45
46
ประเมินประสิทธิภาพระบบควบคุมภายในตามแนวทาง COSOของสำนกั งานปองกนั ควบคุมโรคท่ี
จังหวดั ขอนแกน
หลักการและเหตผุ ล/ ทม่ี า
การควบคุมภายใน โปรงใส ตรวจสอบได และมีมาตรการปองกันการทุจริตในเชิงรุก เปนกลไกหนึ่ง
ในการสรางหนวยงานราชการ ๔.๐ ตามพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ.๒๕๖๑ ซ่ึงบัญญัติ
ใหหนวยงานของรัฐจัดใหมีการตรวจสอบภายใน การควบคุมภายใน และการบริหารจัดการความเส่ียง
ซ่ึงปจจุบันใหถือปฏิบัติตามมาตรฐานและหลักเกณฑปฏิบัติการควบคุมภายในสำหรับหนวยงานของรัฐ
พ.ศ.๒๕๖๑ จากการตรวจสอบผลการดำเนินงานควบคุมภายใน ปงบประมาณ ๒๕๖๒ จากกลุมตรวจสอบ
ภายใน กรมควบคุมโรค พบวา สคร.ท่ี ๗ จังหวัดขอนแกน ไดจัดวางระบบการควบคุมภายในไวแลว กลาวคือ
๑) มีคำสั่งแตงตั้งคณะกรรมการจัดทำระบบควบคุมภายใน และคณะกรรมการติดตามประเมินผลระบบ
ควบคุมภายใน ๒) เอกสารประกอบการดำเนินการจัดวางระบบการควบคุมภายในไมครบถวน
เชน แบบประเมินองคป ระกอบ และแบบสอบถามการควบคุมภายใน ๓) มกี ารจดั ทำผังข้ันตอนการปฏิบัติงาน
ทุกกระบวนงาน ๔) มีสรุปผล จัดสงรายงานใหกองบริหารการคลังแลว ซ่ึงจากปญหาดังกลาวจึงเปนที่มาของ
การพัฒนาความครบถวนของเอกสารประกอบการดำเนินการจัดวางระบบการควบคุมภายใน โดยเฉพาะการ
ประเมินองคประกอบระบบควบคุมภายใน ตามแนวทางของ COSO มี ๕ องคประกอบ ไดแก
๑) ดานสภาพแวดลอมของการควบคุม ๒) ดานการประเมินความเส่ียง ๓) ดานกิจกรรมการควบคุม
๔) ดานสารสนเทศและการสื่อสาร ๕) ดานการติดตามและประเมินผล ซึ่งมี ๒ ประเด็น ไดแก ดานคุณภาพ/
ปริมาณของงาน และ ดานเวลา/วธิ ีการ/คาใชจา ย ผูพัฒนาจึงสนใจทำการประเมินประสิทธิภาพระบบควบคุม
ภายในตามแนวทางของ COSO คาดวา จะทำใหทราบประสิทธิภาพการดำเนินงานของระบบควบคุมภายใน
ตลอดจนนำผลการประเมินไปพัฒนาระบบใหนำสูหนวยงานราชการ ๔.๐ ตามนโยบายการสรางระบบการ
ควบคุมภายใน โปรงใส ตรวจสอบได และมีมาตรการปองกันการทุจรติ ในเชงิ รุกตอไป
วธิ กี ารดำเนินงาน
เปนการวิจัยเชิงพรรณนา ประชากรและกลุมตัวอยางคือบุคลากร สคร.๗ ขอนแกน ทุกคน ๒๐๗ คน
เคร่ืองมือท่ีใชในการเก็บรวบรวมขอมูลคือ แบบสอบถาม ซ่ึงตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาโดยผูเช่ียวชาญ
๔ ทาน คา IOC มากกวา ๐.๕ ทุกขอ คาความเช่ือมั่นโดยคาสัมประสิทธ์ิแอลฟาครอนบาค (Coefficient
Alpha’s Cronbach) ๐.๙๑ วิเคราะหขอมูลเชิงปริมาณดวยสถิติพรรณนา และขอมูลเชิงคุณภาพดวยการ
วิเคราะหเ ชงิ เนอ้ื หา
ผลลัพธท ไ่ี ด/ ผลการดำเนนิ งาน
บุคลากร ๒๐๗ คน สวนใหญเปนเพศหญิง อายุเฉล่ีย ๔๗.๘๐ (S.D. = ๑๑.๖๗) สถานภาพคู รอยละ
๔๕.๘๙ ตำแหนง นักวิชาการสาธารณสุข รอ ยละ ๒๕.๖๐ จบการศึกษาระดับปริญญาตรหี รือเทยี บเทา รอยละ
๕๗.๐๐ รายไดเฉล่ียตอเดือนเฉล่ีย ๓๔,๔๓๖.๓๙ (S.D. = ๑๒,๔๐๓) อายุราชการเฉล่ีย ๑๘.๑๔ ป
(S.D. =๑๑.๙๘) ปฏิบัติงานท่ีกลุมโรคติดตอ รอยละ ๓๓.๓๓ และบุคลากรสวนใหญเคยไดยินการควบคุม
ภายใน รอ ยละ ๔๐.๕๘
47
ภาพรวมความคดิ เห็นตอประสิทธภิ าพระบบควบคุมภายในตามแนวทาง COSO ของ สคร.ท่ี ๗ จังหวัด
ขอนแกน คะแนนเฉลี่ยอยูในระดับมาก ( X = ๓.๙๗, S.D. = .๖๒) ดานท่ีมีคะแนนเฉล่ียสูงสุดคือ ดานการ
ติดตามและประเมินผล อยูในระดับมาก ( X = ๔.๐๒, S.D. = .๖๔) รองลงมาคือ ดานกิจกรรมการควบคุม
อยูในระดับมาก ( X = ๔.๐๑, S.D. = .๗๐) ดานเวลา/วิธีการ/คาใชจาย อยูในระดับมาก ( X = ๓.๙๗,
S.D. = .๖๘) ดานสารสนเทศและการสื่อสาร อยูในระดับมาก ( X = ๓.๙๖, S.D. = .๖๕) ดานสภาพแวดลอม
ของการควบคุม อยูในระดับมาก ( X = ๓.๙๖, S.D. = .๗๓) ดานคณุ ภาพของงาน/ปริมาณของงาน อยูในระดับ
