ขุนช้างขุนแผนตอนกำเนิดพลายงาม pdf

บทประพนั ธ์

เจ้าพลายงามความแสนสงสารแม่ ชาเลอื งแลดหู น้านา้ ตาไหล
แล้วกราบกรานมารดาด้วยอาลัย ลกู เตบิ ใหญค่ งจะมาหาแมค่ ุณ
แตค่ รั้งนี้มีกรรมจะจาจาก ตอ้ งพลัดพรากแม่ไปเพราะไอข้ นุ
เท่ียวหาพ่อขอใหป้ ะเดชะบญุ ไม่ลืมคุณมารดาจะมาเยือน
แมร่ กั ลกู ลกู กร็ ู้อย่วู า่ รัก คนอ่นื สักหมนื่ แสนไม่แม้นเหมือน
จะกนิ นอนวอนวา่ เมตตาเตือน จะจากเรือนรา้ งแม่ไปแต่ตัว
แม่วนั ทองของลูกจงกลับบ้าน เขาจะพาลวา้ วุน่ แมท่ ูนหัว
จะกม้ หน้าลาไปมไิ ด้กลวั แม่อยา่ มวั หมองนกั จงหักใจ

ถอดความ

พลายงามรูส้ กึ สงสารแม่เปน็ อยา่ งมาก กม้ ลงกราบแม่แลว้ บอกว่า “ถ้าลกู เติบใหญ่แล้วจะกลบั มาหา การท่ีเรา
ตอ้ งจากกันครัง้ นเี้ ป็นเพราะเวรกรรม เพราะไอ้ขนุ ช้าง ลูกจะไปตามหาพอ่ แตล่ กู ก็จะไม่ลืมแม่ ลูกร้วู า่ แมร่ ักลูก ความรักของ
แม่ไมม่ ีอะไรมาเปรยี บได้ แมค่ อยดูแลสงั่ สอนลูกมาตลอด แม่รีบกลับบา้ นเถอะเดย๋ี วคนเขาตามหากันวุ่นวาย ลูกไมก่ ลวั หรอก
แมอ่ ยา่ หว่ งเลย”

บทประพนั ธ์

นางกอดจูบลบู หลังแลว้ สงั่ สอน อานวยพรพลายนอ้ ยละหอ้ ยไห้
พ่อไปดีศรีสวสั ดิกาจัดภัย จนเติบใหญ่ยงิ่ ยวดได้บวชเรียน
ลูกผ้ชู ายลายมือน้นั คอื ยศ เจ้าจงอตส่าหท์ าสมา่ เสมยี น เจ้าหน้าท่ี ทท่ี างาน
แลว้ พาลกู ออกมาขา้ งท่าเกวยี น จะจากเจียนใจขาดอนาถใจ เกี่ยวกบั หนงั สอื
ลกู กแ็ ลดูแมแ่ มด่ ลู ูก ต่างพันผูกเพียงว่าเลอื ดตาไหล
สะอนื้ ร่าอาลาด้วยอาลัย แล้วแข็งใจจากนางตามทางมา
เหลยี วหลังยังเหน็ แมแ่ ลเขม้น แมก่ เ็ หน็ ลกู น้อยละหอ้ ยหา
แตเ่ หลยี วเหลยี วเล้ียวลบั วบั วญิ ญาณ์ โอเ้ ปลา่ ตาตา่ งสะอื้นยนื ตะลงึ

ถอดความ

นางอวยพรใหล้ กู อยา่ ไดม้ ีภยั เมื่อโตขนึ้ กใ็ หบ้ วชเรยี น ให้ฝกึ อ่านฝกึ เขียนเพ่อื จะได้มีหนา้ ทก่ี ารงานทด่ี ี
จากน้นั ก็พาเดินไปส่งตรงท่าเกวยี นเพ่ือเดนิ ทางไปยงั กาญจนบุรี สองแมล่ กู รา่ ลากันดว้ ยความอาลัย แลว้ พลายงาม
ก็ไดอ้ อกเดนิ ทางไปตามทาง เมื่อหันหลังกลบั มาก็ยงั เหน็ แมย่ ืนเฝ้ามองอยู่ นางยืนมองจนพลายงามเดนิ ลบั ตาไป

