกหม่นื บาทถว้ น)

3.6)กองคลังแพทย์ กรมแพทยท์ หารบก มอี านาจในการตรวจสภาพ โดยไม่จากดั วงเงนิ
4.)การบนั ทึกผลการตรวจสภาพ ใหห้ นว่ ยท่ีมีอานาจในการตรวจสภาพบันทึกรายละเอียดผลการ
ตรวจสภาพลงในใบส่งซ่อมและรับของ ( ทบ468-311) สีเหลือง หากเป็นกรณีซ่อมไม่คุ้มค่า ให้แจ้ง
รายละเอียดพรอ้ มแนบใบเสนอราคา ในการจ้างซอ่ ม รวมท้งั ราคาในการจัดหาใหม่ และหากเป็นกรณี
ท่ีบริษัทผู้ผลิตยกเลิกการผลิตสิ่งอุปกรณ์หรือชิ้นส่วนซ่อมส่ิงอุปกรณ์ให้แนบหนังสือยืนยันจากบริษัท
ด้วย ( ถ้ามี) เพ่ือที่จะส่งคืนให้หน่วยใช้เพื่อใช้เป็นหลักฐานในการดาเนินกรรมวิธีขออนุมัติจ่าย หรือ
ส่งคนื คลังตอ่ ไป

7.2.5.การขอช่างซ่อมจาก กรมแพทย์ทหารบก ไปทาการซ่อมส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ ณ
ทต่ี งั้ หน่วย

1.)การขอช่างซ่อมจาก กรมแพทย์ทหารบก ให้ไปซ่อมบารุงสิ่งอุปกรณ์ที่ต้ังหน่วย ในกรณีที่หน่วย
ใช้มีที่ตั้งอยู่พื้นท่ีกองทัพภาคที่ 2,3 หรือ 4 ต้องรายงานผ่านหน่วยซ่อมบารุงสนับสนุนท่ัวไป
(กองบัญชาการช่วยรบ) ทุกครั้ง พร้อมระบุรายละเอียดตามใบส่งซ่อมให้ชัดเจน เพื่อที่กองบัญชาการ
ช่วยรบจะได้จัดช่างซ่อมไปซ่อมให้ก่อน (กรณีท่ีซ่อมได้และไม่เกินขีดความสามารถ) ส่วนหน่วยใช้ท่ีมี
ทต่ี ้งั ในพื้นทก่ี องทพั ภาคท่ี 1 ให้ขอช่างซ่อมโดยตรงจาก กรมแพทย์ทหารบก ( ผ่านกองส่งกาลังบารุง
กรมแพทย์ทหารบก)โดยระบุรายละเอียดตามใบส่งซ่อม ในกรณีท่ีหน่วยซ่อมบารุงระดับ

4-35

กองบัญชาการช่วยรบไม่สามารถในการซ่อมได้ ให้กองบัญชาการช่วยรบรายงานขอช่างซ่อมจากกรม
แพทย์ทหารบกโดยแนบบันทึกความเห็นของช่างพร้อมรายละเอียดส่งกรมแพทย์ทหารบก (กองส่ง
กาลังบารงุ กรมแพทยท์ หารบก) เพ่ือที่จะไดด้ าเนนิ การตอ่ ไป

2.)หน่วยซ่อมบารุงระดับคลัง (กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก) และหน่วยซ่อมบารุงระดับ
กองบัญชาการช่วยรบ เม่ือได้รับรายงานการขอช่างซ่อมจากหน่วยใช้แล้ว ให้หารายละเอียดข้อมูล
เก่ียวกับส่ิงอุปกรณ์ท่ีจะทาการซ่อม รายการชารุดที่ชัดเจนว่าจะสามารถทาการซ่อมส่ิงอุปกรณ์
ดังกล่าวได้หรือไม่ โดยการประสานหน่วยใช้ด้วยเคร่ืองมือสื่อสารของหน่วยที่มีอยู่ เพื่อท่ีช่างซ่อมจะ
ไดเ้ ตรยี มช้ินส่วนซ่อมไปให้ครบในคราวเดยี วกัน

