ชุดวิชา

9.1 การคิดราคาตน้ ทนุ และกำหนดราคาขาย

การคดิ ราคาต้นทนุ และการคำนวณรายได้
ต้นทุนในการผลิตสินค้า เป็นปัจจัยสำคัญที่ผู้เลี้ยงผึ้งชันโรงควรทราบ เพ่ือใช้เป็นฐานในการ

ตดั สินใจในการลงทนุ ประกอบดว้ ย
1. วสั ดุและอปุ กรณ์ หมายถึง

1.1 วัสดุอุปกรณ์สำหรบั ทำหีบเลย้ี งผง้ึ เชน่ ไม้ ตะปู สงั กะสี
1.2 วัสดกุ ารบรรจภุ ณั ฑ์ เชน่ ขวดสวยงามแบบต่างๆ
2. คา่ จ้าง หมายถึง คา่ จ้างประกอบรงั ผ้งึ ตอ่ 1 ชุด
3. ค่าโสหุ้ย หมายถงึ ค่าใชจ้ ่าย อื่น ๆ ท่ีเกย่ี วข้องในการเล้ียงผึ้ง เช่น ค่าขนส่ง ค่าสื่อสภาพของอุปกรณ์ ค่า
น้ำค่าไฟฟ้า ค่าโฆษณาประชาสัมพันธ์ เป็นต้น ดังน้ันการตัดสินใจเล้ียงผึ้งชันโรง เพื่อความคุ้มรายได้ หรือ
เลย้ี งเพื่อใชบ้ รโิ ภคในครวั เรอื น โดยมสี ตู รในการคดิ ดงั นี้

สตู รในการคดิ ต้นทนุ การผลติ = วัตถุดบิ +แรงงาน+ค่าโสหุ้ย

กำไร = จำนวนผลผลิต (ทง้ั ปี) x ราคาขาย – ตน้ ทุนการผลติ

กำไรตอ่ เดือน= (จำนวนผลผลติ (ท้ังปี)x ราคาขาย)– ตน้ ทนุ การผลติ
12 เดอื น

9.2 การจัดจำหน่าย

การจดั จำหนา่ ยน้ำผึง้
การจดั จำหน่ายนำ้ ผึ้ง สามารถทำไดห้ ลายรปู แบบดงั นี้

1. รวมกลุ่มผู้เล้ียงผึ้ง เพ่ือการรวมกลมุ่ ต่อรองราคา สำหรับขายส่งโรงงานแปรรปู ผลิตภัณฑ์อาหาร
ยา และเคร่อื งสำอาง

2. ขายปลีกทีก่ ลมุ่ โดยราคาขายจะต้องขายเทา่ กบั ราคาขายของร้านค้าที่รับซอื้ ของกล่มุ อาชพี
3. หากไม่มีการลงทุนหรือการจัดต้ังกลุ่ม ผู้เล้ียงสามารถขายปลีกหรือจัดจำหน่ายตามวิธีการต่างๆ
ดังกล่าวได้ แตถ่ า้ มกี ารจดั ตั้งกลุ่มทกุ คนกต็ ้องปฏบิ ัตติ ามกติกาของกล่มุ นนั้ ๆ
ประโยชนท์ ีไ่ ดร้ ับจากการรวมกลุม่
1. เพิ่มอำนาจต่อรองการรวมกลุ่มเป็นอันเหน่ึงอันเดียวกันย่อมเป็นการเพ่ิมพลังทางธุรกิจของ
สมาชิก
2. เพ่ิมขนาดของตลาดเมือ่ ผลติ สินค้าไดม้ ากขนึ้ สามารถรองรับตลาดทีก่ วา้ งขวางมากข้นึ

ชุดวชิ าการเลย้ี งผึง้ ชนั โรง

3. รว่ มกันสร้างแนวความคิดใหมๆ่ ในการพฒั นาผลติ ภัณฑ์การปรับปรุงคณุ ภาพ

หลักการตลาด ซ่งึ ประกอบด้วยหลกั 4P ดงั นี้
1. ผลติ ภณั ฑ์ (Product) จะต้องแปลกใหมม่ ีคุณภาพสนองความตอ้ งการของผู้บริโภค
2. สถานท่จี ำหน่าย (Place) ขนึ้ กบั ชนิดของสินคา้ ต้องเปน็ สถานท่ีที่ลกู คา้ มองเหน็ ชัดเจนสะดุดตา
3. การโฆษณาประชาสัมพันธ์และการใช้สอ่ื ตา่ งๆเพือ่ เผยแพรส่ ินคา้ (Promotion)
4. ราคา (Price) การกำหนดราคาขายต้องพิจารณาอย่างรอบคอบซึ่งต้องรวมทุนทั้งหมดได้แก่วัตถุดิบ
แรงงานดอกเบย้ี ภาษีคา่ เสอ่ื มราคาค่าโฆษณาประชาสมั พันธแ์ ละกำไร

