การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว

ชุดฝกึ ทกั ษะ เร่ืองทักษะทศั นศลิ ป์ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ก
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเร่ืองราว

คำนำ

ชุดฝึกทักษะ เรื่องทักษะทัศนศิลป์ สำหรับนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียน
คณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา จัดทำข้ึนเพ่ือเป็นนวัตกรรมที่ใช้ประกอบการจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้ รายวิชาทัศนศิลป์ ศ 22101 ภาคเรียนท่ี 1 ปีการศึกษา 2565 กลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ
ช้ันมัธยมศึกษาปีท่ี 2 เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้สอดคล้องกับสมรรถนะสำคัญตามหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน 2551 โดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และการปฏิบัติจริง ผ่าน
กระบวนการกลุม่ ซ่งึ ครูผ้สู อนทำหนา้ ทใ่ี หค้ ำแนะนำตลอดการจดั การเรยี นรู้
ผู้จัดทำได้สร้างชุดฝึกทักษะเพ่ือให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง โดยได้วิเคราะห์หลักสูตร
มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้ีวัด ตลอดจนการกำหนดสาระการเรียนรู้ ท้ังน้ีผู้เรียนจำเป็นต้องศึกษา
ขั้นตอนการใช้ชุดฝึกทักษะก่อนลงมือทำใบงานที่กำหนดไว้ในชุดฝึกทักษะ เรื่องทักษะทัศนศิลป์
จำนวน 4 ชุด ดังน้ี

ชดุ ท่ี 1 เรื่อง รูปแบบทศั นธาตุและแนวคดิ ในงานทัศนศลิ ป์
ชดุ ที่ 2 เรื่อง รูปแบบการใช้วัสดุ อุปกรณ์ในงานทัศนศิลป์ของศลิ ปนิ
ชดุ ท่ี 3 เรอ่ื ง การวาดภาพสือ่ ความหมายและเรอื่ งราว
ชุดท่ี 4 เร่อื ง การวาดภาพถ่ายทอดบคุ ลกิ ลกั ษณะตัวละคร

ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ชุดฝึกทักษะ เร่ืองทักษะทัศนศิลป์ จะเป็นประโยชน์ต่อครู
และนักเรียนตลอดจนถึงผู้ท่ีสนใจท่ัวไป ทำให้การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ส่งผลให้สาระทัศนศิลป์มี
ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนท่ีสูงข้ึน ขอขอบคุณผู้มีส่วนเก่ียวข้องทุกท่าน ที่ทำให้ชุดฝึกทักษะนี้สำเร็จ
ดว้ ยดี

โสพศิ ชาติพนั ธ์ุ

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรอ่ื งทักษะทัศนศิลป์ ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 ข
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรือ่ งราว

สารบญั หน้า
ก
เร่ือง ข
คำนำ ค
สารบญั 1
สารบญั ภาพ 2
ขั้นตอนการเรยี น 3
คำแนะนำสำหรบั ครู 4
คำแนะนำสำหรบั นกั เรยี น 5
สาระ/มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชวี้ ัด 6
สาระสำคัญ/สาระการเรยี นรู้/จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 8
แบบทดสอบก่อนเรยี น 9
กระดาษคำตอบแบบทดสอบก่อนเรียน 21
ใบความรู้ เร่อื ง รูปแบบการใช้วสั ดุ อปุ กรณ์ในงานทศั นศิลป์ของศลิ ปนิ 22
ใบงานท่ี 1 เร่อื ง ขน้ั ตอนการวาดภาพส่ือความหมายและเร่ืองราว 23
ใบงานที่ 2 เรื่อง เทคนคิ การวาดภาพด้วยสนี ำ้ 24
ใบงานที่ 3 เรอื่ ง เทคนิคการวาดภาพด้วยสีโปสเตอร์ 25
ใบงานท่ี 4 เรอื่ ง เทคนิคการวาดภาพด้วยเทคนิคผสม 26
แบบทดสอบหลงั เรียน 27
กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลังเรียน 28
บรรณานกุ รม 29
ภาคผนวก 30
32
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 33
แนวการตอบในงานท่ี 1 34
แนวการตอบในงานท่ี 2 35
แนวการตอบในงานท่ี 3 36
แนวการตอบในงานที่ 4 37
เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 38
เกณฑ์การประเมินการทำแบบทดสอบหลังเรียน 39
เกณฑ์การประเมินการทำใบงานแบบฝกึ ทักษะ
ประวตั ผิ ้จู ัดทำ
ตวั อยา่ งผลงานนกั เรยี น

ชดุ ฝึกทักษะ เร่ืองทกั ษะทศั นศลิ ป์ ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 2 ค
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรื่องราว

สารบญั ภาพ

ภาพที่ หนา้

1 ภาพแสดงการกำหนดกรอบความคิด 9

2 ภาพแสดงการรา่ งภาพ 10

3 ภาพแสดงการระบายสี 11

4 ภาพแสดงอุปกรณ์สนี ำ้ 12

5 ภาพ “ท่าเรอื เมอื งตรัง” ผลงานของสมโภชน์ สงิ ห์ทอง 12

6 พระคขู่ วญั ของแผน่ ดิน 1 13

7 พระคู่ขวญั ของแผน่ ดนิ 2 13

8 ภาพแสดงเทคนคิ เปยี กบนเปียก 14

9 ภาพแสดงเทคนคิ แหง้ บนเปยี ก 14

10 ภาพ”ฟ้าครมึ้ ท่ีนครไชยศรี”ผลงานของไพบลู ย์ ธรรมเรอื งฤทธิ์ 14

11 ภาพแสดงเทคนคิ เปียกบนแห้ง 15

12 ภาพแสดงเทคนิคแห้งบนแห้ง 15

13 ผลงานของอาจารย์อารี สุทธพิ ันธุ์ 16

14-15 ภาพแสดงประเภทของสีน้ำ 17

16 ภาพ “ปดิ ทองหลงั พระ (คนไทยทำดี)” ผลงานของวรรนสิ า สมหมาย 18

17 ภาพแสดงการระบายสนี ้ำก่อนวาดเสน้ 20

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทักษะทศั นศลิ ป์ ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 1
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเร่ืองราว

ชดุ ฝกึ ทักษะ เร่อื งทักษะทัศนศิลป์ ชั้นมธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 2
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรอ่ื งราว

คำแนะนำสำหรบั ครูผสู้ อน

ชุดฝึกชุดท่ี 3 เรื่อง การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว ชุดน้ี เป็นส่วนหนึ่งของ
นวัตกรรมประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพ่ือพัฒนาทักษะทางด้านทัศนศิลป์ สำหรับนักเรียนชั้น
มัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา เป็นกิจกรรมท่ีครูผู้สอนมอบหมายให้นักเรียนได้
ฝึกฝนด้วยตนเองจนเกิดความชำนาญ ดังนั้นเพ่ือให้เกิดประสิทธิภาพในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ให้
ครผู สู้ อนปฏิบัติตามคำแนะนำดังตอ่ ไปนี้

1. ชุดฝึกทักษะ ชุดที่ 3 เร่ือง การวาดภาพส่ือความหมายและเร่ืองราว ชุดน้ี เป็นนวัตกรรม
ประกอบการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ที่ครผู สู้ อนมอบหมายใหน้ ักเรยี นไดฝ้ ึกฝนด้วยตนเองจนเกดิ ความชำนาญ

2. ครูผ้สู อนควรจัดกิจกรรมการเรียนรูต้ ามแผนการจัดการเรียนรู้ควบคู่กบั การนำชุดฝึกทกั ษะชดุ ท่ี
3 เรอ่ื ง การวาดภาพสือ่ ความหมายและเร่อื งราวไปใชก้ บั นักเรียน

3. ครูผู้สอนควรชี้แจงจดุ ประสงคใ์ นการเรียนรู้ และบอกให้นักเรียนทราบถึงวธิ ีการเรียนดว้ ยชุดฝึก
ทกั ษะ ชดุ ท่ี 3 เร่ืองการวาดภาพส่อื ความหมายและเร่ืองราว กอ่ นให้นักเรยี นลงมือปฏิบตั ิ

4. จดั บรรยากาศในชน้ั เรยี นให้เหมาะสม
5. ให้นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรยี น กอ่ นทำใบงาน
6. ให้นักเรยี นศกึ ษาใบความรู้ใหเ้ ข้าใจก่อนทำใบงาน
7. ในระหว่างที่นักเรียนทำกิจกรรมครูผู้สอนควรดแู ลนกั เรียนและให้คำแนะนำอย่างใกล้ชดิ สังเกต
พฤติกรรมนกั เรยี น กระตนุ้ เสริมแรงนกั เรยี นอยู่เสมอ และบนั ทึกผลการทำใบงานภายในชดุ ฝกึ ทักษะ
8. เม่ือนักเรียนทำใบงานเสร็จ ครูควรให้นักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบและอธิบายเพิ่มเติม ช่ืนชม
นกั เรียนที่ใหค้ วามร่วมมอื ในการใช้ชดุ ฝึกทกุ ครัง้
9. ให้นักเรยี นทำแบบทดสอบหลงั เรียน หลงั จากทำใบงานเสรจ็
10 .ตรวจผลงานการทำชุดฝึกทักษะ ชุดท่ี 3 เร่ือง การวาดภาพส่ือความหมายและเร่ืองราว
และบนั ทกึ คะแนนหลงั เรียน เพอ่ื สงั เกตพฒั นาการของนักเรียนทุกครง้ั