บทประพนั ธ์

นางวนั ทองหมองมัวกลัวขุนชา้ ง ไมเ่ หมือนอยา่ งคนท้ังปวงมนั หวงหึง
ออกชายทงุ่ มุ่งเมินเดนิ ตะบงึ กลับมาถงึ เรือนรา่ ระกาตรอม
ทกุ เยน็ เชา้ เศรา้ หมองเฝ้าร้องไห้ ดว้ ยอาลยั พลายงามทรามถนอม
ถงึ ยามกินสิ้นรสส้อู ดออม จนซบู ผอมผวิ พรรณทกุ วันคืน

ถอดความ

นางวันทองมีความหวาดกลัวขุนช้างเพราะเวลาที่ขนุ ชา้ งหึงหวงน้ันไม่เหมอื นคนอนื่ จงึ รีบเดนิ
กลับบา้ น ต้งั แตท่ น่ี างตอ้ งพลัดพรากจากพลายงามนางกไ็ มม่ คี วามสุขเลย กินไม่ไดน้ อนไม่หลบั จน
ร่างกายของนางซบู ผอม

บทประพันธ์

เจ้าพลายงามตามทางไปกลางทุ่ง เขม้นมุ่งเขาเขินเดนิ สะอื้น นกสาลกิ า
ออกหลังบ้านตาลตะค่มุ เป็นพุม่ พนื้ ร่มร่นื รังเรียงเคียงตะเคียน นกแกว้
ต้นแคคางกร่างกรทุ มุ่ ชอมุ่ ออก ทั้งชอ่ ดอกชไู สวเหมือนไมเ่ ขียน
เจ้าพลายเพลินเดนิ พลางตามทางเกวยี น ตลอดเลยี่ นลมเรือ่ ยเฉื่อยเฉอื่ ยมา
ถึงโคกฆ้องหนองสะพานบา้ นกะเหรย่ี ง เหน็ โรงเรยี นไร่ฝ้ายทัง้ ซา้ ยขวา
พริกมะเขือเหลืองามอรา่ มตา สาลกิ าแก้วกนิ แลว้ บินฮอื

ถอดความ

พลายงามเดินตามทางออกไปกลางท่งุ ระหว่างทางท่ีเดินก็เห็นตน้ ไม้ ดอกไมอ้ อกดอกชูชอ่ ไสว
เดนิ ตามทางไปเรื่อย ๆ มาจนถึงบ้านกะเหรย่ี ง ก็เห็นโรงเรียนมีไรฝ่ า้ ยรายรอบอยูท่ งั้ ซ้ายขวา มตี น้ พริก
ตน้ มะเขอื ขึ้นอยเู่ ตม็ ไปหมด มีนกสาลกิ า นกแก้วมาจิกกินแลว้ ก็บินหนีไป

บทประพันธ์

เห็นไก่เต้ียเขยี่ ค้ยุ ทขี่ ยุ ไผ่ กระโชกไลล่ ดเลีย้ วมันเปรียวปร๋ือ
พบนกยูงฝูงใหญไ่ ลก่ ระพอื มันบินหวือโห่รอ้ งคะนองใจ
จนเหนด็ เหนือ่ ยเมื่อยขอ้ ให้ทอ้ แท้ คิดถึงแม่วนั ทองแลว้ รอ้ งไห้
พระสุรยิ พาระสอาาทิตยยณั์ ห์ลงไรไร เหมอื นจิตรใจเจ้าจะขาดลงรอนรอน
พอจวนพลบพบฝูงจงิ้ จอกนอ้ ย ว่ิงร่อยรอ่ ยตามเขาแลว้ เห่าหอน
แสยงเสน้ โลมาให้อาวรณ์ ถึงดงดอนแดนบ้านกาญจน์บรุ ี

ถอดความ

เหน็ ไก่เข่ยี ขยุ ไผอ่ ย่กู ว็ งิ่ เข้าไปไลจ่ บั ไก่ เห็นฝงู นกยงู กเ็ ข้าไปไล่จับฝงู นกยูงต่อ เล่นอยอู่ ยา่ งนัน้ จน
เหนอ่ื ย จงึ ไปพักแลว้ กเ็ กิดความรสู้ ึกคดิ ถงึ แม่จึงรอ้ งไหด้ ้วยความคดิ ถงึ เม่อื เวลาใกล้คา่ กเ็ หน็ ฝงู จ้ิงจอกจงึ
วง่ิ ไล่ตามไปจนจนถงึ เขตกาญจนบุรี

