หน่วยที่ 1ไฟฟ้าและเครื่องใช้ไฟฟ้าในสำนักงาน

ไฟฟ้าและเครื่องใช้ไฟฟ้า
ในบ้านและสำนักงาน

แหล่งกำเนิดไฟฟ้า
เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน
เครื่องใช้ไฟฟ้าในสำนักงาน

สมรรถนะประจำหน่วย
มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับไฟฟ้าและเครื่องใช้ไฟฟ้า

ในบ้านและสำนักงาน

สมรรถนะการเรียนรู้

บอกแหล่งพลังงานไฟฟ้าได้
อธิบายการผลิตพลังงานไฟฟ้าได้
อธิบายหลักการทำงานของเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน
อธิบายการหลัการทำงานของเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทให้แสงสว่าง
อธิบายการหลัการทำงานของเครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทให้พลังงานกล

สมรรถนะการเรียนรู้

ทดลองใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าสำนักงานบางชนิดได้
อธิบายหลักการทำงานของเครื่องใช้ไฟฟ้าสำนักงานบางชนิดได้
สามารถใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าสำนักงานได้อย่างคล่องแคล่วได้
มีคุณธรรม จริยธรรมในฐานะช่างซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้าได้
มีจรรยาบรรณวิชาชีพในฐานะผู้จำหน่ายเครื่องใช้ไฟฟ้าได้

นักศึกษารู้จักเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน
และสำนักงานหรือไม่

ไม่รู้จักเลย
รู้จักบ้างบางประเภท
ไม่รู้จัก
ไม่แน่ใจ



1. แหล่งพลังงานไฟฟ้า

1.1 เซลล์ไฟฟ้าเคมี 1.3 เครื่องกำเนิดไฟฟ้า

เซลล์ไฟฟ้าเคมีชนิดประจุใหม่ไม่ได้ 1.4 การผลิตพลังงานไฟฟ้า
เซลล์ไฟฟ้าเคมีชนิดประจุไฟฟ้า
ใหม่ได้ โรงไฟฟ้าพลังน้ำ
เซลล์เชื้อเพลิง โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อน

1.2 เซลล์สุริยะ โรงไฟฟ้ากังหันก๊าซ
โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนร่วม
โรงไฟฟ้าดีเซล

โรงไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์

เซลล์ไฟฟ้าเคมี

เป็นแหล่งผลิตพลังงานไฟฟ้าจากปฏิกิริยาเคมี

ขั้วไฟฟ้า (ส่วนใหญ่เป็นโลหะนำไฟฟ้าได้)
อิเล็กโทรไลต์ (เป็นสารละลายที่นำไฟฟ้าได้)

แบตเตอรี่รถยนต์

ถ่านไฟฉาย

เซลล์ไฟฟ้าเคมีชนิดประจุไฟฟ้าใหม่ไม่ได้

เช่น ถ่านไฟฉายชนิดธรรมดา ถ่านแอลคาไลน์
เมื่อใช้ไปนานๆพลังงานไฟฟ้าจะลดลงจนกระทั่งใช้ไม่ได้จนต้องทิ้งไป

เรามักใช้คำว่า

ถ่านไฟฉายธรรมดามีอายุการใช้งานสั้นกว่าแต่ราคาถูกกว่า
ถ่านแอลคาไลน์

ที่นิยมใช้ปัจจุบันมีขนาดเล็กใช้กับ นาฬิกาข้อมือ
เครื่องคิดเลข และเครื่องเล่นเกม

เซลล์ไฟฟ้าเคมีชนิดประจุไฟฟ้าใหม่ได้

หรือที่เรียกว่า "ชาร์จไฟได้"

คือ แบตเตอรี่รถยนต์ เมื่อใช้ไปนานๆประจุไฟฟ้าภายในแบตเตอรี่จะอ่อนหรือ
หมดแต่สามารถนำไปประจุไฟฟ้าใหม่ได้

สังเกตคำว่า Rechargeable แปลว่า ประจุไฟฟ้าใหม่ได้ หรือ ชาร์จใหม่ได้

ความต่างศักย์ 1.2 โวลต์

ส่วนประกอบสำคัญคือ ขั้วไฟฟ้า ใช้แคดเมียมเป็นขั้วลบ(-)

