การคิด มัธยม สังคม

สาระท่ี ๑ ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม


มาตรฐาน ส ๑.๒ เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษาพระพุทธศาสนา


หรอื ศาสนาท่ีตนนับถือ


ตวั ช้ีวดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้

สาระที่ ๑
การบำเพญ็

๑. การบำเพ็ญ ๑. ทักษะ

๑. การปฏิบตั ิ ๑. รวบรวมขอ้ มูล


ศาสนา ศีลธรรม
ประโยชนต์ อ่ ประโยชน์และ การวิเคราะห์
กจิ กรรมบำเพ็ญ เกย่ี วกับจริยวตั ร
จรยิ ธรรม
ศาสนสถานของ การบำรุงรักษาวัด
๒. ทักษะ
ประโยชนต์ ่อ ของพระภิกษุท่เี ปน็
มาตรฐาน ส ๑.๒
ศาสนาทต่ี นนับถอื

๒. วิถีชีวิตของ การสรปุ
ศาสนสถาน
แบบอย่างท่ีดีของ
๑. บำเพญ็ การปฏบิ ัติตนตอ่ พระภกิ ษุ
ลงความเหน็
๒. สมดุ ภาพ ศาสนกิ ชนของ
ประโยชน์ต่อ สาวกของศาสดา
๓. บทบาทของ ๓. ทักษะ

เก่ียวกับจริยวัตร ศาสนาทีต่ นนบั ถือ

ศาสนสถาน ผ้ปู ระพฤตปิ ฏบิ ัตติ น พระภิกษ
ุ
การประยกุ ต
์ ของสาวกท่ี ๒. ศึกษาโครงสรา้ ง

ของศาสนา
เปน็ แบบอย่าง
ในการเผยแผ่ ใช้ความร
ู้ ประพฤติปฏิบตั ิตน ขอ้ มูลทร่ี วบรวมได
้
ทีต่ นนับถือ
ของศาสนิกชน พระพทุ ธศาสนา
เปน็ แบบอยา่ ง ๓. จำแนกลักษณะ
๒. อธิบาย เปน็ การแสดง เช่น

ศาสนกิ ชน
ของข้อมลู เพื่อ
จริยวตั รของ ความกตญั ญู การแสดงธรรม

วเิ คราะหจ์ รยิ วัตร
สาวกเพ่ือเปน็ กตเวที และ ปาฐกถาธรรม



ของสาวกเกย่ี วกบั
แบบอยา่ งใน ธำรงรักษาไวซ้ ่ึง การประพฤติตน


การประพฤติปฏบิ ตั ิตน
การประพฤติ ศาสนาทต่ี น ให้เป็นแบบอยา่ ง


ทีเ่ ปน็ แบบอยา่ ง

และปฏิบัติตน นบั ถอื


ของศาสนิกชน และ


พฤตกิ รรมของ

ศาสนกิ ชน ดา้ นการ
อยา่ งเหมาะสม




บำเพ็ญประโยชน
์

ต่อสาวกของ



ตอ่ ศาสนสถาน

ศาสนาท่ีตน



๔. ศึกษาและ
นบั ถอื




วเิ คราะห
์





องคป์ ระกอบของ





ข้อมูลตามประเด็น






๕. เสนอผล






การวเิ คราะห
์






องคป์ ระกอบ























42 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรูเ้ พอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตัวชว้ี ดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้






๖. สรปุ และอธบิ าย





จรยิ วตั รของสาวก





เก่ียวกบั การประพฤติ





ปฏิบตั ติ นท่ีเป็นแบบ





อยา่ งของศาสนิกชน





และพฤติกรรมของ





ศาสนิกชนดา้ นการ





บำเพ็ญประโยชน์ต่อ





ศาสนสถาน






๗. ตรวจสอบความ





เปน็ เหตเุ ปน็ ผลของ





ข้อสรุปและสืบค้น





ขอ้ มูลเพอื่ สนับสนุน





ขอ้ สรุปใหม้ ีความ





ชดั เจน






๘. จัดทำสมดุ ภาพ





และปฏบิ ัติกิจกรรม






การบำเพ็ญ





ประโยชน
์







สาระท่ี ๑
การปฏิบตั ิตน
๑. ปฏบิ ตั ติ น ๑. ทกั ษะ
การแสดงบทบาท
๑. รวบรวมขอ้ มลู


ศาสนา ศีลธรรม
อย่างถกู ต้อง อยา่ งเหมาะสม

การวเิ คราะห์
สมมติเก่ียวกบั การ ท่ีเกย่ี วขอ้ งกับ


จรยิ ธรรม
และเหมาะสม
ต่อเพื่อนตาม ๒. ทักษะ

ประกอบพธิ กี รรม วันสำคญั ทางศาสนา
มาตรฐาน ส ๑.๒
ในขณะประกอบ หลกั พุทธศาสนา การจำแนก ในวนั สำคญั ทาง ท่ตี นนบั ถอื

๓. ปฏบิ ตั ิตน พิธีกรรมทาง หรอื ศาสนาทตี่ น ประเภท
ศาสนาให้ ๒. จดั จำแนกข้อมูล
อยา่ งเหมาะสม ศาสนาเป็นการ นับถือ
๓. ทักษะ
ครอบคลมุ ตามลกั ษณะ

ตอ่ บุคคล
แสดงความเคารพ ๒. คำอาราธนา
การจัดโครงสร้าง
ประเด็น
ความสอดคลอ้ ง


ต่าง ๆ ตาม ในหลักธรรม
๓. ประวตั แิ ละ ๔. ทกั ษะ
๑. ประวัต
ิ ของขอ้ มูล

หลักศาสนา
คำสอนของ วนั สำคัญของ
การสรุป
ความเป็นมาและ

๓. แสดงบทบาท

ท่ตี นนับถอื ศาสดาของ วนั ธรรมสวนะ
ลงความเหน็
หลักธรรมสำคญั สมมตเิ กย่ี วกบั การ
ตามที่กำหนด
แต่ละศาสนา
วนั เข้าพรรษา

ทเ่ี ก่ยี วขอ้ ง
ประกอบพิธกี รรมใน

แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรเู้ พ่อื พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั มัธยมศึกษา
43

กลุ่มสาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชว้ี ัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู
้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้


๔. จดั พธิ กี รรม ท่ีนำไปสู่การ วนั ออกพรรษา ๕. ทกั ษะ

๒. การประกอบ วนั สำคัญทางศาสนา
และปฏบิ ตั ิตน ยอมรบั และ วนั เทโวโรหณะ
การให้เหตุผล
พิธกี รรม
ให้ครอบคลุม
ในศาสนพิธ
ี
ความเขา้ ใจ
๔. ระเบยี บพิธี
๖. ทักษะ
๓. การปฏิบัตติ น
ประเดน็

พธิ ีกรรม
ซึง่ กนั และกัน พิธีเวียนเทยี น

การนำความรู้ไปใช
้ อยา่ งถกู ต้องและ - ประวัติความเป็นมา
ไดถ้ ูกต้อง
ของศาสนกิ ชน
การปฏบิ ตั ติ น


เหมาะสม
และหลักธรรมสำคญั
๕. อธิบายประวัต
ิ
ในวันมาฆบชู า
ที่เกยี่ วขอ้ ง

ความสำคญั

วันวิสาขบูชา
- การประกอบ
และปฏิบตั ติ น
วนั อฏั ฐมีบชู า
พิธีกรรม

ในวนั สำคญั วนั อาสาฬหบูชา

- การปฏิบัติตน

ทางศาสนา
วันธรรมสวนะ
อยา่ งถกู ต้องและ
ทต่ี นนบั ถือ
และเทศกาล เหมาะสม

ได้ถูกตอ้ ง
สำคญั


44 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพื่อพฒั นาทกั ษะการคิด ระดับมัธยมศกึ ษา


กล่มุ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระท่ี ๒ หนา้ ท่ีพลเมอื ง วัฒนธรรม และการดำเนินชวี ิตในสงั คม


มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมที่ดีงาม

และธำรงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย
และสังคมโลกอยา่ งสนั ตสิ ุข


ตัวชวี้ ัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


สาระที่ ๒
เยาวชนที่ดตี ้อง ๑. กฎหมายใน ๑. ทักษะ

๑. ค่มู ือการ ๑. ทบทวนความรเู้ ดิม
หน้าทพี่ ลเมอื ง
ทำประโยชน์

การคุ้มครองสิทธิ การประยกุ ต์

ปฏบิ ตั ิตน

โดยใหน้ ักเรียน

วฒั นธรรม และ
ต่อสังคม ของบุคคล
ใชค้ วามร้
ู ตามกฎหมาย ผลัดกันเลา่ ความรู้
การดำเนนิ ชวี ติ
ประเทศชาติ ๒. ประโยชน์ ๒. ทกั ษะ
คุ้มครองสทิ ธ
ิ
เกี่ยวกบั กฎหมาย

ในสังคม
ปฏบิ ตั ติ นตาม การปฏบิ ตั ติ น การนำความรู้ไปใช้
ของบคุ คล
หนา้ ชนั้ เรียน

มาตรฐาน ส ๒.๑
กฎหมายในการ ตามกฎหมาย ๓. ทกั ษะ
๒. สมดุ บันทกึ ๒. แสวงหา

๑. ปฏบิ ัติตาม คุ้มครองสิทธิ คุ้มครองสิทธิ การวิเคราะห
์ ความดีของ ความรู้ใหมเ่ ก่ยี วกับ
กฎหมายใน ของบุคคล
ของบคุ คล
๔. ทักษะ