9.3 การจัดทำบญั ชรี ายรบั - รายจ่ายเบื้องต้น

การจัดทำบญั ชีรบั -จา่ ยเบ้ืองตน้ ช่วยให้ทราบถึงผลการดำเนนิ งานธรุ กิจตา่ งๆจะได้ทราบถึง
ผลกำไรขาดทนุ มากน้อยเพียงใดเพื่อจะไดน้ ำผลการดำเนนิ การปฏิบตั ิงานมาปรับปรุงแก้ไขตอ่ ไป

บัญชรี ับ – จ่ายประจำเดือน มกราคม พ.ศ. 2565

วันที่ รายรับ จำนวนเงิน วนั ท่ี รายจา่ ย จำนวนเงนิ

1 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผ้ึง 1,500 - 1 ม.ค. 2565 ค่าแรง 300 -
6 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผึง้ 500 - 6 ม.ค. 2565 200 -
คา่ อุปกรณ์ใส่
7 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผง้ึ 500 - นำ้ ผึ้ง
8 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผง้ึ 500 -
9 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผง้ึ 500 -
10 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผึ้ง 500 -
11 ม.ค. 2565 ขายนำ้ ผึ้ง 500 -

รวม 4,500 - รวม 500 -

ชุดวิชาการเลี้ยงผึ้งชนั โรง

แบบทดสอบความรหู้ ลงั เรียน
ชดุ วิชา การเลี้ยงผ้ึงชนั โรง

คำชแ้ี จง ให้ผเู้ รียนเลือกคำตอบที่ถูกท่ีสุด เพียงคำตอบเดียว โดยทำเคร่ืองหมาย x ลงในกระดาษคำตอบ
ข้อสอบมีท้ังหมด 30 ข้อให้ตอบทุกข้อ คะแนนเต็ม 30 คะแนนเวลา 45 นาที

1. ผ้ึงมกี ี่ชนิด 4. ผึ้งตวั ผู้ มีหนา้ ท่ี ขอ้ ใด
ก. 2 ชนิด ก. หาอาหาร
ข. 3 ชนดิ ข. ผสมพันธ์ุ
ค. 4 ชนดิ ค. ปกปอ้ งรัง
ง. 5 ชนิด
ง. ทำความสะอาดรัง
2. ครอบครวั ผ้ึงประกอบด้วย 3 วรรณะ ขอ้ ใด
ไมใ่ ช่ 5. ข้อตอ่ ไปนี้เปน็ การพัฒนาวงจรชวี ติ
ก. ผง้ึ งาน 4 ระยะของผ้งึ ยกเวน้
ข. ผึ้งตัวผู้ ก. ไข่
ค. นางพญาผง้ึ ข. หนอน
ง. ผงึ้ นางพญา ค. ดกั แด้
ง. ด้วง

3. ประชากรในรังผึ้งหนง่ึ รังมีผ้งึ นางพญา 6. ข้อใด คือ อาหารรองของผ้ึง
ก่ีตัว ก. ดอกไม้ป่า
ก. หนง่ึ ตวั ข. ดอกไมว้ ัชพชื
ข. หลายตวั ค. ดอกไมผ้ กั
ค. 500 - 800 ตวั ง. ดอกไมผ้ ลไม้
ง หนึ่งตวั ขึน้ ไป

ชุดวชิ าการเลยี้ งผง้ึ ชนั โรง

7. เซลล์สืบพันธเุ์ พศผู้ของดอกไม้ทผี่ ึ้งไปคลกุ เคลา้ 11. ข้อใดไม่เป็นศตั รขู องผึง้ โพรงไทย

