The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by Moment Magazine, 2022-09-21 11:31:57

Moment Plus 406

‫בס״ד ‪ ‬נומער ‪9.23.2022  #406‬‬ ‫הצדיק אבד‪ :‬הגאון הצדיק‪34‬‬
‫פרייטאג פר׳ נצבים‪ ‬כ״ז אלול תשפ״ב‬ ‫פאר מקדושים אבד״ק‬
‫סאדוואנע זצ״ל‬
‫‪© Moment Magazine‬‬
‫מוסדות סאטמאר קרית יואל‪39‬‬
‫מיט אן אריגינעלן געדאנק‪:‬‬
‫כפרות אין חדר‬
‫אויסצייכענונג פאר‪28‬‬
‫אוקראינא׳ס הויפט רב‬

‫היימישער סטעמפארד‪37‬‬

‫היל גיבט אפ כבוד פאר‬
‫דער ענגלישער מלוכה‬

‫מענדל אונגער אויף דער סצענע‪40:‬‬ ‫מייק לינדעל אונטער אויספארשונג‪20‬‬

‫ערב ראש השנה ביים בינען שטאק‬ ‫פארוויקלט אין לעגאלע פראבלעמען‬

‫אסיפת‬
‫השגחות‬

‫א רעפערל אדער א רעקאמענדאציע?‪...‬‬ ‫‪22‬‬ ‫שלוימי'ס ארגאניזאציע‪04‬‬

‫יצחק עקשטיין‬ ‫הרב חיים שלמה בערגער‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ 2

ALL STYLES & ‫העדימד‬
FABRICS FULLY ‫יאפונעם<ר‬Newclassyprints

STOCKED! Avail. Right on Left
and Left on Right

SHIRTS / POLOS / PANTS / SWEATERS / PJ'S

3617 13th Avenue

Order on WhatsApp: 718.540.4042

pivotgroup.nyc 3 ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

.‫ רא ש ו רא ש ו ן ל כ ל ד בר ש בקד ושה‬.ׁ ‫ׁ ֶש ִנ ְה ָיה ָל ֹר א ש‬

Always ahead.

BORO PARK 3919 13TH AVE WILLIAMSBURG 500 FLUSHING AVE
LAKEWOOD 939 RIVER AVE MEFOARJUDAICA.COM | 718.436.0707

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪4‬‬

‫הרב חיים שלמה בערגערלענייתדעתי‬

‫ערנסט‪ .‬און איך וויל דיך אינטערוויוען‪ .‬איך וויל הערן וואס דו האסט צו זאגןשלומי'ס ארגאניזאציע‬
‫איבער דעם‪ .‬איך בין זיכער אז דו האסט אסאך צו זאגן‪.‬‬
‫נאך א צוזאג פון מיין זייט אז איך וועל נישט אויסזאגן ווער ער איז‪ ,‬האט‬
‫שלומי איינגעשטימט צו דעם אינטערוויו‪/‬שמועס‪ .‬מיר האבן געהאט זייער‬

‫א געשמאקע‪ ,‬אינפארמאטיווע שמועס‪ ,‬פאר איבער א שעה‪ .‬און וואס זאלא‬
‫ה‪ ,‬הרב בערגער‪ ,‬וואס מאכט איר?‬
‫דער דאזיגער באגריסונג האב איך באקומען‪ ,‬דאסמאל‬
‫פון א יונגן בחור'ל‪ .‬איך האב נאך דעם בחור קיינמאל נישט‬
‫געטראפן‪ ,‬אויף ווי ווייט איך געדענק‪ ,‬און איך קען זיך נישט‬
‫דערמאנען אז איך זאל אים קענען פון ערגעץ‪ ,‬אבער דאס‬
‫איז מיר שוין נישט קיין איבערראשונג‪ .‬אזעלכע זאכן מאכן זיך היינט גאנץ איך אייך זאגן‪ ,‬דער פופצן יעריגער שלומי האט טאקע געהאט אסאך צו זאגן‪.‬‬
‫אפט‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫וואס איך האב אבער יא געוואוסט אויף זיכער‪ ,‬איז געווען‪ ,‬אז דער בחור‬

‫קען נישט זיין מער פון פופצן יאר אלט‪ .‬עס האט מיר אויך אויסגעזען גאנץ‬
‫איך גיי נישט גיין דא אויסשרייבן דעם גאנצן שמועס‪ ,‬אדער די אלע‬ ‫קלאר‪ ,‬אז דער בחור איז נישט אין קיין ישיבה‪.‬‬
‫פראגעס און ענטפערס צווישן מיך און שלומי‪ .‬איך וויל אבער יא קלאר‬ ‫אבער אז א איד רעדט צו מיר‪ ,‬רעד איך צוריק‪:‬‬
‫ארויסברענגען עפעס וואס איז מיר קלאר געווארן במשך דעם שמועס וואס‬ ‫ברוך השם‪ ,‬און דו?‬
‫גוט‪ ,‬איך האב הנאה פון אייערע ארטיקלען‪ ,‬איך פריי מיך אייך צו טרעפן איך האב געהאט מיט דעם פופצן יעריגן שלומי‪ .‬א זאך וואס האט מיר גאר‬
‫שטארק געכאפט‪ ,‬און איך שפיר אן אחריות צו שרייבן איבער דעם‪.‬‬ ‫דא‪.‬‬
‫ווען מיר גייען צוטרעטן צום נייעם יאר‪ ,‬און מיר גייען זיך שטעלן פאר'ן‬ ‫און איך פריי זיך פונקט אזוי דיך צו טרעפן‪...‬‬
‫אבער נאך איידער איך האב געהאט א שאנס צו פרעגן דעם בחור'ל וויאזוי גרויסן דיין‪ ,‬מיר גייען זיך אויסבעטן א נייע‪ ,‬זיסע‪ ,‬לעכטיגע יאר‪ ,‬מיט אלעם‬
‫ער הייסט‪ ,‬אז איך זאל קענען וויסן ווער מיין נייער פריינד איז‪ ,‬האט זיך א גוטן‪ .‬מיט געזונט‪ ,‬מיט נחת‪ ,‬מיט פרנסה‪ ,‬און מיט אלע ברכות האמורות‬
‫בתורה; און גלייכצייטיג גייען מיר ממליך זיין דעם רבונו של עולם אויף די‬ ‫דריטער צוגעשטעלט צום שמועס‪.‬‬
‫אקעי‪ ,‬נישט ממש צוגעשטעלט‪ ,‬אבער אזוי דורכגייענדיג נעבן אונז‪ ,‬האט גאנצע וועלט בשעת מיר גייען בלאזן שופר און זאגן מלכיות זכרונות און‬
‫זיך אפגעשטעלט נאך א איד‪ ,‬און מיך ווארעם באגריסט‪ .‬אט דער דריטער איד שופרות; איז זיכער צייט צו מאכן א שטיקל חשבון איבער דעם אויך‪.‬‬
‫שלומי לערנט נישט אין א ישיבה‪ .‬שלומי ארבעט‪ .‬ער איז פופצן יאר‬ ‫איז פון די גרויסע עסקנים און טוער פאר בחורים‪ ,‬אין ראם פון דעם גאר‬
‫באקאנטן ארגאניזאציע‪' ,‬עזר לישיבות'‪ .‬אן ארגאניזאציע אין מאנסי וועלכע אלט‪ ,‬און ער האט א געהעריגע דזשאב‪ .‬אבער נישט דאס איז וואס האט מיך‬
‫געכאפט איבער שלומי‪ .‬וואס מיך האט יא געכאפט איבער שלומי‪ ,‬איז דער‬ ‫מאכט זיכער צו פלאצירן יעדן בחור אין א ישיבה‪.‬‬
‫אזויווי דער איד שטייט דארט‪ ,‬רופט זיך אן דער בחור'ל צו מיר‪ :‬הרב מציאות אז ער איז דוקא א שטארקער בר דעת‪.‬‬
‫שלומי'ס אויסזען האט ארויסגעגעבן דעם סוד אז ער איז זייער יונג‪ .‬פון‬ ‫בערגער איר ווייסט צו זאגן פון די ארגאניזאציע עזר לישיבות?‬
‫זיין אויסזען האב איך אפגעלערנט אז ער קען נישט זיין מער פון פופצן‪ ,‬און‬ ‫אוודאי ווייס איך‪ ,‬וואספארא סארט שאלה איז דאס‪.‬‬
‫וויל איך אייך זאגן‪ ,‬אז איך גיי מאכן א נייע ארגאניזאציע‪' :‬עזרת אבותינו'! דאס איז טאקע זיין יארגאנג‪ .‬אבער ווען איך זאל צומאכן די אויגן און נישט‬
‫ס'הערט זיך דוקא גאר גוט‪ ,‬זאג איך דעם בחור'ל‪ ,‬און וואס ווילט איר זען מיט וועמען איך פיר דעם שמועס‪ ,‬וואלט איך געווען זיכער אז ער איז‬
‫מיט א גוטע פאר יאר עלטער פון דעם‪.‬‬ ‫אויפטון מיט די ארגאניזאציע?‬
‫און דאס האט מיך געכאפט‪ .‬איך האב פארברענגט מיט אים פאר איבער‬ ‫צו העלפן אלע טאטעס‪ .‬ס'זענען דא אסאך טאטעס וואס דארפן הילף!!!‬
‫דער בחור'ל איז מיר דוקא גאר שטארק געפאלן‪ ,‬פון די ערשטע רגע א שעה‪ ,‬און איך האב זיך נישט געקענט בארואיגן פון דעם וואס איך האב‬
‫וואס איך האב אים באגעגנט‪ .‬אבער יעצט‪ ,‬נאך דעם מודעה זיינעם איבער די געזען און געלערנט‪.‬‬
‫ביי די פופצן יאר פארשטייט שוין שלומי זייער גוט וואס קומט פאר אין‬ ‫ארגאניזאציע וואס ער וויל מאכן‪ ,‬האט ער שוין גאר שטארק אנגעצינדן מיין‬
‫זיין וועלט‪ ,‬און אין די וועלט פון די מענטשן ארום אים‪ .‬עס פעלן נישט קיין‬ ‫נייגער‪ .‬איך דארף זיך אביסל בעסער באקענען מיט אים‪.‬‬
‫און וויאזוי הייסטו? פרעג איך אים‪ ,‬שלומי ג‪ .‬איז געקומען דער ענטפער‪ .‬יונגע בחורים וועלכע זענען ליידער נישט אין ישיבה און דרייען זיך אויף די‬
‫גאסן‪ .‬אבער שלומי וויל מיט זיי נישט האבן קיין שייכות‪ ,‬ווייל זיי זענען נישט‬ ‫שלומי‪ ,‬איך וויל דיך נעמען אויף אן אינטערוויו‪.‬‬
‫איידל און רעדן ניבול פה‪:‬‬ ‫מיך? איבער וואס?‬
‫"זיי זענען שוואכע בחורים‪ .‬ווען איך דריי זיך מיט אזעלכע חברה און איך‬ ‫איבער דיין נייע ארגאניזאציע‪ ,‬עזרת אבותינו‪.‬‬
‫הער די ניבול פה‪ ,‬פיל איך ווי איך ווער ווייט פון דעם אויבערשטן‪ .‬עס פילט‬ ‫ניין‪ ,‬ס'פעלט נישט אויס‪ .‬איך האב נאר געמאכט א וויץ‪.‬‬
‫איך האלט דוקא נישט אזוי‪ .‬איך גלייב אז דו האסט עס געמיינט זייער זייער נישט גוט‪ .‬איך בין נישט נייגעריג אין דעם‪ .‬אין וויל נישט וויסן פון די‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪5‬‬

‫‪[email protected]‬‬

‫מיר ווילן פארשטענדיגן פארן חשוב׳ן עולם‬

‫די שטונדן פון אונזערע‬
‫העלט סענטערס דעם‬

‫ראש השנה הבעל״ט‬

‫‪ODA QUALITY HEALTH‬‬ ‫‪ODA PARK AVE‬‬ ‫‪ODA PRIMARY CARE‬‬ ‫זונטאג‬
‫ערב ראש השנה‬
‫‪432 BEDFORD AVE.‬‬ ‫‪517 PARK AVE.‬‬ ‫‪74 WALLABOUT ST.‬‬
‫‪Sunday - Sep. 25‬‬
‫פון ‪ 9:00‬אינדערפרי‬ ‫פון ‪ 9:00‬אינדערפרי‬ ‫פון ‪ 9:00‬אינדערפרי‬
‫ביז ‪ 6:00‬אווענט‬ ‫ביז ‪ 5:30‬אווענט‬ ‫ביז ‪ 11:30‬ביינאכט‬

‫פון ‪ 10:00‬אינדערפרי‬ ‫געשפארט‬ ‫פון ‪ 10:00‬אינדערפרי‬ ‫מאנטאג‬
‫ביז ‪ 6:30‬אווענט‬ ‫ביז ‪ 11:30‬ביינאכט‬ ‫ערשטע טאג ר״ה‬
‫געשפארט‬
‫פון ‪ 10:00‬אינדערפרי‬ ‫‪Monday - Sep. 26‬‬
‫ביז ‪ 6:30‬אווענט‬
‫פון ‪ 10:00‬אינדערפרי‬ ‫דינסטאג‬
‫ביז ‪ 11:30‬ביינאכט‬ ‫צווייטע טאג ר״ה‬

‫‪Tuesday - Sep. 27‬‬

‫מיר וואונטשן פאר אלע פאציענטן בפרט און פאר גאנץ כלל ישראל‬ ‫*סאטלרעיא‪y‬וט‪a‬שיסעך‪R‬וע‪-‬תנזו‪X‬טיויעאןראסאפדאייזטפויואיעאפןללעןואודנבויגאעוטט‬

‫א כתיבה וחתימה טובה און געזונט יאר‬

‫‪ODA Primary‬‬ ‫‪ODA Park Ave Primary‬‬ ‫‪ODA Quality‬‬ ‫‪ODA‬‬ ‫‪ODA‬‬
‫‪Health Care Center‬‬ ‫‪Health Care Center‬‬ ‫‪Health Care‬‬ ‫‪Dental Facility‬‬ ‫‪Professionals‬‬
‫‪517 Park Avenue‬‬ ‫‪432 Bedford Avenue‬‬ ‫‪58 Rutledge St.‬‬ ‫‪420 Broadway‬‬
‫‪74 Wallabout St.‬‬ ‫‪Brooklyn, NY‬‬ ‫‪Brooklyn, NY‬‬ ‫‪Brooklyn, NY‬‬ ‫‪Brooklyn, NY‬‬
‫‪Brooklyn, NY‬‬
‫‪718.260.4640‬‬ ‫‪718.387.2408‬‬ ‫‪718.260.4620‬‬ ‫‪718.384.3475‬‬
‫‪718.260.4600‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪6‬‬

‫‪[email protected]‬‬

‫שלומי האט צוערשט גע'טענה'ט אז ער דארף בכלל נישט קיין ישיבה‪.‬‬ ‫אלע נארישקייטן"‪.‬‬
‫ס'איז אים זייער גוט אזויווי ער איז‪ .‬אבער נאכ'ן שמועסן מיט מיר פאר א‬ ‫דאס איז נאר איין קליינער מימרא פון שלומי‪ ,‬אבער במשך דעם גאנצן‬
‫וויילע‪ ,‬זענען מיר צוגעקומען צו צוויי מסקנות‪ ,‬מיט וועלכע שלומי האט‬ ‫שמועס‪ ,‬בין איך היפש נתפעל געווארן פון דעם וואס א יונגער‪ ,‬פופצן יעריגער‬
‫בחור פארשטייט וואו ער שטייט און וואו אנדערע שטייען‪ ,‬אריינגערעכנט די‬
‫פולשטענדיג איינגעשטימט מיט מיר‪.‬‬ ‫ערוואקסענע ארום אים‪ .‬און ווי אסאך דערפון פארשטייט ער בעסער פון זיי‪.‬‬
‫יעדער בחור דארף האבן חברותא‪ ,‬ער דארף האבן א סאושעל לעבן‪ ,‬ער‬ ‫ער איז באמת אן ערנסטער בחור‪ ,‬וואס וויל דא אויף דער וועלט דאס‬
‫דארף האבן חברים פון זיין יארגאנג מיט וועמען ער קען פארברענגען אין‬ ‫וואס מיר אלע ווילן‪ .‬ער וויל פארדינען געלט‪ ,‬ער וויל שפירן נוצבאר‪ ,‬ער וויל‬
‫אן ערליכע אטמאספערע‪ .‬עס איז נישט דא קיין איין בחור וואס דארף דאס‬ ‫שפירן אז ער פעלט אויס‪ ,‬ער וויל שפירן רעספעקטירט‪ ,‬און ער וויל שפירן‬

‫נישט האבן‪.‬‬ ‫קירבת אלוקים‪.‬‬
‫יעדער בחור קען‪ ,‬און איז גרייט צו לערנען 'עפעס'‪ .‬עס איז נישט דא קיין‬ ‫און מיט די אלע זאכן‪ ,‬איז שלומי נישט אין ישיבה‪ .‬ער איז אפילו נישט‬
‫בחור וואס קען נישט‪ ,‬און איז נישט גרייט צו לערנען גארנישט‪ .‬עס זענען‬ ‫ברוגז אויף דעם‪ .‬ער איז נישט אויפגערעגט‪ .‬ער דרייט זיך נישט ארום מיט‬
‫זיכער פארהאן גאר אסאך בחורים וואס קענען נישט‪ ,‬ווילן נישט און דארפן‬ ‫כעס און פאראיבל‪ .‬ער איז צופרידן אז ער קען עפעס אויפטון‪ ,‬און נאך‬
‫נישט‪ ,‬לערנען אויף אזא אופן און סדר ווי מ'לערנט אין 'געווענליכע' ישיבות‪.‬‬ ‫פארדינען אפאר דאלאר דערצו‪ .‬ער איז באמת צופרידן אז ער איז נישט צווישן‬
‫אבער פארט זענען די אלע בחורים מסוגל צו לערנען 'עפעס'‪ .‬און מיט עפעס‬ ‫געמיינע בחורים‪ .‬מען האט אים גראדע אריינגעשטעלט אין א ישיבה‪ .‬א‬
‫מיין איך 'יסודות היהדות'‪ .‬אויף אן אופן וואס איז געמאכט און צוגעשטעלט‬ ‫ישיבה פאר אזעלכע בחורים וועלכע פאסן זיך נישט אריין אין 'געהעריגע'‬
‫ישיבות‪ ,‬אבער ער איז שנעל אנטלאפן פון דארט‪ .‬פארוואס‪ :‬ווייל זיי רעדן‬
‫פאר זיי‪.‬‬
‫און איך רעד נישט יעצט פון פראבלעמאטישע בחורים‪ .‬איך רעד פון‬ ‫נישט איידעלע זאכן!‬
‫נארמאלע בחורים‪ ,‬וועמען עס פעלט גארנישט‪ .‬זיי וואלטן ווען געקענט‬ ‫שלומי איז אריבער א שווערע יוגנט‪ .‬ער האט זיך געפלאגט מיט‬
‫לערנען אסאך מער פון וואס מיר שטעלן זיך פאר‪ .‬אבער צו דעם פעלט זיך‬ ‫פארשידענע פיזישע געזונט פראבלעמען‪ ,‬און פארברענגט א שיין ביסל ביי‬
‫אויס דער ערשטער תנאי‪ ,‬אז מיר זאלן זיי אנערקענען און געבן דעם פשוט'ן‬ ‫דאקטוירים און אין שפיטעלער‪ .‬די זאכן האבן אים אפעקטירט אויף מערערע‬

‫רעספעקט פון זיין 'נארמאלע מענטשן'‪.‬‬ ‫אופנים‪ ,‬און אים געמאכט שפרינגענדיג און אומגעדולדיג‪.‬‬
‫אבער דער צוגאנג וואס שלומי – און אנדערע ווי ער – באקומט פון די‬ ‫זיינע מלמדים און מחנכים האבן געהאלטן אז 'עפעס' איז 'ראנג' מיט‬
‫אים‪ .‬זיי האבן גע'עצה'ט זיינע עלטערן‪ ,‬וועלכע האבן פרובירט צו טון דאס‬
‫ערוואקסענע ארום אים איז‪' :‬דו ביסט א פראבלעם'‪.‬‬ ‫בעסטע פאר זייער קינד‪ ,‬אים צו נעמען צו א טעראפיסט‪ .‬שלומי האט געהאט‬
‫ניין‪ ,‬איך בין נישט א פראבלעם‪ .‬שיק מיר נישט צו א טעראפיסט‪ ,‬וואס‬ ‫דער געלעגנהייט צו באזוכן איבער צען פון זיי במשך די יארן‪ ,‬און זיין מיינונג‬
‫מאכט מיך שפירן ווי א פיר יעריג קינד‪ ,‬ווען איך בין צוועלף‪ ,‬און דרייצן‪.‬‬
‫"מיר שטעלן צו חברותות פאר בחורים"‪ ,‬זאגט אים איין טאג אן עסקן‪" .‬צו‬ ‫איבער זיי איז נישט זייער פאזיטיוו‪.‬‬
‫א ‪ 25‬יעריגער יונגערמאן וואס האט אזא דזשאב ווי איך וואלט ער אויך אזוי‬ ‫און איר ווייסט פארוואס? ווייל זיי אלע האבן פארזען אויפצופאסן אויף‬
‫די פשוט'ע נקודות וואס איך האב דא פריער געשריבן‪ .‬אז שלומי דארף בס"ה‬
‫צוגעגאנגען?"‪ ,‬פרעגט מיך שלומי‪.‬‬ ‫די פאר וויכטיגע זאכן וואס יעדער ילוד אשה דארף האבן‪ :‬געלט‪ ,‬שפירן‬
‫דער עסקן האט שוין פארלוירן שלומי'ס צוטרוי נאך איידער ער האט‬ ‫נוצבאר‪ ,‬שפירן אז ער פעלט אויס‪ ,‬שפירן רעספעקטירט‪ ,‬און אביסעלע קירבת‬
‫געהאט א געלעגנהייט עס צו געווינען‪ .‬אבער ווען מיר זאלן פארשטיין אז‬
‫אזעלכע בחורים זענען באמת גארנישט אנדערש פון אונז‪ ,‬אויסער פון דעם‬ ‫אלוקים‪.‬‬
‫רעספעקטירט? פרעגט מיך איינער? זאל ער פארדינען זיין רעספעקט!‬
‫יארגאנג‪ ,‬וואלטן מיר באקומען אן אנדערן פארשטאנד צו זיי‪.‬‬ ‫אבער דא ליגט דער פראבלעם‪ .‬שלומי האט פארדינט זיין רעספעקט‪.‬‬
‫אוועקגייענדיג פון מיין שמועס מיט שלומי‪ ,‬האט מיך ביטערליך געעגבערט‬ ‫אוודאי האט ער נישט פארדינט רעספעקט פאר'ן ענדיגן ש"ס‪ ,‬ווייל דאס האט‬
‫די פראגע‪ :‬וואו איז אונזער אחריות אויף שלומי און אויף אלע אנדערע אזויווי‬ ‫ער נישט געטון‪ .‬ער האט אויך נישט פארדינט רעספעקט פאר'ן אויפשטיין‬
‫ער? ווען מיר גייען שטיין אין עטליכע טעג ארום און בעטן ביים באשעפער‬
‫ער זאל זיך אומקוקן אויף אונז‪ ,‬און אונז צושרייבן א גוט יאר‪ ,‬צי וועט ער‬ ‫פינף אזייגער פארטאגס יעדן טאג‪ ,‬ווייל אויך דאס טוט ער נישט‪.‬‬
‫ער האט אבער יא פארדינט דעם רעספעקט פון זיין א יציר כפיו של‬
‫אונז נישט צוריקפרעגן‪ :‬און וויפיל קוקט איר זיך אום אויף מיינע קינדער?‬ ‫הקב"ה‪ ,‬און צו דעם א מענטש‪ .‬א אידיש קינד וואס זוכט‪ ,‬פונקטליך דאס וואס‬
‫צי זענען מיר באמת ממליך דעם אויבערשטן אויף זיך? נעמענדיג דעם‬ ‫מיר אלע זוכן‪ .‬א אידיש קינד וואס פירט זיך אויף שיין און איידל‪ .‬ער פארדינט‬
‫אחריות אויף זיינע קינדער? אדער זאגן מיר שטילערהייט פאר'ן באשעפער‪:‬‬ ‫דעם רעספעקט נישט צו באקומען דעם 'עטיטוד' אז ער 'איז א פראבלעם'‪,‬‬
‫יא‪ ,‬מיר וועלן טון דיין רצון‪ ,‬אבער נישט מיט דיינע 'פראבלעמאטישע' קינדער‪.‬‬
‫נאר דערפאר ווייל ער 'פאסט נישט אריין' אין א געווענליכע ישיבה‪.‬‬
‫דארט געב'זשע זיך אליינס אן עצה‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫שלומי'ס ארגאניזאציע‪' ,‬עזרת אבותינו'‪ ,‬דארף אונז אלע אויפוועקן צו‬
‫האבן דעם ריכטיגן בליק אויף די וואוילע‪ ,‬חשוב'ע בחורים‪ ,‬אזויווי שלומי‪.‬‬
‫און זיי רעספעקטירן און זארגן פאר זיי‪ ,‬אנשטאט זיי אפסטעמפלען אלס א‬
‫פראבלעם‪ .‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪7‬‬

‫מיר קענען‬
‫מער נישט‬

‫שווייגן‬

‫די עתיד פון אונזער חינוך איז אויפן וואגשאל‪ .‬מיר‬
‫קענען נישט און מיר מעגן נישט שטיין גלייכגילטיג‪.‬‬

‫אונזער איינציגסטע מיטל איז דורך אינאיינעם‬
‫ארויסווייזן אונזער כח‪ ,‬און ארויסברענגן א בלאק‪-‬וואוט‬

‫ווי קיינמאל בעפאר‪.‬‬

‫רעגיסטרירט אייך יעצט אין בלויז דריי שטאפלען‪:‬‬

‫רופט‪,‬טעקסטאדעראימעילטצוהערןאויבאירזענט‬ ‫‪.1‬‬
‫רעגיסטרירטצושטימען‪.‬‬
‫‪.2‬‬
‫אויבזענטאירנישטרעגיסטרירט‪,‬דאןגיבטאונזאייעראדרעס‪.‬‬ ‫‪.3‬‬

‫דירעגיסטראציעדאקומענטןוועלןגעברענגטווערןצואייערטיר‬
‫אייךצורעגיסטרירן‪.‬‬

‫‪718.682.2715 Klalyisroelvote.org‬‬ ‫אייער שטימע וועט מאכן דעם חילוק!‬
‫‪[email protected]‬‬
‫יעדע שטימע ציילט!‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪8‬‬

‫לייבל ניימאןנייעס‪+‬‬ ‫א טעלער נייעס‪ ,‬א לעפל אנאליז‬

‫‪ ‬בעיינדדעעןפאוןנאקנאסויורידט‬ ‫איידע האט באטראפן ניו יארק‪ ,‬אנברענגנדיג‬ ‫ס איז ראש השנה אויף דער וועלט‪,‬ע‬
‫מיט זיך היפשע חורבנות‪ .‬א יאר שפעטער‪ ,‬און‬
‫ווען דער יאר תשפ״ב האט זיך אנגעהויבן‬ ‫דער 'מי במים' איז ווידער א מחותן צום טיש‪.‬‬ ‫א נייער יאר‪ ,‬א פרישער בלאט‪ ,‬אן‬
‫האט געהערשט אין אמעריקע און איבער די‬ ‫נעבן די בארטענעס פון פארטא ריקא בוזשעוועט‬ ‫התחדשות‪ .‬מיר דאווענען 'תכלה שנה‬
‫וועלט א מאסיווע 'מי במגיפה' סיטואציע‪ .‬די צאל‬ ‫האריקעין פיאנע‪ ,‬און עס האט איבערגעלאזט‬ ‫וקללותיה‪ ,‬תחל שנה וברכותיה'‪ .‬מיר‬
‫אנגעשטעקטע פון קאראנא ווירוס פעלער האט‬ ‫א ריזיגע טייל פון אירע איבער דריי מיליאן‬ ‫האבן געהאט א ראולער‪-‬קאוסטער פון א יאר‪.‬‬
‫געהאלטן און איין שטייגן‪ ,‬און פאטאליטעטן‪,‬‬ ‫איינוואוינער אן קיין עלעקטעריציטעט‪ .‬דער‬ ‫דער יאר האט זיך אנגעהויבן פיל מיט האפענונג‪,‬‬
‫כאטש נישט אזוי שווער ווי ביים אנהייב פונעם‬ ‫האריקעין האט אויך באטראפן דער דערנעבנדער‬ ‫א פאזיטיווע אויסבליק‪ ,‬במשך די יאר האבן זאכן‬
‫מגיפה‪ ,‬איז אויך געשטיגן‪ .‬במשך די יאר האט די‬ ‫דאמיניקן רעפובליק‪ ,‬איבערלאזנדיג איבער א‬ ‫אויסגעזען שווארץ‪ ,‬אבער דער רבוש״ע האט‬
‫וועלט געזען פרישע שטאפלען אין דער מגיפה‪.‬‬ ‫מיליאן איינוואוינער אן פונקציאנירנדע וואסער‬ ‫נישט פארלאזט‪ ,‬און זאכן האבן זיך פארבעסערט‪.‬‬
‫אין אמעריקע האט פרעזידענט ביידען אנאנסירט‬
‫א וואקסין מאנדאט‪ ,‬און שפעטער אין יאר האט‬ ‫קראנען‪.‬‬ ‫אין‪‬שפהאאאפררטיטקאאןאערוייןחמוקגרפיאעבנגאואננועתןט‬
‫זיך אנטוויקלט נייע וואריאנטן‪ ,‬ערשט אמיקראן‬ ‫פיאנע‪ ,‬די ערשטע שטארקע האריקעין פונעם‬
‫און דערנאך בי‪-‬עי ‪ .5‬די פרישע וואריאנטן האבן‬ ‫סעזאן‪ ,‬איז אויף די מינוט א קאטאגעריע דריי‬ ‫ווען דער יאר תשפ״ב האט זיך אנגעהויבן האט‬
‫געפירט צו שווערע לאקדאונס אין אייראפע‬ ‫שטורעם‪ ,‬מיט ווינטן פון איבער ‪ 115‬מייל א שעה‪,‬‬ ‫געהערשט א 'מי במים' סיטואציע‪ .‬האריקעין‬
‫און אין כינע‪ .‬אין אונזער שכינות׳דיגע קאנאדע‬ ‫און געפינט זיך אצינד אין די קאריביען געגנט‪.‬‬
‫זענען אויך פארגעקומען שווערע לאקדאונס‪,‬‬
‫וועלכע האבן געפירט צו העפטיגע פראטעסטן‪,‬‬ ‫תכלה שנה וקללותיה‪.‬‬
‫לאמיר האפן אז אינעם נייער יאר וועלן מיר‬
‫אנברענגנדינג כאאס‪ .‬תכלה שנה וקללותיה‪.‬‬ ‫נישט ליידן פון דעם בעפארשטייענדן האריקעין‬
‫דאס יאר קומט צו אן ענדע‪ ,‬מיט פרעזידענט‬
‫ביידענ׳ס מעדלונג‪ ,‬אז ״דער מגיפה איז פאריבער״‪.‬‬ ‫סעזאן‪ ,‬תחל שנה וברכותיה‪.‬‬
‫דער אמת איז אז דער מגיפה איז גאר ווייט פון‬
‫פאריבער‪ .‬ביידען איז געקומען אונטער שארפע‬ ‫‪ ‬א פייערלעשער צינדט אן קליינע פייערס כדי צוצוציען דער 'מאסקיטא'‬
‫קריטיק‪ ,‬אפילו אינערהאלב זיין אייגענע פארטיי‪,‬‬ ‫וואלדפייער אין א דירעקציע אוועק פון באוואוינטע געגנטער‬
‫פארן פריצייטיגע מעלדונג אז מ׳דארף שוין מער‬
‫נישט זיך זארגן איבער קאראנא ווירוס‪ .‬ביידענ׳ס‬
‫מעלדונג האט אויך די פאטענציאל צו קאמפליצירן‬
‫פארשידענע הילפס פראגראמען וועלכע די‬
‫דעמאקראטן שטיצן‪ ,‬באזונדער ביידענ׳ס אנאנס‬
‫פריער אין יאר אז די רעגירונג וועט מוחל זיין‬
‫סטודענט חובות פון ארעמע משפחות‪ .‬אבער צי‬
‫ביידען איז גערעכט צי נישט איז קלאר‪ ,‬אז מיר‬
‫שטייען בעסער ווי מ׳איז געשטאנען א יאר צוריק‬