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทกั ษะทศั นศลิ ป์ ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 2 3
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสือ่ ความหมายและเรอื่ งราว

คำแนะนำสำหรบั นกั เรียน

ชุดฝึกทักษะ ชุดท่ี 3 เรื่อง การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราวชุดนี้ เป็นส่วนหน่ึงของ
นวัตกรรมประกอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาทักษะทางด้านการจัดองค์ประกอบศิลป์
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 โรงเรยี นคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา เป็นกิจกรรมที่ครูผู้สอน
มอบหมายให้นักเรียนได้ฝกึ ฝนด้วยตนเองจนเกดิ ความชำนาญ ดงั นั้นเพ่อื ให้เกิดประสิทธิภาพในการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้ ให้นกั เรียนปฏบิ ัตติ ามคำแนะนำดงั ตอ่ ไปนี้

1. อา่ นคำแนะนำการใชช้ ดุ ฝกึ ทกั ษะ ชดุ ท่ี 3 เร่ือง การวาดภาพสือ่ ความหมายและเรือ่ งราว
2. ศึกษาและทำความเข้าใจมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด สาระสำคัญ สาระการเรียนรู้ และ
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
3. ทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น
4. ศึกษาใบความรใู้ ห้เขา้ ใจก่อนทำใบงาน
5. ให้นกั เรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน ก่อนทำใบงาน
6. ลงมือใช้ชุดฝึกทักษะ ชุดท่ี 3 เรื่องการวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว ให้เสร็จทีละ
กจิ กรรม
7. เมื่อนักเรียนเกิดข้อสงสัย มีปัญหาเกี่ยวกับการทำใบงานในชุดฝึกทักษะ ชุดที่ 3 เร่ือง การ
วาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว ใหน้ ักเรยี นสอบถามจากครูผู้สอนทันที
8. เมื่อนกั เรียนทำใบงานครบ ควรแลกเปลี่ยนความรู้ และร่วมกันเฉลยคำตอบพร้อมกับเพื่อน
ในชน้ั เรยี น ฟงั ครอู ธบิ ายเพ่ิมเติม
9. ทำแบบทดสอบหลังเรียน
10.ส่งผลงานการทำชุดฝึกทักษะ ชุดที่ 3 เร่ือง การวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว
เพ่อื ใหค้ รตู รวจและบนั ทกึ คะแนน
11.ในระหวา่ งทำใบงานนกั เรยี นควรให้ความร่วมมอื ตง้ั ใจ และตรงต่อเวลาเสมอ

ชดุ ฝึกทักษะ เร่ืองทักษะทศั นศลิ ป์ ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 4
ชุดท่ี 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่ืองราว

สาระ/มาตรฐานการเรยี นร้/ู ตวั ชีว้ ัด

สาระที่ 1 ทัศนศิลป์

มาตรฐานการเรยี นรู้
มาตรฐาน ศ 1.1สร้างสรรค์งานทัศนศิลป์ตามจินตนาการ และความคิดสร้างสรรค์
วิเคราะห์ วิพากษ์ วิจารณ์คุณค่างานทัศนศิลป์ ถ่ายทอดความรู้สึก ความคิดต่องาน
อย่างอิสระ ชื่นชม และประยกุ ต์ใชใ้ นชวี ิตประจำวนั

ตัวชี้วัด
ศ 1.1 ม.2/3 วาดภาพด้วยเทคนิคที่หลากหลายในการสื่อความหมายและเรื่องราว
ต่างๆ

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรอื่ งทกั ษะทศั นศลิ ป์ ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 5
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

สาระสำคัญ/สาระการเรยี นรู้/จุดประสงค์การเรยี นรู้

สาระสำคญั

ภาพท่ีผู้สร้างสรรค์วาดออกมาน้ัน นอกจากจะแสดงออกถึงความสวยงามน่าดูชมแล้ว ภาพ
จำนวนมากยังสามารถบอกเล่าความหมายและเรื่องราวต่างๆ ที่เกิดขึ้น ซึ่งผู้สร้างสรรค์ผลงาน
จำเป็นต้องเรียนร้แู ละมคี วามเข้าใจข้นั ตอนในการปฏบิ ัตงิ าน เมอ่ื ตกผลึกทางความคิดไดแ้ ล้ว สงิ่ ท่ีสำคัญ
ท่ีสุด คือ การใช้ฝีมือและเทคนิคต่างๆ ในการวาดภาพ ดังน้ัน การเรียนรู้เทคนิคต่างๆ ในการวาดภาพ
และข้อดี ข้อจกดั ของเทคนคิ แตล่ ะแบบ จะชว่ ยให้สามารถเลือกใช้เทคนิคที่มคี วามหลากหลาย เพื่อวาด
ภาพส่ือความหมายและเรื่องราวต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ผลงานท่ีสร้างสรรค์ออกมาเกิด
ความประทับใจ

สาระการเรยี นรู้

1. ขนั้ ตอนการวาดภาพส่ือความหมายและเร่ืองราว
2. เทคนคิ การวาดภาพด้วยสีนำ้
3. เทคนิคการวาดภาพด้วยสโี ปสเตอร์
4. เทคนิคการวาดภาพดว้ ยเทคนิคผสม

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้

1. นำความรู้เรอื่ งการวาดภาพสื่อผสมและเรือ่ งราวไปประยุกตใ์ ชก้ บั งานทศั นศิลป์ได้ (K3)
2. สามารถจำแนกเทคนิคการสร้างสรรคผ์ ลงานได้อยา่ งหลากหลาย (P3)
3. การมีเจตคตทิ ด่ี ี การเหน็ คุณคา่ ของงาน และการเรยี นอย่างมีความสขุ (A3)

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทกั ษะทศั นศิลป์ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 6
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเรือ่ งราว

แบบทดสอบกอ่ นเรียน
เรือ่ งทกั ษะทศั นศิลป์
ชุดท่ี 3 เรอ่ื ง การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรือ่ งราว

คำชี้แจง 1. แบบทดสอบก่อนเรียนมจี ำนวน 10 ขอ้ คะแนนเตม็ 10 คะแนน 2. ใหเ้ ลอื กคำตอบที่ถกู ต้อง
ท่สี ุดเพียงข้อเดยี วโดยทำเครือ่ งหมายกากบาท ( x ) ในชอ่ งข้อ ก, ข, ค, หรอื ง ในกระดาษคำตอบ

1. ขอ้ ใดหมายถึงงานสื่อผสม ข. Mixed media art
ก. Drawing ง. Architecture
ค. Painting

2. ข้นั ตอนแรกของการวาดภาพสื่อความหมายและเรือ่ งราวคือข้อใด

ก. ขัน้ รา่ งภาพ ข. ขน้ั ระบายสีพืน้ ฐาน

ค. ข้นั กำหนดกรอบความคดิ ง. ขั้นออกแบบโครงสรา้ งรูปทรง

3. ข้ันตอนการวาดภาพส่อื ความหมายและเรอื่ งราวมีก่ีขน้ั

ก. 4 ขัน้ ข. 3 ข้ัน

ค. 2 ข้ัน ง. 1 ข้ัน

4. จากภาพเป็นผลงานทใ่ี ช้เทคนคิ ใด ข. เทคนคิ สีโปสเตอร์
ก. เทคนิคส่อื ผสม ง. เทคนิคสีน้ำ
ค. เทคนิควาดเส้น
ข. เน้ือสีเข้ม มีสขี าวเป็นส่วนผสม
5. สีน้ำมีคุณสมบัตทิ ี่โดดเดน่ ในเร่ืองใด ง. มีส่วนผสมของนำ้ มนั สมี นั เงา
ก. โปรง่ ใส เนอ้ื สีบาง สีสันสดใส
ค. โปรง่ แสง เนอ้ื สหี นาเขม้

ชดุ ฝกึ ทักษะ เร่อื งทักษะทศั นศิลป์ ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 2 7
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรื่องราว

6. การใชเ้ ทคนิคการระบายสีแบบเปยี กบนเปยี ก พน้ื ผิวกระดาษควรมีลกั ษณะใด

ก. เปียกและแห้งอยา่ งละครงึ่ ข. แหง้ สนิทไม่มีความชนื้

ค. เปยี ก หรือหมาดพอควร ง. ไม่จำกัด ขึ้นอย่กู ับสที จี่ ะระบาย

7. จากภาพคือสีประเภทใด
ก. สนี ้ำ
ข. สีโปสเตอร์
ค. สอี ะคลิรคิ
ง. สีนำ้ มัน

8. ข้อใดคือคุณสมบตั ิของสโี ปสเตอร์
ก. โปรง่ ใส เนอ้ื สีบาง
ข. สีสันสดใส เนอ้ื สีบาง
ค. มสี ่วนผสมของนำ้ มนั เวลาใช้งานต้องผสมกับนำ้ มนั
ง. ทึบแสง เน้อื สีมลี กั ษณะคล้ายแปง้

9. การวาดภาพทม่ี ีการตัดเส้น หรอื วาดเสน้ นยิ มใช้กับงานประเภทใด
ก. ภาพทิวทัศนเ์ สมือนจริง
ข. ภาพแสดงเหตกุ ารณ์สำคัญ
ค. ภาพประกอบนิทาน หรือละคร
ง. ภาพท่ใี ช้เทคนคิ ต่างๆ ผสมกัน

10. ขอ้ ใดไม่ใช่ความหมายของงานส่ือผสม ข. การใช้เทคนิคมากกว่า 1 ชนิดข้นึ ไป
ก. การใชเ้ ทคนิคเดยี ว ง. ถกู ทุกข้อ
ค. เป็นงานทม่ี ีความหลากหลายทางวธิ ีการ