ตนเองเก่ยี วกบั
กฎหมายคมุ้ ครอง
การคุ้มครอง และเคารพสทิ ธิ ๓. วธิ ีปฏบิ ตั ิตน การสรุป
การเคารพสิทธิ สิทธขิ องบุคคล

สิทธขิ อง เสรีภาพของ ในการเคารพ ลงความเห็น
เสรีภาพของ ๓. ทำความเขา้ ใจ
บุคคล
ตนเองและผอู้ ่ืน
สิทธิ เสรีภาพ

ตนเองและผู้อน่ื ความร้ใู หมแ่ ละ

๒. ระบุความ ซ่ึงจะส่งผลให
้
ของตนเอง


และการทำ เชือ่ มโยงกบั ความรเู้ ดิม

สามารถของ
การดำรงชวี ิตอยู่ และผ้อู น่ื

ประโยชน
์ และตรวจสอบ

ตนเองในการ รว่ มกันในสังคม
๔. ผลที่ได้จาก
ตอ่ สงั คมและ ความถูกต้อง

ทำประโยชน์ อยา่ งมีความสุข
การเคารพสทิ ธิ
ประเทศชาต
ิ ๔. แลกเปลีย่ น


ตอ่ สงั คมและ

เสรีภาพของ

ความร้คู วามเขา้ ใจ
ประเทศชาติ

ตนเองและผู้อ่นื


กฎหมายเก่ยี วกับ
๔. แสดงออกถึง

๕. บทบาท


สทิ ธขิ องบุคคล

ซงึ่ การเคารพ

และหนา้ ท่ีของ

๕. สรุปความรู้ท
่
ี
ในสทิ ธิ
เยาวชนที่มตี ่อ

ได้รบั ท้ังหมด


เสรีภาพ

สังคมและ

ทั้งความรเู้ ดมิ และ
ของตนเอง
ประเทศชาต
ิ

ความร้ใู หม
่
และผู้อน่ื




๖. จัดทำคู่มือ






การปฏิบัตติ นตาม





กฎหมายคุ้มครอง





สทิ ธิของบคุ คล









แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้เพอื่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดับมธั ยมศึกษา
45

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชีว้ ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนร้
ู
๗. นำคู่มือการปฏิบตั ิตน
ตามกฎหมาย
คุม้ ครองสทิ ธิของ
บคุ คลไปใชแ้ ละ
รายงานหนา้ ชน้ั เรยี น
ในรูปแบบต่าง ๆ ท่ี
แสดงถึงการคดิ
วเิ คราะห์

๘. ระบหุ วั ข้อให้
นักเรยี นอภิปราย
เรือ่ ง การเคารพสิทธิ
และเสรีภาพของ
ตนเองและผู้อนื่

๙. ระบุแนวทาง

การแสดงออกถึง


การเคารพสทิ ธิ
เสรีภาพของตนเอง
และผอู้ ่ืน

๑๐. วเิ คราะหท์ าง
เลอื กในการปฏิบตั ิตน

๑๑. ลำดับทางเลอื ก
ตามความสำคญั

๑๒. เลือกแนวทาง
การปฏิบตั ติ นทแ่ี สดง
ถงึ การเคารพสทิ ธิ
เสรภี าพของตนเอง
และผอู้ ่นื นำไป
ปฏิบตั ิและบันทกึ ผล

๑๓. หาความรูแ้ ละ
ขา่ วเกย่ี วกับบทบาท
หน้าทขี่ องเยาวชน


46 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พื่อพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชีว้ ัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้






ที่มผี ลตอ่ สงั คม






และประเทศชาติ






๑๔. วเิ คราะหข์ า่ ว





ตามหัวขอ้ ทีค่ รู





กำหนด






๑๕. ตัดสนิ ใจปฏิบตั ิ





ตนทแี่ สดงถึง






การเปน็ เยาวชนทีด่ ี





และบนั ทึกลงสมุด








สาระที่ ๒
ความคลา้ ยคลงึ ๑. ความ ๑. ทักษะ

แผนผงั ความคดิ ๑. ศกึ ษาข้อมลู


หน้าท่พี ลเมือง
หรือความแตกต่าง คล้ายคลึงและ การวเิ คราะห
์ แสดงคณุ ค่าทาง ข่าวสารเก่ียวกับ
วฒั นธรรม และ
ทางวัฒนธรรม
ความแตกตา่ ง ๒. ทกั ษะ
วฒั นธรรม
วฒั นธรรมไทยกับ
การดำเนินชีวิต
เป็นปจั จัยสำคญั ระหวา่ ง กระบวนการคดิ
ทเี่ ปน็ ปจั จัย

วัฒนธรรมของ
ในสงั คม
ท่มี ีผลต่อการ วัฒนธรรมไทย อย่างมีวจิ ารณญาณ
ในการสรา้ ง
ประเทศในภมู ิภาค
มาตรฐาน ส ๒.๑
สร้างความ กบั วฒั นธรรม
ความสัมพันธท์ ่ีด
ี เอเชียตะวันออก-
๓. อภิปราย
สมั พันธ์ทด่ี หี รอื ของประเทศ
หรืออาจนำไปสู่ เฉียงใต้

เกีย่ วกับ อาจนำไปสคู่ วาม ในภมู ิภาค

ความเข้าใจผดิ ๒. วเิ คราะห์คุณค่า
คุณค่าทาง เข้าใจผิดตอ่ กัน
เอเชยี ตะวนั ออก-

ต่อกัน
ของวฒั นธรรมไทย
วัฒนธรรมท่ี ของประเทศใน เฉียงใต้
กบั วัฒนธรรมของ
เป็นปัจจยั ใน ภมู ภิ าคเอเชีย
๒. วัฒนธรรม ประเทศในภมู ิภาค
การสร้างความ เปน็ ปจั จัย
เอเชยี ตะวนั ออก-
สัมพันธ์ทดี่ ี ในการสร้าง
เฉียงใตต้ ามเกณฑ
์

หรืออาจ
ความสมั พนั ธ์ทด่ี
ี
ท่ีกำหนด

นำไปสคู่ วาม หรืออาจนำไปสู่ ๓. กำหนดเกณฑ
์

เข้าใจผดิ
ความเขา้ ใจผดิ
ในการวิเคราะห์
ตอ่ กัน
ขอ้ มูลทางวฒั นธรรม

๔. แยกแยะขอ้ มูล
ความเหมือนและ
ความแตกตา่ งของ
วฒั นธรรมไทยกบั
วัฒนธรรมของ
ประเทศในภูมภิ าค

แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั มัธยมศึกษา
47

กลุม่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชี้วัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้

เอเชียตะวันออก-
เฉียงใต้ และหา

ความสมั พันธข์ อง
วฒั นธรรมดงั กลา่ ว
โดยเขยี นลงใน
แผนท่ีความคิด

๕. นำเสนอผลงาน

๖. อภปิ รายและสรุป
คณุ ค่าทางวัฒนธรรม
ท่เี ป็นปจั จยั ในการ
สรา้ งความสมั พันธ
์

ทีด่ ี หรืออาจนำไปสู่


ความเขา้ ใจผดิ


ต่อกัน

๗. จัดทำแผนผัง

ความคิดเกี่ยวกับ
คณุ ค่าทางวฒั นธรรม
ท่เี ป็นปจั จัยในการ
สร้างความสัมพนั ธ
์

ท่ีดี หรืออาจนำไปสู่
ความเข้าใจผิด


ต่อกัน




48 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพอื่ พฒั นาทักษะการคิด ระดับมธั ยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระที่ ๒ หนา้ ทีพ่ ลเมอื ง วัฒนธรรม และการดำเนินชีวติ ในสังคม


มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดม่ัน ศรัทธา และ


ธำรงรักษาไว้ซ่ึงการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย
์

ทรงเปน็ ประมุข


ตวั ชี้วดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นรู
้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๒
รฐั ธรรมนญู แหง่ ๑. หลกั การ ๑. ทักษะ
๑. ผงั ไดอะแกรม ๑. เล่าประสบการณ์
หน้าท่ีพลเมอื ง
ราชอาณาจักรไทย เจตนารมณ์
การรวบรวมขอ้ มูล
แสดงหลกั การ ตนเองเกี่ยวกบั


วัฒนธรรม และ
มบี ทบญั ญัต
ิ
โครงสร้าง และ ๒. ทักษะ

เจตนารมณ์ การปฏิบัติตนตาม
การดำเนนิ ชวี ิต
สำคญั ที่แสดงถึง สาระสำคญั ของ การเช่อื มโยง
โครงสร้าง

สิทธิ เสรีภาพ และ
ในสงั คม
การใช้อำนาจ รฐั ธรรมนญู
๓. ทกั ษะ
สาระสำคญั
หนา้ ท่ขี องพลเมอื งดี

มาตรฐาน ส ๒.๒
อธิปไตยและ แหง่ ราช- การจดั โครงสรา้ ง
และบทบาท
พร้อมแสดงเหตผุ ล
๑. อธิบายหลักการ
สาระสำคัญ
อาณาจกั รไทย ๔. ทกั ษะ
การถว่ งดลุ อำนาจ ในการปฏิบัติ

เจตนารมณ์ อนั เปน็ หลกั
ฉบบั ปจั จบุ นั
การวิเคราะห
์ อธิปไตยใน ๒. เขียนผังมโนทศั น์
โครงสร้าง ในการปกครอง ๒. การแบ่ง ๕. ทักษะ
รัฐธรรมนญู แห่ง เรอ่ื ง สทิ ธิ เสรภี าพ
และสาระ ประเทศซ่ึง
อำนาจและ
การสงั เคราะห์
ราชอาณาจกั ร และหน้าท่ีของ
สำคัญของ ชาวไทยทกุ คน การถว่ งดุล

