รายงาน
เรื่อง การซกั ผา รดี ผา
จัดทำโดย
เด็กชาย กมลภพ ทองภู
เลขท่ี 2 ชนั้ มธั ยมศึกษาปท ่ี 1/1
เสนอ
คุณครทู ิพยวรรณ สขุ สนิ
คำนำ
รายงานเลมน้เี ปน สวนหนง่ึ ของรายวิชาการงานอาชีพ รหสั วิชา ง 21102 ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ี่ 1
ทข่ี าพเจา ไดจัดทำขน้ึ เกีย่ วกบั เรอ่ื งการซักผา รีดผา ขา พเจาหวังเปน อยางยิ่งวาผทู ีอ่ า นรายงานเลม นีแ้ ลวจะไดร บั
ความรูเรื่องการซกั ผา รีดผา ไมมากกน็ อ ยและถา เกดิ ขอผดิ พลาดประการใดขาพเจา ขออภัยมา ณ ทนี่ ีด้ ว ย
เดก็ ชายกมลภพ ทองภู
ผจู ดั ทำ
สารบญั หนา
เรื่อง 1
ความหมายและความสำคัญของการดูแลเสอ้ื ผา 1
การดแู ลเส้ือผา อยางถกู วธิ ีและประณตี 1
วสั ดุ อุปกรณ และเครอื่ งมอื ในการดแู ลเสื้อผา 6
สงิ่ ทตี่ อ งเตรียมกอนซักมือ 6
วธิ กี ารซักผา ดว ยมือ 7
การซกั ผาดว ยเคร่ืองซกั ผา 8
การดูแลเสือ้ ผา ใหท นทานใชง านไดนาน 8
การรีดผา
บรรณานุกรม
ภาคผนวก
1
ความหมายและความสำคญั ของการดูแลเสื้อผา
การดแู ลเสือ้ ผา หมายถงึ การทำความสะอาดและเกบ็ รกั ษาเส้อื ผา โดยวธิ ีขจดั รอยเปอน ซกั ตาก รดี เกบ็ พับ
หรือแขวนในถงุ เก็บเสอ้ื หรือในตเู สอ้ื ผา สำเร็จรปู ทวี่ างจำหนายทั่วไปในปจจุบัน มีการออกแบบและตดั เยบ็ จากผา หลาย
ประเภท บางคร้ังตกแตงดวยเลื่อมลูกปดใหดหู รูหรา ซงึ่ การทผี่ า แตละประเภทมีคุณสมบตั ิแตกตางกัน และมีการ
ตกแตงหรูหราสงผลใหต องดแู ลอยา งถกู วธิ แี ละใชค วามประณตี รว มดว ย
การดูแลเส้ือผา อยางถูกวิธีและประณีตมคี วามสำคญั ดังน้ี
1. ทำใหเ สอื้ ผาสะอาดไมม ีคราบสกปรกหรอื มีกลน่ิ เหมน็ จากเหง่อื ไคล
2. ปองกันไมใหเกิดโรคผวิ หนงั อันเน่อื งมาจากเสื้อผา สกปรก เชน หดิ กลาก เกล้ือน ผดผ่ืนคนั เปนตน
3. ชว ยถนอมเน้ือผา ใหท นทานไมเ ส่ือมสภาพ และมอี ายกุ ารใชง านยาวนาน
4. สง เสรมิ บคุ ลกิ ภาพของผสู วมใสใหด ูดสี งา งามเปนท่ชี ื่นชอบของผูพบเห็น
5. ผูส วมใสเ กิดความม่ันใจ และภาคภูมใิ จ