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรอ่ื งทักษะทัศนศิลป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 2 8
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว

กระดาษคำตอบแบบทดสอบกอ่ นเรยี น
เรื่องทกั ษะทศั นศลิ ป์

ชดุ ท่ี 3 เรอ่ื ง การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………………..ชน้ั …………………..…….เลขท่ี………………

ขอ้ ก ข ค ง
1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

คะแนนท่ไี ด้

ชุดฝกึ ทักษะ เร่ืองทักษะทัศนศิลป์ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 99
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

ใบความรู้

เร่ือง การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

สื่อผสม (อังกฤษ: mixed media) เป็นวิจิตรศิลป์ ในการนำสื่อมากกว่าสองสื่อ หรือศิลปะมากกว่า
สองแขนงมารวมกันขึ้นไปมาสร้างเป็นงานช้ินเดียวกัน โดยนิยมใช้ส่ือท่ีแตกต่างกัน มานำจุดเด่นของแต่ละสื่อ
มาใช้ร่วมกนั เชน่ การสร้างภาพชุดชีวติ ของนกั บุญฟรงั ซสิ แห่งอัสซซี ีตามโบสถน์ ้อยตา่ ง ๆ ท่ีภูเขาศักดิส์ ิทธแิ์ ห่ง
พีดมอนต์และลอมบาร์ดีทางตอนเหนือของประเทศอติ าลีที่ใช้ทั้งประติมากรรมและจิตรกรรมมาผสมผสานเข้า
เปน็ การงานชิน้ เดยี วกนั ทีท่ ำใหเ้ ปน็ งานทม่ี ลี กั ษณะเปน็ สามมิติ

1. ข้นั ตอนการวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว
การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราวนั้น การพิจารณาถึงความสำเร็จของงานจะดูที่ผลงานน้ันว่า

สามารถส่ือความหมาย หรอื เรื่องราวต่างๆ ได้ตรงตามจุดประสงค์ของผู้สร้างสรรค์ผลงานหรือไม่ ดงั นั้น ก่อนการลงมือวาด
ภาพ ผู้สรา้ งสรรคต์ อ้ งรู้จกั วางแผนและออกแบบไปตามลำดับขน้ั ดงั นี้

1.1 ข้ันกำหนดกรอบแนวคิด ขั้นตอนนี้เป็นเร่ืองของการกำหนดกรอบการทำงานอย่างคร่าวๆ เพ่ือจะให้
การทำงานกระชับ ขอบเขตของงานไม่กว้างมากเกินไป ไม่ต้องเสียเวลามาพิจารณาหลายเรื่อง ประเด็นท่ีควรอยู่ในกรอบ
แนวคิด คือ จะวาดภาพใด เพื่อสื่อความหมายและเรื่องราวใด น่าจะใช้เทคนิคการวาดภาพแบบใด เมื่อได้กำหนดกรอบ
แนวคิดของตนเองแล้ว ต้องพยายามจินตนาการภาพท่ีสื่อออกมาให้อยู่ในความคิดขอตน การสร้างสรรค์ผลงานจะได้แล้ว
เสรจ็ ออกมาอยา่ งมคี ณุ ภาพ

ภาพที่ 1 ภาพแสดงการกำหนดกรอบความคดิ

ชุดฝกึ ทกั ษะ เรอ่ื งทักษะทศั นศิลป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 9 10
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรอื่ งราว

1.2 ขั้นกำหนดชื่อภาพ ในการวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราวต่างๆ ผู้สร้างสรรค์ควรจะต้ังช่ือของภาพไว้ด้วย
เพื่อให้ช่ือภาพและเร่ืองราวของภาพมีความสัมพันธ์กัน ช่ือของภาพอาจจะเป็นเรื่องท่ีเกิดจากประสบการณ์ของตนเอง เช่น
ความประทับใจในธรรมชาติ วิถีชีวิตของผู้คนในชุมชนสังคมในเมืองใหญ่ การละเล่นของเด็ก เป็นต้น นอกจากประสบการณ์
ตรงแล้ว ยังมีเรื่องราวที่ได้รับฟังมา หรือได้ยินจากการบอกเล่าจากบุคคลอื่น หรือจากส่ือต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นวิทยุ โทรทัศน์
อินเทอรเ์ น็ต ก็นำมาเป็นแรงบนั ดาลใจในการตงั้ ช่อื ภาพได้

1.3 ขน้ั รา่ งภาพ หลังจากตกผลึกทางความคิดและกำหนดชื่อภาพได้แล้ว ผู้สร้างสรรค์จะต้องทำการวเิ คราะหเ์ นื้อหาท่ี
ต้องการจะถา่ ยทอดออกมา โดยเลือกประเด็นทสี่ ำคัญมาสร้างเป็นจุดเด่นภายในภาพ พร้อมทั้งพิจารณาเกี่ยวกบั องค์ประกอบ
โดยรวมของภาพ จากนั้นจึงลงมือร่างภาพด้วยดินสอเบาๆ ใหเป็นรูปร่างตามท่ีจินตนาการไว้ ทั้งนี้การร่างภาพจะต้องใช้
ความคิดในการจัดวางรูปร่าง รูปทรงต่างๆ ให้มีความเป็นเอกภาพ ความกลมกลืน และความสมดุลตามหลักของการจัด
องค์ประกอบศิลป์ ตลอดจนต้องมีความเหมาะสมกับหน้ากระดาษ โดยคำนึงถึงโครงสร้างของรูปร่าง รูปทรง ขนาด และ
สดั สว่ นด้วย

ภาพที่ 2 ภาพแสดงการรา่ งภาพ

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรอื่ งทักษะทัศนศลิ ป์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 9 11
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเร่อื งราว

1.4 ข้ันระบายสี เป็นขั้นตอนสุดท้ายของการสร้างสรรค์ผลงาน ในขั้นระบายสีจะต้องปฏิบัติไปตามเทคนิคท่ีผู้
สร้างสรรค์ได้ออกแบบล่วงหน้าไว้ก่อนแล้ว ไม่ว่าจะเป็นเทคนิคการวาดภาพด้วยสีน้ำ เทคนิคการวาดภาพด้วยสีโปสเตอร์
การวาดภาพด้วยเทคนิคผสม เป็นตน้ ซ่ึงเทคนิคต่างๆ ทใี่ ช้ก็ขึ้นอยู่กับความสนใจของแตล่ ะบุคคล ทั้งน้ี ไม่ควรเปลี่ยนแปลง
เทคนิคในระหวา่ งปฏิบัติงาน เพราะอาจส่งผลตอ่ คุณภาพของงานทจี่ ะแล้วเสรจ็ ออกมา เม่ือระบายสเี สร้จเรียบร้อยแล้ว ควร
ตรวจสอบความสมบูรณ์เรยี บรอ้ ยของผลงานอกี ครัง้ หนงึ่

ภาพท่ี 3 ภาพแสดงการระบายสี
2. เทคนคิ การวาดภาพดว้ ยสีนำ้
การวาดภาพสีน้ำต้องใช้เทคนิคในการระบายสีเป็นอย่างมาก การใช้เทคนิคอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อให้ได้ผลงานที่มี
ความสวยงามตามความต้องการน้ันข้ึนอยู่กับฝีมือของผู้สร้างสรรค์เป็นสำคัญ ผู้สร้างสรรค์จะต้องได้รับกํารฝึกฝนจนเกิด
ทักษะ เมื่อมีทักษะความชำนาญแล้วก็สามารถถ่ายทอดผลงานออกมาได้ตามความต้องการ อย่างไรก็ตามในการลงมือ
สร้างสรรคผ์ ลงานควรทำความเข้าใจคุณสมบัติของสนี ำ้ และเทคนคิ เฉพาะในการระบายสนี ้ำเป็นพืน้ ฐานความรู้ก่อน ดังน้ี
1. สีน้ำเป็นสีท่ีมลี กั ษณะโปรง่ แสง เนอื้ สีบาง และมสี ีสนั สวยงาม เมอ่ื ระบายสีนำ้ ลงบนพืน้ กระดาษ จะเหน็ ความ
ใสของสีบนพื้นผวิ กระดาษ สีนำ้ ใช้น้ำเปน็ ตัวละลายความเขม้ ขน้ ของสี โดยสามารถระบายด้วยวิธกี ารตา่ งๆ เชน่ ระบายแบบ
เปยี กบนเปยี ก ระบายแบบแห้งบนเปยี ก ระบายแบบเปียกบนแห้ง ระบายแบบแห้งบนแห้ง ไปจนถงึ เทคนคิ วิธีการระบายสี
ทีต่ อ้ งอาศัยทักษะทางศลิ ปะชัน้ สงู เช่น การวาดภาพสนี ำ้ โดยวธิ กี ารเปล่ียนแปลงรปู ทรง (Transformation) และยงั
สามารถใชว้ สั ดุอนื่ มาทำให้เกิดความแปลกใหม่และสวยงามไดด้ ว้ ย เชน่ การเช็ดสดี ว้ ยฟองนำ้ หรอื สำลี แตะฟองนำ้ หยาบๆ
ใหเ้ กดิ สบี นพ้นื ผวิ การพรมน้ำ การเป่าสี ดีดสี เป็นต้น

ชดุ ฝึกทักษะ เรื่องทักษะทัศนศลิ ป์ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 9 12
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเร่อื งราว