3.)หน่วยใช้ เมื่อได้รับแจ้งจาก กรมแพทย์ทหารบกว่า จะจัดช่างไปสนับสนุนให้พิจารณาให้ช่าง
ซอ่ มใหเ้ กิดประโยชนม์ ากท่สี ดุ โดยการสารวจสงิ่ อปุ กรณ์สายแพทยอ์ นื่ ท่ชี ารุดเพิม่ เตมิ ของหน่วยตนเอง
และของหน่วยสายแพทย์ ที่อยู่ในพ้ืนท่ีใกล้เคียงพร้อมรายละเอียดของการชารุดให้มากท่ีสุด แล้ว
รายงานถึง กรมแพทย์ทหารบก ( ผ่านกองส่งกาลังบารุง กรมแพทย์ทหารบก) ก่อนท่ีช่างซ่อมจะ
เดินทางไปล่วงหน้าอย่างน้อย 3 วันทาการ เพ่ือช่างซ่อมจะได้นาชิ้นส่วนซ่อมไปซ่อม ส่ิงอุปกรณ์ที่
ชารุดตามความต้องการของหน่วย (กรมแพทย์ทหารบกจะแจ้งให้หน่วยทราบล่วงหน้าอย่างน้อย 10
วนั ทาการ วา่ จะจดั ชดุ ซ่อมจาก กรมแพทยท์ หารบกไปสนับสนนุ หน่วยเมื่อใด )

7.2.6.การส่งคนื ซากส่ิงอปุ กรณ์ถาวร สาย แพทย์
1.)สิ่งอุปกรณ์ถาวร ที่ไม่ต้องส่งคืนซากที่ตาบลรวบรวมสิ่งอุปกรณ์จาหน่าย คือส่ิงอุปกรณ์สาย
แพทย์ที่กาหนดไว้ในคาส่ังกองทัพบก ( เฉพาะ) ที่ 827 / 57 ลง 8 ก.ย.57 ในผนวก ข. จานวน
ทั้งสิ้น 8 ประเภท เมื่อได้อนุมัติให้จาหน่ายและส่ังการปฏิบัติต่อสิ่งอุปกรณ์โดยกรณีให้แปรสภาพ
หรือทาลายซากน้ันให้หน่วยแต่งตั้งคณะกรรมการทาลายซากให้เป็นไปตามหลักเกณ ฑ์และวิธีการที่
ส่วนราชการกาหนด
2.)ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ท่ีต้องส่งคืนซาก ท่ีตาบลรวบรวม ส่ิงอุปกรณ์จาหน่ายคือส่ิงอุปกรณ์สาย
แพทย์ท่ีกาหนดไว้ในคาส่ังกองทัพบก(เฉพาะ) ที่ 827/57 ลง 8 ก.ย.57 ในผนวก ก. จานวนทั้งส้ิน
580 รายการ ให้ปฏบิ ตั ิดงั นี้
2.1)สิ่งอปุ กรณ์สายแพทยท์ อ่ี ยูใ่ นอานาจการตรวจสภาพของ โรงพยาบาลมณฑลทหารบก เมื่อ
ได้รับอนุมัติให้จาหน่ายแล้ว ให้ส่งซากท่ีตาบลรวบรวมสิ่งอุปกรณ์จาหน่ายมณฑลทหารบก (ยกเว้น
โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า ให้ส่งคืน กรมแพทย์ทหารบก และ โรงพยาบาลค่ายสุรนารีให้ส่งคืน
กองบญั ชาการช่วยรบที่ 2)
2.2)ส่ิงอุปกรณ์สายแพทย์ที่หน่วยส่งซ่อมที่ กองบัญชาการช่วยรบ และอยู่ในอานาจการตรวจ
สภาพของกองบัญชาการช่วยรบ ให้ส่งคืนซากที่ตาบลรวบรวมสิ่งอุปกรณ์จาหน่ายกองบัญชาการช่วย
รบ
2.3)สิ่งอุปกรณ์สายแพทย์ที่หน่วยส่งซ่อมที่ กรมแพทย์ทหารบก และ กรมแพทย์ทหารบก ได้
ออกให้ตรวจสภาพให้ เมื่อได้รับอนุมัติให้จาหน่ายแล้ว ให้ส่งคืนซากที่ตาบลรวบรวม ส่ิงอุปกรณ์.
จาหน่าย กรมแพทย์ทหารบก(กองคลังแพทย์กรมแพทยท์ หารบก)
3.)หลักฐานในการสง่ คืนซากท่ีตาบลรวบรวมสิง่ อุปกรณ์จาหนา่ ยกรมแพทยท์ หารบก
3.1)ซากส่ิงอปุ กรณ์และใบสง่ คนื ทบ.400-013,/014 หรอื 400-007-1 แล้วแตก่ รณี