บทประพันธ์

เห็นวดั รา้ งขา้ งเขาดเู ก่าแก่ ยงั มแี ตร่ ปู พระชนิ สีห์
โบสถ์โบราณบานประตยู งั ดดู ี พอราตรีกราบไหวอ้ าศัยนอน
คร้ันรุ่งเชา้ เอาขนมทง้ั ส้มลมิ้ พอกินอิม่ แลว้ ออกเดินเนินสภิงเู ขขา ร
ถงึ บา้ นกรา่ งทางคนเขาหาบคอน เหน็ เดก็ ต้อนควายองึ คะนึงไป
ไมร่ คู้ วามถามเหล่าพวกชาวบ้าน ว่าเรือนทา่ นทองประศรอี ยทู่ ี่ไหน
เดก็ บ้านนอกบอกเล่าให้เขา้ ใจ แกอยูไ่ ร่โนน้ แนะ่ ยังแลลบั

ถอดความ

พลายงามเห็นวัดร้างทส่ี ภาพดเู ก่าแกอยขู่ า้ ง ๆ กับภเู ขา แตว่ ัดนนั้ ยงั มพี ระชนิ สีหป์ ระดษิ ฐานอยู่ ดูประตู
โบสถ์ก็ยงั ดีใช้งานได้ พลายงามจงึ พักอาศยั หลบั นอนอยทู่ วี่ ดั น้ี พอถึงตอนเชา้ กเ็ อาขนม ผลหมากรากไมท้ ี่แม่เตรยี ม
ให้ออกมากนิ จนอมิ่ แล้วออกเดินทางตอ่ ไปตามเนินเขา จนไปถึงหมบู่ า้ นเห็นผู้คนหาบขา้ วหาบของ เหน็ เด็กตอ้ นควาย
อยู่ จึงไปถามชาวบ้านวา่ บ้านของยา่ ทองประศรีอยตู่ รงไหน เดก็ คนหนง่ึ จึงบอกว่าบ้านยายทองประศรีอยูโ่ นน้ ไง

บทประพันธ์

มะยมใหญใ่ นบ้านกนิ หวานนกั กไู ปลกั บอ่ ยบอ่ ยแกคอยจบั
พอฉวยไดไ้ อข้ กิ หยกิ เสยี ยับ รา้ ยเหมอื นกับผเี สอ้ื แกเหลอื ตวั
ถ้าลกู ใครไปเลน่ แกเหน็ เขา้ แกจบั เอานมยานฟัดกระบานหัว
มาถามหาว่าไรช่างไมก่ ลัว แกจับตวั ตตี ายยายนมยาน

ถอดความ

บา้ นของยายทองประศรีจะมตี ้นมะยมอยู่ ขา้ ไปขโมยกนิ อยบู่ ่อย ๆ ถา้ แกจับได้แกกจ็ ะหยบิ จนเจ็บ
ไปหมด แกดุมากถา้ มีเดก็ เข้าไปเล่นให้แกเห็นแกฟาดเอา แล้วมาถามหาบ้านแกนไ้ี ม่กลัวแกจะจบั ตหี รอื

บทประพนั ธ์

เจ้าพลายงามถามแจง้ แลว้ แกลง้ วา่ เอ็งช่วยพาเราไปชมมะยมหวาน
จะขึ้นลกั หักหอ่ ใหพ้ อการ มาส่ทู า่ นทั้งสน้ิ กนิ ดว้ ยกัน
พวกเด็กเดก็ ดใี จไปสหิ วา ซ่อนขา้ วปลาปล่อยควายแล้วผายผนั
บ้างเหนบ็ หนา้ ผา้ น่งุ เก้ยี วพงุ พนั หวั เราะกนั กจู ะห่อให้พอแรง
พอถึงบา้ นท่านยายทองประศรี พวกเด็กชเ้ี รอื นใหแ้ ล้วแอบแฝง
เจ้าพลายงามขามจติ รยังคดิ แคลง คอ่ ยลัดแลงเลง็ แลมาแตไ่ กล