ภาพท่ี 4 ภาพแสดงอุปกรณ์สีนำ้
2. การระบายสนี ำ้ จะตอ้ งรจู้ ักการรอคอยจังหวะ เวลา เพอื่ กำหนดความชมุ่ เปยี ก ความหมาดของพน้ื ผิวกระดาษใน
ขณะท่ีระบายสีให้อยู่ในพื้นที่ตามกำหนด เพื่อให้ได้ภาพตามต้องการ เช่น การระบายสีน้ำให้ชุ่มเป็นรูปร่างต่างๆ แล้วเน้น
ดว้ ยสีเข้มขณะท่ภี าพยงั เปียกอยู่ และใชพ้ ูก่ ันจุ่มน้ำพรมฉากหลัง ทำใหป้ รากฏเป็นจุดขาวๆ ในบางกรณีจะพบว่า การระบาย
สนี ำ้ ชุ่มบ้าง แห้งบ้าง จะเกิดคราบของสปี รากฏบนภาพ ซึ่งเปน็ คณุ สมบัตพิ เิ ศษของสีนำ้ เปน็ ความงามอีกรูปแบบหนง่ึ

ภาพท่ี 5 ภาพ “ทา่ เรือเมืองตรัง” ผลงานของสมโภชน์ สิงหท์ อง
ภาพเขียนสนี ้ำทแี่ สดงให้เห็นถึงสที ี่ซึมไปตามเนื้อกระดาษอย่างสวยงาม

ชุดฝกึ ทักษะ เรื่องทักษะทศั นศิลป์ ชน้ั มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 9 13
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเรอ่ื งราว

3. เมอ่ื ตอ้ งการให้สดี สู ดใส ช่มุ ฉำ่ ใหร้ ะบายน้ำสะอาดลงบนพน้ื ผวิ กระดาษกอ่ นพอหมาดๆ แล้วจงึ ลงสี สที ีล่ งไปจะ
ซึมเห็นความใสสวยงาม ซ่ึงในการใช้สีน้ำจะไม่นิยมใช้สีขาวและสีดำผสมกัน รวมท้ังควรหลีกเลี่ยงการระบายสีทับซ้อนกัน
หลายๆ ครั้ง

การวาดภาพดว้ ยสีน้ำนนั้ สว่ นใดของภาพท่ีสว่างเป็นสอี ่อนก็ผสมกับน้ำมากข้ึน หรอื เว้นท่ีว่างขาว งานท่สี ร้างสรรค์
ด้วยเทคนิคการวาดสีน้ำ สามารถใช้กับภาพได้ทุกประเภท เช่น ภาพหุ่นนงิ่ ประเภทส่งิ ขอองเคร่ืองใช้ ผกั ผลไม้ ทวิ ทศั น์ ป่า
ภูเขา ทะเล ภาพเหมือนของบคุ คล เปน็ ตน้

ภาพท่ี 6 ภาพ “พระคขู่ วัญของแผ่นดนิ 1” ภาพที่ 7 ภาพ “พระคขู่ วัญของแผน่ ดิน 2”

ผลงานของพรชวี นิ ทร์ มลิพันธุ์ ภาพเขยี นสนี ้ำ ซ่งึ ใช้เทคนิคการระบายสีน้ำทส่ี ดใส

ดสู ะอาดตา และเก็บรายละเอยี ดอย่างประณตี

การวาดภาพสนี ำ้ เป็นทนี่ ิยมแพร่หลายทัว่ ไป เพราะความงามของการวาดสีนำ้ ท่ีแสดงใหเ้ ห็นมติ ิของสแี ละความ
ซบั ซ้อนของภาพ ซ่งึ ลกั ษณะพิเศษเหล่าน้เี กิดจากการระบายสดี ้วยเทคนคิ หรือกลวธิ ีท่ีซบั ซอ้ น นอกจากน้ันแลว้ การวาด
ภาพดว้ ยสนี ำ้ ยงั สะดวกต่อการออกไปวาดภาพยังสถานที่ต่างๆ และสนี ำ้ ยังใชร้ ะบายเปน็ ภาพร่าง หรือภาพต้นแบบสำหรับ
การวาดสีน้ำมนั ได้เป็นอย่างดีอกี ด้วย

เทคนิคในการวาดภาพดว้ ยสีนำ้ มีหลากหลายวธิ ี สามารถแบง่ ออกเป็น 4 ชนิด ดงั น้ี

ชุดฝึกทกั ษะ เรื่องทกั ษะทัศนศิลป์ ชน้ั มัธยมศึกษาปที ่ี 2 9 14
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรอ่ื งราว

1. การระบายสีน้ำแบบเปียกบนเปียก (Wet into Wet) เป็นการระบายสีในลักษณะที่กระดาษยังเปียกหรือหมาด
อยู่ โดยใช้ฟองน้ำ หรือพู่กันชุบน้ำระบายลงไปก่อน ภาพที่ปรากฏจะแสดงให้เห็นความชุ่ม ความซึมของสีแต่ละสี ใน
ระหว่างท่ีระบายสี หากเอียงกระดานรองเขียนให้ทำมุมสูงขึ้น สีจะไหลย้อยทับกัน การระบายสีในลักษณะนี้นิยมระบายกัน
มากในภาพที่เป็นท้องฟ้า น้ำ หรือผิววัสดุที่มัน โดยนิยมใช้กับการวาดภาพทิวทัศน์ ซ่ึงการวาดภาพทิวทัศน์ที่นิยมเขียนกัน
มาก คอื ภาพทิวทัศน์ทางบก (Landscape) และภาพทวิ ทัศน์ทางทะเล (Seascape) โดยเฉพาะส่วนที่เป็นท้องฟ้า น้ำทะเล
หรอื สว่ นทีอ่ ยใู่ นระยะไกลของภาพ

ภาพท่ี 8 ภาพแสดงเทคนิคเปียกบนเปียก จะสังเกตเห็นความช่มุ และลกั ษณะที่ซึมเขา้ หากนั

2. การระบายสแี บบแห้งบนเปยี ก (Dry on Wet) เปน็ การระบายสที ี่ผสมไวค้ ่อนขา้ งข้น ระบายลงบนกระดาษท่ี
เปยี กอยู่ เทคนิคนี้จะทำใหส้ ีกระจายออกไปเองตามพนื้ ที่ที่เปยี ก สบี างส่วนจะเกิดการซึมผสมกนั เองด้วย เช่น การระบาย
ตน้ ไม้ หรอื ภูเขาใหก้ ลืนกบั ท้องฟ้า หรือซึมเข้าหาทอ้ งฟา้ บางสว่ น โดยจะทำใหส้ ีดแู หง้ เม่ือระบายลงบนพน้ื เปยี ก เช่น ภาพ
ตน้ ไม้ โขดหนิ หรอื ภาพวาดท่ีเน้นในสว่ นท่ีอยู่ในระยะใกล้ของภาพ เปน็ ต้น

ภาพที่ 9 ภาพแสดงเทคนคิ แห้งบนเปยี ก ภาพที่ 10 ภาพ”ฟ้าคร้มึ ท่ีนครไชยศรี” ผลงานของไพบูลย์
ธรรมเรอื งฤทธิ์ เทคนคิ แห้งบนเปยี ก

ชดุ ฝึกทกั ษะ เรื่องทักษะทัศนศลิ ป์ ชนั้ มัธยมศึกษาปที ่ี 2 9 15
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรื่องราว

3. การระบายสแี บบเปียกบนแห้ง (Wet over Dry) เป็นการระบายสีทท่ีเปยี กชมุ่ ลงบนพน้ื กระดาษที่แห้ง เป็นการ
ระบายสีบนพื้นเรียบท่ัวๆไป น่ันเอง ซ่งึ มีลักษณะสชี ุ่ม เช่น ส่วนที่เป็นพื้นดิน พื้นหญ้า ชายหาด เป็นต้น คำว่า “เปียก” คือ
พูก่ ันกบั สคี อ่ นข้างเหลว สว่ น “แหง้ ” คือ แผน่ กระดาษ เปน็ การระบายสเี รยี บสเี ดียว หรือหลากสี

ภาพที่ 11 ภาพแสดงเทคนิคเปียกบนแห้ง
4. การระบายสีแบบแห้งบนแห้ง (Dry on Dry) เป็นการระบายสีที่ใช้น้ำในการละลายสีค่อนข้างข้น เน้นเนื้อสี
มากๆ โดยระบายลงในส่วนของสีเดิมที่แหง้ แล้วหรือเป็นการเน้นภาพให้เดน่ ชัดข้ึน การระบายแบบนี้มีประโยชน์ในการเน้น
ส่วนใดส่วนหน่ึง หรือบริเวณท่ีเห็นว่าควรทำให้เด่นชัด กล่าวคือ เป็นการระบายลงบนสีท่ีระบายไว้ก่อนและแห้งแล้ว หรือ
ระบายสีใหม่ทับลงไปบนสีเก่าจนเกิดเป็นรอยพู่กัน เช่น ส่วนท่ีเห็นเป็นแสง-เงา เน้นระยะของภาพใกล้-ไกล ให้ภาพมองดูมี
ความลกึ เปน็ 3 มติ ิ เป็นต้น

ภาพที่ 12 ภาพแสดงเทคนิคแหง้ บนแหง้

ชดุ ฝึกทักษะ เร่อื งทกั ษะทัศนศิลป์ ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ี่ 2 9 16
ชุดท่ี 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

