ก า ร แ ก ะ ส ลั ก ใ บ ไ ม้
แ บ บ พื น ฐ า น
นางสาว ไปรญา โมนยะกลุ
ม.5/5 เลขท1ี 0
สารบัญ
01-03 ลวดลายใบไมพ้ ืนฐาน
04 วัสดทุ ่ใี ชแ กะ
05 การเลืกวัสดุและการเก็บรกั ษาวัสดทุ ่ีใช
06-07
08 การแกะสลักใบไมแบบพ้ นื ฐาน
09 การนาํ ไปใชประโยชน
อา งอิง
ลวดลายใบไมพ้ นื ฐานมลี ายอะไรบา้ ง
pn
01
ลวดลายใบไมพ้ ืนฐานมี วิธีการแกะใบด่างจากแตงล้าน
ล า ย อ ะ ไ ร บ า ง หันแตงล้านยาวประมาณ 3 นิว จากนัน
แบ่ง 3 ชินตามรอยร่องเม็ด
ขึนทรงใบไม้ โดยการปาดเฉียงด้านตรง
ข้ามกัน แล้วขึนเสน้ กลางใบ โดยการ
ลากเส้นสองเส้นขนานกัน ให้สินสดุ
ปลายเส้นก่อนถึงปลายใบประมาณครงึ
เซ็นติเมตร จากนนั เอียงมีด 45 องศา
ขนานเส้นทีกรีดไว้ เพอื ให้ได้เส้นกลาง
ใบ
ทําลายใบ โดยการเอียงมดี 45 องศา
ซ้าย ขวาให้ปลายมีดบรรจบกัน ทงั สอง
ฝง
จากนันทําขอบใบ โดยการโค้งมีดขนาน
กับลายใบทที ําไว้ อ่านต่อได้ที
วิธีการแกะลายฉลุจากแครอท
หันแครอทเปนท่อนยาวประมาณ 3 นวิ
จากนันหันแครอทตามยาวเปนแผ่น ขึน
ทรงใบไม้แบบเดียวกับทําแตงล้าน
ขึนเส้นกลางใบแบบฉลุโดยการกรีดมีด
ลงบนแครอท ห่างจากโคนใบประมาณ
ครึงเซ็นติเมตร และสินสุดก่อนถึงปลาย
ใบครึงเซน็ ติเมตร
เริมฉลุลาย โดยการกรดี มดี เปนทรงหยด
นาทังสองฝง แล้วทําขอบใบ อ่านต่อได้ที
pn 02
ลวดลายใบไมพ ้ นื ฐานมี
ลายอะไรบาง
03 วิธีการแกะใบฉลุแบบมีเสนกลางใบจากแอปเปิ ล
1.ผา คร่งึ แอปเป้ิ ล จากน้นั แบง ใหไ ด 8 ช้นิ ตอ 1 ลกู ผา แกนกลางออก
2.ปาดสวนท่ตี องการใหเ ป็ นปลายใบใหแ หลม
3.ข้นึ เสน กลางใบแบบแตงลาน จากน้ันฉลลุ ายแบบแครอท แลวทาํ ขอบใบ
04 วิธีการแกะดอกเบญจมาศจากฟั กทอง
1.เกลาฟั กทองใหเ ป็ นทรงหลังเตา ข้นึ เกสร โดยการกรีดเสน เป็ นวงกลม แลว
เอยี งมีด 45 องศาทํารองเกสร
2.ทาํ กลบี เกลด็ ปลา ลากเป็ นเสน คร่ึงวงกลมใหเสรจ็ รอบช้นั จากน้นั ปาดเน้ ือ
ฟั กทองออกเพ่ือใหกลบี ดอก ทําเรียงจากช้ันนอกเขา ช้ันในไปเร่ือย ๆ
3.ทาํ กลบี ดานนอก ดว ยวธิ กี ารเดยี วกับการทําช้นั เกสร เม่อื ฐานดอกใหญพอ
สมควรแลวก็ปาดนาํ ตวั ดอกออก
4.Tips : หากตองการทาํ เก็บไวใชห ลายวนั หามใหฟ ั กทองสัมผสั น้าํ เพราะจะ
ทําใหเนา ใหห อ กระดาษทิชชแู ละพลาสติกแรป จากน้นั นาํ แชเ ยน็ กอ นจะใช
งานใหนาํ มาลางน้าํ หากตอ งการนําไปประกอบอาหาร ใหแ ชน้ําปนู ใส 10-15
นาทีกอนใชงานเพ่อื ใหเน้ ือฟั กทองไมเละ
05 วิธีการแกะลายกลีบรวงขาวจากแตงโม
1.เอยี งมดี 45 องศาเจาะกลางลกู แตงโมแลว หมนุ เป็ นวงกลมใหเป็ นหลุมทรง
พรี ะมดิ กลบั หวั