‫אינעם מגיפה הינזיכט‪.‬‬
‫לאמיר האפן אז אינעם נייער יאר וועט דער‬
‫מגיפה פוחת והולך זיין‪ ,‬און מיר זאלן מער נישט‬
‫דארפן ליידן פון דער מגיפה נישט בגוף און נישט‬

‫בנפש‪ ,‬תחל שנה וברכותיה‪.‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪9‬‬ ‫בס״ד‬

‫שמחת תורה‬

‫טויזענטער אידן שליסן זיך אן‬
‫אינעם פרישן מחזור אין אוהחה״ק‬

‫פרשת נח‬

‫מאסיוון סעיל איבער גאנץ אמעריקע‬
‫אויף די הערליכע פארענדיגטע סעט אוהחה״ק‬

‫די הערליכע נייע ״פאקעט סייז״ סעט אור החיים איז אצינד דא צו באקומען אין די געשעפטן‬

‫צו באשטעלן א סעט רופט היינט‪ 845.678.8968 :‬עקסט‪207 .‬‬

‫פרטים יבואו‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪10‬‬

‫א שטארקער שטורעם וועלכע האט באטראפן אלאסקע האט זיך געוואנדן‬ ‫גאזפאאלירן‪‬בפעערסיקיעזאןרנטאפזמאיילךען‪,‬‬
‫דרום קיין קאליפארניע אנהייב די וואך‪ ,‬וואו עס האט געהאט די פאזיטיווע סייד‬
‫אפעקט פון העלפן פייערלעשער באקעמפן דעם העלישער 'מאסקיטא' וואלדפייער‪,‬‬ ‫ווען דער יאר תשפ״ב האט זיך אנגעהויבן‬
‫וועלכע פלאקערט אין א שטח פון ‪ 199‬סקווער מייל אין צפון קאליפארניע‪ .‬תחל‬ ‫האבן ביידענ׳ס צופרינדהייט ציפערן אנגעהויבן‬
‫דראסטיש פאלן‪ .‬ביידען האט געמאכט דעם‬
‫שנה וברכותיה!‬ ‫באשלוס צו פאראויסגיין מיט פרעזידענט‬
‫גאווערנער דעסענטיס פון פלארידע האט געשיקט א פליגער פון אומלעגאלע‬ ‫טראמפ׳ס עקזעקוטיוו ארדער זיך ארויסצוציען‬
‫אימיגראנטן וועלכע זוכן אזיל רעכטן‪ ,‬צו מארטא׳ס וויניארד‪ ,‬אן אינזל אין‬ ‫פון אפגאניסטאן‪ ,‬און די קאנסעקווענצן זענען‬
‫מאסאטשוסעטס‪ ,‬וואו עס וואוינען גאר רייכע אמעריקאנער‪ ,‬אריינגערעכנט‬ ‫געווען געפערליכע‪ .‬נאכפאלגנדיג דעם ארויסצי‬
‫געוועזענער פרעזידענט באראק אבאמא‪ .‬דער שריט‪ ,‬וועלכע איז לויט אנאליסטן א‬ ‫האט דער עקאנאמיע אין אמעריקע אנגעהויבן‬
‫פאליטישער שפיצל‪ ,‬צו לייגן דעמאקראטן אין א שווערע סיטואציע‪ ,‬האט געפירט‬ ‫אונטערהינקען‪ .‬די פאקטארן וועלכע האבן‬
‫צו א קרימינאלער אויספארשונג וועלכע איז געעפנט געווארן אין טעקסאס קעגן‬ ‫געזינקען דעם עקאנאמיע זענען געווען פולע‪,‬‬
‫דעסענטיס‪ ,‬צוליב חששות אז דער שריט איז קעגן פעדעראלע געזעצן איבער‬ ‫פון סופליי‪-‬קייט פראבלעמען ביז רוסלאנד׳ס‬
‫אינוואזיע פון אוקראינע‪ ,‬אבער נאך אלע מעשיות‬
‫טראנספארטירן מיגראנטן‪.‬‬ ‫איז דאס געשען אונטער ביידענ׳ס זייגער‪ ,‬און‬
‫די יוסטיץ דעפארטמענט האט אנגעקלאגט ‪ 44‬מענטשן אין מינעסאטע מיטן‬ ‫ביידען איז — מיט רעכט — געווארן באשולדיגט‬
‫באשווינדלען איבער א פערטל מיליאן דאלאר פון א פעדעראלער קאראנא ווירוס‬ ‫דערין‪ .‬שרעקעדיגע ווערטער ווי 'אינפלאציע' און‬
‫פראגראם‪ ,‬וועלכע איז געווען געווידמעט צוצושטעלן געלט פאר מאלצייטן פאר‬ ‫'רעסעסיע' זענען געווארן עובר לסוחר‪ ,‬אבער‬
‫באזונדער האט זיך דער ווייטאג געשפירט ביים‬
‫באטראפענע און ארעמע משפחות‪.‬‬ ‫גאזאלין פאמפ וואו פרייזן זענען ארויפגעשטיגן צו‬
‫די יוסטיץ דעפארטמענט האט זיך פאראייניגט מיט טראמפ איבער א‬ ‫שרעקעדיג הויכע ציפערן‪ .‬תכלה שנה וקללותיה‪.‬‬
‫ספעציעלער מייסטער וועלכער וועט איבערגיין די קאנפיסקירטע דאקומענטן‬ ‫דער יאר ענדיגט זיך מיט א היפש פארבעסערטער‬
‫וואס די עף‪-‬בי‪-‬איי האט גענומען פון טראמפ׳ס וואוינארט צו באשטימען צו‬ ‫עקאנאמיע‪ .‬גאזאלין פרייזן זענען היפש געפאלן‪,‬‬
‫וועמען זיי באלאנגען‪ .‬דער מייסטער‪ ,‬ריכטער רעימאנדס דיערי‪ ,‬האט פארלאנגט‬ ‫טראץ ווייט נישט ווי זיי זענען געווען אמאל‪ ,‬און‬
‫פטורןאטמרפאהמאפטעראפזגאעלזאזגאטגןדועוםעלפכעארדלאאנקגו‪,‬מטענענטןאה׳י‪‬ננעדעערירגםדהדאזאאזיטזשידגדאעענעקלקלקעלשאכיאסעיפסריפריטפאיקווווצאייינצריאץטע‪,‬זאויאןפאיבזכאיעינןראעלושאן‪,‬‬ ‫דער דזשאבס מארקעט זעצט פאר צו זיין היפש‬
‫מעגליכער ארגומענט וואס ער וויל ניצן אין געריכט אויב וועט אים די יוסטיץ‬ ‫שטארק‪ .‬ביידען האט אויך דעם יאר באוויזן‬
‫דעפארטמענט אנקלאגן מיט קרימינאלע קלאגעס‪ .‬דער מייסטער וועט איבערקוקן‬ ‫אדורכצופירן צוויי וויכטיגע געזעצן‪ ,‬צענטראלע‬
‫אספעקטן פון זיין אגענדע‪ ,‬דער אינפרוסטרוקטור‬
‫ארום ‪ 11,000‬דאקומענטן‪ 100 ,‬דערפון קלאסיפיצירט‪.‬‬ ‫געזעץ‪ ,‬און דער אינפלאציע רעדוקציע געזעץ‪,‬‬
‫פארבעסערנדיג זיינע צופרידנהייט ראטעס‪ .‬דער‬
‫פראגע צי דאס וועט העלפן דער עקאנאמיע איז‬
‫נאכנישט פארענטפערט‪ ,‬אבער עס זענען דא‬
‫צייכענעס אז דער עקאנאמיע איז געוואנדן אין‬
‫א פארבעסערטן ריכטונג‪ .‬אזוי צי אזוי האפן מיר‬
‫אז דער נייער יאר וועט ברענגען השפעות לרוב‪ ,‬א‬
‫געזונטע עקאנאמיע און פרנסה בשפע‪ .‬תחל שנה‬

‫וברכותיה‪.‬‬

11 ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫בסיעתא דשמיא‬

WISHING YOU

a year of

right steps

‫שנה‬
‫שתוליכנו‬
‫קוממיות‬
!‫לארצנו‬

PRESTIGE PARQUET · VINYL · STAIRS · SALES ·
FLOORING INSTALLATIONS · SCRAPINGS · REPAIRS

STEP ON PERFECTION™ 929·275·2330

[email protected]

prestigeflooringusa

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪12‬‬

‫רעדל א דריי געטאן פאר די אוקראינער‪ ,‬און דער‬ ‫העפטיגע און אומערווארטעטע ווידערשטאנד‪.‬‬ ‫אקופיר‪‬רעטפפועעטיראןוענפקדרלשואאטםינניחאריעיטםרן‬
‫מאמענטום האט אנגעהויבן שטופן אין זייער‬ ‫דער מלחמה‪ ,‬וועלכע גייט נאך אן‪ ,‬איז אבער‬
‫ריכטונג‪ .‬די אוקראינער האבן געמאכט ערנסטע‬ ‫געווען א שווערע‪ .‬די וועלט האט זיך מאביליזירט‬ ‫ווען דער יאר תשפ״ב האט זיך אנגעהויבן האט‬
‫פארשריט‪ ,‬מיטן פארטרייבן די רוסן פון שוין‪-‬‬ ‫צו העלפן אוקראינע מיט כל מיני וועגן‪ ,‬שיקנדיג‬ ‫אן אינוואזיע אין דער אנטוויקלטער וועלט זיך‬
‫פון‪-‬לאנג אקופירטע שטחים‪ ,‬ארויסשטופנדיג די‬ ‫געלט און געווער‪ ,‬און אוקראינע האט באוויזן צו‬ ‫געהערט ווי א ווילדער פאנטאזיע‪ ,‬א שרעקעדיגער‬
‫דעמאראליזירטע רוסישע קעמפער מער און מער‪.‬‬ ‫דראסטיש פארשטייטערן רוסלאנד׳ס פארשריט‪,‬‬ ‫נאוועלע איבער א וועלט וואס עקזיסטירט נישט‪.‬‬
‫די וואך איז באריכטעט געווארן אז רוסלאנד האט‬ ‫אבער די מאמענטום איז נאכאלץ געווען אויף‬ ‫ווען רוסלאנד האט אנגעהויבן איינזאמלען‬
‫געמאלדן א פלאן אפצוהאלטן א רעפערענדום אין‬ ‫טויזנטער זעלנער ביים גרעניץ פון אוקראינע‪ .‬און‬
‫פיר אקופירטע ראיאנען אין אוקראינע אויב זיי‬ ‫רוסלאנד׳ס זייט‪.‬‬ ‫ווען אמעריקע האט אנגעהויבן ווארענען איבער‬
‫ווילן זיך אנשליסן אין רוסלאנד‪ .‬די רעפערענדומס‬ ‫די מלחמה האט געטוישט די וועלט אויף‬ ‫א בעפארשטייענדער רוסישער אינוואזיע‪ ,‬האט‬
‫ווערן ברייט באטראכט ווי אן אויסרייד פון פוטין‬ ‫נישט צו דערקענען‪ ,‬שאפנדיג נייע אליאנצן‪ ,‬און‬ ‫אפילו אוקראינע אליינס‪ ,‬אין שפיץ פון פרעזידענט‬
‫צו אנעקסירן די טעריטאריעס און זיי דערקלערן‬ ‫טוישנדיג געאפאליטיק‪ .‬שוועדן און נארוועגיע‬ ‫זעלענסקי‪ ,‬גע׳טענה׳ט אז להד״ם‪ ,‬דאס קען‬
‫א טייל פון רוסלאנד‪ ,‬וועלכע זי וועט באקעמפן‬ ‫האבן אריינגעגעבן אפליקאציעס צו נאטא‪.‬‬ ‫בכלל נישט פאסירן‪ .‬פוטין האט אבער שאקירט‬
‫ווי גלייך עס וואלט געווען דאס אייגן לאנד‪,‬‬ ‫כינע האט עטוואס גענידערט איר טאן איבער‬ ‫די וועלט מיט אן אינוואזיע פון אוקראינע‪ ,‬און‬
‫אריינגערעכנט מיט נוקלעארע וואפן‪ .‬לאמיר האפן‬ ‫טייוואן‪ .‬די וועלט האט זיך צוזאמגענומען‪ ,‬און‬ ‫אוקראינע האט שאקירט די וועלט שטעלנדיג א‬
‫אז דער מלחמה וועט פרידליכערהייט קומען צו‬ ‫ארויפגעלייגט שווערע עקאנאמישע סאנקציעס‬
‫ענדע דעם יאר אן קיין פאטאליטעטן חלילה‪,‬‬ ‫אויף רוסלאנד‪ ,‬אבער דער רוסישער בער האט‬
‫באזונדער צווישן אחינו בני ישראל וועלכע פארן‬ ‫פארגעזעצט מיטן בלוטיגן אינוואזיע‪ ,‬אפשעכטנדיג‬
‫כסדר אויף אוקראינע צו קברי צדיקים‪ ,‬תחל שנה‬ ‫אן א שיעור ציווילע בירגער אין אוקראינע‪ .‬תכלה‬
‫וברכותיה‪ .‬‬
‫שנה וקללותיה‪.‬‬
‫אין די לעצטע פאר וואכן האט זיך דאס‬

‫‪ ‬אוקראינער סאלדאטן פארן פארביי נאנט צו איזיום‬ ‫‪ ‬א פארט שטאט אין פארטא ריקא איינגעזינקען‬
‫נאכ׳ן עס באפרייען פון די רוסישע אינוואדירער‬ ‫אין פארפלייצונגען פון האריקעין פיאנע‬

‫ברכת מזל טוב‬

‫לכבוד ידידינו היקר והחשוב‪,‬‬

‫החתן חיים כהנא הי״ו‬

‫לרגל שמחת אירוסיו למזל טוב‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪13‬‬

‫ס'קומט שוין‪...‬‬

‫נייע קענדיס פאר די נייע יאר‬

‫וווואאווננטטשש אאייייךך אאווןן גגאאננץץ ככלללל ייששרראאללאא גגווטט גגעעבבעעננטטששטט ייאארר‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪14‬‬

‫מנחם גאלדאנאליז‪+‬‬

‫דער געלונגענער ״אבאט סטראטעגיע״‬
‫אויפצואוועקן דעמאקראטן איבער‬
‫דעם גרעניץ קריזיס‬

‫ביידען האט מחליט געווען צו איגנארירן די גרעניץ טעמע אלס זיין גרינגסטער‬
‫וועג ארויס‪ ,‬אבער דער טעקסאס גאווערנאר אבאט האט מחליט געווען אים‬
‫צו דערוועקן און קוקן דאס מציאות אין פנים‬

‫אבער טעקסאס גאווערנאר גרעג אבאט איז‬ ‫אין די פאראייניגטע שטאטן‪ ,‬א לאנד ווי אסאך‬ ‫אין דער מאדערנער היסטאריע‬ ‫‪‬‬
‫אויפגעקומען מיט א געניאלן געדאנק און ענדליך‬ ‫חלומ'ען אנצוקומען‪.‬‬ ‫פון פאליטיק‪ ,‬ווען אלעס גייט‬
‫אביסל געטרייסלט דעם באדן אונטער די פיס פון‬ ‫מער ווייניגער מיט רעטאריק‪,‬‬
‫די דעמאקראטן‪ ,‬טראץ וואס עס קוקט דערווייל‬ ‫ביידען האט זיי נישט אנטוישט‪ ,‬די גרעניץ‬ ‫האט נאך קיינער נישט געטון‬
‫וועכטער האבן באקומען א גאנץ קלארע אנווייזונג‬ ‫אזא געלונגענעם פאליטישן‬
‫נישט אויס אז עפעס גייט זיך טוישן‪.‬‬ ‫און באפעל פון וואשינגטאן מער ווייניגער‬ ‫טאקטיק ווי דער טעקסאס גאווערנאר גרעג‬
‫אריינצולאזן ווער עס וויל אריינקומען‪ .‬פארשטייט‬ ‫אבאט טוט אין די לעצטערע וואכן מיט זיינע‬
‫בסייטדרעאנ׳טסעגיע‬ ‫זיך מען ארעסטירט‪ ,‬מען גייט דורך א פראצעדור‪,‬‬ ‫"אימיגראנטן באסעס"‪ .‬ער האט באוויזן‬
‫אנבאלאנגט‬ ‫אפיציעל האט דאך אמעריקע נישט געטוישט‬ ‫אויפצושאקלען די גרויסע ליבעראלע פעסטונגען‬
‫אימיגראציע‬ ‫אירע געזעצן‪ ,‬אלעס גייט אן ווי ביז היינט‪ ,‬אבער‬ ‫איבערן לאנד אינאיינעם מיט זייערע פירער‪ ,‬און‬
‫דער סיגנאל פון וואשינגטאן איז געווען גאנץ א‬ ‫דורכדעם שיקן א שארפן סטעיטמענט קיין‬
‫דורכאויס די יארן פון דער אבאמא‬ ‫פארשטענדליכע‪ ,‬יעדער האט פארשטאנען דעם‬ ‫וואשינגטאן צו די פירער פון לאנד‪ ,‬אז אויב ענק‬
‫פרעזידענטשאפט האבן ליבעראלע גרופעס כסדר‬ ‫ווינק‪ ,‬און צום סוף זענען די אימיגראנטן געווען‬ ‫וועלן זיך נישט נעמען אין די הענט אריין וועלן‬
‫אראפגעריסן די אדמיניסטראציע פאר זייער‬ ‫ענקערע וויילער ליידן‪.‬‬
‫שטייפע צוגאנג צו אומלעגאלע אמיגראנטן‪.‬‬ ‫אינעווייניג‪.‬‬ ‫נאך וואס פרעזידענט ביידען האט דורכאויס‬
‫פרעזידענט אבאמא פלעגט טאקע פרובירן זיך צו‬ ‫דאס האט געברענגט אז דער פלייץ פון‬ ‫זיין קאמפיין צום ווייסן הויז דערקלערט‪ ,‬און נאכן‬
‫פארטיידיגן פון זייער קריטיק אויף כל ערליי וועגן‬ ‫אימיגראנטן איז נאר געווארן שטערקער און‬ ‫ווערן איינגעשוואוירן געצייגט‪ ,‬אז עס קומען נייע‬
‫און מיט שיינע רעדעס‪ ,‬אבער דער סך הכול איז‬ ‫שטערקער מיט יעדן טאג וואס עס איז אריבער‪,‬‬ ‫צייטן אנבאלאנגט אימיגראציע‪ ,‬האבן זיך מענטשן‬
‫געווען אז זיין אדמיניסטראציע איז אנגעגאנגען‬ ‫און דערווייל איז די אדמיניסטראציע נישט‬ ‫פון לאטיין‪-‬אמעריקאנער לענדער‪ ,‬ווי אויך‬
‫מיטן דעפארטירן מיליאנען אומלעגאלע‬ ‫אינטערעסירט צו טון סיי וואס‪ .‬רעפובליקאנער‬ ‫מענטשן פון איבער דער וועלט‪ ,‬אנגעהויבן צו‬
‫האבן גערעדט און געשטורעמט דערוועגן‪ ,‬זיי‬ ‫מאכן זייער וועג צום מעקסיקאנער‪-‬אמעריקאנער‬
‫אימיגראנטן אויף גאר א שנעלן פארנעם‪.‬‬ ‫האבן באזוכט דעם גרעניץ איינמאל און נאכאמאל‪,‬‬ ‫גרעניץ‪ ,‬מיט דער האפענונג אז מיט ביידען אין‬
‫אבער גארנישט האט זיך נישט געטוישט‪ ,‬עס האט‬ ‫ווייסן הויז וועלן זיי האבן א לייכטערן וועג אריין‬
‫נישט אויסגעקוקט ווי עס איז שייך צו טון סיי‬

‫וואס‪.‬‬

‫פרשתנצביםתשפ״ב ‪15‬א זיסע‬
‫געבענטשט יאר‬

‫וואונטש אייך און גאנץ כלל ישראל‬

‫א גוט געבענטשט יאר‬

‫‪THE TASTE THAT’S GREAT‬‬

‫וואונטש אייך און גאנץ כלל ישראל‬

‫א כתיבה וחתימה טובה!‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪16‬‬

‫אין די לעצטערע וואכן איז מיר אויסגעקומען‬ ‫די שטרענגערע געזעצן פון דער טראמפ תקופה‬ ‫אבאמא'ס צוגאנג צו אומלעגאלע אימיגראנטן‬
‫צו רעדן מיט א קאר סערוויס דרייווער אויף א‬ ‫איז שוין געווען גענוג צו שיקן דעם סיגנאל פאר‬ ‫איז פארבליבן אן ערנסטן פלעק אויף זיין‬
‫לאנגווייליגער נסיעה צום לופטפעלד‪ ,‬יענער האט‬ ‫מיליאנען אומלעגאלע אמיגראנטן אז עס איז‬ ‫רעקארד ביי די עקסטרעמע ליבעראלן‪ ,‬אבער ווי‬
‫דערציילט אז ער קומט פון פאקיסטאן און ער איז‬ ‫נייע צייטן און אז דער גרעניץ איז אפן‪ .‬זיי האבן‬ ‫פארשטענדליך הערט מען נישט דערפון צופיל‬
‫שוין דא אין אמעריקע ניין מאנאטן‪ ,‬אבער זיין‬ ‫אנגעוויזן אויף דעם פאקט אז עס האט זיך טאקע‬ ‫אינערהאלב די דעמאקראטישע פארטיי‪ ,‬אזויווי‬
‫אנגעהויבן א גאר גרויסער שטראם פון מאסן‬ ‫מיר האבן שוין ערווענט מיט צוויי וואכן צוריק‪ ,‬אז‬
‫וועג אהער איז געווען א לאנגער‪.‬‬ ‫אימיגראנטן וועלכע האבן אריבערגעשווערצט‬ ‫די פארטיי מאכט זיכער אז אבאמא ווערט נישט‬
‫שוין לאנגע יארן צוריק האט ער מחליט געווען‬ ‫אראפגעריסן און ער בלייבט פאראייביגט מיט‬
‫אז ער מוז זיך דערזען אין אמעריקע פאר יעדן‬ ‫דעם גרעניץ‪.‬‬ ‫גאלדענע אותיות אין דער פארטיי'ס היסטאריע‪.‬‬
‫פרייז‪ ,‬כדי צו קענען שפייזן זיין פארעלטערטע‬ ‫די אדמיניסטראציע האט זיך פארענטפערט אז‬ ‫ביידען איז דאך געווען דער וויצע פרעזידענט‬
‫מוטער אין פאקיסטאן‪ .‬וויסנדיג אז פון פאקסיטאן‬ ‫דער אויפשטייג פון אימיגראנטן האט גארנישט‬ ‫אונטער אבאמא‪ ,‬ער האט געמוזט טראגן‬
‫וועט ער נישט קענען לעגאל אריינקומען אין לאנד‪,‬‬ ‫מיט זיי‪ ...‬עס איז פשוט נאטירליך אז עס איז יעצט‬ ‫כאטש עטוואס אחריות אויפן רעקארד פון זיין‬
‫האט ער דעריבער איבערגעלאזט זיין פאמיליע‬ ‫דא אן אויפשטייג‪ ,‬ווייל קאוויד איז פארביי און‬ ‫געוועזענעם בעה"ב‪ .‬ער האט טאקע אריינגענומען‬
‫און זיך געצויגן קיין רוסלאנד‪ ,‬האפנדיג אז אין‬ ‫אסאך היץ דורכאויס דעם פריימערי קאמפיין אויף‬
‫רוסלאנד וועט ער לייכטער קענען באקומען א‬ ‫מענטשן האבן יעצט ווייניגער מורא צו קומען‪.‬‬ ‫דער טעמע פון אימיגראציע‪ ,‬סיי פון אנדערע‬
‫דער היימלאנד זיכערהייט סעקרעטאר‬ ‫קאנדידאטן און סיי פון פראטעסטירער וועלכע‬
‫לעגאלע וויזע אריין קיין אמעריקע‪.‬‬ ‫מעיארקעס האט מיט א בלעכענעם פנים געזאגט‬ ‫האבן אים כסדר נאכגעשריגן אויף דער טעמע און‬
‫ער פלעגט גיין צו דעם אמעריקאנער‬ ‫אינעם סענאט און פאר די פרעסע איינמאל און‬ ‫אויף וואס עס איז פארגעקומען אונטער אבאמא‪.‬‬
‫אמבאסאדאר כמעט וועכנטליך‪ ,‬ער האט פרובירט‬ ‫נאכאמאל‪ ,‬אז ער פארשטייט נישט וויאזוי מען‬ ‫די טעמע פון אימיגראציע איז בכלל געווען א‬
‫אויף אלע סארט מהלכים צו קענען באקומען א‬ ‫קען אפילו באשולדיגן די אדמיניסטראציע אין‬ ‫היפש האקעלע טעמע אין דער תקופה פון דעם‬
‫דעם‪ ,‬די געזעצן זענען דאך די זעלבע ווי פאר‬ ‫פריימערי סעזאן‪ ,‬נאך וואס די דעמאקראטן האבן‬
‫וויזע‪ ,‬אבער לא עלתה בידו‪.‬‬ ‫טראמפ און ווי אין די צייטן פון אבאמא ‪ -‬וואס‬ ‫עס גענומען אלס אן ערנסטער קאמפיין טעמע‪,‬‬
‫נאך וואס ביידען איז געווארן איינגעשוואוירן‬ ‫דאן איז אומלעגאלע אימיגראציע געווען אפילו‬ ‫ווען זיי האבן כסדר אראפגעריסן דערויף דעם‬
‫אלס פרעזידענט‪ ,‬האט אים א חבר אויפגעקלערט‬ ‫נידריגער ווי אין די טראמפ יארן‪ .‬ער האט זיך‬ ‫געוועזענעם פרעזידענט טראמפ וועלכער האט‬
‫אז ער איז זייער פאנאטיש מיטן מיינען אז דער וועג‬ ‫געמאכט ווי א קליין קינד וואס פארשטייט באמת‬ ‫געהאט גענומען א גאר שטייפע ליניע אויף אלעס‬
‫אריין איז דורכן זיך בעטן ביי די אמבאסאדארן‪,‬‬
‫דער וועג אריין איז אסאך לייכטער‪ ...‬אט דאס‬ ‫נישט‪...‬‬ ‫אנבאלאנגט אימיגראציע‪.‬‬
‫האט ער געטון‪ ,‬ער איז געפלויגן קיין מעקסיקאו‬ ‫אין דער סאמע ערשטער תקופה פון זיין‬ ‫עס איז קלאר געווען אז ביידען אלס‬
‫און אריבער דעם צירקל — געשווערצט דעם‬ ‫פרעזידענטשאפט האט ביידען פרובירט צו ווייזן‬ ‫פרעזידענט וועט נישט קענען אנגיין מיט דער‬
‫גרעניץ‪ ,‬ארעסטירט געווארן‪ ,‬באפרייט געווארן‪,‬‬ ‫אז ער טוט עפעס בנוגע דעם גרעניץ‪ ,‬ער האט דאן‬ ‫אבאמא פאליסי איבער אימיגראנטן‪ ,‬און זיכער‬
‫און יעצט איז ער דא אלס א טעקסי דרייווער אין‬ ‫גענומען זיין וויצע פרעזידענט העריס‪ ,‬לכאורה די‬ ‫נישט מיט דעם טראמפ צוגאנג אויף דעם ענין‪,‬‬
‫מערסט אומגעלונגענע מענטש אין זיין שטאב‪ ,‬צו‬ ‫די פראגע איז נאר געווען וואס יא? וואס גייט‬
‫ניו יארק‪.‬‬
‫א געווענליכע מעשה אין ביידענ'ס אמעריקע‪.‬‬ ‫אדרעסירן די טעמע פון דעם גרעניץ‪.‬‬ ‫ביידען טון?‬
‫די רעפובליקאנער האבן געהאמערט דערוועגן‬ ‫העריס האט פרובירט איר בעסטע‪...‬‬ ‫ביידען האט למעשה ווי עס שיינט מחליט‬
‫ווילאנג זיי האבן געקענט‪ ...‬אבער ווילאנג קען מען‬ ‫געווען צו נעמען דעם גרינגסטן וועג ארויס‪,‬‬
‫דען האמערן אויף איין איינצעלנע טעמע‪ ,‬בפרט‬ ‫עס שאפט זיך‬ ‫נעמליך‪,‬ער זאל גארנישט טון‪ ...‬ווי פארשטענדליך‬
‫ווען יענער שפילט ווי ער פארשטייט נישט וואס‬ ‫גארקענרייזץיס ביים‬ ‫האט ער אפגעשטעלט די פרישע שטרענגע‬
‫אימיגראציע פארשריפטן וואס טראמפ האט‬
‫מען רעדט צו אים בכלל‪.‬‬ ‫דער סך הכול איז געווען‪ ,‬אז דער צוגאנג‬ ‫געהאט איינגעשטעלט‪ ,‬אבער חוץ פון דעם האט‬
‫עס האט אנגעהויבן אויסצוקוקן ווי עס איז‬ ‫פון דער אדמיניסטראציע גארנישט צו טון אין‬ ‫ער מקיים געווען דעם שב ואל תעשה עדיף‪ ,‬ער‬
‫מער נישטא וואס צו טון‪ ,‬דאס וועט שוין בלייבן‬ ‫באציאונג צו אימיגראציע‪ ,‬איז געווען זייער‬ ‫טוישט נישט קיין געזעץ פון איידער דער טראמפ‬
‫דער מצב אין אמעריקע ווי לאנג ביידען איז‬ ‫קלאר פאר יעדן איינעם‪ ,‬אריינגערעכנט מיליאנען‬ ‫עפאכע‪ ,‬אבער אין דער זעלבער צייט האט די‬
‫אומלעגאלע אימיגראנטן פון איבער דער גאנצער‬ ‫היימלאנד זיכערהייט אפטיילונג באקומען דעם‬
‫פרעזידענט‪.‬‬ ‫וועלט וועלכע האבן אנגעהויבן צו שטראמען‬ ‫סיגנאל נישט צו דעפארטירן מאסן אומלעגאלע‬
‫צום גרעניץ דורכגאנג צווישן אמעריקע און‬ ‫אמיגראנטן‪ ,‬מען לאזט אלעס לויפן‪ ,‬מען טוט‬
‫אבאט ברענגט די‬ ‫מעקסיקאו‪ ,‬וואו זיי האבן געטראפן א וועג אריין‬
‫דעמאקראטן צו‬ ‫נישט גארנישט‪.‬‬
‫די קניען‬ ‫קיין אמעריקע אן צופיל שטערונגען‪.‬‬ ‫רעפובליקאנער האבן באלד אויפגעהויבן א‬
‫וויי געשריי אז דאס וואס ביידען האט אפגעשאפן‬
‫דער טעקסאס גאווערנאר גרעג אבאט לויפט‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪17‬‬