6. ปลกู ฝง ลักษณะนสิ ยั ใหเปน คนรกั ความสะอาดมรี ะเบียบวินัยประณีตสวยงาม
วสั ดุ อุปกรณ และเครอื่ งมือในการดูแลเสอื้ ผา
เส้อื ผา จำเปนตองมคี วามรเู กยี่ วกับวัสดอุ ุปกรณและเคร่อื งมือในการดูแลเสอ้ื ผา เพอ่ื ใหเลอื กใชไ ดเหมาะสมกบั
ลักษณะงาน ดงั นี้
- สารซกั ฟอก
ลกั ษณะงาน
ใชท ำ ใหผ าขาวสะอาดโดยสามารถใชกบั การซักมอื หรอื ซกั ดว ยเคร่ืองซกั ผามีทัง้ ชนดิ ผง และนํ้า กอ นใชงาน
ควรศึกษาวธิ ใี ชบนฉลากหรือบรรจภุ ัณฑแลว ปฏิบตั ติ ามเพื่อใหผา สะอาดและไมเ สียสภาพ
2
- สารฟอกขาว (สารฟอกแบบคลอรนี สารฟอกขาวไฮโดรเจนเปอรออกไซด)
ลกั ษณะงาน
ใชขจัดรอยเปอ นทำ ใหผาขาวสะอาดมีหลายชนิดดังนี้
- สารฟอกขาวคลอรีนหรอื โซเดยี มไฮเปอรคลอไรดใ ชกบั ผาฝายผาลนิ นิ ไมค วรใชก บั ผาไหมและ ผา ขนสัตว
- สารฟอกขาวไฮโดรเจนเปอรอ อกไซดใชกบั ผาไดท กุ ชนิดทำ ใหผ า ขาว สวยไดนานและไมเ กิดสีหมน ภายหลัง
- สารปรบั ผานมุ
ลกั ษณะงาน
มสี วนผสมของนํา้ มนั ชวยเคลือบผนื ผาลดความกระดางของผาและชว ยลดการดดู ซึมของน้าํ ควรใชหลงั การซกั โดย
ผสมกับน้าํ ตามอตั ราสวนทร่ี ะบไุ วบ นบรรจภุ ัณฑแลว นำผา ลงแชประมาณ 10-15 นาทจี งึ บดิ ผา ตาก
- สารตกแตง ผา ขาว (คราม)
ลกั ษณะงาน
ใชต กแตง ผา สีขาวใหข าวสดใส โดยนำ ครามละลายกับนาํ้ แลว นำผาทซี่ สั ะอาดไปแชทิ้งไว๕ -๑๐ นาทหี ลังจากนั้นจงึ บดิ
และนำไปตาก
3
- สารตกแตงใหผ า คงรูป
ลกั ษณะงาน
ใชต กแตงใหผา คงรูปม๒ี ชนิดดังน้ี
๑. แปง ลงผา ใชไดก บั ผา สีผาขาว และนยิ มใชกบั ผาฝาย และผา ไหม โดยนำแปง มนั สำปะหลงั ตม กับนํา้ พอนํ้าแปง สุก
ขน ใสกรองดวยผา ขาวบาง ผสมกบั นา้ํ คนใหทว่ั นำผาลงแชบ ดิ แลว ตากใหแ หง
๒. เจลลใี ชไ ดกบั ผา ทกุ ชนดิ โดยนำไปตม ผสมกบั น้าํ และกรอง จากนัน้ ผสมกบั นํ้า คนใหท่ัวนำผา ลงแชบ ิดแลว ตาก
ใหแหง
- สารทท่ี ำใหผา เรียบหรอื นาํ้ ยารดี ผา เรียบ
ลกั ษณะงาน
ใชฉีดพรมลงบนผา ทตี่ อ งการใหเ รียบกอ นรดี มสี ว นผสมของฟล มพอลิเมอร(ชว ยใหผาเรียบอยทู รงนาน) ซลิ ิโคน
