บทที่ 2 หลักวิธีการปรับปรุงบุคลิกภาพ

วันที่เรียน....................................................

บทที่ 2 หลกั วิธีการปรบั ปรงุ บคุ ลิกภาพ

1. การพฒั นาบคุ ลิกภาพภายนอก

บุคลิกภาพภายนอก (External Personality) หมายถึง ลักษณะภายนอกที่สังเกตเห็นได้

อย่างชัดเจนของแต่ละคน ซึ่งอาจหมายถึง สรีระทางกาย กิริยาท่าทางต่าง ๆ การเคลื่อนไหว รูปร่าง
หนา้ ตา ผิวพรรณ การแตง่ กาย การใช้นำ้ เสยี ง ศิลปะการพูด ส่ิงตา่ ง ๆ เหลา่ น้ลี ้วนเปน็ บุคลกิ ภาพภายนอก
ทัง้ ส้ิน ซึง่ บคุ ลิกภาพภายนอกสามารถปรบั ปรงุ ได้ง่ายและใชเ้ วลาไมน่ าน
ข้นั ตอนการพฒั นาบคุ ลิกภาพ
แมว้ ่าบุคลกิ ภาพบางอย่างจะถูกหลอ่ หลอมมาตง้ั แตเ่ กิด แตถ่ ้าคนเรามคี วามม่นั ใจที่จะปรับปรุงและพัฒนา
ก็สามารถทำได้ โดยเฉพาะบุคลิกภาพภายนอกสามารถปรับปรุงได้โดยใช้เวลาไม่นาน และเพื่อให้การพัฒนา
บุคลิกภาพเปน็ ไปอยา่ งถกู ตอ้ งและไดผ้ ล ควรปฏบิ ัติตามข้ันตอนดงั น้ี

1. ตระหนักในความสำคัญของบุคลิกภาพ บุคลิกภาพนับเป็นสิ่งที่จำเป็นและสำคัญต่ออาชีพและ
อนาคต จึงมีการให้ความสำคัญและตื่นตัวในการพัฒนาบุคลิกภาพกันมากขึ้น ดังจะเห็นว่ามีการบรรจุ
หลักสูตรการพัฒนาบุคลิกภาพให้นกั เรียน นักศึกษาไดเ้ รยี นรู้โดยเฉพาะงานด้านบริการต่าง ๆ การจัดตัง้
ศูนย์หรือสถาบันส่งเสริมการพัฒนาบุคลิกภาพ เช่น ชมรมฝึกพูด การวางตัว การเข้าสมาคม การแสดง
อริ ิยาบถในสังคม มนี ิตยสารและคอลมั น์ในนิตยสารกลา่ วถงึ หัวข้อหรือบุคคลต่าง ๆ ทป่ี ระสบความสำเร็จ
ในหน้าที่การงาน บุคลิกภาพกับความสำเร็จในการทำงาน สาเหตุของความล้มเหลวในชีวิตเป็นต้น และ
หาทางพฒั นาตนเองดว้ ยการศกึ ษาหาความรู้และนำมาปฏิบตั ิ

2. ประเมินบุคลิกภาพของตนทั้งด้านดีและด้านที่บกพร่อง ก่อนการพัฒนาบุคลิกภาพต้อง ทำการ
ประเมินบุคลิกภาพของตนเองก่อนโดยประเมินข้อดีข้อเสียของตนเอง การประเมินตนเองเป็นเรื่อง
ค่อนข้างยากเพราะบางครั้งคนเราไม่ค่อยยอมรับความบกพร่องเรื่องใดเรื่องหนึ่ง ส่วนมากมักจะคิดว่า
ตัวเองถกู ตัวเองดี ตัวเองเพียบพร้อมด้วยคณุ สมบัติทุกประการ ฉะนั้นจึงถือเป็นเร่ืองยาก เว้นแต่เราตอ้ ง
เปลี่ยนแปลงความรู้สึกนึกคิดเสียใหม่โดยพิจารณาถึงหลักความจริงว่า “สี่เท้ายังรู้พลาดนักปราชญ์ยังรู้
พลั้ง” คนเราก็ต้องมีบ้างที่บางครั้งทำอะไรไม่ถูกต้องและรบั ฟังคำวิจารณ์จากผู้ใกล้ชิด เช่น บิดามารดา
ญาตพิ ่นี อ้ ง เพอ่ื น โดยเกบ็ ขอ้ ดไี ว้ และนำขอ้ บกพรอ่ งมาปรับปรุงและพัฒนา