ใช้นิกเกิลออกไซด์เป็นขั้วบวก(+)

ใช้สารละลายเบส เช่น โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์(KOH)เป็นอิเล็กโทรไลต์
สามารถประจุไฟฟ้าได้ ประมาณ 300 ครั้ง

ข้อใดคือเซล์ไฟฟ้าเคมีชนิดประจุไฟฟ้าใหม่ได้

เครื่องเล่นเกม แฟลชถ่ายรูป นาฬิกาข้อมือ

เซลล์เชื้อเพลิง

เป็นแหล่งกำเนิดไฟฟ้าใน ยานอวกาศ

สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าออกมาได้ตลอดเวลาที่มีเชื้อเพลิงป้อนเข้าไป

เช่น เซลล์เชื้อเพลิงไฮโดรเจน-ออกซิเจนเป็นเซลล์เชื้อเพลิงที่ใช้ไฮโดรเจนเป็นเชื้อเพลิง

ใช้คาร์บอนเป็นขั้วไฟฟ้าและใช้โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์เป็นอิเล็กโทรไลต์

ไฮโดรเจน + ออกซิเจน น้ำ + พลังงานไฟฟ้า
2H + O 2H O + E

22 2

คาร์บอนเป็น.....อิเล็กโทรไลต์

ถ
ูก ผิด

เซลล์สุริยะ

คือ ผลของความสำเร็จอย่างหนึ่งของนักวิทยาศาสตร์ ที่สามารถนำพลังงานจาก
แสงอาทิตย์ มาเปลี่ยนให้เป็นกระแสไฟฟ้าได้โดยตรง

ประกอบด้วยแผ่นสารกึ่งตัวนำ 2 ชั้น คือ

ชั้นบนเป็นสารซิลิคอน (Si) เจือด้วยฟอสฟอรัส (P)
ชั้นล่างเป็นสารซิลิคอน (Si) เจือด้วยโบรอน (B)

ชั้นบนจะบางกว่าชั้นล่าง

เมื่อแสงอาทิตย์ตกกระทบกับแผ่นบนเกิด ความต่างศักย์ไฟฟ้า ระหว่างแผ่นสารกึ่ง
ตัวนำทั้งสอง

ดังนั้น ถ้าต่อสายไฟระหว่างแผ่นสารทั้งสองจะมีกระแสไฟฟ้าไหลจากชั้นล่างไปตามสายไฟไปยัง
แผ่นสารชั้นบน

สัญลักษณ์ของธาตุ "ซิลิคอน" คือ???




........................

เซลล์สุริยะ

ปริมาณของกระแสไฟฟ้าที่ได้จากเซลล์สุริยะ มากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับ
ความเข้มของแสงอาทิตย์ ที่ตกกระทบบนเซลล์

ช่วงที่มีแสงแดดจ้าที่สุด เซลล์สุริยะจะให้กระแสไฟฟ้าได้มากที่สุด

เมื่อนำเซลล์สุริยะหลายๆเซลล์มาต่อกันแบบขนาน จะได้ปริมาณกระแสไฟฟ้ารวมกันมากขึ้น

การนำพลังงานไฟฟ้าจากเซลล์สุริยะไปใช้กับเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ ตามบ้านเรือน ต้องแปลงกระแส
ไฟฟ้าที่เก็บสะสมไว้ในแบตเตอรี่ ซึ่งเป็นไฟฟ้ากระแสตรงให้เป็นกระแสไฟฟ้าที่ใช้ตามบ้านเรือน

ส่วนใหญ่เป็นกระแสไฟฟ้าแบบสลับก่อน

เซลล์สุริยะ

แผงเซลล์สุริยะ แบตเตอรี่ 12 V เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้ไฟฟ้ากระแสตรง
เครื่องแปลงไฟฟ้ากระแสตรงเป็น
ไฟฟ้ากระแสสลับ
เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้ไฟฟ้ากระแสสลับ