4-36

3.2)หนังสือนาของหน่วยนั้น ๆ เช่น ส่งคืนซากที่ตาบลรวบรวม สิ่งอุปกรณ์จาหน่ายจาหน่าย
กรมแพทย์ทหารบกให้เรียน เจ้ากรมแพทยท์ หารบก(ผา่ นกองคลงั แพทย์ กรมแพทย์ทหารบก)

3.3)สาเนารายงานสาเนาบันทึกผลการตรวจสภาพ ( ใบสง่ ซ่อมสเี หลือง)
4.)กรมแพทย์ทหารบก(กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก) จะดาเนินกรรมวิธีในการรับซากส่ิง
อุปกรณ์และหลักฐานการส่งคืนจากหน่วยกรณีท่ีมีหลักฐานครบถ้วนทุกรายการ ตามหลักฐานในการ
ส่งคืนซากตามข้อ 3) เท่านั้น และจะไม่รับฝากซากส่ิงอุปกรณ์โดยเด็ดขาด (เว้นแต่กรณีที่หน่วยใช้ส่ง
ซ่อมท่ี กองคลังแพทย์ กรมแพทยท์ หารบก และกองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก เป็นหน่วยออกใบ
ตรวจสภาพให้ )

7.2.7.การจา้ งซ่อมสิง่ อปุ กรณถ์ าวรในท้องถ่นิ
1.)หน่วยสามารถจ้างซ่อมส่ิงอุปกรณ์ถาวรสายแพทย์ในท้องถิ่นได้ โดยใช้เงินนอกงบประมาณของ
หน่วย ( เงนิ รายรับสถานพยาบาล) หรอื ขอรบั การสนบั สนนุ งบประมาณจากกรมแพทย์ทหารบก
2.)กรณีท่ีหน่วยใช้เงินนอกงบประมาณของหน่วยจ้างซ่อมส่ิงอุปกรณ์ในท้องถ่ินหน่วยสามารถ
ดาเนินการได้เองโดยไม่ต้องขอความเห็นชอบจาก กรมแพทย์ทหารบก แต่หน่วยต้องบันทึก
รายละเอียดการซ่อมทุกครั้งและหากส่ิงอุปกรณ์ ดังกล่าวที่หน่วยจ้างซ่อมในท้องถ่ินเป็น สิ่งอุปกรณ์
หลัก, สงิ่ อปุ กรณส์ าคัญ หน่วยจะตอ้ งปฏบิ ัตติ ามคาแนะนาของ กรมแพทย์ทหารบก
3.)กรณีที่หน่วยขอรับการสนับสนุนงบประมาณจาก กรมแพทย์ทหารบก ในการจ้างซ่อมส่ิง
อุปกรณ์ในท้องถ่ินหน่วยจะต้องรายงานขอรับการสนับสนุนงบประมาณผ่าน (กองส่งกาลังบารุง กรม
แพทย์ทหารบก) ก่อน โดยแนบหลกั ฐานประกอบดงั น้ี

3.1)รายละเอยี ดตามใบส่งซอ่ ม
3.2)ใบเสนอราคาของบริษัท,ห้าง, ร้าน ท่ีรับซ่อม พร้อมรายละเอียดที่เกี่ยวข้องกับการซ่อม
ตลอดจนรายการชิ้นส่วนซ่อมท่ีเปล่ียน โดยแยกรายการอย่างชัดเจน หากเป็น ส่ิงอุปกรณ์ ท่ีมี
เทคโนโลยีสงู และราคาแพง ใบเสนอราคาควรเป็นของบรษิ ทั ห้าง ,ร้าน ทีเ่ ปน็ ตัวแทนจาหน่าย
4.) เนื่องจากกรมแพทย์ทหารบกมีงบประมาณในการซ่อมบารุงจากัด จึงกาหนดลาดับความ
เร่งด่วนในการให้การสนับสนุนงบประมาณจ้างซ่อมในท้องถ่ินให้กับหน่วยท่ีไม่มีเงินรายรับ
สถานพยาบาลเป็นอนั ดับแรกสว่ นหน่วยที่มเี งนิ รายรับสถานพยาบาล กรมแพทย์ทหารบก จะพิจารณา
ใหก้ ารสนบั สนุนตามความจาเป็นของหน่วย และสถานภาพงบประมาณที่กรมแพทย์ทหารบกมอี ยู่