๖. ทักษะ
ไทยฉบับปจั จบุ นั
พลเมืองดีตาม

รฐั ธรรมนญู จะต้องปฏิบัติ อำนาจอธปิ ไตย การประยกุ ต์
๒. การเล่าเรือ่ ง
บทบญั ญตั ขิ อง
แห่งราช- ตามสิทธิ ทัง้ ๓ ฝา่ ย คอื ใช้ความรู้
การปฏบิ ัตติ น รัฐธรรมนูญ

อาณาจกั รไทย เสรีภาพ และ นติ บิ ญั ญตั ิ
ตามสิทธิ ๓. คน้ หาความรู้
ฉบับปัจจบุ ัน หน้าทข่ี องตน บริหาร และ
เสรีภาพ และ เรื่อง รฐั ธรรมนูญ
โดยสังเขป
ตามบญั ญัติของ
ตลุ าการ

หนา้ ทีข่ องตน แหง่ ราชอาณาจกั รไทย

๒. วิเคราะห์ รัฐธรรมนญู
๓. เหตกุ ารณ์
ตามบทบญั ญัติ ในประเด็น

บทบาทการ และการ ของรฐั ธรรมนญู - หลกั การ

ถว่ งดลุ อำนาจ เปล่ียนแปลง แห่งราช- - เจตนารมณ
์
อธิปไตยใน สำคญั ของ อาณาจกั รไทย - โครงสร้าง

รัฐธรรมนญู ระบอบ
ฉบับปัจจบุ ัน
- สาระสำคัญ

แห่งราช- การปกครอง
- อำนาจอธิปไตย

อาณาจักรไทย ของไทย
๔. ศกึ ษาข้อมูล

ฉบบั ปัจจุบัน

การใช้อำนาจอธปิ ไตย
๓. ปฏบิ ตั ติ นตาม ตามรัฐธรรมนูญ

บทบัญญตั ขิ อง

รัฐธรรมนูญ

แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พอื่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมธั ยมศึกษา
49

กลุ่มสาระการเรียนร้สู ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตัวช้ีวดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

แห่งราช- รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้
อาณาจกั รไทย ๕. วเิ คราะห
์

ฉบบั ปัจจุบัน
การถ่วงดุลอำนาจ
ท่ีเกย่ี วขอ้ งกบั อธิปไตย ๓ ฝา่ ย

ตนเอง
๖. ช่วยกัน
สรา้ งสรรค์งาน

จดั ทำผังไดอะแกรม
แสดงหลักการ
เจตนารมณ์
โครงสร้าง


สาระสำคญั และ
บทบาทการถว่ งดลุ

อำนาจอธิปไตย

๗. ศึกษาบทบญั ญัติ
ของรฐั ธรรมนูญ
เก่ียวกับสทิ ธ
ิ
เสรีภาพ และหนา้ ท่ี

๘. แลกเปลี่ยน

ความรคู้ วามเขา้ ใจ
สรปุ และจัดระเบียบ
ความรู้

๙. สังเคราะห
์

เลา่ เรือ่ งการปฏิบัติ
ตนตามสิทธิ
เสรภี าพ และหน้าที่
ของตนตามบทบัญญัต
ิ
ของรฐั ธรรมนญู แห่ง

ราชอาณาจกั รไทย
ฉบบั ปัจจุบัน

๑๐. นำเสนอการ
ปฏบิ ตั ิตนตามสิทธ
ิ

เสรภี าพ และหนา้ ที
่

50 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนร้เู พ่ือพฒั นาทกั ษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา


กลุม่ สาระการเรียนร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระที่ ๓ เศรษฐศาสตร์


มาตรฐาน ส ๓.๑ เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค

การใช้ทรัพยากรท่ีมีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมทั้งเข้าใจ

หลักการของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพอ่ื การดำรงชวี ติ อย่างมีดลุ ยภาพ


ตัวชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนรู้


สาระที่ ๓
ทรพั ยากรมจี ำกัด ๑. ความหมาย
๑. ทักษะ
รายงานสรุป ๑. ศึกษาความหมาย/
เศรษฐศาสตร
์ ในขณะท
ี่
และความสำคัญ
การตคี วาม
ความหมายและ ความสมั พนั ธ์ของ
มาตรฐาน ส ๓.๑
ความต้องการ ของเศรษฐศาสตร
์ ๒. ทกั ษะ
ความสำคัญของ ทรพั ยากรกบั ความ
๑. อธบิ าย
ของมนษุ ย์ม
ี
เบื้องต้น
การระบุ
เศรษฐศาสตร
์ ตอ้ งการของมนษุ ย
์
ความหมาย ไมจ่ ำกัด ทำให้ ๒. ความหมาย ๓. ทกั ษะ

๒. หาความหมาย
และความ เกดิ ความขาดแคลน
ของคำวา่ การเช่อื มโยง

ของข้อความท่ีไม่ได้
สำคัญของ การดำรงชีวติ
ทรพั ยากรมจี ำกดั

บอกไว
้

เศรษฐศาสตร์
อย่างมดี ุลยภาพ

กบั ความต้องการ

(ความขาดแคลน)


จงึ ตอ้ งเลือกใช้
มไี ม่จำกัด


๓. ระบคุ วามหมาย

ทรพั ยากรที่มีอย
่
ู ความขาดแคลน

ทแี่ ฝงอย่โู ดยอธิบาย

อยา่ งคุ้มค่า
การเลือกและ


เหตุผลประกอบ



ค่าเสยี โอกาส


(การเลอื ก)






๔. จัดหมวดหมู่





หาความสมั พนั ธ์





เชื่อมโยงความหมาย





ของเศรษฐศาสตร์






๕. อธิบายความหมาย





และความสำคัญ






ของเศรษฐศาสตร์





โดยใหเ้ หตุผล





ประกอบ






๖. สรุปความหมาย





และความสำคัญของ





เศรษฐศาสตรแ์ ละ

นำเสนอรายงาน


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนร้เู พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา
51

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชวี้ ัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๓
ค่านยิ มและ ๑. ความหมาย
๑. ทกั ษะ

แผนผงั ก้างปลา ๑. ศึกษาความหมาย
เศรษฐศาสตร
์ พฤติกรรม

และความสำคญั
การวิเคราะห์
แสดงคา่ นิยม ของค่านยิ มและ
มาตรฐาน ส ๓.๑
การบริโภค

ของการบริโภค
๒. ทกั ษะ
และพฤตกิ รรม พฤตกิ รรมการ
๒. วเิ คราะห
์
ของคนในสังคม อย่างมปี ระสทิ ธิ-
การเปรยี บเทยี บ
การบริโภคของ บรโิ ภคของคน

คา่ นยิ มและ ส่งผลตอ่ ภาพ
๓. ทักษะ
คนในสงั คมท
ี่
ในสงั คม

พฤตกิ รรม
เศรษฐกจิ
๒. หลกั การ

การสรปุ
สง่ ผลตอ่ เศรษฐกิจ

๒. ตั้งประเดน็ ค่านยิ ม
การบริโภค ของชุมชน
ในการบรโิ ภคท่ีด
ี ลงความเห็น
ของชมุ ชนและ และพฤตกิ รรม

ของคนใน และประเทศ
๓. ปัจจยั ทม่ี ี

ประเทศ
การบรโิ ภคของคน


สังคมซ่งึ ส่งผล
อิทธิพลตอ่


ในสังคมสง่ ผลต่อ
ตอ่ เศรษฐกิจ
พฤตกิ รรม


เศรษฐกจิ ของชมุ ชน
ของชมุ ชน
การบรโิ ภค


และประเทศอยา่ งไร

และประเทศ

๔. ค่านยิ มและ

๓. ศึกษาค้นคว้า


พฤติกรรมของ

รวบรวม วเิ คราะห์


การบรโิ ภคของ

ลักษณะของคา่ นิยม


คนในสงั คม

และพฤติกรรม



ปัจจุบัน รวมทงั้

การบริโภคที่สง่ ผล


ผลดแี ละผลเสยี

ตอ่ เศรษฐกจิ ของ


ของพฤตกิ รรม


ชุมชนและประเทศ



ดังกลา่ ว


๔. เปรียบเทยี บผลดี





และผลเสียพฤติกรรม






ของการบริโภค






๕. สรุปลงความเห็น





ท่เี ปน็ เหตเุ ป็นผลและ





แนวคดิ ในการปรับใช้





ในชวี ติ ประจำวัน






๖. นำเสนอโดยใช้





แผนผงั ก้างปลา





แสดงค่านยิ มและ
พฤตกิ รรมการบรโิ ภค
ของคนในสงั คมที่สง่
ผลตอ่ เศรษฐกจิ ของ
ชมุ ชนและประเทศ




52 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชว้ี ัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนรู้