มาก ( X = ๓.๙๕, S.D. = .๖๔) และดานการประเมินความเส่ียง อยใู นระดับมาก ( X = ๓.๙๕, S.D. = .๖๙)
48
49
สำนักงานปองกันควบคุมโรคที่ ๘ จงั หวดั อุดรธานี
ถอดรหสั ความสำเร็จองคกรคณุ ธรรมตนแบบ สูส ังคมคุณธรรม สคร.๘ จ.อุดรธานี
หลกั การและเหตผุ ล/ที่มา
สำนักงานปองกันควบคุมโรคที่ ๘ จังหวัดอุดรธานีเนื่องจากเปนหนวยงานท่ีจัดต้ังข้ึนใหม มีขอจำกัด
ดานทรัพยากร ไดเร่ิมตนการดำเนินงานดานคุณธรรมจริยธรรมจากกิจกรรม “จิตอาสา” ท่ีผูและบุคลากร
ดำเนินการภายใตขอจำกัดของหนวยงานมาอยางตอเนื่อง และได พัฒนาตอยอด ขยายผลสูการสงเสริม
คณุ ธรรม จริยธรรม และความโปรงใส ใหครอบคลมุ ผานการจัดทำแผนปฏิบัตกิ ารที่ชัดเจน และตั้งเปาหมายท่ี
ทาทาย เพื่อขอรับการประเมินเปน “องคกรคุณธรรมตนแบบ” ของกรมควบคุมโรค วิธีการดำเนินงาน
หนวยงานไดดำเนินงานตามแผนปฏิบัติการสงเสริมสรางเสริมคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต
สำนักงานปอ งกันควบคมุ โรคท่ี ๘ จังหวดั อดุ รธานี ภายใตยุทธศาสตรท้ัง ๔ ขอ ดงั น้ี
๑. ยุทธศาสตรที่ ๑ การผลักดันเชิงนโยบายดานคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต
สูภารกิจ งานวิชาการและบริการใหไดมาตรฐานสากล โปรงใส ตรวจสอบได เกิดภาพลักษณที่ดีโดยมีการ
ประกาศ เจตนารมณการเปนองคกรคุณธรรม และถายทอดนโยบายสูการปฏิบัติงานของบุคลากรหนวยงาน
และลงนาม บันทึกขอตกลง (MOU) ในการขับเคลื่อนองคกรดานคุณธรรมฯ DDC Zero Tolerance
และถายทอดทิศทางการดำเนินงานรวมถึงแผนปฏิบัติการผานการประชุมพัฒนาระบบการควบคุมภายใน
โปรงใส ตรวจสอบได และปองกันการทุจริตเชิงรุกของหนวยงาน และสื่อสารผานชองทางออนไลน
ทาง Social media
๒. ยุทธศาสตรที่ ๒ การพัฒนาความรวมมือระหวางเครือขายภายใน ประเทศและระหวาง
ประเทศ ตามหลักคุณธรรมจริยธรรม และตอตานการทุจริต จัดกิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา
พระมหากษัตริย เนื่องในวันสำคัญตาง ๆ จัดกิจกรรมจิตอาสาทำความดีเชน ทำความสะอาดบริเวณสำนักงาน
และสรางการมี สวนรวมกับชุมชน วัด ในวันปใหมไทย และจัดกิจกรรม รวมน้ำใจ ปนไออุน บริจาคส่ิงของ
ใหกับผูดอยโอกาส รวมกับภาคีเครือขาย และผูมีสวนไดสวนเสียภายนอก โดยกิจกรรมเกิดจำกความตองการ
ของบคุ ลากร และ เครือขาย และมีการประเมินผลเพ่ือการพัฒนากิจกรรมใหดยี ิ่งขนึ้ อยางตอเน่อื ง
๓. ยุทธศาสตรท่ี ๓ การปฏิรูปกลไก พัฒนาระบบบริหารจัดการทรัพยากร สินทรัพย
เทคโนโลยี สารสนเทศ และการติดตามประเมินผลใหมีประสิทธิภาพ ตามมาตรฐานที่กำหนด โปรงใส
ตรวจสอบไดโดย มีการพัฒนาและเผยแพรคูมือกระบวนการจัดการเร่ืองรองเรียนผูมีสวนไดสวนไดสวนเสีย
ท้ังภายในและ ภายนอกรับทราบโดยท่ัวกัน ผานชองทางสื่อสารที่หลากหลาย ของหนวยงาน และช้ีแจงแบบ
สำรวจ ITA พรอม ทั้งติดตามกำกับใหบุคลากรเขาตอบ IIT ประชาสัมพันธเครือขายภายนอกใหเขาตอบ EIT
ในระบบ ITAS ตาม ระยะเวลาที่กำหนด และนำผลการสำรวจมาใชเปนขอมูลในการพัฒนาในการดำเนินการ
ตอ ไป
๔. ยุทธศาสตรที่ ๔ การยกระดับ พัฒนาศักยภาพองคการเปนกรมคุณธรรม ใหมีคุณภาพ
มีขีดสมรรถนะสูง ทันสมัย ยึดม่ันในหลักคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต หนวยงานมีกระบวนการ
ยกยอง เชิดชู บุคคลที่ทำความดี หรือหนวยงานมีโครงการ กิจกรรมดีเดน ในการสงเสริมคุณธรรมเปาหมาย
จนเปนแบบอยางไดเชน กระบวนการคัดเลือกบุคลากรดีเดน กระบวนการมอบใบประกาศเกียรติคุณ
50
ใหแ ก บคุ ลากรผสู นับสนุนการปฏิบตั ิงานในสถานการณโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ ณ พ้ืนทีก่ ักกันโรคแหง
รัฐ (State Quarantine) และพื้นที่สถาบันปองกันควบคุมโรคเขตเมือง กระบวนการคัดเลือกบุคคลตนแบบ