เครื่องกำเนิดไฟฟ้า

พลังงานไฟฟ้าที่ใช้ตามบ้านเรือนส่วนใหญ่มาจากเครื่องกำเนิดไฟฟ้าในโรงไฟฟ้า ซึ่งผลิตกระแส
ไฟฟ้าโดยอาศัยหลักการ เหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้า

กระแสไฟฟ้าในขดลวดตัวนำเกิดจากการที่มีการเปลี่ยนแปลงฟลักซ์แม่เหล็กที่ผ่านขดลวดตัวนำเรียก
การทำให้เกิดกระเกิดกระแสไฟฟ้าลักษณะนี้ว่า การเหนี่ยวนำแม่เหล็กไฟฟ้า (Eletro Magnetic
Induction) และเรียกกระแสไฟฟ้าที่เกิดจากวิธีนี้ว่า กระแสไฟฟ้าเหนี่ยวนำ (Inducedcurrent)

Direction of Movement

Magnet

เครื่องกำเนิดไฟฟ้า

กระแสไฟฟ้าที่ได้จากเครื่องกำเนิดไฟฟ้าจะเป็น ไฟฟ้ากระแสสลับหรือไฟฟ้ากระแสตรง ขึ้นอยู่
กับวิธีการต่อสายไฟเข้ากับปลายของขดลวดเครื่องกำเนิดไฟฟ้า

ต่อสายไฟเข้ากับขดลวดเครื่องกำเนิดไฟฟ้าโดยตรงจะได้ ไฟฟ้ากระแสสลับ
ต่อโดยการสลับสายไฟทุกครึ่งรอบของขดลวดจะได้ ไฟฟ้ากระแสตรง

โดยปกติเครื่องกำเนิดไฟฟ้าที่ผลิตพลังงานไฟฟ้าปริมาณมากๆ จะเป็นชนิดที่เรียกว่า 3 เฟส
คือ แกนที่หมุนของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าจะมีขดลวด 3 ชุด พันไว้บนแกนเดียวกัน
ในระนาบต่างกันและปลายของขดลวดแต่ละชุดจะต่อกับสายไฟ

พลังงานไฟฟ้าของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าจะขึ้นอยู่กับ ปริมาณ หรือ จำนวนรอบของขดลวด

เครื่องกำเนิดไฟฟ้าที่ผลิตพลังงานไฟฟ้าปริมาณ
มากมักจะเป็นชนิดที่เรียกว่ากี่.......เฟส


=3 =4

=2

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

1.
น้ำปริมาณมากๆเมื่อตกจากที่สูงลงมากระทบโขดหินหรือสิ่งกีดขวางจะ

เกิด พลังงานศักย์ ซึ่งจะมีมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปริมาณของน้ำ
และระดับของน้ำ

เมื่อน้ำเปลี่ยนจากระดับสูงเป็นระดับที่ต่ำกว่า พลังงานศักย์ ที่มีอยู่จะ
เปลี่ยนเป็น พลังงานจลน์ สามารถนำไปใช้ประโยชน์ในกิจกรรมต่างๆ

เช่น การผลิตกระแสไฟฟ้า

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

เกิดจากการเปลี่ยนแปลงไอน้ำที่มีแรงดันมากพอ จะทำให้กังหันของ
เครื่องกำเนิดไฟฟ้าทำงาน และผลิตกระแสไฟฟ้าออกมา
การผลิตกระแสไฟฟ้าวิธีนี้ ต้องใช้เชื้อเพลิงที่ทำให้พลังงานความร้อน
เป็นปัจจัยสำคัญ เช่น ถ่านหิน น้ำมันเตา ก๊าซธรรมชาติ

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

ใช้แรงดันจากก๊าซที่ร้อนจัด และมีความดันสูงไปทำให้แกนของเครื่อง
กำเนิดไฟฟ้าหมุน

วิธีการที่จะทำให้ได้ ก๊าซที่มีความร้อนและความดันสูงนั้น ทำได้โดยอัดอากาศให้มี
ปริมาณเล็กลงอย่างรวดเร็ว ทำให้อุณหภูมิภายในของอากาศสูงขึ้น เมื่อฉีดเชื้อเพลิง
เช่น น้ำมันหรือก๊าซ บางชนิดเข้าไปผสมแล้ว จะทำให้เกิดการเผาไหม้อย่างรวดเร็ว
ได้ก๊าซที่ร้อนจัด และมีความดันสูง ถ้าผ่านก๊าซนี้เข้าไปยังกังหัน จะสามารถดัน
กังหันหมุนด้วยความเร็วที่สูงพอที่จะหมุนเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