ตดิ ขามากบั ผง้ึ เรยี กว่า อะไร ก.ไร

ก. นำ้ ผงึ้ ข.มดแดง

ข. นมผ้ึง ค. จงิ้ จก

ค. เกสรผงึ้ ง. ผีเส้ือ

ง. พรอพอลิส

12. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ประโยชน์ของน้ำผ้ึง

8. ส่วนสำคัญทสี่ ุดในการเลอื กสถานทีเ่ ลยี้ งผึ้งโพรง ก. ใช้ผสมยา

ไทยคือ ข้อใด ข.ใช้ผสมอาหารและเครื่องด่ืม

ก. แหลง่ นำ้ ค. ใชผ้ สมในเครื่องสำอาง

ข. ดอกไม้ผัก ง. ใช้ผสมยาใหเ้ ด็กอ่อน

ค. ดอกไมว้ ชั พชื

ง. ดอกไมผ้ ลไม้ 13. ขอ้ ใดเปน็ คุณสมบตั ิของน้ำผง้ึ

ก. บำรุงสมอง

9. ผ้งึ โพรงไทยชอบทำรังในพื้นทีท่ ี่มลี ักษณะ ข. ยาอายุยืน

อยา่ งไรมากทสี่ ดุ ค. รกั ษาโรคความจำเสื่อม

ก. พ้นื ทปี่ ลกู ผัก ง. รกั ษาโรคขอ้ กระดูกเสอื่ ม

ข. พ้ืนที่สวนลำไย

ค. พนื้ ท่ที ี่มีการเผาป่า 14. ส่วนสำคัญที่สดุ ในการเลือกสถานที่ เลยี้ งผึ้งโพรง

ง . พ้ืนทท่ี ีไ่ มม่ ีสารเคมี ไทยคือ ข้อใด

ก. แหล่งน้ำ

10. หลังจากผ้ึงโพรงเข้ารังแล้ว ควรตรวจตรา ข. ดอกไมผ้ ัก

สภาพรงั สัปดาหล์ ะก่ีครั้ง ค. ดอกไมว้ ชั พืช

ก. สปั ดาหล์ ะ 1-2 คร้งั ง. ดอกไมผ้ ลไม้

ข. 2 สัปดาห์ 1 ครง้ั

ค. 3 สปั ดาห์ 1 ครัง้

ง. เดอื นละ 1 ครั้ง

ชดุ วิชาการเลี้ยงผงึ้ ชันโรง

15. การเกบ็ นำ้ ผงึ้ ควรเกบ็ ชว่ งใดดีทส่ี ุด 19. การทำฝารังเลยี้ งผง้ึ ทีป่ ิด-เปดิ ควร
ก. ฤดูดอกไมโ้ รย อยู่ทางดา้ นใด
ข. ฤดดู อกไมบ้ าน ก. ขา้ งหนา้
ค. ฤดูดอกเร่ิมผลิดอก ข. ด้านบน
ง. ได้ทุกฤดู ค. ด้านหลัง
ง. ดา้ นใดกไ็ ด้
16. ตอ้ งการเลยี้ งผึ้งโพรงไทยควร
ทำอย่างไรเปน็ ลำดับแรก 20. หลงั จากผึ้งโพรงเขา้ รงั แลว้ ตรวจตรา
ก. วางแผนอยา่ งเปน็ ระบบ สภาพภายในอยา่ งไร
ข. ทำรังเลย้ี ง ก. ตรวจดผู ึ้งนางพญาว่าปกติดีหรือไม่
ค. หาแหล่งอาหาร ข. ถ้าสภาพภายในรงั ขาดน้ำหวานกใ็ ห้นำ้ เช่อื ม
ง. หางบประมาณ แทน
ค. ตรวจดูการวางไข่ของผงึ้ นางพญาว่า
17. ผึง้ โพรงไทยชอบเขา้ ทำรังในรัง สมำ่ เสมอเพียงใด
ที่มลี กั ษณะใด ง. ถกู ทกุ ข้อ
ก. กลอ่ งไมเ้ กา่
ข. กลอ่ งไม้ใหม่ 21. การล่อผึง้ โพรงเขา้ รงั วิธบี ังคบั ควรทำเวลาใดดี
ค. กล่องพลาสตกิ ทส่ี ุด
ง. กล่องขยะ ก. กลางวนั
ข. กลางคนื
18. การทำรงั ผึ้งให้เปน็ รปู ตวั H ทห่ี น้าช่อง ค. ตอนหวั รงุ่
ทางเข้าของผ้ึงเพื่ออะไร ง. ตอนหัวคำ่
ก. เพื่อให้ผง้ึ บนิ มาพกั ก่อนเข้ารงั
ข. เพ่ือใหผ้ ึ้งวางนำ้ หวาน 22. การลอ่ ผ้งึ โพรงเขา้ รงั แบบธรรมชาติ
ค. เพ่ือความสวยงาม ทำอยา่ งไร
ง. เพือ่ ใหผ้ งึ้ วางไข่ ก. ใช้เสน่ห์ผ้ึงทำจากขผี้ ้ึงทาทรี่ ัง
ข. ต้ังรงั ไวใ้ กลใ้ ต้ตน้ ไม้
ค. ทานำ้ มนั เคร่ืองท่ีเสา
ง. เอานำ้ หวานมาใส่ในรัง

