EJAAN JAWI YANG DISEMPURNAKAN DAN KATA PINJMAN

AN IMBUHAN

-KAN

- Masukkan = ‫ﻣﺎﺳوﻗﻛن‬
Ditulis kaf dan nun tanpa alif. Bagi perkataan yang
berakhir dengan k ,

-WAN DAN -MAN

- Sukarelawan = ‫ﺳوﻛﺎرﯾﻼون‬
- Budiman = ‫ﺑودﯾﻣن‬
Ditulis wau dan nun tanpa alif Ditulis min dan nun tanpa
alif

-ISME

- Patriotismme = ‫ﭬﺎﺗرﯾوﺗﯾﺳﻣﻰ‬

huruf akhir ditulis huruf ya tanpa titik (alif maqsurah)

APITAN

bagi penggunaan imbuhan apitan,
kaedah ejaan dalam tulisan jawi
adalah mengikut kaedah imbuhan

awalan dan akhiran.

”

Jenis Contoh: Jawi

ke….an Rumi ‫ﻛﺄﯾﻧدھن‬
meng...i
keindahan ‫ﻛ ﻣﺑﯾراان‬

kegembiraan ‫ﻣﻐﯾﻛوري‬

mengekori ‫ﻣ ﯾﻛوﺗﻲ‬

mengikuti

RANGKAI KAT
ULA

● Homograf
● Akronim dan kata sin

TA DAN KATA
ANG

ngkatan

RANGKAI KATA DAN KATA UL

RANGKAI KATA

● Dalam tatabahasa Dewan rangkai kata
disebut kata majmuk.

● Kata majmuk terhasil daripada proses
merangkaikan dua kata dasar atau lebih
yang membawa makna tertentu.

● Kata majmuk biasanya dieja terpisah
tetapi bagi bentuk yang telah mantap
penggunaannya sebagai satu perkataan,
ia dieja bersambung.

● Dalam ejaan jawi, kaedah pengejaan
kata majmuk mengikut bentuknya
dalam tulisan rumi sama ada terpisah
atau bercantum

LANG

Kata Majmuk Terpisah

‫ﭼﻣﭭور ﺗﺎ ن‬ Campur Tangan

‫ﺑﻧدر راي‬ Bandar Raya

‫ﭬﺟﺎﺑت ﭬوس‬ Pejabat pos

Kata Majmuk Tercantum

‫ﺗﻧداﺗﺎ ن‬ Tandatangan

‫ﺟﺎوﺗﻧﻛواس‬ Jawatankuasa

‫اﻧﺗﺎراﺑ ﺳﺎ‬ Pejabat pos

KATA ULANG

● Terdapat 3 Jenis kata yang boleh digandakan iaitu
Kata nama, Kata kerja dan kata adjektif.

● Kata ulang ini boleh digandakan kepada 3
penggandaan iaitu penuh, separa dan berentak.

● Kaedah Pengajaran:
- Penggandaan penuh diletakkan angka dua arab
(٢) di akhir perkataan.
- Penggandaan separa dan berentak menggunakan
tanda sempang.

Penggandaan Penggandaan Penggandaan
Penuh Separa Serentak

Kata ganda penuh Apabila bahagian Apabila bahagian
ditulis dengan kata yang diganda kata yang diganda
menggunakan berubah bentuknya, berubah bentuknya

tanda angka dua tanda sempang tanda sempang
Arab. digunakan sebagai digunakan sebagai

tanda gandaan. tanda gandaan

Penggandaan Penuh

٢‫ﺑوﻛو‬ Buku-buku

٢‫ وﻻ‬Gula-gula

n Penggandaan Separa

‫ﺟﺎﻟن‬-‫ﺑرﺟﺎﻟن‬ Berjalan-jalan

‫ﻣﻧﺎري‬-‫ﺗﺎري‬ Tari-menari

Penggandaan Separa

a ‫ ري‬-‫رق‬ Gerak-geri

a, ‫ ھﺎرا‬-‫ھورو‬ Huru-hara

i

HOMOGRAF

● Homograf merujuk kepada dua kata atau
lebih yang sama ejaan tetapi berlainan
maknanya.