คือการสร้างโรงไฟฟ้ากังหันก๊าซร่วมกับการสร้างโรงไฟฟ้าพลังงานไอน้ำ
รวมเรียกโรงไฟฟ้าทั้ง 2 ว่า โรงไฟฟ้าพลังงานความร้อนร่วม

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

คือ การเผาไหม้ของอากาศและน้ำมันกระบอกสูบของเครื่องยนต์ทำให้
เกิดแรงดันต่อลูกสูบ ทำให้ลูกสูบเคลื่อนที่และนำพลังงานกลนี้ไปหมุน

แกนของเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า
ใช้เชื้อเพลิงจาก ปิโตรเลียม และ ก๊าซธรรมชาติปริมาณมาก
ข้อเสีย ทำให้เกิดมลภาวะในบริเวณที่ใกล้เคียงกับโรงไฟฟ้า และ

ปัญหาการขาดแขลนเชื้อเพลิง

การผลิตพลังงานไฟฟ้า

เกิดขึ้นโดยยิงนิวตรอน(n) เข้าไปชนนิวเคลียส(N) ของเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ เช่น ยูเรเนียม 235

นอกจากได้พลังงานความร้อนจากปฏิกิริยาแล้ว ยังได้นิวตรอนใหม่เกิดขึ้น และนิวตรอนที่เกิด
ใหม่จะชนกับนิวเคลียสอื่นๆของเชื้อเพลิงนิวเคลียสต่อไปเรื่อยๆเป็น ปฏิกิริยาลูกโซ่

พลังงานความร้อนที่ได้จากปฏิกิริยานิวเคลียร์ ทำให้น้ำกลายเป็นไอ และใช้ไอน้ำไป
หมุนกังหันที่ติดกับแกนเครื่องกำเนิดไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าจำนวนมากออกมา

หมายเหตุ ต้นทุนการผลิตต่ำ แต่ค่าใช้จ่ายในการสร้างโรงไฟฟ้าสูงมาก

นักศึกษาคิดว่าปัจจุบันโรงไฟฟ้าในประเทศไทย
ใช้ระบบโรงไฟฟ้าแบบใดมากที่สุด



เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน

เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภท เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภท
ให้ความร้อน ให้แสงสว่าง

เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภท
ให้พลังงานกล

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

เมื่อกระแสไฟฟ้าไหลผ่านความต้านทานใดๆจะมีความร้อนเกิดขึ้น
มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับ
ปริมาณกระแสไฟฟ้า ความต้านทาน
เวลาที่กระแสไฟฟ้าไหลผ่าน
ดังนั้น เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทให้ความร้อนต้องใช้ ลวดต้านทานที่มีสมบัติเฉพาะ

ให้ความร้อนสูงเร็ว จุดหลอมเหลวสูง เช่น ลวดนิโครม ซึ่งโลหะผสม
นิกเกิล(Ni)และโครเมียม(Cr)

เตารีดไฟฟ้า เตาหุงต้มไฟฟ้า

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

แผ่นโลหะคู่สามารถนำมาใช้ทำเป็นเครื่องควบคุมอุณหภูมิของเครื่องใช้ไฟฟ้า
ต่างๆได้ โดยการปรับจุดที่จะสัมผัสกับแผ่นโลหะคู่

ถ้าต้องการให้เครื่องใช้ไฟฟ้ามีอุณหภูมิสูงจะต้องปรับจุดสัมผัสดันแผ่นโลหะคู่ให้
มาก เมื่อแผ่นโลหะคู่ร้อนจนถึงอุณหภูมิหนึ่ง แผ่นโลหะคู่จะโค้งออกไม่แตะ
จุดสัมผัส และเมื่อแผ่นโลหะคู่เย็นตัวลงจะเบนกลับมาตำแหน่งเดิมแตะ