ถอดความ

พลายงามจงึ แกล้งบอกว่า “พาเราไปดตู ้นมะยมหนอ่ ยได้ไหม จะเก็บเอามาใหพ้ วกเราได้กนิ ดว้ ยกัน”
เดก็ ๆ ตา่ งพากนั ดีใจแล้วรีบเก็บขา้ วปลาอาหาร ปล่อยควายไปกนิ หญ้า พากนั หวั เราะชอบใจแลว้ บอกวา่
“จะเก็บมาให้เยอะ ๆ เลย” เมื่อมาถงึ บา้ นของยายทองประศรี เด็ก ๆ ก็ช้ีใหพ้ ลายงามดูว่านีไ้ งบา้ นของแก

บทประพนั ธ์

ดเู งียบเชยี บเลียบรอบริมขอบรว้ั ไมเ่ ห็นตวั ท่านย่านา่ สงสัย
ประตูหบั ยบั ย้งั ยืนฟังไป เสียงแต่ไนออดแอดแรดแรแร
รวู้ า่ คนบนน้นั นง่ั ป่ันฝ้าย จะอุบายบอกความตามกระแส
ขน้ึ มะยมห่มลอ้ ทาตอแย ให้ท่านแลเห็นเรามาเอาตวั
จึงจะบอกออกตามเนอ้ื ความลบั ไดอ้ ยกู่ บั ย่ากาเนิดบังเกิดหัว
แลว้ เมียงมองย่องดอดเข้าลอดร้ัว คอ่ ยแฝงตัวขน้ึ บนต้นมะยม
แลว้ พยกั กวกั เรยี กอ้ายเด็กเดก็ ลูกเล็กเลก็ หลบลอบค่อยหมอบก้ม
ระวังตัวกลวั ยายเถา้ เจา้ คารม เกบ็ มะยมซุบซิบกระหยบิ ตา

ถอดความ

บ้านดเู งียบเชยี บไมเ่ ห็นยายทองประศรอี ยู่ จึงไปแอบฟงั จงึ รวู้ ่ายายทองประศรปี น่ั ฝ้ายอยู่ในบา้ น พลายงาม
จงึ คดิ ว่าจะแกล้งไปขน้ึ เก็บมะยมบนต้นเพือ่ ใหย้ ายทองประศรเี หน็ แลว้ มาจบั ตวั ไว้ จากน้ันกจ็ ะบอกความจริงใหย้ ่ารู้
เพื่อท่จี ะไดอ้ ย่กู บั ยา่ เม่อื คดิ ไดพ้ ลายงามก็ลอดเข้าไปในร้ัว ขึ้นไปบนต้นมะยมและกวักมอื เรยี กเด็กเขา้ มาเกบ็ มะยม

คณุ คา่ ของวรรณคดี

คุณค่าดา้ นวรรณศิลป์ อุตส่าหง์ า้ งขอนใหญ่ใหเ้ ขย้ือน
เจ้าพลายเคล่ือนคลายฟนื้ เหมอื นตื่นนอน
๑. การใช้สัมผสั ในเพื่อให้กลอนมคี วามไพเราะย่ิงข้ึน

ตัวอย่าง
ฝ่ายผีพรายนายขุนแผนแค้นขุนชา้ ง

แล้วป่าแกแ้ ผลหายละลายเลือน

คณุ ค่าของวรรณคดี

คุณค่าดา้ นวรรณศิลป์ ยิง่ เร่มิ รัวเรียกรา่ ระกาใจ
จง้ิ จอกหอนโหยหาท่ีอาศยั
๒. การใชค้ าเลียนเสยี งธรรมชาติเพ่อื ใหเ้ กิดความไพเราะ เสยี งเรไรหร่งิ หร่งิ ทีก่ ง่ิ รัง
เสียงจังหรีดกรีแซ่ดังแตรสงั ข์
ตัวอยา่ ง

ยิ่งเย็นยา่ คา่ คลมุ้ ชอมุ่ มัว
เสียงซ้อแซ้แกกาผวาว่อน
จักจ่นั เจอื้ ยรอ้ งรมิ ลองใน
ทง้ั เป็ดผปี แ่ี ก้วแว่วแวว่ หวีด

คุณคา่ ของวรรณคดี

คณุ คา่ ดา้ นวรรณศิลป์ กระแตเลน่ ไมโ้ จนโผนผวา
ขุนช้างพาเล้ียวไปปะไม้ซงุ
๓. การใชค้ าเพอื่ ใหเ้ หน็ ภาพตาม สะบัดเบนเบอื นเหวยี่ งลงเสียงผลงุ
ถีบกระทุ้งถองทุบเสยี งอุบโอย
ตวั อย่าง