● Homograf juga boleh berlaku serentak
denganhomonim (bunyi sama)yang
membawa makna tertentu.

● Homograf banyak berlaku dalam tulisan
Jawi kerana sistem tulisan Jawi hanya
menggunakan sistem tulisan Jawi hanya
menggunakan empat huruf empat huruf
vokal berbanding dengan enam huruf
dalam tulisan Rumi

HOMOGRAF PADA KATA
DASAR

Satu Perkataan mempunyai dua
huruf vokal rumi berfungsi satu

huruf jawi

u, o = ‫و‬ e, i = ‫ي‬

‫ﭬﯾن ﺑﯾرو‬

Biru Pin
Biro Pen

HOMOG
IMB

1. Vokal e pepet d
jawi

Menetap

‫ڤ‬+‫ت‬+‫ن‬+‫م‬

2. 3 Suku kata - d
suku kata pertam
ditulis dengan ‘‫’د‬

Dahulu

‫ڤ‬+‫ت‬+‫ن‬+‫م‬

GRAF PADA
BUHAN

dan A dalam tulisan

Mantap
‫ﻣﻧﺗڤ‬

digugurkan ‘‫ ’ا‬pada
ma dan imbuhan ‘di’

Dihulu
‫ﻣﻧﺗڤ‬

AKRONIM DAN SINGKATAN

AKRONIM

Nama khas yang berupa nama jawatan, pangkat,
gelaran dan nama khas bukan nama diri yang lain
sedapat mungkin ditulis dalam bentuk kata dan
ejaan yang penuh.

Ejaan Jawi Rumi
‫ﭬروﻓﯾﺳور‬ Profesor
‫ﭬردان ﻣﻧﺗري‬
‫ﭬ ﺎره‬ Perdana Menteri

‫ﺗﯾﻣﺑﺎﻟن ﭬردان ﻣﻧﺗري‬ Pengarah
Timbalan Perdana

Menteri

SINGKATAN

Singkatan inisialisme bagi nama jabatan,
organisasi, pertubuhan, syarikat dan
seumpamanya serta singkatan inisialisme bagi
nama jawatan, pangkat, gelaran dan
seumpamanya dalam bahasa Melayu (yang
dilafazkan huruf demi huruf) ditulis dengan
menggunakan huruf dalam abjad Jawi dan
dibubuh tanda titik selepas setiap huruf
tersebut.

Ejaan Jawi Rumi
PDRM ‫ڤدرم‬
ATM ‫اتم‬
PBB ‫ڤبب‬
TUDM ‫ت او د م‬

AKRONIM

Akronim nama khas atau akronim kata umum
dalam bahasa Melayu atau dalam bahasa Inggeris
( yang dilafazkan sebagai kata) boleh ditulis
lengkap sebagai kata.

SINGKATAN

Singkatan inisialisme bagi nama jabatan,
organisasi, pertubuhan, syarikat dan
seumpamanya serta singkatan inisialisme bagi
nama jawatan, pangkat, gelaran dan
seumpamanya dalam bahasa Inggeris (yang
dilafazkan huruf demi huruf) ditulis dengan
menggunakan sebutan atau nama huruf dalam
abjad Rumi yang ditulis Jawi dan dibubuh tanda

titik selepas setiap huruf tersebut.

Ejaan Jawi Rumi
‫اﯾﻛﯾم‬ IKIM
‫ﭬﺎس‬ PAS
UNESCO
‫ﯾوﻧﯾﺳﻛو‬

Ejaan Jawi Rumi
‫ﻋﯾم ﺳﻲ أي‬ MCA
‫ﭬﻲ اﯾل او‬ PLO
‫ﻛﻲ اﯾل اﯾس اءي‬ KLSE

KAEDAH
(SERAPAN B

KATA SERAPAN BAHASA
INGGERIS

Kata serapan daripada bahasa
Inggeris yang ada satu suku kata
dieja mengikut bunyi sebutan,
manakala yang lebih dari satu suku
kata di eja mengikut ejaan rumi

EJAAN JAWI RUMI

‫ﺑﺎﺳﯾﻛل‬ Basikal

‫ۏﯾدﯾﺎو‬ Video

‫ﻓﯾزﯾك‬ Fizik

H EJAAN
B. INGGERIS)

KAEDAH PERTAMA

Konsonan [k] di suku kata
akhir dieja dengan huruf kaf
dalam ejaan Jawi.