7.2.8.การรายงานสง่ิ อปุ กรณ์หลกั และ ส่งิ อุปกรณส์ าคัญสายแพทย์งดใชง้ าน
1.)ส่ิงอุปกรณ์ท่ีต้องรายงาน คือ สิ่งอุปกรณ์หลัก และ ส่ิงอุปกรณ์สาคัญ สายแพทย์ ตามประกาศ
กรมแพทย์ทหารบกเรื่อง การกาหนดรายการส่ิงอุปกรณ์หลัก สายแพทย์ ลง 22 ต.ค. 36และ คาส่ัง
กองทัพบกที่ 385/2537 ลง21พ.ค. 37 เร่ือง กาหนดรายการส่ิงอุปกรณ์สาคัญ สายแพทย์ มีหน่วยที่
ตอ้ งรายงาน คอื
1.1)หน่วยใช้ คือ โรงพยาบาลของกองทัพบก , ศูนย์อานวยการแพทย์พระมงกุฎเกล้า และ
สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ทหาร ท่ีมี ส่ิงอุปกรณ์หลัก และสิ่งอุปกรณ์สาคัญสายแพทย์งดใช้
งานและทาการซอ่ มบารงุ ทห่ี นว่ ย หรือ การจา้ งซอ่ ม ในทอ้ งถ่ิน

4-37

1.2)หน่วยซอ่ มบารุงคือ กองคลงั แพทย์ กรมแพทยท์ หารบก, หมวดซอ่ มบารุง คลังเวชภัณฑ์ กอง
พันทหารเสนารักษ์ กองบัญชาการช่วยรบที่ 2 และ 3 และหมวดซ่อมบารุง คลังเวชภัณฑ์
กองบัญชาการช่วยรบที่ 4

2.)การดาเนินการรายงานสง่ิ อุปกรณ์หลกั และสิ่งอุปกรณ์สาคญั งดใชง้ าน
2.1)หน่วยใช้ เมื่อมี สิ่งอุปกรณ์หลัก และ สิ่งอุปกรณ์สาคัญ ชารุด และทาการซ่อมบารุงท่ีหน่วย
(เปิดงานซ่อม) หรือซ่อมเสร็จแล้ว (ปิดงานซ่อม) ให้รายงานกรมแพทย์ทหารบก(ผ่าน กองส่งกาลัง
บารุง กรมแพทย์ทหารบก) ผ่านตามสายการส่งกาลัง ตามแบบรายงาน ตามคาสั่งกองทัพบกท่ี
462/2543 ภายในวันท่ี 5 ของเดือนถัดไป โดยแยกรายงานระหว่างเปดิ งานซอ่ ม และปดิ งานซ่อม
ยกเว้น ส่งิ อุปกรณ์ที่ส่งซ่อมต่อท่ีกองบัญชาการช่วยรบ,กองคลังแพทย์กรมแพทย์ทหารบกไม่ต้อง
รายงาน
2.2)หนว่ ยซอ่ มบารุง

2.2.1)เม่ือเปิดงานซ่อม ส่ิงอุปกรณ์หลัก สิ่งอุปกรณ์สาคัญ ให้สาเนาใบส่งซ่อม ที่ออกเลขงาน
ซ่อม และตรวจสภาพแล้ว ส่งตามสายการส่งกาลัง ภายในวันเดียวกัน หน่วยที่รับรายงานส่งผ่าน
รายงานจนถงึ กรมแพทย์ทหารบก (ผ่าน กองส่งกาลังบารุงกรมแพทย์ทหารบก) ท้ังน้ี ยกเว้น รายการ
ทเ่ี ป็นการทีห่ น่วยซอ่ มบารงุ ระดบั สงู กว่า ไม่ตอ้ งรายงาน