3. มุ่งมั่นที่จะปรับปรุงและพัฒนาบุคลิกภาพของตนอย่างจริงจังและถูกวิธี เมื่อได้ตระหนักถึง
ความสำคัญของบุคลิกภาพและได้ประเมินข้อดีข้อเสียของตนเองแล้ว จะต้องศึกษาวิธีการปรับปรุง
ข้อบกพร่องด้วยวิธที ี่มีประสิทธิภาพ ด้วยความมุ่งมัน่ จริงจัง และมคี วามสมำ่ เสมอในเร่ืองต่อไปนี้ คอื

3.1 การปรบั ปรงุ ทว่ งท่า (Appearance)
3.2 การเสริมสร้างความเชือ่ ม่ันในตนเอง (Self Confidence)
3.3 การปรบั ปรุงมนษุ ยส์ มั พนั ธ์ (Human Relationship)

3.4 การเสริมสร้างความคิดอย่างมีเหตุผล มีความคิดริเร่ิม และการแก้ไขปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ
(Reasoning Thinking, Creative Thinking, and Problem Solving) บุคลิกภาพเปน็ สมบัตเิ ฉพาะตัวยัง
ไม่มีใครมีบคุ ลิกภาพเหมอื นกันทุกประการ บคุ ลิกภาพทด่ี ที ี่สดุ ไม่มี มีแต่วา่ จะปรับปรงุ ใหบ้ ุคลกิ ภาพดขี ึ้นได้
อย่างไร

2. การพัฒนาบคุ ลิกภาพภายใน

การปรับปรุงบุคลิกภาพภายนอก หมายถึงสิ่งที่สังเกตเห็นได้ชัดหรือสัมผัสได้ การปรับปรุง
แก้ไขสามารถทำได้งา่ ย ใช้เวลาน้อยและวดั ผลได้ทนั ที ประกอบด้วย
1. การปรับปรุงรูปร่างหน้าตา โดยการดูแลบำรุงรักษาให้สะอาดเรียบร้อยปราศจากสิ่งน่ารังเกียจ
หากรปู ร่างมขี อ้ บกพร่องอาจใชว้ ธิ กี ารแตง่ กายทีเ่ หมาะสม ช่วยในการอำพรางหรือเสริมแตง่ ใหด้ ูดีข้นึ เหมาะสม
กบั วัย ฐานะ และกาลเทศะ
2. การรักษาสุขภาพ ด้วยการทำให้ร่างกายแข็งแรงอยู่เสมอ เพราะผู้ที่มีสุขภาพไม่แข็งแรงมักมี
อารมณ์หงุดหงิดง่าย จึงควรบำรงุ ดูแลร่างกายด้วยอาหารทีม่ ีประโยชน์ การพักผ่อนนอนหลับทีเ่ พียงพอ ออก
กำลงั กายสมำ่ เสมอเพื่อให้อารมณ์ดีอยูเ่ สมอ
3. การปรับปรุงกิริยาท่าทาง ควรปรับปรุงกิริยาท่าทางให้สุภาพ อ่อนโยน เหมาะสม เช่น การไหว้
เพื่อแสดงความเคารพ หรอื แสดงการทกั ทายตามวัฒนธรรมไทยควรเดินและนง่ั อย่างรักษากิริยามารยาททดี่ ี ไม่
มองคนด้วยหางตา ฝึกการมองให้เปน็ ไปในทางท่ดี ี เปน็ ตน้
4. การปรับปรุงการแต่งกาย การแต่งกายเป็นองค์ประกอบเบื้องต้นที่เสริมบุคลิกภาพของบคุ คลจงึ
ควรแต่งกายด้วยเสื้อผ้าท่สี ะอาดสวยงามเหมาะสมแก่โอกาส เพือ่ เป็นการสรา้ งเสนห่ ์แกผ่ ้พู บเห็น
5. การปรับปรุงการพูด สิ่งที่สำคัญที่สุดในการสร้างมิตรภาพกับบุคคลคือการพูดเนื่องจากเป็นการ
ถ่ายทอดความรู้สึกนึกคิดความเชื่อค่านิยม ทัศนคติที่มีต่อตนเองและผู้อื่น เราจึงควรฝึกพูดใหม้ ีความไพเราะ
เลือกใช้ถ้อยคำและน้ำเสียงท่ีแสดงความจริงใจ รวมถึงฝึกการฟังผู้อ่ืน ทำให้ผู้อื่นรู้สึกวา่ สิ่งที่พูดมคี วามสำคญั
ส่งผลต่อบคุ ลิกภาพทด่ี ขี องตนเอง
6. การปรับปรุงการทำงาน บุคคลที่ทำงานหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ได้เด่น มีลักษณะคล่องแคล่ว
ว่องไวดว้ ยลักษณะท่าทางท่ีสงา่ งามเข้มแขง็ และจริงจังเหมาะสมกบั สภาพงานทก่ี ระทำย่อมเป็นส่ิงที่สะท้อนให้
เห็นถึงบุคลิกภาพของบคุ คลน้ันว่ามีบคุ ลกิ ภาพท่ีนา่ ศรทั ธายกยอ่ ง
การปรับปรงุ บคุ ลกิ ภาพภายใน