ดา นคณุ ธรรมของกรม ควบคุมโรค การถายทอดองคความรบู ุคคลตนแบบดา นคุณธรรม จริยธรรม และตอ ตาน
การทุจริต รวมไปถึงการจัดทำฐานขอมูลประวัติ ผลงานบุคคลดีเดนในดานตาง ๆ เพ่ือเปนแหลงเรียนรู
ตงั้ แต ปง บประมาณ ๒๕๖๑
ผลลพั ธท ี่ได/ ผลการดำเนินงาน
จากการดำเนินงานตามแผนปฏิบัติการ อยางมีเปาหมาย และพัฒนาอยางตอเน่ือง สงผลให สคร.๘
อุดรธานี จาก “องคกรสงเสริมคุณธรรม” ในป พ.ศ. ๒๕๖๒ และ พ.ศ. ๒๕๖๓ สูการไดรับการคัดเลือกเปน
“องคกรคณุ ธรรมตน แบบ” และรวมถึงบุคลากรของหนวยงาน ไดรับคัดเลือกใหไดรบั รางวัลบุคลากรดเี ดนดาน
คุณธรรม จริยธรรม กรมควบคุมโรค โดยปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔ ไดรับรางวัลรองชนะเลิศ อันดับ ๑
ประเภท ลูกจางประจำ และรางวัลชมเชย ประเภทขาราชการ รวมถึงจัดเวที “ฅนคุณธรรม” ใหมกี ารถา ยทอด
ประสบการณเพื่อแลกเปล่ียนเรียนรู และนำขอมูลที่ไดไปจดั ทำทะเบียนประวัติ ผลงานบุคคลดเี ดนในดานตาง
ๆ เพ่ือเปนแหลง เรยี นรูส ำหรบั บคุ ลากรในหนวยงานและภาคเี ครือขา ยอื่น ๆ ตอไป
51
52
สำนกั งานปองกนั ควบคมุ โรคท่ี ๑๐ จงั หวดั อบุ ลราชธานี
สคร.๑๐ อบ. สานพลังความดี “คดิ ดี พูดดี ทำดี” สูการเปน องคกรคุณธรรมตนแบบ
หลักการและเหตผุ ล/ทีม่ า
“คิดดี พูดดี ทำดี” เปนตนทุนความดที ่ีมีในทุกคน ไมตอ งซื้อตองขาย ตองเพ่ิมเติมดวยการปฏิบัติเอง
ผลท่ีไดนอกจากนำมาซึ่งความสุขสวนตน คนรอบขาง ยังกอใหเกิดผลมหาศาลกับความสุขของสังคม
ชุมชน สคร.๑๐ อบ. จึงไดผสานพลังความดีจากทุกความดี นำมาใชในการขับเคล่ือนสงเสริม ปลูกฝง พัฒนา
ดานคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต ภายใตความเช่ือมโยงและสอดคลองกับแผนแมบทสงเสริม
คุณธรรมแหงชาติ ฉบับท่ี ๑ (พ.ศ. ๒๕๕๙–๒๕๖๔) และนโยบายกรมควบคุมโรค คานิยมองคกร MOPH ตาม
แนวคิด พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา และกตัญู เพ่ือนำพา “สคร.๑๐ ใสสะอาด รวมตานทุจริต
(ODPC ๑๐th Zero Tolerance)” มุงสูการเปนองคกรคุณธรรมตนแบบ ประกอบกับในสถานการณปจจุบันท่ี
มีการแพรระบาดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรนา ๒๐๑๙ การสรางการมีสวนรวม รวมคิด รวมทำ รวมมือ รวมใจ
รวมรับผิดชอบ ของบุคลากรทุกระดับจึงเปนกุญ แจสำคัญ โดยเฉพาะยกระดับพัฒ นาบุคลากร
ดานการใหบริการ ดวยจิตบริการ ดวยความเสมอภาคและ เทาเทียม สูการเกิดภาพลักษณ ที่ดี
เปน “องคก รคุณธรรมตน แบบ” ที่ไดรบั ความช่ืนชมยกยองสบื ไป
วธิ กี ารดำเนนิ งานภายใตหลักการ
คดิ ดี ทบทวนวิเคราะหผลการดำเนินงาน แตง ตัง้ คณะกรรมการสงเสริมคุณธรรม จรยิ ธรรม
พูดดี ประกาศเจตนารมณการรวมพลังขับเคลื่อนเปนองคกรคุณธรรมตนแบบ รวมตอตานการทุจริต
สอ่ื สาร ถายทอด ใหกำลงั ใจ ยกยองเชดิ ชู
ทำดี จัดทำแผนปฏิบัติการสงเสริมคุณธรรมของหนวยงานแบบมีสวนรวม สนับสนุน ติดตาม
ประเมนิ ผล
สรุปผลการดำเนินงานสงเสริมคุณธรรม จริยธรรม เพื่อพัฒนายกระดับแบบมีสวนรวมมุงสูการเปน
องคกรคณุ ธรรมตนแบบตอไป
ผลลัพธที่ได/ ผลการดำเนนิ งาน
ผลการผสานคิดดี พูดดี ทำดี ในการขับเคล่ือนดำเนินงานสูการเปนองคกรคุณธรรมตนแบบ
ตามแนวคิด“พอเพยี ง วนิ ยั สจุ รติ จิตอาสา และกตญั ู” มดี งั นี้
คุณธรรมพอเพียง หนวยงานนอมนำปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใชในมาตรการองคกร
“รูรักษ ประหยัดพลังงานไฟฟา” โดยมีคณะกรรมการเพิ่มประสิทธิภาพทุกกลุมรวมสนับสนุนการปฏิบัติตาม
มาตรการองคกร พบวา การใชพลังงานไฟฟาของหนวยงานในรอบ ๓ ป (๒๕๖๒–๒๕๖๔) หนวยงานใช
พลังงานไฟฟาเกินคามาตรฐานที่กำหนดคิดเปนรอยละ ๒๐๔.๙๓, ๑๙๔.๗๓, ๒๔๘.๙๗ ตามลำดับ
ทั้งน้ีหนวยงานไดสงเสริมมาตรการการลดใชกระดาษในรูปแบบตางๆ เชน ใชในรูปแบบไฟลอิเล็กทรอนิกส,