สาระที่ ๓
ปรชั ญาของ ๑. ความหมาย
๑. ทกั ษะ

การนำเสนอผลงาน

๑. ระบุสิง่ ที่ต้องศกึ ษา

เศรษฐศาสตร์
เศรษฐกิจพอเพยี ง

และความเป็นมา
การทำให้กระจ่าง
การศึกษาค้นควา้ เกย่ี วกบั ความเปน็ มา


มาตรฐาน ส ๓.๑
เป็นแนวทาง
ของปรัชญา
๒. ทกั ษะ
เร่ืองความเปน็ มา หลกั การและ

๓. อธิบาย
การดำเนินชวี ติ ของเศรษฐกจิ

การประยุกต
์ หลักการ และ ความสำคญั ของ
ความเปน็ มา ของสงั คมไทย พอเพียง
ใชค้ วามร
ู้ ความสำคญั
ปรชั ญาของ
หลักการและ อยา่ งมดี ุลยภาพ
๒. ความเป็นมา
ของปรชั ญาของ เศรษฐกิจพอเพยี ง
ความสำคัญ ของเศรษฐกิจ
เศรษฐกิจพอเพียง
ตอ่ สงั คมไทย

ของปรัชญา พอเพียง และ
ต่อสงั คมไทย
๒. ใช้วธิ กี ารต่าง ๆ
ของเศรษฐกจิ หลักการทรงงาน
ในการศกึ ษาค้นควา้
พอเพยี งตอ่ ของพระบาทสมเดจ็
ข้อมูลโดยสบื ค้น

สังคมไทย
พระเจ้าอย่หู ัว จากแหล่งเรียนร้
ู
รวมทัง้ โครงการ ๓. เปรยี บเทยี บ


ตามพระราชดำริ
ยกตัวอย่าง ขยายความ
๓. หลกั การ
แปลความ สรุป

ของเศรษฐกจิ

ให้เหตุผลเพื่อ

พอเพยี ง
ให้เกดิ ความชดั เจน

๔. การประยุกต์ ๔. นำเสนอผล

ใช้ปรชั ญาของ
การศกึ ษาคน้ ควา้
เศรษฐกิจพอเพียง
เร่ืองความเปน็ มา

ในการดำรงชีวติ
หลักการและ


๕. ความสำคัญ ความสำคัญของ
คุณค่าและ ปรัชญาของ
ประโยชน
์
เศรษฐกิจในรูปแบบ
ของปรชั ญา

ต่าง ๆ อยา่ ง

ของเศรษฐกจิ
หลากหลาย

พอเพยี งตอ่

สงั คมไทย


แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั มธั ยมศึกษา
53

กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระที่ ๓ เศรษฐศาสตร์


มาตรฐาน ส ๓.๒ เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจ

และความจำเป็นของการร่วมมอื กนั ทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก


ตวั ช้ีวัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๓
สถาบนั การเงนิ

๑. ความหมาย
๑. ทกั ษะ
รายงาน

๑. สบื ค้นข้อมลู


เศรษฐศาสตร
์ มหี ลายประเภท
ประเภท และ
การเปรยี บเทียบ
การวิเคราะห์ ดว้ ยวิธกี ารต่าง ๆ
มาตรฐาน ส ๓.๒
มบี ทบาทและ ความสำคัญของ
๒. ทกั ษะ
ความสมั พนั ธ์ เก่ียวกบั ความหมาย
๑. วเิ คราะห์ หนา้ ท่ีท่แี ตกต่างกนั สถาบนั การเงิน
การวเิ คราะห
์ ระหวา่ งผผู้ ลิต
ประเภท และความสำคัญ
บทบาทหน้าท่ี และมคี วาม ทม่ี ีตอ่ ระบบ
๓. ทกั ษะ
ผู้บริโภค และ ของสถาบนั การเงนิ

และความ สมั พันธก์ ันทาง เศรษฐกิจ
การคิดอย่างมี สถาบันการเงิน
๒. วเิ คราะห์ สรุป
แตกต่างของ เศรษฐกจิ
๒. บทบาท
วิจารณญาณ

และนำเสนอ

สถาบนั การเงิน
หนา้ ท่แี ละ


ความหมาย ประเภท
แตล่ ะประเภท
ความสำคญั ของ


และความสำคัญ

และ

ธนาคารกลาง


ของสถาบันการเงนิ

ธนาคารกลาง

๓. การหารายได้


ต่าง ๆ



รายจ่าย การออม

๓. อธบิ ายบทบาท


การลงทนุ



หนา้ ทแี่ ละความสำคญั



ซงึ่ แสดงความ

ของธนาคารกลาง



สมั พนั ธร์ ะหว่าง


๔. เปรียบเทยี บ


ผู้ผลิต ผบู้ รโิ ภค

ความแตกต่างของ


และสถาบนั



สถาบันการเงิน



การเงนิ


แต่ละประเภทและ





ธนาคารกลาง






๕. เปรยี บเทียบ






รายได้ รายจา่ ย







การออม การลงทนุ





ซง่ึ แสดงความ





สมั พันธ์ระหวา่ ง






ผผู้ ลิต ผู้บรโิ ภค







และสถาบนั การเงนิ






๖. สรุปลงความเห็น






ตัดสนิ ใจ ปรับใช
้






ในชวี ิตจริง







54 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคิด ระดับมธั ยมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ช้ีวัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๓
การพัฒนา ๑. ยกตวั อยา่ ง

๑. ทกั ษะ

ยกตัวอย่างที่ ๑. ศึกษารวบรวม
เศรษฐศาสตร์
เศรษฐกิจ

ทสี่ ะท้อนให้เหน็
การคดิ อย่างมี สะท้อนใหเ้ หน็ ข้อมูลเร่ืองการพ่งึ พา
มาตรฐาน ส ๓.๒
ของไทยมที ง้ั การ การพ่ึงพาอาศัยกนั วจิ ารณญาณ
การพง่ึ พาอาศยั กัน อาศยั กนั และกนั
๒. ยกตัวอยา่ งที่ พงึ่ พาอาศัยกัน และการแขง่ ขันกัน
๒. ทกั ษะ
และการแข่งขันกัน และการแขง่ ขันทาง
สะท้อนให้เหน็ และการแขง่ ขนั ทางเศรษฐกจิ
การจำแนก
ทางเศรษฐกจิ
เศรษฐกจิ ในประเทศ
การพ่ึงพา กัน
ในประเทศ
ประเภท
ในประเทศ
จากแหลง่ เรยี นรูต้ า่ ง ๆ

อาศัยกันและ
๒. ปญั หา


๒. จำแนกข้อมลู


การแข่งขันกนั
เศรษฐกจิ


ข้อเทจ็ จรงิ


ทางเศรษฐกจิ
ในชมุ ชน

ความคดิ เห็น

ในประเทศ

ประเทศ และ

๓. ยกตัวอยา่ ง



เสนอแนวทาง


การพฒั นาท่สี ะท้อน




แกไ้ ข


การพ่งึ พาอาศยั กัน





และการแขง่ ขันกัน





ทางเศรษฐกิจ






ในประเทศ พรอ้ ม





แสดงความคิดเห็น






และนำเสนอปญั หา





แนวทางแก้ไขและ





ผลกระทบดา้ น





เศรษฐกจิ ในชุมชน






และประเทศ








สาระที่ ๓
ปัจจยั ทม่ี ีอทิ ธิพล ๑. ความหมาย
๑. ทักษะ

แผนผังความคดิ ๑. สืบค้นขอ้ มลู


เศรษฐศาสตร์
ต่อการกำหนด และกฎอุปสงค์
การจำแนก
(Mind Mapping) ด้วยวิธีการต่าง ๆ


มาตรฐาน ส ๓.๒
อุปสงค์และ อุปทาน
ประเภท
ปัจจยั ท่มี ีอิทธพิ ล เก่ยี วกบั ความหมาย
๓. ระบปุ ัจจยั
อปุ ทาน
๒. ปัจจัยที่ม
ี ๒. ทักษะ

ตอ่ การกำหนด และกฎของอปุ สงค์
ท่มี ีอทิ ธิพลตอ่ ทำใหเ้ กดิ การ อิทธิพลตอ่ การ
การเชื่อมโยง
อุปสงคแ์ ละ และอุปทาน

การกำหนด เปลยี่ นแปลง กำหนดอุปสงค์
๓. ทักษะ
อุปทาน
๒. สรปุ และนำเสนอ

อุปสงค
์
ของภาวะ และอปุ ทาน
การสรปุ ยอ่

๓. เกบ็ รวบรวมข้อมูล
และอปุ ทาน
เศรษฐกิจ



ปัจจัยทีม่ อี ิทธพิ ลตอ่





อุปสงคแ์ ละอปุ ทาน














แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรเู้ พือ่ พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศกึ ษา
55

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตัวชว้ี ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนร
ู้






๔. จดั หมวดหมขู่ ้อมูล






๕. หาความสัมพันธ์





เชื่อมโยงของอุปสงค
์






และอปุ ทาน






๖. สรปุ แสดงความ





คิดเหน็ จดั ทำและ






นำเสนอแผนผังความคิด






(Mind Mapping)








สาระท่ี ๓
กฎหมายทรัพยส์ นิ
๑. ความหมาย
ทักษะการสรา้ ง การอภิปราย ๑. สบื คน้ แสวงหา
เศรษฐศาสตร
์ ทางปญั ญา
และความสำคญั
ความรู้
แสดงความ

ความรู้ด้วยวธิ ีการ
มาตรฐาน ส ๓.๒
มผี ลในการ ของทรพั ยส์ ิน
คดิ เห็นเกยี่ วกับ ต่าง ๆ เกีย่ วกบั
๔. อภิปรายผล คมุ้ ครองมิให
้ ทางปัญญา
กรณตี ัวอยา่ ง
ความหมาย