(ทำ ใหผ า ลืน่ รดี งา ย)และนาํ้ หอม(ชว ยใหผ า มกี ล่นิ หอม)
- กะละมงั
ลกั ษณะงาน
ใชใสน ้ําเพ่ือซกั เสอ้ื ผา
4
- แปรงซักผา
ลกั ษณะงาน
ใชข ดั ถูเสือ้ ผา บริเวณท่มี คี ราบหรอื รอยเปอนทซ่ี ักออก ไดย าก เชน ปกเสื้อ ชายเสอ้ื แขนยาว และใชซักรองเทา ผา ใบ
- ตะกรา ใสผ า
ลักษณะงาน
ใชใ สผา ที่เตรียมจะซักหรอื เสื้อผา ท่ซี ักแลว เตรียมจะตาก
- เครอื่ งซักผา
ลักษณะงาน
ใชซักเส้ือผา โดยมีทั้งชนดิ ก่ึงอตั โนมตั ิถังคแู ละแบบอตั โนมตั ิถังเด่ยี ว การใชงานเคร่ืองซักผาแตล ะรนุ นั้นตองศกึ ษาจาก
คูมือการใชงานทแ่ี นบมากบั ตวั เครื่องเพ่อื ใหใชงานไดถูกตอ ง และเกิดประสทิ ธภิ าพสูงสดุ
5
- เตารดี
ลกั ษณะงาน
ใชร ดี ผาใหเ รยี บ มที ้งั ชนดิ เตารีดแหง เตารีดไอนํ้า และเตารีดแบบทับ ซงึ่ การใชงานเตารดี แตละชนดิ ตองศกึ ษา
วธิ ีใชจากคูมอื ที่แนบมากับเตารีดใหเขา ใจและปฏบิ ัตติ าม โดยมขี อควรคำนงึ ท่สี ำคญั คอื ปรับระดบั อุณหภูมขิ อง
เตารดี ใหเ หมาะสมกับชนดิ ของผา ทจ่ี ะรดี
- ขวดใสน าํ้ ยารีดผาเรยี บ
ลักษณะงาน
ใชใสน ้าํ ยารีดผา เรียบ แลว ปรบั หัวฉีดพน จากนนั้ กด คันโยกพน น้าํ ยารดี ผาเรยี บลงบนผาท่จี ะรีดพอชมุ ช้ืนแตไมแ ฉะ
- ท่รี องรดี
ลักษณะงาน
ใชร องรีดเส้ือผา ทุกชนิด มลี ักษณะเหมือนโตะพบั ได มีหลายขนาด ปรบั ไดหลายระดับทง้ั แบบน่ังพ้ืน แบบนัง่ เกาอี้
และแบบยนื สว นบนทำดวยฟองน้าํ เนือ้ แนน หมุ ดว ยผา สวนลางเปน เหลก็ พนสี
6
- ไมแขวนเสือ้
ลักษณะงาน
ใชแ ขวนเสอ้ื ตากใหแหง หรือแขวนเส้อื ทร่ี ีดเสรจ็ แลว ไมใ หเสยี รูปทรง และไมยบั มีทง้ั ชนิดที่ทำจากพลาสตกิ
ทำจากลวดหุมพลาสติก และทำจากไม
- ที่หนบี ผา
ลักษณะงาน
ใชหนบี เส้อื ผา บนราวตากผา เพอ่ื ไมใหเสอื้ ผาปลวิ เมื่อ ลมพัด และใชห นีบเสอื้ ผา ติดกับไมแขวน
ส่งิ ทีต่ องเตรยี มกอนซกั มอื
1. กะละมัง 2 ใบ ไวสำหรับแชผา /ซักผา และลา งผงซกั ฟอกออกจากผา ใหสะอาด
2. แปรงขัดผา (เผือ่ ไวสำหรับผา ทม่ี คี ราบหนักฝง แนน เปน พิเศษ แตอยาใชแ ปรงขดั กบั เน้อื ผา ท่ีบอบบางเดด็ ขาด!)
