เล่มที่ 4 การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและแบบขนาน

Scie
nce
ไฟฟ้าน่ารู้

วิชาวิทยาศาสตร์และ
เทคโนโลยี

ชุดการเรียนรู้



เรื่อง แรงไฟฟ้าและวงจรไฟฟ้า





เล่มที่ 4



การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรม

และแบบขนาน

ครูมยุเรศ จิโน
ครูชำนาญการโรงเรียนบ้านเชียงดาว
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาป
ระถมศึกษาเชียงใหม่เขต 3

คำชี้แจงการใช้ชุดการเรียนรู้

ชุดการเรียนรู้เล่ม 4 เรื่อง การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและแบบ

ขนาน เล่มนี้เป็นส่วนหนึ่งของชุดการเรียนรู้เรื่องแรงไฟฟ้าและวงจร

ไฟฟ้า ในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เพื่อใช้ประกอบการแก้ปัญหา

และพัฒนาการสอน เรื่อง แรงไฟไฟ้าและวงจรไฟฟ้า ซึ่งประกอบด้วย

เนื้อหา ดังต่อไปนี้ ความรู้ สนุกกับการทดลองและแบบฝึกหัดพัฒนา

สมอง

สารบัญ

การต่อหลอดไฟฟ้า แบบอนุกรม และแบบขนาน

เรื่อง
1.การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรม
2.การต่อหลอดไฟฟ้าแบบขนาน
3.สรุปความรู้ประโยชน์ของการต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรม
และแบบขนาน
3.สนุกกับการทดลอง
4.แบบฝึกทดสอบสมอง
5.แบบทดสอบก่อนเรียน
6.แบบทดสอบหลังเรียน

มาตรฐาน ว 2.3

ตัวชี้วัด

ตัวชี้วัด ป.6/5 ออกแบบการทดลองและทดลองด้วยวิธีที่เหมาะสมในการ
อธิบายการต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและแบบขนาน
ตัวชี้วัดว ป.6/6 ตระหนักถึงประโยชน์ของความรู้ของการต่อหลอดไฟฟ้า
แบบอนุกรมและแบบขนาน โดยบอกประโยชน์ ข้อจำกัด และการประยุกต์
ใช้ในชีวิตประจำวัน

การต่อหลอดไฟฟ้า

KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

การต่อหลอดไฟแบบอนุกรมและขนาน

การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรม
เป็นการต่อหลอดไฟหลาย ๆ ตัว เรียงต่อกันไปเรื่อย ๆ กระแส


1 ไฟฟ้าจากการต่อวงจรแบบอนุกรมมีทิศทางเดินทางเดียวเท่านั้น

ถ้าหากหลอดไฟหลอดใดหลอดหนึ่งขาด หลอดอื่นจะไม่สามารถ

ใช้งานได้ เป็นผลทำให้หลอดไฟทุกดวงดับหมด

ที่มา http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/0/287/1/electric-current/3series-02.htm

รูปการต่อหลอดไฟแบบอนุกรมและแผนภาพของวงจรอนุกรม

1 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

การต่อหลอดไฟฟ้า

KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมและขนาน

การต่อหลอดไฟแบบขนาน

2 เป็นการนำเอาหลอดไฟหลายๆหลอดมาต่อกันโดยให้กระแส

ไฟที่ไหลออกจากแหล่งกำเนิดไฟฟ้าแยกไหลออกเป็นหลายๆ

เส้น ดังนั้น หากมีหลอดใดหลอดหนึ่งขาดหรือหยุดทำงาน หลอด

อื่นยังคงสามารถทำงานได้อย่างปกติและยังคงสว่างอยู่

รูปการต่อหลอดไฟแบบขนานและแผนภาพของวงจรขนาน
นอกจากการต่อวงจรไฟฟ้าแบบอนุกรมและขนานบางครั้งอาจจะพบวงจร

ไฟฟ้าที่มีทั้งการต่ออนุกรมและขนานรวมอยู่ในวงจรเดียวกัน จึงเรียกว่า วงจร

ผสม

2 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

การต่อหลอดไฟฟ้า

KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

สรุปสาระสำคัญวงจรอนุกรมและขนาน

วงจรอนุกรม วงจรขนาน

กระแสไฟฟ้าไหลเป็นเส้นทาง
กระแสไฟฟ้าจะแยกไหนเป็นหลาย

เดียว เส้นทาง


ถ้ามีหลอดไฟดับไฟ 1 ดวงหลอด

ไฟที่เหลือจะดับหมด ถ้ามีหลอดไฟดับไปหนึ่งเส้นทาง

หลอดไฟในเส้นทางที่เหลือจะยังคง


สว่างอยู่

เครื่องใช้ไฟฟ้าต่าง ๆ ในบ้านที่เราใช้งานในชีวิตประจำวันจะต่อกัน

แบบขนานเพื่อให้เราสามารถใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าเป็นบางเครื่อง