ของการมี มกี ารละเมิด ๒. กฎหมาย

การละเมดิ

ความสำคญั ของ
กฎหมาย
ทรพั ย์สิน
ทเี่ กี่ยวกับ

ทรัพย์สินทาง ทรพั ย์สินทางปญั ญา

เก่ียวกบั ทางปญั ญา
การคุ้มครอง
ปญั ญา
๒. ศกึ ษากฎหมายท่ี
ทรพั ยส์ ิน
ทรัพย์สนิ ทางปญั ญา
เกี่ยวกบั การคุ้มครอง
ทางปัญญา
โดยสงั เขป
ทรพั ย์สนิ ทางปญั ญา

๓. ตัวอยา่ ง
๓. ครนู ำกรณี
การละเมดิ แหง่
ตัวอย่างการละเมดิ
ทรพั ย์สนิ ทาง
แห่งทรัพย์สนิ

ปัญญาแต่ละ
ทางปัญญาแต่ละ
ประเภท
ประเภทให้นักเรยี น
อภปิ ราย

๔. สรปุ และนำเสนอ
ผลการอภิปราย




56 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมธั ยมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระท่ี ๔ ประวัติศาสตร
์

มาตรฐาน ส ๔.๑ เข้าใจความหมาย ความสำคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์

สามารถใช้วธิ กี ารทางประวัติศาสตร์มาวเิ คราะหเ์ หตกุ ารณต์ า่ ง ๆ อย่างเปน็ ระบบ


ตวั ชว้ี ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้

สาระท่ี ๔
เวลามคี วาม ๑. ความสำคัญ ๑. ทกั ษะ

ผังมโนทัศน์ ๑. ค้นหาหลักฐาน
ประวัตศิ าสตร
์ สำคัญต่อการ ของเวลาและ การสำรวจคน้ หา
ความสมั พนั ธ์ แสดงขอ้ มูลในยุค
มาตรฐาน ส ๔.๑
แบ่งยุคทาง ชว่ งเวลา
๒. ทักษะ
ระหว่างเวลากับ ก่อนประวตั ศิ าสตร
์
๑. วิเคราะห์ ประวัตศิ าสตร
์ ในการศึกษา การวเิ คราะห์
เหตกุ ารณท์ าง กับยุคประวตั ศิ าสตร์
ความสำคัญ
ประวัตศิ าสตร
์ ๓. ทกั ษะ
ประวัตศิ าสตร์
มาแสดง

ของเวลา

๒. ความสำคัญ การสรปุ


๒. อภปิ รายเกี่ยวกับ
ในการศกึ ษา
ของอดตี ทีส่ ่งผล ลงความเห็น

เวลาในอดีต ปจั จบุ นั
ประวัติศาสตร์

ต่อพัฒนาการ


และอนาคตจาก



ในปัจจบุ นั และ

หลักฐานที่นกั เรยี น



อนาคต


นำมาแสดง



๓. ยกตวั อย่าง

๓. วเิ คราะห์ความ


ของชว่ งเวลา


สมั พนั ธ์ระหว่างเวลา





กบั เหตุการณท์ าง





ประวตั ิศาสตร์






๔. สรปุ ความร
ู้






เก่ียวกบั ความสมั พันธ
์





ระหวา่ งเวลากับ





เหตกุ ารณ์ทาง





ประวตั ศิ าสตร
์





๕. วางแผนออกแบบ






การเขยี นผงั มโนทศั น

์





ความสัมพันธ์





ระหว่างเวลา






กับเหตกุ ารณท์ าง





ประวตั ิศาสตร
์





๖. เขียนผังมโนทัศน์


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคดิ ระดับมธั ยมศกึ ษา
57

กล่มุ สาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชี้วัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้
๑. ทบทวนความรู้เดมิ


สาระที่ ๔
การศึกษา ๑. ที่มาของศักราช ๑. ทกั ษะ

ตารางเทยี บ เก่ยี วกับการนบั ศกั ราช


ประวัติศาสตร
์ ประวัติศาสตรไ์ ทย รวมทงั้ วธิ ีการ การสำรวจคน้ หา
ศักราช (พ.ศ. แบบไทยและสากล

มาตรฐาน ส ๔.๑
เพอ่ื ให้เกิดความ เทียบศักราช
๒. ทักษะ
ค.ศ. ฮ.ศ. ร.ศ. ๒. ออกแบบการ
๒. เทยี บศักราช เขา้ ใจชัดเจน
ตา่ ง ๆ
การวิเคราะห์
จ.ศ. ม.ศ.)
สืบคน้ ที่มาของศักราช


ตามระบบตา่ ง ๆ ตอ้ งมคี วามรู้ระบบ ๒. ยกตัวอยา่ ง ๓. ทกั ษะ


ที่ปรากฏในเอกสาร
ท่ใี ชศ้ กึ ษา การเทียบศกั ราช
ของศกั ราชทีใ่ ช้ การสรปุ


ประวตั ศิ าสตร
์

ประวตั ิศาสตร
์
ในเอกสารทาง ลงความเห็น

และการเทยี บศกั ราช



ประวตั ศิ าสตร์
๔. ทักษะ

๓. วิเคราะหแ์ ละ



การสร้างความร
ู้
สรุปความรู้เกีย่ วกับ





การเทียบศักราช





ระหว่างไทยกับสากล






๔. อธบิ ายความ





เชื่อมโยงจากศกั ราช





กบั พัฒนาการของ





มนษุ ย์จากตวั อยา่ ง





การใชศ้ ักราชใน





เอกสารของไทย






๕. ออกแบบ






และเขยี นตาราง





เปรยี บเทยี บศักราช






















58 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับมธั ยมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชีว้ ัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้

สาระท่ี ๔
วิธกี ารทาง ๑. ความหมาย ๑. ทกั ษะ

โครงงานสำรวจ ๑. วางแผนออกแบบ

ประวตั ิศาสตร
์ ประวตั ิศาสตร์ และความสำคญั การสำรวจคน้ หา
อาชีพในท้องถิ่น
เกบ็ ข้อมูลเก่ยี วกับ
มาตรฐาน ส ๔.๑
เป็นวิธีการเรยี นรู้ ของประวตั ศิ าสตร
์ ๒. ทักษะ
อาชพี ในท้องถิน่

๓. นำวธิ กี ารทาง ชีวิตของคน และวิธีการทาง การวิเคราะห
์ โดยใชว้ ธิ ีการสืบค้น

ประวัตศิ าสตร์ เหตุการณใ์ นอดีต ประวัติศาสตรท์ ี่ ๓. ทกั ษะ
จากตวั บคุ คลและ
มาใช้ศกึ ษา ตอ้ งอาศยั

มคี วามสมั พันธ์ การใหค้ ำ

หลักฐานทาง
เหตุการณท์ าง หลกั ฐานชัน้ ต้น เชือ่ มโยงกัน
จำกัดความ
ประวตั ศิ าสตร์

ประวตั ศิ าสตร
์ ชัน้ รองและ
๒. ตัวอยา่ ง
๔. ทกั ษะ
๒. ดำเนนิ การ
วิธกี ารอยา่ ง

หลกั ฐานใน

การต้งั สมมติฐาน
ประเมนิ หลกั ฐาน
มเี หตผุ ล
การศึกษา ๕. ทักษะ
โดยการแยกเปน็
ประวัตศิ าสตรไ์ ทย
การประเมิน
หลกั ฐานช้นั ต้นและ
สมัยสโุ ขทยั
๖. ทักษะ
หลักฐานชัน้ รอง

ทง้ั หลกั ฐาน

การสรา้ งความร
ู้ ๓. วเิ คราะห์ขอ้ มลู

ชน้ั ต้นและ

ท่ีไดม้ าสำหรบั ตั้ง
หลกั ฐานชนั้ รอง
ประเด็นท่กี ลุ่มสนใจ
(เช่อื มโยงกับ “อาชพี ในทอ้ งถิ่น”
มฐ. ส ๔.๓) เพอ่ื ศกึ ษาเชงิ ลกึ

เชน่ ขอ้ ความ

โดยการทำโครงงาน

ในศลิ าจารกึ

๔. วางแผนการทำ
สมัยสุโขทยั
โครงการและ


ทำโครงงานสำรวจ
อาชีพในทอ้ งถนิ่


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พอื่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศึกษา
59

กลุ่มสาระการเรียนร้สู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระท่ี ๔ ประวัติศาสตร์


มาตรฐาน ส ๔.๒ เข้าใจพัฒนาการของมนุษยชาติจากอดีตจนถึงปัจจุบัน ในด้านความสัมพันธ
์

และการเปล่ียนแปลงของเหตุการณ์อย่างต่อเน่ือง ตระหนักถึงความสำคัญ
และสามารถวิเคราะหผ์ ลกระทบทเ่ี กดิ ข้ึน


ตวั ช้ีวดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


สาระท่ี ๔
พัฒนาการทาง ๑. ทต่ี ั้งและสภาพ ๑. ทกั ษะ

๑. ผังมโนทศั น์ ๑. ตั้งประเดน็


ประวตั ิศาสตร
์ สังคม เศรษฐกิจ ทางภมู ศิ าสตรข์ อง การสำรวจคน้ หา
แสดงพฒั นาทาง การศกึ ษาเกยี่ วกับ
มาตรฐาน ส ๔.๒
และการเมือง ประเทศต่าง ๆ ใน ๒. ทักษะ
สังคม เศรษฐกจิ ปัจจยั ท่มี ีอิทธพิ ล

๑. อธบิ าย ของประเทศใน ภมู ภิ าคเอเชีย การวิเคราะห
์ การเมอื งและ ต่อพฒั นาการใน
พัฒนาการ
เแกตภฉหอ่ะมู ียวใลิภงหนั ่งาใ้เอคอตกอเา
้
ดิอรก
ยเ-ชธ
ยี รรม
๒แปททตสล่มีะงัรา. งคะวีผะพดเนัมกลทฒั้าอตานศเรน่ออศตตเพากมรา่่ากฒัเษอืงงฉาฐงนรียๆๆขกทา
งอกิจาใใานงงตร้


