สารเคมีในชีวิตประจำวันและในงานอาชีพ

สารเคมีที่ใช้ในการทำความสะอาด

ส่วนประกอบของน้ำยาล้างห้องน้ำ
1) สารขจัดคราบ
2) กรดฟอสฟอริกและสารลดแรงตึงผิว
3) สารชำระล้างและสารอื่นๆ เช่น สารกันเสีย หัวน้ำหอมและน้ำยาฆ่าเชื้อ

สบู่ช่วยชำระร่างกายของเราให้สะอาดได้อย่างไร
สบู่เป็นตัวช่วยให้ไขมันละลายในน้ำได้
สบู่มีด่างอ่อนๆผสมอยู่ช่วยทำลายคราบไขมัน
สบู่ช่วยให้สิ่งสกปรกจากร่างกายมาเกาะรวมกับสบู่
สบู่มีกรดอ่อนๆผสมอยู่ช่วยให้ไขมันละลายในน้ำได้



สารเคมีในเครื่องสำอาง

เครื่องสำอาง หมายถึง ผลิตภัณฑ์ที่ใช้ทา ถู นวด โรย พ่น หยอด ใส่ อบร่างกาย
เพื่อใช้ทำความสะอาด เพื่อให้เกิดความสดชื่น ความสวยงาม และเพิ่มความมั่นใจ

ประเภทของเครื่องสำอาง แบ่งออกเป็น 5 ประเภท คือ
สำหรับผม เช่น แชมพู ครีมนวด เจลแต่งผม ฯลฯ

สำหรับร่างกาย เช่น สบู่ ครีม และโลชั่นทาผิว ยาทาเล็บ น้ำยาดับกลิ่นตัว
แป้งโรยตัว ฯลฯ

สารเคมีในเครื่องสำอาง

สำหรับใบหน้า เช่น ครีม โฟมล้างหน้า แป้งผัดหน้า ลิปสติก ดินสอเขียนคิ้ว
และเขียนขอบตา
น้ำหอม
อื่นๆ เช่น ครีมโกนหนวด ยาสีฟัน ฯลฯ

สารเคมีที่พบในเครื่องสำอาง

1) Mineral oil นำมาใช้ในพวกเบบี้ออยและมอยเจอร์ไรเซอร์ ทำหน้าที่ในการ
รักษาความชุ่มชื้นให้กับผิว แต่เพราะเป็นโมเลกุลขนาดใหญ่จึงอาจเกิดการตกค้างที่ผิวหนัง
เป็นสาเหตุของการเกิดสิว สิวอุดตัน รูขุมขนอุดตันหรือผิวหนังอักเสบ เป็นต้น

สารเคมีในเครื่องสำอาง

2) Propylene glycol นำมาใช้กับเครื่องสำอางกลุ่มมอยเจอร์ไรเซอร์ ทำหน้าที่เก็บ

รักษาความชุ่มชื้นในเครื่องสำอาง บางคนอาจเกิดการแพ้ทำให้ระคายเคืองได้ และถ้าสะสม
ในปริมาณมาก อาจมีผลต่อระบบประสาทส่วนกลางและมีแนวโน้มเป็นสารตั้งต้นทำให้
เกิดโรคมะเร็ง

3) Triethanolamine(TEA) พบมากในเครื่องสำอางจำพวกบอดี้โลชั่น แชมพู โฟม
โกนหนวด ถ้าสะสมในปริมาณมากอาจทำให้ผิวเกิดการระคายเคืองได้ หญิงตั้งครรภ์ควร
เลี่ยงเพราะเป็นสารเคมีที่มีผลต่อทารกในครรภ์ในช่วงพัฒนาการทางสมอง

4) Paraben สารกันเสียใช้มากในเครื่องสำอางจำพวกผิวหนังและเส้นผม รวมถึง
ผลิตภัณฑ์ระงับกลิ่น มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเตชจริญเติบโตของแบคทีเรีย

สารเคมีในเครื่องสำอางข้อใดเมื่อดูดซึมเข้าสู่ร่างกายแล้ว
ทำให้เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านม

โพลีเอธิลีนไกลคอล
โซเดียมลอริลซัลเฟต

ไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์
สารกันเสียประเภทพาราเบน



สารเคมีกำจัดแมลงและศัตรูพืช

หมายถึง สารเคมีที่ผลิตขึ้นเพื่อใช้ป้องกันการกำจัดและควบคุมแมลงต่างๆไม่ให้
มารบกวน มีทั้งชนิดผง ชนิดเม็ด และชนิดน้ำ

ประเภทของสารกำจัดแมลงและศัตรูพืช แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
1) ได้จากการสังเคราะห์ เช่น สารฆ่ายุง สารกำจัดแมลง เป็นต้น
2) ได้จากธรรมชาติ เช่น เปลือกมะนาว เปลือกมะกรูด เปลือกส้ม เป็นต้น