‫דעם לאנד‪ .‬זאלן די דעמאקראטישע מוילמאכער‬ ‫קריכן טיפער אריין אין אמעריקע‪.‬‬ ‫פאר ווידערוויילונג אין די יעצטיגע מידטורם‬
‫אביסל שפירן אויף די אייגענע הויט דאס וואס‬ ‫פאר דעמאקראטן איבערן לאנד איז נישט‬ ‫וואל סעזאן‪ .‬ער איז אויפגעקומען מיט גאר א‬
‫טעקסאס ליידט זיך אן א דאנק די פארשריפטן פון‬ ‫צופיל אנגעגאנגען דער מצב ביים גרעניץ‪ ,‬זיי האבן‬ ‫געלונגענעם געדאנק צו באקומען די נויטיגע‬
‫ווייטער געגעבן שיינע רעדעס איבער דעם פליכט‬ ‫סימפאטיע פון די שטארק רעכטע וויילער אין‬
‫דעם פרעזידענט וועמען זיי האבן ערוועלט‪.‬‬ ‫פון אמעריקע פאר אימיגראנטן‪ ,‬ווילאנג עס האט‬ ‫זיין סטעיט‪ ,‬און אין דער זעלבער צייט באקומען‬
‫ער האט אנגעהויבן מיטן שיקן באסעס קיין‬ ‫נאציאנאלע אויפמערקזאמקייט‪ ,‬א זאך וואס‬
‫וואשינגטאן די‪-‬סי‪ ,‬דערנאך קיין ניו יארק סיטי‪,‬‬ ‫זיי נישט געמיינט‪ ,‬פארוואס דען נישט?‬
‫אבאט האט מחליט געווען זיך נישט צו לאזן‪,‬‬ ‫יעדער פאליטיקאנט האט חשק צו באקומען‪.‬‬
‫פון דארט קיין שיקאגאו‪ ,‬ועוד ידו נטויה‪.‬‬ ‫נאר נעמען שריט און געבן פאר די דעמאקראטן‬ ‫טעקסאס האט זיך דערזען מיט א פראבלעם‪.‬‬
‫לאקאלע דעמאקראטן זענען געכאפט געווארן‬ ‫צו שפירן אביסל פון זייער אידעאלאגיע‪ .‬ער איז‬ ‫זייענדיג א סטעיט וואס האט א גרויסן טייל פון‬
‫אין שאק‪ ...‬עס קומען אן באסעס מיט טויזנטער‬ ‫אויפגעקומען מיט א בליציגן געדאנק אנצוהויבן‬ ‫דעם אמעריקאנער גרעניץ מיט מעקסיקאו‪ ,‬האבן‬
‫מענטשן‪ ,‬אן קיין פאמיליע‪ ,‬אן קיין ארבעט‪ ,‬אן‬ ‫א פראגראם צו נעמען טויזנטער אומלעגאלע‬ ‫זיך דער גרעסטער טייל פון אימיגראנטן וועלכע‬
‫קיינעם אויף דער וועלט‪ ,‬און גיי ספראווע זיך מיט‬ ‫אימיגראנטן‪ ,‬זיי ארויפשטעלן אויף באסעס און זיי‬ ‫זענען אריינגעקומען קיין אמעריקע‪ ,‬זיך באקוועם‬
‫אפשיקן צו ליבעראלע סיטיס און סטעיטס איבער‬ ‫געמאכט אין טעקסאס און נישט גענומען די מי צו‬
‫זיי‪.‬‬
‫דער ערשטער שריט איז ווי פארשטענדליך‬
‫געווען צו טופענען מיט די פיס‪ ,‬זיי האבן‬
‫אנגעהויבן צו פארפירן קעגן אבאט אז ער נוצט‬
‫די אומלעגאלע אימיגראנטן אלס קאנאנען פלייש‬
‫פשוט צו מאכן א פאליטישן סטעיטמענט און מען‬
‫צווינגט זיי ארויף אויף באסעס קעגן זייער ווילן‪.‬‬
‫אבאט האט אבער שנעל קלארגעשטעלט אז‬
‫יעדער אימיגראנט וואס ווערט אפגעשיקט מיט‬
‫די באסעס איז עס מיט זיין קלארע ווילן און‬
‫הסכמה‪ ,‬זיי ווילן גיין צו די סיטיס‪ ,‬מען העלפט‬
‫זיי פשוט ארויס‪ ...‬עס איז נישט געבליבן פאר די‬
‫דעמאקראטן קיין אויסוועג חוץ זיך צו בייזערן‪.‬‬

‫קיינער האט זיי נישט געשטערט עס צו טון‪.‬‬
‫ניו יארק סיטי מעיאר עריק עדעמס האט‬
‫אין די ערשטע טעג פון די באסעס גאר שארף‬
‫אראפגעריסן אבאט‪ ,‬אבער ער האט נישט געהאט‬
‫עכט צופיל וואס צו זאגן‪ ,‬די אפציעס פאר עדעמס‬
‫זענען געווען אדער אראפצורייסן דעם פרעזידענט‬

‫פון זיין פארטיי דזשאו ביידען‪ ,‬אדער שווייגן‪...‬‬
‫עדעמס האט ווי א פאליטיקאנט פרובירט‬
‫עפעס צו געווינען פון דער סיטואציע‪ ,‬ער האט‬
‫אפגעווארט עטליכע באסעס פון די אימיגראנטן‬
‫און גענומען שיינע בילדער וויאזוי ער נעמט זיי‬
‫אויף‪ ,‬אבער נאך די בילדער האט ער זיך געדארפט‬

‫ספראווענען מיט זיי‪...‬‬
‫די סיטי האט געדינגען האטעלן‪ ,‬זיי האבן‬
‫פרובירט מסדר צו זיין די אומבאהאלפענע‬
‫אימיגראנטן‪ ,‬אבער וויפיל זיי קענען אויפנעמען‬
‫האט א גרעניץ‪ ,‬זיי קענען נאר האפן אז אבאט‬
‫וועט רחמנות האבן אויף זיי און אפשטעלן דאס‬

‫שיקן די אימיגראנטן‪.‬‬
‫עס איז נישט קלאר ווילאנג אבאט וועט אנגיין‬
‫דערמיט‪ ,‬צי ביז די וואלן‪ ,‬אדער ביז ביידען וועט‬
‫האבן גענוג דרוק פון זיין אייגענע פארטיי און ער‬
‫וועט נעמען שריט אין באצוג צום גרעניץ‪ .‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫בס"ד‬

‫‪18‬‬

‫העכער דריי מיליאן דאלער‪ ,‬איז דורכ'ן‬
‫פלאטפארמע אריבערגעגאנגן פון אייערע הענט‪,‬‬
‫צו די אקאונטס פון אומצאליגע משפחות וועלכע‬
‫האבן זיך געשפייזט אדאנק אייך‪ .‬איר האט מיט‬

‫וואס צו זיין שטאלץ‪.‬‬

‫כפולןמשזועננוקתןי"פורנשסלהאדפםארקצאונבדיעםרלעו‪ ,‬זמירכ"עהרואענדטרק"עה‪:‬גןיעקוצמטעוןו‪,‬עןאזאיאןירהיזמאללטשרפייאברזטיגמלעטן וואיעירךןאפןאאר ניאייעאםרבפוודןזששעפעט‪ ,,‬וגועעזולנןטאיאיועןרנעחזתכ!ותים‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪19‬‬

‫‪Sponsors‬‬

‫‪$36,073‬‬
‫‪$125,239‬‬
‫‪$256,086‬‬
‫‪$315,263‬‬
‫‪$387,475‬‬
‫‪$388,349‬‬
‫‪$539,695‬‬
‫‪$691,730‬‬
‫‪$720,040‬‬
‫‪$813,385‬‬
‫‪$976,986‬‬
‫‪$1,106,19‬‬
‫‪$1,282,770‬‬
‫‪$1,464,440‬‬
‫‪$1,621,930‬‬
‫‪$2,019,795‬‬
‫‪$2,005,120‬‬
‫‪$2,219,310‬‬
‫‪$3,060,970‬‬

‫תשס"ה תשס"ד‬ ‫תשס"ו‬ ‫תשס"ז‬ ‫תשע"ט תשע"ח תשע"ז תשע"ו תשע"ה תשע"ד תשע"ג תשע"ב תשע"א תש"ע תשס"ט תשס"ח‬ ‫תש"פ‬ ‫תשפ"ב תשפ"א‬
‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬ ‫מעוברת‬

‫סך הכל זינט די התייסדות פון עזר למזון ‪$20,030,855.00‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪20‬‬

‫מענדל אונגער‬

‫טראמפ פרעדיגער ליידט‬
‫קאנסעקווענצן נאכדעם‬
‫וואס ער פארפעלט צו ברענגן‬
‫צוגעזאגטע רעזולטאטן;‬

‫ווערט פארוויקלט אין‬
‫לעגאלע פראבלעמען‬

‫מיליינקדעל‬

‫אויסאונפטעאררשו‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪21‬‬

‫פאסירט‪ ,‬און וויאזוי מ'האט געפעלשט די וואלן‬ ‫"איך האב געמיינט אז אדער‬ ‫‪‬‬
‫לטובת ביידען‪ .‬די עף‪-‬בי‪-‬איי אגענטן האבן‬ ‫זענען זיי פארברעכער אדער‬
‫אבער נישט געוואלט אריינגיין אין קיין זייטיגע‬ ‫איז עס די עף‪-‬בי‪-‬איי"‪ ,‬זאגט‬
‫דעבאטעס‪ ,‬נאר האבן אים געבעטן אז זיי ווילן‬ ‫מייק לינדעל דער אייגנטימער‬
‫יעצט נישט רעדן פון אנדערע זאכן‪ ,‬נאר פון די‬ ‫פון דער ריזן 'מיי פילאו'‬
‫פירמע‪ ,‬און גאר נאנטער פריינד פון דעם‬
‫קאלעראדא וואל מאשינען‪.‬‬ ‫געוועזענעם פרעזידענט דאנאלד טראמפ‪.‬‬
‫"איך וויל אבער זאגן דא‪ ,‬אז יעדער זאל‬ ‫לינדעל איז פארגאנגענעם מיטוואך געווען‬
‫עס הערן‪ .‬זיי זענען געווען פיינע מענטשן‪ .‬זיי‬ ‫אויפ'ן וועג אהיים פון אייאווע צו אהייאו נאכ'ן‬
‫האבן זיך נישט אויפגעפירט צו מיר מיט א‬ ‫אויפטרעטן ביי א צוזאמקום איבער די ‪2020‬‬
‫הארטנעקיגקייט"‪ .‬דא פרעגט אים דער אזוי‪-‬‬ ‫וואלן‪ ,‬וואו ער האט דערקלערט אז מען האט‬
‫גערופענער רעפארטער וואס פירט אן דעם‬ ‫אוועקגענומען די וואלן פון טראמפ‪ .‬דאן איז ער‬
‫פראגראם‪" :‬אלזא‪ ,‬קיינער האט דיר נישט פיינט‬ ‫הונגעריג געווארן און האט זיך אפגעשטעלט ביי‬
‫געהאט דארט? זיי האבן זיך אויפגעפירט ווי‬ ‫אן עסן געשעפט צו קויפן עפעס צוצובייסן‪.‬‬
‫זיי גלייכן דיר?!" אויף וואס מייק לינדעל האט‬ ‫"איך האב זיך אריינגעדרייט אינעם דרייוו‪-‬‬
‫געזאגט אז יא‪ ,‬זיי זענען געווען זייער פריינטליך‬ ‫טרו ארט‪ ,‬און איך האב באשטעלט מיין עסן‪.‬‬
‫ווען איך בין געפארן פאראויס צו גיין אפנעמען‬
‫צו אים‪.‬‬ ‫מיין עסן‪ ,‬איז א קאר אנטקעגנגעפארן מיין קאר"‪,‬‬
‫‪‬‬ ‫דערציילט מייק לינדעל‪.‬‬
‫נאכ'ן רעדן מיט אים פאר עטליכע מינוט‪,‬‬ ‫נאך עטליכע אויטאס האבן זיך באוויזן‬
‫האט זיי מייק לינדעל געפרעגט אויב זיי ווילן נאך‬ ‫פארנט און אינדערזייט פון אים‪ ,‬אזוי אז ער איז‬
‫עפעס חוץ פון אויספרעגן וועגן די קאלעראדא‬ ‫בלאקירט געווארן פון פארן ווייטער‪.‬‬
‫וואל מאשינען‪ ,‬אויף וואס די עף‪-‬בי‪-‬איי האבן‬ ‫לינדעל פארציילט אז ער האט אויפגעמאכט‬
‫אים איינגעמאלדן אז זיי האבן פאר אים שלעכטע‬ ‫די טיר פון זיין אויטא און געפרעגט פון די חברה‬
‫נייעס‪" .‬מיר האבן א ריכטער'ס צושטימונג אז מיר‬ ‫ווער זיי זענען‪ ,‬אויף וואס זיי האבן געענטפערט‪:‬‬
‫זענען ערלויבט אוועקצונעמען דיין סעלפאן"‪,‬‬ ‫"די עף‪-‬בי‪-‬איי"‪" .‬צייגט מיר אייערע בעדזשעס"‪,‬‬
‫האט איינער פון די אגענטן אים געזאגט‪.‬‬ ‫האט לינדעל זיי געבעטן‪" .‬מ'קען דאך היינט נישט‬
‫מייק לינדעל איז געכאפט געווארן אין‬ ‫וויסן מיט די חברה‪ ,‬און איך האב געוואלט זען‬
‫שאק ווען ער האט געהערט די ווערטער‪" .‬מיין‬ ‫אויב איז עס טאקע די עף‪-‬בי‪-‬איי אדער סתם‬
‫גאנצע פירמע איז אויף דעם סעלפאן‪ .‬אלעס‬ ‫פארברעכער‪ .‬נישט אז עף‪-‬בי‪-‬איי מענטשן קענען‬
‫איז דא‪ .‬וויאזוי קען איך דאס אוועקגעבן? איך‬ ‫נישט אין די זעלבע צייט זיין פארברעכער‪"...‬‬
‫האב אפילו נישט קיין קאמפיוטער‪ .‬אפילו מיין‬ ‫די אגענטן האבן ארויסגענומען זייערע עף‪-‬‬
‫הער‪-‬מאשינדלעך ארבעטן דורכדעם‪ .‬איך קען‬ ‫בי‪-‬איי אידענטיפיקאציע קארטלעך‪ ,‬און געזאגט‬
‫דאס נישט אוועקגעבן"‪ .‬אבער די עף‪-‬בי‪-‬איי‬ ‫פאר לינדעל אז ער זאל אזוי גוט זיין און פארקירן‬
‫נעמט בכלל נישט אן אזעלכע אויסריידן‪ ,‬און זיי‬ ‫אינדערזייט‪ ,‬אזוי אז די טראפיק זאל נישט‬
‫האבן פארלאנגט אז ער זאל זיי איבערגעבן זיין‬ ‫געשטערט ווערן‪.‬‬
‫סעלפאן‪ ,‬וויבאלד זיי האבן ערלויבעניש פון א‬ ‫מייק לינדעל פארציילט‪ ,‬אז זיי האבן אים‬
‫אנגעהויבן צו פרעגן פראגעס איבער קאלעראדא‪,‬‬
‫געריכט דאס צו טון‪.‬‬ ‫און איבער אן ארטיגער פרוי וואס איז‬ ‫שונג‬
‫לינדעל האט געפרעגט די עף‪-‬בי‪-‬איי אגענטן‬ ‫ארעסטירט געווארן צוליב באשולדיגונגען אז זי‬
‫אויב ער איז ערלויבט צו קלינגען זיין אדוואקאט‬ ‫האט אומלעגאל ארומגעבאבערט מיט לאקאלע‬
‫צו פרעגן ראט וואס צו טון‪ .‬ער האט אנגערופן‬ ‫וואל מאשינען‪" .‬איך האב זיי געפרעגט‪ :‬ענק גייען‬
‫זיין אדוואקאט‪ ,‬וואס האט אים געזאגט אז ער‬ ‫מיר ארעסטירן?! איך בעט דאך ענק דאס‪ .‬דאס‬
‫זאל בעסער איבערגעבן זיין סעלפאן‪ ,‬וויבאלד‬ ‫גייט מאכן אינטערנאציאנאלע נייעס… אבער זיי‬
‫אויב די אגענטן האבן א געריכט ערלויבעניש‪,‬‬ ‫האבן מיר געזאגט אז זיי זענען נישט דא מיר צו‬
‫קענען זיי עס אוועקנעמען פון אים מיט געוואלד‪.‬‬ ‫ארעסטירן‪".‬‬
‫לויט לינדעל האט מען אים ווייטער געפרעגט‬
‫‪‬‬ ‫איבער די קאלעראדא דימיניען מאשינען‪ ,‬און‬
‫די נייעס אז מייק לינדעל'ס טעלעפאן איז‬ ‫איבער יענע פרוי וואס איז ארעסטירט געווארן‪.‬‬
‫אוועקגענומען געווארן דורך די עף‪-‬ביי‪-‬איי האט‬ ‫לינדעל פארציילט אויך אז ער האט זיי‬
‫געמאכט א שטורעם אין די רעפובליקאנער רייען‪,‬‬ ‫געזאגט אז זיי זאלן אנהויבן אויספארשן די ‪2020‬‬
‫וואו לינדעל איז א העלד ביי א גרויסע מערהייט‪.‬‬ ‫פרעזידענטליכע וואלן‪ ,‬און זען וואס דארט האט‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪22‬‬

‫אבער דערנאך וואס איינע פון די גרויסע‬ ‫צו שטופן דעם טראמפ באן און אריינרייסן אינעם‬ ‫אזוי אויך האט עס געריכטעט די אויגן פון לאנד צו‬
‫פירמעס אין אמעריקע האבן מסכים געווען צו‬ ‫דעמאקראטישן פארטיי‪.‬‬ ‫א צווייטער אויספארשונג וואס קאכט זיך פון די‬
‫פארקויפן זיינע קישענעס‪ ,‬האט זיין מזל אנגעהויבן‬ ‫וואשינגטאן אויספארשונגען צו די אויספארשונג‬
‫צו שיינען‪ ,‬און זיין ביזנעס איז געוואקסן זייער‬ ‫זיינע ווערטער זענען נאכמער געהערט‬ ‫וואס גייט אן אין פולן שוואונג אין דער שטאט‬
‫געווארן דורך די טראמפ שטיצער‪ ,‬דערנאך וואס‬
‫שנעל‪.‬‬ ‫ער האט גערעדט פון זיין פריינד טראמפ ממש ווי‬ ‫קאלעראדא‪.‬‬
‫לינדעל האט גענומען זיינע אדווערטייזמענטס‬ ‫פון א גלח און נביא שקר ח"ו‪ ,‬וואס איז געשיקט‬ ‫"צו באקומען ערלויבעניש פון א ריכטער‬
‫צו א קומענדיגע שטאפל‪ ,‬ווי ער האט אנגעהויבן‬ ‫געווארן דורך גאט צו ראטעווען אמעריקע‪ .‬ער איז‬ ‫אוועקצונעמען איינעמ'ס סעלפאן‪ ,‬דארפן די‬
‫רעדן פון זיינע קישענעס ממש ווי א ישועה צו‬ ‫געווען פון די ערשטע וואס האבן פארוואנדלט‬ ‫פראקורארן איבערצייגן די ריכטער אז יענער האט‬
‫פרעזידענט טראמפ אין אן אומנאטירליכן כח‪,‬‬ ‫שטארק מעגליך באווייזן פון פארברעכנס אויף‬
‫לינדעל האט אנגעהויבן צו ליידן פארלוסטן אין זיין ביזנעס ווי נאר ער‬ ‫וואס איז געשיקט געווארן דורך גאט‪ ,‬און אז‬ ‫זיין סעלפאן‪ ,‬און דאס איז גאר שלעכטע נייעס‬
‫ער איז שטארק באליבט ביים באשעפער‪ ,‬מיט‬ ‫פאר לינדעל"‪ ,‬זאגט א לעגאלער עקספערט פאר‬
‫יעדע ווייטאג‪ .‬מענטשן זענען ארויפגעקומען אויף‬ ‫נאך אזעלכע קריסטליכע פרעפלערייען עפ"ל‪.‬‬
‫זיינע טעלעוויזיע רעקלאמעס‪ ,‬און דערציילט אז‬ ‫דאס מיינט אז ער האט געריכטעט דעם בליק‬ ‫די נייעס סטאנציע סי‪-‬ען‪-‬ען‪.‬‬
‫די קישן האט זיי אוועקגענומען געוויסע סארט‬ ‫אויף טראמפ צו א רעליגיעזער קריסטליכער‬ ‫אויף דער פראגע אויב מייק לינדעל האט‬
‫ווייטאגן וואס זיי האבן שוין לאנג געהאט‪ .‬אזוי‬ ‫פארהייליגטער‪ ,‬ווי איידער א פאליטיקאנט אין‬ ‫שוין מעגליך לאנג פארמעקט זיינע טעקסט‬
‫אויך האבן אנדערע דערציילט אז די קישן האט זיי‬ ‫מעסעדזשעס זאגט יענער‪" :‬די עף‪-‬בי‪-‬איי‬
‫אויסגעהיילט פון געוויסע גייסטישע פראבלעמען‬ ‫דער אמעריקאנער פאליטיק‪.‬‬ ‫פארמאגט ריזיגע עקספערטן וואס האבן די‬
‫דערנאך וואס זיי זענען אריבער א טראומא‪ ,‬מער‬ ‫מייק לינדעל איז פאר לאנגע יארן געווען‬ ‫מעגליכקייט צוריקצוברענגען זאכן וואס זענען‬
‫דער סימבאל פאר דער אמעריקאנער גאס פון א‬
‫באקאנט איבער די וועלט אלס פי‪-‬טי‪-‬עס‪-‬די‪.‬‬ ‫מענטש וואס איז איבערגעקומען זיינע גרויסע‬ ‫פארמעקט געווארן פון א סעלפאן"‪.‬‬
‫זעענדיג דאס‪ ,‬האט א געוויסע פירמע וואס‬ ‫שוועריגקייטן‪ ,‬און האט באוויזן אנצוקומען גאר‬ ‫אלזא וועט מען דארפן ווארטן צו זען וואס‬
‫ווייט אין לעבן‪ ,‬כאטש עס האט שוין אויסגעזען‬ ‫דא וועט זיך אויסקאכן מיט דער ספעציפישער‬
‫קלאגע‪ ,‬און אויב עס קען זיין אן ערנסטע קעיס‬
‫אז ער איז א פארלוירענער‪.‬‬
‫אין די אכציגער יארן איז ער צוגעבינדן‬ ‫קעגן לינדעל‪.‬‬
‫געווארן צו שעדליכע דראגס און איז געווארן אזוי‬ ‫‪‬‬
‫אדיקטעד אז ער האט זיך ממש נישט געקענט‬ ‫אבער ווער איז מייק לינדעל‪ ,‬און וויאזוי איז‬
‫באגיין אנדעם‪ .‬אבער אפילו דאן האט ער פרובירט‬ ‫דער אייגנטימער פון א קישן פירמע געווארן‬
‫צו טון ביזנעס טראץ וואס ער איז פאר לאנגע‬ ‫איינער פון די גרעסטע לייקענער פון די ‪2020‬‬
‫יארן איז ער געווען פארכאפט אין א שרעקליכער‬
‫אדיקציע וואס האט ממש חרוב געמאכט זיין‬ ‫ביידען וואל זיג?‬
‫מייק לינדעל איז א מענטש וואס האט נישט‬
‫לעבן‪.‬‬ ‫געהאט קיין שייכות מיט פאליטיק ביז די ‪2016‬‬
‫"אזוי בין איך געווען אנגעבינדן אין מיינע‬ ‫וואלן‪ ,‬ווען פרעזידענט טראמפ איז געלאפן קעגן‬
‫געפארפולע אדיקציעס‪ ,‬אבער איך האב אין‬ ‫די דאן דעמאקראטישע פרעזידענט קאנדידאט‬
‫די זעלבע צייט פרובירט צו מאכן ביזנעס‪,‬‬
‫אבער ווי פארשטענדליך איז עווענטועל אלעס‬ ‫פרוי קלינטאן‪.‬‬
‫צוזאמגעפאלן צוליב מיין צוגעבינדנקייט צו‬ ‫ווען דער וואל נאכט איז אנגעקומען‪ ,‬איז‬
‫דראגס‪ .‬פשוט איך האב נישט געקענט טראכטן‬ ‫אמעריקע‪ ,‬און אזוי אויך דער גאנצער וועלט‪,‬‬
‫גראד‪ "...‬דערציילט ער‪" .‬איין נאכט איז עס געווען‬ ‫געכאפט געווארן אין טיפן שאק ווען דאנאלד‬
‫אין יאר ‪ ,2004‬ווען איך בין געלעגן אין בעט‪,‬‬ ‫טראמפ האט געזיגט דעם פארמעסט‪ ,‬דערנאך וואס‬
‫און זיך געמוטשעט איינצושלאפן‪ ,‬ווען איך האב‬ ‫ער האט באקומען ‪ 270‬עלעקטארעל שטימען און‬
‫געהאט א חלום איבער א קישן וואס האלט זיך אין‬ ‫איז דערקלערט געווארן אלס פרעזידענט עלעקט‬
‫איר פארעם אפילו נאך וואס מ'וואשט עס אויס"‪.‬‬
‫לינדעל האט נישט געטראכט פאר זייער לאנג‬ ‫פון די פאראייניגטע שטאטן‪.‬‬
‫און אנגעהויבן פלאנירן זיין מייסטער קישן‪ ,‬אבער‬ ‫לינדעל‪ ,‬זייענדיג א באקאנטער פנים אין‬
‫יעדעס מאל ער איז אריינגעקומען אין א געשעפט‬ ‫אמעריקע‪ ,‬דערנאך וואס ער איז באקאנט געווען‬
‫אדער צו א פארשטעלונג פון פראדוקטן‪ ,‬האט מען‬ ‫אלס דער קישן מאן (אדער ווי מ'האט אים גערופן‬
‫אים געזאגט אז ער זאל בעסער ארויסגיין פון דא‪.‬‬ ‫אין ענגליש 'די פילאו גיי')‪ ,‬האט זיך גאנץ שנעל‬
‫"איך פלעג ווערן אזוי אויפגעהייטערט ווען איך‬ ‫ארויפגעדראפעט צו זיין איינער פון טראמפ'ס‬
‫האב פארגעלייגט מיין פראדוקט‪ ,‬אז איך האב זיך‬ ‫נאנטסטע מענטשן‪ .‬די טראמפ אדמיניסטראציע‬
‫אויפגעפירט ווי א וואנזיניגער"‪ ,‬דערציילט לינדעל‬ ‫האט אים געבעטן צו רעדן ביי גרויסע ראליס‪,‬‬
‫וואו ער האט אויסגענוצט זיין רעספעקט אלס‬
‫איבער זיינע שווערע צייטן‪.‬‬ ‫דער אייגנטימער פון אזא סוקסעספולער ביזנעס‪,‬‬