EJAAN JAWI RUMI
‫ﺑﻠوك‬ Blok
Subjek
‫ﺳوﺑﺟﯾك‬ Klinik
‫ﻛﻠﯾﻧﯾك‬

KAEDAH KEDUA

Gugusan konsonan di akhir kata
tidak dirangkaikan

EJAAN JAWI RUMI
‫ﺗﯾك س‬ Teks
Video
‫اﻧﺳورن س‬ Golf
‫ول ف‬

KAEDAH KETIGA

Menggunakan huruf va ( ‫( ؤ‬bagi
padanan huruf ‘v’.

EJAAN JAWI RUMI
‫ؤﯾﺳﺎ‬ Visa
‫ؤﯾﺳوال‬ Visual
‫ۏﯾۏو‬ Vivo

KAEDAH KEEMPAT

Dieja mengikut sebutan suku kata
dalam bahasa Melayu.

EJAAN JAWI RUMI
‫ﻛوءﯾر‬ Koir
‫دﯾﺋت‬ DIET
‫ﺑور ر‬ Burger

KAEDAH KELIMA

Gugusan konsonan pada awal
dan tengah kata dirangkaikan
tanpa sisipan apa-apa huruf
vokal

EJAAN JAWI RUMI

‫ﻛﻠﯾﻧﯾك‬ Klinik

‫اﺑﺳﺗرك‬ Abstrak

KAEDAH K

Semua huruf [g] d
huruf ga dalam Ja

EJAAN JAWI
‫ﺗﯾﻛﻧوﻟو ﻲ‬
‫ا ﯾﻧدا‬
‫ﯾوﻟو ﻲ‬

KEENAM

dieja dengan
awi

RUMI
Teknologi
Agenda
Geologi

KAEDAH EJAAN KATA Ist
PINJAMAN BAHASA se
ARAB Ba

Kata yang berakhir dengan Di
suku kata terbuka dengan as
vokal [a], [i], [u] bila menjadi dit
kata terbitan dengan akhiran vo
atau partikel perlu ditulis ke
dengan alif, ya atau wau. da

Tauhid-Mentauhidkan ‫ ﻣﻧﺗوﺣﯾدﻛن‬- ‫ﺗوﺣﯾد‬ Te
‫ ﻣ ﺣﺎﺟﯾﻛن‬- ‫ﺣﺞ‬ Ba
Haji - Menghajikan ‫ ﻣﻣﻔﺗواﻛن‬- ‫ﻓﺗوى‬ die
m
Fatwa - ba
memfatwakan

Kaedah Rumi Jawi
Sujud
tilah khusus dieja Tawaf ‫ﺳﺟود‬
eperti ejaan asal Wuduk ‫طواف‬
ahasa Arab ‫وﺿوء‬
Izin
ikekalkan abjad Sifir ‫اﯾذﯾن‬
sal tetapi Zikir ‫ﺻﯾﻔﯾر‬
tambah huruf ‫ذﯾﻛﯾر‬
okal untuk elak Sabun
ekeliruan sebutan Kerusi ‫ﺳﺎﺑون‬
an makna. Kertas ‫ﻛروﺳﻲ‬
‫ﻛرﺗس‬
erserap dalam
ahasa Melayu
eja seperti
mengeja kata jati
ahasa Melayu

KAED

- Alif maqsu
dalam ejaa

- Diganti den
dibentuk ka
dengan akh

‫ﺗﻌﺎﻟﻰ‬

‫ﻓﺗوى‬

DAH

urah dikekalkan
an Jawi
ngan alif bila
ata terbitan
hiran

Taala

Fatwa

KATA PINJAMAN
DAN BAHAS

● Penggunaan huruf ta’ m
maftuhah

● Penggunaan huruf ha ( ‫ح‬
● Penggunaan huruf kaf (

N BAHASA ARAB
SA INGGERIS

marbutah dan ta’

‫ )ح‬dan ha’ ( ‫)ه‬
‫ ) ك‬dan qaf ( ‫)ق‬

Penggunaan huruf ta’
marbutah dan ta’ maftuh

● Hanya perkataan daripada Bahasa Arab
sahaja kekal menggunakan ta marbutan
atau ta simpul. Contoh adalah seperti
dibawah.