โพระดกนกงัว่ กระตวั้ เต้น
เจ้าพลายงามถาพอ่ พูดจ้อมา
เห็นลับลีท้ ่สี งดั ขดั เขมร
ปะเตะซา้ ตา้ ผางเขา้ กลางพุง

คุณค่าของวรรณคดี

คุณคา่ ด้านวรรณศลิ ป์

๔. การใช้คาเพ่ือสะท้อนอารมณ์ความรู้สึกของตวั ละคร

ตัวอย่าง ตอนทน่ี างวนั ทองร้องไห้เมื่อจะต้องพลัดพรากจากพลายงาม

นางวันทองร้องไหจ้ ิตใจหาย กอดเจ้าพลายงามน้อยละหอ้ ยไห้
โอล้ กู แกว้ แววตาจะลาไป หนทางป่าค่าไมพ้ ่อไม่เคย
จะเลยี้ งหลงวงวกระหกระเหิน เจา้ จะเดินไปถกู ฤๅลกู เอย๋
โอย้ ากเย็นเข็ญใจกระไรเลย เพราะกรรมเคยพรากสตั ว์ให้พลัดพราย

คณุ ค่าของวรรณคดี

คุณคา่ ด้านวรรณศิลป์

๕. การใช้อุปมาเพื่อเปรยี บเทียบใหเ้ กดิ อารมณค์ วามรู้สกึ

ตวั อยา่ ง ตอนทีน่ างวนั ทองร้องไห้จนนา้ ตาจะเป็นสายเลอื ดเมอื่ ต้องจากลูก

ลูกกแ็ ลดแู มแ่ มด่ ลู กู ต่างพนั ผกู เพยี งว่าเลอื ดตาไหล
สะอน้ื รา่ อาลาด้วยอาลัย แลว้ แขง็ ใจจากนางตามทางมา

คุณคา่ ของวรรณคดี

คณุ คา่ ด้านสังคม

ท่ีสะทอ้ นให้เหน็ ถึงวถิ ชี ีวติ / การดาเนนิ ชวี ิตของคนในสมัยนั้น
๑. สะทอ้ นให้เห็นการคลอดลกู ของคนสมยั น้นั

ตวั อย่าง ตอนทีน่ างวันทองคลอดพลายงาม จะใชห้ มอตาแยในการทาคลอด

เรียกหาข้าคนอลหมา่ น บนนอกชานพวกผหู้ ญิงวง่ิ ออกสอ
ให้ไปรบั ยายสายกับยายยอ แต่ลว้ นหมอตาแยเซ็งแซม่ า
เขา้ ถึงท้องตอ้ งถูกว่าลูกต่า เอาหน้าคว่าไขวข่ วางไปข้างขวา
ชว่ ยผนั แปรแกไ้ ขใกลเ้ วลา บา้ งตายาขยาสม้ ต้มนา้ ร้อน

คณุ ค่าของวรรณคดี

คณุ ค่าดา้ นสงั คม

ทสี่ ะทอ้ นใหเ้ ห็นถงึ วิถชี ีวิต / การดาเนินชีวติ ของคนในสมัยนั้น
๒. สะทอ้ นใหเ้ ห็นการไวจ้ กุ ของเดก็ ในสมัยน้ัน

ตัวอยา่ ง ตอนท่นี างวนั ทองเกลา้ จุกให้กับพลายงาม

แลว้ เกลา้ จกุ ผูกไถท้ ใ่ี ส่ของ ใหแ้ หวนทองทกุ ส่งิ ทามิ่งขวญั
แล้วกอดลูกผกู ใจจะไกลกนั สะอนื้ อนั้ ออกปากฝากเทวัญ

คณุ ค่าของวรรณคดี

คณุ คา่ ดา้ นสังคม

ท่ีสะทอ้ นใหเ้ หน็ ถึงวถิ ชี ีวิต / การดาเนนิ ชวี ิตของคนในสมัยน้ัน
๓. สะท้อนให้เห็นการแต่งตวั ของคนในสมัยน้ัน

ตัวอยา่ ง ตอนท่ีนางวนั ทองแต่งตัวก่อนที่จะไปหาพลายงามทว่ี ัด

นางวนั ทองร้องไห้เมือ่ ใกลร้ งุ่ นา้ ค้างฟงุ้ ฟา้ แดงเปน็ แสงเสน
ด้วยวัดเขาเข้าใจเคยไปเจน โจงกระเบนมน่ั เหมาะหม่ เพลาะดา