คลิกภาพภายใน (Internal Personality) หมายถึง สิ่งที่อยู่ภายในใจ หรืออุปนิสัย ที่มองไม่เห็น
สัมผสั ไดย้ าก เปน็ เรอ่ื งทีต่ อ้ งอาศยั การสังเกตอย่างใกล้ชิด ใชเ้ วลานาน และเป็นลกั ษณะเฉพาะบคุ คล ซ่ึงมี
ความแตกตา่ งกนั เชน่ ความคิด จิตใจ ความรสู้ กึ สติปญั ญา ความถนัด ปฏิภาณไหวพรบิ อารมณข์ ัน เป็น
ต้น บางคนอาจแสดงว่าเป็นคนท่ีมจี ิตใจดี แต่แท้ท่จี ริงแล้วอาจเปน็ คนใจร้าย ใจดำก็ได้ ดงั กล่าวท่ีว่า “จิต
มนษุ ยน์ ไ้ี ซร้ ยากแทห้ ยั่งถงึ ”

ความสำคัญของการพฒั นาบคุ ลกิ ภาพภายใน
การพัฒนาบุคลกิ ภาพภายในมีความสำคัญต่อการดำเนินชวี ิตของมนุษย์ในสงั คมปัจจุบันเป็นอย่างมาก

เพราะส่ิงทอ่ี ยู่ภายในใจ มกั มีผลต่อพฤติกรรมทีแ่ สดงออก ดงั นน้ั ถ้าบุคคลมีการพัฒนาบุคลิกภาพภายในมักจะ
สง่ ผลใหเ้ กิดสงิ่ ต่อไปนี้

1. การยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคล การพัฒนาบุคลิกภาพภายในช่วยให้เราสามารถจดจำและ
เข้าใจบุคคลแต่ละคนได้เป็นอย่างดี ตลอดจนรูว้ ิธีที่จะปรับตัวให้เข้ากับคนเหลา่ นั้นได้ ทำให้เกิดความสัมพันธ์
อนั ดีต่อกัน

2. การตระหนักในเอกลักษณ์ของบุคคล และเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับบุคคล เพราะบุคลิกภาพเป็น
ลักษณะเฉพาะของบุคคลที่ทำให้แตล่ ะคนมีความแตกต่างกัน และเป็นต้นแบบบุคลิกภาพที่ดใี ห้คนรุ่นหลังได้
ศึกษาและเลียนแบบเอกลักษณ์ดงั กลา่ ว เชน่ บุคลกิ ภาพของความซื่อสตั ย์ ประหยัด อดทน มวี ินยั