‫‪23‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫מיליאנען ווייניגער קישענעס ווי געווענליך‪.‬‬ ‫פראקורארן אין קאליפארניע האבן געהערט‬ ‫געבט זיך אפ מיט נאכקוקן פראדוקטן וואס‬
‫אבער ווען ער האט אונטערגענומען דעם‬ ‫איבער די פאלשע רעקלאמעס וואס לינדעל‬ ‫פירמעס שטעלן ארויס‪ ,‬צו זען אויב וואס זיי‬
‫קאמפיין צו לייקענען אין פרעזידענט ביידענ'ס זיג‪,‬‬ ‫האט ארויסגעשטעלט און זיי האבן אריינגעגעבן‬ ‫שרייבן אויף זייערע רעקלאמעס איז ריכטיג‬
‫האבן צענדליגער גרויסע פירמעס אראפגענומען‬ ‫קלאגעס קעגן אים‪ ,‬פארלאנגנדיג אז ער‬ ‫אדער נישט‪ ,‬זיך פארבינדן מיט לינדעל‪ ,‬און אים‬
‫די 'מיי פילאו' פראדוקטן פון זייערע פאליצעס‬ ‫זאל באצאלן א מיליאן דאלאר פאר פאלשע‬ ‫געפרעגט איבער די דראמאטישע רעקלאמעס‪.‬‬
‫אדווערטייזמענט‪ ,‬און די פירמע 'מיי פילאו' האט‬ ‫זיי האבן אים געבעטן באווייזן אז די קישענעס‬
‫אריינגערעכנט וואלמארט‪.‬‬ ‫טאקע באצאלט א מיליאן דאלאר קנס אנדעם‬ ‫פון זיין פירמע 'מיי פילאו' האט טאקע די אלע‬
‫דאס איז געווען א גרויסע פארלוסט פאר‬ ‫בענעפיטן וואס זיינע רעקלאמעס לאזן וויסן‪,‬‬
‫לינדעל‪ ,‬אבער ער האט בכלל נישט אויפגעגעבן‬ ‫וואס די זאך זאל אפילו אריינגיין אין געריכט‪.‬‬
‫זיין מיסיע פון איבערצייגן אמעריקע אז די וואלן‬ ‫לינדעל האט אבער געזאגט אז די אלע‬ ‫ס ווי נאר ער האט גענומען אזא שטייפע שטעלונג אין פאליטיק‬
‫באשולדיגונגען זענען פאלש‪ ,‬און אז זיינע‬
‫זענען געווען געפעלשט‪.‬‬ ‫רעקלאמעס זענען אמת אן קיין איין ווארט‬ ‫אבער ווי פארשטענדליך האט לינדעל נישט‬
‫די גרויסע דימיניען וואלן מאשין פירמע‬ ‫שקר‪ .‬ער האט אבער געזאגט אז פון א ביזנעס‬ ‫געהאט קיין באווייזן אויף דעם‪ .‬ער האט טאקע‬
‫האט אריינגעגעבן קלאגעס קעגן אים‪ ,‬וואו זיי‬ ‫פערספעקטיוו איז עס געווען זיין בעסטע‬ ‫פארקויפט גאנץ באקוועמע קישענעס‪ ,‬אבער‬
‫פארלאנגען ‪ 1.3‬ביליאן דאלאר פון מייק לינדעל‪,‬‬ ‫אויסוואל‪ :‬באצאלן דאס געלט און געגאנגען‬ ‫ווייט נישט פון א קישן וואס זאל קענען פארהיילן‬
‫פאר'ן ארויסלאזן פאלשע שמועות איבער זייערע‬ ‫ווייטער‪ ,‬אן אריינגעשלעפט ווערן אין לאנגע‬
‫מענטשנ'ס פראבלעמען‪.‬‬
‫מאשינען‪.‬‬ ‫געריכטן‪.‬‬ ‫ער איז געצווינגען געווארן אראפצונעמען די‬
‫אזוי אויך האבן די גרויסע סאציאלע מידיע‬ ‫‪‬‬ ‫דראמאטישע רעקלאמעס פון די לופט כוואליעס‪,‬‬
‫פלאטפארמעס אים אראפגעווארפן‪ ,‬און ער‬ ‫ווי פריער דערמאנט איז לינדעל געווארן גאר‬ ‫אבער מיט דעם האבן זיך זיינע פראבלעמען נישט‬
‫איז פארבאטן געווארן צו ארויפקומען אויף‬ ‫א שטארקער שטיצער פון פרעזידענט טראמפ‪ .‬ער‬
‫די פאקס נייעס אגענטור‪ ,‬און אזוי אויך פון‬ ‫איז געזען געווארן צוזאמען מיט טראמפ אינעם‬ ‫געענדיגט‪.‬‬
‫די נוסמעקס נייעס אגענטור‪ ,‬ביידע פון זיי‬ ‫ווייסן הויז‪ .‬ער איז געזען געווארן ביי ביזנעס‬
‫שטארק קאנסערוואטיווע נייעס סטאנציעס‪...‬‬ ‫זיצונגען אינאיינעם מיטן פרעזידענט‪ ,‬און האט‬
‫דאס איז געקומען דערנאך וואס דימיניען האט‬ ‫ממש געהאט אן אפענעם טיר ביים פרעזידענט‪.‬‬
‫אריינגעגעבן קלאגעס קעגן פאקס און נוסמעקס‪,‬‬ ‫ווען טראמפ איז געלאפן פאר ווידערוויילונג‬
‫וויבאלד זיי האבן אויך אראפגעריסן די פירמע מיט‬ ‫אין יאר ‪ ,2020‬האט טראמפ אים געשטעלט צו‬
‫באשולדיגונגען וואס האבן נישט קיין באווייזן צו‬ ‫זיין זיין ווידערוויילונג קאמפיין אויפזעער אין די‬
‫זיך‪ ,‬און איז לויט רוב אנאליסטן פאלש דורכאויס‪.‬‬ ‫קריטישע שטאט מינעסאטע‪.‬‬
‫נאכ'ן ווערן פארשלאסן פון די סאציאלע‬ ‫ווען דער קאראנא ווירוס האט באפאלן די‬
‫מידיע פלאטפארמעס‪ ,‬האט לינדעל אנגעהויבן צו‬ ‫וועלט‪ ,‬און נישט איבערגעהיפט אמעריקע‪ ,‬איז‬
‫ארבעטן אויף זיין אייגענע פלאטפארמע‪ ,‬גערופן‬ ‫לינדעל ערשינען אין ווייסן הויז ביי א קאוויד‬
‫'פרענק ספיטש'‪ .‬אבער יעצט מיט איבער א יאר‬ ‫פרעסע קאנפערענץ אינאיינעם מיט פרעזידענט‬
‫נאך וואס ער האט עס געלאזט לויפן‪ ,‬איז די פרענק‬ ‫טראמפ‪ ,‬וואו ער האט געמאלדן אז ער וועט‬
‫ספיטש פלאטפארמע א טאטאלער דורכפאל‪ ,‬און‬ ‫אנהויבן צו פראדוצירן מיליאנען מאסקעס‪ ,‬צו‬
‫לינדערן דעם מאנגל דערפון‪.‬‬
‫בכלל נישט דאס וואס לינדעל האט צוגעזאגט‪.‬‬ ‫שפעטער ווען טראמפ האט פארלוירן זיין‬
‫פון דער צווייטער זייט האט לינדעל פארלוירן‬ ‫פרעזידענטליכע ווידערערוויילונג פארמעסט‪,‬‬
‫א גרויס חלק פון זיינע שטיצער‪ ,‬דערנאך וואס‬ ‫איז לינדעל געווארן איינער פון די פירערס פון‬
‫זיינע פלענער — אז די וואלן רעזולטאטן וועלן‬ ‫די וואלן לייקענער‪ ,‬און האט אנגעהויבן א‬
‫ארויסגעווארפן ווערן און פרעזידענט טראמפ‬ ‫נאציאנאלער קאמפיין צו איבערצייגן דאס לאנד‬
‫וועט צוריקגעשטעלט ווערן אויף זיין אמט אלס‬ ‫און די וועלט‪ ,‬אז די וואלן פון ‪ 2020‬זענען געווען‬
‫געפעלשט און טראמפ האט באמת יא געזיגט מיט‬
‫פרעזידענט — האבן זיך נישט אויסגעארבעט‪.‬‬ ‫אן איבערוועגנדע מערהייט‪.‬‬
‫נאך יעדעס מאל וואס עס איז אריבער די‬ ‫לינדעל האט אנגעהויבן צו ליידן פארלוסטן‬
‫דאטום וואס ער האט געזאגט אז טראמפ וועט‬ ‫אין זיין ביזנעס ווי נאר ער האט גענומען אזא‬
‫צוריקגעשטעלט ווערן אויף זיין אמט‪ ,‬האט ער‬ ‫שטייפע שטעלונג אין פאליטיק‪ ,‬און ער האט זיך‬
‫געהאט אנדערע אויסריידן פארוואס עס האט‬ ‫געשטעלט מיטן גאנצן אייפער אויף טראמפ'ס‬
‫נישט פאסירט‪ ,‬אבער עווענטועל האבן אסאך פון‬ ‫זייט‪ .‬לינקע עלעמענטן אין לאנד האבן בויקאטירט‬
‫די וואס האבן אים געגלויבט אנגעהויבן צו לאכן‬ ‫זיינע פראדוקטן‪ ,‬און 'מיי פילאו' האט פארקויפט‬
‫פון אים‪ ,‬זעענדיג אז וואס ער זאגט פאסירט נישט‪.‬‬
‫יעצט איז דאס ערשטע מאל וואס מ'ווערט‬
‫געוואויר איבער לעגאלע פראבלעמען אין וואס‬
‫לינדעל איז פארמישט‪ ,‬און מ'וועט דארפן ווארטן‬
‫צו זען וואס עס וועט זיך דערפון אויסקאכן‪ .‬‬

‫‪200‬משביע ס ציל פון‬
‫פרשת נצבים תשפ״ב ’‬ ‫‪24‬‬

‫איז בלויז צו דעקן די הוצאות פון תשרי תש‬

‫ראש השנה ראש השנה ראש השנה ראש השנה מ‬

‫דינסטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫זונטאג‬

‫ב תשרי ג‬ ‫א תשרי‬ ‫א תשרי‬ ‫כט אלול‬ ‫‪ $‬זענט איר מנדב א פעקל עסן‪72‬‬

‫ְו ִשׁ ְלחוּ ָמנוֹת ְל ֵאין ָנכוֹן לוֹ‬ ‫ֶשׁ ֶה ֱח ָינוּ‬ ‫ֶח ֶסד ֶו ֱא ֶמת ְי ְַק ְדּמוּ ָפ ֶניָך‬ ‫ֶשׁ ִ ּי ְרּבוּ ָז ִכּיוֹ ֵתינוּ‬ ‫משביע דארף האבן ‪ 16,500‬פאר פעקלעך חודש תשרי‬
‫(נחמי‪-‬ה ח‪ ,‬י)‬ ‫(תהלים פט טו)‬ ‫א סך הכל פון ‪$1,188,000‬‬
‫‪#3‬‬ ‫‪#1‬‬
‫‪#4‬‬ ‫‪#2‬‬

‫ערב יום כפור ערב יום כפור מוצאי יום כפור ש‬

‫מיטוואך‬ ‫דינסטאג‬ ‫דינסטאג‬

‫י תשרי‬ ‫ט תשרי‬ ‫ט תשרי‬

‫ֲהלוֹא ָפרֹס ָל ָר ֵעב ַל ְח ֶמָך‬ ‫סעודת המפסקת‬ ‫שלחנו כפרה‬
‫(הפטרה יום כיפור‪ ,‬ישעי‪-‬ה נח ז)‬ ‫(מטה אפרים)‬
‫‪#9‬‬
‫‪#10‬‬ ‫‪#8‬‬

‫סוכות ח‬ ‫סוכות‬ ‫סוכות‬ ‫סוכות‬

‫דינסטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫זונטאג‬ ‫‪ $‬זענט איר מנדב א סעודת יו״ט‪2,700‬‬

‫ט‬ ‫טז תשרי‬ ‫טו תשרי‬ ‫טו תשרי‬ ‫יד תשרי‬ ‫משביע גייט סערווירן ‪ 32‬סעודת יו"ט אויף ‪ 3‬פלעצער‬
‫א סך הכל ‪ 96‬סעודות ‪2,700 X 96 = $259,200‬‬
‫ִי ְצ ָחק ֲע ִקי ְד ָתא‬ ‫ִי ְצ ָחק ֲע ִקי ְד ָתא‬ ‫ַא ְב ָר ָהם ְר ִחי ָמא‬ ‫ַא ְב ָר ָהם ְר ִחי ָמא‬

‫‪#16 #15 #14 #13‬‬

‫חול המועד שבת חול‬ ‫חול המועד‬ ‫חול המועד‬ ‫‪‬‬
‫סוכות המועד סוכות המ‬ ‫סוכות‬ ‫סוכות‬
‫‪YES! I would like to sponsor $___________for packages and/or meals‬‬
‫פרייטאג ש‬ ‫פרייטאג‬ ‫דאנערשטאג‬ ‫דאנערשטאג‬ ‫‪SCAN TO‬‬
‫יז תשרי‬ ‫יז תשרי‬ ‫‪(circle your choice) at Masbia of Boro Park / Flatbush / Queens (circle your‬‬ ‫‪GO TO OUR‬‬
‫יח תשרי יט‬ ‫יח תשרי‬ ‫‪choice) If applicable, write the meal number(s) from the chart here _________.‬‬ ‫‪CAMPAIGN‬‬
‫ַא ֲהרׂן ַכ ֲה ָנא ַק ִד ׁי ָשא‬ ‫ׁמ ֶשה ַר ֲע ָיא ְמ ֵהי ְמ ָנא‬ ‫‪Every donation of $1,000 and more is eligible to be posted on the wall the day‬‬
‫יו ֵסף ַצ ִדי ָקא‬ ‫ַא ֲהרׂן ַכ ֲה ָנא ַק ִדיׁ ָשא‬ ‫‪of your dedication at the site of your choice.‬‬ ‫‪PAGE‬‬
‫‪#21‬‬ ‫‪#20‬‬
‫‪MASBIA.ORG/HH22‬‬

‫‪#23 #22‬‬

‫‪Cash‬‬ ‫‪Check Payable to Masbia Tax ID # 20-1923521 Credit Card‬‬

‫שמיני עצרת שמיני עצרת שמחת תורה שמחת תור‬ ‫_______‪Exp. _______ /________ CVV#‬‬
‫____________________________________________________________________________________________________ ‪Name‬‬
‫דינסטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫מאנטאג‬ ‫זונטאג‬ ‫__________________________________________________________________________________________________ ‪Address‬‬
‫כג תשרי‬ ‫כב תשרי‬ ‫כב תשרי‬ ‫כא תשרי‬ ‫__________________‪City__________________________________________________________________ State _________ Zip‬‬
‫_________________________________________________________________ ‪Phone ____________________________ Email‬‬
‫‪#30 #29 #28 #27‬‬ ‫_________________________________________________________________________________________ ‪In Honor/Memory of‬‬
‫____________________________________________________________________________________________________________‬

‫גיבט היינט איבער אייער נ‬ ‫‪CORPORATE ADDRESS 1272 54th Street, Brooklyn, NY 11219‬‬
‫‪MAILING ADDRESS POB 191181, Brooklyn NY 11219‬‬
‫‪TOLL FREE 866-9-MASBIA TEL 718-972-4446 x203‬‬
‫‪FAX 718-972-0333 EMAIL [email protected] WEB masbia.org/HH22‬‬

‫ראש השנה ‪$32,400 ...........................‬‬

‫צום גדלי' ביינאכט ‪25$8,100 ..................‬‬ ‫‪$1,447,20‬‬
‫‪$16,200‬‬ ‫עשרבפבתרושמשותונצביצוהב"יכ‪.‬ם‪.....‬ת‪....‬ש‪....‬פ‪....‬״‪..‬ב‪..............................‬‬
‫‪$24,300‬‬ ‫תשפ"ג‬

‫שבת האזינו ‪$16,200 .........................‬‬

‫סוכות ‪$113,400 .................................‬‬

‫שמחת תורה ‪$32,400 ........................‬‬

‫שבת בראשית ‪$16,200 ......................‬‬

‫‪ 16,500‬יו"ט פעקלעך ‪$1,188,000 ....‬‬

‫סך הכל ‪$1,447,200...................‬‬

‫איז א חודש פון צדקה ּו ְתׁשּו ָבה ּו ְת ִפָּלה ּו ְצ ָד ָקה ַמ ֲע ִביִרין ֶאת ר ַע ַהְּג ֵזָרה‪.‬תשרי‬ ‫שבת שובה שבת שובה‬ ‫מוצאי צום‬ ‫נה‬
‫גדליה‬
‫דער נביא זאגט אויף ראש השנה (נחמיה ח‪ ,‬י) ְלכּו ִא ְכלּו ַמ ְשׁ ַמ ִ ּנים ּו ְ ׁשתּוראש השנה‬ ‫שבת קודש‬ ‫פרייטאג‬ ‫כוֹן לוֹ‬
‫ַמ ְמ ַת ִקּים ְו ִ ׁש ְלחּו ָמנֹות ְל ֵאין ָנכֹון לֹו‪" .‬לעני שאין מזומן לו מאכלו‪( ".‬רש"'י)‬ ‫ו תשרי‬ ‫ה תשרי‬ ‫מיטוואך‬

‫אגרא דתעניתא צדקתא‪ :‬שנותנין צדקה לערב לפרנסת הענייםצום גדליה‬ ‫‪#7 #6‬‬ ‫ג תשרי‬

‫שהתענו היום(רש׳׳י ברכות ו) אמרו הקדמונים תענית אותיות ת׳׳ת ענ׳׳י‪ ,‬וזהו ענין מה שארז׳׳ל אגרא דתעניתא‬ ‫אגרא דתעניתא‬

‫צדקתא‪ ...‬שיתן מה שלא אכל היום לעני לערב‪ ,‬שאם לא עשה כן נראה כמי שלא התענה לשם שמים רק כדי‬ ‫‪#5‬‬
‫להרויח בתעניתו מיעוט הפיזור ואפשר לדקדק ענין זה בדברי הנביא שאמר הלא פרוס לרעב לחמך‪( ...‬של׳׳ה)‬
‫כפור שבת האזינו שבת האזינו‬
‫דער רמ"א (סימן תר"ה) ברענגט "ונהגו ליתן הכפרות לעניים‪ ,‬אוערב יום כיפור‬
‫שבת קודש‬ ‫פרייטאג‬ ‫ך‬
‫לפדותן בממון שנותנים לעניים‪ ".‬אין שו"ע הרב שטייט‪" :‬ונוהגין ליתן הכפרות לעניים‪,‬‬ ‫יג תשרי‬ ‫יב תשרי‬
‫ויותר טוב לפדות הכפרה בממון ולחלק הממון לעניים‪".‬‬ ‫ַל ְח ֶמָך‬
‫‪#12‬‬ ‫‪#11‬‬ ‫עי‪-‬ה נח ז)‬
‫האלט מען באלד נאך דער הפטורה פון יום כיפור ווי דערמוצאי יום כיפור‬
‫נביא זאגט (ישעיהו נח ז)‪ֲ " :‬הלֹוא ָפ ֹרס ָל ָר ֵעב ַל ְח ֶמָך‬ ‫חול המועד‬ ‫חול המועד‬ ‫חול המועד‬ ‫ת‬
‫סוכות‬ ‫סוכות‬ ‫סוכות‬
‫שטייט אין זוהר הקדוש אז די עסן פאר די הייליגע אושפיזין באלאנגט פארסוכות‬ ‫אג‬
‫מיטוואך‬ ‫מיטוואך‬ ‫דינסטאג‬ ‫י‬
‫די עניים ונצרכים‪ ,‬און ווער עס געבט נישט צו עסן פאר די עניים‪ ,‬גייען די אושפיזין ארויס‬
‫פון זיין סוכה‪ .‬וז"ל הזוהר הקדוש (פר' אמור) "דחולקא דאינון אושפיזין דזמין‪ ,‬דמסכני הוא‪.‬‬ ‫טז תשרי‬ ‫טז תשרי‬ ‫טז תשרי‬ ‫ְד ָתא‬
‫וההוא דיתיב בצלא דא דמהימנותא‪ ,‬וזמין אושפיזין אלין עלאין‪ ,‬אושפיזי מהימנותא‪ ,‬ולא‬
‫ׁמ ֶשה ַר ֲע ָיא ְמ ֵהי ְמ ָנא‬ ‫ַי ֲעקׂב ש ִל ְמ ָתא‬ ‫ַי ֲעקׂב ש ִל ְמ ָתא‬
‫יהיב לון חולקהון‪ ,‬כלהו קיימי מניה‪"...‬‬
‫‪#19‬‬ ‫‪#18‬‬ ‫‪#17‬‬
‫דער רמב"ם שרייבט (משנהתורההלכותיו"טו‪,‬יז)‪ :‬וכשהוא אוכל ושותה חייב להאכיליום טוב‬
‫הושענא רבה‬ ‫הושענא רבה‬ ‫שבת חול‬ ‫חול‬
‫לגר ליתום ולאלמנה עם שאר העניים האמללים‪ ,‬אבל מי שנועל דלתות חצרו ואוכל‬ ‫המועד סוכות‬ ‫סוכות‬
‫ושותה הוא ובניו ואשתו ואינו מאכיל ומשקה לעניים ולמרי נפש אין זו שמחת מצווה‪"...‬‬
‫מוצאי שבת קודש זונטאג‬ ‫שבת קודש‬ ‫אג‬
‫גאנץ כלל ישראל וועט דאווענען פאר אייך יעדעם שבת ִמי ֶ ׁשֵּבַרְךשבת קודש‬
‫כא תשרי‬ ‫כ תשרי‬ ‫יט תשרי‬ ‫רי‬
‫ֲאבֹו ֵתינּו‪ְ ...‬וַֽיִין ְל ִקדּוׁש ּו ְל ַה ְבד ָלה‪ּ ,‬ו ַפת ָלאֹו ְר ִחים‪ְ ...‬וָי ִסיר ֵמ ֶהם כל ַמ ֲח ָלה‪ְ ,‬וִי ְָרּפא ְלכל ּגּו ָפם‪,‬‬
‫ְוִי ְס ַלח ְלכל ֲעוׂ ָנם‪ְ ,‬וִי ְ ׁש ַלח ְּב ָר ָכה ְו ַה ְצ ָל ָחה ְּבכל ַמ ֲע ֵ ׂשה ְי ֵדי ֶהם‬ ‫ָד ִוד ַמ ְל ָכא ְמ ִשי ָחא‬ ‫ָד ִוד ַמ ְל ָכא ְמ ִשי ָחא‬ ‫יו ֵסף ַצ ִדי ָקא‬ ‫ָקא‬

‫‪#26 #25‬‬ ‫‪#24‬‬

‫שמחת תורה שבת בראשית שבת בראשית‬

‫שבת קודש‬ ‫פרייטאג‬ ‫דינסטאג‬
‫כז תשרי‬ ‫כו תשרי‬ ‫כג תשרי‬

‫‪#32 #31‬‬ ‫‪#30‬‬

‫ער נתינה ל"מי שאין לו" און זייט זוכה צו א גוט געבעטשט יאר!‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪26‬‬

‫מענדל אונגער‬

‫היסטארישער ׳אסיפת השגחות׳ ברענגט צוזאם‬
‫צענדליגער היימישע כשרות ארגאניזאציעס‬

‫צוויי‪-‬צענדליגער פון די שטרענגסטע היימישע הכשרים ארגאניזאציעס שליסן זיך אן אין‬
‫לאנגיעריגן ״עקא״ ארגאניזאציע; פארשפרעכט צו ברענגען א רעוואלוציע אין געביט‬
‫פון כשרות סטאנדארטן‬

‫געווענליך נישט קיין השגחה מיר זענען אן‬ ‫צוזאמברענגען די אלע השגחות‪ .‬די קאמיטע‬ ‫פאריגע וואך איז פארגעקומען‬ ‫‪‬‬
‫אגענטור וואס ארבעט מיט צענדליגער השגחה‬ ‫איז באשטאנען פון הרב הערשל הארטשטיין פון‬ ‫א גרויסע כשרות רעוואלוציע‪,‬‬
‫אגענטורן‪ ,‬און אקערן דורך צוזאמען געוויסע‬ ‫"התאחדות הרבנים"‪ ,‬הרב אליעזר אייכנשטיין‬ ‫ווען צענדליגער היימישע‬
‫פארוויקלטע ענינים‪ .‬די רעזולטאטן ווערן‬ ‫פון דער נירבאטור השגחה‪ ,‬הרב ישראל מענדל‬ ‫כשרות ארגאניזאציעס זענען‬
‫גאלדמינצער פון דער סקווירער השגחה‪ ,‬הרב‬ ‫זיך צוזאמגעקומען צום ערשטן‬
‫מיטגעטיילט צו אלע מיטגלידער‪".‬‬ ‫יחיאל באב"ד פון דער טארטיקובער השגחה‬ ‫מאל צו א גרויסארטיגן "אסיפת השגחות"‪,‬‬
‫'עקא' מאכט יעדע שטיק צייט א צוזאמקום‬ ‫און הרב אלימלך פרידמאן״‪ ,‬פארציילט אונז‬ ‫אונטער'ן אויפזיכט פון דער 'עקא' כשרות‬
‫איבער אנדערע פראדוקטן‪ ,‬א שטייגער ווי‬ ‫הרב פישביין‪ ,‬דער דינאמישער פירער פון 'עקא'‬ ‫ארגאניזאציע‪.‬‬
‫אינגרידיענטס‪ .‬דארט ווערן אראפגערופן די‬ ‫וועלכער האט אנגעפירט מיט דער פארזאמלונג‪.‬‬ ‫מיר האבן געהאט אן עקסלוסיווער איינטריט‬
‫עקספערטן אין דעם ספעציפישן פעלד‪ ,‬סיי די‬ ‫ווען איך בין אריין אין זאל האט זיך פאר‬ ‫צו דעם מעמד‪ ,‬וואו עס זענען געזעסן איבער‬
‫וואס האבן ערפארונג בנוגע דאס כשרות און‬ ‫מיר באוויזן אן אינטערעסאנטע סצענע‪ .‬א ריזן‬ ‫הונדערט כשרות משגיחים און השגחה פירערס‪,‬‬
‫סיי די מענטשן וואס זענען עקספערטן אין‬ ‫סקווער באקס פון טישן‪ ,‬ווען ארום און ארום‬ ‫און מ'האט דארט אויסגעשמועסט עטליכע‬
‫אינגרידיענטס‪ .‬צוזאמען טוט מען גרינטליך דורך‬ ‫זיצן צענדליגער משגיחים‪ ,‬און הערן זיך איין‬ ‫שטארקע ענינים וואס זענען נוגע די כשרות‬
‫די זאך און שפעטער פובליצירן מיר סיי וועלכע‬ ‫וויאזוי איינער רעדט ביים מייק‪ .‬איך ווייס נישט‬ ‫וועלט‪ .‬ווי פארשטענדליך ווען מ'רעדט פון‬
‫לעזונגען צי ערפינדונגען‪ ,‬אין דער הינזיכט פון‬ ‫ווער יענער איז געווען‪ ,‬אבער ער האט מיר‬ ‫כשרות אויף עסן‪ ,‬רירט עס אן יעדן ערליכן איד‬
‫אויסגעזען צו זיין א וויכטיגער פערזאן אין דער‬ ‫וואס היט זיך און איז נזהר אין וואס ער נעמט‬
‫כשרות‪ ,‬צו וואס מ'האט זיך דערגרינטעוועט‪.‬‬ ‫אריין אין מויל‪.‬‬
‫אויף אונזער פראגע אויב דאס איז מחייב יעדן‬ ‫השגחה ליניע‪.‬‬ ‫איך בין אנגעקומען צום ארט וואו דער מעמד‬
‫מיטגליד אין 'עקא'‪ ,‬זאגט אונז ר' שלום‪" ,‬ניין‪.‬‬ ‫איך בין געווען דער איינציגסטער וואס איז‬ ‫איז פארגעקומען‪ ,‬אין א אידישער צענטער אין‬
‫מיר זענען נישט קיין 'ענפארסמענט אגענטור'‪,‬‬ ‫געשטאנען‪ ,‬אבער ס'האט נישט גענומען לאנג ביז‬ ‫דעם יוניאן געגנט‪ ,‬נישט ווייט פון דעם נוארק‬
‫מיר זענען דא ארויסצוהעלפן אידישע קינדער‬ ‫הרב פישביין האט מיר געבעטן זיך אוועקצוזעצן‪.‬‬ ‫לופטפעלד אין ניו דזשערזי‪.‬‬
‫מיט כשרות‪ ,‬און מיר פארעפנטליכן אונזערע‬ ‫צווישן די משגיחים האב איך זיך נישט געוואלט‬ ‫אריינקומענדיג אין גרויסן זאל האב איך‬
‫רעקאמענדאציעס‪ .‬אבער אויף אריינצוקומען‪ ,‬און‬ ‫אוועקזעצן האב איך גענומען א בענקל‪ ,‬און זיך‬ ‫געטראפן א גרויסן משגיח בעניני כשרות וועלכער‬
‫זיין א חלק פון 'עקא'‪ ,‬דארף מען יא אנקומען‬ ‫געזעצט אין א זייט און מיטגעהאלטן די אסיפה‬ ‫איז מיר א ידיד פון לאנגע יארן‪'" .‬עקא איז אן‬
‫צו א געוויסער שטאפל אין כשרות וואס מיר‬ ‫גדולה‪ .‬אבער בלויז צו זיצן איז דאך נישט געווען‬ ‫ארגאניזאציע וואס איז שוין זייער שטארק ביי‬
‫קיין תכלית; איך בין דאך געקומען מיט'ן ציל‬ ‫דער ליטווישער וועלט‪ ,‬אבער יעצט הייבט עס‬
‫פארלאנגען‪".‬‬ ‫צו אבזערווירן דעם מצב‪ ,‬און אויפכאפן מער‬ ‫אן אריינקומען אויך ביי דער חסידישער וועלט"‪,‬‬
‫"איך קען זאגן אז 'עקא' האט שוין אויפגעטאן‬ ‫גרינטליך וואס איז דאס 'עקא'‪ ,‬און וואס זענען‬ ‫זאגט אונז דער חשוב׳ער משגיח‪.‬‬
‫א געוואלד אין כשרות — און מ'רעדט דא פון‬ ‫שפעטער האב איך געהאט א געלעגנהייט‬
‫אונטער די קוליסן; ס'איז נישט עפעס וואס דער‬ ‫אירע מאטיוון‪.‬‬ ‫צו רעדן מיט׳ן אדמיניסטראטאר און פירער‬
‫עמך מענטש האלט מיט‪ .‬מיר גראדן אויס ענינים‬ ‫איך האב געזען וויאזוי מ'געבט זיך איבער דעם‬ ‫פון ׳עקא‪ ,‬הרב שלום פישביין‪ ,‬וועלכער האט‬
‫צווישן איין השגחה ארגאניזאציע און די צווייטע‪,‬‬ ‫מייק איינער פאר'ן צווייטן‪ ,‬און די בעלי מכשירים‬ ‫מיר דערציילט מער איבער דער אנשליסונג פון‬
‫וואס ווען ס'איז חלילה נישט דא קיין שלום קען‬ ‫רעדן איינער מיט'ן אנדערן‪ .‬איינער זאגט אזוי‪,‬‬ ‫די חסידישע השגחות אין דער 'עקא' כשרות‬
‫דאס גורם זיין אז מ'זאל זיך אפהאלטן פון געבן‬ ‫און דער צווייטער זאגט אזוי‪ ,‬אבער אלע האבן‬ ‫ארגאניזאציע‪.‬‬
‫אינפארמאציע איינער פאר'ן צווייטן‪ ,‬וואס קען‬ ‫געהאט איין זאך אין קאפ‪ :‬צו מיטטיילן פאר די‬ ‫"ס'איז דאך נישט עפעס וואס פאסירט פון‬
‫אנדערע משגיחים אינפארמאציע און אייגענע‬ ‫איין טאג אויפ'ן צווייטן‪ .‬מיר האבן אויפגעשטעלט‬
‫צוברענגען צו כשרות פראבלעמען‪".‬‬ ‫ערפארונג‪ ,‬אזוי אז יעדער זאל קענען נאשן עפעס‬ ‫א קאמיטע וואס זאל אונז ארויסהעלפן‬
‫מיר פרעגן ר' שלום וואס איז 'עקא'ס‬
‫שטערקסטע זאך‪" ,‬צוערשט די פארזאמלונגען‬ ‫פון דעם צווייטן‪.‬‬
‫יעדע שטיק צייט‪ ,‬סיי די פון אלע משגיחים‪,‬‬ ‫"עקא איז נישט קיין השגחה‪ .‬מיר געבן‬
‫און סיי די קלענערע אסיפות וואו עס קומען‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪27‬‬

