มัลติมิเตอร์แบบดิจิตอล

รหสั วชิ า : 14-111-101 ใบเนื้อหา
ช่อื วิชา : วิศวกรรมไฟฟา้ เบอื้ งต้น แผน่ ที่ : 1
หนว่ ยกิต : 2

หลกั สตู รครศุ าสตร์อตุ สาหกรรมบณั ฑติ สาขาวชิ าวศิ วกรรมแมคคาทรอนิกส์ ชนั้ ปที ี่ 1

คร้ังที่ : 1 เรอ่ื ง : พ้นื ฐานเคร่อื งมอื วดั ทางไฟฟา้ เวลา 60 นาที

วตั ถุประสงคท์ ่ี 1. บอกความหมายของมลั ตมิ เิ ตอรแ์ บบดิจติ อลได้

มัลติมเิ ตอร์แบบดจิ ิตอล (Digital Multimeters)
1. ความหมายของมัลตมิ เิ ตอรแ์ บบดจิ ติ อล (Digital Multimeters)

มลั ติมเิ ตอร์แบบดิจติ อล (Digital Multimeters) เป็น
เครอ่ื งมอื วดั ทางไฟฟ้าที่มีความสามารถในการวดั ค่าไดห้ ลายประเภท
เชน่ การวัดแรงดันไฟฟา้ (voltage) กระแสไฟฟ้า(Current) ความถี่
ไฟฟา้ (frequency) และความตา้ นทานไฟฟ้า(Resistance) เปน็ ต้น
ซึง่ เป็นเครื่องมือวัดพืน้ ฐานที่มีความจำเป็นในการพฒั นาช้ินงานทาง
อิเลก็ ทรอนกิ ส์เป็นอย่างมาก

โดยสามารถใช้โพรบวัดของเครอ่ื งมอื สมั ผสั เข้ากับขั้วไฟฟ้า
ทต่ี ้องการวดั และสามารถอ่านคา่ ได้ทันทีผ่านหนา้ จอแสดงผลทีต่ ดิ
ตัง้ อยบู่ นเครื่องมอื ทำให้ง่ายต่อการใชง้ านของนักเรยี นนักศึกษา ท่ี
ตอ้ งการทำการศึกษาด้านอิเล็กทรอนิคส์ และการวดั ค่าทางไฟฟ้า

รหัสวชิ า : 14-111-101 ใบเน้อื หา
ชอ่ื วชิ า : วศิ วกรรมไฟฟา้ เบอื้ งต้น แผ่นที่ : 2
หน่วยกติ : 2

หลกั สตู รครุศาสตรอ์ ตุ สาหกรรมบัณฑิต สาขาวชิ าวิศวกรรมแมคคาทรอนิกส์ ช้ันปที ี่ 1

ครงั้ ท่ี : 1 เรอื่ ง : พืน้ ฐานเครอื่ งมือวัดทางไฟฟา้ เวลา 60 นาที

วตั ถปุ ระสงคท์ ่ี 2. บอกส่วนประกอบของมัลติมิเตอรแ์ บบดจิ ติ อลได้

2.สว่ นประกอบของมลั ติมเิ ตอร์แบบดิจิตอล

1

23

4 5
6
87

หมายเลข 1 หนา้ จอ สำหรบั แสดงผล

หมายเลข 2 ไดโอตเปลง่ แสงหรือ LED เป็นสว่ นแสดงความตเ่ นื่องขณะไซเรนจ์

หมายเลข 3 รูสำหรับเสยี บขาทรานซสิ เตอร์

หมายเลข 4 ลูกบิดสวิสซ์เลอื กเรนจ์

หมายเลข 5 แจก็ COM สำหรับตอ่ สายวัดสีดำ

หมายเลข 6 แจก็ mA สำหรบั ตอ่ วัดสายสีแดง

หมายเลข 7 แจ็ก VΩ สำหรบั ต่อวดั สายสแี ดง

หมายเลข 8 แจ็ก 10A สำหรับตอ่ วัดสายสีแดง

รหสั วิชา : 14-111-101 ใบเนอ้ื หา
ช่อื วิชา : วิศวกรรมไฟฟ้าเบอ้ื งตน้ แผน่ ท่ี : 3
หน่วยกติ : 2

หลกั สูตรครศุ าสตร์อตุ สาหกรรมบัณฑติ สาขาวชิ าวศิ วกรรมแมคคาทรอนกิ ส์ ช้ันปที ่ี 1

ครงั้ ท่ี : 1 เร่อื ง : พนื้ ฐานเครือ่ งมอื วัดทางไฟฟา้ เวลา 60 นาที

วัตถปุ ระสงคท์ ี่ 3. บอกข้นั ตอนในการวัดแรงดนั และกระแสไฟฟา้ ของมัลตมิ เิ ตอร์แบบดจิ ติ อลได้

3. การวดั แรงดนั ไฟฟ้าดว้ ยมัลตมิ เิ ตอรแ์ บบเข็ม (Analog Multimeter)
3.1 การวัดแรงดนั ไฟฟา้ กระแสตรง