2.ทาํ กลีบรวงขาว โดยการกรดี มีดเป็ นทรงเม็ดขา ว ใหป ลายกลบี สบกนั แบบตดิ
เปลอื กเขยี วเพ่อื ความสวยงาม ทาํ ซ้ํากนั ไปเร่อื ย ๆ จนเกือบถงึ คร่ึงลูก
3.ม่ือทาํ จนเกือบถึงคร่ึงลกู แลว ใหป าดเรียบดานลา งเพ่อื โชวก ลีบดอก หรือจะ
ทาํ ลายใบไมก ไ็ ดเ พ่ือความสวยงาม
4.Tips : นาํ ผลงานแชน้ําเย็นจดั กอนจัดโชว เพ่อื ใหกลบี เดง สวย
pn 03
วัสดทุ ่ใี ชแกะ
pn 04
ก า ร เ ลื อ ก วั ส ดุ แ ล ะ ก า ร
เ ก็ บ รั ก ษ า วั ส ดุ ท่ี ใ ช
การเก็บรักษามดี
1. หลังใช้งานแล้วต้องทาํ ความสะอาดทกุ ครัง วัสดุทีนํามาแกะสลักบางชนิดมียาง ต้อง
ล้างยางทีคมมดี ด้วยมะนาว หรอื นามันพชื ก่อน แล้วจงึ ล้างด้วยนาให้สะอาด เช็ดใหแ้ ห้งเก็บปลาย
มีดในฝกหรือปลอด
2. หมันดูแลมีดแกะสลักให้มคี วามคมสมาเสมอเวลาใชง้ านแกะสลักผกั และผลไมจ้ ะได้
ไม่ชา โดยหลังการใช้ต้องลับคมมีดทุกครงั เชด็ ให้แหง้ เก็บใสก่ ล่องไว้ให้พน้ มอื เด็ก
3. ควรเก็บมีดแกะสลักในปลอกมีดเพอื ปองกันไม่ให้ปลายมดี กระทบของแขง็ จะทาํ ให้ปลาย
มดี หกั หรืองอได้
หลักการแกะสลักผักและผลไม้
1. การเลือกซือผักและผลไม้ ควรเลือกชนดิ ทมี คี วามสดใหม่ เพือจะช่วยใหผ้ ลงานทีแกะ
สลัก มีอายุการใช้งานได้นานขนึ
2. ก่อนนําผักและผลไม้ไปแกะสลัก ควรล้างนาให้สะอาด
3. การเลือกมีดแกะสลัก ควรเปนมีดสแตนเลส หรอื มดี ทองเหลือง ซึงมีดต้องคมมาก
เพราะจะทําใหผ้ ักและผลไมไ้ ม่ชาและไม่ดํา
4. การเลือกชนดิ ของผักและผลไม้แกะสลัก ควรเลือกใหเ้ หมาะกับประโยชน์การนําไปใช้
5. การเลือกรูปแบบหรือลวดลายทจี ะแกะควรเลือกใหเ้ หมาะกับการนําไปใชป้ ระโยชน์
6. การเลือกผัก ผลไม้ตกแต่งอาหารควรเลือกชนดิ ทีมสี สี วยงาม หลากหลาย เพือจะ
ทําให้อาหารนา่ รับประทานขนึ
7. การแกะสลักต้องพยายามรักษาคุณค่าอาหาร โดยไมค่ วรแช่นานานเกินไป
05
การแกะสลักใบไม้แบบพืนฐาน
การฝกการเรยี นรกู้ ารแกะสลักงา่ ย ๆ สว่ นใหญก่ ็จะเลือกผกั ผล
ไมท้ หี าได้งา่ ยตามทอ้ งตลาดและมรี าคาถกู เพราะว่าผฝู้ กยงั
ไมม่ คี วามชาํ นาญอาจจะต้องใชผ้ กั ผลไมจ้ าํ นวนมาก ดังนนั
ควรเลือกผกั ทมี รี าคาถกู และผกั ทไี ด้รบั ความนยิ มมากทสี ดุ
เลยก็คือ แตงกวา
แตงกวา เปนผกั ทหี าซอื ได้งา่ ยและมรี าคาถกู มเี นอื นมิ แกะ
สลักงา่ ย และเปนทนี ยิ มนาํ มารบั ประทานกัน สว่ นใหญก่ ็จะนาํ
มาแกะสลักเปนดอกไมใ้ บไมใ้ ชเ้ ปนเครอื งจมิ สาํ หรบั ตกแต่งคู่
วัสดแุ ละอปุ กรณ์ กับนาพรกิ ต่าง ๆ
1.แตงกวา
2.มดี แกะสลัก
3.มดี หนั เล็ก
4.เขยี ง
ขนั ตอนและวิธีการทาํ