‫סּפעציעלער באריכט‬

‫ביים היסטארישן ״אסיפת השגחות״ דורך די בארימטע ׳עקא׳ כשרות ארגאניזאציע מיט דער באטייליגונג פון איבער הונדערט היימישע כשרות פארשטייער‬

‫ארויפברענגען די סטאנדארטן פון כשרות אין‬ ‫ארגאניזאציע‪ .‬מיר געבן אפילו נישט קיין השגחה‪.‬‬ ‫זיך צוזאם עקספערטן‪ .‬אמאל איז עס פון‬
‫דער גאנצער אידישער וועלט‪".‬‬ ‫בלויז איינמאל א יאר געבן מיר א השגחה‪ ,‬דאס‬ ‫אינגרידיענטס‪ ,‬און אמאל זענען עס די ווערים‬
‫איז ביי די 'כשר עקספא'‪ ,‬וואס דארט גיבט מען‬ ‫עקספערטן פון די אלע השגחות וואס זענען‬
‫יעצט ביים ערשטן צוזאמקום האט מען‬ ‫צו עסן פאר די מענטשן וואס קומען אהין‪ ,‬און‬
‫ארומגערעדט פון עטליכע ענינים‪ ,‬אריינגערעכנט‬ ‫מיר מאכן זיכער אז דאס עסן איז כשר‪ .‬חוץ פון‬ ‫אונטער אונזער ארגאניזאציע‪".‬‬
‫ווערים און משגיחים‪ ,‬און די ראלע וואס דער‬ ‫דעם געבן מיר קיינע השגחות‪' .‬עקא' איז אן‬ ‫וויאזוי איז אייך געלונגען צוזאמצוברענגען‬
‫ארגאניזאציע וואס איז אינגאנצן לשם שמים‪,‬‬ ‫אזויפיל השגחה ארגאניזאציעס אונטער איין‬
‫בעל מכשיר האט אין דער השגחה‪.‬‬ ‫און איז נאך געגרינדעט געווארן אין די אכציגער‬ ‫דאך? דאס איז דאך בכלל נישט קיין גרינגע‬
‫"ס'איז גאר א שטארקע הילף‪ ,‬און עפעס‬
‫וואס גייט שטארק ארויסהעלפן יעדן איינעם‬ ‫יארן‪".‬‬ ‫מעשה? פרעג איך ר' שלום‪.‬‬
‫אינעם השגחה פעלד‪ ,‬אזוי אז ס'זאל קענען‬ ‫"יעצט‪ ,‬אז אזוי פיל פון די שטרענגסטע‬ ‫"דער אמת איז אז יעדער זעט אז מיר זענען‬
‫זיין דער העכסטער סטאנדארט אין כשרות"‪,‬‬ ‫חסידישע השגחה ארגאניזאציעס זענען‬ ‫נישט דא מיט קיין אגענדע‪ .‬מיר זענען נישט דא‬
‫זאגט מיר איינער פון די משגיחים פון א גרויסע‬ ‫אריינגעקומען אין 'עקא'‪ ,‬וועט עס זיכער‬ ‫צו מאכן געלט אדער סיי וואס‪ .‬אין פאקט זענען‬
‫ארגאניזאציע ‪ .‬‬ ‫מיר אלע וואלונטירן‪ ,‬און ס'איז נישט קיין געלט‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪28‬‬

‫אויסצייכענונג פאר‬ ‫לופטהאנזא‬
‫אוקראינא׳ס הויפט רב‬ ‫אנטיסעמיטיזם‬

‫אן אויסצייכענונג איז געשאנקען געווארן פאר אוקראינא׳ס‬ ‫פראגראם‬
‫הויפט רב‪ ,‬און חב״ד שליח אין הויפט שטאט קיעוו‪ ,‬הרב‬
‫משה ראובן אסמאן שליט״א‪.‬‬ ‫די דייטשע לופטהאנזא לופטליניע האט געמאלדן‪ ,‬אז זיי גייען‬
‫אנהייבן צושטעלן ספעציעלע אנטיסעמיטיזם טרענירונג פאר אירע‬
‫דער רב האט באקומען די אויסצייכענונג פון אוקראינא׳ס‬ ‫ארבעטער‪ ,‬דאס קומט נאך א כוואליע קריטיק איבער אן אינצידענט‬
‫דעפענס מיניסטעריום‪ ,‬אלס אנערקענונג פאר זיין‬
‫עטליכע חדשים צוריק‪ ,‬ווען מער ווי הונדערט ארטאדאקסישע‬
‫איבערמידליכע ארבעט ארויסצוהעלפן אוקראינער שפיטעלער‬ ‫אידן וואס זענען געווען אויפ'ן וועג פון ניו יארק קיין אונגארן‪ ,‬צו‬
‫און איינוואוינער מיט פארשידענע סארט הילף‪ ,‬און אזוי אויך‬ ‫די יארצייט פון הרה"ק רבי ישעי'לע מקערעסטיר זי"ע‪ ,‬זענען נישט‬
‫פארן צושטעלן הילף פאר פליטים‪ .‬‬ ‫ארויפגעלאזט געווארן אויף א קאנעקטינג פלייט‪ ,‬וויבאלד א קליינע‬

‫צאל פון זיי זענען נישט נאכגעקומען די מאסק גיידליינס‪.‬‬
‫לופטהאנזא וועט זיך באנוצן מיט א ספעציעלע פראגראם‬
‫אינאיינעם מיט די 'אמעריקען דזשואיש קאמיטע'‪ ,‬צו טרענירן אירע‬
‫ארבעטער וויאזוי צו קענען אידענטיפיצירן אנטיסעמיטיזם‪ ,‬און‬
‫וויאזוי צו רעאגירן דערצו ‪ .‬‬

‫דייטשע פארגיטיגונגס געלטער‬

‫נאנט צו ‪ 80‬יאר פונעם ענדע פונעם צווייטן וועלטס קריג‪ ,‬וועלן טויזנטער האלאקאוסט איבערלעבער איבער די וועלט באקומען‬
‫פארגיטיגונגס געלטער פון די דייטשע רעגירונג‪.‬‬

‫דאס איז געמאלדן געווארן נאכדעם וואס אן אפמאך איז דערגרייכט געווארן צווישן דייטשלאנד און אידישע גרופעס‪ ,‬ווי דייטשלאנד איז‬
‫איינגעגאנגען צו צאלן ‪ 349$‬א חודש‪ ,‬וואס וועט ארויסהעלפן די עלטערע איבערלעבער צו צאלן די קאסטן פון היים קעיר‪ ,‬אויסערדעם‬

‫וועלן זיי אויך צאלן פאר די איבערלעבער אן איינמאליגע סומע פון ‪ 1,200‬יורא ‪ .‬‬

‫‪29‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫‪[email protected]‬אידישע‬

‫שמואל קעניגזאהןנייעס‪+‬‬

‫אנטיסעמיט‬ ‫קול קורא איבער הכשרים‬
‫אין אייאווע‬
‫אין ליכט פון דער שרעקליכער אינצידענט ביי א געשעפט אין ניו דזשערזי‬
‫אין דער צייט וואס עס איז אפגעצייכנט‬ ‫וואס האט רח"ל פארקויפט נבילה פלייש אלס כשר'ע פלייש‪ ,‬איז ערשינען א קול‬
‫געווארן ‪ 21‬יאר זינט די שוידערליכע ניין‬ ‫קורא דורך גדולי ראשי הישיבות באמעריקע שליט"א‪ ,‬ווי זיי טוען אויפמערקזאם‬

‫עלעווען טעראר אטאקעס‪ ,‬איז א געוויסער‬ ‫מאכן דעם ציבור איבער די וויכטיגקייט פון זיכער מאכן אז עסן וואס ווערן‬
‫פארשוין אין די שטאט דעמאון‪ ,‬אייאווע‪,‬‬ ‫פארקויפט דורך פריוואטע בעלי בתים זאל האבן א גוטע אויסגעהאלטענע הכשר‪.‬‬

‫ארומגעפארן מיט א געדינגענע יו‪-‬על טראק‪,‬‬ ‫די רבנים ברענגען ארויס אינעם קול קורא אז עס איז פארהאן אן‬
‫וואס האט געהאט אויף זיך פארשידענע‬ ‫אוועקגעשטעלטע תקנה שוין פון דורות צוריק‪ ,‬נישט צו קויפן קיין שום‬
‫אנטיסעמיטישע סלאגאנען‪ ,‬און מיט א‬ ‫געקעכטס פון א איד‪ ,‬אפילו אויב ער האט א חזקת כשרות‪ ,‬און אפילו אויב מען‬
‫האקנקרייץ פאן‪.‬‬ ‫רעדט פון גאר א באגלייבטער מענטש‪ ,‬אויסער אויב יענער האט א הכשר פון אן‬
‫צווישן די סלאגאנען האט דער‬ ‫אנערקענטער רב ‪ .‬‬

‫אנטיסעמיט געשריבן אז אידן זענען שולדיג‬
‫אין די סעפטעמבער עלעווען אטאקעס‪,‬‬
‫און אז אידן זוכן אויסצוראטן די ווייסע‬
‫באפעלקערונג אין אמעריקע‪.‬‬
‫ביי איין פאל האט דער אנטיסעמיט‬
‫זיך אפגעשטעלט פארנט פון די אייאווע‬
‫קעפיטעל געביידע‪ ,‬און ער האט‬
‫אומפארשעמטערהייט געמאכט א הייל‬

‫היטלער סאלוט פאר דערנעבנדיגע ביישויער‪.‬‬
‫די יו‪-‬על טראק פירמע האט‬

‫ארויסגעשטעלט א סטעיטמענט איבער‬
‫דעם אינצידענט‪ ,‬און האבן געמאלדן אז דער‬

‫דאזיגער פארשוין וועט מער נישט קענען‬
‫דינגען קיין טראק ביי זיי‪ .‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪30‬‬

‫יצחק עקשטיין‬ ‫לאמיר‬
‫עפענען א ביזנעס‬
‫אינאיינעם‪80‬‬

‫א רעפערל אדער א‬
‫רעקאמענדאציע?‪...‬‬

‫ישראל ענגל פון דעם "ענגל פיינענשעל גרופ"‬ ‫געלונגענעם בארימטן "סעילס סעמינאר" וואס‬ ‫דער יעצטיגער אויסגאבע איזד‬
‫און ר' וואלווי מענדלאוויטש פון "העריטעדזש‬ ‫ווערט יערליך מייסטערהאפטיג אהערגעשטעלט‬
‫זילבער"‪ .‬אלע דריי זענען ב"ה סוקסעספול אין‬ ‫דורך ר' שמואל שטערן פון ״קאמפעס״ און זיין‬ ‫פון ראש השנה‪ ,‬בעת מיר טרעטן‬
‫סעילס‪ ,‬און מענטשן גלייכן צו טון ביזנעס מיט‬ ‫געטרייער מענעדזשער ר' וואלווי גאטליב‪ .‬עס איז‬ ‫ברוך השם אריין אינעם נייעם‬
‫זיי‪ .‬דער פאנעל איז אנגעפירט געווארן דורכן עמי‬ ‫געווען א געשמאק און א פארגעניגן אהינצוגיין‬ ‫יאר תשפ"ג‪ .‬מען וועט אודאי‬
‫ביזנעס זשורנאליסט‪ ,‬ר' נתנאל גאנץ‪ .‬איין פראגע‬ ‫און הערן אזעלכע גוטע רעדעס און נוצליכע טיפס‬ ‫הערן פון יעדן פארשידענע‬
‫וואס ער האט זיי געשטעלט איז‪ ,‬וויאזוי באקומען‬ ‫פון ביזנעס פראפעסיאנאלן‪ ,‬ווי אויך צו טרעפן‬ ‫פאסיגע ראשי תיבות אויפן יאר‪,‬‬
‫מענטשן וואס זענען אין ביזנעס און הערן זייערע‬ ‫מיר וואונטשן ת'הא ש'נת פ'רנסה ג'דולה… השי"ת‬
‫ענק נייע קונדן?‬ ‫מעטאדן אין עולם המסחר וואו יעדער פרובירט‬ ‫זאל באשערן עס זאל טאקע זיין א יאר וואס‬
‫ר' ישראל ענגל האט געענטפערט מיט‬ ‫צו זיין שעפעריש און געניאל צו שטייגן אויפן‬ ‫עס זאל זיך גיסן השפעות טובות פאר גאנץ כלל‬
‫זייער א גוטער פונקט וואס איז אינטערעסאנט‬ ‫ישראל בריוח גדול‪ ,‬עס זאל זיין א כתיבה וחתימה‬
‫מיטצוטיילן מיט די ליינער‪ .‬ער האט פארציילט אז‬ ‫ביזנעס לייטער‪.‬‬
‫ער איז אמאל געווען ביי א "קאוטשינג פראגראם"‬ ‫צווישן די רעדעס און פראגראמען איז געווען‬ ‫טובה פאר אלע חשוב'ע ליינער‪.‬‬
‫וואו מען האט גערעדט פון רעפערלס‪ ,‬וויאזוי‬ ‫א פאנעל צווישן דריי געלונגענע ערפארענע‬
‫מען קען מאכן אז עקזיסטירנדע קליענטן זאלן‬ ‫סעילס מענטשן‪ ,‬ר' מנשה פריעדמאן דער סעילס‬ ‫‪‬‬
‫רעקאמענדירן דיינע סערוויסעס אדער פראדוקטן‬ ‫דירעקטער ביי "עי סטאר מארטגעדשעס"‪ ,‬ר'‬
‫פארגאנגענע וואך האבן מיר זיך באטייליגט ביים‬

‫ביזנעס לאמיר עפענען א ביזנעס אינאיינעם | יצחק עקשטיין‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪31‬‬

‫אונזער קליענט האט אויסגעגעבן אסאך געלט‬ ‫רעפערלס און רעקאמענדאציע‪ .‬א גוטער ביישפיל‬ ‫פאר פרישע מעגליכע קליענטן און הייבן די סעילס‬
‫צו אדווערטייזן זיינס זייער א גוטן פראדוקט‬ ‫איז ווען איינער קומט צו און פרעגט‪ ,‬וואו קען‬ ‫און פארדינסטן‪ .‬א פראפעסיאנאלער סעילס‬
‫וואס העלפט זייער ארויס ביים חתונה מאכן‪,‬‬ ‫איך גיין קויפן בלומען? זענען דא צוויי סארט‬ ‫קאוטש האט עס ארויסגעברענגט אין קורצן‪ ,‬אז‬
‫אבער עס האט זיך זייער פאמעליך גערוקט‪.‬‬ ‫ענטפערס וואס מען קענען אים געבן‪ .‬איינס‪ ,‬אויף‬ ‫כדי צו קענען באקומען רעקאמענדאציעס פון די‬
‫זענען מיר געגאנגען צו אפאר מחותנים און‬ ‫דער גאס איז דא א געשעפט "פרחים בלומען"‬ ‫קליענטן דארף מען זיין א מענטש וואס איז ווערד‬
‫עס געאפפערט אומזיסט און מיר האבן זיכער‬ ‫וואס פארקויפט בלומען‪ ,‬אויך דארט אויף יענער‬ ‫צו רעקאמענדירן‪ ,‬און כדי צו זיין רעקאמענדירבאר‬
‫געמאכט אז עס ווערט צוגעשטעלט הונדערט‬ ‫גאס איז דא א געשעפט "שושנים בלומען"‪ .‬יענער‬
‫פראצענט גוט‪ .‬אזוי האט מען געטון ביי צען‬ ‫גייט קויפן בלומען ביי איינעם פון די צוויי‪ ,‬אדער‬ ‫זענען דא פיר זאכן וואס מען דארף טון‪:‬‬
‫חתונות‪ ,‬און עס האט געברענגט פיל מער קונדן‬ ‫פרעגט ער פון נאך מענטשן איבער אנדערע‬ ‫זיין צייטליך‪ .‬שטענדיג זיין אין דער צייט‬
‫ווי אלע אדווערטייזמענטס און עדס וואס ער‬ ‫געשעפטן‪ .‬דערנאך איז דא אן אנדערן סארט‬ ‫וואס דו האסט געזאגט דו גייסט דארט זיין‪ ,‬און‬
‫ענטפער אינגאנצן‪ ,‬גיי קויף ביי "פרחים בלומען"‬ ‫שטעל צו דיין פראדוקט אדער סערוויס אין דער‬
‫האט געמאכט‪.‬‬ ‫ווייל דארט האב איך געקויפט און זייער הנאה‬ ‫צייט וואס דו האסט זיך אונטערגענומען אז עס‬
‫די עדס האבן אויפגעטון אז מענטשן האבן‬ ‫גייט זיין פארטיג‪ .‬א מענטש וואס איז צייטליך‬
‫עס געזען ביי חתונות‪ ,‬האבן זיי צוזאמגעשטעלט‬ ‫געהאט פון זייער קוואליטעט און סערוויס‪.‬‬
‫וואס דער עד איז געווען און וואס עס מיינט‪.‬‬ ‫די ערשטע איז געקומען פשוט און פראסט‪,‬‬ ‫געטרויעט מען אים‪.‬‬
‫דאס ברענגט ארויס זייער קלאר‪ ,‬אז די עדס זענען‬ ‫ווייל מען האט געוואוסט אז עס עקזיסטירט דא‬ ‫זאג ביטע און א דאנק‪ .‬פשוט‪ ,‬זיי מענטשליך‬
‫געווען רעפערלס‪ ,‬אבער ווען מענטשן האבן געזען‬ ‫בלומען געשעפטן דורך זייערע עדס‪ ,‬אדער דורכן‬ ‫און פיר זיך אויף מיט רעספעקט‪ .‬כדי א מענטש‬
‫דעם פראדוקט ביי חתונות און זיי האבן געהערט‬ ‫שילד פונעם געשעפט וואס מען גייט דורך‪ .‬דאס‬ ‫זאל געווינען דיין רעספעקט און וועלן האנדלען‬
‫די צופרידנקייט פון די מחותנים‪ ,‬איז עס געווען‬ ‫מיינט א רעפערל‪ ,‬אז דארט קענסטו אפשר טרעפן‬ ‫מיט דיר‪ ,‬דארפסטו ער זאל געפינען חן אין דיר‪,‬‬
‫א רעקאמענדאציע וואס האט פיל שטערקער‬ ‫וואס דאס איז געווענליך דער שליסל אז ער זאל‬
‫וואס דו זוכסט‪.‬‬ ‫קומען צו דיר‪ .‬דאס פאסירט ווען מען פירט זיך‬
‫געבויט דעם ביזנעס‪.‬‬ ‫נומער צוויי איז א רעקאמענדאציע‪ .‬גיי ביטע‬
‫אזוי אויך ווען איינער עפנט א ביזנעס דארף‬ ‫קויפן דארט‪ ,‬ווייל פונקט וואו איך האב זייער הנאה‬ ‫אויף מענטשליך‪ ,‬ווי א מענטש צווישן מענטשן‪.‬‬
‫ער זיך אדווערטייזן און ארומזוכן וואו ער קען‬ ‫געהאט‪ ,‬גייסטו אויך הנאה אי"ה‪ .‬אט דאס דארף‬ ‫פיר אויס דאס וואס דו האסט געזאגט אז דו‬
‫פארקויפן זיין פראדוקט‪ ,‬אבער איינער וואס איז‬ ‫יעדער ביזנעסמאן זיכער מאכן אז עס פאסירט‬ ‫גייסט טון‪ .‬זייער פשוט‪ ,‬אבער מענטשן פארגעסן‬
‫שוין אפאר יאר אין ביזנעס דארף דאס מציאות‬ ‫אין זיין ביזנעס‪ ,‬ווייל דאס איז דער שטערקסטער‬ ‫דערפון‪ .‬האסט געזאגט דו גייסט עפעס טון‪ ,‬איז‬
‫זיין זייער שטארק אז זיינע ביז יעצטיגע קונדן‬ ‫טו עס… נישט שלעפן מיט תירוצים אפאר וואכן‬
‫מיטל וואס ברענגט ארויף ביזנעס‪.‬‬ ‫פארוואס דו האסט נישט געטון וואס דו האסט‬
‫זאלן אים ברענגען פרישע ביזנעס‪.‬‬ ‫ארויסצוברענגען ווי שטארק רעקאמענדאציע‬
‫מאכט אויס‪ ,‬לאמיר נעמען איינע פון די‬ ‫זיך אונטערגענומען‪.‬‬
‫‪‬‬ ‫שטערקסטע אינדוסטריעס ביי אונז‪ ,‬וואס דאס‬ ‫ענדיג וואס דו האסט אנגעהויבן‪ .‬האסט‬
‫איז חתונה מאכן‪ .‬עס ווערן קע"ה געפראוועט‬ ‫אנגעהויבן א פראיעקט‪ ,‬ענדיג עס צו‪ .‬בלייב נישט‬
‫לאמיר יעצט ממשיך זיין מיט דער ליסטע‬ ‫זייער אסאך חתונות יעדעס יאר‪ ,‬יעדע חתונה פון‬ ‫שטיין מיט א האלבער ארבעט‪ .‬עס ווייזט אז דו‬
‫פון עקסערסייז מאשינען וואס מיר האבן שוין‬ ‫תקנות ביז די טייערע קאסט צווישן ‪ 30‬טויזנט‬ ‫ביזט נישט אחריות'דיג און דו ביסט א שלעפער‪,‬‬
‫אנגעהויבן אויסרעכענען פאריגע וואך‪ .‬עס קומט‬ ‫און א האלב מיליאן‪ .‬וויאזוי באקומט מען זייער‬ ‫מענטשן גלייכן נישט אריינצופאלן מיט אזא סארט‬
‫זיך א ספעציעלער ישר כח פאר די חשוב'ע ליינער‬ ‫ביזנעס? רוב ביזנעס פון די חתונה הוצאות קומען‬
‫וואס שיקן אריין קאמענטארן וואס העלפן‬ ‫פון רעקאמענדאציעס‪ .‬מיר זענען עס נאכגעגאנגען‬ ‫מענטש ביים טון ביזנעס‪.‬‬
‫קלארער מאכן די נושא מיט אינפארמאציע וואס‬ ‫מיט א שטודיע‪ ,‬כדי צו העלפן ברענגען קונדן צו‬ ‫עס איז טאקע זייער פשוט'ע כללים‪ ,‬אבער‬
‫איינעם פון אונזערע קליענטן וואס מיר האבן‬ ‫עס איז זייער ריכטיגע און אמת'ע געדאנקען‬
‫מיר ווייסן נישט‪.‬‬ ‫ארויסגעהאלפן‪ ,‬און עס איז געווען ממש צום‬ ‫וואס לוינט זיך צו האלטן פאר די אויגן‪ .‬יעדע‬
‫‪Stack 8‬‬ ‫פירמע מוז זיך אלץ אדווערטייזן און מארקעטן‪,‬‬
‫שטוינען וויאזוי עס האט געארבעט ביי אונז‪.‬‬ ‫עס קאסט אזויפיל געלט היינט צוטאגס צו מאכן‬
‫דאס איז א כלי מיט וואס מען קען מאכן אכט‬ ‫די ערשטע שטארקע סיבה דערפאר איז‪ ,‬ווייל‬ ‫די ריכטיגע מארקעטינג‪ ,‬אבער דער גרינגסטער‬
‫סארטן איבונגען ‪ -‬שלעפן וואג‪ ,‬ארויפציען‪ ,‬פוש‬ ‫חתונה מאכן איז צווישן צוויי מחותנים און צוויי‬ ‫און שטערקסטער עד איז צופרידענע קונדן וואס‬
‫אפס און נאך וואס מאכן די מוסקלען שטערקער‬ ‫מחותנ'סטעס וואס שמועסן אויס וואו מען גייט‬ ‫שיקן און ברענגען אריין פרישע קונים‪ .‬שטודיעס‬
‫און שטייפער‪ .‬דאס איז געווענליך זייער א גוטע‬ ‫קויפן וואס‪ ,‬און וועמען מען גייט נוצן פאר יעדער‬ ‫ווייזן אז פירמעס און ביזנעסער וואס שטעלן‬
‫איבונג ווען מען גייט מיט א חבר אינאיינעם‪ ,‬ווייל‬ ‫זאך‪ .‬וויאזוי איז מען מחליט וועמען צו נעמען?‬ ‫אהער צופרידענע קאסטומערס‪ ,‬קענען שניידן פון‬
‫עס העלפט אז די איבונגען זאלן זיין געשמאקער‬ ‫יעדער ברענגט ארויף וועמען ער האט שוין‬ ‫זייערע עקזיסטירנדע אדווערטייזינג הוצאות און‬
‫און גרינגער‪ .‬מיט דעם מאשין קען מען ארבעטן‬ ‫גענוצט אין דער פארגאנגענהייט‪ ,‬אדער וועמען‬ ‫אויפקומען מיט פרישע געניאלע רעיונות‪ ,‬ווייל די‬
‫צוזאמען און זיך ארומטוישן וועלכע סארט‬ ‫זייערע געשוויסטער האבן גענוצט ווען זיי האבן‬ ‫רעפערלס ברענגען שוין אריין נייע קליענטן זייער‬
‫באוועגונגען מען וויל טון‪ ,‬יעדע פינף מינוט‬ ‫חתונה געמאכט‪ ,‬אזוי אז אלעס גייט כמעט נאר‬ ‫שטארק‪ ,‬פיל שטערקער ווי די עדס וואס פלעגן‬

‫טוישט מען צו אן אנדערע‪.‬‬ ‫דורך רעקאמענדאציעס‪.‬‬ ‫זיין און אפקאסטן ממון ודמים‪.‬‬
‫עס איז גוט אויסצושמעסן דעם חילוק פון‬

‫‪[email protected] • 845.637.5637‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪32‬‬