จุดสัมผัสใหม่เกิดการไหลของกระแสไฟฟ้าใหม่อีก

เตาอบขนม หม้อหุงข้าว

เครื่องปิ้งขนมปัง

กระแสไฟฟ้าไหลผ่านความต้านทานใดๆจะมีความ
ร้อนเกิดขึ้นมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับ

ความต่างศักย์ไฟฟ้า พลังงานไฟฟ้า ความต้านทานไฟฟ้า

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

1. เตารีดไฟฟ้า

หลักการทำงาน กระแสไฟฟ้าไหลเข้าเตารีดโดยการเสียบปลั๊ก กระแส
ไฟฟ้าไหลผ่านขดลวดทองแดง(Cu)ในแผ่นแอสเบสตอส ความร้อนจะถูก
ถ่ายเทให้แผ่นพื้นเตารีด ทำให้แผ่นพื้นเตารีดร้อนแผ่นแอสเบสตอสร้อนขึ้น
ขณะเดียวกันแผ่นไบเมทอลที่ยึดแผ่นพื้นเตารีดจะร้อนขึ้นด้วย เมื่อแผ่นไบเมทอล

ได้รับความร้อนจะเกิดการงอตัวขึ้นเรื่อยๆตามปริมาณความร้อนที่ได้รับ
การงอตัวของแผ่นไบเมทอลจะส่งผลต่อแรงกดระหว่างหน้าสัมผัส ทำให้หน้าสัมผัสแยก
จากกัน และไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านลวดทองแดงส่งผลให้แผ่นพื้นเตารีดเย็นลง เมื่อ
แผ่นไบเมทอลเย็นลงจะเหยียดตรงตามเดิม ทำให้หน้าสัมผัสแตะกันอีกครั้ง กระแสไฟฟ้า

ก็จะไหลผ่านไปได้

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

1. เตารีดไฟฟ้า

แผ่นแอสเบสตอสและแผ่นพื้นเตารีดจะร้อนขึ้นอีกครั้งจนกระทั่งถึงความ
ร้อนที่ตั้งไว้ แผ่นไบเมทอลจะงอตัวทำให้ไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านขด
ลวดทองแดง ทำให้เตารีดที่เย็นตัวลงแล้วกลับมาร้อนขึ้นอีกครั้ง เมื่อ

แผ่นไบเมทอลเย็นตัวลง การทำงานจะสลับกันไปมาเรื่อยๆ

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

2. หม้อหุงข้าวไฟฟ้า

หลักการทำงาน เริ่มจากเสียบปลั๊กให้กระแสไฟฟ้าไหลเข้าสู่แผ่น
ความร้อน เมื่อแผ่นความร้อนได้รับกระแสไฟฟ้าจะเกิดความร้อนขึ้น
ความร้อนที่ได้รับจะถ่ายเทไปยังแผ่นหนึ่ง และส่งต่อไปยังหม้อหุงข้าวชั้นในเพื่อ
ให้ข้าวสุก เมื่อข้าวสุก ชุดควบคุมอุณหภูมิจะทำการตัดกระแสไฟฟ้าไปที่วงจรการ
อุ่นข้าว เป็นวงจรขนาดเล็กเกิดความร้อนน้อยเหมาะสำหรับอุ่น
ชุดความคุมอุณหภูมิประกอบด้วย แผ่นเฟอร์ไรต์ แท่งแม่เหล็กและสปริง
การทำงานของเครื่องควบคุมอุณหภูมิ เมื่อเรากดสวิตซ์เพื่อหุงข้าว คานบังคับจะดันแท่ง
แม่เหล็กที่ติดกับสปริงทำให้ติดกับแผ่นเฟอร์ไรต์ทำให้ความร้อนที่เกิดจากแผ่นความร้อน