● Hanya perkataan daripada Bahasa Arab
sahaja kekal menggunakan ta marbutan
atau ta simpul. Contoh adalah seperti
dibawah.

’ Contoh:
hah

Ejaan Rumi Ejaan Jawi
Surat (biasa)
Surah (Arab) ‫ﺳورت‬
Ayat (Al-quran) ‫ﺳورة‬
Ayat (Biasa) ‫اﯾﺔ‬
‫اﯾﺎت‬

Penggunaan huruf ha
( ‫ )ح‬dan ha’ ( ‫)ه‬

● Huruf ‘Ha’ pedas (‫ )ح‬merupakan salah satu
huruf yang terdapat dalam huruf asal Arab.

● Huruf ‘Ha’ pedas (‫ )ح‬ini dipadankan dengan
huruf ‘h’ dalam Rumi sama dengan huruf ‘Ha’
bulat (‫ )ھـ‬walaupun makhrajnya berbeza.

● semua perkataan yang menggunakan huruf
ini merupakan kata yang berasal daripada
kata Arab atau istilah yang disebut sekarang
kata serapan bahasa Arab.

Contoh:

Ejaan Rumi Ejaan Jawi
Habib
Hadir ‫ﺣﺑﯾب‬
Hafaz ‫ﺣﺎﺿﯾر‬
Hakiki ‫ﺣﻔظ‬
‫ﺣﻘﯾﻘﻲ‬

Penggunaan huruf kaf ( ‫) ك‬
dan qaf ( ‫)ق‬

● Semua huruf ‘k’ yang menjadi awalan
atau akhiran suku kata sama ada di
awal, tengah atau akhir sesuatu
perkataan yang berasal dari Bahasa
Inggeris hendaklah ditukar kepada
huruf (‫)ك‬. Contohnya :

1. Konsep = ‫ﻛوﻧﺳﯾڤ‬

2. Objektif = ‫أوﺑﺟﯾﻛﺗﯾف‬

Contoh:

● Sekiranya huruf ‘k’ yang berada di akhir
perkataan berasal daripada Bahasa
Inggeris yang mengekalkan huruf ‘s’
selepasnya, maka huruf ‘s’ tersebut
hendaklah disimpulkan dengan huruf
‘‫ ’س‬dan ditulis secara berasingan.
Contohnya :

1. Konteks = ‫ﻛوﻧﺗﯾك س‬
2. Teks = ‫ﺗﯾك س‬

● Semua huruf ‘k’ yang berada di akhir
perkataan yang berasal dari bahasa
Arab hendaklah dikekalkan
keasliannya, sama ada menggunakan
huruf (‫ )ك‬ataupun (‫)ق‬. Contohnya

1. Munafik = ‫ﻣﻧﺎﻓق‬
2. Imsak= ‫اﻣﺳﺎك‬

Rujukan :

Ali Ghozali. (2013, 17 Ogos) Pedoman Jawi. Bogor A
https://www.slideshare.net/alighozali/pedom

Kementerian Pendidikan Malaysia. (2018). Modul P
Perguruan.

Malaysia (PDRM) MOD Kursus dalam Cuti (KD

Aisya Humaira’. (2013, 15 Mac). Sebutan bagi Kata S
Ilmu di IPG. Blogger.

http://studentipg.blogspot.com/2011/03/seb

Aminuddeen Mohammad. (2013, 14 April). Formula
https://www.slideshare.net/abusyiham/form

Agricultural. From Slideshare
man-jawi

Pendidikan Islam. Program Diploma

DC). Institusi Pendidikan Guru Malaysia

Serapan daripada Bahasa Inggeris. Berkongsi

butan-bagi-kata-serapan-daripada.html

a Pintar Jawi. Slideshare.
mula-pintar-jawi