ชดุ วชิ าการเล้ียงผ้งึ ชันโรง

23. การนำผึง้ นางพญามาใส่ในรังเป็นการ ลอ่ ผ้ึง 27.การทำกลอ่ งหรือรังเลยี้ งผ้ึงโพรงไทย ควรทำ
เข้ารงั แบบใด สว่ นประกอบใดอันดบั แรก
จ. แบบบังคับ ก. ฐาน
ฉ. แบบธรรมชาติ ข. ตวั
ช. แบบวางแผน ค. ฝา
ซ. แบบทางการ ง. ฐาน

24. ถ้าเลี้ยงผ้ึงโพรงไทยแบบไม่ไดว้ างแผนจะมีผล 28. ขวดบรรจุและฝาปดิ ควรตม้ ด้วยน้ำสะอาดเดือด
อย่างไร ก่อี งศา
ก. กำไรนอ้ ย ก. 70 องศา
ข. ขาดทนุ ข. 80 องศา
ค. เสียเวลา ค. 90 องศา
ง. ประสบความสำเร็จนอ้ ย ง. 100 องศา

25. ถ้าเลือกใช้อุปกรณก์ ารทำรังผ้ึงไมเ่ หมาะสมจะ 29. การเกบ็ นำ้ ผง้ึ ไมค่ วรเก็บฤดใู ด
มีผลอย่างไร ก. ฤดูฝน
ก. งานจะออกมาไม่ดีเท่าทีค่ วร ข. ฤดรู อ้ น
ข. อาจทำใหผ้ ใู้ ช้เกดิ อันตรายได้ ค. ฤดูหนาว
ค. ไมม่ ีปัญหาถา้ ผใู้ ช้รู้จักระมัดระวงั ง. ฤดูแลง้
ง. ทำใหร้ วู้ า่ เครื่องมือบางอย่างใช้แทนกนั ได้
30. การคิดตน้ ทนุ การผลิต คือข้อใด
26. ข้อใดไม่ใช่ประโยชน์ของการเล้ยี งผ้งึ โพรงไทย ก. ต้นทุนการผลติ = วตั ถุดิบ+แรงงาน+คา่
ก. ใชค้ วามคดิ สรา้ งสรรค์ โสห้ยุ
ข. เปน็ การอนุรกั ษ์ทรัพยากรธรรมชาติ ข. ต้นทุนการผลติ = จำนวนผลผลติ (ทั้งปี) x
ค. ใชเ้ วลาว่างใหเ้ ป็นประโยชน์ ราคาขาย
ง. ใช้วัสดเุ หลือใช้ใหเ้ ปน็ ประโยชน์ ค. ตน้ ทุนการผลติ =จำนวนผลผลติ (ท้งั ปี) x
แรงงาน
ง. ตน้ ทุนการผลติ = วตั ถุดบิ +แรงงาน

ชดุ วชิ าการเลย้ี งผ้ึงชันโรง

บรรณานุกรม

กนั ยา สุวรรณแสง.จิตวิทยาทวั่ ไป.พมิ พค์ รงั้ ท่ี 5.กรงุ เทพฯ:อกั ษรพทิ ยา,2544.
การศกึ ษานอกโรงเรยี น,กรม.การบริหารจดั การส่ือการเรียนการสอน.กรงุ เทพฯ :

หน่วยศกึ ษานิเทศก์ กรมการศกึ ษานอกโรงเรยี น,2544.
_______. การพฒั นาส่ือการศึกษานอกโรงเรยี น :อดีต ปัจจบุ นั อนาคต.: ม.

ป.ท.,ม.ป.ป.
_______. การศึกษาตามอธั ยาศยั แนวความคิดและประสบการณ์.กรุงเทพฯ :โรง

พมิ พอ์ งคก์ ารรบั สง่ สนิ คา้ และพสั ดภุ ณั ฑ(์ ร.ส.พ.),2544.
_______. แนวทางการพฒั นาและจดั หาส่ือการเรียนรู้ ตามหลกั เกณฑแ์ ละวิธีการ