3. การคาดหมายพฤติกรรม บุคลิกภาพจะช่วยให้เรามคี วามคิดรวบยอดเกี่ยวกับบุคคลนั้น ๆ ทำให้เรา
สามารถทำนายไดว้ ่า หากมสี ถานการณ์บางอย่างเกดิ ขึ้น เขาน่าจะมกี ารตอบสนองในลกั ษณะใด

4. มีความมั่นใจ กล่าวคือ ผู้ที่มีบุคลิกภาพดีจะทำให้บุคคลนั้นเกิดความมั่นใจในการแสดงออกได้มากขึน้
กลา้ ทจ่ี ะแสดงออก และรแู้ นวทางในการปฏิบัติตนให้เหมาะสมกับสถานการณ์

5. การยอมรบั ของกลุ่ม คนท่มี บี คุ ลิกภาพที่ดจี ะเปน็ ทย่ี อมรับของคนทัว่ ไป โอกาสในการติดต่อสัมพันธ์กับ
ผ้อู นื่ มีมากขนึ้ ทำใหไ้ ดร้ ับความสะดวกในการกระทำกจิ กรรมต่าง ๆ ไดป้ ระสบความสำเรจ็

6. เกิดความสำเรจ็ ในการทำงานและการดำเนนิ ชวี ติ คนท่มี ีบุคลกิ ภาพดจี ะได้เปรียบคนอืน่ ๆ เสมอ เพราะ
การมีบคุ ลิกภาพดีจะทำให้ได้รบั ความเช่ือม่ันศรัทธาจากผพู้ บเห็นและคนที่มีปฏิสมั พันธ์ดว้ ย ดังนั้นการทำงาน
หรือประกอบกิจกรรมต่าง ๆ ย่อมได้รับความร่วมมือจากคนส่วนใหญ่มากกว่าคนที่มีบุคลิกภาพไม่ดี และ
สามารถปรบั ตัวอยใู่ นสงั คมอยา่ งมคี วามสุข

3. หลกั ธรรมในการปรบั ปรุงบุคลิกภาพ

กระทรวงศึกษาธิการกำหนดจุดเน้นเพื่อพัฒนาเยาวชนให้เป็นคนดี มีความรู้ และอยู่ดีมีความสุขยึด
คณุ ธรรมนำความรสู้ ร้างความตระหนกั สำนึกในคุณค่าของปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง คณุ ธรรมท่คี วรปลูกฝังให้
เกดิ กับบคุ คลทุกคน ประกอบด้วย
1. ขยัน บคุ คลทกุ คนควรปฏิบัติภาระหน้าท่ีทไ่ี ดร้ ับมอบหมายอย่างตอ่ เน่ือง สมำ่ เสมอด้วยความอดทนไม่ย่อ
ท้อต่ออปุ สรรค รกั การทำงาน ตง้ั ใจปฏิบัติหน้าทีอ่ ยา่ งจริงจัง ใชส้ ติปัญญาในการแก้ปัญหาจนเกดิ ผลสำเร็จตาม
ความม่งุ หวงั
2. ประหยัด ให้เป็นบุคคลที่รู้จักเก็บออม ใช้ทรัพย์สินที่หามาได้และของส่วนรวมให้เกิดประโยชน์คุ่มค่า ไม่
ฟุ่มเฟือย อยู่อยา่ งเรียบงา่ ย คดิ กอ่ นใชก้ ่อนซอ้ื รจู้ ักทำบญั ชรี ายรบั -รายจ่ายของตนเอง
3. ซ่ือสตั ย์ เปน็ บคุ คลทม่ี คี วามจรงิ ใจ ปฏบิ ัตหิ นา้ ท่ดี ้วยความซอ่ื สัตยไ์ ม่เอารัดเอาเปรยี บไมค่ ดโกง เจ้าเลห่ ์
4. มวี ินยั ปฏบิ ตั ิตามระเบียบข้อบงั คับขององค์กร สังคมสว่ นรวม ปฏบิ ตั ิด้วยความเต็มใจ
5. สภุ าพ เปน็ ผู้มมี ารยาทที่ดีงาม มสี ัมมาคารวะ ใชว้ าจากิรยิ าท่าทางทอี่ ่อนนอ้ มตามสถานภาพและกาลเทศะ
วางตนเหมาะสมกบั วัฒนธรรมไทย