สารเคมีกำจัดแมลงและศัตรูพืช

ชนิดของสารกำจัดแมลงและศัตรูพืช
1) ยาฆ่าแมลง
สารเคมีที่ใช้ในการป้องกันและกำจัดแมลงและหนอนที่เป็นศัตรูพืชมีทั้งที่อยู่ในรูป
สารประกอบอินทรีย์ เกิดขึ้นเองในธรรมชาติหรือสังเคราะห์ขึ้น

2) สารเคมีปราบวัชพืช
ใช้ในการป้องกันและกำจัดวัชพืช มีผลอยู่ในดินเป็นเวลานาน ได้แก่ พาราควอต
คาราฟอน อะตราซีน

สารเคมีกำจัดแมลงและศัตรูพืช

ชนิดของสารกำจัดแมลงและศัตรูพืช
3) สารเคมีป้องกันและกำจัดเชื้อรา
ใช้ป้องกันกำจัดเชื้อราที่พืชพันธุ์ธัญญาหารเมล็ด พืชผัก ผลไม้ ตลอดจนเชื้อราที่
ขึ้นตามผิวดิน ได้แก่ คอปเปอร์ซัลเฟต แอนทราโคล โลนาโคล แมนเซทดี

4) สารเคมีปราบสัตว์แทะ
ใช้ในการกำจัดหนู และสัตว์บางชนิด มีพิษร้ายแรงทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง
อุจจาระร่วง วิงเวียนศรีษะ กระสับกระส่าย ได้แก่ ซิงค์ฟอสไฟด์ วาร์ฟาริน

การเก็บสารเคมีกำจัดศัตรูพืชควรปฏิบัติตามข้อใด
เก็บรวมกับของใช้อื่น
เก็บให้เด็กสามารถนำมาใช้ได้
แยกเก็บต่างหากไม่ปนกับสิ่งอื่น
เก็บไว้ใต้ภาชนะที่เย็น เช่น ตุ่มน้ำ



สารเคมีในสำนักงาน

เครื่องถ่ายเอกสาร

1) ฝุ่นผงหมึก ประกอบด้วยสารเคมีที่เป็นอันตราย รวมไปถึงสารที่อาจก่อมะเร็ง
และสารที่เป็นสาเหตุของภูมิแพ้ ผงหมึกมี 2 แบบ คือ

ผงคาร์บอนดำ 100% ผสมกับพลาสติกในเครื่องถ่ายเอกสารระบบแห้ง
ผงหมึกละลายในสารอินทรีย์ประเภทปิโตรเลียมในเครื่องถ่ายเอกสารระบบเปียก
2) แก๊สโอโซน ถูกปล่อยออกมาในกระบวนการถ่ายเอกสาร โดยทั่วไปโอโซนเป็น
แก๊สทำให้เกิดความระคายเคือง แต่การสัมผัสแก๊สนี้เป็นเวลานานอาจทำอันตรายต่อระบบ
หายใจและระบบประสาทได้

สารเคมีในสำนักงาน

3) แสงเหนือม่วง หรือ แสง UV มักทำอันตรายต่อตา การสัมผัสแสงจ้าที่เครื่องถ่าย
เอกสารปล่อยออกมาเป็นเวลานานจะเป็นสาเหตุของอาการปวดตาและปวดศรีษะได้

4) น้ำยาที่ใช้อาบกระดาษ ใช้ในการถ่ายเอกสาร

น้ำยาลบคำผิด
มีส่วนผสมของสารระเหยที่เป็นอันตรายต่อร่างกายเพราะมีทินเนอร์และสารประกอบ
อินทรีย์เคมีชนิดต่างๆประกอบอยู่ เช่น สารโทลูอีน เบนซิน และสไตลีน ซึ่งมีกลิ่นพิเศษ
เฉพาะและระเหยปะปนในอากาศได้ง่าย

สารเคมีในสำนักงาน

น้ำยาเช็ดกระจก

เป็นสารเคมีประเภทกรด มีแอมโมเนียและไอโซโพรพานอลเป็นส่วนผสม
แอมโมเนียมีฤทธิ์เป็นด่างและสามารถกัดกร่อน ปกติจะอยู่ในสถานะแก๊ส ไม่มีสี มีกลิ่น
ฉุนเฉพาะตัว แต่เมื่อละลายน้ำจะอยู่ในรูปสารละลายของแอมโมเนียไฮดรอกไซด์ ซึ่ง
แอมโมเนียสามารถระเหยออกมาเป็นแก๊ส และอาจเป็นอันตรายต่อทางเดินหายใจและ
ดวงตาได้ โดยทั่วไปแอมโมเนียในผลิตภัณฑ์ที่ใช้ในครัวเรือนอยู่ระหว่าง 5-10%
น้ำหนักต่อปริมาตร

เราจะได้รับอันตรายจากน้ำยาเช็ดกระจกทางส่วนใดมากที่สุด
หายใจ
สายตา
ผิวหนัง
สมอง