ได้โดยไม่จำเป็นต้องเปิดปิดเครื่องใช้ไฟฟ้าทั้งหมดในบ้านพร้อมกัน

3 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

การต่อหลอดไฟฟ้า

KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

สรุปความรู้ประโยชน์ของการต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรม
และแบบขนาน

เมื่อต่อวงจรไฟฟ้า กระแส
เราสามารถนำเซลล์ไฟฟ้า

ไฟฟ้าจะไหลจากขั้วบวกไปยัง มากกว่า 1 ตัวมาต่อรวมกันเป็น


ขั้วลบของเซลล์ไฟฟ้า แบบอนุกรมเพื่อให้ได้

พลังงานไฟฟ้าที่เหมาะสมกับ


การใช้งาน

การต่อเครื่องใช้ไฟฟ้า

อนุกรม ขนาน
กระแสไฟฟ้าไหลเป็นเส้นทาง
กระแสไฟฟ้าแยกไหล,
เดียวกัน, เครื่องใช้ไฟฟ้าทุก
เครื่องใช้ไฟฟ้าแต่ละตัวทำงาน


ตัวทำงานพร้อมกัน แยกจากกัน

4 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

แบบฝึกหัดพัฒนาสมอง การต่อหลอดไฟฟ้า

KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

จงตอบคำถามต่อไปนี้ต่อไปนี้
1. ในการต่อหลอดไฟ 2 หลอด ในวงจรไฟฟ้า จะต้องต่อแบบใดเพื่อให้

วงจรไฟฟ้าทำงานต่อไปได้แม้จะมีหลอดไฟดวงใดดวงหนึ่งชำรุด

2. ให้นักเรียนเปรียบเทียบความเหมือนและความแตกต่างระหว่างการต่อ

หลอดไฟแบบอนุกรมและต่อหลอดแบบขนาน

3. จงวาดรูปแผนภาพวงจรไฟฟ้าของการต่อหลอดไฟแบบอนุกรมและขนาน

แผนภาพวงจรต่อแบบอนุกรม แผนภาพวงจรต่อแบบขนาน

4. หลอดไฟที่ให้แสงสว่างตามจุดต่าง ๆ ภายในบ้านของเรา มีการต่อวงจร

ไฟฟ้าในลักษณะใด และเพราะเหตุใด

5
จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

แบบฝึกหัดพัฒนาสมอง การต่อหลอดไฟฟ้า

5.ต่อวงจรไฟฟ้าดังแผนภาพ KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

เมื่อกดสวิตซ์ลงให้เป็นวงจรไฟฟ้าปิดหลอดไฟฟ้า aและb จะเป็นอย่างไร
6.ทดลองต่อวงจรไฟฟ้า ดังรูป

จากรูป หลอดไฟดวงใดบ้างที่จะสว่างและถ้าต้องการให้หลอดไฟสว่างทั้ง 3

ดวงจะต้องทำอย่างไร

6 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

แบบทดสอบก่อนเรียน-หลังเรียน การต่อหลอดไฟฟ้า

เล่มที่ 4 การต่อหลอดไฟฟ้า แบบอนุกรมและแบบขนาน KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

คำชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกที่สุดเพียงหนึ่งคำตอบ
1.ข้อใดกล่าวถึงการต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมได้ถูกต้อง

ก. การต่อวงจรยุ่งยากกว่าการต่อแบบขนาน
ข. ต้องใช้อุปกรณ์ในการต่อมากกว่าแบบขนาน
ค. เลือกเปิดหลอดไฟฟ้าเฉพาะดวงที่ต้องการใช้ได้
ง. เมื่อหลอดไฟฟ้าดวงหนึ่งชำรุดหลอดไฟฟ้าดวงอื่นจะดับด้วย
2.ข้อใดกล่าวถึงการต่อหลอดไฟฟ้าแบบขนานได้ถูกต้อง
ก. การต่อวงจรซับซ้อนกว่าแบบอนุกรม
ข. คือการต่อหลอดไฟฟ้าแบบเรียงต่อกัน
ค. เปิดหลอดไฟฟ้าทุกดวงในวงจรได้พร้อมกัน
ง. เมื่อถอดหลอดไฟฟ้าออก 1 ดวง หลอดไฟฟ้าดวงอื่น จะดับด้วย เพราะวงจร