‫ארעמס‪ ,‬בויך‪ ,‬פוס א‪.‬א‪.‬וו‪.‬‬ ‫דער ערד‪.‬‬ ‫‪Dumbbell Rack‬‬
‫דאס זענען געווענליך די ערשטע איינריכטונגען‬ ‫‪Roman Chair‬‬ ‫דאס איז א האלטער וואו צו לייגן די‬
‫וואס מען הייבט אן נוצן נאכן טרעדמיל אדער‬ ‫דאס איז א מין בענקל וואס העלפט מאכן‬ ‫"דאמבעללס" שיין און מסודר‪ .‬ווי געשריבן‬
‫עליפטיקל סטיל עקסערסייז‪ .‬דאס זענען די זאכן‬ ‫איבונגען מיטן קערפער‪ ,‬מען קען זיך אויפהייבן‬ ‫פאריגע וואך‪ ,‬זענען דאס שטיקער וואג וואס מען‬
‫וואס הייבן אן אויסלערנען וויאזוי מען נוצט דעם‬ ‫און אראפלייגן בשעת דאס בענקל העלפט זיך צו‬ ‫הייבט אויף מיט די הענט‪ ,‬פון פינף פונט ביז ‪100‬‬
‫קערפער און אברים צו מאכן איבונגען מיט וואג‪.‬‬ ‫האלטן אין דער ריכטיגער פאזיציע‪.‬‬
‫‪Olympic Bench Incline‬‬ ‫פונט‪.‬‬
‫‪Hack Squat‬‬ ‫‪Decline 2 x Flat‬‬ ‫איינע פון די וויכטיגסטע זאכן ביי א דזשים‬
‫דאס איז א מאשין וואס מען שטופט סיי‬ ‫דאס איז אויך אזא סארט באנק וואס העלפט‬ ‫און אין יעדן ביזנעס‪ ,‬איז אז זאכן דארפן ליגן שיין‬
‫דעם אויבערשטן חלק פונעם קערפער און סיי‬ ‫ארויס פאר דער פאזיציע צו קענען מאכן איבונגען‬ ‫און מסודר‪ .‬דאס מאכט הרחבת הדעת פאר די‬
‫דעם אונטערשטן חלק‪ ,‬עס איז היפש א שווערע‬ ‫מיטן קערפער‪ ,‬אדער ווען מען הייבט אויף וואג‪.‬‬ ‫באזוכער‪ ,‬ווייל אויב עס איז אויפגעווארפן‪ ,‬נעמט‬

‫עקסערסייז ווען מען הייבט אן‪.‬‬ ‫‪Barbells‬‬ ‫עס אוועק דעם אפעטיט פון אהינגיין‪.‬‬
‫‪Hip Thrust‬‬ ‫עס איז אזויווי די "דאמבעללס" נאר עס איז‬ ‫דערפאר מוז יעדע זאך האבן א פלאץ וואו‬
‫איין לאנגער שטעקן וואס מען האלט מיט ביידע‬ ‫עס ליגט און עס קען נישט זיין סתם א צימער‬
‫א סארט מאשין וואס העלפט מאכן איבונגען‬ ‫הענט אויפאמאל און ביי די צוויי זייטן זענען דא‬ ‫אנגעפולט מיט צוגעהערן‪ ,‬נאר עס מוז זיין‬
‫מיט די אקסלען און רוקן‪.‬‬ ‫וואג‪ .‬עס קומט אין אלע מאסן פון ‪ 10‬פונט ביז‬ ‫באקוועם און גרינג צו ארבעטן מיט יעדן מאשין‬
‫‪Half Rack Smith‬‬
‫אפאר הונדערט פונט‪.‬‬ ‫אזויווי עס קומט‪.‬‬
‫דער האלטער צו האלטן די "בארבעללס"‬ ‫דאס נוצט מען אויך ביי דעם בענקל און באנק‪,‬‬ ‫‪Linear Leg Press‬‬
‫שטעקנס שיין און מסודר‪.‬‬ ‫מען פרובירט עס אויפצוהייבן און אראפלייגן אין‬ ‫דאס איז א סארט מאשין ווי מען נוצט נאר די‬
‫‪Rubber Flooring‬‬ ‫פארשידענע פאזיציעס ווען מען ליגט אדער ווען‬ ‫פיס‪ ,‬מען זעצט זיך אין א פאזיציע וואס מען דארף‬
‫נוצן די פיס צו שטופן אן אייזערנעם שטיקל און‬
‫די פאדלאגע דארף זיין באקוועם צו מאכן‬ ‫מען זיצט‪.‬‬ ‫מען קען אויף דעם ארויפלייגן וויפיל שווערע וואג‬
‫דערויף איבונגען און אויך דארף עס זיין פאסיג‬ ‫‪Full Body Circuit Workout 18 Pcs‬‬ ‫מען וויל עס זאל האבן אויף זיך ביים שטופן‪ .‬דאס‬
‫פאר די מאשינען וואס מוזן ליגן שטאנדהאפטיג‪.‬‬ ‫דאס איז אויך א געבוי ווי מען קען מאכן‬ ‫איז גאנץ א שווערע איבונג וואס נוצט אסאך כח‬
‫דערפאר דארף מען איינקויפן ספעציעלע גומי‬ ‫פארשידענע סארט איבונגען‪ ,‬מען קען מאנעוורירן‬ ‫און מען פילט עס גוט אין די ביינער אפאר טעג‬
‫סארט טעפיכער וואס מען לייגט אונטער די‬ ‫דעם קערפער אויף ‪ 18‬סארט וועגן‪ .‬עס איז אויך‬ ‫נאכן עס נוצן‪ .‬אן איבונגען אינסטראקטער האט‬
‫מאשינען און איבעראל וואו עס פעלט זיך אויס‪.‬‬ ‫זייער געשמאק ווען מען טוט דאס אינאיינעם‬ ‫מיר געזאגט אז איינער וואס קען דאס נוצן צען‬
‫דער פראדוקט גייט זיך באמת ווענדן אין וועלכן‬ ‫מיט א גרופע וואס טוישט זיך כסדר ארום וועלכע‬ ‫מינוט א טאג‪ ,‬האלט שוין ביי א הויכער דרגה פון‬
‫באוועגונג מען טוט צווישן זיך‪ ,‬ווען יעדער האט א‬ ‫עקסערסייז און ער איז שוין העכסט ווארשיינליך‬
‫סארט פלאר דער דזשים גייט האבן‪.‬‬ ‫אנגעקומען צו זיין ציל‪ ,‬אבער ער וועט ווייטער‬
‫באשטימטע פאר מינוט צו ענדיגן זיין רייע‪.‬‬ ‫מאכן איבונגען בלויז כדי אנצוהאלטן דעם‬
‫‪‬‬
‫‪.ISO Lateral Shoulder press‬‬ ‫שוואונג‪.‬‬
‫דאס איז מער ווייניגער אן איבערבליק אויף‬ ‫‪.ISO Lateral Cicep curl‬‬ ‫‪Power Rack‬‬
‫די פארשידענע איינריכטונגען וואס אן איבונגען‬ ‫‪.ISO Lateral Seated dip‬‬ ‫דאס איז אזא סארט געבוי ווי א חופה‪ ,‬עס‬
‫צענטער דארף האבן‪ .‬ווען מען וועט בקרוב האבן‬ ‫‪.ISO Lateral Bench‬‬ ‫איז אזויווי אן אייזערנעם ראם אין וואס דער‬
‫דעם פלאץ וועט מען אויסשטעלן אלעס ארום‬ ‫‪.ISO Lateral Incline‬‬ ‫מענטש שטייט‪ ,‬עס האט ספעציעלע האלטערס‬
‫דעם און אהערשטעלן דעם ארט אויפן בעסטן‬ ‫‪.ISO Lateral Decline‬‬ ‫וואס שטעקן זיך ארויס וואס האלט שווערע‬
‫שטאנגען פון אלע מאסן‪ .‬דער מענטש הייבט עס‬
‫אופן וואס איז שייך‪.‬‬ ‫דאס זענען אלע פארשידענע סארט מאשינען‬ ‫אויף און לייגט עס אראפ‪ ,‬און דער ראם ארום‬
‫פארזעצונג קומט אי"ה‪ .‬‬ ‫ווי מען דארף רוקן און שלעפן וואג וואס קומט‬ ‫שטיצט אונטער אז מען זאל עס קענען אויפהייבן‬
‫מיטן בענקל‪ .‬ביי יעדן סארט נוצט מען אנדערע‬ ‫און אראפלייגן גרינגערהייט פון דעם ריכטיגן הייך‪.‬‬
‫איר קענט זיך פארבינדן דורך‬ ‫חלקים פון דעם קערפער‪ ,‬ווי למשל די אקסלען‪,‬‬ ‫פאר זיכערקייט און באקוועמליכקייט האט עס‬
‫טעקסט אדער וואויסמעיל אויף‬ ‫די געבוי ארום וואס מאכט עס פיל רואיגער און‬
‫‪ 845.637.5637‬אדער אין אימעיל אויף‬ ‫באקוועמער צו נוצן און עס קען נאר שטיין אויף‬

‫‪[email protected]‬‬

‫ביזנעס לאמיר עפענען א ביזנעס אינאיינעם | יצחק עקשטיין‬

‫‪32 PM‬‬

‫@‪ BUSINESS% $33‬שפראך‬
‫וויאזוי מענעדזשט מען ‪HR‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫‪ DATA‬ריכטיגערהייט?‪APP-PEALING.‬‬
‫אין די מאדערנע ביזנעס וועלט‪ ,‬איז אינפארמאציע א וויכטיגע וואלוטע‬

‫און זייער ווערדפול‪ .‬די אינפארמאציע וואס א קאמפאני פראדוצירט‪Fingercheck provides truly enticing‬‬

‫בנוגע קליענטן‪ ,‬אדער אפילו בלויז וועגן אינערליכע סיסטעמען‪ ,‬קען‬
‫צומאל זיין אומשאצבאר‪ .‬דערפאר איז פארשטענדליך‪ ,‬אז יעדער‬

‫ביזנעס אייגענטימער האט א נאטורליכע אינטערעסע צו זאמלען און‪solutions for small businesses.‬‬

‫ארגאנאזירן די אינפארמאציע ריכטיגערהייט‪ ,‬אויף אן אופן וואו עס איז‬
‫דא דערצו גרינגע צוטריט‪.‬‬

‫‪ HR data‬איז געווענליך יסודות׳דיגע אינפארמאציע וואס אנבאלאנגט‬
‫ארבייטער‪ ,‬פון ווען זיי זענען געווארן אויפגענומען און אלע‬
‫נאכפאלגענדע אינטעראקציעס‪ .‬אט די אינפארמאציע איז קריטיש‬
‫וויכטיג פאר מענעדזשן א קאמפאני און קען געבן דעם אייגענטימער‬
‫אדער מענעדזשער א טיפערן אינערליכער בליק וואס פונקטליך עס‬
‫קומט פאר מיט די ארבייטער און וויאזוי זיי קענען פארבעסערט ווערן‪.‬‬
‫למשל‪ ,‬יעדער פארשטייט אז מען דארף האלטן חשבון אויף אן‬
‫ארבעטער׳ס וועכענטליכע שעות בכדי אים צו קענען געהעריג באצאלן‬
‫דאס געהאלט‪ ,‬אבער מען קען זיך דערפון אויך לערנען אויב למשל אן‬
‫ארבעטער ארבעט צופיל‪ ,‬און אויב א געוויסע דעפארטמענט אדער‬

‫אפטיילונג נויטיגט זיך אין מער מיטגלידער‪.‬‬
‫עס איז א דבר פשוט אז יעדער שכל׳דיגער בעל הבית וויל אז די‬
‫ארבייטער זאלן זיין צופרידן‪ ,‬און אז די מעגליכקייט צו קענען אנהאלטן‬
‫ארבייטער (‪ )employee retention‬איז קריטיש וויכטיג פאר א‬
‫בליהענדע ביזנעס‪ .‬דערפאר‪ ,‬אויב פארמאגט מען די ריכטיגע און נויטיגע‬
‫ציפערן‪ ,‬קען מען גרינגער זעהן פאר וועמען עס קומט זיך א העכערונג‪,‬‬
‫אדער פארקערט‪ ,‬ווער עס טוט נישט ביישטייערן ווי עס דארף צו זיין‪.‬‬
‫א שטארקע טעות וואס ביזנעסער מאכן פון א ‪ HR‬שטאנדפונקט‪,‬‬
‫איז אז מען זאמעלט בכלל נישט אט די ‪ .data‬צומאל פארמאגט מען‬
‫שטיקלעך אינפארמאציע אויף עטליכע פלעצער‪ ,‬אבער היות עס איז‬
‫נישט ארגאנאזירט אויף א צענטראלן אופן‪ ,‬פַארמיידט דאס אז מען‬
‫זאל קענען קלאר זען דעם גרעסערן און טיפערן בילד בנוגע וואס‬
‫קומט באמת פאר אינעם ביזנעס‪ .‬און אויב ווערט די אינפארמאציע‬
‫געזאמעלט מיט די האנט‪ ,‬אויף אן אופן וואס איז נישט אויטאמאטיש‪,‬‬
‫קען דאס פאראורזאכן מענטשליכע טעותים‪ ,‬פארשווענדעטע צייט און‬

‫אנדערע פראבלעמען‪.‬‬
‫דאס בעסטע איז אויב מען באניצט זיך מיט א פלאטפארמע וואס‬
‫איז ספעציעל געאייגענט פאר אייגענטימער און ארבייטער צוגלייך‪,‬‬
‫און ווי ביידע קענען גרינג האבן צוטריט צו זייער אינפארמאציע און‬
‫אפילו מאכן טוישונגען אויב נויטיג (פערזענליכע אינפארמאציע‪,‬‬

‫אינפארמאציע וועגן ‪ sick leave‬און ‪ ,PTO‬בענעפיט׳ס‪ ,‬אאו״ו)‪.‬‬
‫די בארימטע ‪ Fingercheck‬פירמע שטעלט צו אט אזא פלאטפארמע‬
‫ווי אלעס איז פראפעשאנאל‪ ,‬אויטאמאטיש און מיט שטענדיגע גרינגע‬
‫צוטריט‪ .‬פארבינדט זיך מיט א ‪ Fingercheck‬אגענט צו זען וויאזוי איר‬

‫קענטדערפוןגעניסןפאראייערביזנעס‪TOTAL EFFICIENCY FOR.‬‬
‫‪PAYROLL, HR & BEYOND.‬‬

‫‪About Fingercheck‬‬ ‫‪Get started at www.fingercheck.com‬‬
‫‪or get in touch at 1-800-610-9501.‬‬
‫‪Fingercheck is an all-in-one cloud-based modern Payroll & Human Resources‬‬
‫‪platform designed to make businesses run at their most efficient levels. Our easy-to-‬‬
‫‪use online & mobile solutions allow companies to easily manage daily tasks such as‬‬
‫‪time tracking, scheduling, hiring, onboarding, expense tracking, and much more. To‬‬
‫‪learn more, visit our website at: www.fingercheck.com or contact us at 1-800-610-9501.‬‬

‫‪FC June Ad (Shavuos) - Final.indd 8‬‬ ‫‪9/20/22 8:32 PM‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪34‬‬

‫זעט איר אן אייגנארטיגע נייעסל פאר היימיש קווארטאל?‬

‫‪[email protected]‬‬
‫‪718.928.3347 ext. 9898‬‬

‫הצדיק אבד‪:‬‬
‫הגאון הצדיק פאר מקדושים‬

‫אבד״ק סאדוואנע זצ״ל‬

‫מאמשינוב שליט"א געקומען אפגעבן דעם‬ ‫די לויה פונעם רב זצ"ל‬ ‫בארא פארק בפרט און די חסידישע‬
‫נפטר זיין לעצטן כבוד‪ .‬פילע אדמו״רים‬ ‫איז פארגעקומען לעצטע וואך‬ ‫וועלט בכלל האט די וואך פארלוירן א‬
‫דאנערשטאג בבית מדרשו‪ ,‬וואו עס‬ ‫צדיק אמת‪ ,‬א דמות פון פארצייטנס‪ ,‬א איד‬
‫ורבנים קומען אין די טעג מנחם אבל זיין די‬ ‫האט זיך פארזאמלט א גרויסער‬ ‫וועלכער האט נישט געטראכט פון זיך ווען‬
‫קינדער פונעם רב זצ"ל‪ .‬‬ ‫ציבור ידידים ומעריצים‪ .‬פיל רבנים‬ ‫ס'איז געקומען צו כבוד שמים און מרבה זיין‬
‫און אדמו"רים האבן זיך פערזענליך‬ ‫תורה וטהרה‪ ,‬כ"ק הגה"צ רבי יצחק יעקב‬
‫באטייליגט‪ ,‬און אפגעגעבן דעם‬ ‫סקולע זצ"ל‪ ,‬אב"ד סאדוואנא‪ ,‬זון פון הגה״ק‬
‫כבוד אחרון פאר דעם לעבעדיגן‬ ‫מסאדוואנא זצוק"ל‪ ,‬וועלכער איז נסתלק‬
‫געווארן לגנזי מרומים אין עלטער פון ‪83‬‬
‫ספר תורה וואס מיר האבן‬
‫פארלוירן‪ .‬מיט שווערע הערצער‬ ‫יאר‪ ,‬לדאבון לב תלמידיו וחסידיו‪.‬‬
‫האט מען זיך געזעגנט פונעם צדיק‬ ‫דער רב איז פאר צענדליגער יארן‬
‫וגאון וועלכער איז דערנאך גענומען‬ ‫געווען א מגיד שיעור און מנהל רוחני אין‬
‫געווארן קיין ארץ ישראל וואו ער‬ ‫ישיבת תורה ודעת און אזוי אויך געגעבן‬
‫איז געקומען לקבורה אויפ'ן הר הזיתים‪,‬‬ ‫פילע שיעורים בבית מדרשו אויף דער‬
‫נעבן זיין הייליגן טאטן הגה״ק רבי ירחמיאל‬ ‫‪'51‬סטער גאס אין בארא פארק‪ .‬בשעת די‬
‫ישראל סקולע אבד"ק סאדוואנא זצוק"ל‪.‬‬ ‫שיעורים האט מען געזען ווי עס קאכט אין‬
‫ביים בית החיים‪ ,‬איז כ"ק אדמו"ר הרה״ק‬ ‫אים די אהבת התורה‪ ,‬יעדעס ווארט איז‬
‫ארויסגעקומען אזוי זיס מיט אזא אהבה‪ ,‬און‬
‫ריזן ציבור ביי דער לויה אין בארא פארק‬ ‫דאס האט זיך איבערגעגאסן אין די הערצער‬

‫פון זיינע תלמידים און מקשיבים‪.‬‬
‫דער רב האט געהאט א צורה פון כולו‬

‫אומר כבוד‪ .‬ווען ער איז געגאנגען אין‬
‫גאס אדער אנגעקומען צו א שמחה האט‬
‫מען באלד געזען אז דא גייט א איד א ירא‬

‫שמים מופלג און מתנהג בחסידות‪ .‬זיין‬
‫רבני'שער געשטאלט אינאיינעם מיט זיין‬
‫חסידישער יחוס האט אים געמאכט פאר אן‬
‫אייגנארטיגער און ליכטיגער דמות וועלכער‬
‫ער האט געטראגן מיט שטאלץ און ווייטער‬
‫אזוי אויפגעצויגן זיין הערליכע משפחה‪.‬‬
‫ער האט זוכה געווען זיך משדך צו זיין און‬
‫ווערן מחותנים מיט פיל גדולי אדמו"רים און‬
‫חשוב'ע פערזענליכקייטן צוליב זיין יחוס און‬

‫יחוס עצמו‪.‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪35‬‬

‫היימיש קווארטאל‬

‫מענדל אונגער‬ ‫יהושע פריינד‬

‫מאנסי‬ ‫לעיקוואד‬

‫גע׳פועל׳ט אלעס גוטס‬ ‫אומרוען אין שטאט ביי‬
‫גוי׳אישע פייערונגען‬
‫אן אינטערעסאנטע מחזה האבן מענטשן געזען דעם‬
‫פארלאפענעם זונטאג‪ ,‬ווען זיי זענען געקומען צום ציון‬ ‫מוצאי שבת קודש‪ ,‬ליל א' סליחות‪ ,‬וואלט מען געדארפט רופן דעם‬
‫הייליגן בארדיטשובער זי"ע צו באזוכן לעיקוואד‪ ...‬טיף אין דער נאכט‬
‫הקדוש פון הרה"ק מריבניץ זי"ע‪.‬‬ ‫אריין‪ ,‬האט מען אין געוויסע געגנטער ממש נישט געקענט אדורכפארן‬
‫צוויי אידן האבן זיך אריינגעלייגט אינעם ציון‪ ,‬און‬ ‫וויבאלד די גוים האבן גע'יובל'ט און געהאצקעט אין די גאסן פאר לאנגע‬
‫ריכטיג מקיים געווען דאס השתטחות אויפן צדיק'ס ציון‪,‬‬
‫זיך צו אויסבעטן א גוט יאר‪ ,‬און זוכה זיין צו א ריכטיגע‬ ‫שעות‪ .‬אזוי אויך האבן זיי בלאקירט פילע גאסן אין שטאט אן קיין‬
‫פערמיט און אנגעמאכט א כאאס‪.‬‬
‫תשובה‪.‬‬
‫זעט אויס אז דאס התרגשות האט זיי געכאפט‪ ,‬און‬ ‫די פאליציי האט באקומען אן א שיעור טעלעפאון רופן מען זאל זיי‬
‫איינער פון זיי‪ ,‬זייענדיג איינגעהילט אין א טלית‪ ,‬איז אזוי‬ ‫קומען שטיל מאכן‪ ,‬אבער זיי האבן זיך אויך נישט געקענט קיין עצה‬

‫אריין אינעם ציון דארט וואו מ'לייגט די קוויטלעך‪.‬‬ ‫געבן מיט די פאר'שיכור'טע חברה און גערופן פילע פאליציי סטאנציעס‬
‫אנדערע האבן‬ ‫פון די ארומיגע געגנטער פאר בעק‪-‬אפ‪.‬‬
‫געוואלט זאגן אז‬
‫מ'טאר אזוינס‬ ‫נאך עטליכע שעות האט מען ענדליך באוויזן שטיל צו מאכן‬
‫נישט טון‪ ,‬אבער‬ ‫דעם עולם און זיי אהיימשיקן און צוריק ברענגען די רואיגקייט און‬
‫אנדערע האבן‬
‫נאכגעברענגט פון‬ ‫נארמאלקייט אין די לעיקוואדער גאסן‪.‬‬
‫דעם אר"י הק' אז‬ ‫בלויז איינצלנע שעות שפעטער האט זיך לעיקוואד ווידער ערוועקט‪,‬‬
‫השתטחות אויף‬
‫קברי צדיקים‬ ‫און דאסמאל נישט צו טאנצערייען און הוליערייען‪ ,‬נאר צו מאסן אידן‬
‫מיינט ממש‬ ‫וואס לויפן אין ביהמ"ד אריין מיט'ן סליחות אין האנט‪ .‬טאטעס מיט‬
‫בפישוט ידים‬ ‫קינדער‪ ,‬זקנים עם נערים‪ ,‬אלע מיט'ן זעלביגן ציל‪ ,‬זיך אויסצובעטן א‬
‫ורגלים‪.‬‬
‫זאלן אלע‬ ‫גוט געבענטשט יאר ביים בורא כל עולמים‪ .‬‬
‫אידן האבן‬
‫גע'פועל'ט אלעס‬
‫גוטס‪ .‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪36‬‬

‫יקותיאל זיידנפעלד‬ ‫מענדל פעדלמאן‬

‫וויליאמסבורג‬ ‫שיכון סקווירא‬

‫הכנות צו געהויבענע‬ ‫הגה״צ מיאקע שליט״א‬
‫ירח האיתנים אין‬ ‫ערשיינט אין שטעטל‬
‫ק״ק סאטמאר‬
‫נאך שטוינענדער חלום‬
‫אין בית המדרש הגדול דקהל יטב לב ד׳סאטמאר אויף‬
‫ראדני סטריט גייען אן אין די יעצטיגע טעג העפטיגע‬ ‫אבד"ק יאקא‪ ,‬וועלכער איז נפטר‬ ‫פארגאנגענע וואך איז‬
‫הכנות אין בעפארברייטונג צו די ימים נוראים ווען‬ ‫געווארן מיט צוויי אהאלב יאר צוריק‬ ‫פארגעקומען א פדיון הבן פאר אן‬
‫די הנהלת הקהלה לייגט אריין גרויסע כוחות אז דער‬ ‫אייניקל פון כ"ק אדמו"ר מסקווירא‬
‫היכל ביהמ"ד זאל קענען אקמאדירן דעם ריזן ציבור‬ ‫אינעם שווערן קאראנא‪-‬תקופה‬ ‫שליט"א‪ .‬צווישן די רבנים וועלכע‬
‫פון טויזנטער חסידים ואנשי מעשה וועלכע זענען‬ ‫ל"ע און איז געווען שטארק אדוק‬ ‫האבן זיך משתתף געווען האט זיך‬
‫ערווארטעט צו מיטהאלטן די הייליגע תפילות און‬ ‫ומקושר לבית סקווירא‪ ,‬בעט אים‬
‫לעכטיגע טישן בצל הקודש פון כ"ק אדמו"ר מהרי"י‬ ‫אז ער זאל גיין אפטער קיין סקווירא‬ ‫אויך אנגעזען הגה"צ רבי ישראל‬
‫מסאטמאר שליט"א‪.‬‬ ‫צום רבי'ן שליט"א‪ .‬דער רב שליט"א‬ ‫מאיר קעניג שליט"א‪ ,‬אבד"ק יאקע‬
‫צווישן אנדערע פראיעקטן איז אהערגעשטעלט‬ ‫איז יענעם טאג געווען ביים טאטנ'ס‬ ‫אין בארא פארק‪ .‬דער יאקער רב איז‬
‫געווארן א ריזיגע גאלעריע לענגאויס ביידע זייטן פון‬ ‫ציון אים צו לאדענען צו דער שמחת‬ ‫אויפגענומען געווארן ביותרת הכבוד‬
‫החתונה פון זיין טאכטער ‪ --‬און‬
‫דרום און צפון פון גרויסן ביהמ"ד וואו מ׳שטעלט אהער‬ ‫ביינאכט האט ער געהאט דעם חלום‪.‬‬ ‫און איז מכובד געווארן מיט 'יום‬
‫נאך פרישע הונדערטער זיצן פאר די יונגעלייט‪.‬‬ ‫תיכף צומארגנס איז ער געקומען צו‬ ‫ליבשה' לרגל א ברית מילה‪.‬‬
‫פארן צום 'סעודת פדיון הבן' בחצר‬
‫אויך האט מען אין די טעג אנגעהויבן בויען א ריזיגן‬ ‫הקודש‪ ,‬כאטש וואס ער איז מיט‬ ‫זיין באטייליגונג האט אויסגערופן‬
‫סטרוקטור אויפ׳ן שטח נעבן דעם בנין התלמוד תורה‬ ‫בלויז צוויי וואכן צוריק דא געווען‬ ‫היפשע וואונדער‪ ,‬נאכדעם וואס‬
‫ויואל משה אויף בעדפארד עוועניו קאר‪ .‬וויליאמסבורג‬ ‫אויף שבת‪ ,‬און פארגאנגענע וואך‬ ‫אויפצומארגנס האט ער חתונה‬
‫סטריט וואו עס וועט אויפגעשטעלט ווערן דער‬ ‫איז ער צוויי מאל ארויסגעקומען פון‬ ‫געמאכט א קינד‪ ,‬און וואס עפעס‬
‫שטאט מנחם אבל זיין ביים רבי'ן‪.‬‬ ‫האט ער מחליט געווען‪ ,‬אין אזא‬
‫גרויסער היכל הסוכה‪ ,‬וואס וועט היי‪-‬יאר גאר שטארק‬ ‫מיט דעם אלעם האט ער מחליט‬ ‫פארנומענע צייט‪ ,‬צו קומען פון‬
‫פארברייטערט ווערן‪ ,‬און עס וועט ערמעגליכן צו‬ ‫געווען ארויסצוקומען צום רבי'ן‬
‫טראץ וואס ער שטייט א טאג בעפאר‬ ‫בארא פארק און זיך באטייליגן ביי א‬
‫אריינעמען שווערע טויזענטער חסידים צו מיטהאלטן‬ ‫די שמחת החתונה פון זיין טאכטער‬ ‫פדיון הבן בבית סקווירא‪.‬‬
‫די טישן און מעמדים במשך די בעפארשטייענדע ימי חג‬ ‫למז"ט‪ ,‬וואס איז פארגעקומען דעם‬
‫הסוכות‪ .‬‬ ‫שפעטער האט דער יאקער רב‬
‫דינסטאג אין בארא‪-‬פארק‪.‬‬ ‫מסביר געווען זיין באזוך מיט א‬
‫ויהי לפלא‪ .‬‬ ‫וואונדערליכע געשיכטע‪ .‬א נאכט‬
‫פריער – מאנטאג‪ ,‬האט ער זיך‬
‫גע'חלומ'ט ווי זיין טאטע הגה"צ‬

‫המפורסם רבי שלמה צבי קעניג ז"ל‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪37‬‬