การระบายสีน้ำจาก 4 ลักษณะน้ี เม่ือนำมาสร้างสรรค์ภาพไม่ใช่ว่าจะแยกเทคนิคออกจากกันเป็นแบบๆ ได้เลย
จำเป็นจะต้องใช้เทคนิคท้ัง 4 แบบผสมผสานกันไปขึ้นอยู่กับว่าบริเวณนั้นๆ ของภาพ จะต้องใช้เทคนิคแบบใดถึงจะ
เหมาะสม

การวาดภาพสีน้ำ เป็นการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะท่ีมีลักษณะเฉพาะ เน่ืองจากคุณสมบัติของสีน้ำมีหลายประการ
ดังนัน้ ผ้ปู ฏิบตั ิจะตอ้ งรู้ขั้นตอน หมั่นฝกึ ฝน ลองผิดลองถูก ส่งั สมประสบการณ์เพือ่ พัฒนาทักษะฝมี ือ และจะสามารถค้นพบ
เทคนคิ การระบายสนี ำ้ ที่หลากหลายข้ึนอย่างนา่ ประทบั ใจ

ขอ้ ควรคำนึงเกี่ยวกบั การระบายสนี ้ำ

เทคนิคการระบายสีน้ำ ขึ้นอยู่กับจังหวะและความพอดีของสี หากเมื่อระบายสีลงไปแล้ว รู้สึกว่าไม่ได้ผล
ตามความต้องการ หรืออาจผดิ พลาดในการใชส้ ี กไ็ ม่ควรท้ิงภาพ แม้ว่าเป็นกระดาษก็สามารถแก้ไขได้ โดยใช้ฟองน้ำ
ชบุ น้ำหมาดๆ เช็ดส่วนที่เสียออก ถ้าไม่ให้สว่ นท่ีต้องการถกู เช็ดออกไปด้วย ให้ใช้แผ่นพลาสติกบางๆ วางซ้อนทับกัน
ไว้ ทง้ิ ไว้พอกระดาษแหง้ หรือเกือบแหง้ จงึ แก้ไขโดยเสรมิ เตมิ แตง่ ผลงานได้ใหมต่ ามความต้องการ

การระบายสีน้ำจะต้องฝึกฝนในการสังเกตบริมาณสีน้ำที่ใช้ระบายบนกระดาษ หากสีน้ำมีปริมาณมากเกิน
กว่าพ้ืนท่ีที่จะระบาย จะสรา้ งปญั หาให้กับสีอนื่ เพราะสีท่ีระบายทีหลัง จะไปผสมกับสที ี่ระบายครงั้ แรก ทำให้สีใดสี
หนงึ่ เจอจาง หรือ สีจะผสมกนั ทำใหเ้ กิดสีที่ไม่ต้องการข้นึ ได้ ดังน้ัน การควบคุมปริมาณของสีในพู่กนั ก่อนการระบาย
สจี ึงควรกะให้พอดี

ข้อควรคำนึงอีกอย่างหน่ึง คือ สีน้ำจะไหลไปมาตามระดับความลาดเอียงของกระดานรองเขียน จะต้อง
ระมัดระวังไม่ให้กระดานรองเขียนยกตั้งสูงเกินไป ควรกำหนดความลาดเอียงอยู่ในระยะทำมุมกับพื้นประมาณ
20-30 องศา

ภาพที่ 13 ผลงานของอาจารยอ์ ารี สุทธพิ ันธ์ุ

ชดุ ฝึกทักษะ เรือ่ งทักษะทศั นศลิ ป์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 9 17
ชุดที่ 3 การวาดภาพสือ่ ความหมายและเร่อื งราว

วสั ดุอปุ กรณใ์ นการระบายสีนำ้

1. สีนำ้ แบ่งออกเป็นชนิดบรรจุกล่อง ในกล่องจะแบ่งเป็นช่องสีเหลี่ยม หรือวงกลมบรรจุสีหลายชอ่ ง เน้อื สีเป็นผล
ท่อี กั แน่นเป็นก้อนแข็ง เวลาใชใ้ ห้นำพกู่ ันจุ่มน้ำละเลงบนสที ี่ตอ้ งการ แล้วระบายในภาพทไี่ ด้รา่ งไว้ อีกประเภทหน่งึ จะเป็นสี
น้ำชนิดบรรจุหลอด มีหลายขนาด เน้ือสีมีลักษณะเหลวคล้ายยาสีฟัน เวลาใช้ให้บีบลงบนจานผสมสีให้พอใช้ในแต่ละคร้ัง
แลว้ ใช้พู่กันจมุ่ นำ้ ละเลงบนสที ต่ี อ้ งการ และระบายในภาพทีร่ า่ งไว้

ภาพท่ี 14-15 ภาพแสดงประเภทของสีนำ้

2. กระดานรองวาด มีไว้สำหรับรองรับกระดาษ มีผิวเรียบ ส่วนมากเป็นแผ่นไม้อัด ด้านบนติดตัวหนีบกราษให้ติด
อยกู่ บั แผ่นกระดานรองวาด หรืออาจใชเ้ ทปกาวขึงกระดาษทาบบนกระดานรองวาด ทง้ั 4 ดา้ น กไ็ ด้ เพราะถ้ากระดาษไมต่ ึง
จะทำให้เปน็ อปุ สรรคต่อการระบายสี

3. จานสี มีหลายขนาด หลายแบบ มีช่องสำหรับบรรจุสีและผสมสีหลายช่อง การบีบสีจากหลอดควรแบ่งเป็น
วรรณะสีอนุ่ และสีเย็น เพ่ือสะดวกในการระบายสี สำหรับสีหลอดควรบีบลงในช่องเล็กๆ โดยกะให้พอดีกบั การใช้งานในแต่
ละครัง้

4. กระดาษวาดเขียน กระดาษท่ีใช้สำหรับการวาดภาพสีน้ำ มักเป็นกระดาษปอนด์ ส่วนใหญ่ใช้กระดาษ 100
ปอนด์ ใช้ด้านท่ีมีลักษณะพ้ืนผิวหยาบใช้สำหรับระบายสีน้ำ อีกด้านหนึ่งมีผิดเรียบเหมาะสำหรับการวาดเส้น หรือระบาย
เหมาะสำหรับสีโปสเตอร์

5. พู่กัน ที่นิยมใช้กันท่ัวไป คือ พู่กันชนิดกลมและพู่กันชนิดแบน สำหรับพู่กันแบนใช้ชนิดขนแปรงอ่อน เหมาะ
สำหรับสีน้ำและสีโปสเตอร์ ส่วนชนิดขนแปรงแข็งเหมาะสำหรับใช้กับสีน้ำมัน ท้ังนี้ ผู้ปฏิบัติงานทัศนศิลป์ควรมีพู่กันท้ัง
ขนาดใหญ่ ขนาดกลาง และขนาดเลก็

ชุดฝกึ ทักษะ เรอ่ื งทักษะทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 9 18
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว

3. เทคนิคการวาดภาพด้วยสโี ปสเตอร์

การวาดภาพด้วยสโี ปสเตอร์ มีกระบวนการเช่นเดียวกับการวาดภาพด้วยสีน้ำ สีโปสเตอร์เป็นสีที่มคี วามหนาแน่น
ของเนื้อสี ทึบแสงเหมือนสีฝุ่น เนื้อสีมีลักษณะคล้ายแป้ง ใช้ผสมกับน้ำเม่ือต้องการระบายภาพและสามารถระบายทับซ้อน
กันได้หลายๆ ครั้ง เม่ือระบายเสร็จและแห้งสนิทดีแล้วจะได้ภาพท่ีเรียบร้อยสวยงามดี แต่ไม่ทนแดด ทนฝน ไม่เหมาะ
สำหรบั จัดแสดงงานกลางแจ้ง สีโปสเตอร์สามารถผสมด้วยสีขาวให้มนี ้ำหนักอ่อนลงไดเ้ ช่นเดยี วกับสีน้ำมันแต่ไม่คงทนเท่าสี
น้ำมัน สีโปสเตอร์นิยมนำมาใช้ในการวาดภาพที่ต้องการความประณีตสวยงาม สามารถสร้างสรรค์ผลงานได้หลากหลาย
รูปแบบ ได้แก่ งานออกแบบต่างๆ ภาพประกอบเรื่องราว ภาพการ์ตูน โปสเตอร์ภาพยนตร์ งานจิตรกรรมทั่วไป โดย
เฉพาะงานด้านการโฆษณาและประชาสัมพันธ์ การจัดนิทรรศการท่ีมีขนาดใหญ่ การวาดภาพด้วยสีโปสเตอร์ไม่มีเทคนิค
ซบั ซอ้ นมากนัก อาศยั การฝึกปฏบิ ัติบ่อยๆ ก็จะสามารถเข้าใจถึงคณุ สมบตั ขิ องสโี ปสเตอร์และเข้าใจวิธกี ารในการใชเ้ อง

ทกุ คร้ังของการวาดภาพหนึง่ จะประกอบไปดว้ ยรูปร่าง รูปทรง และแสง-เงา ซึ่งกำหนดความเข้มของสี หรือน้ำหนัก
อ่อน-แก่ ของสีบนวัตถุ ฉะน้ัน ผู้สร้างสรรค์ผลงานจึงต้องฝึกทักษะของการไล่น้ำหนักสีโปสเตอร์จนเข้าใจแล้วก็จะสามารถ
ระบายสีแสง-เงา ของวัตถุได้อย่างถูกต้อง เช่น การระบายสีแสง-เงาของวัตถุ การผสมสีขาวจะช่วยทำให้สีน้ันอ่อนลง หรือ
สว่างข้ึน และการนำสีท่ีต้องการผสมกับสีดำ หรือสีตรงข้ามก็จะทำให้สีนั้นเข้มขึ้น หรือมึดลง เป็นต้น ซึ่งเราสามารถนำสี
โปสเตอรท์ ีผ่ สมเสรจ็ แลว้ ไปใช้ระบายเพอื่ แสดงใหเ้ ห็นถงึ แสง-เงาของวตั ถุได้