การประเมินตางๆ ในรูปแบบออนไลน รวมท้ังมีการสง เสริมใหม ีกจิ กรรมตลาดนัดนำสินคามาจำหนายออนไลน
สรางสุขในหนวยงาน สรางรายไดเสริม และมีการประเมินความพึงพอใจอยูในระดับมากท่ีสุด คิดเปนรอยละ
๙๐.๑๗ ซ่ึงสงผลใหการประเมิน happinometer มิติ happy money บุคลากรมีความสุขเพิ่มข้ึน
จากป ๒๕๖๒ อยใู นระดับ Unhappy และป ๒๕๖๓ - ๒๕๖๔ อยใู นระดับ happy
53
คณุ ธรรมวนิ ัย หนว ยงานสงเสริมใหบคุ ลากรปฏิบัติตามระเบียบทางราชการ พบวา ในรอบป
ท่ีผานมาไมมีบุคลากรมีความผิดทางวินัย ปฏิบัติตามกฎระเบียบการเงิน การคลัง และการพัสดุ มีการคัดแยก
ขยะในหนวยงาน รณรงคก ารใชถงุ ผา แทนถุงพลาสตกิ ลดการใชโ ฟม เปนตน
คุณธรรมสุจริต ผูบริหารและบุคลากรรวมประกาศเจตนารมณ “สคร.๑๐ ใสสะอาด
รวมตานทุจริต (ODPC๑๐ Zero Tolerance)” คิดเปนรอยละ ๘๐.๘๒ มีการเสริมสรางความรูดานการ
ปองกันและปราบปรามการทุจริต และสรางภูมิคุมกันในการปฏิบัติราชการใหแกบุคลากร โดยในป
๒๕๖๔ -๒๕๖๕ มีผลการประเมินคุณธรรมและความโปรงใสในการดำเนินงานภาพรวมของหนวยงานอยูใน
ระดับมาก คาเฉลี่ยเทากับ ๓.๒๑ ๓.๑๕ คิดเปนรอยละ ๘๐.๑๕, ๗๘.๘๑ ตามลำดับ ระดับ B ท้ังนี้หนวยงาน
ตอ งวิเคราะหประเด็นท่ีตองเรงรัดสื่อสารพัฒนายกระดับตอไป สำหรบั ผลการประเมินตนเองเพื่อรองรับการนำ
นโยบายคา นิยม MOPH ไปสกู ารปฏิบัติ พบวา ภาพรวมผลการประเมินอยใู นระดบั มาก คาคะแนนเฉล่ยี ๔.๔๓
เมื่อจำแนกรายประเด็นท่ีบุคลากรประเมินตนเองอยูในระดับมากท่ีสุด มีคาคะแนนเฉลี่ยสูงสุด ๓ อันดับแรก
ใน ๒ หมวด รวม ๔ ประเด็น ไดแก M : Mastery เปนนายตนเอง โดยมีคาคะแนนเฉล่ียสูงสุด ๔.๖๕
ในประเด็นการปฏิบัติหนาที่ดวยความซื่อสัตยสุจริตและประเด็นการยึดประโยชนสวนรวมปฏิเสธผลประโยชน
ทับซอน รองลงมาหมวด P : People Centered ใสใจประชาชน ประเด็นการใหบริการอยางเทาเทียม
สะดวกสบาย มีน้ำใจ เอื้อเฟอ และเปนท่ีไววางใจ และประเด็นการใชทรัพยากรของรัฐอยางประหยัดและรู
คณุ คา มคี าคะแนนเฉลี่ย เทา กบั ๔.๖๑ และ ๔.๕๘ ตามลำดับ
คุณธรรมจิตอาสา หนว ยงานสงเสริมใหบคุ ลากรทำความดดี ว ยหวั ใจและจัดกิจกรรมจิตอาสา
อยางตอเนื่อง เชน จิตอาสาบำเพ็ญประโยชนทำความสะอาดทำนุบำรุงวัดรวมกับศูนยอนามัยที่ ๑๐ จังหวัด
อุบลราชธานี สงเสริมการบริจาคโลหิต บริจาคทาน มอบอุปกรณปองกันควบคุมโรควัสดุทางการแพทยแก
โรงเรียนและศูนยแยกกักผูปวยโควิด-๑๙ ในชุมชน มอบเวชภัณฑปองกันและรักษาโรคและส่ือความรูการ
ปองกันตนเองในสถานการณนำ้ ทวม รวมถึงการหมนุ เวียนของบุคลากรรวมคดั กรองผูมารับบริการตรวจหาเชื้อ
Covid-๑๙ ทั้งในและนอกหนว ยงาน
คุณ ธรรมกตัญู สงเสริมใหบุคลากรเขารวมกิจกรรมเทิดทูนสถาบันชาติ ศาสนา
พระมหากษัตรยิ รวมกับเครือขายภายในและภายนอก รวมงานรัฐพิธีของจังหวดั โดยสนับสนนุ บุคลากรเพ่อื คัด
กรอง Covid-๑๙ ตามมาตรการควบคุมโรค มีการประดับธงชาติไทยคูกับธงอักษร และประดับผารอบ
หนวยงาน รวมกิจกรรมสวดมนต เจริญสมาธิกรมควบคุมโรคผานระบบออนไลน รวมถึงสงเสริมกิจกรรมสืบ
สานวัฒนธรรมประเพณี เชน รดนำ้ ขอพรผูอ าวุโส ทำบุญตักบาตรในวันสำคัญทางศาสนา ลอยกระทงออนไลน
เปนตน
นอกจากนี้หนวยงานไดประกาศยกยองเชิดชูบุคลากรท่ีทำความดีเปนแบบอยางและบคุ ลากร
ที่มีผลงานดีเดน เพื่อสรางขวัญกำลังใจและสรางแรงบันดาลใจใหบุคลากรมีความเช่ือมั่นและศรัทธาในการทำ
ความดีและสรา งผลงานจนเกดิ ผลเปนทปี่ ระจกั ษอกี ดว ย
บทสรุป ภาพรวมการขับเคล่ือน สคร.๑๐ สูการเปนองคกรคุณธรรมตนแบบ สวนใหญ
ดำเนินการไดตามเปาหมายโดยมีคุณธรรมที่โดดเดนในเรื่องจิตอาสาและกตัญู สวนคุณธรรมวินัยในเรอื่ งการ
สงเสริมชองทางการรองเรียน และคุณธรรมสุจริต ในประเด็นผลการประเมิน ITA ยังคงเปนชองวางเพื่อเปน