1 เลอื กตำแหนง่ ท่ตี ้องการวัดแรงดนั และ
1 ตรวจสอบทิศทางการไหลของกระแสไฟฟา้

2
เสยี บสายวดั สดี ำเขา้ กบั แจ็ก COM (ขั้ว -)
และสายวดั สีแดงเขา้ กับแจ็กย่าน V (ขวั้ +)

3 ต้ังย่านวัดไหส้ งู กว่าแรงดนั ของบรเิ วณท่ี

จะวัดและเลือกยา่ นวดั ใหไ้ กลเคียงกันมาก
ที่สุดใหห้ มุนลกู บิดสวิสซไ์ ปตำแหนง่ ช่วงการ
วดั แรงดกั ระแส ตรง (DCV)

4 ต้องการวดั แรงดนั ของถ่านAA โดยแรงดัน

จะอยู่ประมาณ1.5-1.8 V ซึง่ จะปรบั ย่านวัด
ไปที่ 2 Vเพราะไกล้เคยี งทีส่ ดุ ให้นำสายสดี ำ
ตอ่ เขา้ กับข้ัวลบและนำสายสีแดงต่อเข้ากับ
ขวั้ บวกของถ่านAA จากนน้ั สงั เกตแุ รงดันที่
แสดงผลขนึ้ ที่หน้าจอ

รหสั วิชา : 14-111-101 ใบเน้อื หา
ชือ่ วชิ า : วศิ วกรรมไฟฟา้ เบอ้ื งต้น แผน่ ท่ี : 4
หน่วยกิต : 2

หลักสูตรครศุ าสตร์อตุ สาหกรรมบณั ฑติ สาขาวชิ าวิศวกรรมแมคคาทรอนิกส์ ช้ันปที ่ี 1

ครง้ั ที่ : 1 เร่ือง : พื้นฐานเครื่องมอื วดั ทางไฟฟ้า เวลา 60 นาที

วตั ถปุ ระสงค์ท่ี 3. บอกขั้นตอนในการวดั แรงดนั และกระแสไฟฟา้ ของมัลตมิ เิ ตอร์แบบดิจิตอลได้

3.2 การวดั แรงดันไฟฟ้ากระแสสลบั

1 เลอื กตำแหน่งทีต่ ้องการวดั แรงดันและตรวจสอบทศิ
1ทางการใหลของกระแสไฟฟ้าโดยสามารถสลบั ข้ัวการวดั ได้

2
เสยี บสายวดั สดี ำเขา้ กบั แจก็ COM (ขั้ว -)
และสายวดั สีแดงเขา้ กบั แจ็กย่าน V (ข้วั +)

3 ตงั้ ยา่ นวัดไห้สงู กว่าแรงดันของบริเวณท่ี

ต้องการจะวัดแลเลอื กยา่ นวดั ให้ไกลเคียงกัน
มากทีส่ ุด ให้หมุนลูกบดิ สวสิ ซ์ไปตำแหนง่ ชว่ ง
การวัดแรงดันการแสสลับ (ACV)

4 ต้องการวัดแรงดนั ของไฟฟ้าภายใน

บา้ น ซงึ่ มแี รงดันอยปู่ ระมาณ 220-250 V ให้
หมุนลูกบิดสวสิ ซ์ไปทีย่ ่านวัด 700 ACV ให้
นำสายสีดำและสีแดงไปแตะตรงจุดที่
ต้องการวัดซึง้ สามารถสลับขวั้ ได้ จากนนั้
สังเกตุตวั เลขบนหน้าจอ

รหัสวชิ า : 14-111-101 ใบเน้อื หา
ช่ือวิชา : วศิ วกรรมไฟฟ้าเบือ้ งตน้ แผน่ ท่ี : 5
หน่วยกิต : 2

หลักสูตรครุศาสตรอ์ ตุ สาหกรรมบัณฑิต สาขาวชิ าวศิ วกรรมแมคคาทรอนิกส์ ช้นั ปที ่ี 1

ครัง้ ที่ : 1 เร่อื ง : พ้ืนฐานเคร่อื งมอื วัดทางไฟฟา้ เวลา 60 นาที

วตั ถุประสงค์ท่ี 3. บอกขั้นตอนในการวัดแรงดนั และกระแสไฟฟา้ ของมลั ติมิเตอร์แบบดิจติ อลได้

4. การวดั กระแสไฟฟ้าด้วยมัลติมิเตอร์แบบเข็ม (Analog Multimeter)
4.1 การวัดกระแสไฟฟา้ กระแสตรง

1 เลือกตำแหน่งทตี่ อ้ งการวักระแสไฟฟ้า
1และตรวจสอบทิศทางการใหลขอกระแสไฟฟ้า

2 เสียบสายวดั สดี ำเขา้ กับแจก็ COM (ขวั้ -)

