การใช้งานมัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน

การใช้งานมัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน (Ω) มัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน (Ω) การอ่านค่าสเกลย่านวัดความต้านทาน (Ω) การใช้งานมัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน (Ω) ข้อควรระวังและการบำ รุงรักษามัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน ครูพัชรินทร์ วิลัยโรจน์

ภาพที่ 1 ส่วนประกอบการใช้งานมัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน มัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน มัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน เป็นย่านหนึ่งของมัลติมิเตอร์แบบเข็ม มีโครงสร้างการทำ งานเหมือนกับโอห์มมิเตอร์ สามารถนำ มาวัดค่าปริมาณทางไฟฟ้า คือ ค่าความต้านทาน วัดสภาพการใช้งานของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ สภาพดี/ชำ รุด กระแส ไฟฟ้ารั่วไหลของทรานซิสเตอร์ (ICEO) (ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับยี่ห้อ และรุ่น ของมัลติมิเตอร์) เป็นต้น มัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน มีส่วนประกอบในการใช้งาน ได้แก่ สเกล ความต้านทาน (Ω) สวิตช์เลือกย่านวัด ปุ่มปรับศูนย์โอห์ม (0Ω ADJ) ย่านวัดความต้านทาน ดังภาพที่ 1

สเกลหน้าปัดสำ หรับย่านวัดความต้านทาน (Ω) มีลักษณะสเกลแบบไม่เป็นเชิงเส้น และแสดงค่าความต้านทาน 0 Ω อยู่ทางด้านขวามือ ค่าความต้านทานสูงสุดหรือ อินฟินิตี้ (∞) อยู่ทางด้านซ้ายมือ ของสเกล แสดงดังภาพที่ 2 การอ่านค่าสเกลย่านวัดความต้านทาน (Ω) ภาพที่ 2 สเกลย่านวัดความต้านทาน (Ω) การอ่านค่าสเกล แต่ละช่วงพบว่าช่องไม่เท่ากัน จะมีค่าตัวเลขของแต่ละขีดไม่เท่ากัน ดังนั้น การอ่านแต่ละช่วงของสเกลขีดในแต่ละช่วงจะมีค่าไม่เท่ากัน ในภาพที่ 3 และ ตารางที่ 1 แสดงรายละเอียดในการอ่านค่าสเกลของย่านวัดความต้านทาน

ตารางที่ 1 ค่าตัวเลขสเกลแต่ละช่อง ของย่านวัดตัวต้านทาน การอ่านค่าสเกลย่านวัดความต้านทาน (Ω) ภาพที่ 3 การอ่านค่าสเกลย่านวัดตัวต้านทาน

การอ่านค่าสเกลย่านวัดความต้านทาน (Ω) ตัวอย่างที่ 1 จากภาพที่ 4 จงอ่านค่าความต้านทานที่ได้จากการวัด ตำ แหน่ง A ตั้งย่านวัด X10K , ตำ แหน่ง B ตั้งย่านวัด X1K ตำ แหน่ง C ตั้งย่านวัด X100, ตำ แหน่ง D ตั้งย่านวัด X10 ตำ แหน่ง E ตั้งย่านวัด X1 ภาพที่ 4 เข็มมิเตอร์ชี้ค่าตัวเลขในสเกลย่านวัดความต้านทาน ตำ แหน่ง A ตัวเลขที่อ่านได้จากสเกล 3.5 ค่าความต้านทานที่อ่านได้ คือ 35 KΩ ตำ แหน่ง B ตัวเลขที่อ่านได้จากสเกล 17 ค่าความต้านทานที่อ่านได้ คือ 17 KΩ ตำ แหน่ง C ตัวเลขที่อ่านได้จากสเกล 32 ค่าความต้านทานที่อ่านได้ คือ 3.2 KΩ ตำ แหน่ง D ตัวเลขที่อ่านได้จากสเกล 70 ค่าความต้านทานที่อ่านได้ คือ 700 Ω ตำ แหน่ง E ตัวเลขที่อ่านได้จากสเกล 180 ค่าความต้านทานที่อ่านได้ คือ 180 Ω

การใช้งานย่านวัดความต้านทาน (Ω) ย่านวัดความต้านทาน (Ω) เป็นย่านหนึ่งของมัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความ ต้านทาน (Ω) ประกอบด้วย ย่านวัด X1 , X10 , X100 ,X1K และ X10K ขั้นตอนการวัดค่าความต้านทาน 1. นำ สายวัดสีแดงเสียบเข้าที่ขั้วต่อบวก (+) นำ สายวัดสีดำ เสียบเข้าที่ขั้วต่อลบ (-) ของมัลติมิเตอร์แบบเข็ม 2. เลือกย่านวัดความต้านทาน (Ω) ตามความเหมาะสมกับค่าความต้านทานที่ ต้องการวัด 3. ปรับศูนย์โอห์ม (ZERO OHM : 0Ω) โดยนำ ปลายสายวัดส่วนที่เป็นโลหะของ สายวัดสีแดงและสีดำ แตะกัน ปรับแต่งเข็มมิเตอร์ให้ชี้ค่า 0 Ω โดยปรับปุ่ม 0Ω ADJ พร้อมทั้งสังเกตที่ตำ แหน่งเข็มมิเตอร์ชี้ค่า 0 Ω พอดี แสดงดังภาพที่ 5 จากนั้นแยกปลาย สายวัดสีแดงและสีดำ ออกจากกัน ภาพที่ 5 การปรับศูนย์โอห์ม (ZERO OHM)