‫שמואל ראנד‬

‫לאנדאן‬

‫היימישער סטעמפארד היל גיבט אפ כבוד פאר׳ן מלכות‬

‫הגה"צ רבי חיים יוסף דוד ווייס שליט"א דומ"ץ‬ ‫שוין פון פאריגע וואך‪ ,‬ווען מ'האט געמאלדן‬ ‫ווי שוין ברייט באריכטעט פאריגע וואך דא‬
‫סאטמאר אנטווערפן‪ ,‬האט ער גע'פסק'נט אז‬ ‫דעם דאטום פון דער באגרעבעניש צערעמאניע‬ ‫אין "מ ָאמענט‪ּ+‬פל ָאס" איז א שטיק היסטאריע‬
‫מ'זאל אפשטופן דעם הכנסת ספר תורה און‬ ‫געקומען צו אן ענדע אין ענגלאנד מיט דעם טויט‬
‫זענען געווען פארשידנארטיגע מיינונגען ביי‬ ‫פון דער קעניגין‪ .‬היינט מאנטאג זענען מיליאנען‬
‫נישט ארויסוויייזן קיין אפענע פייערונגען בשעת‬ ‫די מנהלים און מוסדות התורה איבער וויאזוי‬
‫ווען אין דער אלגעמיינער גאס איז דערקלערט‬ ‫מענטשן ארויסגעקומען אין די מאסן זיך צו‬
‫געווארן א נאציאנאלער טרויער‪-‬טאג נאך דער‬ ‫מ'זאל זיך פירן‪ ,‬און צי מ'זאל פארמאכן די‬ ‫באטייליגן ביי דער באגרעבעניש צערעמאניע פאר‬
‫מלכה‪.‬‬ ‫מוסדות‪ .‬לויט'ן געזעץ‪ ,‬האבן אלע פובליק שולעס‬ ‫דער בריטישער קעניגין וועלכע איז געזיצן אויפ'ן‬
‫אין אנדערע נייעס אין פארבינדונג צו דער‬
‫געדארפט זיין געשלאסן ווי אויך ביזנעסער‪,‬‬ ‫טראן פאר גאנצע ‪ 70‬יאר‪ ,‬זייענדיג דערמיט‬
‫קעניגין‪ ,‬האבן די סטעמפארד הילער איינוואוינער‬ ‫אבער ווען עס קומט צו ביטול תורה‪ ,‬האט מען‬ ‫די לענגסטע מאנארך אין דער בריטישער‬
‫געהאט די מעגליכקייט מיטצוהאלטן און‬ ‫היסטאריע‪ .‬בשעת ווען ביי אונז אין דעם‬
‫זען פונדערנאנט די מאטארקאדע פון דעם‬ ‫געדארפט קלערן צוויי מאל וויאזוי מ'זאל זיך‬
‫פירן‪.‬‬ ‫היימישן לאנדאן האט די קעניגין נישט געהאט‬
‫אמעריקאנעם פרעזידענט דזשאו ביידען‪ ,‬נאך‬ ‫קיין גרויס משמעות סיידן א חול המועד האלטן‬
‫וואס ער איז אריבערגעפארן אויף דער הויפט‬ ‫אין ענדע‪ ,‬זענען רוב מיידל שולעס אין‬
‫'סטעמפארד היל' גאס פארגאנגענעם מוצאי‬ ‫שטאט געווען געשלאסן‪ ,‬אבער חדרים זענען אפן‬ ‫ווען מ'איז געגאנגען מיטהאלטן די באקאנטע‬
‫שבת‪ ,‬נאכ'ן לאנדן אינעם סטענסטעד לופטפעלד‪,‬‬ ‫'טשעינזשינג אוו די גארדס' צערעמאניע‬
‫זיך צו באטייליגן ביי דער צערעמאניע פון דער‬ ‫געווען ווי געווענליך‪ .‬צווישן אנדערע פעולות‪,‬‬
‫מלכה‪ .‬דאס איז א זעלטענע ערשיינונג און איז‬ ‫האבן די מוסדות ארויסגעלייגט בריטישע פענער‬ ‫אינדרויסן פון דעם באקינגהעם פאלאץ‪ ,‬טוט מען‬
‫געווען א מערקווירדיגער ספעקטאקל‪ .‬‬ ‫אבער פארט פרובירן ארויסצעווייזן אז מיר זענען‬
‫אין שעצונג פאר דעם בריטישן קעניגרייך‪ .‬ווי‬
‫אויך האט געזאלט פארקומען א הכנסת ספר‬ ‫דורש שלום המלכות און שעצן די בריטישע‬
‫תורה אין ביהמ"ד סאטמאר דברי יואל‪ ,‬אבער‬ ‫מאנארכיע‪.‬‬

‫ווען מ'האט אנגעפרעגט א דעת תורה ביי‬

‫בריטישער פאן פלאטערט אינדרויסן‬
‫פון בעלזא תלמוד תורה אין לאנדאן‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪38‬‬

‫דוד וועבער‬

‫סטעטן איילענד‬

‫סטעטן איילענד גאסן פרייען זיך‬
‫מיט טאפלטער שמחת התורה‬

‫מיט די ריקודים אויף די גאסן האט זיך‬ ‫געלאזט שרייבן א הערליכער שיינער ספר תורה‬ ‫אין די גרויסע אוועקגעשטעלטע אידישע‬
‫אראפגעלאזט א שלאקס רעגן‪ ,‬וואס האט ווי‬ ‫דורך א חשוב'ער סופר פון ארץ ישראל‪.‬‬ ‫צענטערן‪ ,‬ווען עס קומט פאר א הכנסת‬
‫געווארט אין הימל לכבוד התורה‪ ,‬און ערשט‬
‫זונטאג איז דער מעמד כתיבת האותיות‬ ‫ספר תורה‪ ,‬איז עס ניטאמאל קיין נייעס‪ .‬עס‬
‫נאכדעם באנעצט די גאסן‪.‬‬ ‫פארגעקומען ביי זיין טאטן אין שטוב אויף‬ ‫קענען היינט צו טאגס קורסירן עטליכע ספר‬
‫‪‬‬ ‫דער "ווילער" גאס‪ ,‬וואו אומצאליגע געסט‪,‬‬ ‫תורה‪-‬תהלוכות אין די גאסן און קיינער ווייסט‬
‫א זונטאג שפעטער האבן די תורה'דיגע‬ ‫רבני ותושבי העיר אין שפיץ פון כ"ק האדמו"ר‬ ‫ניטאמאל דערפון (חוץ די ברויזנדע דרייווערס‬
‫קלאנגען ווידעראמאל אפגעקלינגען אויף די‬ ‫מווישניץ בארא פארק שליט"א זענען געקומען‬ ‫וואס זיצן אין טראפיק‪ ,‬און זענען זיכער מוחל‬
‫שטילע "מענאר הייטס" גאסן‪ ,‬דאסמאל לכבוד‬ ‫שרייבן אן אות אין דעם ספר תורה‪ .‬צו דער‬ ‫לכבוד התורה ולומדיה‪ ,)...‬אבער אינעם שטילן‬
‫די גרויסע שמחת הכנסת ספר תורה אין דער‬ ‫באשטימטער צייט איז די תהלוכה ארויס אויף‬ ‫און רואיגן סטעטן איילענד איז א הכנסת ספר‬
‫מקילניצער בית המדרש אויף דער "מעלבא"‬ ‫דער גאס צום ריכטונג פון דער וויזניצער ישיבה‬ ‫תורה א געשעעניש וואס לעבט אויף דעם גאנצן‬
‫גאס‪ .‬דער מקילניצער שול דינט היינט צוטאגס‬ ‫שטעטל‪ ,‬און גיבט אריין אין די שטאטישע גאסן‬
‫אלס דער חסידישער מנינים צענטער וואס‬ ‫אין סטעטן איילענד‪.‬‬ ‫א תורה'דיגע חיות‪ ,‬על אחת כמה וכמה ווען אין‬
‫ווירבלט מיט תורה ותפילה‪ ,‬און דער חשוב'ער‬ ‫די שטילע‪ ,‬רואיגע גאסן פון דעם "מענאר‬ ‫דער לעצטער תקופה זענען פארגעקומען צוויי‬
‫רב‪ ,‬הרב הגאון רבי יחזקאל באב"ד שליט"א‪ ,‬בן‬ ‫הייטס" געגנט זענען איבערגעפילט געווארן‬ ‫הכנסת ספר תורה'ס איז דאס שוין זיכער עפעס‬
‫הגה"צ מטארנאפאל שליט"א וחדב"ן יבלחט"א‬ ‫מיט אנשים נשים וטף וואס זענען געקומען‬
‫הגה"צ מגלאגוב זצ"ל‪ ,‬האט געלאזט שרייבן א‬ ‫וואס האט אויפגעהייטערט די געמיטער‪.‬‬
‫מיטהאלטן די געשעעניש צו די פרייליכע‬ ‫דער ערשטער הכנסת ספר תורה איז‬
‫ספר תורה פאר דער שול‪.‬‬ ‫קלאנגען פון די מוזיק‪ .‬די פילצאליגע גוי'אישע‬ ‫פארגעקומען פארגאנגענעם זונטאג פר' כי תצא‪,‬‬
‫די כתיבת האותיות איז פארגעקומען ביים‬ ‫און אייגנטליך איז דאס איז עפעס וואס וואלט‬
‫שכנים האבן געעפנט טירן און פענסטערס‬ ‫זיך פארדינט העדליינס אפילו אין שטאט אויך‪.‬‬
‫רב אין שטוב‪ ,‬און טראץ וואס ס'איז געווען‬ ‫קוקנדיג מיט וואונדער אויף די הונדערטער אידן‬ ‫די רעדע איז פון א הכנסת ספר תורה וואס איז‬
‫א רעגנדיגער טאג איז מען ארויס לכבודה של‬ ‫בבגדי שבת וואס טאנצן אויף די גאסן בשמחת‬ ‫אהערגעשטעלט געווארן איינער אליינס דורך א‬
‫עיר וואו מ'איז ארומגעפארן די גאסן בשעת‬ ‫בחור‪ .‬הבה"ח כמר משה שווארץ ני"ו‪ ,‬בן ידידינו‬
‫עס באטייליגט זיך א פילקעפיגער ציבור וואס‬ ‫התורה‪.‬‬ ‫הרבני הנכבד הרב שלום ברוך שווארץ הי"ו האט‬
‫היות די ישיבה געפינט זיך אביסל אינדרויסן‬ ‫באשלאסן אונטערצונעמען דעם פראיעקט פון‬
‫טאנצט און פרייט זיך לכבוד התורה‪ .‬אין די‬ ‫פון געגנט‪ ,‬זענען צוגעשטעלט געווארן באסעס‬ ‫לאזן שרייבן א ספר תורה‪ ,‬און מיט אן עקשנות‬
‫אוונט שטונדן איז פארגעקומען די סעודה‬ ‫דקדושה האט ער עס באוויזן! ער האט מיט‬
‫לכבודה של תורה אין דעם מקילניצער בית‬ ‫וואס האבן אפגעפירט דעם עולם צו דער‬ ‫די אייגענע כוחות באוויזן צוזאמצושטעלן די‬
‫המדרש ‪ .‬‬ ‫ישיבה וואו מ'האט אריינגעפירט דעם ס"ת‬ ‫אסטראנאמישע סומע פון אכציג אלפים און‬
‫און געטאנצן לכבוד התורה‪ .‬שפעטער‪ ,‬איז‬
‫פארגעקומען א ריזיגע סעודה לכבודה של תורה‬

‫אין די 'פאלאס' זאלן אין בארא פארק‪.‬‬
‫מערקווירדיג‪ ,‬אז ווי נאר מ'האט געענדיגט‬

‫‪39‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫עזריאל בוים‬ ‫אברהם גרינוואלד‬

‫בארא פארק‬ ‫קרית יואל‬

‫צוויי פרישע רבנים‬ ‫מוסדות סאטמאר‬
‫אין שטאט‬ ‫קרית יואל מיט אן‬
‫אריגינעלן געדאנק‪:‬‬
‫אין די לעצטע צוויי וואכן האט בארא פארק זוכה געווען צו צוויי‬
‫פרישע חשוב'ע רבנים אין שטאט‪ ,‬וועלכע וועלן זיכער הייבן די‬ ‫כפרות אין חדר‬

‫רוחניות'דיגע דרגא אין אונזער שטאט מיט זייער תורה וחסידות און כח‬ ‫די תלמידי ותלמידות המוסדות פון די סאטמארער‬
‫הנהגה‪.‬‬ ‫מוסדות אין קרית יואל בנשיאות כ"ק אדמו"ר‬

‫ק"ק אמשינוב ארה"ב האט זוכה געווען אז דער רבי זצ"ל האט‬ ‫מהרי"י מסאטמאר שליט"א האבן פארגאנגענע וואך‬
‫איבערגעלאזט א זון וועלכער איז א ריכטיגער ממשיך און פירט די קהילה‬ ‫אהיימגעברענגט א צעטל מיט אן אינטערעסאנטן‬

‫מיט א גרויסן כח‪ .‬זינט דער רבי האט איבערגענומען די הנהגה‪ ,‬איז ער‬ ‫חידוש‪ :‬אז מען קען שיקן עטליכע טאלער אין חדר‬
‫כמה פעמים געקומען צו פארן קיין בארא פארק צו פירן בתוך קהל ועדה‬ ‫אריין און די מלמדים וועלן מאכן דעם מנהג כפרות מיט‬
‫און יעדעס מאל האט זיך פריש אויפגעוויזן דעם רבי'נס צוציאונגס קראפט‬
‫וואס ברענגט אז חסידים פון אלע זייטן שטאט זאלן לעכצן מיטצוהאלטן‬ ‫אלע קינדערלעך‪.‬‬
‫דער געדאנק איז א חידוש אין דער וועלט פון‬
‫די טישן און תפילות בצל קדשו‪.‬‬ ‫חדרים‪ .‬דאס וועט ברענגען א שטארקע הכנסה פאר‬
‫פארגאנגענע וואך‪ ,‬האט דער רבי קובע געווען די שטאט בארא פארק‬ ‫די מוסדות און מצד שני אראפנעמען דעם עול פון די‬
‫אלס זיין דירת קבע; דער רבי האט זיך אהערגעצויגן פון ארץ ישראל און‬ ‫עלטערן צו נעמען די קינדער געבענטשטע משפחה‬
‫וועט פירן זיין הויף דאהי אויף א קביעות'דיגער פארנעם‪ .‬שוין אנגעהויבן‬ ‫צו כפרות שלאגן‪ .‬עס איז כמעט זיכער אז איבעראיאר‬
‫פון דעם חודש תשרי וועט דער רבי פירן די קהילה מיט זיינע ווארעמע‬ ‫וועלן אנדערע מוסדות זיך צוכאפן צו דעם געדאנק און‬
‫נאכמאכן דעם נייעם פראקטישן מנהג פון כפרות אין‬
‫תפילות און הערליכע טישן‪.‬‬ ‫חדר‪ .‬קען גאר זיין אז אין צען יאר פון היינט וועט מען‬
‫אין ק"ק באיאן אין בארא פארק האט מען געפראוועט לעצטע וואך א‬ ‫נישט גלייבן אז אמאל האט מען נישט געטון דעם מנהג‬
‫פון כפרות אין חדר‪ ...‬‬
‫גרויסן קבלת פנים פאר דעם נייעם רב‪ ,‬דער עלטסטער זון פונעם רבי'ן‬
‫שליט"א‪ .‬עס איז שוין פאריבער א לענגערע צייט זינט מען האט פארלוירן‬

‫דעם רב הקהילה‪ ,‬הרב אייכלער זצ"ל‪ ,‬און מען האט שוין ארויסגעקוקט‬
‫אויף א נייעם רב‪ .‬אצינד האט דער רבי שליט"א אהערגעשיקט זיין זון צו‬
‫דינען אלס רב‪ ,‬און פארגאנגענע וואך האט זיך דער נייער רב אהערגעצויגן‬
‫וואו ער וועט בע"ה פירן די קהילה אויפ'ן הערליכן ריזשינער דרך‪ .‬‬

‫כפרות מיט חידושים‬

‫נייער רב אין ק״ק באיאן‬ ‫ביים קבלת פנים אין אמשינוב‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪40‬‬

‫מענדל אונגער‬

‫אויף דער סצענע‬

‫ביים בינען שטאק‬

‫בלום קומען זיך צוזאם די צוויי סארטן זומען‬ ‫צוערשט פרעגן מיר פון וועלכע סארט‬ ‫די הייליגע טעג זענען ממשמשין ובאין און‬
‫וואס פעלט זיך אויס אז עס זאל קענען‬ ‫בלומען זיינע בינען נעמען די נעקטער צו‬ ‫יעדער גרייט זיך בתשובה ובתיקון המעשים צו‬
‫ארויסוואקסן‪".‬‬ ‫מאכן האניג‪" .‬די בינען דא האבן נישט קיין‬
‫‪‬‬ ‫די פארכטיגע ימי הדין‪ .‬אין די טעג פון ראש‬
‫ספעציפישע ארט פון וואו זיי נעמען די‬ ‫השנה פירן זיך אידישע קינדער צו עסן האניג‬
‫ר' זאב האט אויפגעמאכט זיין בינען בודקע‪.‬‬ ‫נעקטער‪ .‬עס וואקסן‪ ,‬דא אין געגנט‪ ,‬אסאך‬ ‫אויסצובעטן א שנה טובה ומתוקה‪ ,‬זאל עס זיין‬
‫דארט האב איך געזען ליגן א גרויסער טייל פון‬ ‫סארטן ביימער‪ ,‬און דורכאויס פרילינג צייט‬ ‫די האניג לקח‪ ,‬וואס מ'עסט שוין א גאנצן חודש‬
‫דאס געצייג וואס א בינען פארמער דארף האבן‪,‬‬ ‫און זומער ווייסן זיי שוין פון וואו און וואס צו‬
‫וואס אן דעם איז שווער זיך אן עצה צו געבן‪.‬‬ ‫נעמען‪ .‬זיי זענען עקספערטן אין געפינען די‬ ‫אלול‪ ,‬און ראש השנה אליין ווען מען עסט‬
‫איך זע דארט צענדליגע פון די ספעציעלע‬ ‫נעקטער‪ ,‬און באלד ווי זיי טרעפן עס קומען זיי‬ ‫דאך אלעס מיט האניג‪ .‬עס גיסט זיך א שפע‬
‫סארט קליידונג מיט וואס די בינען האדעווער‬ ‫צוריק צום נעסט און מעלדן פאר דער גאנצער‬ ‫פון האניג פון אלע זייטן‪ .‬זאל עס זיין אויף די‬
‫גייען אנגעטןן‪ ,‬וואס איז מיר בלויז באקאנט פון‬ ‫חלה‪ ,‬אויפ'ן עפל און אנדערע געבעקסן‪ ,‬וואס‬
‫קאלאניע וואו די בלומען געפינען זיך‪".‬‬ ‫די חשוב'ע פרויען רעכטן צו לכבוד דעם הייליגן‬
‫די בילדער‪.‬‬ ‫אונז גיימיר אריין טיפער אין דעם פארם‪.‬‬
‫זיך אנטון די קליידער איז נישט געווען קיין‬ ‫איך קום דא כסדר מיט מיין טייערער זון צו‬ ‫טאג‪.‬‬
‫כאפן א בליק אויף די שעפעלעך‪ ,‬די קיעלעך‪,‬‬ ‫זייענדיג אונטער'ן רושם פון די אלע האניג‬
‫קלייניגקייט‪ .‬נאך אלעם האב איך נישט קיין‬ ‫די טשיקעלעך און אנדערע סארטן בעלי חיים‬
‫בלאסע אנונג וויאזוי מ'טוט זיי אן‪ .‬די קליידער‬ ‫וואס ר' זאב האט אין זיין פארם‪ .‬אבער איך האב‬ ‫לקח אין די ראש השנה טעג‪ ,‬האב איך זיך‬
‫זענען באהאפטן איין טייל מיט'ן צווייטן דורך א‬ ‫קיינמאל נישט געוויסט אז ער האט אויך בינען‬ ‫ארויסגעלאזט נישט ווייט פון מיין היים‪ ,‬און‬
‫זיפער‪ ,‬אזוי אז עס זאל נישט זיין קיין עפענונג‬ ‫געגאנגען באזוכן דעם 'ראקלענד האניג' פאבריק‪.‬‬
‫שטאקן מיט מיליאנען בינען‪.‬‬ ‫דער ראקלענד האניג פאבריק געפינט זיך‬
‫וואו א בין זאל זיך קענען אריינכאפן‪ ,‬און‬ ‫צוערשט בעט מיר ר' זאב אז איך זאל אים‬ ‫אויף דער וועסט מעיפל גאס אין מאנסי‪ ,‬הארט‬
‫אויסגעבן זיין ווייטאג דורכ'ן מיר וויי טאן מיט‬ ‫ברענגען עפעס א קעסטל מיט געצייג‪ ,‬וואס ער‬ ‫ביי די פארנומענע וואיאלע שאסיי‪ .‬חוץ פון‬
‫וועט דארפן האבן ווען ער מאכט אויף די בינען‬ ‫דעם גרויסן פארם וואס איז דא דארט‪ ,‬האט‬
‫זיין שטאך‪.‬‬ ‫דער אייגנטימער ר' זאב אוסטאר עטליכע בינען‬
‫עס איז אזא מאנטל מיט א קאפ צודעק‬ ‫שטאקן אונז צו צייגן‪.‬‬ ‫שטאקן‪ ,‬וואו די פלייסיגע באשעפענישן ארבעטן‬
‫באהאפטן דערצו‪ .‬דער אונטערשטע חלק פון‬ ‫אויפ'ן וועג ערקלערט אונז ר' זאב ווייטער‪.‬‬
‫דעם מאנטל איז ארומגענומען מיט א שטארקער‬ ‫צו פראדוצירן האניג‪.‬‬
‫ראבער‪ ,‬וואס האלט דעם מאנטל צוגעשמידט‬ ‫"די בינען זענען לכאורה פון די וויכטיגסטע‬ ‫"איך האב דא בערך דריי מיליאן בינען"‪,‬‬
‫צום קערפער‪ ,‬אזוי אז די בינען זאלן נישט‬ ‫באשעפענישן אויף דער וועלט‪ ,‬וואס מיר זען‬ ‫ענטפערט אונז ר' זאב‪ ,‬ווען מיר פרעגן אים‬
‫מיט די פליישיגע אויגן זייער וויכטיגקייט‪ .‬ס'קען‬
‫טרעפן זייער וועג אריין דארט‪.‬‬ ‫גאר זיין אז ס'איז דאס וויכטיגסטע באשעפעניש‬ ‫וויפיל בינען ער פארמאגט‪.‬‬
‫דערנאך האב איך אנגעטון דאס‬ ‫איך בין געווען ערשטוינט‪" .‬דו האסט דריי‬
‫אינטערעסאנטע היטל‪ ,‬וואס האט א ברייטער‬ ‫אויף דער וועלט‪".‬‬ ‫מיליאן האניג בינען‪ ,‬פארוואס זע איך נישט גאנץ‬
‫ראנד פון וואס עס הענגט אראפ א נעץ מיט גאר‬ ‫"א ריזן חלק פון געוויקסן מיט וואס די‬ ‫מאנסי פול מיט דיינע בינען?" ר' זאב צולאכט‬
‫קליינטשיגע לעכער‪ .‬די נעץ איז באהאפטן צום‬ ‫וועלט שפייזט זיך דערמיט‪ ,‬וואקסט א דאנק‬
‫מאנטל‪ ,‬אפצוהיטן דעם קערפער פון א כוואליע‬ ‫דעם בין‪ ,‬וואס טראגט ארום די זומען פון איין‬ ‫זיך‪ ,‬און ערקלערט מיר אז ער איז נאך א‬
‫ארט צום צווייטן‪ ,‬אן דעם וואס ער זאל אפילו‬ ‫קליינער בינען שטאק פארמער‪ .‬די גרויסע בינען‬
‫בינען שטאכן‪.‬‬ ‫וויסן — אזוי שטעלט ער צוזאם איין סארט‬
‫יעדער האט דאך אינדערהיים א סקרין ביים‬ ‫מיט'ן צווייטן‪ .‬דאס צאמשטעלן די זומען‪ ,‬פעלט‬ ‫שטאק הענדלער האבן ביליאנען בינען‪ ,‬און די‬
‫אויס אז א פרוכט זאל קענען ארויסוואקסן און‬ ‫בינען זענען קאנצענטרירט אין א געוויסער‬
‫פענסטער‪ .‬אט אזוי זעט אויס די נעץ וואס‬ ‫אזוי ווייטער‪ .‬איך וועל דיר ווייזן אויף די בינען‬
‫נעמט ארום דעם קאפ‪ .‬דער בין האט נישט די‬ ‫די קליינע הארעלעך‪ ,‬אויף וואס די שטויבעלעך‬ ‫שטח‪" .‬א בין איז נישט קיין גרויס באשעפעניש‪,‬‬
‫מעגליכקייט דורכצוגיין די נעץ‪ ,‬אבער מיר קענען‬ ‫קלעבן זיך אן‪ ,‬און ווען זיי גייען צו אן אנדערע‬ ‫און דערפאר זעסטו נישט קיין סאך בינען‬
‫ארויסזען און מיטהאלטן זייער האניג מאלצייט‪.‬‬
‫אפילו דא אין מיין שטח‪ .‬דריי מיליאן בינען‬
‫איז גארנישט פאר אזא שטח פון א שיינע פאר‬

‫עיקער לאנד"‪.‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב ‪41‬‬

‫"ב"ה א שיין שטריימל"‪ ,‬זאגט מיר ר' זאב סארקאסטיש‪" .‬זעסט אויס ווי א מחותן מיט דעם סקרין שטריימל‪"...‬‬

‫צוועק‪" .‬ווארט א רגע‪ ,‬איך וועל פארלעשן‬ ‫איך זע וויאזוי ער נעמט אזא ספעציעלע‬ ‫"ב"ה א שיין שטריימל"‪ ,‬זאגט מיר ר' זאב‬
‫די ספעציעלע דראטן וואס געבן ארויס אן‬ ‫כלי‪ ,‬און לייגט אריין דערינען געוויסע שטרוי‬ ‫סארקאסטיש‪" .‬זעסט אויס ווי א מחותן מיט‬
‫עלעקטרישן שטראם אויב מ'רירט עס אן"‪.‬‬ ‫און אן אנדער סארט געוויקס‪ ,‬און ער צינדט אן‬ ‫דעם סקרין שטריימל‪ "...‬אבער נאך פאר מיר‬
‫ארום די בינען שטאקן איז דא א ווייסער‬ ‫א פייער אין דעם‪ .‬די כלי האט אזא ספעציעלע‬ ‫גייען ווייטער זאגט ער מיר אז די הענטשיך קען‬
‫קליינער צוים וואס ר' זאב האט ארומגעלייגט‪,‬‬ ‫חלק וואס ווען מ'דריקט עס אראפ‪ ,‬קומט ארויס‬
‫און ווי געזאגט גיבט עס ארויס א לייכטן‬ ‫רויעך פון איר עפענונג‪" .‬דאס ווערט גערופן‬ ‫מען נישט פארגעסן‪.‬‬
‫א סמאוקער‪ .‬און דאס איז געמאכט געווארן‬ ‫די הענטשיך איז אויך ספעציעל געמאכט‬
‫עלעקטרישן שטראם‪" .‬דאס האב איך‬ ‫ספעציעל פאר מענטשן וואס האדעווען בינען‪.‬‬ ‫אזוי אז עס זאל זיך האלטן שטארק ארום דעם‬
‫אינסטאלירט נאכדעם וואס פון צייט צו צייט‬ ‫לאמיר צוגיין צו די בינען‪ ,‬דו וועסט זען וואס‬ ‫מאנטל‪ ,‬און די בינען זאלן נישט האבן קיין‬
‫דער סמאוקער טוט‪ ,‬און פארוואס איך דארף עס‬
‫קומען צו גיין די בערן‪ ,‬און ווילן נעמען פון‬ ‫געלעגנהייט אריינצוקריכן פון דארט‪" .‬דער‬
‫דעם האניג‪ .‬די בערן גלייכן גאר שטארק האניג‪,‬‬ ‫האבן‪".‬‬ ‫אמת איז אז אפילו מיט דעם קען זיין אז מ'זאל‬
‫און זיי וועלן זיך מחיה זיין דערמיט‪ .‬אבער איך‬ ‫מיר זענע צוגעטרעטן צו די צענדליגע בינען‬
‫דארף דאך אויך דעם האניג‪ ,‬און איך בין נישט‬ ‫באקומען א שטאך‪ ,‬אבער דארפסט זיך נישט‬
‫מסכים אז די בערן זאלן עס צונעמען‪ ,‬האב איך‬ ‫שטאקן‪ ,‬וואס ליגן אין ספעציעלע קעסטלעך‪,‬‬ ‫זארגן‪ .‬דער שטאך פון א האניג בין איז ווייט‬
‫וואס ווערט פאבריצירט ספעציעל פאר דעם‬ ‫נישט אזוי ווייטאגליך ווי די בינען וואס מיר זען‬
‫ארומגעלייגט דעם ספעציעלן דראטן‪-‬צוים‪,‬‬
‫געווענליך ארומפליען"‪.‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪42‬‬

