สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอระโนด ศูนย์การเรียนรู้ตำบลแดนสงวน ทีมงานดำเนินเรื่อง ผู้ให้ข้อมูล/บุคคลอ้างอิง : นายนันท์ชัย สัยละมัย ผู้สำรวจข้อมูล/เขียนเรื่องราว : นางสาวอภิวันท์ จันทองแก้ว ทีมสนับสนุนระดับสถานศึกษา ผู้แทนผู้บริหารสถานศึกษา : นายวัชรพงศ์พันธุ์ อุปนันท์ ทีมสนับสนุนระดับหน่วยงาน ผู้อำนวยการ สกร.จังหวัดสงขลา : นางเกษร ธานีรัตน์ รองผู้อำนวยการ สกร.จังหวัดสงขลา: นางสาวบุปผาชาติเรืองกูล พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
ระโนดหนึ่งในจุดหมายปลายทางที่น่าสนใจ มีนักท่องเที่ยวเดินทางมาด้วยความศรัทธา ค่านิยม การชื่นชมความงดงาม นั่นคือ วัดวาอารามต่าง ๆ ผลิตภัณฑ์ท้องถิ่น แพทย์แผนไทย อีกทั้งเรื่องราว ศิลปวัฒนธรรม หลากหลายสถานที่ที่ปรากฏ สิ่งเหล่านี้มีการจัดการการเรียนรู้อาจจะอยู่ใน รูปแบบแหล่งเรียนรู้ ภูมิปัญญา แล้วแต่ชุมชนจะ รังสรรค์ออกมาในรูปแบบที่หลากหลาย เข้าถึงง่าย สามารถเชื่อมโยงความคิดสู่การปฏิบัติอย่าง สร้างสรรค์ การใช้วรรณกรรมชุมชนเพื่อการเรียนรู้ เป็นเครื่องมืออย่างหนึ่งที่มีประสิทธิภาพซึ่งมีความ จำเป็น ที่สถานศึกษาต้องมีความรู้ ความเข้าใจและ สามารถระบุแหล่งทรัพยากรที่เป็นอิทธิพล ทางศิลปวัฒนธรรมของท้องถิ่นของตนได้อย่าง ชัดเจน เพื่อร่วมกันสร้างการเริ่มต้นสังคมแห่งการ เรียนรู้ได้อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับทรัพยากร ที่มีอยู่ ซึ่งต้องทำควบคู่ไปกับการจัด ส่งเสริม และ สนับสนุนการเรียนรู้ทุกรูปแบบ พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
ซึ่งหมายถึง การสื่อสารภาพลักษณ์ของ ท้องถิ่นไปสู่ประชาชนในชุมชนจนเกิดเป็น ความสัมพันธ์ที่แนบแน่นระหว่างศิลปวัฒนธรรม ความศรัทธา ภูมิหลังกับประชาชน วรรณกรรมชุมชนทั้ง 14 เรื่อง ของอำเภอ ระโนด จังหวัดสงขลา เป็นความตั้งใจของคุณครู ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอระโนดที่คัดกรอง จุดเด่น และรวบรวมข้อมูลจากหลายพื้นที่ครอบคลุม ทั้งอำเภอระโนด จังหวัดสงขลา เพื่อส่งเสริมการ เรียนรู้ให้ประชาชน สามารถเป็นจุดเริ่มต้นของการ เรียนรู้ตลอดชีวิตอย่างมีคุณภาพและประสิทธิภาพ ต่อไป วัชรพงศ์พันธุ์ อุปนันท์ ครูชำนาญการ รักษาการในตำแหน่ง ผู้อำนวยการศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอระโนด พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
เรือนหลังใหญ่ไม้โบราณในกลางป่า ทรงปั้นหยาเสาไม้เคี่ยมเรียงขนาน เป็นมรดกตกทอดอันยาวนาน ร่วมสืบสานวัฒนธรรมอันยาวไกล ตั้งแต่รุ่นสู่รุ่นจนวันนี้ นับร้อยปีสืบทอดมาอย่าสงสัย ก่อนทวดเภา ทวดคลิ้ง ท่านจากไป ท่านสนใจของโบราณนานนับปี เริ่มสะสมของโบราณท่านชื่นชอบ ช่างรอบคอบรักษาไว้ใจสุขขี ทั้งตะเกียง หม้อทองเหลือง อย่างรอรี อุปกรณ์โรงสีมีที่มา พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 1