1.นาํ แตงกวามาหนั ครงึ ตามแนวยาวและนาํ มาหนั เฉียง
2.นาํ มดี หนั เล็กมาเกลาแตงกวาใหเ้ ปนรปู ใบไมต้ ามแนวเฉียง (เพอื เพมิ ความอ่อน
ชอ้ ย) (ตามรปู ที 4)
06
4. ใชม้ ดี หนั เล็กมาเกลาแตงกวาใหไ้ ด้รปู ทรงทอี ่อนชอ้ ยมากขนึ
ไมด่ หู นา โดยนาํ เมล็ดแตงกวาออก
5. ใชม้ ดี แกะสลักลากเสน้ เปนแกนกลางของใบไม้ โดยเอียงมดี
เล็กนอ้ ยเพอื ใหม้ าตัดกันพอดี (ตามรปู ที 7)
6. แกะสลักลายใบขา้ งแกนกลางของใบไม้ โดยเอียงมดี แกะสลัก
45 องศาใหม้ าตัดกันเปนตัววี V ทาํ จนรอบใบไม้
7. ชม้ ดี แกะสลักจกั ขอบใบไมโ้ ดยรอบ เพอื ความอ่อนชอ้ ยของ
ใบไม้ (ตามรปู ที 10)
07
ก า ร นํา ไ ป ใ ช ป ร ะ โ ย ช น
1. นาํ มาใชไ้ ด้ในชวี ิตประจาํ วัน
- สามารถตัด แต่งผกั ผลไม้ เปนชนิ เปนคํามีความสวยงามและ เพือความสะดวกในการ
รับประทาน
2. นาํ มาใชใ้ นโอกาสพเิ ศษ ตามงานเลียงต่างๆ
- สามารถแกะสลักผัก ผลไม้ เพอื นําไปจดั ตกแต่งอาหารต่างๆ เช่น แกะสลักผกั หรือผล
ไม้เปนผอบเพือใส่อาหาร และใช้ในการตกแต่งสถานทีใหด้ สู วยงามนา่ ชมได้อีกด้วยเช่น
การแกะสลักแตงโมหรือแคนตาลูปทงั ผลเพือตกแต่งสถานทีในงานให้สวยงาม
3. สรา้ งสมาธิใหก้ ับผทู้ แี กะสลัก
- การแกะสลักผัก ผลไมจ้ ะต้องมีสมาธิ ไม่เช่นนนั อาจเกิดอุบตั ิเหตุจากมดี ทีใชใ้ นการแกะ
สลักได้ และชินงานทีได้จะมีความประณตี สวยงามไม่มีรอยชาตามต้องการ
4. เสรมิ สรา้ งความคิดรเิ รมิ สรา้ งสรรค์
- เมือผู้แกะสลักเรยี นรู้วิธีการแกะสลักอย่างชาํ นาญแล้ว จะมีความเข้าใจและสามารถ
สรา้ งสรรค์ลวดลายใหมไ่ ด้ตามความต้องการ
5. สรา้ งความภาคภมู ใิ จแก่ตัวเอง
- การแกะสลักถือเปนงานทีมคี วามยากอยา่ งหนึง แต่หากได้มกี ารเรียนรู้อย่างมีระบบ มี
ขันตอน และใช้ระยะเวลาในการฝกฝน จะสามารถทาํ ได้อย่างง่ายดายและเกิดความภาค
ภูมใิ จในตนเอง
6. อนรุ กั ษ์สบื สานศลิ ปะการแกะสลักของไทย
- ปจจบุ ันมีผู้สนใจงานด้านแกะสลักผักและผลไมอ้ ยา่ งจรงิ จงั นอ้ ยลง เนืองจากค่านิยมมี
การเปลียนแปลงไป แต่ยังมีผู้สนใจทีจะเรยี นรู้การแกะสลักผักและผลไม้ เพอื ใชเ้ ปนส่วน
หนึงของการประกอบอาชพี ในต่างประเทศ และการแกะสลักผกั และผลไม้เปนวิชาหนงึ
ของการศึกษาในสาขาคหกรรมศาสตร์ จงึ เปนสงิ ทยี งั มกี ล่มุ คนทีมกี ารอนุรกั ษ์สบื ทอด
ให้คงอยู่ต่อไป
0
มลู นธิ ิ กดู๊ สจว๊ ต อ า ง อิ ง
https://www.wongnai.com/food-tips/vegetable-and-fruit-carving
https://sites.google.com/site/beemkanyalak/home/prayochn-
khxng-ngan-kaea-slak
09