‫אויף דער סצענע‬

‫"יעדעס בין וואס דו זעסט דא ארומפליען‬ ‫פרעימס וואס קומען שוין מיט די ספעציעלע‬ ‫וואס ווען זיי כאפן א שאק דערפון‪ ,‬אנטלויפן זיי‬
‫איז א קינד פון דער קעניגן בין"‪ ,‬זאגט אונז ר'‬ ‫לעכער‪ ,‬ווען די בינען דארפן בלויז לייגן האניג‪,‬‬ ‫די שנעלסטע וואס מעגליך‪ ,‬און אידישע קינדער‬
‫זאב‪" .‬חוץ די מלכה לעבן אלע בינען בערך זעקס‬ ‫קענען האבן האניג לכבוד יום טוב‪ "...‬פארציילט‬
‫וואכן‪ ,‬ד‪.‬ה‪ .‬אז דער לעצטער דור וואס שטאמט‬ ‫און עס איבערדעקן מיט וואקס‪ .‬איך וועל‬
‫נאך פון דער אלטער מלכה וועט ביז א קורצע‬ ‫דיר זאגן נאכמער אינטערעסאנט‪ .‬דו זעסט‬ ‫אונז דער בינען סוחר‪.‬‬
‫צייט אויסשטארבן‪ .‬דאס מיינט אז נישט לאנג‬ ‫די גריבער דא‪ ,‬די זעקס עקיגע גריבער זענען‬ ‫ער האט אויסגעשאלטערט דעם עלעקטרישן‬
‫נאך איר געבורט קען זי זיין זיכער אז אלע בינען‬ ‫געמאכט מיט א שטוינענדע פינקטליכקייט‪ ,‬און‬
‫דאס איז איינע פון די גרויסע נפלאות הבורא‬ ‫צוים און נאכ'ן בשלום אריבערגיין דעם צוים‪,‬‬
‫זענען אירע קינדער‪".‬‬ ‫האבן מיר זיך געטראפן פארנט פון צענדליגע‬
‫"אין דעם פארנומענעם סעזאן‪ ,‬ווען די‬ ‫ווען עס קומט צו בינען‪".‬‬ ‫קעסטלעך‪ ,‬וואס אין דעם ליגן די בינען שטאקן‪.‬‬
‫ביימער בליען‪ ,‬און דורכאויס די זומער חדשים‪,‬‬ ‫מיר באטראכטן דעם פארם און מיר זען‬
‫לייגט זי אזויפיל ווי צוויי טויזנט אייער א טאג‪,‬‬ ‫וויאזוי דער ציבור בינען ארבעטן און דרייען‬ ‫איך זע וויאזוי בינען קומען און גייען‪.‬‬
‫און זי איז די איינציגסטע בין אין דער קאלאניע‬ ‫זיך פון איין גריבל צום צווייטן‪" .‬יעדער האט‬ ‫"יעצט איז שוין סוף טאג‪ ,‬און ס'איז נישט אזוי‬
‫זיך זיין ארבעט און זיין תפקיד‪ .‬נישט דא אזא‬ ‫פארנומען‪ ,‬אבער אינמיטן טאג איז די טראפיק‬
‫וואס לייגט אייער‪".‬‬ ‫זאך אז א בין זאל שטיין אינדערזייט און ארום‬
‫איך בין דארט געשטאנען און געשטוינט‬ ‫פוילעצן‪ .‬איך רעד פארשטייט זיך ווען ס'איז דער‬ ‫ביי דער אריינגאנג פיל מער אנגעשטויסן‪".‬‬
‫איבער אלעם וואס איך האב געהערט און געזען‪,‬‬ ‫פארנומענער סעזאן‪ .‬אין צייטן וואס ס'איז נישט‬ ‫ר' זאב האט ארויסגענומען אזא ספעציעלע‬
‫און ר' זאב איז ממשיך "די אלע בינען וואס דו‬ ‫דא קיין בלומען ארויסצוציען די נעקטער‪ ,‬וועלן‬ ‫געצייג מיט וואס מ'מאכט דערמיט אויף דעם‬
‫זעסט ווערן אנגערופן ארבייטער בינען‪ ,‬אבער‬ ‫זיי יא זיצן אויפ'ן באקס‪ ,‬אדער סתם אזוי כאפן‬ ‫בינען שטאק‪ ,‬און ער זאגט אונז אז דאס קליינע‬
‫אינעווייניג ארום דער קעניגן זענען פארהאן‬ ‫א דרימל‪ .‬אבער געווענליך ארבעט יעדער‪ ,‬און‬ ‫געצייג איז גאר וויכטיג פאר יעדער בינען סוחר‪.‬‬
‫דראון בינען‪ ,‬וואס זייער תפקיד איז איין זאך‪:‬‬
‫זיכער מאכן אז די קעניגן האט גענוג צו עסן און‬ ‫ממש קיינער שטייט נישט ליידיג‪".‬‬ ‫"אן דעם קען מען זיך ממש נישט קיין עצה‬
‫איר באדינען‪ .‬די באדינער בינען זענען זכרים‪,‬‬ ‫ר' זאב הייבט אויף נאך א באקס‪ ,‬און זאגט‬ ‫געבן‪ ".‬מ'רעדט דא פון אן אומשולדיג און קליין‬
‫אבער אנדערש פון די נקבות קענען זיי נישט‬ ‫שטיקל אייזן‪ ,‬אבער מיט דעם טוט מען אסאך‪"...‬‬
‫שטעכן‪ ,‬און האבן נישט די ספעציעלע געצייגן‬ ‫אונז אז די אונטערשטע צוויי באקסעס איז‬ ‫ער נעמט אראפ דעם אויבערשטן צודעק‪ ,‬און‬
‫צו ארויסציען נעקטער און עס ברענגען צו דעם‬ ‫די קינדערגארטן‪ ,‬דארט איז דער ארט וואו‬ ‫פארנט פון מיר האבן זיך באוויזן מאסן בינען‪.‬‬
‫די קעניגן לייגט די אייער‪ ,‬און די ארבייטער‬ ‫ר' זאב נעמט דעם סמאוקער‪ ,‬און דריקט אויפ'ן‬
‫בינען שטאק‪".‬‬ ‫בינען געבן זיך אפ מיט די אייער און די פריש‬ ‫ספעציעלן קוועטשער‪ ,‬און א קליינטשיגע רויך‬
‫דער בינען סוחר צייגט אונז ווי העכער‬ ‫געבוירענע בינען‪ ,‬וואס ווערט גערופן לארווע‪.‬‬ ‫באדעקט דעם בינען שטאק‪" .‬מ'דארף נישט לייגן‬
‫די אונטערשטע צוויי קעסטלעך איז פארהאן‬ ‫ווען אן איי קראכט אויף קומט ארויס פון דעם‬
‫א ספעציעלע סקרין‪ ,‬וואס ווערט גערופן א‬ ‫אזא ווייסע באשעפעניש‪ ,‬וואס זעט אויס ענליך‬ ‫קיין סאך רויעך; איין אדער צוויי קוועטשעס‬
‫קעניגן אפהאלטער‪" .‬דאס איז א ספעציעלע‬ ‫צו א ווארעם‪ .‬די באדינערס וועלן עס פיטערן‬ ‫איז גענוג‪ .‬די סיבה פארוואס מ'באניצט זיך‬
‫נעץ וואס לאזט נישט די קעניגן אריבערגיין‬ ‫מיט האניג‪ ,‬און דאן וועלן זיי צוריק פארמאכן‬ ‫מיט רויך איז‪ ,‬וויבאלד דאס צעברעכט די‬
‫צו די אויבערשטע צוויי קעסטלעך‪ ,‬וואס פון‬ ‫די לעכער‪ ,‬ווען שפעטער וועט פון דארט‬
‫דארט נעם איך ארויס דעם האניג‪ .‬איך וויל דאך‬ ‫ארויסקריכן א בין מיט אלע געצייג וואס א בין‬ ‫קאמוניקאציע פון די בינען‪ ,‬און אזוי אויך ווערן‬
‫נישט אז זי זאל לייגן דארט אייער‪ ,‬אלזא לייגט‬ ‫די בינען אלארמירט איבער א דרויסנדיגער פיינט‬
‫מען דאס אריין‪ ,‬און זי קען נישט אריבערגיין‪.‬‬ ‫דארף האבן‪"...‬‬
‫אבער וויבאלד די ארבייטער בינען זענען פיל‬ ‫אויף אונזער פראגע וויאזוי עס ווערט‬ ‫וואס איז דא‪ ,‬און מ'דארף זיך פארטיידיגן‪ .‬דאס‬
‫קלענער פון איר‪ ,‬האבן זיי יא די מעגליכקייט‬ ‫געשאפן א קעניגן בין‪ ,‬זאגט אונז ר' זאב‪:‬‬ ‫ברענגט דערצו אז רוב בינען וועלן בלייבן שטיין‬
‫אריבערצוגיין דעם סקרין צו ברענגען דאס עסן‬ ‫"לאמיר זאגן אז די קעניגן שטארבט‪ ,‬וועלן די‬
‫פאר דער קעניגן‪ ,‬פיטערן די לארווע און אזוי‬ ‫ארבייטער בינען פיטערן איינע פון די לארוועס‬ ‫אויף דעם בינען שטאק און נישט ארומפליען‪,‬‬
‫ווייטער‪ .‬דאס מיינט אז אין די אויבערשטע צוויי‬ ‫אין די גריבער מיט ספעציעלע עסן‪ ,‬וואס‬ ‫סיי צוליב דעם וואס די קאמוניקאציע צווישן זיי‬
‫באקסעס איז נישט דא אזא זאך אז די קעניגן‬ ‫איז פיל רייכער און האט א הויכע מאס פון‬ ‫איז אפגעהאקט‪ ,‬און אויך וויבאלד יעדער רעכנט‬
‫זאל אנקומען אהין און לייגן דארט אייער‪".‬‬ ‫צוקער – די ספעציעלע עסן ווערט גערופן‬
‫ר' זאב האט אונז געוויזן די אריינגאנג‬ ‫קעניגליכע דזשעלי‪ .‬שפעטער וועט פון דער‬ ‫זיך אויף אריינדרינגער‪ ,‬און מ'דארף שטיין אויף‬
‫פונעם בינען שטאק‪ ,‬און מיר האבן דארט געזען‬ ‫דאזיגער לארווע ארויסקומען א קעניגן‪ .‬ווי נאר‬ ‫דער וואך‪"...‬‬
‫א גרופע בינען שטיין און אכט געבן‪" .‬דאס‬ ‫די קעניגן ווערט געבוירן‪ ,‬וועט זי ארומגיין און‬
‫זענען ארבייטער בינען וואס זענען שומרים‪,‬‬ ‫אויסראטן די אנדערע גריבער וואס זי קלערט‬ ‫איך זע טאקע אז דער עולם איז גאנץ רואיג‪.‬‬
‫זיי שטייען ביי דער אריינגאנג‪ ,‬און געבן אכט‬ ‫אז דארט ווערט געהאדעוועט א קעניגן בין‪ ,‬אזוי‬ ‫"איך וואלט זיך נישט געהאלטן אזוי רואיג ווען‬
‫אז די גאנצע מלוכה זאל גיין פאר איר אליין‪ ,‬און‬
‫איינער אינוואדירט מיין היים"‪ ,‬זאג איך פאר‬
‫טאקע בלויז פאר איר‪"...‬‬ ‫ר' זאב‪ .‬אויף וואס ער ענטפערט מיר‪" :‬איך‬

‫אינוואדיר בכלל נישט‪ .‬איך בין גוט מיט זיי‪"...‬‬
‫ביי די בינען שטאקן גייט עס אז איין באקס‬
‫שטייט אויפ'ן צווייטן ביז א דריי‪/‬פיר קעסטלעך‪,‬‬

‫און יעדעס איינע פון זיי אנטהאלט א צאל‬
‫פרעימס‪ .‬אין די פרעיס פארמירן זיי די גריבער‬
‫אין וואס זיי לייגן אריין די האניג‪" .‬ס'זענען דא‬

‫‪43‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫״דו זעסט דעם געלן בין דא‪ ,‬דאס איז א געווענליכער בין וואס מיר זען אין די גאסן‪ .‬ער פרובירט זיך אריינצובאקומען אין דעם נעסט‪ .‬קוק וואס עס פאסירט‪".‬‬

‫וואס די בינען האבן איבערגעדעקט די גריבער‪,‬‬ ‫ליגן אין א זאק אויף ביידע זייטן פון דעם בינ'ס‬ ‫אז קיינער פון אן אנדערע בינען שטאק קומט‬
‫און דאן לייגט מען עס אריין אין דעם ספעציעלן‬ ‫רוקן‪.‬‬ ‫נישט אריין צו זייער היים‪ .‬זיי וועלן זיך שטעלן‬
‫אויף דעם אין די לענג און אין די ברייט‪ ...‬דורך‬
‫מאשין וואס דרייט זיך מיט א שנעלקייט‪ ,‬אזוי‬ ‫"ווען די בינען ציען ארויס דעם נעקטער‬
‫אז דער האניג רינט ארויס פון דעם‪ ".‬ער צייגט‬ ‫פון דער בלום‪ ,‬קומען זיי צוריק צו דעם בינען‬ ‫דעם שמעק וועלן זיי שוין וויסן ווער עס איז‬
‫א פרעמדער און דארף אפגעהאלטן ווערן פון‬
‫אונז דעם מאשין‪ ,‬און דערנאך די עטליכע‬ ‫שטאק‪ ,‬און לייגן עס אריין אין איינע פון די‬
‫זייערס וואס דער האניג גייט אריבער‪ ,‬אזוי אז‬ ‫גריבער‪ ,‬וואו זיי שאקלען זייערע פליגלעך‪ ,‬און‬ ‫אריינקומען דא"‪.‬‬
‫נאך די פערטע זיפ איז עס ציכטיג ריינע האניג‪,‬‬ ‫וועפערירן די איבריגע חלקים פון די נעקטער‬ ‫אזוי שמועסנדיג שרייט ר' זאב אויס‪" :‬כאפ‬
‫וואס איז יעצט רינענדיג ווי וואסער‪ ,‬אבער נאך‬
‫אן קיין זכר פון וואקס אין דעם‪.‬‬ ‫דער פראצעדור פארבלייבט בלויז דער דיקערער‬ ‫א בליק‪ .‬דו זעסט דעם געלן בין דא‪ ,‬דאס‬
‫פון דעם זייער טאפ ציט זיך ארויס א‬ ‫חלק דערפון‪ ,‬וואס דאס איז דער האניג‪ .‬איינמאל‬ ‫איז א געווענליכער בין וואס מיר זען אין די‬
‫ספעציעלער רער‪ ,‬וואס פירט דעם האניג צו‬ ‫די נעקטער איז שוין געביטן געווארן צו האניג‪,‬‬ ‫גאסן‪ .‬ער פרובירט זיך אריינצובאקומען אין‬
‫די פילער מאשין‪ .‬ר' זאב נעמט א פלעשל‪ ,‬און‬ ‫וועלן זיי צומאכן די גריבער מיט וואקס‪ ,‬אזוי אז‬ ‫דעם נעסט‪ .‬קוק וואס עס פאסירט‪ ".‬איך בין‬
‫לייגט עס אונטער דער עפענונג‪ ,‬דריקט א‬ ‫ס'זאל זיין וואס צו עסן דורכאויס דעם ווינטער‬ ‫געשטאנען געפלעפט‪ ,‬די שומרים בינען האבן‬
‫קנעפל און דאס פלעשל פילט זיך אן‪ .‬אלעס‬ ‫ווען אלע זענען אין דעם בינען שטאק‪ ,‬ווי אויך‬ ‫זיך פשוט גענומען איבער איר‪ ,‬זיי האבן איר‬
‫וואס פעלט זיך יעצט אויס איז צו ארויפלייגן א‬ ‫אנגעכאפט‪ ,‬און פשוט אוועקגעפירט פון דארט‪,‬‬
‫צעטעלע מיט די ווערטער 'ראקלענד האניג'‪ ,‬און‬ ‫פאר א צייט פון א מאנגל א‪.‬א‪.‬וו‪".‬‬ ‫אריינווארפנדיג איר אין דעם ספעציעלן באקסל‬
‫די אנדערע אינפארמאציע פון דעם האניג וואס‬ ‫"די בינען פראדוצירן פיל פיל מער האניג ווי‬ ‫וואס ליגט אונטער דעם בינען שטאק‪ .‬איך ווייס‬
‫ליגט אינעם פלעשל‪ ,‬ווי די השגחה פון הגאון‬ ‫נישט אויב יענער בין האט עס איבערגעלעבט‪,‬‬
‫זיי דארפן‪ .‬דאס איז טאקע די סיבה פארוואס‬ ‫אבער איך האב געשטוינט פון די נפלאות הבורא‬
‫רבי יחיאל שטיינמעץ שליט"א א‪.‬א‪.‬וו‪.‬‬ ‫געווענליך וועלן מיר קענען אוועקנעמען א‬ ‫און פוו דעם צוזאמענארבעט וואס די בינען‬
‫"נעם א לעפל האניג"‪ ,‬זאגט מיר דער האניג‬
‫ריזיגער חלק פון דעם האניג‪ ,‬און די בינען וועלן‬ ‫האבן צווישן זיך‪.‬‬
‫סוחר‪ .‬איך האב זיך נישט אפגעהאלטן‪ ,‬און‬ ‫נישט האבן קיין פראבלעם דערמיט"‪ ,‬זאגט אונז‬ ‫די ארבייטער בינען לאזן זיך ארויס צו‬
‫פארזוכט א לעפל פון דעם פרישן געשמאקן‬ ‫ברענגען נעקטער‪ ,‬און אזוי אויך זומען‪ ,‬וואס‬
‫האניג‪ .‬אוי איז עס געווען זיס און געשמאק‪...‬‬ ‫ווייטער דער פארמער‪.‬‬ ‫פון דעם מאכן זיי די ספעציעלע עסן פאר‬
‫זעענדיג די פראצעדור האט זיך עס געגעסן‬ ‫מיר האבן נישט געזען די קעניגין‪ .‬זעט אויס‬ ‫דער קעניגן און פאר די לארוועס וואס וועלן‬
‫גאנץ אנדערש‪" .‬נאדער‪ .‬נעם אהיים דאס פלעשל‬ ‫אז זי איז געווען גוט פארנומען אונטן ביי דעם‬ ‫שפעטער ווערן בינען‪ .‬דער סוחר צייגט אונז‬
‫האניג לכבוד יום טוב‪ ".‬און ער גיבט אונז דאס‬ ‫בינען שטאק‪ .‬אבער עס איז אונז ווערד געווען‬ ‫וויאזוי מ'קען זען אויף די בינען ווען זיי האבן‬
‫זומען אויף זיך‪" .‬דו זעסט די צוויי קליינע געלע‬
‫נארוואס אנגעפילטע פלעשל‪.‬‬ ‫יעדער רגע וואס מיר זענען דארט געווען‪.‬‬ ‫באבלעך אויפ'ן ריקן פון דעם בין‪ .‬דאס איז‬
‫מיר האבן זיך געזעגנט מיט ר' זאב‪ ,‬און‬ ‫ר' זאב האט מיר אריינגעפירט אין דעם‬ ‫זומען‪ ".‬ס'איז אפילו נישט שווער צו באמערקן‪,‬‬
‫אים הערצליך באדאנקט פאר'ן אונז ווייזן די‬ ‫צימער וואו מ'געבט זיך אפ מיט'ן האניג‪ ,‬און‬ ‫מ'זעט קלאר צוויי קליינע געלע פיצעלע באבלעך‬
‫אונז געוויזן די פראצעדור וויאזוי מ'נעמט ארויס‬
‫שטוינענדע נפלאות הבורא‪.‬‬ ‫דעם זיסן באשטאנדטייל פון די פרעימס‪.‬‬
‫א זיס געבענטשט יאר! ‪‬‬ ‫"צוערשט נעמט מען אראפ די וואקס מיט‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪44‬‬

‫בילדער‪ :‬א בליק‬

‫זעקס מעלאנעס פלאס‬ ‫יונגע נייגער‬

‫כלל ישראל איז אנטקעגנגעקומען די וואוילטעטיגע רפואה‬ ‫די ווענט אין תולדות אהרן שול אין ירושלים אינפארמירן די‬
‫העלפליין ארגאניזאציע מיט דער אסטראנאמישער סומע פון ‪6.3‬‬ ‫גרויסע און די קליינע מיט וויכטיגע מודעות…‬

‫מיליאן דאלאר‪.‬‬

‫פאנארמיש‬

‫א ליינער האט אריינגעשיקט א פאנאראמיש בילד וואס ער האט‬
‫אליין גענומען אין דער קאנטרי‪.‬‬

‫ליכטיגע פאמיליע‬

‫גר צדק ובעל מנגן ר' ניסים בלעק ענטפאנגט דאס זיבעטע קינד‬
‫צו זיין ליכטיגער משפחה‪.‬‬

‫צשועסריטסעערנעמישטיך‬

‫די בארימטע טעסלע פירמע באנוצט זיך מיט א ווען פון די פארד‬
‫פירמע פאר זייערע סערוויסעס…‬

‫‪45‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬
‫בילדער‪ :‬א בליק‬

‫מה טובו אהליך‬ ‫לפני ולפנים‬

‫כ"ק אדמו"ר מדושינסקיא שליט"א‪ ,‬וועלכער האט געוויילט אין‬ ‫כ"ק אדמו"ר מהר"י מוויזניץ שליט"א ביים געזעגענען דעם עולם‬
‫אנטווערפן‪ ,‬באזוכט די היסטארישע שטאטישע שול‪.‬‬ ‫ערב די הייליגע טעג‪.‬‬

‫על אם הדרך‬

‫כ"ק אדמו"ר מהרמ"מ מוויזניץ שליט"א איז געווען אונטערוועגנס‬
‫צו א ברית און זעענדיג אז מ'וועט שוין נישט אנקומען צייטליך פאר‬
‫דער שקיעה‪ ,‬האט מען געפראוועט די ברית אין א גאז סטאנציע‬

‫אונטערוועגנס…‬

‫זכור אל תשכח‬

‫כ"ק אדמו"ר מניקלשבורג שליט"א באזוכט דעם ‪9/11‬‬
‫געדענקמאל אין מאנהעטן צום ‪21‬׳סטן יארטאג זינט די טווין טאוער‬

‫טעראר אטאקעס‪.‬‬

‫דירת עראי‬

‫דער עלטסטער מאביל אין דער וועלט‪ ,‬געבויט אין יאר ‪1914‬‬
‫למספרם האט זיך די וואך פארקויפט פאר א נישטיגע ‪ 75‬טויזנט‬

‫דאלאר‪.‬‬

‫פרשת נצבים תשפ״ב‬ ‫‪46‬‬

‫העכער‪ ,‬העכער‪ ,‬העכער‬ ‫בילד ארויסגעשטעלט דורך די כינעזער מידיא פונעם באלאן נאכ׳ן לאנדן‬

‫א כינעזער מאן איז געפינען געווארן אין א גוטן צושטאנד‪ ,‬נאכן‬
‫פארברענגען צוויי טאג אין די לופטן…‬

‫די אינצידענט האט זיך אנגעהויבן ווען צוויי כינעזער פארמער זענען‬
‫איינגעשטיגן אין א קארב‪ ,‬צוגעבינדן צו א היידראדזשין באלאן‪ ,‬צו קענען‬
‫אביסל ארויפפליען אין דער לופטן און גרייכן די שפיצן פון 'פיין' ביימער‪,‬‬

‫און קלייבן די ניסלעך וועלכע וואקסן דארט אין דער הייעך‪.‬‬
‫אינמיטן די ארבעט האבן זיי פארלוירן קאנטראל‪ ,‬און די לופט‬
‫באלאן האט אנגעהויבן פליען אויף ארויף‪ .‬איין ארבעטער איז גלייך‬
‫ארויסגעשפרינגען צו דער ערד‪ ,‬אבער דער צווייטער איז פארבליבן אויפ'ן‬

‫באלאן ווען עס האט אנגעהויבן פליען העכער און העכער‪.‬‬
‫נאכ'ן פארברענגען א טאג אין די לופט‪ ,‬האבן אויטאריטעטן באוויזן צו‬
‫מאכן קאנטאקט מיט דעם פארכאפטן מאן‪ ,‬דורך רופן זיין סעלפאן‪ .‬אויפ'ן‬
‫טעלעפאן האבן זיי אים געגעבן פונקטליכע אנווייזונגען וויאזוי צוביסלעך‬

‫ארויסצולאזן די לופט פונעם באלאן אז עס זאל לאנגזאם פאלן צו דער‬
‫ערד‪.‬‬

‫עס האט גענומען א טאג ביז די באלאן האט געלאנדעט‪ ,‬אומגעפער‬
‫צוויי הונדערט מייל ווייט פון די ארט פון וואו עס איז ארויסגעפלויגן‪.‬‬
‫ווי די רעטונגס אגענטן פארציילן‪ ,‬איז דער מאן געווען א גוטן געזונט‬

‫צושטאנד‪ ,‬סיידן שווערע ריקן ווייטאג‪ ,‬וואס קומט ווארשיינליך אין‬
‫רעזולטאט פונעם פאקט אז דער מאן איז געשטאנען אויף די פיס פאר‬

‫צוויי טאג נאכאנאנד‪.‬‬

‫ביים אריבערגיין סעקיוריטי אינעם לופטפעלד‬ ‫דער קרייזיגער רייזער‬

‫אן אדלער האט געהויבן די אויגן‪-‬ברעמען פון הונדערטער פאסאזשירן‬
‫וועלכע האבן געווארן אויפצושטייגן אויף זייער עראפלאן אין די שארלאט‬
‫דאגלעס לופטפעלד אין צפון קאראליינע‪ .‬די פויגל איז רעקארדירט געווארן‬
‫ביים אריבערגיין די טי‪-‬עס‪-‬עי זיכערהייט טישל אינעם לופטפעלד‪ ,‬צו דער‬
‫שטוינונג פון אלע ארומיגע וועלכע האבן מיטגעהאלטן דעם מאדנעם עפיזאד‪.‬‬
‫ווי די באהאנדלער פונעם אדלער געבן איבער‪ ,‬איז דאס נישט דאס ערשטע‬
‫מאל וואס דער ספעציפישער אדלער שטייגט ארויף אויף אן עראפלאן‪ ,‬נאר‬
‫די אדלער איז שוין פאקטיש געפלויגן אויף מער פון הונדערט קאמערציעלע‬

‫רייזעס‪.‬‬
‫איבער דעם ציל פון די רייזעס געבן זיי איבער‪ ,‬אז די אדלער פארמאגט‬
‫אומאנטוויקלטע הענט‪ ,‬און קען דעריבער נישט לעבן אויף דער פריי‪ .‬דאס‬

‫איז די סיבה פארוואס עס איז געווארן אריינגענומען אין א ספעציעלע‬
‫חיות אנשטאלט אין מיזורי‪ ,‬און די אנשטאלט טראגט ארום דעם אדלער צו‬
‫ברענגען אויפמערקזאמקייט און אויפטרייבן געלט פאר זייער אינסטיטוציע‪.‬‬

‫בעפארן אויפשטייגן אויפ'ן פליגער וועט מען אים אריינלייגן אין א‬
‫ספעציעלע שטייג‪ ,‬וועלכע וועט דערנאך פארנעמען צוויי זיצן (מיט דריי סיט‬
‫בעלט עקסטענדערס‪ .)...‬א ספעציאליסט וועט זיצן נעבן דעם שטייג פאר די‬

‫גאנצע רייזע‪ ,‬און אים האלטן אין די ראמען‪ ,‬דורכ'ן אריינגעבן עסנווארג‪ .‬די‬
‫גאנצע לופט ליניע טוט ארויסהעלפן מיט די רייזע‪ ,‬אפילו די פילאטן ווערן‬
‫אנגעזאגט צו פארמיידן טורבולאנס‪ ,‬וועלכע מאכט זאגאר שטארק נערוועז‬

‫דעם געצערטלטן פאסאזשיר‪.‬‬

‫‪47‬‬ ‫פרשת נצבים תשפ״ב‬

‫‪[email protected]‬אין אנדערע נייעס‬

‫פינחס האפפמאן‬
‫מערקווירדיגע אינצידענטן‪ ,‬טשיקאווע אנעקדאטן‬

‫א מערב גרויער קאנגערו‪ ,‬פון די סארט וועלכע האט דורכגעפירט די אטאקע‬

‫די אינצידענט צייכנט אפ די ערשטע פאטאלע קאנגערו אטאקע‬ ‫א זעלטענע טראגעדיע‬
‫אין אויסטראליע אין מער פון אכציג יאר‪ .‬די פריערדיגע פאל איז‬
‫פארלאפן אין יאר ‪ ,1938‬ווען א מאן האט פרובירט רעטן זיין‬ ‫א ‪ 77‬יעריגער מאן איז אומגעקומען פון די וואונדן וועלכע ער‬
‫האט ערהאלטן פון זיין שטוביגע באשעפעניש‪ :‬א קאנגערו‪.‬‬
‫היטל פון א קאנגערו אטאקע‪ ,‬אבער האט געליטן פאטאלע וואונדן‬
‫דורכאויס דעם געפעכט‪.‬‬ ‫די אינצידענט איז פארלאפן אין דער שוואך באוואוינטער ראיאן‬
‫פון מערב‪-‬אויסטראליע‪ ,‬ווען א פאמיליע מיטגליד האט באמערקט‬
‫די רעדע איז איבער א 'מערב גרויע קאנגערו'‪ ,‬וועלכע וואקסט‬ ‫דעם מאן ליגן מיט ערנסטע וואונדן‪ .‬ערשטע הילף האט זיך געיאגט‬
‫צו א לענג פון ארום זיבן פיס‪ ,‬און קען טראגן א וואג פון ‪ 120‬פונט‪.‬‬ ‫צום סצענע‪ ,‬אבער זיי האבן נישט געקענט גרייכן דעם פארוואונדעטן‬

‫אין אויסטראליע איז קעגן דאס געזעץ צו האלטן אזעלכע סארט‬ ‫מאן‪ ,‬צוליב וואס דער קאנגערו איז געשטאנען אין וועג‪.‬‬
‫באשעפענישן אין שטוב‪ ,‬סיידן מען פארמאגט א ספעציעלע פערמיט‪.‬‬ ‫ערשט נאך וואס פאליציי איז אנגעקומען אויפ'ן ארט‪ ,‬און‬
‫דערשאסן דעם באשעפעניש אויף טויט‪ ,‬האבן זיי געקענט צוקומען‬
‫די רעגירונג געבט זעלטן ארויס אזעלכע פערמיטן‪ ,‬צוליב וואס די‬ ‫און אריינפירן דעם מאן אין שפיטאל‪ ,‬אבער דאן איז שוין געווען צו‬
‫באשעפענישן קומען זיך נישט אויס מיט קיין מענטשן‪.‬‬
‫שפעט‪.‬‬

1 yom tov season. 14 days. 24 meals.

The time to start
cooking is now

29 cu. ft

Lower-right storage
converts from freezer
to refrigerator for
more flexibility and
organization.

30 cu. ft

Easily store your
favorite yom tov
food with
extra-large
capacity and many
useful features.

30” range
6 cu. ft oven

Upgrade your yom tov
prep with a new, powerful,
slide-in oven.

Great deals on appliances.
Buy yours now so you can start stocking up.
And enjoy your yom tov fully.

845-517-0973 Large display in showroom

1003 MacArthur Blvd, Sun: phone orders only
Mahwah, NJ 07430 Mon - Thur: 9:30am - 6:30pm

Fri: 9:30am - 1pm


Click to View FlipBook Version