คณุ คา่ ของวรรณคดี

คณุ ค่าดา้ นสังคม

ที่สะท้อนใหเ้ หน็ ถงึ วถิ ีชีวติ / การดาเนนิ ชวี ิตของคนในสมัยน้ัน
๔. สะทอ้ นใหเ้ หน็ ค่านิยมของคนในสมัยนั้นทีผ่ ู้ชายนิยมบวชเรยี นและนิยมทางานเป็นเสมียน

ตวั อยา่ ง ตอนที่นางวนั ทองสั่งและอวยพระพลายงามกอ่ นทีจ่ ะจากกัน

นางกอดจบู ลูบหลังแล้วสง่ั สอน อานวยพรพลายยอ้ ยละหอ้ ยไห้
พอ่ ไปดศี รสี วัสด์กิ าจดั ภัย จนเตญิ ใหญย่ ง่ิ ยวดได้บวชเรยี น
ลูกผูช้ ายลายมือนั้นคือยศ เจา้ จงอตสา่ หท์ าสม่าเสมยี น
แล้วพาลกู ออกมาข้างท่าเกวยี น จะจากเจยี นใจขาดอนาถใจ

คณุ คา่ ของวรรณคดี

คณุ ค่าด้านความเชือ่ อตุ สา่ หง์ า้ งขอนใหญ่ใหเ้ ขย้ือน
เจา้ พลายเคลอื่ นคลายฟนื้ เหมอื นต่นื นอน
สะท้อนใหเ้ หน็ ความเชื่อของคนในสมัยน้นั
๑. สะทอ้ นความเช่ือเกย่ี วกับภูต ผแี ละเวทมนตร์คาถา

ตวั อยา่ ง ผีพรายของขนุ แผนไปชว่ ยพลายงามไว้

ฝา่ ยผพี รายนายขนุ แผนแคน้ ขนุ ช้าง
แลว้ เป่าแก้แผลหายละลายเลือน

คณุ ค่าของวรรณคดี

คุณคา่ ดา้ นความเช่อื เม่ือลูกแก้วแววตาจะอาสญั
ให้หวัน่ หว่นั หวิวหววิ หวิ หาวนอน
สะท้อนใหเ้ หน็ ความเช่อื ของคนในสมัยนน้ั ขนชา้ งถอยทบั ไว้ด้วยไม้ขอน
สะอน้ื ออ่ นในอกตกตะลึง
๒. สะท้อนความเชือ่ เกีย่ วกบั ความฝันและลางบอกเหตุ

ตวั อยา่ ง ตอนทีน่ างวนั ทองฝันว่าพรายงามถูกทาร้าย

ครานัน้ วนั ทองผ่องโสภา
ค้ิวกระเหม่นเปน็ ลางแต่กลางวัน
พอม่อยหลับคลับคล้ายเหน็ พลายน้อย
ผวาฟน้ื ตื่นตาให้อาวรณ์

คณุ ค่าของวรรณคดี

คุณค่าดา้ นความเชอื่

สะท้อนให้เหน็ ความเชอ่ื ของคนในสมัยนน้ั
๓. สะท้อนความเช่ือเกยี่ วกับเทพเทวดาและสิ่งศกั ดส์ิ ทิ ธิ์

ตวั อยา่ ง ตอนท่นี างวนั ทองฝากให้เทพเทวดาดูแลรกั ษาพลายงามขณะเดนิ ทางไปหาย่า

แลว้ เกลา้ จกุ ผกู ไถ้ที่ใส่ของ ให้แหวนทองทกุ สงิ่ ทามิ่งขวญั
แลว้ กอดลูกผกู ใจจะไกลกัน สะอื้นอน้ั ออกปากฝากเทวา
ขอเดชะพระไพรขา้ ไหวก้ ราบ ชว่ ยการาบเสอื สงิ ห์มหิงสา
ทัง้ ปเู่ จ้าเขาเขินขอเชญิ พา ไปถึงยา่ อยา่ หลงเทย่ี ววงวน

คณุ ค่าของวรรณคดี

คณุ ค่าด้านความเชอ่ื

สะทอ้ นให้เห็นความเชือ่ ของคนในสมัยนัน้
๔. สะทอ้ นความเชอ่ื เกีย่ วกบั การบนบานส่งิ สง่ิ ศักดสิ์ ทิ ธ์ิ