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

2. หม้อหุงข้าวไฟฟ้า

สามารถส่งผ่านไปยังหม้อหุงข้าวชั้นในและข้าว ทำให้ข้าวสุก เมื่อข้าวสุก
น้ำที่เติมลงไปจะเปลี่ยนสถานะกลายเป็นไอน้ำร้อนภายในหม้อข้าวชั้นใน
ทำให้อุณหภูมิชั้นในหม้อหุงข้าวสูงขึ้น เป็นผลทำให้แผ่นเฟอร์ไรต์เสื่อมสภาพการ
เป็นแม่เหล็ก ทำให้แรงดึงดูดระหว่างแท่งแม่เหล็กกับแผ่นเฟอร์ไรต์ลดลงจน
น้อยกว่าแรงดันของสปริง ทำให้แผ่นเฟอร์ไรต์และแท่งแม่เหล็กแยกจากกัน

วงจรการหุงข้าวจึงถูกตัด และเข้าสูงวงจรการอุ่นข้าวต่อไป

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้ความร้อน

3. กระติกน้ำร้อนไฟฟ้า

หลักการทำงาน เริ่มจากเติมน้ำลงในกระติกชั้นใน จากนั้นก็เสียบ
ปลั๊กเพื่อให้กระแสไฟฟ้าไหลเข้าตัวกระติก ผ่านหลอดไฟไปยังขด

ลวดนิโครมซึ่งอยู่ด้านล่างของกระติก
เมื่อขดลวดนิโครมร้อน ความร้อนจะถูกถ่ายเทไปยังตัวกระติกชั้นใน ทำให้น้ำที่
อยู่ภายในได้รับความร้อน เมื่อความร้อนถึงค่าที่ตั้งไว้ ชุดควบคุมอุณหภูมิจะ

ทำการตัดกระแสไฟฟ้าออกจากขดลวดนิโครมเข้าสู่วงจรสำหรับอุ่น
ซึ่งเป็นวงจรขนาดเล็กต้องการกระแสไฟฟ้าเพียงเล็กน้อย ทำให้ได้ปริมาณความร้อนลด

น้อยลงไปด้วย จึงเหมาะสำหรับการอุ่น

ยกตัวเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านที่ให้ความร้อนมา 1 ชนิด

................................................

เครื่องไฟฟ้าประเภทแสงสว่าง

หลอดไฟที่ใช้ตามบ้านเรือนทั่วไปมี 2 ชนิด หลอดไฟฟ้าธรรมดา หลอดวาวแสง

1. หลอดไฟฟ้าธรรมดา

ประสิทธิภาพต่ำ พลังงานไฟฟ้าส่วนใหญ่สูญเสียไปให้ไส้หลอดซึ่งเป็น โลหะ
เนื่องจากมีพลังงานความร้อนทำให้ไส้หลอดร้อนโดยที่ไส้หลอดทำด้วยโลหะ
ทังสเตนหรือวุลแฟรม(W) เป็นโลหะมีจุดหลอดเหลวสูง ภายในหลอดบรรจุ
ก๊าซเฉื่อย เช่น อาร์กอน (Ar) ป้องกันไส้หลอดไม่ให้ขาดง่ายเกินไป ยืดอายุการ

ใช้งาน หลอดไส้มีทั้งแบบเกลียวและแบบเขี้ยว
ข้อเสีย สิ้นเปลืองกระแสไฟฟ้ามาก ต้องจ่ายค่าไฟฟ้าเพิ่มขึ้น โลหะทังสเตนจะทำปฏิกิริยา

ได้ดีกับออกซิเจน ทำให้เกิดออกไซด์ของโลหะที่เรียกว่า สนิม ทำให้ไส้หลอดขาดเร็ว

ฉะนั้นจึงต้องทำให้หลอดเป็นสุญญากาศและบรรจุก๊าซเฉื่อยเข้าไปป้องกันสนิมของไส้หลอด

เครื่องไฟฟ้าประเภทแสงสว่าง

2. หลอดวาวแสง

เมื่อก่อนเรียกว่า "หลอดเรืองแสง" ปัจจุบันเรียกว่า "หลอมวาวแสง" หรือ "หลอด
ฟลูออเรสเซนต์" (Fluorescent) วงจรประกอบด้วย บัลลาสต์และสตาร์ตเตอร์

