คู่มือการส่งออกผลไม้ทางรถไฟ

ผู้จัดทำ นางสาวจุฬา วงอุดม นางสาวขวัญฤทัย คุณเลิศ

สารบัญ เรื่อง หน้า การส่งออกผลไม้ทางรถไฟ 1 เอกสารที่ใช้ในการส่งออก 2 ขั้นตอนการดำเนินการส่งออก 3 ขั้นตอนการขนส่ง 8 บรรณานุกรม 11

การส่งออกผลไม้ทางรถไฟ รถไฟจีน - ลาวเปิดให้บริการไปแล้วเมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2564 นับเป็นหนึ่งใน โครงการที่อยู่ภายใต้ "ข้อริเริ่มหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทาง (Belt and Road Initiative: BRI)" ของรัฐบาลจีน ที่ครอบคลุมระยะทางยาวถึง 1,035 กิโลเมตรจากนครคุนหมิงถึง นครหลวงเวียงจันทน์และใช้ระยะเวลาในการขนส่งเพียง 8 ชั่วโมง โดยสถานีปลายทาง สุดท้ายสิ้นสุดที่นครหลวงเวียงจันทน์ สปป. ลาว ห่างจากจังหวัดหนองคายเพียง 24 กิโลเมตร เส้นทางนี้จะเชื่อมโยงการขนส่งสินค้าไปยังประเทศอื่น ๆ ทั่วโลกผ่านโครงการ รถไฟจีน - ยุโรป ทำให้มีการเดินทางของผู้คนเพิ่มมากขึ้น และจะส่งผลกระทบต่อทั้ง เศรษฐกิจไทยในภาพรวมและเศรษฐกิจภูมิภาค ทั้งในด้านการค้า การลงทุน การ ท่องเที่ยว และการขนส่ง ด้านการส่งออก ไทยมีโอกาสในการส่งออกสินค้าไปจีนเพิ่มขึ้น โดยเฉพาะการ ขยายตลาดไปยังมณฑลยูนนาน รวมทั้งมณฑลใกล้เคียง โดยระยะแรก คาดว่าสินค้า ส่งออกจะเป็นสินค้าที่เคยส่งออกไปมณฑลยูนนานหรือสินค้าที่มีการขนส่งทางถนนอยู่ เดิม ซึ่งจากการวิเคราะห์ความต้องการสินค้าของจีนและศักยภาพการส่งออกของสินค้า ไทย โดยพิจารณาจากอัตราการเติบโตเฉลี่ยของตลาดและอัตราการขยายตัวของส่วน แบ่งตลาดเฉลี่ยของไทยในทุกรูปแบบการขนส่งเทียบกับค่าเฉลี่ยระหว่างปี 2559 - 2563 พบว่า กลุ่มสินค้าที่มีศักยภาพในการส่งออกไปจีนมีเพียง 2 กลุ่ม ดังนี้ (1) กลุ่มแชมเปียน ได้แก่ ผลไม้ พลาสติกและผลิตภัณฑ์ ส่วนประกอบรถยนต์ ทองแดงและผลิตภัณฑ์ และเนื้อสัตว์เพื่อการบริโภค รวมทั้งอาหารทะเล ซึ่งเป็นสินค้า กลุ่มที่ตลาดมีความต้องการและส่วนแบ่งตลาดของสินค้าไทยสูงกว่าค่าเฉลี่ย ตัวอย่าง เช่น ผลไม้ จากเดิมจีนมีการนำเข้าจากไทยอยู่แล้ว อีกทั้งด่านหนองคายได้รับอนุมัติเป็น ด่านที่อยู่ในพิธีสารการส่งออกและนำเข้าผลไม้ทางบกของจีนเพิ่มเมื่อกันยายน 2564 ทำ ให้ต่อไป ไทยจะสามารถส่งออกผลไม้สดผ่านด่านหนองคายได้สะดวกมากขึ้น (2) กลุ่มที่พัฒนาได้ เช่น เครื่องจักรกล ผลิตภัณฑ์ธัญพืช อาหารปรุงแต่ง เบ็ดเตล็ดที่บริโภคได้ (อาทิ กะทิสำเร็จรูป ซอสปรุงรส) น้ำตาลและผลิตภัณฑ์จาก น้ำตาล รวมถึงเครื่องหอม / เครื่องสำอาง เป็นต้น 1

เอกสารที่ใช้ในการส่งออก 1. ใบรับรองทางด้านความปลอดภัยและมาตรฐานของสินค้า 2. ใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าจากกรมการค้าต่างประเทศ 3. ใบขนส่งสินค้าขาออก 4. บัญชีราคาสินค้า 5. บัญชีรายละเอียดการบรรจุหีบห่อ 6. คำร้องขอให้ในการตรวจสินค้าและบรรจุเข้าตู้คอนเทนเนอร์ พร้อมทำ เรื่องประกันสินค้า 2

ขั้นตอนการดำเนินการส่งออก 1. ตรวจสอบสิทธิประโยชน์จากการเป็นสมาชิกสมาคม/สถาบันที่เกี่ยวข้อง ของท่านก่อนอันดับแรก (ถ้ามี) 2. จดทะเบียนขอเป็นผู้ส่งออก(ทุเรียน,มะพร้าว,ส้มโอ อื่นๆ) กับสำนัก พัฒนาระบบและรับรองมาตรฐานสินค้าพืช กรมวิชาการเกษตร โดยมีหลักฐานในการยื่นขอจด/ต่ออายุทะเบียนเป็นผู้ส่งออก (ทุเรียน, มะพร้าว,ส้มโอ อื่นๆ) ออกไปนอกราชอาณาจักร ดังนี้ 2.1 หนังสือรับรองนิติบุคคล (ไม่เกิน 6 เดือน) /ทะเบียนพาณิชย์กิจ (กรณีบุคคลธรรมดา) 2.2 สำเนาบัตรประจำตัวประชาชน 3