จดั การศึกษานอกโรงเรียน ตามหลกั สตู รการศึกษาขนั้ พื้นฐานพทุ ธศกั ราช
2544 หมวดวิชาพฒั นาอาชีพ.กรุงเทพฯ : โรงพมิ พอ์ งคก์ ารรบั สง่ สนิ คา้ และ
พสั ดุภณั ฑ์
( ร.ส.พ. ),2546.
กดิ านนั ทม์ ลทิ อง. เทคโนโลยีและการส่ือสารเพ่ือการศึกษา.กรงุ เทพฯ :
อรุณการพมิ พ,์ 2548.
กญุ ชรี คา้ ขาย. จิตวิทยาการเรียนการสอน. กรุงเทพฯ :คณะครุ ุศาสตร์ สถาบนั ราชภฎั -
สวนสนุ นั ทา,2540.
จรยิ า เหนียนเฉลย.เทคโนโลยีการศึกษา.กรุงเทพฯ:ศนู ยส์ อ่ื เสรมิ กรงุ เทพฯ,2546.
ฉลองศรี พลโยธา.“ กระบวนการเรยี นรตู้ ามอธั ยาศยั เพอ่ื ความเขม้ แขง็ ของชมุ ชน ”
ชีววิทยาของผึง้ .กรุงเทพฯ:สานกั พมิ พแ์ หง่ จุฬาลงกรณ์มหาวทิ ยาลยั ,2555.
ชยั ยศ อมิ่ สุวรรณ์. “การศกึ ษาตามอธั ยาศยั : การศกึ ษาทห่ี ลากหลายและตามใจผเู้ รยี น ”

ชดุ วิชาการเล้ยี งผง้ึ ชนั โรง

เฉลยแบบทดสอบความรู้กอ่ นเรยี น - หลังเรยี น
ชุดวิชา การเลยี้ งผ้ึงชนั โรง ตามหลกั สูตรวชิ าชพี ระยะส้นั

ข้อสอบมีท้ังหมด 30 ข้อ

1. ง. 5 ชนิด 16. ก. วางแผนอยา่ งเป็นระบบ
2. ค. นางพญาผง้ึ 17. ก. กลอ่ งไมเ้ ก่า
3. ก. หนงึ่ ตัว 18. ก. เพื่อใหผ้ ึ้งบนิ มาพกั ก่อนเขา้ รงั
4 ข. ผสมพันธุ์ 19. ก. ดา้ นหลงั
5. ง. ด้วง 20. ง. ถูกทุกข้อ
6. ก. ดอกไมป้ า่ 21. ก. กลางวัน
7. ค. เกสรผงึ้ 22. ก. ใช้เสนห่ ผ์ ้งึ ทำจากขผ้ี ง้ึ ทาทรี่ งั
8. ก. แหลง่ น้ำ 23. ก. แบบบงั คับ
9. ง. พ้ืนที่ที่ไม่มสี ารเคมี 24. ง. ประสบความสำเรจ็ น้อย
10. ก. สปั ดาห์ละ 1-2 ครัง้ 25. ก. งานจะออกมาไมด่ ีเท่าทค่ี วร
11. ง. ผีเส้ือ 26. ก. ใชค้ วามคดิ สร้างสรรค์
12. ง. ใช้ผสมยาใหเ้ ด็กอ่อน 27. ค. ฝา
13. ง. รกั ษาโรคขอ้ กระดกู เสือ่ ม 28. ง. 100 องศา
14. ก. แหล่งนำ้ 29 ก. ฤดูฝน
15 . ก.ฤดูดอกไม้โรย 30. ก. ตน้ ทุนการผลิต = วตั ถุดบิ
+แรงงาน+ คา่ โสหุย้

ชดุ วิชาการเลย้ี งผ้งึ ชันโรง

คณะผจู้ ัดทำ

ท่ีปรึกษา

1. นายไพโรจน์ หมีนหวงั ประธานกรรมการสถานศึกษา
2. นางหทยั กาญจน์ วฒั นสิทธ์ิ ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา
3. นายสุไลมาน มซู อ ปราชญ์/ภมู ิปัญญา

คณะทำงาน สงิ หะ ครผู ้ชู ว่ ย
1. นายนุรอัสวาน วจอี ิสมยั ครอู าสาสมัครการศึกษานอกโรงเรยี นประจำตำบลริโก๋
2. นางสาวมธรุ า สิงหะ ครูอาสาสมคั รการศกึ ษานอกโรงเรยี น
3. นางยามลี ะห์ ประจำศนู ยก์ ารเรียนชมุ ชนตำบลรโิ ก๋

เรยี บเรียง / จัดพิมพ์ / บรรณาธกิ าร ครูอาสาสมัครการศกึ ษานอกโรงเรียนประจำตำบลรโิ ก๋

1. นางสาวมธรุ า วจีอสิ มัย

ชดุ วิชาการเล้ียงผึ้งชันโรง

ชดุ วชิ าการเลี้ยงผ้งึ ชนั โรง