๔๓กลกาาง.. รรคททสสวัักกรังาษษเุปมคะะ

เรห


าน็ ะห

์ แหลง่ อารยธรรม ภมู ิภาคเอเชีย

ทางสงั คม ภมู ิภาคเอเชยี ในภูมภิ าค
ตะวันออกเฉียงใต้
เศรษฐกิจและ ตะวนั ออกเฉยี งใต
้ ตะวนั ออกเฉยี งใต
้ และแหล่งอารยธรรม

การเมอื งของ ๓. ทตี่ ้ังและความ ๒. การนำเสนอ โดยใชก้ ระบวนการ
ประเทศต่าง ๆ แหล่งอารยธรรม สืบคน้ ทาง
ในภมู ภิ าค ทีส่ ำคัญในกลุม่ ประวัตศิ าสตร
์
เอเชียตะวัน อาเซียนในรปู แบบ
๒. วเิ คราะหข์ ้อมูล

ออกเฉียงใต้
ทีน่ กั เรยี นถนดั
เพื่อตรวจสอบ


๒. ระบุ


ความสำคัญ ความชัดเจน

๓. วางแผนนำเสนอ

ของแหลง่ สำคญั ของแหล่ง และนำเสนอความรู้
อารยธรรมใน
อารยธรรมใน ภมู ิภาคเอเชีย ท่ไี ด้ในรปู ของ

ภมู ิภาคเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ ผงั มโนทศั นเ์ กย่ี วกับ
ตะวันออก- เชน่ แหล่งมรดก พฒั นาการทางสังคม
โลกในประเทศ
เฉยี งใต
้ ตา่ ง ๆ ของเอเชยี เศรษฐกจิ การเมือง
ตะวันออกเฉยี งใต
้ และแหลง่ อารยธรรม


๔. อิทธิพลของ ในภูมิภาคตะวันออก-
อารยธรรมโบราณ เฉยี งใต
้
ในดนิ แดนไทยทมี่ ี


ตอ่ พัฒนาการของ
สังคมไทยใน
ปจั จบุ ัน


60 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคิด ระดับมัธยมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระที่ ๔ ประวตั ศิ าสตร
์

มาตรฐาน ส ๔.๓ เข้าใจความเป็นมาของชาติไทย วัฒนธรรม ภูมิปัญญาไทย มีความรัก

ความภมู ิใจ และธำรงความเปน็ ไทย


ตวั ชว้ี ัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้


สาระท่ี ๔
พัฒนาการทาง ๑. สมัยกอ่ น ๑. ทกั ษะ

๑. การอภิปราย
๑. ตัง้ ประเด็น

ประวัติศาสตร
์ สังคม เศรษฐกิจ ประวัตศิ าสตร
์
การสำรวจค้นหา
ปจั จยั ความเส่ียง การสืบค้นทาง
มาตรฐาน ส ๔.๓
การเมือง ในดนิ แดนไทย ๒. ทักษะ
ของอาณาจกั ร ประวตั ิศาสตร์


๑. อธบิ าย
วฒั นธรรม
โดยสังเขป
การวิเคราะห
์ สุโขทยั
สมยั ก่อนสโุ ขทยั

เรอ่ื งราวทาง และภูมปิ ัญญา ๒. รัฐโบราณใน ๓. ทกั ษะ
๒. ผงั มโนทัศน์ ในดนิ แดนไทยและ
ประวตั ศิ าสตร์ ของไทยใน

ดนิ แดนไทย เช่น การสงั เคราะห์
เก่ยี วกับ อาณาจักรสุโขทัย

สมยั กอ่ น สมัยสโุ ขทยั
ศรีวิชัย ตามพรลงิ ค์ ๔. ทักษะ

อาณาจกั รก่อน ๒. วางแผนสืบค้น
สุโขทัยใน
สง่ ผลตอ่ สภาพ ทวารวดี เปน็ ตน้
การตีความ
สโุ ขทัยตาม ขอ้ มลู โดยใชว้ ิธีการ
ดินแดนไทย

ความเปน็ อยู่ของ ๓. รฐั ไทยใน
๕. ทักษะ
ประเด็นทีส่ นใจ ทางประวัติศาสตร
์
โดยสงั เขป
คนไทยในสังคม
ดนิ แดนไทย

การใหเ้ หตผุ ล
๓. นิทรรศการ - กำหนด

๒. วิเคราะห์ สมัยปจั จุบัน
เช่น ล้านนา ๖. ทกั ษะ
เก่ยี วกบั วัฒนธรรม
ประเดน็ ปัญหา

พฒั นาการ
นครศรธี รรมราช การสรุป
ภูมิปัญญาใน

- รวบรวม

ของอาณาจักร สุพรรณภูมิ ลงความเห็น
สมยั สุโขทัย
หลกั ฐาน

สโุ ขทยั ใน
เป็นต้น

- วิเคราะหแ์ ละ

ดา้ นต่าง ๆ
๔. การสถาปนา ประเมินคณุ คา่
๓. วิเคราะห์ อาณาจกั รสุโขทยั ข้อมลู

อิทธิพลของ และปัจจัยท่ี - ตีความและ

วัฒนธรรม เกยี่ วข้อง (ปจั จัย สังเคราะห
์
และ
ภายในและปจั จัย - นำเสนอ

ภูมปิ ัญญาไทย ภายนอก)
๓. นำเสนอขอ้ มูล
สมยั สโุ ขทัย ๕. พฒั นาการ และรว่ มอภปิ ราย

และสังคมไทย ของอาณาจกั ร - ความเป็นมา

ในปัจจบุ ัน
สโุ ขทัย ในด้าน - การสถาปนา
การเมอื ง
อาณาจักรสุโขทัย

การปกครอง และความสมั พันธ์
เศรษฐกิจ สงั คม
ระหวา่ งวฒั นธรรม
และความสมั พนั ธ
์ กบั ภมู ปิ ญั ญา


ระหว่างประเทศ
สมยั สโุ ขทยั


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรูเ้ พ่ือพัฒนาทักษะการคิด ระดบั มธั ยมศกึ ษา
61

กลุม่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชี้วัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู
้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้
๔. สรปุ เปน็

๖. วฒั นธรรม

ผังมโนทศั นเ์ ก่ยี วกบั
สมัยสุโขทยั เช่น

อาณาจักรกอ่ น


ภาษาไทย
สมัยสโุ ขทัยและ
วรรณกรรม
สมัยสุโขทัยตาม
ประเพณสี ำคญั
ประเด็นท่ีสนใจ

ศิลปกรรมไทย
๕. อภปิ ราย

๗. ภมู ิปัญญาไทย อิทธพิ ลของ
ในสมยั สโุ ขทัย
วฒั นธรรมและ

เชน่ การ ภูมปิ ญั ญาไทย


ชลประทาน สมัยสโุ ขทยั กับ

เครื่องสงั คมโลก
สังคมไทยปัจจบุ นั

๘. ความเสื่อม
๖. จัดนทิ รรศการ
ของอาณาจกั ร เกยี่ วกับวัฒนธรรม
สโุ ขทยั
และภมู ปิ ญั ญาไทย

สมยั สุโขทยั


62 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระท่ี ๕ ภูมศิ าสตร์


มาตรฐาน ส ๕.๑ เข้าใจลักษณะของโลกทางกายภาพและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิง ซึ่งมีผล
ต่อกันและกันในระบบของธรรมชาติ ใช้แผนท่ีและเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร์
ในการคน้ หา วเิ คราะห์ สรปุ และใชข้ ้อมลู ภูมิสารสนเทศอยา่ งมปี ระสทิ ธภิ าพ


มาตรฐาน ส ๕.๒ เข้าใจปฏิสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่ก่อให้เกิด
การสร้างสรรค์วัฒนธรรม มีจิตสำนึก และมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ทรัพยากร
และส่งิ แวดลอ้ ม เพ่อื การพัฒนาท่ยี ่งั ยืน


ตวั ช้ีวัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้

สาระที่ ๕
การสืบคน้ ข้อมลู ๑. เครอ่ื งมือ

๑. ทกั ษะ
๑. รายงาน ๑. กำหนดหัวข้อ

ภูมศิ าสตร์
ลักษณะทาง

ทางภมู ศิ าสตร์
การสำรวจคน้ หา
ลกั ษณะทาง วธิ กี ารสำรวจและ
มาตรฐาน ส ๕.๑
กายภาพ

แสดงขอ้ มลู ๒. ทักษะ
กายภาพและ
ค้นหาข้อมลู ลกั ษณะ
๑. เลอื กใช้

ลกั ษณะทางสังคม ลักษณะทาง การรวบรวม สังคมของ ทางกายภาพ

เคร่อื งมือทาง และสำรวจทำเล กายภาพ
ข้อมลู
ประเทศไทยและ ทางสังคม โดยใช้
ภมู ิศาสตร์ ทีต่ ั้งปจั จัยทาง ลกั ษณะทาง ๓. ทักษะ
ทวปี เอเชยี
เครือ่ งมือทาง
(ลูกโลก แผนที่ ภูมศิ าสตร
์ สังคมของ การวิเคราะห
์ ออสเตรเลีย
ภมู ิศาสตร์