หลอดวาวแสง มีส่วนประกอบที่แตกต่างจากหลอดไฟฟ้าธรรมดา คือ ภายใน
หลอดวาวแสงบรรจุไอปรอท(Hg) และที่ผิวด้านในของหลอดแก้วฉาบด้วยสาร
เคมีบางชนิดที่เปล่งแสงได้ เมื่อได้รับรังสีอัลตราไวโอเลต เรียกว่า สารวาวแสง

ที่ขั้วทั้ง 2 ของหลอดวาวแสงมีไส้หลอดทำหน้าที่ปลอดปล่อยอิเล็กตรอนให้วิ่งไปชนไอปรอท
ทำให้ไอปรอทปล่อยรังสีอัลตราไวโอเลตออกมา ซึ่งรังสีนี้จะถูกสารวาวแสงดูดกลืนไว้แล้ว

ปล่อยพลังงานแสงสว่างออกมา

เครื่องไฟฟ้าประเภทแสงสว่าง

2. หลอดวาวแสง

เมื่อเปิดสวิตซ์กระแส ประกอบด้วย ขั้วไฟฟ้า 2 ขั้ว ขั้วหนึ่งต่อกับ
ไฟฟ้าจะไหลจากแผ่น โลหะตัวนำไฟฟ้า อีกขั้วหนึ่งต่อกับแผ่น
โลหะคู่ผ่านก๊าซอาร์กอน โลหะคู่ ซึ่งประกอบด้วยตัวนำ 2 ชนิดที่
ไปยังโลหะตัวนำที่ปลาย ขยายตัวได้ไม่เท่ากัน เมื่อได้รับความร้อนจะ
ทำให้เกิดการโค้งงอ นอกจากนี้ภายในครอบ
อีกข้างหนึ่ง แก้วยังบรรจุก๊าซอาร์กอน

ขณะที่กระแสไฟฟ้าผ่านก๊าซอาร์กอนจะมีประกายไฟเกิดขึ้น ช่วยทำให้โลหะคู่ร้อนและโค้งงอมาแตะกับ
อีกขั้วหนึ่ง กระแสไฟฟ้าจึงไหลผ่านขั้วทั้ง 2 ได้โดยไม่ต้องผ่านก๊าซอาร์กอนจึงทำให้ความร้อนบนขั้ว
โลหะคู่ลดลงจากขั้วทั้ง 2 แยกออกจากกัน พร้อมกับกระแสไฟฟ้าจะลดลงอย่างรวดเร็วด้วย

เครื่องไฟฟ้าประเภทแสงสว่าง

2. หลอดวาวแสง

ภายในบัลลาสต์เป็นขดลวดพันอยู่บนแกนเหล็ก ทำหน้าที่ เพิ่มความต่างศักย์
ระหว่างปลายทั้ง 2 ของหลอดวาวแสง ขณะที่กระแสไฟฟ้าที่ไหลผ่านสตาร์ต
เตอร์ลดลงอย่างรวดเร็ว บัลลาสต์จะพยายามต้านการลดลงของกระแสไฟฟ้า
ในวงจรโดยการเหนี่ยวนำความต่างศักย์ระหว่างปลายทั้ง 2 ของหลอดวาว

แสงให้คงที่ หลอดจึงยังคงสว่างต่อไปจนกว่าจะปิดสวิตซ์

เครื่องไฟฟ้าประเภทแสงสว่าง

2. หลอดวาวแสง

ตัวอักษรและตัวเลขบนสตาร์ตเตอร์และบัลลาสต์ จะบอกให้ทราบถึงกำลัง
ไฟฟ้าที่จะนำไปใช้ให้เหมาะสมกับหลอดวาวแสง

สตาร์ตเตอร์ บัลลาสต์

การเลือกใช้อุปกรณ์ที่มีคุณภาพดีตามมาตรฐาน มอก. นอกจากจะใช้ได้ทนทานแล้ว ยังช่วยให้เกิด
ความปลอดภัยขณะใช้งานด้วย
หลอดวาวแสง
หลอดวาวแสง ขนาด 40 วัตต์ จะให้ความสว่างเท่ากับ
หลอดไฟฟ้าธรรมดา ขนาด 60 วัตต์ ประมาณ 4 หลอด หลอดไฟฟ้า
ธรรมดา

หลอดไฟฟ้าจะมีแสงสว่างมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับข้อใด

กระแสไฟฟ้า ชนิดของไส้หลอด

ชนิดของหลอด กำลังไฟฟ้า

พรุ่งนี้ เราจะนำแนวคิดเหล่านี้
ไปใช้กับปัญหาที่ซับซ้อนมากขึ้น

ขอบคุณ

คำว่า หลอดฟลูออเรสเซนต์ ภาษาอังกฤษเขียนได้
อย่างไร???