ตวั อยา่ ง ตอนทน่ี างวันทองบนบานส่งิ ศักดสิ์ ทิ ธ์เิ พื่อให้ไดพ้ บพลายงาม

จะบนหมสู ุรารา่ วา่ ครบ ขอให้พบลูกตวั ทูนหัวเอย๋
แล้วลดเลีย้ วเที่ยวแลชะแง้เงย โอท้ รามเชยหลากแลว้ พอ่ แก้วตา

คณุ ค่าของวรรณคดี

คุณค่าด้านความเชอ่ื

สะทอ้ นใหเ้ ห็นความเช่อื ของคนในสมัยนั้น
๕. สะท้อนใหเ้ หน็ วา่ คนในสมัยน้ันมีการนับถือศาสนาพุทธ

ตวั อยา่ ง ตอนที่นางวันทองเขา้ ไปกราบพระเมอ่ื จะนาพลายงามไปฝากไว้ท่ีวัด

จนจวนคา่ นา้ ค้างลงพรา่ งพราย ปลอบลกู ชายพลายน้อยเสนห่ า
อา้ ยศรตั ูรู้ความจะตามมา แมจ่ ะพาเจา้ ไปฝากขรวั นากไว้
แลว้ พากนั ดัน้ ดัดไปวัดเขา เห็นสมภารคลานเขา้ ไปกราบไหว้
แล้วเลา่ ความจรงิ ทุกสิ่งไป เหน็ สมภารคลานเขา้ ไปกราบไหว้

คณุ ค่าของวรรณคดี

คณุ คา่ ด้านขอ้ คดิ

สะทอ้ นใหเ้ ห็นความเชื่อของคนในสมัยน้นั

ให้ขอ้ คิดเกยี่ วกับความรักของแม่ท่ีมตี อ่ ลูก

วรรณคดเี รอื่ งขุนชา้ งขุนแผน ตอนกาเนดิ พลายงาม สะทอ้ นใหเ้ หน็ ความรกั ทม่ี ีแม่มตี ่อลกู และสามารถทา
ทกุ อยา่ งไดเ้ พ่ือลกู

ตัวอย่าง ตอนทน่ี างวนั ทองรอ้ งไหร้ า่ ลาพลายงามกอ่ นท่พี ลายงามจะเดินทาง

ลกู กแ็ ลดูแมแ่ ม่ดลู กู ตา่ งพนั ผูกเพียงว่าเลอื ดตาไหล
สะอนื้ รา่ อาลาดว้ ยอาลยั แลว้ แข็งใจจากนางตามทางมา

บทอาขยานจากวรรณคดี

แมร่ กั ลูกลูกก็รูอ้ ยวู่ ่ารัก คนอ่ืนสักหมน่ื แสนไม่แม้นเหมือน
จะกินนอนวอนวา่ เมตตาเตือน จะจากเรอื นรา้ งแมไ่ ปแตต่ ัว
แมว่ นั ทองของลกู จงกลบั บา้ น เขาจะพาลว้าวุ่นแมท่ ูนหวั
จะกม้ หนา้ ลาไปมิไดก้ ลัว แม่อยา่ มวั หมองนักจงหักใจ
อานวยพรพลายน้อยละห้อยไห้
นางกอดจูบลูบหลงั แลว้ ส่งั สอน จนเติบใหญย่ งิ่ ยวดได้บวชเรียน
พ่อไปดีศรีสวสั ดกิ าจัดภัย เจ้าจงอตส่าหท์ าสม่าเสมียน
ลกู ผชู้ ายลายมือนนั้ คอื ยศ จะจากเจียนใจขาดอนาถใจ
แลว้ พาลูกออกมาข้างท่าเกวียน ต่างพนั ผูกเพยี งวา่ เลือดตาไหล
ลกู ก็แลดูแมแ่ ม่ดูลกู แล้วแขง็ ใจจากนางตามทางมา
สะอ้ืนรา่ อาลาด้วยอาลยั แม่กเ็ หน็ ลูกน้อยละหอ้ ยหา
เหลยี วหลงั ยังเห็นแมแ่ ลเขมน้ โอ้เปลา่ ตาต่างสะอืน้ ยนื ตะลึง
แต่เหลยี วเหลยี วเล้ยี วลับวบั วิญญาณ์

สวสั ดี