ไฟฟ้าไม่ครบวงจร
3. เจมส์ทดลองต่อวงจร ดังภาพ

วงจรที่ 1 วงจรที่ 2

โดยหลอดไฟ A และ B เหมือนกันทุกประการ ข้อใดเป็นตารางแสดงการบันทึกผล

การสังเกตของเจมส์ที่ถูกต้อง

9 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

แบบทดสอบหลังเรียน การต่อหลอดไฟฟ้า

เล่มที่ 4 การต่อหลอดไฟฟ้า แบบอนุกรมและแบบขนาน KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

4.จากข้อ 3 ถ้าหลอดไฟ A ไส้ขาด จะเกิดสิ่งใดขึ้นในวงจงที่ 1 และวงจรที่ 2
ก. หลอดไฟ B ในวงจรที่ 1 สว่างมากขึ้น
ข. หลอดไฟ B ในวงจรที่ 1 จะดับ
ค. หลอดไฟ B ในวงจรที่ 2 สว่างลดลง
ง. หลอดไฟ B ในวงจรที่ 2 จะดับ

5.การต่อเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านควรต่อวงจรแบบใด เพราะเหตุใด
ก. ต่อแบบอนุกรม เพราะสะดวกในการเปิดปิดอุปกรณ์ต่าง ๆ
ข. ต่อแบบอนุกรม เพราะสิ้นเปลืองพลังงานมากกว่าการต่อแบบขนาน
ค. ต่อแบบขนาน เพราะสามารถควบคุมพลังงานไฟฟ้าได้
ง. ต่อแบบขนาน เพราะเมื่ออุปกรณ์ใดชำรุด อุปกรณ์อื่นจะยังใช้งานได้

6. .จากรูป แทนหลอดไฟ ข้อใดต่อไปนี้ไม่ถูกต้อง

ก. หลอด A เสีย ไฟดับทั้งวงจร
ข. หลอด C ดับ ไฟในวงจรยังสว่างอยู่
ค. หลอด C และ D เสีย ไม่มีผลต่อไฟดวงอื่น
ง. หลอด B ดับ A และ C ยังคงสว่างอยู่
7. น้ำใสทดลองต่อวงจรไฟฟ้า ดังรูป จากนั้นเขาดึงเอาหลอดไฟออกจนเหลือเพียง 1

ดวง จะเกิดผลกับหลอดไฟที่เหลืออยู่อย่างไร

ก. ไฟดับทุกดวง
ข. ความสว่างลดลง
ค. ความสว่างเท่าเดิม
ง. ความสว่างเพิ่มขึ้น

10 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน

แบบทดสอบหลังเรียน การต่อหลอดไฟฟ้า

เล่มที่ 4 การต่อหลอดไฟฟ้า แบบอนุกรมและแบบขนาน KRUNONG แบบอนุกรมและขนาน

8.ตามแผนภาพการต่อวงจรไฟฟ้าในข้อใด ถ้าหลอด A เสีย หลอดที่เหลือยังคงสว่าง


อยู่
ก. ข.

ค. ง.

9.ทิศทางการไหลของกระแสไฟฟ้าเป็นอย่างไร
ก. ออกจากขั้ว - ไปยังขั้ว +
ข. ออกจากขั้ว + ไปยังขั้ว -
ค. ออกจากขั้ว + ไปยังขั้ว - สลับกัน
ง. ไหลไปในทิศทางเดียวกัน

10.การต่อหลอดไฟฟ้าแบบอนุกรมมีข้อจำกัดอย่างไร
ก. เปิดหลอดไฟฟ้าได้ทีละดวง
ข. การต่อวงจรไฟฟ้ามีความยุ่งยาก
ค. ต้องใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าในการต่อหลอดไฟฟ้ามากกว่าแบบขนาน
ง. หากมีหลอดไฟฟ้าชำรุดไป 1 ดวง หลอดไฟฟ้าดวงที่เหลือจะดับด้วย

11 จัดทำโดย นางมยุเรศ จิโน