3. ผงซักฟอกท่ีเหมาะสำหรับซกั มอื ขอแนะนำ บรสี เอกเซล สูตรเขม ขน คะ สตู รขจัดคราบไดห มดจดจรงิ จะ
ไดไ มตอ งเปลอื งแรงขย้ี
วิธกี ารซักผา ดว ยมอื มีข้ันตอนดังนี้
1. เร่ิมตน ดว ยการแยกผาสี กบั ผา ขาวกอน หามซักรวมกัน เพราะสีจากผา สี อาจตกใสผ าขาวได
2. เติมนำ้ ลงในกะละมงั ทเี่ ตรียมไว กะใหพ อดกี ับปริมาณผาก็พอ แลวใสผ งซักฟอกลงไป จำนวน 1 ชอน
ถา ผา ไมเ กิน 15-20 ชน้ิ ใชบรีส เอกเซล สตู รเขม ขน แคช อนเดียวกส็ ะอาดพอ จากนน้ั ก็ตนี ้ำใหเกดิ ฟอง และดใู หแ น
ใจวา ผงซกั ฟอกละลายหมดแลว
7
3. ใสผาลงไปในกะละมงั ทล่ี ะลายผงซักฟอกไว ถา ผา เลอะหนกั มาก มน่ั ใจวา ซกั ออกยากแนนอนก็แชผ าท้งิ เอาไว
กอ นสกั 10-15 นาที แตถาผา เลอะปกตกิ เ็ ร่ิมขัน้ ตอนตอ ไปไดเลย
4. ใชม ือสองขางขย้ีผาทีละชิ้นใหทัว่ ขยีเ้ นน ๆ เปน พเิ ศษตรงสวนทเี่ ปนรอยตอ รอยพับ อยา งปกเสือ้ คอเสอ้ื
รักแร แขนเสอ้ื ขอศอก กระเปา เสอ้ื และจุดทมี่ ีรอยเปอ น เสรจ็ แลว ก็บบี หรอื บิดนำ้ ผงซกั ฟอกออกจากผาใหไ ดม ากท่สี ดุ
ไมควรบิดผาแรงๆ เพราะจะทำใหผายืดยวยได แลวกใ็ สผ าทีบ่ บี เสร็จแลว ลงในกะละมงั อีกใบทใ่ี สน ำ้ สะอาดเตรยี มไวส ำหรบั
ลางผงซักฟอกไดเ ลย
5. ลา งออกดวยน้ำสะอาด 2-3 คร้ัง จนกวาจะมนั่ ใจวาฟองและนำ้ ผงซกั ฟอกออกไปหมดแลว สังเกตไดจ ากเวลาท่ี
บบี ผา แลว น้ำทอ่ี อกมาไมมฟี องแลว และไมรสู ึกลนื่ มอื
6. เสร็จแลวกบ็ บี หรือบดิ ผา ใหพอแหง แลว เอาไปตากไดเลย
วธิ กี ารซกั ผา ดว ยเครือ่ งซักผา
การซกั ผาดว ยเคร่อื ง เปน อกี วธิ ีหนงึ่ ทช่ี วยใหป ระหยัดเวลาและทุนแรงในการซัก เครอื่ งซักผาในปจจบุ ันมี 2 แบบ
คอื แบบธรรมดา และแบบอตั โนมัติ ซึง่ แตละแบบจะมีวิธีการและข้ันตอนในการใชงานแตกตางกันไป ควรจะตองศกึ ษา
วธิ ีการใชง านจากคมู อื แนะนาการใชอ ยา งละเอยี ด
ขน้ั ตอนโดยทว่ั ไปในการซกั ผา ดว ยเคร่อื งซกั ผา
1. ตรวจดคู วามเรยี บรอยและความพรอมในการใชง าน ของเคร่อื งซักผา
2. ปฏิบตั ติ ามขน้ั ตอนคาแนะนาในการใชเครื่องซักผา อยางเครงครดั
3. ควรเลือกใชส ารสาหรบั ซกั ฟอกเปนชนิดทีใ่ ชกับ เครือ่ งซกั ผาโดยเฉพาะเทาน้นั เพราะจะชว ยใหประหยดั และ
เปน การรกั ษาเครือ่ งใหค งสภาพการใชง านไดนาน