สำหรับวัตถุและอุปกรณ์ที่นำมาใช้ในการวาดภาพด้วยสีโปสเตอร์น้ัน สิ่งสำคัญจะประกอบไปด้วยสีโปสเตอร์ ซึ่ง
สว่ นใหญ่จะบรรจุอยู่ในขวดแกว้ มเี นื้อสขี น้ สสี ดใส มขี นาดต่างๆ ใหเ้ ลือกใชไ้ ด้ตามความเหมาะสม

ส่วนพู่กันสำหรบั ระบายสโี ปสเตอร์ จะมีทง้ั ชนิดกลมและแบน ซึ่งมีขนาดใหญก่ ว่าสีน้ำ ในกรณที ่ีวาดภาพขนาดใหญ่
ถา้ วาดภาพบนกระดาษธรรมดา สามารถใช้พกู่ นั สีน้ำแทนได้

นอกเหนอื จากนี้ อปุ กรณ์ตา่ งๆ ท่ีใชใ้ นการวาดภาพสีโปสเตอรจ์ ะใชเ้ ช่นเดียวกับการระบายสนี ้ำ

ภาพท่ี 16 ภาพ “ปดิ ทองหลงั พระ (คนไทยทำดี)” ผลงานของวรรนิสา สมหมาย

ชุดฝกึ ทกั ษะ เรอื่ งทักษะทัศนศลิ ป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 9 19
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอ่ื งราว

4. เทคนิคการวาดภาพด้วยเทคนิคผสม

การวาดภาพด้วยเทคนิคผสม เป็นการวาดภาพด้วยเทคนิคที่มากกว่า 1 เทคนิคข้ึนไป ซึ่งมีความหลากหลายของ
วิธีการและมีเทคนิคท่ีมีความเปิดกว้างในการแสดงออกทางด้านความคิดในการสร้างสรรค์ผลงานเพื่อสื่อความหมายและ
เร่ืองราวต่างๆ ตามวัตถุประสงค์ของผู้สร้างสรรค์ผลงานได้มากกว่า ซึ่งในการสร้างสรรค์ผลงานทัศนศิลป์ จำเป็นต้องมี
แนวคิด การใช้เทคนิควิธกี ารต่างๆ ตามความสนใจ ประสบการณ์ ทักษะของผู้ปฏิบัติประกอบกัน การใชเ้ ทคนิคผสมจะชว่ ย
ทำให้ลดข้อจำกัดของเทคนิคการสรา้ งสรรคผ์ ลงานแบบใดแบบหนึ่งให้ลดลง จะช่วยให้ภาพบางภาพสามารถสื่อความหมาย
และเรือ่ งราวได้กระจา่ งชด หรอื เร้าความสนใจของผู้ชมได้มากข้ึน

กระบวนการเรียนรู้ทางทัศนศิลป์ในด้านการฝึกปฏิบัติสร้างสรรค์ผลงานด้วยเทคนิคต่างๆ เช่น การวาดเส้น การ
วาดภาพด้วยสนี ้ำ การวาดภาพด้วยสโี ปสเตอร์ เปน็ ต้น สิ่งเหลา่ น้ถี อื เป็นการปฏิบตั เิ ทคนิคไปตามคุณสมบัติของส่ือ หรือวัสดุ
ทนี่ ำมาใช้ในการวาดภาพ

อย่างไรก็ตาม การฝกึ ปฏิบัติการวาดภาพด้วยเทคนิคผสม ไม่ได้หมายรวมถึงการใช้เศษวัสดุมาเป็นสอ่ื ผสมประกอบ
เป็นผลงาน แต่ยังคงใช้เทคนิคพื้นฐานของการวาดภาพด้วยการวาดเส้น การระบายด้วยสีน้ำ สีโปสเตอร์ มาใช้เป็นหลัก
ร่วมกันในการสร้างสรรค์ผลงาน เช่น การใช้เทคนิคในการเขยี นสีน้ำผสมกับการวาดเส้น การใช้เทคนิคการเขียนสนี ้ำผสมกับ
เทคนิคการเขียนสีโปสเตอร์มาผสมผสานกันในภาพเดียว เพื่อให้เกิดผลงานท่ีแปลกใหม่และมีความหลากหลายในการ
นำเสนอ เปน็ ตน้

4.1 เทคนคิ สนี ำ้ กับเทคนคิ การวาดเสน้

สีน้ำกับการวาดเส้น เป็นการวาดภาพโดยการใช้สีน้ำระบายผสมกับการวาดลายเส้นของหมึกดำท่ีใช้พู่กันเป็น
อุปกรณ์ในการจุ่มหมึกดำเพ่ือวาดเส้น หรือ วาดลายเส้นจากปากกาหัวสักหลาด ปากกาหัวไฟเบอร์ ปากกาคอแร้ง ซ่ึงมี
วธิ ีการวาดภาพ ได้ 2 แบบ ดงั นี้

1. วาดเสน้ ก่อนระบายสนี ำ้ วิธนี ้ีผูว้ าดจะต้องวาดเส้นด้วยหมึกดำ จะใช้พกู่ ัน ปากกาจุม่ หมกึ หรอื จะใช้
ปากกาชนิดใดกไ็ ด้แล้วแต่ความถนัด หรอื ความชอบของบคุ คล โดยจะต้องเลือกหมึกดำชนดิ ท่ีไมล่ ะลายน้ำ เม่ือวาดเส้นตาม
ภาพที่ร่างไว้เสร็จเรียบร้อยแล้วจึงระบายสีน้ำลงไป เน่ืองจากสีน้ำไม่มีเน้ือสี เป็นสีใสๆ เม่ือระบายสีน้ำลงไปบนลายเส้นที่
เป็นหมึกไม่ละลายน้ำ ก็จะเกิดเป็นภาพสีน้ำท่ีมีลายเส้นดำตัดอยู่อย่างชัดเจน ผู้ปฏิบัติงานบางคนอาจมีเทคนิคในการ
สร้างสรรค์ผลงานใหม่ๆ โดยใช้หมึกท่ีละลายน้ำวาดเส้นในบางส่วนของภาพที่ออกแบบไว้ เมื่อระบายสีน้ำลงไป บางส่วน
ของเส้นดำจะซึม หรือละลายปนออกมากับสีน้ำทำให้ดสู วยงาม แปลกตาออกไปอีกแบบหนึ่ง ข้ึนอยู่กับว่าได้ออกแบบไว้ถูก
ท่ถี กู จังหวะในส่วนของภาพหรือไม่ เพราะไม่เช่นนัน้ การใชเ้ ทคนคิ แบบนอี้ าจทำให้ภาพดูเลอะเทอะได้

ชดุ ฝึกทักษะ เร่ืองทกั ษะทศั นศิลป์ ชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 2 9 20
ชุดที่ 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว

2. ระบายสีน้ำก่อนวาดเส้น วิธีน้ีเป็นการระบายสีน้ำลงบนภาพที่ร่างเบาๆด้วยดินสอ เมื่อระบายสีเสร็จ
แล้วต้องรอให้สีน้ำแห้งเสียก่อน แล้วจึงใช้หมกึ ดำวาดเส้นทับ หรือที่เรยี กกันว่า “ตัดเส้น” เส้นดำที่ตัดทีหลังจากการระบาย
สีจะเห็นว่ามีลักษณะของความเข้มเด่นชัด การตัดเส้นนอกจากมีการวาดทับตามภาพโครงร่างเดิมแล้ว ยังสามารถวาดเส้น
ตกแตง่ เพ่ิมเติมได้อกี ตามท่ีต้องการ ซ่ึงเทคนิคการวาดภาพระบายสีท่ีมกี ารตดั เสน้ หรือวาดเสน้ น้นั นยิ มใช้กับภาพประกอบ
นิทาน ภาพประกอบเร่ือง ภาพในจินตนาการ ซึ่งเราจะไม่เห็นในภาพวาดเหมือนจริง เพราะภาพวาดเหมือนจริงจะมี
ลักษณะกลมกลนื เข้ากบั บรรยากาศทรี่ ปู ทรงตัง้ อยู่ และจะไม่ปรากฎเส้นขอบของรูปทรงออกมาใหเ้ หน็ อยา่ งชัดเจน

ภาพที่ 17 ภาพแสดงการระบายสนี ้ำก่อนวาดเสน้

4.2 เทคนิคสีน้ำกบั เทคนิคสีโปสเตอร์

การใช้เทคนิคผสมผสานระหว่างสีน้ำกับสีโปสเตอร์ เปน็ การวาดภาพโดยใชส้ ีนำ้ ระบายภาพผสมกบั การระบายด้วย
สีโปสเตอร์ เทคนิคผสมแบบน้ีไม่มีอะไรซับซ้อน เพียงการเลือกลงสีของผู้ปฏิบัติว่าได้ออกแบบไว้ให้พื้นที่ส่วนใดเป็นสี
โปสเตอร์ และพื้นที่ส่วนใดเป็นสีน้ำ ท้ังนี้ จะขึ้นอยู่กับแนวคิด ความรู้สึก และความประทับใจของแต่ละบุคคลในการสื่อ
ความหมายและเรื่องราวออกมาเป็นภาพตามความต้องการ เช่น ภาพวาดหาดทรายกับทะเล โดยส่วนที่เป็นหาดทราย
อาจจะใชส้ โี ปสเตอรแ์ ละส่วนทเ่ี ป็นน้ำทะเลอาจจะใช้สีนำ้ เปน็ ต้น