2.3 สำเนาทะเบียนบ้าน 2.4 หนังสือเดินทาง 2.5 สำเนา WORK PERMIT 2.6 หนังสือมอบอำนาจ (กรณีบุคคลต่างด้าว) (กรณีไม่ได้มาเอง) 2.7 หนังสือรับรอง GAP แหล่งผลิตพืช ทั้งหมด ที่ใช้ส่งออก 4

2.8 หนังสือสำคัญแสดงการขึ้นทะเบียนโรงงานผลิตสินค้าพืช (DOA) ทั้งหมดที่ใช้ส่งออก 2.9 หนังสือรับรองการคัดบรรจุจากโรงคัดบรรจุ (กรณีที่ผู้ส่งออกแจ้งใช้โรงคัดบรรจุ ของผู้อื่น) 5

3. ยื่นขอมีบัตรประจำตัวผู้ส่งออก-นำเข้า สินค้า เพื่อใช้ยื่นฟอร์มต่างๆ เช่น GSP, GSTP, ATIGA, FTA ที่ประเทศไทยทำกับประเทศต่างๆ กับสำนัก บริการการค้าต่างประเทศ กรมการค้าต่างประเทศ โดยลงทะเบียนขอ Username กลาง ได้ที่ www.dft.go.th 4. ตรวจสอบสิทธิพิเศษจากทางภาษีศุลกากร 5. ขอหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า จากสำนักบริการการค้าต่างประเทศ กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ >> https://edi.dft.go.th 72 เพื่อ ลงทะเบียนและดาวน์โหลดหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า ดังต่อไปนี้ Form CO ทั่วไป Form A Form D (ATIGA) Form FTA ต่างๆ โดยมีหลักฐานในการขอหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า ดังนี้ 5.1 บัญชีราคาสินค้า (Invoice) 5.2 ใบขนส่งสินค้า (Railway's Receipt) 5.3 แบบขอรับการตรวจคุณสมบัติของสินค้าทางด้านถิ่นกำเนิด 5.4 ผลการตรวจคุณสมบัติทางด้านถิ่นกำเนิดของสินค้าที่กรมการค้า ต่างประเทศได้รับรองผลแล้ว สำหรับสินค้าพิกัดอัตราศุลกากร 6. ขอเอกสารการรับรองเพิ่มเติมตามที่ประเทศผู้นำเข้านั้นๆ ต้องการ เช่น ใบรับรองสุขอนามัย (Health Certificate) ใบรับรองปลอดศัตรูพืช (Phytosanitary Certificate) 7. ผ่านพิธีการศุลกากร ด้วยระบบ Paperless โดย 7.1 ขึ้นทะเบียนเป็นผู้ผ่านพิธีการทางอิเล็กทรอนิกส์ 7.2 การส่งข้อมูลเข้าระบบคอมพิวเตอร์ของกรมศุลกากร 6

โดยมีหลักฐานในการผ่านพิธีการส่งออก ดังนี้ 1. ใบขนสินค้าขาออก 2. ใบกำกับการขนย้ายสินค้า 3. บัญชีราคาสินค้า (Invoice) 4. บัญชีรายละเอียดการบรรจุ หีบห่อ (Packing list) 7

ขั้นตอนการขนส่ง 8 1. หน้างานจ่ายงานให้พนักงานขับรถ โดยแจ้งรายละเอียดต่างๆ ของงาน และเปิด Jop ให้พนักงานขับรถ 3. เมื่อได้ตู้เปล่ามาแล้ว พนักงานขับรถเดินทางไปบรรจุ สินค้าที่โรงงานคัดบรรจุ (ล้ง) 2. พนักงานเดินทางไปรับตู้คอนเทนเนอร์ (ตู้ เปล่า*เนื่องจากเป็นตู้ของบริษัทเอง จึงไม่ได้ ไปรับที่ท่าเรือ หรือลานตู้อื่น)

9 5. เข้าบรรจุสินค้า 4. พนักงานเดินทางถึง โรงงานคัดบรรจุ (ล้ง) 6. เมื่อบรรจุเสร็จแล้ว เดินทางไปยังด่าน พรมแดนที่จะข้ามไป สปป.ลาว เมื่อผ่าน ด่านได้แล้ว รถหัวลากของบริษัท สปีดฯ ลาว จะรับช่วงต่อและ เดินทางไปยังสถานีรถไฟ เพื่อส่งตู้ขึ้นขบวนรถไฟไปจีน

เส้นทางการขนส่งทางรถไฟไทย-จีน (กรณีศึกษา บริษัท สปีด อินเตอร์ ทรานสปอร์ต จำกัด) ด่านพรมแดนหนองคาย สถานีรถไฟเวียงจันทน์ใต้ บ่อเต็น ด่านพรมแดนท่านาแล้ง สถานีรถไฟแหลมฉบัง โม่ฮาน คุนหมิง รถหัวลากไทย รถหัวลากลาว รถหัวลากจีน ตลาด ตลาด ตลาด รถไฟ รถไฟ รถไฟ รถไฟ 10 0

บรรณานุกรม เอกสารและข้อมูลที่ใช้ : บริษัท สปีดอินเตอร์ ทรานสปอร์ต จำกัด (2566) ,กรม ส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ , กรมศุลกากร , กรม วิชาการเกษตร 11