กราฟ แผนภูมิ) ทเ่ี อื้ออำนวย
ประเทศไทยและ ๔. ทกั ษะ
และโอเชียเนยี ๒. นำหวั ข้อท่ี
ในการสืบค้น ต่อกจิ กรรมทาง ทวปี เอเชยี การประเมิน
โดยใชเ้ ครอื่ งมอื กำหนดมาเทียบเคียง
ข้อมลู เพอ่ื เศรษฐกิจและ ออสเตรเลยี

ทางภูมศิ าสตร
์ กบั คณุ ประโยชน์
วิเคราะห์ลักษณะ สงั คมของ และโอเชยี เนีย

๒. การอธบิ าย ของเคร่ืองมอื ทาง
ทางกายภาพ
ประเทศไทยและ ๒. ทำเลที่ตั้ง
ปจั จยั ทาง ภมู ิศาสตร
์
และสงั คมของ ทวีปเอเชีย
กจิ กรรมทาง
ภูมศิ าสตรท์ ีเ่ อ้ือ ชนิดตา่ ง ๆ

ประเทศไทย
ออสเตรเลยี
เศรษฐกิจและ
ตอ่ ทำเลที่ตัง้ ๓. เลอื กใชเ้ ครอื่ งมอื
และทวีปเอเชยี และโอเชยี เนยี
สังคมของ
กิจกรรมทาง ภมู ิศาสตร์ท
ี
่
ออสเตรเลยี
ต้องเลอื กใช
้
ประเทศไทย
เศรษฐกจิ และ เหมาะสมใน

และโอเชียเนยี
เคร่ืองมอื ทาง ทวปี เอเชยี
สงั คม
การสืบค้นข้อมลู

มาตรฐาน ส ๕.๒
ภมู ศิ าสตรอ์ ยา่ ง
ออสเตรเลยี

ทวีปเอเชีย ๔. รว่ มกนั อธิบาย
๓. สำรวจ และ เหมาะสม
และโอเชียเนยี

ออสเตรเลีย และลงขอ้ สรปุ ใน
อธิบายทำเลทีต่ ั้ง


และโอเชียเนีย
รายงานผลการสบื คน้

กจิ กรรมทาง



๕. รายงานผล


เศรษฐกิจและ



หน้าช้นั เรียน

สงั คมใน




๖. ประเมนิ ดว้ ย
ทวปี เอเชีย



กระบวนการตา่ ง ๆ


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับมัธยมศึกษา
63

กลุ่มสาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตัวชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู
้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


ออสเตรเลยี




๗. จัดการเรียนรู้
และโอเชยี เนีย



แบบอุปนัย เพือ่ ให
้


ผเู้ รียนคน้ พบข้อสรปุ
โดยใชแ้ หล่ง



เกย่ี วกับการต้งั

ขอ้ มลู ที
่




หลากหลาย




ถนิ่ ฐานของประชากร





ในทวีปเอเชยี ออสเตรเลยี






และโอเชียเนยี






๘. จัดการเรียนรู้





แบบนิรนยั เพื่อให้







ผู้เรียนนำขอ้ สรปุ





อธิบายปัจจัยทาง





ภูมิศาสตร์ท่ีเอือ้





อำนวยตอ่ ทำเลที่ตั้ง





ของกจิ กรรมทาง





เศรษฐกจิ และสงั คม





ของทวปี เอเชีย





ออสเตรเลยี






และโอเชียเนยี


๙. สรปุ นำเสนอ






ผลงานการสำรวจ





และวเิ คราะหป์ จั จยั





ทางภมู ิศาสตรท์ ่ีเอ้อื





ตอ่ ทำเลท่ตี ั้งของ





เมืองสำคญั ทวีปเอเชีย





ออสเตรเลีย






และโอเชียเนีย








สาระท่ี ๕
การหมุนรอบ
๑. เสน้ แบ่งเวลา

๑. ทักษะ

การอธบิ าย
๑. ทบทวนความรเู้ ดิม
ภูมศิ าสตร์
ตัวเองของโลก
ของประเทศไทย การทำให้กระจ่าง
การคำนวณ

ด้วยคำถาม

มาตรฐาน ส ๕.๑
และระยะเชิงมมุ และทวีปต่าง ๆ
๒. ทกั ษะ

การเปรยี บเทียบ
เกยี่ วกบั การหมนุ
๒. อธบิ าย

ระบบลองจิจดู ๒. ความแตกตา่ ง
การนำความรูไ้ ปใช้ เวลาของ
รอบตัวเองของโลก
เสน้ แบ่งเวลา เป็นผลใหเ้ วลา ของเวลา
ประเทศตา่ ง ๆ
ระยะเวลาของ

และเปรยี บเทยี บ มาตรฐานและ มาตรฐานกับ


การหมนุ รอบตัวเอง
วนั เวลาของ เวลาท้องถน่ิ เวลาท้องถน่ิ


ระบบเสน้ ลองจจิ ดู


64 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชีว้ ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนร
ู้

ประเทศไทย
แต่ละภูมภิ าค


๒. เสนอตวั อยา่ ง


กับทวปี ต่าง ๆ
ของโลกต่างกัน



เหตกุ ารณ์





ปรากฏการณ์






ทเี่ กยี่ วกับเวลา






๓. เปรียบเทยี บ





สังเกตวเิ คราะห์





ความเหมือน







ความตา่ ง






หาความสมั พนั ธ์






๔. สรุปเปน็ หลักการ






๕. อธิบาย






การคำนวณเวลา








สาระที่ ๕
การเปลยี่ นแปลง ๑. ภัยธรรมชาติ ๑. ทักษะ
๑. แผนผงั

๑. กำหนด


ภมู ศิ าสตร
์ ทางธรรมชาติ และการระวงั ภยั การเชอื่ มโยง
ความคดิ แสดง กรณตี ัวอยา่ ง

มาตรฐาน ส ๕.๑
การเกดิ ภัย ทีเ่ กิดข้ึนใน ๒. ทักษะ

ความสมั พันธ์ เกีย่ วกับ

๓. วิเคราะห์ ธรรมชาติ
ประเทศไทยและ การวิเคราะห
์ เชื่อมโยงผล การเปลี่ยนแปลง

เชอ่ื มโยงสาเหตุ สง่ ผลกระทบตอ่ ทวปี เอเชีย ๓. ทกั ษะ
กระทบทีเ่ กิดจาก ทางธรรมชาติ

และแนวทาง การดำเนินชีวิต ออสเตรเลยี
การสรุป

การเปลยี่ นแปลง
๒. ต้งั วตั ถุประสงค
์
ปอ้ งกันภัย ของมนุษย์
และโอเชียเนยี
ลงความเห็น
ทางธรรมชาติ

กำหนดเกณฑ
์

ธรรมชาติและ เราสามารถระวัง ๒. การ
ของทวปี เอเชีย ในการวิเคราะห์

การระวงั ภัย
หรอื ปอ้ งกนั ภยั ได
้ เปลี่ยนแปลง
ออสเตรเลีย ๓. แสดงความเหน็
ที่เกดิ ขน้ึ ใน
ประชากร
และโอเชยี เนยี
แยกแยะ

ประเทศไทย

เศรษฐกิจสังคม
๒. การนำเสนอ ความสัมพนั ธ
์

และทวปี เอเชยี
และวฒั นธรรม
สาเหตแุ นวทาง ระหว่างปัจจัย


ออสเตรเลีย
ในทวปี เอเชีย
การปอ้ งกันและ ให้เหตุผลประกอบ
และโอเชยี เนยี

ออสเตรเลยี

ระวังภยั ธรรมชาต
ิ
สรุปสาระสำคัญ

มาตรฐาน ส ๕.๒

และโอเชียเนีย

ทเ่ี กดิ ข้นึ ใน ของเรอื่ งการ
๑. วเิ คราะห
์
๓. การกอ่ เกิด


ประเทศไทยและ เปล่ยี นแปลงทาง
ผลกระทบจาก
สิง่ แวดล้อมใหม่
ทวีปเอเชยี
ธรรมชาติเกย่ี วกับ
การเปลี่ยนแปลง

ทางสงั คม

ออสเตรเลยี
การเปลีย่ นแปลง

ทางธรรมชาติของ

และโอเชยี เนยี
ทางธรรมชาต
ิ





แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดบั มัธยมศึกษา
65

กลมุ่ สาระการเรียนรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวช้ีวดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


ทวปี เอเชีย ๔. กำหนดแนวทาง
๔. แนวทางการใช
้

การนำเสนอ


ออสเตรเลีย ทรพั ยากรของ
ด้วยแผนผงั


และโอเชยี เนีย
คนในสงั คมให
้
ความคิดแบบ


ใช้ได้นานข้ึน

ความสัมพนั ธ
์

โดยมีจติ สำนกึ ร
ู้ เชอื่ มโยงผลกระทบ


คณุ ค่าทรัพยากร
ท่ีเกดิ จากการ

๕. แผนอนุรกั ษ์ เปลีย่ นแปลงทาง

ทรพั ยากรใน
ธรรมชาต
ิ

ทวปี เอเชยี
ของทวีปเอเชยี



ออสเตรเลีย



และโอเชียเนยี



๕. รวบรวมขอ้ มลู


ขา่ วสาร ความรู้


เก่ียวกับ




ภัยธรรมชาต
ิ


๖. ทบทวนความร
ู้



ที่มีอยเู่ ดมิ การป้องกัน


ภยั ธรรมชาติต่าง ๆ


การระวังภัย



๗. มองเห็น



ความเหมือน




ความต่างของ




ภัยธรรมชาต
ิ



แต่ละประเภท



๘. ประเมนิ คา่


วเิ คราะห์สาเหตุ


แนวทางการปอ้ งกนั


ระวงั ภัย



๙. เลือกและตดั สินใจ


ในแนวทางการ


ป้องกันและระวงั ภยั








66 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นร้เู พือ่ พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั มัธยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชีว้ ัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้