การสร้างสรรค์ภาพวาดด้วยเทคนิคสีน้ำกับเทคนิคสีโปสเตอร์น้ี ไม่มีหลักเกณฑ์ หรือข้อจำกัดในการกำหนดสี
ข้ึนอยู่กับผู้ปฏิบัติว่ามีแนวคิดอย่างไร หรือต้องการสื่อความหมายใดในเน้ือหาของภาพบนหลักพื้นฐานของการจัด
องคป์ ระกอบศิลป์

ชุดฝึกทักษะ เร่ืองทกั ษะทัศนศิลป์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 9 21
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรือ่ งราว

ใบงานที่ 1

เรอ่ื ง ขัน้ ตอนการวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว
คำช้ีแจง ให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าเก่ียวกับข้ันตอนการวาดภาพส่ือความหมายและเร่ืองราว แล้วสรุปใน

รูปแบบของ Mind Mapping ลงบนกระดาษ 100 ปอนด์ ขนาด A4 พับครึ่ง พร้อมท้ังตกแต่งให้
สวยงาม

ชุดฝึกทกั ษะ เรือ่ งทกั ษะทัศนศลิ ป์ ช้ันมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 9 22
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่อื งราว

ใบงานท่ี 2

เรือ่ ง เทคนิคการวาดภาพดว้ ยสนี ้ำ
คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนวาดภาพหนุ่ นิง่ ด้วยเทคนิคสนี ำ้ ทง้ั 4 ชนดิ

การระบายสนี ำ้ แบบเปยี กบนเปียก การระบายสีน้ำแบบแห้งบนเปยี ก

การระบายสนี ้ำแบบเปียกบนแหง้ การระบายสนี ้ำแบบแห้งบนแห้ง

ชุดฝกึ ทักษะ เรื่องทกั ษะทศั นศิลป์ ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 2 9 23
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว

ใบงานที่ 3

เรอ่ื ง เทคนิคการวาดภาพดว้ ยสโี ปสเตอร์
คำชแี้ จง ใหน้ ักเรยี นวาดภาพ “ธรรมชาตแิ สนงาม” ดว้ ยเทคนิคสโี ปสเตอร์ คนละ 1 ภาพ

ชดุ ฝึกทักษะ เรือ่ งทักษะทศั นศิลป์ ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2 9 24
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรื่องราว

ใบงานที่ 4

เรื่อง เทคนคิ การวาดภาพด้วยเทคนิคผสม
คำช้ีแจง ใหน้ ักเรยี นวาดภาพ “ปักษใ์ ต้บา้ นเรา” ดว้ ยเทคนิคผสม คนละ 1 ภาพ

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทกั ษะทศั นศลิ ป์ ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 2 25
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่ือความหมายและเรื่องราว

แบบทดสอบหลงั เรียน
เรอ่ื งทกั ษะทศั นศิลป์
ชดุ ท่ี 3 เรือ่ ง การวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว

คำช้แี จง 1. แบบทดสอบก่อนเรียนมจี ำนวน 10 ขอ้ คะแนนเตม็ 10 คะแนน 2. ให้เลือกคำตอบท่ีถกู ต้อง
ทีส่ ดุ เพยี งขอ้ เดยี วโดยทำเครือ่ งหมายกากบาท ( x ) ในช่องขอ้ ก, ข, ค, หรือ ง ในกระดาษคำตอบ

1. ขน้ั ตอนแรกของการวาดภาพสอื่ ความหมายและเรอ่ื งราวคอื ข้อใด

ก. ขั้นรา่ งภาพ ข. ข้ันระบายสพี ืน้ ฐาน

ค. ข้นั กำหนดกรอบความคิด ง. ข้ันออกแบบโครงสรา้ งรปู ทรง

2. ข้อใดหมายถึงงานสื่อผสม ข. Mixed media art
ก. Drawing ง. Architecture
ค. Painting

3. ขัน้ ตอนการวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอื่ งราวมีก่ขี ้ัน

ก. 4 ข้นั ข. 3 ขั้น

ค. 2 ขนั้ ง. 1 ข้ัน

4. สีน้ำมีคุณสมบัตทิ ่โี ดดเดน่ ในเรื่องใด ข. เน้อื สเี ข้ม มีสีขาวเป็นสว่ นผสม
ก. โปรง่ ใส เนือ้ สบี าง สีสันสดใส ง. มีสว่ นผสมของนำ้ มัน สมี นั เงา
ค. โปรง่ แสง เนื้อสีหนาเข้ม
ข. เทคนิคสีโปสเตอร์
5. จากภาพเป็นผลงานทีใ่ ช้เทคนคิ ใด ง. เทคนคิ สีน้ำ
ก. เทคนคิ ส่ือผสม
ค. เทคนคิ วาดเส้น

5.

ชดุ ฝกึ ทักษะ เร่อื งทักษะทศั นศลิ ป์ ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 2 26
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอ่ื งราว

6. การใช้เทคนคิ การระบายสแี บบเปยี กบนเปยี ก พนื้ ผิวกระดาษควรมลี ักษณะใด

ก. เปียกและแห้งอยา่ งละครงึ่ ข. แหง้ สนทิ ไม่มคี วามช้ืน

ค. เปยี ก หรือหมาดพอควร ง. ไมจ่ ำกดั ขน้ึ อยกู่ ับสีทีจ่ ะระบาย

7. ข้อใดคือคุณสมบตั ิของสโี ปสเตอร์
ก. โปร่งใส เน้ือสีบาง
ข. สีสันสดใส เนอื้ สีบาง
ค. มสี ว่ นผสมของนำ้ มัน เวลาใช้งานตอ้ งผสมกับน้ำมัน
ง. ทบึ แสง เน้อื สีมลี ักษณะคล้ายแป้ง

8. จากภาพคือสีประเภทใด
ก. สนี ำ้
ข. สโี ปสเตอร์
ค. สีอะคลิริค
ง. สีนำ้ มัน

9. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ความหมายของงานส่ือผสม ข. การใชเ้ ทคนิคมากกว่า 1 ชนดิ ข้ึนไป
ก. การใช้เทคนิคเดยี ว ง. ถกู ทกุ ข้อ
ค. เป็นงานที่มคี วามหลากหลายทางวิธกี าร

10. การวาดภาพท่ีมกี ารตดั เส้น หรือวาดเส้นนยิ มใชก้ บั งานประเภทใด
ก. ภาพทิวทศั นเ์ สมือนจริง
ข. ภาพแสดงเหตกุ ารณ์สำคญั
ค. ภาพประกอบนทิ าน หรือละคร
ง. ภาพที่ใชเ้ ทคนิคตา่ งๆ ผสมกนั

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรอ่ื งทักษะทัศนศิลป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ี่ 2 27
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเร่ืองราว

กระดาษคำตอบแบบทดสอบหลังเรยี น
เรือ่ งทกั ษะทศั นศิลป์

ชดุ ท่ี 3 เรอื่ ง การวาดภาพสื่อความหมายและเรือ่ งราว

ชอื่ -สกลุ …………………………………………………………………………..ช้นั …………………..…….เลขท่ี………………

ขอ้ ก ข ค ง
1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

คะแนนท่ไี ด้

ชดุ ฝึกทักษะ เร่อื งทักษะทศั นศิลป์ ชน้ั มัธยมศึกษาปีที่ 2 28
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอื่ งราว

บรรณานกุ รม

จีรพนั ธ์ สมประสงค์. (2546). ศลิ ปะ. กรงุ เทพฯ : แม็ค.
ฉตั รช์ ัย อรรถปักษ.์ (2551). องค์ประกอบศลิ ปะ. พมิ พ์ครั้งที่ 7. สมุทรสาคร : บรษิ ัทพิมพด์ ีจำกดั .
เตชิต ตรีชยั . (2557). ทศั นศิลป์ 1. นนทบรุ ี : เอมพันธ์จำกัด.

. (2558). หนงั สือเรยี น รายวิชาพื้นฐาน ทัศนศลิ ป์ 2 ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 กลมุ่ สาระ
การเรยี นร้ศู ิลปะ ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พืน้ ฐาน พุทธศกั ราช 2551.
กรุงเทพฯ : บริษทั สำนกั พมิ พ์เอมพันธ์จำกัด.
วิทูรย์ โสแก้ว. (2551). หนังสือเรียน รายวชิ าพนื้ ฐาน ทัศนศิลป์ ช้ันมธั ยมศึกษาปีที่ 1 กล่มุ สาระการ
เรยี นรู้ศลิ ปะ ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พื้นฐาน พทุ ธศักราช 2551.
กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานชิ .
สมชาย พรหมสวุ รรณ. (2548). หลกั การทศั นศิลป์. กรุงเทพฯ : สำนกั พมิ พ์แห่งจุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลยั .
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2551). ตัวชี้วัดและสาระการเรยี นรู้แกนกลาง กลมุ่ สาระ
การเรียนรศู้ ลิ ปะ ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน พุทธศักราช 2551. สำนกั งาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน กระทรวงศึกษาธิการ.
สุชาติ เถาทอง และคณะ. (2550). หนังสือเรียนสาระการเรียนร้พู ้ืนฐาน กล่มุ สาระการเรียนรู้
ศลิ ปะทศั นศลิ ป์ ชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ช่วงชั้นท่ี 3. กรุงเทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน์.