โอกาสพัฒนาหนวยงานตอ ไป
54
55
สำนกั งานปองกันควบคุมโรคที่ ๑๑ จังหวัดนครศรธี รรมราช
๖ ก. สอู งคก รคุณธรรมตน แบบ
หลกั การและเหตุผล/ท่มี า
สำนักงานปอ งกนั ควบคุมโรคท่ี ๑๑ จังหวัดนครศรีธรรมราช ใหค วามสำคัญในการสง เสรมิ ใหบุคลากร
ในองคกรเปนคนคุณธรรม ดำรงชีวิตถูกตองดีงามตามหลักศาสนาและวิถีวัฒนธรรมไทย โดยยึดมั่นและปฏิบัติ
ตามหลักธรรมทางศาสนา นอมนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาปฏิบัติ ชวยกันสรางสรรคสังคมแหง
คุณธรรมใหมีการพัฒนาที่สมดุล จึงนำกรอบแนวทางในการขับเคลื่อนพัฒนางานดานคุณธรรม จริยธรรม
และตอตานการทุจริตของหนวยงานในสังกัดกรมควบคุมโรค มาปรับใชโดยการมีสวนรวมของบุคลากร
สรางแนวคิด ๖ ก. สูองคกรคุณธรรมตนแบบ ใหสามารถดำเนินงานไดอยางเปนรูปธรรม เกิดประสิทธิภาพ
สูงสุด และเปนไปตามวัตถุประสงค ตลอดจนสามารถดำเนินงานไดสอดคลองกับภาพของประเทศ รวมท้ัง
ปลกู ฝง วธิ คี ดิ ปลุกจิตสำนึก สรา งวัฒนธรรม และพฤติกรรมทซี่ ่อื สตั ยส ุจรติ ใหก บั บคุ ลากรภายในหนวยงาน
วธิ กี ารดำเนินงาน
สำนักงานปองกันควบคุมโรคที่ ๑๑ จังหวัดนครศรีธรรมราช มีการดำเนินงานโดยยึดหลักการทำงาน
โดยใช ๖ ก. มาดำเนนิ งานคุณธรรม จรยิ ธรรมภายในหนว ยงาน ดังนี้
๑. ก. กรรมการ หนวยงานมีการดำเนินการทบทวน แตงต้ังคณะกรรมการและคณะทำงานการ
สงเสรมิ คณุ ธรรม จริยธรรม และตอ ตานการทุจรติ
๒. ก. กิจกรรม หนวยงานมีการดำเนินกิจกรรมวันสำคัญทางศาสนา สวดมนต เจริญสมาธิกอน
ปฏิบัติงาน และกิจกรรมแบงปน เชน กิจกรรมปนน้ำใจจากผูใหสูผูรับฝาวิกฤต COVID –๑๙ กิจกรรม
มหกรรมเคลยี ร “โละตสู งตอบญุ ” บรจิ าคเส้ือผา และกิจกรรมปลูกเพ่อื แบงปน
๓. ก. กอการดี หนวยงานรวมกับภาคีเครือขายท้ังภายในและภายนอกหนวยงานในการดำเนิน
กจิ กรรมจติ อาสา และหนวยแพทยเคลือ่ นที่ ในการรว มปฏบิ ตั ิงาน
๔. ก. กำกับติดตาม รายงานผลการดำเนินงานในการประชุมประจำเดือนและสื่อสารกิจกรรม
ผานชองทางออนไลน แอพพลิเคช่นั LINE และเวบ็ ไซตของหนวยงาน
๕. ก. กำลังใจสูการปฏิบัติ หนวยงานมีการคัดเลือกบุคคลตนแบบดานตางๆ ยกยองเชิดชูผาน
ชองทางแอพพลิเคชั่น LINE และเว็บไซตของหนวยงาน เพื่อสรางขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติงานของ
บุคลากร
๖. ก. กระจกสะทอน ถอดบทเรียนและแลกเปลี่ยนการดำเนินงานพัฒนาตอยอดในการเปน
“องคกรคณุ ธรรม”
56
ผลลพั ธท่ีได/ผลการดำเนนิ งาน
1. หนวยงานมีแนวทางการขับเคล่ือนและพัฒนาการดำเนินงานดานคุณธรรม จริยธรรม
และตอ ตานการทุจริตของกรมควบคมุ โรค ใหมคี วามตอ เนอ่ื งและยัง่ ยืน
2. หนวยงานเปนตนแบบในการดำเนินงานดานคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต
จนไดรบั การยกยองเปนองคก รคณุ ธรรมตน แบบ
3. บคุ ลากรในหนว ยงานมสี วนรว มในการดำเนินกจิ กรรม ดานคุณธรรม จริยธรรม และตอตาน
การทจุ ริต ตลอดจนไดรับการยกยอ งเปน บุคคลตน แบบดา นคณุ ธรรม จรยิ ธรรมของหนว ยงาน
57
58
สำนกั งานปอ งกันควบคุมโรคที่ ๑๒ จงั หวัดสงขลา
สคร.๑๒ สงขลา นอ มนำหลักปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อปญ หาทอ่ี ยากแก
“ความสุขทางการเงนิ ของบุคลากร Hobbies income to happy money”
สูค วามดที ี่อยากทำ“เพอื่ การแบงปน สูช ุมชน”
หลักการและเหตผุ ล/ท่มี า
ดวยกรมควบคุมโรค มีการกำหนดแผนยุทธศาสตรการสงเสริมคุณธรรม จริยธรรมและตอตานการ
ทุจริต กรมควบคุมโรค พ.ศ. ๒๕๖๕ – ๒๕๗๐ พรอมดวยนโยบายของผูบริหาร สำนักงานปองกันควบคุมโรคท่ี ๑๒
จังหวัดสงขลา ซึ่งใหความสำคัญตอการกำหนดกลยุทธและเปาหมาย และนำประเด็นยุทธศาสตรสูการปฏิบัติ
ใหเกิดความเช่ือมโยงดานคุณธรรม จริยธรรม การปองกันปราบปรามการทุจริต และวางรากฐานการสื่อสาร