2.2.2)เม่ือปิดงานซ่อม ให้รายงานหมายเลขงาน ,นามหน่วยซ่อมบารุง และวันที่ปิดงาน ให้
กรมแพทย์ทหารบก (กองส่งกาลังบารุงกรมแพทยท์ หารบก) ตามสายการสง่ กาลงั

2.2.3)กรณีทีไ่ มม่ ีการเปิดหรือปิดการซอ่ มในรอบเดอื น ใหป้ ดิ รายงานทกุ ส้ินเดือน และยืนยัน
ให้ กรมแพทยท์ หารบก (กองสง่ กาลังบารุงกรมแพทย์ทหารบก) ทราบ ภายในวนั ท่ี 5 ของเดอื นถัดไป

7.2.9.การรายงานของกองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก และกองบัญชาการช่วยรบ
เพ่ิมเติมตามสายการส่งกาลงั บารงุ จนถงึ กรมแพทย์ทหารบก(ผา่ น กกบ.พบ.)

1.)ให้ กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก และ กองบัญชาการช่วยรบ รายงานผลการปฏิบัติใน
การจัดชุดซอ่ มบารงุ สิง่ อปุ กรณส์ ายแพทยส์ นบั สนุนหนว่ ยใชห้ ลังจากเสรจ็ การปฏบิ ตั ิภารกิจทกุ ครงั้

2.)ให้ กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก และ กองบัญชาการช่วยรบรายงานสถานภาพช้ินส่วน
ซ่อมคงคลังในรอบ1 ปี(ต.ค. – ก.ย.) โดยปดิ รายงานทกุ สิน้ เดอื น ก.ย ของทกุ

3.)ให้ กองคลังแพทย์ กรมแพทย์ทหารบก และ กองบัญชาการช่วยรบ รายงานผลการซ่อมบารุง
ของหนว่ ยในรอบ 1 ป(ี ต.ค. – ก.ย.)โดยปิดรายงานทกุ สิ้นเดือน ก.ย ของทุกปี

4.)ให้ กองบัญชาการช่วยรบ รายงานผลการจัดหาชิน้ ส่วนซ่อม และผลการซ่อมในในท้องถิ่นด้วย
เงนิ งบประมาณทไี่ ดร้ บั จาก กรมแพทยท์ หารบกหลงั จากส้ินงวดงบประมาณแต่ละงวด ภายใน 20 วัน
ทาการ

8. สรปุ การซอ่ มบารุงสายแพทยข์ องกรมแพทย์ทหารบก

1. รับผิดชอบทางเทคนิคท้งั ปวง และการซอ่ มบารงุ สิง่ อุปกรณส์ ายแพทยร์ ะดบั คลัง
2. สนบั สนุนทวั่ ไป แก่กองบญั ชาการชว่ ยรบที่ 2, 3 และ 4

4-38

3. สนับสนุนทว่ั ไปแกก่ องทพั ภาค กองบัญชาการช่วยรบและ มณฑลทหารบก ด้วยการแบ่งมอบ
งบประมาณจ้างซอ่ มในทอ้ งถ่นิ

4. สนับสนุนโดยตรงแก่ หนว่ ยข้นึ ตรงและหน่วยของกองทัพบก (หน่วยนอกกองทัพภาค)ที่มีท่ีตั้ง
ปกติถาวรอยู่ในพื้นที่กองทัพภาคที่ 1 เว้นหน่วยที่ได้รับแบ่งมอบงบประมาณจ้างซ่อมใน
ทอ้ งถ่นิ

5. สนบั สนุนโดยตรงแกก่ องทัพภาคที่ 1 และหน่วยในอัตรากองทพั ภาคที่ 1
6. สนับสนุนการซ่อมบารุงท่ีจาเป็นหรือเม่ือได้รับการร้องขอแก่หน่วยซ่อมบารุงสนับสนุน

ท่ัวไป หรือหน่วยซ่อมบารุงสนับสนุนโดยตรง หรือหน่วยสายแพทย์อื่นตามความ
เหมาะสม

4-39