ของสะสมส่วนใหญ่เป็นของใช้ มีไว้ในชีวิตประจำวันของท่านหนา บอกหนมจีน เบื้องดิน ครกบดยา เป็นที่มาตั้งเรียงรายในบ้านเรือน จนวันนี้สิ่งต่างๆ ท่านสะสม ตามเจตนารมณ์รักษาไว้ให้ศึกษา แหล่งเรียนรู้ของโบราณผ่านกาลเวลา เป็นที่มาพิพิธภัณฑ์เก่า “เภา นุ่มนาม” 2 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม “พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม” ตั้งอยู่ที่ บ้านเลขที่ 62/3 หมู่ที่ 3 บ้านมาบเตย ตำบลแดนสงวน อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ซึ่งได้สร้างขึ้นราว พ.ศ. 2452 ซึ่งอายุ มากกว่า 100 ปี รูปแบบโดยรวม อาคารบ้าน เป็นสถาปัตยกรรมแบบทรงปั้นหยา โครงสร้างตัวบ้าน ทำด้วยไม้เคี่ยม เสาใต้ถุนขนาด 30 เซนติเมตร สูง 1.5 เมตร หล่อด้วยซีเมนต์ 20 ต้น หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินเผา จำนวน 17,740 แผ่น พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 3
เดิมเป็นบ้านของ นายเภา-นางคลิ้ง นุ่มนาม ซึ่งเจ้าของบ้านเป็นผู้ชื่นชอบสะสมอนุรักษ์ ข้าวของ เครื่องใช้เก่าๆ มาโดยตลอด ต่อมาท่านทั้ง 2 ได้ยก บ้านหลังนี้ให้แก่นางพลอย นุ่มนาม ซึ่งเป็นบุตรสาว และนางพลอยได้สมรส กับนายช่วง สัยละมัย นางพลอยเลยเปลี่ยนนามสกุลเป็น สัยละมัย ต่อมานางพลอย สัยละมัย ได้ยกบ้านหลังนี้ ให้แก่ นายสุชาติ สัยละมัย ซึ่งเป็นบุตรชาย เป็นผู้ดูแลบ้าน โดยมีเจตนารมณ์ให้เป็นพิพิธภัณฑ์ 4 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
ที่เก็บรวบรวม สะสมข้าวของเครื่องใช้ ของโบราณ เป็นหลักฐานในการดำรงชีวิตของ คนโบราณ วิถีชีวิตพื้นบ้านเพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ให้ เยาวชนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้ ในปี พ.ศ. 2556 นายสุชาติ สัยละมัย ได้มีการ ปรังปรุงซ่อมแซม โดยเน้นอนุรักษ์โครงสร้างเดิม แต่ยัง ไม่ได้ขึ้นทะเบียนเป็นพิพิธภัณฑ์ซึ่งพิพิธภัณฑ์แห่งนี้มี วัตถุสิ่งของโบราณต่างๆ มากมาย เช่น หินบดยา โบราณ เป็นของใช้ของคนโบราณ ที่ค้นพบในพื้นที่ กระบอกทำขนมจีน ครกบดแป้ง หม้อทองเหลือง ตะเกียงโบราณ ซึ่งตะเกียงโบราณจะมีจำนวนมาก พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 5
อาทิตะเกียงน้ำมันก๊าด ตะเกียงแรงดัน ตะเกียงเจ้าพายุ และตะเกียงอเนกประสงค์ เป็นต้น ปัจจุบันพิพิธภัณฑ์ แห่งนี้ยังไม่ได้เปิดให้บริการอย่างเป็นทางการ หากมีผู้สนใจเข้าเยี่ยมชม สามารถติดต่อได้ที่ นายนันท์ชัย สัยละมัย เบอร์โทรศัพท์08 9468 3474 6 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
วัตถุโบราณที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม ตะเกียงโบราณ พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 7
ครกบดแป้ง หินบดยา 8 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
หม้อทองเหลือง กระดานชนวน พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 9
นาฬิกาโบราณ อุปกรณ์โรงสีข้าว 10 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
อื่น ๆ พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม 11
12 พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม
สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอระโนด บรรณาธิการ นายวัชรพงศ์พันธุ์ อุปนันท์ ครูชำนาญการ นางมนทกานต์ พูลสวัสดิ์ ครู อาสาสมัครฯ คำประพันธ์ นางสาวอภิวันท์ จันทองแก้ว รูปเล่มและภาพประกอบ นางสาวสุภาพร แก้วเจริญ บรรณารักษ์ชำนาญการ นางสาวอภิวันท์ จันทองแก้ว ครู กศน.ตำบล นางสาวซันฟา เจ๊ะหวังสวา ครู กศน.ตำบล จัดพิมพ์ ศูนย์ส่งเสริมการเรียนรู้อำเภอระโนด สำนักงานส่งเสริมการเรียนรู้จังหวัดสงขลา พิพิธภัณฑ์ เภา นุ่มนาม พ.ศ. 2567