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรือ่ งทักษะทศั นศลิ ป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 2 29
ชุดท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรอ่ื งราว

ภาคผนวก

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทักษะทศั นศิลป์ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 30
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสือ่ ความหมายและเรอ่ื งราว

เฉลย แบบทดสอบก่อนเรยี น
เร่อื งทักษะทศั นศิลป์

ชุดท่ี 3 เรอ่ื ง การวาดภาพสื่อความหมายและเรอื่ งราว

ชอ่ื -สกุล…………………………………………………………………………..ชน้ั …………………..…….เลขที่………………

ขอ้ ก ข ค ง

1X X
2X X

3X

4

5X
6X
7X

8 X
9

10 X

คะแนนท่ไี ด้

ชดุ ฝกึ ทกั ษะ เรื่องทกั ษะทศั นศิลป์ ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 2 31
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอื่ ความหมายและเรื่องราว

แนวการตอบ ใบงานที่ 1

เร่อื ง ขัน้ ตอนการวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว
คำช้ีแจง ให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับขั้นตอนการวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว แล้วสรุปใน

รูปแบบของ Mind Mapping ลงบนกระดาษ 100 ปอนด์ ขนาด A4 พับคร่ึง พร้อมทั้งตกแต่งให้
สวยงาม

ชดุ ฝึกทักษะ เรื่องทกั ษะทัศนศลิ ป์ ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 2 32
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรอื่ งราว

แนวการตอบ ใบงานท่ี 2

เรื่อง เทคนิคการวาดภาพด้วยสนี ้ำ
คำชแ้ี จง ใหน้ ักเรยี นวาดภาพห่นุ น่ิงด้วยเทคนิคสีน้ำ ท้ัง 4 ชนดิ

การระบายสีนำ้ แบบเปยี กบนเปยี ก การระบายสนี ำ้ แบบแห้งบนเปยี ก

การระบายสีนำ้ แบบเปยี กบนแหง้ การระบายสีน้ำแบบแห้งบนแห้ง

ชุดฝึกทกั ษะ เร่ืองทกั ษะทศั นศิลป์ ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที ่ี 2 9 33
ชดุ ท่ี 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเรอ่ื งราว

แนวการตอบ ใบงานที่ 3

เรื่อง เทคนิคการวาดภาพดว้ ยสีโปสเตอร์
คำชี้แจง ใหน้ ักเรยี นวาดภาพ “ธรรมชาติแสนงาม” ด้วยเทคนิคสโี ปสเตอร์ คนละ 1 ภาพ

ชุดฝึกทักษะ เรื่องทกั ษะทัศนศลิ ป์ ช้นั มัธยมศึกษาปที ่ี 2 9 34
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรื่องราว

แนวการตอบ ใบงานท่ี 4

เร่ือง เทคนิคการวาดภาพดว้ ยเทคนคิ ผสม
คำช้แี จง ใหน้ ักเรียนวาดภาพ “ปักษใ์ ต้บ้านเรา” ด้วยเทคนิคผสม คนละ 1 ภาพ

ชุดฝกึ ทกั ษะ เรื่องทักษะทัศนศลิ ป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 2 9 35
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอ่ื งราว

เฉลย แบบทดสอบหลังเรียน
เรือ่ งทกั ษะทัศนศลิ ป์

ชุดที่ 3 เรอ่ื ง การวาดภาพส่ือความหมายและเรอ่ื งราว

ช่ือ-สกลุ …………………………………………………………………………..ชั้น…………………..…….เลขท่ี………………

ข้อ ก ข ค ง

1X X
2X X
3X X
4X

5

6X

7

8X
9X
10 X

คะแนนท่ไี ด้

ชุดฝึกทกั ษะ เร่อื งทกั ษะทัศนศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 2 9 36
ชุดที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่อื งราว

เกณฑก์ ารประเมินการทำแบบทดสอบหลังเรยี น
ชดุ ฝึกทกั ษะ เรอื่ งทกั ษะทศั นศลิ ป์

ชุดที่ 3 เร่อื ง การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่ืองราว

ชว่ งคะแนน ระดับคณุ ภาพ
8-10 คะแนน ดมี าก
5-7 คะแนน ดี
1-4 คะแนน ปรับปรุง

เกณฑ์การตัดสิน
ผู้ผ่านเกณฑก์ ารประเมนิ ต้องไดค้ ะแนนร้อยละ 80 คอื 3 คะแนนขึน้ ไปจึงจะถือวา่ ผา่ นเกณฑ์

ชุดฝึกทักษะ เรอื่ งทักษะทศั นศิลป์ ช้นั มธั ยมศึกษาปีที่ 2 9 37
ชุดที่ 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่ืองราว

เกณฑ์การประเมนิ การทำใบงานในชดุ ฝกึ ทักษะ
ชุดฝึกทักษะ เรอ่ื งทกั ษะทศั นศลิ ป์

ชดุ ท่ี 3 เร่อื ง การวาดภาพสอ่ื ความหมายและเรอ่ื งราว

เกณฑก์ ารประเมิน

รายการประเมนิ ระดับคะแนน/ระดับคณุ ภาพ

เทคนิค 1 (ปรับปรุง) 2 (ดี) 3 (ดีมาก)

ความถกู ตอ้ ง เทคนิคไม่ชัดเจน เทคนิคชดั เจน ถูกต้องมี เทคนคิ ชดั เจนถูกต้องไมม่ ี
ความสวยงาม
เวลา มขี ้อผดิ พลาด ขอ้ ผิดพลาดบ้าง ข้อผิดพลาด

ความร่วมมือ ไม่ถูกตอ้ งและคลมุ เครือ ถกู ต้องแต่ไมช่ ัดเจน ถกู ต้องชัดเจน

ไมม่ ีความสวยงาม มีบางส่วนท่ียงั ไมส่ วยงาม มีความสวยงามทุกสว่ น

ส่งชา้ กว่าเวลาทก่ี ำหนด สง่ ช้ากวา่ เวลาท่ีกำหนด ส่งภายในเวลาทก่ี ำหนด

5 วัน หรอื มากกว่านนั้ 2 วัน

ไมม่ ีความรว่ มมือ มีความร่วมมือทุก มีความร่วมมืออย่างดีทุก

เท่าท่ีควร กิจกรรม กจิ กรรม

ระดับคะแนน/ระดบั ช่วงคะแนน/ระดบั คณุ ภาพ ช่วงคะแนน/ระดับคุณภาพ
คุณภาพ สำหรับข้อคำถาม 10 ข้อ สำหรับขอ้ คำถาม 5 ขอ้
8-10 คะแนน = ดมี าก 4-5 คะแนน = ดมี าก
3 คะแนน = ดมี าก 5-7 คะแนน = ดี 3 คะแนน = ดี
2 คะแนน = ดี 0- คะแนน = ปรบั ปรุง 0-2 คะแนน = ปรบั ปรงุ
1 คะแนน = ปรับปรงุ

เกณฑก์ ารตัดสิน ใบงานท่ี
ผ้ผู ่านเกณฑ์การประเมนิ ตอ้ งไดค้ ะแนนร้อยละ 80 คือ 15 คะแนนขนึ้ ไปจึงจะถือว่าผา่ นเกณฑ์

ชุดฝึกทักษะ เรอ่ื งทักษะทศั นศิลป์ ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 2 9 38
ชดุ ที่ 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรอ่ื งราว

ประวัตผิ จู้ ัดทำ

ชือ่ -สกุล นางสาวโสพิศ ชาตพิ ันธ์ุ
วัน เดอื น ปี เกิด 27 ธันวาคม 2523
ประวัตกิ ารศึกษา ปริญญาตรี ศลิ ปศาสตรบ์ ัณฑิต (ศกึ ษาศาสตร)์
วิชาเอก ศิลปศึกษา
ตำแหน่ง มหาวิทยาลัยสงขลานครนิ ทร์ วิทยาเขตปัตตานี
สาระวชิ า ครู วทิ ยฐานะชำนาญการพิเศษ
สถานท่ที ำงาน ศลิ ปะ ระดบั ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 2 และระดับช้ัน
มธั ยมศึกษาปีที่ 6
สงั กัด โรงเรียนคณะราษฎรบำรงุ จงั หวัดยะลา
ตำบลสะเตง อำเภอเมือง จังหวัดยะลา 95000
ทอ่ี ยปู่ ัจจบุ นั โทร. 073-212820
ภมู ลิ ำเนา สำนกั งานเขตพื้นที่การศึกษามธั ยมศกึ ษายะลา
สงั กดั คณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
บา้ นพกั ครู 62/1 ถนนวงเวยี น 3 ตำบลสะเตง
อำเภอเมือง จงั หวัดยะลา 95000
อำเภอสทงิ พระ จังหวดั สงขลา

ชุดฝึกทกั ษะ เรื่องทักษะทัศนศิลป์ ชั้นมธั ยมศึกษาปที ่ี 2 9 39
ชุดท่ี 3 การวาดภาพส่อื ความหมายและเร่ืองราว

ตัวอยา่ งผลงานนักเรยี น

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรื่องทกั ษะทศั นศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 2 9 40
ชุดท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรอ่ื งราว

ชดุ ฝกึ ทักษะ เรื่องทกั ษะทศั นศิลป์ ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 2 9 41
ชุดท่ี 3 การวาดภาพสื่อความหมายและเรอ่ื งราว

ศกึ ษาเอกสารเพิ่มเตมิ ได้ท่นี ่ี