พัฒนารปู แบบการเผยแพรข อมูล ใหเกิดการรับรู มีความรู ความเขาใจ ปลกู ฝง สรางคา นิยม ยึดม่ันในหลกั ศาสนา
รวมสืบสาน ประเพณีวิถีวัฒนธรรมท่ีดีงาม เนนพอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา กตัญู และนอมนำหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียงในการพัฒนาคุณภาพชีวิตใหบุคลากรทุกระดับมีพฤติกรรมที่ดีท่ีพึงประสงคเกิดบุคคลตนแบบ
สรางแรงบันดาลใจใหเปนคนดี เพื่อชวยในการขับเคลื่อนงานของหนวยงานอยางตอเนื่อง เปนระบบ สูวัฒนธรรม
ของหนวยงาน และเปนสงั คมคณุ ธรรม ตอ ไป
วธิ ีการดำเนินงาน
สำนักงานปองกันควบคุมโรคท่ี ๑๒ จังหวัดสงขลา มีวิธีการดำเนินงานโดยการนำประเด็นยุทธศาสตร
กำหนดกลยทุ ธและเปา หมายไปสูการปฏิบตั ิ ใหเ กิดความเชื่อมโยงดา นคุณธรรม จรยิ ธรรม การปองกันปราบปราม
การทุจรติ นอมนำหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียง วินยั สจุ รติ จิตอาสา กตญั ู และยดึ มั่นในหลกั ศาสนา ประเพณี
วถิ ีวัฒนธรรมทดี่ ีงาม เพอ่ื พฒั นาคณุ ภาพชีวติ ใหบ ุคลากรทุกระดับ ดงั แนวทาง/วิธกี ารดำเนินงาน ด ังภ าพ ป ระ ก อ บ น ี้
59
ผลลัพธทไ่ี ด/ ผลการดำเนินงาน
จากการนำแผนยทุ ธศาสตร และเกณฑการประเมินองคกรคุณธรรมไปสูการปฏิบัติภายใตแผนปฏิบัติการ
ดานการสง เสริมคุณธรรมจรยิ ธรรมและตอตา นการทุจรติ น้ัน หนว ยงานไดรับการพิจารณาเปน “องคกรคุณธรรมตน แบบ”
ของกรมควบคุมโรค (ปงบประมาณ ๒๕๖๔) และบุคลากรของหนวยงานนอมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
เพิ่มชองทางการสรางรายได จากงานอดิเรกสูอาชีพเสริม เพิ่มพูนรายได เพ่ิมเติมความสุขของบุคลากร
“Hobbies income to happy money” ลดและแกปญหาความสุขทางการเงินของบุคลากรภายในหนวยงาน
มีผลประเมินดานความสุขทางดานการเงิน (จากแบบสำรวจ Happinometer ประเด็น Happy Money)
ที่เพ่ิมมากขึ้น จากเดิมรอยละ ๔๙.๖ เพ่ิมเปนรอยละ ๕๙.๖ สงผลใหบุคลากรมีความสุข มีแรงจูงใจในการ
ปฏบิ ัตงิ านไดอยางมปี ระสิทธิภาพ เกดิ การแบงปนสูช ุมชน และมบี ุคลากรตนแบบดานคุณธรรมจรยิ ธรรมทยี่ ดึ หลัก
ปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง มีวินัย สุจรติ จิตอาสา และมคี วามกตัญู อยา งเปนรูปธรรมมากขน้ึ
60
61
กลุม งานจริยธรรม
HUMAN RIGHTS AWARDS ๒๐๒๐
รางวลั องคก รตน แบบดา นสิทธิมนุษยชน ป ๒๕๖๓
กรมควบคุมโรค
ภารกิจของกรมควบคุมโรค
๑. ศึกษา คนควา วิจัย พัฒนาและกำหนดมาตรฐานทางวิชาการและเทคโนโลยีตลอดจน การพัฒนา
บุคลากรดานปองกนั ควบคุมโรคและภยั คุกคามสุขภาพ ๒. เผยแพรค วามรทู างวิชาการดานการปองกันควบคุม
โรคและภัยทีค่ ุกคามสุขภาพ ๓. ควบคุม กำกับ นิเทศ และประเมินผลดา นควบคุมโรค ๔. ใหบรกิ ารรักษาฟนฟู
สภาพผูปวยเฉพาะโรค ๕. ประสานนโยบายและแผนปองกันควบคุมโรคและภัยท่ีคุกคามสุขภาพ
๖. พัฒ นาเครือขายการปองกันควบคุมโรค ตลอดจนการเฝาระวังโรคกับหนวยงานที่เกี่ยวของ
และองคก รทอ งถิ่น ๗. สรา งเครือขา ยความรวมมือกับนานาประเทศหรือองคกรระหวางประเทศในการปองกัน
ควบคมุ โรคและปญหาสุขภาพระหวางประเทศ
ผลลพั ธทไ่ี ด/ ผลการดำเนนิ งาน
กรมควบคุมโรคใหความสำคัญกับการขับเคล่ือนการดำเนินงานตามแผนสิทธิมนุษยชนแหงชาติ
ฉบับท่ี ๔ (พ.ศ. ๒๕๖๒ – ๒๕๖๕) โดย ประกาศเจตนารมณดานการสงเสริมและคุมครองสิทธิมนุษยชน
และกำหนดกิจกรรมไวในแผนปฏิบัติราชการกรมควบคุมโรค เพื่อเปนการนำนโยบายไปสูการปฏิบัติ
อยางเปนรูปธรรม และบรรลุวัตถุประสงคตามแผนสิทธิมนุษยชนแหงชาติ ฉบับที่ ๔ เชน ความสำเร็จ
ในการดำเนินงานควบคุมโรคโควิด-๑๙ ท่ีเปนที่ช่ืนชมของท่ัวโลก การดำเนินงานโรคพิษสุนัขบา