และเสยี บสายวดั สแี ดงเข้ากบั แจก็ ย่าน 10 A

3 หมุนลูกบดิ สวิสซ์ต้ังย่านวดั ไห้สูงกว่า

ปริมาณกระแสของบรเิ วณท่ีต้องการจะวัดและ
เลือกยา่ นวดั ให้ไกลเคียงกันมากทีส่ ุด ใหห้ มุน
ลูกบิดสวสิ ซไ์ ปตำแหน่งช่วงการวัดกระแส 2
mDC

4 ต้องการวดั กระแสของมอเตอร์

กระแสตรง 3-6 V โดยใช้สายสีแดง(ขั้วบวก)ต่อ
อนกุ รมเข้ากับขั้วบวกของแหล่งจา่ ยและใช้สาย
สีดำ (ขวั้ ลบ)เขา้ กับขว้ั บวกของอปุ กร์ทีจ่ ะวัด
จากนัน้ ใชข้ ้วั ลบของแหล่งจา่ ยตอ่ เขา้ กบั ขว้ั ลบ
ของอปุ กรณท์ ต่ี ้องการจะวดั (ในการวดั สามารถ
สลบั ข้ัวได้แตก่ ระแสทแ่ี สดงออกมาจะตดิ ลบ)
จากนัน้ ดปู รมิ าณกระแสในหน้าจอ

รหัสวิชา : 14-111-101 ใบเนอื้ หา
ชื่อวิชา : วิศวกรรมไฟฟา้ เบ้อื งต้น แผน่ ที่ : 6
หน่วยกิต : 2

หลักสูตรครศุ าสตร์อตุ สาหกรรมบณั ฑติ สาขาวชิ าวศิ วกรรมแมคคาทรอนิกส์ ชั้นปที ่ี 1

คร้งั ที่ : 1 เรอ่ื ง : พนื้ ฐานเคร่ืองมือวดั ทางไฟฟา้ เวลา 60 นาที

วัตถุประสงค์ท่ี 4.บอกขั้นตอนการวัดคา่ ความตา้ นทานได้

5. การวัดค่าความตา้ นทาน

1 ลอื กตำแหน่งหรอื อุปกรณ์ที่ตอ้ งการวัดค่า
1 ความตา้ นทาน

2 เสยี บสายวัดสีดำเขา้ กบั COM (ขั้ว -)และ

สายวัดสแี ดงเขา้ กบั ย่านวดั ความต้านทาน Ω

3 หมนุ ลกู บดิ สวิสซ์ตงั้ ยา่ นวดั Ω โดยเลอื ก
ย่านวดั ไหส้ ูงไวก้ ่อน เม่อื วัดแลว้ ค่าทอี่ อกมาเปน็
ทศนยิ มก็ค่อยปรบั ยา่ วัดไหต้ ่ำลงมาเพื่อไหด้ ูง่าย
ข้ึน

4 ใชส้ ายสดี ำและสแี ดงต่อคร่อมตัวตา้ นทาน

สามารถสลบั ขว้ั ได้ สังเกตค่าบนหน้าจอ และนำ
ค่าท่ีไดไ้ ปหลักนนั้ เชน่ ในรปู ตว้ั ยา่ นวดั สูงสุด 2 Mg
และคา่ ที่วดั ไดค้ ือ 1 ดังนน้ั ค่าทอี่ อกมา 1x1Mg = 1
Mg โอห์ม

รหัสวชิ า : 14-111-101 ใบเน้ือหา
ชือ่ วิชา : วิศวกรรมไฟฟา้ เบอื้ งต้น แผ่นที่ 7
หนว่ ยกิต : 2

หลกั สตู รครุศาสตร์อตุ สาหกรรมบัณฑติ สาขาวชิ าวศิ วกรรมแมคคาทรอนิกส์ ชัน้ ปที ี่ 1

ครง้ั ท่ี : 1 เรอ่ื ง : พืน้ ฐานเคร่อื งมอื วัดทางไฟฟ้า เวลา 60 นาที

วตั ถปุ ระสงคท์ ี่ 5. บอกขัน้ ตอนการวดั คา่ ตัวเกบ็ ประจไุ ด้

6. การวดั คา่ ตวั เกบ็ ประจุ

1 เสียบสายวดั สดี ำเขา้ กบั แจก็ COM (ขวั้ -)
1 และสายวัดสแี ดงเข้ากับแจ็กย่านวดั ตวั คา่ ความ

ประจุ

2 หมุนลกู บิดสวิสซ์ต้งั ย่านวดั F โดยเลอื ก
1 ย่านวัดไหส้ ูงกว่าตำแหนง่ ท่ีต้องการวดั แต่ไห้

ไกล้เคียงเพ่ือสะดวกในการอา่ นค่า

3 ตอ้ งการวดั ตวั เกบ็ ประจุ2.5 µF ซงึ่ จะปรับ

ย่านวดั ไปที่ 20µF เพราะไกล้เคยี งที่สุด ในการ
วดั โดยจะต่อคร่อมตวั เก็บประจใุ ห้นำสายสีดำต่อ
เข้ากบั ขวั้ ลบและนำสายสีแดงต่อเขา้ กับข้วั บวก
ของตวั เกบ็ ประจุและดูการแสดงผลขน้ึ ทหี่ นา้ จอ