6. สะอาด รู้จกั รกั ษาสขุ ภาพกายให้ถูกสุขลักษณะ ฝกึ จนจติ ใจให้มีอารมณ์แจม่ ใส ไมห่ ม่นหมองทำใหเ้ กดิ ความ
สบายตาแก่ผู้พบเห็น
7. สามัคคี ปฏิบัติตนตามบทบาทหน้าที่ของตนเอง ไม่เอารัดเอาเปรียบคนอื่น รับฟังความคิดเห็นของผู้อ่ืน
ยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคล ความหลากหลายทางวัฒนธรรม หลักเลี่ยงการทะเลาะวิวาทเข้าร่วม
กิจกรรมของสว่ นรวมด้วยความเต็มใจ
8. มนี ้ำใจ ปฏิบตั ติ นเปน็ บคุ คลไมเ่ หน็ แก่ตวั มีความเออ้ื อาทร เอาใสท่ กุ ข์สุขของผู้อน่ื พร้อมให้ความชว่ ยเหลือ
รู้จักแบง่ ปนั และเสยี สละเพ่อื ส่วนรว่ ม ทำประโยชนแ์ ก่สว่ นรวม รว่ มสร้างสรรคส์ ง่ิ ดีงามใหส้ ังคม

การพัฒนาปรับปรุงบุคลิกภาพที่ดี เริ่มต้นจากการพัฒนากิริยาท่าทาง การแต่งกายที่เหมาะสมกับ
รูปร่างเหมาะสมตามกาลเทศะ มีวาจาที่สุภาพอ่อนโยน ประพฤติปฏิบัติตนให้อยู่ในกรอบของสังคม ตาม
ประเพณีวฒั นธรรมท่ีดีงาม สามารถเผชญิ กับปญั หาอุปสรรคได้ การปรบั ปรงุ บุคลิกภาพชว่ ยให้บุคคลสามารถ
อยู่ในสงั คมไดอ้ ยา่ งมีความสขุ ประสบความสำเรจ็ ในชีวิต

ใบงานบทท่ี 2 หลกั วิธกี ารปรบั ปรงุ บุคลกิ ภาพ

เรื่อง การพฒั นาบุคลกิ ภาพภายในและภายนอก

คำชีแ้ จง
1. ใหน้ กั เรยี นเขยี นบุคลิกภาพภายในและภายนอกทีด่ ีและไม่ดขี องตนเองอยา่ งละ 5 ขอ้ ลงในใบงาน
2. นำคำสอนตามหลักธรรมอย่างใดอยา่ งหนึง่ ทีเ่ รียนมาแก้ไขบุคลิกภาพที่ไมด่ ี โดยอธิบายว่านำหลักธรรมมา
ใช้อย่างไร
3. สง่ ใบงานท่ีครผู ้สู อนเพ่อื ประเมินผล

บคุ ลิกภาพภายในทดี่ ี บุคลิกภาพภายในทไี่ ม่ดี
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.

วธิ กี ารปรับปรงุ บุคลิกภาพทีไ่ ม่ดี หลกั ธรรมท่นี ำมาใชใ้ นการแกไ้ ข
บคุ ลกิ ภาพภายในทไี่ มด่ ี 1. (บอกช่อื หลักธรรม และอธบิ ายวา่ นำมาใชอ้ ย่างไร)
2.
1. 3.
2. 4.
3. 5.
4.
5.

บคุ ลกิ ภาพภายนอกท่ดี ี บคุ ลิกภาพภายนอกทไ่ี ม่ดี
1. 1.
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.

วิธีการปรบั ปรุงบคุ ลกิ ภาพท่ไี ม่ดี หลักธรรมทน่ี ำมาใช้ในการแกไ้ ข
บคุ ลิกภาพภายนอกทไี่ มด่ ี 1. (บอกชื่อหลักธรรม และอธิบายว่านำมาใช้อย่างไร)
2.
1. 3.
2. 4.
3. 5.
4.
5.

ชอื่ ................................................นามสกุล....................................................เลขที่.............ระดับชน้ั ........

ลงช่ือผตู้ รวจ
........................................................