การลดการตีตราและการเลือกปฏิบัติเพ่ือยุตปิ ญหาเอดส การแกไขปญหาโรคเรื้อน ซ่ึงกรมควบคุมโรคอนุญาต
ใหผ ูประสบปญ หาจากโรคเร้ือนท่ีรบั การสงเคราะหสามารถเลือกสถานท่ีอยูอาศัยของตนเองไดวา จะอยใู นนคิ ม
โรคเร้อื นหรือในชุมชนเดมิ ของตนตามอนุสัญญาวา ดว ยสทิ ธิคนพิการ และการคัดกรองผูป วยวัณโรคในเรือนจำ
เปน ตน
ความสำคญั ของประเด็นดานสทิ ธิมนุษยชนที่นำไปสูความสำเร็จขององคก ร
เราคำนึงถึงเร่ืองสิทธิมนุษยชนในกระบวนการทำงานของกรมควบคุมโรค โดยนำมาจัดทำเปนระบบ
และบูรณาการในทุกระดับ ผานการสอดแทรกในแผนราชการกรมฯ ทุกปงบประมาณ เชน การพัฒนา
โครงสรางการบริการสาธารณสุข เพื่ออำนวยความสะดวกใหผูรับบริการ โดยเฉพาะกลุมเปราะบาง สามารถ
เขาถึงบริการสาธารณสุขท่ีมีประสิทธิภาพไดโดยงาย หรือการดำเนินการควบคุมโรคติดเช้ือวัยรัส
โคโรนา ๒๐๑๙ ท่ีดำเนินการบงั คับใชกับทกุ คนเปนมาตรฐานเดยี วกันโดยไมเลือกปฏิบัติ รวมทั้งการดำเนินการ
เชิงรุกเพ่ือสรางความรูความเขาใจที่ถูกตองใหแกประชาชน โดนเฉพาะชุมชนบริเวณรอบสถานที่กักกัน
จนกระทั้งไมมีการตอตานจากภาคประชาชน
62
นอกจากนี้ กรมควบคุมโรคยังเปดโอกาสรับคนพิการเขาทำงาน รวมทงั้ ยังไดรับผูปวยท่ีเปน โรคเรอ้ื นที่
รักษาหายแลวมาเขาทำงานในสถาบันราชประชาสมาสัย ซ่ึงเปนสถานพยาบาลของกรมควบคุมโรคดวย
โดยใหทำหนาที่ดูแลผูปวยโรคเร้ือนตอและอื่น ๆ ตามความเหมาะสม ซ่ึงเปนการจางแบบตลอดชีวิต เพื่อให
ผูปว ยที่ไดรบั การรักษาหายแลวมอี าชพี และใชช วี ิตอยูในสงั คมได
63
64
การขับเคลือ่ นการดำเนินงานองคก รคุณธรรมตน แบบ กรมควบคมุ โรค
ปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔
หลักการและเหตุผล/ทมี่ า
ตามแผนแมบทสงเสริมคุณธรรมแหงชาติ ฉบับท่ี ๑ พ.ศ. ๒๕๕๙ – ๒๕๖๔ มีเปาประสงคในการ
สงเสริมใหคนไทยเปนคนมีคุณธรรม มีความรักชาติ ยึดมั่นในหลักธรรมทางศาสนา เทิดทูนสถาบัน
พระมหากษัตริย ดวยการพัฒนา “คน” เพราะคนเปนทั้งเปาหมายและพลังการขับเคลื่อนการพัฒนาทุกดาน
โดยกระทรวงสาธารณสุข ไดจัดทำแผนแมบทสงเสริมคุณธรรม กระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ ๑ (พ.ศ. ๒๕๖๐ –
๒๕๖๔) เพื่อเปนกลไกในการขับเคลื่อนการสงเสริมคุณธรรมจริยธรรม เสริมสรางระบบคุณธรรมใหเขมแข็ง
บนฐานคิดยึดถือประโยชนของประเทศชาติเหนือกวาประโยชนสวนตน นำสูการเปนกระทรวงคุณธรรม
ภายใตคุณธรรมประจำชาติ “พอเพียง วินัย สุจริต จิตอาสา” และคานิยมหลัก “MOPH” กรมควบคุมโรค
จึงไดจัดทำแผนยุทธศาสตรการสงเสริมคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทุจริต กรมควบคุมโรค
(พ.ศ. ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔) ซึ่งไดมีการนำนโยบายสูการปฏิบัติดวยแผนปฏิบัติการสงเสริมคุณธรรม
เนนการสงเสริมอยางเปนรูปธรรม พัฒนากลไกและกระบวนงาน ตระหนักในความรับผิดชอบ และมีบทบาท
ในการสงเสริมคุณธรรมอยางจริงจัง สรางคนดี เพ่ือสังคมดี ซึ่งเปนพลังสำคัญในการขับเคลื่อนสังคมคุณธรรมท่ี
สอดคลองกบั สังคมที่เปลีย่ นแปลง สูการเปนองคก รคณุ ธรรมอยา งยัง่ ยนื
วธิ กี ารดำเนินงาน
กรมควบคมุ โรค ใหความสำคญั กบั การสรางความรคู วามเขาใจในแผนยุทธศาสตรการสง เสริมคุณธรรมฯ
กรมควบคุมโรค เช่ือมโยงกระบวนการมีสวนรวม สรางสภาพแวดลอมใหเอ้ือตอการขับเคล่ือนแผนของภาคี
เครือขาย มีการแตงต้ังคณะทำงานจัดทำและขับเคล่ือนแผนปฏิบัติการสงเสริมคุณธรรม กรมควบคุมโรค
นำนโยบายสูการปฏิบัติอยางเปนรูปธรรม นอมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกตใช
ในการปฏิบัติงาน วางแผน จัดทำโครงการ/กิจกรรมเสริมสรางปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรม และวัฒนธรรม