F _______c___

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้พลังงานกล

ส่วนประกอบสำคัญ คือ มอเตอร์และเครื่องควบคุมความเร็ว
มอเตอร์และเครื่องควบคุมความเร็ว มีส่วนประกอบที่สำคัญเหมือนกัน แต่ทำงานตรงกันข้าม

มอเตอร์เปลี่ยนพลังงานไฟฟ้าเป็นพลังงานกล ดังนั้น จึงนำมอเตอร์ไปเป็น
ส่วนประกอบในเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องการให้หมุน เช่น

พัดลม เครื่องบด
เครื่องปั่น เครื่องดูดฝุ่น

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้พลังงานกล

การทำงานของมอเตอร์ปรับให้เร็วหรือช้ามากน้อยแค่ไหนก็ได้
ความเร็วของมอเตอร์กระแสไฟตรงควบคุมได้โดยการเปลี่ยนแปลงความต่างศักย์ ถ้า
ต้องการให้มอเตอร์หมุนเร็วต้องปรับให้ความต่างศักย์สูง แต่ต้องไม่สูงเกินค่าจำกัด

ของมอเตอร์
มอเตอร์ที่ใช้กับไฟฟ้ากระแสสลับ เมื่อไฟตก คือ ความต่างศักย์ไฟฟ้าลดต่ำลง
เหลือไม่ถึง 220 โวลต์ จะทำให้ความเร็วของมอเตอร์ลดลงหรือหยุดหมุนได้
ทั้งที่มีกระแสไฟฟ้าผ่านมอเตอร์อยู่ ซึ่งจะทำให้ขดลวดภายในมอเตอร์ร้อนจน

อาจลุกไหม้ได้

ดังนั้น ในเวลาที่ไฟตกจึงไม่ควรใช้เครื่องใช้ไฟฟ้าประเภทนี้ หากจำเป็นควรใช้หม้อแปลงต่อกับเครื่องใช้ไฟฟ้า
เพื่อปรับความต่างศักย์ให้ได้ 220 โวลต์พอดี และต้องมีสัญญาณบอกความต่างศักย์เกิน 220 โวลต์

เครื่องไฟฟ้าประเภทให้พลังงานกล

1. พัดลม

หลักการทำงาน ใช้มอเตอร์ มีอยู่ 3 ชนิด คือ ยูนิเวอร์ ซัลมอเตอร์ มอเตอร์
แบบบังขั้ว และสปลิตเฟสมอเตอร์ มีการใช้งานที่แตกต่างกัน

การควบคุมการทำงานของมอเตอร์หรือควบคุมความเร็ว อาศัยหลักการให้กระแสไฟฟ้าเข้า
ขดลวดสร้างสนามแม่เหล็กได้ 3 จังหวะ คือ ความเร็วต่ำสุดจะทำให้พัดลมหมุนช้า เพราะ
กระแสไฟฟ้าเข้าขดลวดน้อยที่สุด ถ้าผ่านกระแสไฟฟ้าเข้าขดลวดมาก พัดลมจะพัดเร็วขึ้น

เป็นความเร็วระดับปานกลาง และระดับสูงสุดตามลำดับ

กลไกการส่ายของพัดลม ใช้วิธีกดเฟืองจากแกนหมุนของแกนหมุนของพัดลมมาต่อกับข้อ
บังคับส่าย ปุ่มที่ใช้บังคับส่ายอยู่ทางด้านหลังของพัดลม ส่วนตะแกรงของพัดลมเป็นแผ่น

ปรับทิศทางของพัดลมให้ลมกระจายออกไปทั่วผิวหน้า