4. ทาความสะอาดเครอ่ื งซกั ผาทกุ ครั้งหลงั จากใชงานเสร็จเรยี บรอ ย
ขอควรระวังในการใชเครอ่ื งซกั ผา
1. การต้งั เวลา ความเร็ว และอณุ หภมู ิท่เี หมาะสม จะชวยถนอมเน้ือผา และไม ทาใหเครอื่ งชารดุ
2. ขณะเคร่อื งซกั ผา ทำงานอยายนื่ มอื ลงไปในถงั ปน ซักหรอื ปนแหง จะทำใหเ กดิ อันตรายได
การตากผา คอื การทำผาใหแ หง มีวธิ ีปฏบิ ตั ดิ ังนี้
1. เส้อื ผาท่ีเปนสสี ด เม่อื ซักแลว บางที ควรตากในทโ่ี ปรงมีแสงแดดรำไร เพือ่ ปอ งกันสีตกและซดี ลง
แตถา ผา เนอื้ หนา เชน ผา หม ผาเชด็ ตวั ควรตากแดดจัดเพอื่ จะไดแ หง เร็ว และ กอ นซกั ครงั้ แรกใหแ ชผ าในนาเกลือกอ น
จะทำให ไมม ีกลิ่นอบั ใหส ผี าสดคงนาน
2. ควรใชไ มห นีบผาหนบี ตรงบรเิ วณทแี่ ขง็ แรงทีส่ ุด ของผา เชน ที่ขอบกางเกง เพอ่ื ชวยไมใหผ า เสียรปู ทรง
3. ราวที่ใชตากผาตอ งไมเปนสนิม สไี มตก ไมมี คราบสกปรก ควรใชเชอื กไนลอนสีขาวจะเหมาะสมทส่ี ดุ
4. ไมควรตากผา ในบรเิ วณทมี่ กี ล่ินและควนั จะทาใหผาดูดซบั กล่นิ ได
5. ควรกลบั เอาดา นในของเสอื้ ผาออกในขณะตาก
8
การดูแลเสื้อผา ใหทนทานใชง านไดนานมีหลักการดงั นี้
1. ขณะสวมใสเสอื้ ผาตอ งระมัดระวงั ไมใ หเปรอะเปอนและถกู ของแหลมคมเกย่ี วขาด
2. ไมควรใสข องหนกั หรอื ของมีคมในกระเปา เสอ้ื กระเปากระโปรง กระเปา กางเกง เพราะจะทำ ใหก ระเปา ขาดได
3. เสือ้ ผาเมือ่ ถอดแลว จะสวมใสอ กี เชน เส้ือกันหนาว สูทไมควรแขวนไวท่ีตะปูเพราะจะเสียรปู ทรงควรแขวนดวย
ไมแขวนเกบ็ ไวใ นทอี่ ากาศถายเทไดดี
4. สำรวจสัญลักษณบ นปา ยผาที่ตดิ มากบั เสือ้ ผา และดูแลรกั ษาใหถกู วิธดี งั ตวั อยาง
5. สำรวจชนิดของผา เพ่อื ใหเ ลอื กใชวัสดอุ ุปกรณและเคร่อื งมอื ในการดแู ลรกั ษาไดเ หมาะสม
6. หยบิ สงิ่ ของออกจากกระเปา เสอื้ กระเปากางเกงกระเปา กระโปรงออกกอ นขจดั รอยเปอ นและซกั
7. ขจดั รอยเปอนทนั ทีทีพ่ บจะชวยประหยัดแรงงานและเวลาในการซักเส้อื ผา
8. ซอ มแซมเส้อื ผาทีช่ ำรดุ กอ นซักทำความสะอาด
9. แยกผา สีผา ขาว และผา สตี กไวเ พื่อความสะดวกในการซักและปองกันเสื้อผาสหี มน หรือสตี กใสกนั
10. ศกึ ษาวธิ ีใชงานวสั ดอุ ุปกรณแ ละเครอื่ งมอื ในการดูแลเสือ้ ผาใหเขา ใจจากการอานฉลากหรือขอ ความบนบรรจภุ ณั ฑ
และคูมือแนะนำการใชง านแลวปฏบิ ตั ิตามอยา งเครงครดั