ประเพณีที่ดีงามใหแกบุคลากร สงเสริมและสนับสนุนคุณธรรมภายในองคกร ภายใตบทบาทและภารกิจของ
หนวยงาน ผูบริหารสูงสุดมีการกำหนดนโยบายท่ีชัดเจน โดยการประกาศเจตนารมณการขับเคลื่อนองคกร
คุณธรรม ยกยองเชิดชูองคกรและบุคคลผูมีผลงานดีเดน พัฒนาและขยายเครือขายดวยการถอดบทเรียน
แลกเปล่ียนเรียนรูดานการขับเคล่ือนคุณธรรม สรางระบบบริหารจัดการภาคีเครือขายและแหลงเรียนรู
ที่เอ้ือตอการสงเสริมคุณธรรมทั้งภายในและนอกองคกร รวมทั้งติดตามและประเมินผลเพ่ือพัฒนางานอยาง
ตอ เนื่อง
ผลลพั ธท่ีได/ ผลการดำเนินงาน
๑. ผูบริหารและบุคลากรทุกระดับไดมีการรวมกันประกาศเจตนารมณนโยบายการเปนองคกร
คณุ ธรรมตนแบบ รวมกำหนด “ปญหาท่ีอยากแก” และ “ความดีท่ีอยากที่อยากทำ” ภายใตคุณธรรมประจำ
ชาติ ๔ ประการ “พอเพยี ง วินยั สจุ รติ จติ อาสา”
๒. มีการประกาศยกยอง เชิดชูหนวยงานในสังกัดกรมควบคุมโรคเปนองคกรคุณธรม และบุคคล
ตน แบบดานคุณธรรม จริยธรรม และตอตานการทจุ ริต กรมควบคมุ โรค ประจำปง บประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๔
๓. มีกิจกรรมการแลกเปล่ียนเรียนรู และนำเสนอผลงานดีเดน ทำใหเกิดองคความรูจากการ
ดำเนินงานองคกรคุณธรรมตนแบบของหนวยงานภายในสังกัด เปนการสรางความรวมมือและขยายการ
ดำเนินงานรว มกบั เครือขายภายในและภายนอกเพม่ิ มากข้ึน
65
66
เอกสารประกอบการใหขอ เสนอแนะ
การแสดงผลงานเชงิ รูปธรรมดา นการสงเสรมิ คุณธรรม จริยธรรม และตอตา นการทจุ ริต
ของหนวยงานในสงั กดั กรมควบคุมโรค
ในรปู แบบ “การประชมุ วิชาการตลาดนดั คุณธรรม กรมควบคมุ โรค (DDC Moral Market)”
๑. การจัดลำดบั ขน้ั ตอน/เนื้อหาใน Roll up
- ชื่อผลงาน/โครงการ
- หลักการและเหตุผล/ท่ีมา
- วธิ กี ารดำเนินงาน
- ผลลัพธท ไี่ ด/ผลการดำเนนิ งาน
ขอเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
2. ผลงาน/โครงการ มกี ารพฒั นาดำเนินการครอบคลมุ
- ดา นเจาหนาท่ี
- ดานองคกร
- ดา นการประสานความรว มมือกับเครอื ขาย ทั้งภายในและภายนอก
ขอเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
3. ความตอ เน่ืองและการพัฒนาผลการดำเนนิ กิจกรรม/โครงการ
ขอเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
4. ประโยชน. ..
67
4. ประโยชนตอ กระบวนการแลกเปล่ียนเรียนรใู นระดับหนวยงานและระดบั กรม
ขอ เสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
5. ประโยชนต อการดำเนนิ งานในลักษณะของเครือขา ยภายนอก
ขอเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
6. การตอยอดองคความรูใหม ๆ และ/หรือการเชื่อมโยงกับแผนยุทธศาสตรระดับกรม ระดับกระทรวง
หรอื ระดบั ชาติ
ขอเสนอแนะ
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
หมายเหตุ ไมม กี ารจัดลำดับ คะแนน โดยเปนการวิพากษเพ่อื ตอยอด และ M POWER เทา น้นั
68
คณะผูจ ดั ทำ
ทปี่ รกึ ษา
นายแพทยโอภาส การยกวินพงศ
อธิบดีกรมควบคมุ โรค
นายแพทยข จรศักดิ์ แกวจรัส นายแพทยป รีชา เปรมปรี
รองอธิบดีกรมควบคุมโรค รองอธิบดีกรมควบคุมโรค
นายแพทยโ สภณ เอีย่ มศิรถิ าวร นายแพทยอภิชาต วชิรพันธ
รองอธิบดีกรมควบคุมโรค รองอธบิ ดกี รมควบคุมโรค
69
ผจู ดั ทำ
นายคาวฒุ ิ ฝาสนั เทยี ะ
นางสาวชไมกานต ดวงแกว
นางสาวปยะนชุ ถนั พลกรงั
นางสาวลดาวรรณ มหาโชติ
นางสาวสิริโสภาวรรณ รัตนสูรย
นางสาวภทั รชลติ จันทมิ า
นายฤทธิชัย ดนี าน
กลมุ งานจรยิ ธรรม กรมควบคมุ โรค กระทรวงสาธารณสขุ
ตวิ านนท เมอื ง นนทบุรี ๑๑๐๐๐
โทร ๐ ๒๕๙๐ ๓๐๔๕
อเี มล : [email protected], ethics.ddc๓๐๔๕@gmail.com, ethics๓๐๔๕@gmail.com
Facebook : กลมุ งานจริยธรรม
https://ddc.moph.go.th/eu/ https://www.facebook.com/ethics
1 DDC Moral Market