การใช้งานย่านวัดความต้านทาน (Ω) 4. นำ มัลติมิเตอร์แบบเข็มไปวัดค่าความต้านทาน วัดแบบขนานหรือคร่อมกับตัว ต้านทาน โดยนำ ปลายสายวัดสีแดงและสีดำ แตะที่ขาของตัวต้านทาน แสดงดังภาพที่ 6 ภาพที่ 6 การวัดค่าความต้านทานด้วยมัลติมิเตอร์แบบเข็ม 5. อ่านค่าความต้านทาน รอให้เข็มมิเตอร์หยุดนิ่ง จากนั้นอ่านค่าตัวเลขจากสเกล ตำ แหน่งที่กระจกเงาสะท้อนเข็มชี้ แล้วนำ ค่าที่ตัวเลขจากสเกลมาคูณกับย่านวัด Ω ที่ตั้งไว้

การใช้งานย่านวัดความต้านทาน (Ω) ในการชี้ของเข็มมิเตอร์ ถ้าเข็มมิเตอร์ในขณะวัดตัวต้านทานเข็มชี้ที่ตำ แหน่งบริเวณ 0 Ω แสดงว่าตั้งย่านวัดสูงเกินไป ให้ลดย่านวัดลงมา หรือในกรณีที่เข็มมิเตอร์ใน ขณะวัดตัวต้านทานชี้บริเวณ ∞ แสดงว่าตั้งย่านวัดต่ำ เกินไป ให้เพิ่มย่านวัดขึ้น จนกว่าจะอ่านค่าได้ตำ แหน่งมิเตอร์ประมาณกลางสเกล ในการเปลี่ยนย่านวัดทุกครั้ง ให้ปลดสายวัดสีดำ และสีแดงออกจากตัวต้านทานก่อน จากนั้นให้ปรับศูนย์โอห์มทุกครั้ง ดังนั้นในการวัดค่าความต้านทานจำ เป็นต้องเลือก ย่านวัดที่เหมาะสม ดังในตารางที่ 2 แสดงค่าความต้านทานที่วัดโดยประมาณได้ใน แต่ละย่านวัด ตารางที่ 2 ค่าความต้านทานที่วัดได้โดยประมาณและย่านวัด

ข้อควรระวังและการบำ รุงรักษามัลติมิเตอร์แบบเข็ม ย่านวัดความต้านทาน มัลติมิเตอร์แบบเข็มเป็นเครื่องมือวัดไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ที่มีขนาดเล็กและ บอบบาง การนำ ไปใช้งานจะต้องมีความระมัดระวัง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดความเสียหาย ข้อควรระวังมีดังนี้ 1. ระมัดระวังไม่ให้มัลติมิเตอร์ได้รับความกระทบกระเทือนมาก อาจทำ ให้ มัลติมิเตอร์เกิดความเสียหายได้ 2. ตั้งย่านวัดให้ตรงกับสิ่งที่จะวัด 3. ในการเปลี่ยนย่านวัดทุกครั้ง ต้องปรับศูนย์โอห์ม (ZERO OHM) ก่อนการวัด ทุกครั้ง 4. ไม่ควรเปลี่ยนย่านวัดในขณะที่ยังต่อสายมิเตอร์วัดค่าความต้านทาน ควรปลด สายมิเตอร์ออกก่อนและห้ามวัดค่าความต้านทานในขณะที่ต่อกับแหล่งจ่ายแรงดันไฟฟ้า 5. ในการวัดทุกครั้ง ไม่ควรสัมผัสในส่วนที่โลหะของสายมิเตอร์ เนื่องจากทำ ให้ ค่าความต้านทานที่วัดได้มีความคลาดเคลื่อน 6. เมื่อเลิกใช้งาน ให้ปรับสวิตช์เลือกย่านวัดไว้ที่ตำ แหน่ง “OFF” หากไม่มี ย่าน “OFF” ให้ปรับสวิตช์ไปที่ ย่านวัด 1,000 VDC หรือ 1,000 VAC 7. เมื่อหยุดใช้งานมัลติมิเตอร์แบบเข็มเป็นเวลานาน ควรปลดแบตเตอรี่ที่อยู่ภายใน มิเตอร์ออกให้หมด 8. ในกรณีที่ปรับศูนย์โอห์ม (ZERO OHM) เข็มมิเตอร์ชี้ได้ไม่ถึง 0Ω ให้เปลี่ยน แบตเตอรี่ ย่านวัด X1 , X10 , X100 ,X1K ให้เปลี่ยนแบตเตอรี่ ขนาด AA 1.5 V พร้อมกันทั้งสองก้อน ถ้าเป็นย่านวัด X10K ให้เปลี่ยนแบตเตอรี่ ขนาด 9 V