11. จดั เกบ็ เส้ือผา อยา งถูกวิธีโดยไมใ หยบั หรือเสียรูปทรง หยบิ ใชสะดวก ปราศจากฝนุ และแมลง
การรดี ผา
การรดี ผาเปน การทำผา ใหเรยี บโดยใชค วามรอนจากเตารีด โดยท่ัวไป มี ๒ วธิ ี คือการรดี ทับ ซงึ่ เปนวธิ ีการรดี โดย
ใชเ ตารีดยกทบั ผาทีล่ ะสว น วธิ ีการน้จี ะทำใหผ าเรียบ เหมาะสำหรับผา ท่ีพถิ พี ถิ นั และเสยี รูปทรงไดง าย สว นวิธไี ถ เปนวิธี
รีดผา โดยใชมือไถไปมาสวนบรเิ วณทต่ี อ งการรีด วธิ นี ี้จะทำใหร ดี ไดรวดเร็ว
ข้นั ตอนการรดี ผา
1. เตรยี มเสอื้ ผา โดยแยกประเภทผา ออกเปนสัดสว น
2. เลือกอุปกรณ และประเภทของเตารีดใหเหมาะสม
-เตารดี แหง เหมาะกบั ผาใยธรรมชาติ ท่ตี องการความรอนสงู
-เตารดี ไอน้ำ เหมาะกบั ผาใยสงั เคราะห และผา ทตี่ อ งการการถนอม
-เตารดี แบบทับ เหมาะสำหรบั ผาทต่ี อ งการรดี ในบรเิ วณกวา งและตองการความเรว็ ในการรดี เชน ผา ปูเตียง
ปอกหมอน เสอ้ื เชติ้
-เครื่องพนผา สำหรับแตงรอยยบั ของผา สามารถใชไ ดกบั เส้อื สูท
3. หากใชเตารดี แหง ควรปรับเตารดี ใหเ หมาะสมกับเนื้อผา เรม่ิ ใชจากไฟออ นไปหารอนมาก โดยเริม่ จากผา บางๆไปสูผาหนา
4. ฉีดพรมน้ำทผี่ า ท่จี ะรดี ไวก อ น เพ่ือใหน ้ำซมึ เขา ไปในใยผา เมอ่ื เสน ใยผามคี วามช้ืน ผา จะออนตัวทำใหรดี ไดเ รียบงา ยยิง่ ขึ้น
5. ผาทสี่ ีเขมควรรดี ขา งในดกี วา ภายนอก เพราะถา หากรดี ขางนอกแลว อาจทำใหสีซีดเร็วกวา ปกติ
6. ควรเร่มิ รดี จากปก สาบเส้ือ(ชายแขนเสอื้ ) ชวงระหวางไหลด านหลงั แขนเส้อื ดา นหนา และดานหลงั
9
7. ผาบางชนดิ ควรใชผ า วางทับกอ นรีดดว ยเตารีด เพราะอาจทำใหเน้อื ผาเกิดรอย เสยี หายได เชน ผาใยสังเคราะห
ผา ขนสัตว ผาไหมพรม หรือพวกประดบั มุกหรอื เลือ่ มเพชร
8. เมอื่ รดี เสรจ็ แลว จดั ทรงใหเ รียบรอยกอ น แขวนผ่งึ ลมเอาไว
9. เพื่อการประหยัดไฟ พยายามรีดผา ครั้งละมากๆ ไมค วรรดี ครง้ั ละนอยๆ ชดุ อกี ทั้งกอ นการรดี ใกลเ สรจ็ ใหป ด เตารดี
แลวถอดปล๊กั และรดี ผา ตอ อกี สกั ชิ้น ในขณะทเี่ ตารีดยงั รอ นอยู
10. ควรรดี ตามความยาวของใยผา ไมค วรรีดแนวขวาง เพราะจะทำใหผ าเสยี รปู ทรงได
10
บรรณานกุ รม
www.google.com
ภาคผนวก
ข้ันตอนการซกั ผา
การขยี้ผา เพื่อขจดั คราบเปอ น
การลา งผา และการตากผา
การรีดผา
การรีดผา