๑๐. นำความรูท้ ม่ี
ี






ไปใช้กบั สถานการณ
์






ทีใ่ กล้เคียงกบั ทเ่ี คย







ได้เรยี นมาแล้ว








สาระที่ ๕
การแก้ปัญหา
ความรว่ มมอื
ทกั ษะ

รายงานผล
๑. สร้างความสนใจ

ภมู ิศาสตร์
ผลกระทบด้าน ระหวา่ งประเทศ การวเิ คราะห
์ การวเิ คราะห์

ดว้ ยคำถาม

มาตรฐาน ส ๕.๒
ส่งิ แวดลอ้ ม
ในทวีปเอเชยี

ความร่วมมือ ๒. ต้ังวัตถปุ ระสงค์
๒. วเิ คราะห์ ในภมู ภิ าคต่าง ๆ ออสเตรเลยี


ระหว่างประเทศ ในการวิเคราะห์
ความร่วมมือของ ของโลกต้องได้ และโอเชียเนยี

ในการแก้ปัญหา ความร่วมมอื ของ
ประเทศต่าง ๆ
รับความร่วมมือ ทีม่ ีผลตอ่


สิง่ แวดล้อมทาง ประเทศตา่ ง ๆ

ทีม่ ผี ลตอ่

ระหว่างประเทศ
สง่ิ แวดลอ้ ม


ธรรมชาต
ิ ทม่ี ีตอ่ สิง่ แวดลอ้ ม

ส่ิงแวดล้อมทาง
ทางธรรมชาติ

ของทวปี เอเชีย ๓. กำหนดเกณฑ
์
ธรรมชาตขิ อง


ออสเตรเลยี
ในการจำแนก
ทวีปเอเชีย


และโอเชียเนีย
แยกแยะขอ้ มูล

ออสเตรเลยี



๔. สำรวจและ

และโอเชยี เนีย




คน้ หาข้อมูล






๕. แยกแยะขอ้ มลู





ตามเกณฑ์ทีก่ ำหนด






๖. อธิบายและ






ลงข้อสรปุ







เป็นรายงาน






หาความสมั พนั ธ์





ความร่วมมอื






ระหวา่ งประเทศ






กบั ผลท่เี กิดกับ







การจดั การด้าน







สงิ่ แวดล้อม






๗. ขยายความร ู้






โดยนำเสนอ







หน้าชั้นเรยี น






๘. ประเมนิ ผล






การเรยี น


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพื่อพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดับมัธยมศกึ ษา
67

กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชี้วัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร้
ู

สาระท่ี ๕
การเลื่อนไหล
๑. ทักษะ

การนำเสนอ ๑. ศกึ ษาข้อมลู
ภมู ิศาสตร
์ ทางสังคมและ ปจั จยั ทาง การวเิ คราะห์
กรณีตวั อยา่ ง

ปจั จัยทางกายภาพ
มาตรฐาน ส ๕.๒
วฒั นธรรมของ กายภาพและ ๒. ทกั ษะ
เชิงเหตุผล และปัจจัยทางสังคม

๔. วเิ คราะห์ ประชากรใน สังคมที่มผี ลตอ่ การเชอ่ื มโยง
ปัจจยั ทาง ของทวีปเอเชยี
ปัจจัยทาง ภูมิภาคเอเชีย การเลอื่ นไหล กายภาพและ ออสเตรเลยี


กายภาพและ ออสเตรเลีย
ของความคิด สงั คมที่มีผล
และโอเชียเนีย

สังคมที่มีผลตอ่ โอเชียเนยี
เทคโนโลยี ตอ่ การเล่อื นไหล ๒. กำหนดกรณี
การเลอ่ื นไหล เกิดจาก
สนิ คา้ และ ของทางสงั คม ตัวอยา่ งเกี่ยวกับ

ของความคดิ สง่ิ แวดลอ้ มทาง ประชากรใน
วัฒนธรรม
การเลอ่ื นไหลของ
เทคโนโลยี กายภาพและ ทวปี เอเชีย ในทวปี เอเชีย ความคิดเทคโนโลยี
สนิ ค้า และ ทางสังคม ออสเตรเลยี ออสเตรเลีย สนิ คา้ และประชากร
ประชากรใน
เปล่ียนแปลง
และโอเชยี เนีย
และโอเชียเนยี
ในทวปี เอเชีย
ทวีปเอเชยี
ออสเตรเลยี ออสเตรเลยี

และโอเชยี เนยี
และโอเชียเนยี

๓. กำหนดเกณฑ์
พิจารณาแยกแยะ
ขอ้ มลู ต่าง ๆ ตาม
เกณฑ์ท่กี ำหนด

ใหเ้ ห็นองค์ประกอบ
ของเรื่อง

๔. หาความสัมพันธ์
ของสิง่ แวดลอ้ ม


ทางกายภาพ


สิ่งแวดลอ้ ม

ทางสังคมกับ

การเลอื่ นไหลทาง
สังคมและวัฒนธรรม
ของประชากร

ทวปี เอเชยี
ออสเตรเลยี


และโอเชยี เนีย


68 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั มธั ยมศึกษา


กลุม่ สาระการเรยี นรูส้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้
๕. อธิบาย


ความสัมพันธแ์ ละ
ความหมายของขอ้ มลู

ที่มคี วามสัมพนั ธ
์

เชื่อมโยง

๖. กำหนดแนวทาง
การนำเสนอ

ด้วยตนเอง




แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั มธั ยมศึกษา
69

กลุ่มสาระการเรยี นร้สู งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม



ชนั้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ ๒


✦ การวเิ คราะหต์ ัวชว้ี ัดสกู่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พือ่ พัฒนาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตวั ชี้วดั สกู่ ารพัฒนาทักษะการคิด


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวช้ีวัด
กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ๒
จาก ๕ สาระ ๑๑ มาตรฐาน จำนวน ๔๔ ตัวช้ีวัด มาวิเคราะห์รายตัวชี้วัด

ใน ๔ ประเด็น คือ ตัวชี้วัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคดิ ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรยี นร้เู พือ่ พฒั นาทักษะ
การคิด ในแต่ละประเด็นจะมคี วามสัมพนั ธเ์ ชอื่ มโยงกันและสะทอ้ นคณุ ภาพ
ผเู้ รียนตามตวั ชี้วดั

สาระที่ ๑ ศาสนา ศีลธรรม จรยิ ธรรม


มาตรฐาน ส ๑.๑ รู้และเข้าใจประวัติ ความสำคัญ ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนา


หรือศาสนาท่ีตนนับถือและศาสนาอ่ืน มีศรัทธาท่ีถูกต้อง ยึดมั่น และปฏิบัติ
ตามหลกั ธรรม เพ่อื อยูร่ ่วมกนั อยา่ งสันติสุข


ตัวช้ีวัด
ผู้เรยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจดั การเรียนร้
ู
ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทักษะการคดิ


๑. อธบิ าย
ผเู้ รยี นร้อู ะไร

๑. ทกั ษะ

โครงร่างแผนท่ี ๑. ทบทวนความรู้เดิม

การเผยแผ่ การเผยแผพ่ ระพทุ ธศาสนา การสร้างความรู้
ประเทศเพื่อนบ้าน เก่ยี วกบั การเกดิ และ


พระพุทธ- เข้าสูป่ ระเทศเพ่อื นบ้าน ๒. ทักษะ
ที่นบั ถือพระพุทธ- การเผยแผ่พระพุทธศาสนา

ศาสนาหรือ และการนับถือพระพทุ ธ- การสังเคราะห
์ ศาสนาและอธบิ าย
๒. ศึกษาขอ้ มลู เพิ่มเติมจาก
ศาสนาทตี่ น ศาสนาของประเทศ
๓. ทักษะ
ความเปน็ มาของ แหลง่ เรียนร้ใู นโรงเรยี น

นบั ถอื สู่ เพือ่ นบ้านในปัจจุบนั
การประยุกต์

การนับถอื ศาสนา ๓. วิเคราะหค์ วามร้ใู หม
่

ประเทศ ทำใหเ้ กิดการแลกเปลี่ยน ใช้ความร
ู้ พอสงั เขป
เช่ือมโยงกบั ความรูเ้ ดมิ

เพือ่ นบ้าน
เรียนร้แู ละชว่ ยเหลือ

๔. สรปุ เป็นองค์ความรู้


เกอ้ื กลู กนั


และต้องทำโครงรา่ งแผนท
ี่


ผเู้ รียนทำอะไรได
้

การนบั ถือพระพทุ ธศาสนา

อธิบายการเผยแผ่



ของประเทศเพ่อื นบ้าน


พระพทุ ธศาสนาหรือ



๕. นำเสนอโครงร่างแผนท
่ี

ศาสนาท่ตี นนับถอื เข้าสู่

และอธบิ ายการเขา้ สปู่ ระเทศ

ประเทศเพ่ือนบา้ น


เพอื่ นบา้ นของพุทธศาสนา




หรือศาสนาท่ีตนนับถือ







๒. วิเคราะห์ ผ้เู รียนรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ

การอภปิ ราย
๑. รวบรวมขอ้ มลู ท่ีเกีย่ วกับ
ความสำคัญ หลกั ธรรมหรือคำสอน

การรวบรวม

ความสำคญั ของ การนับถอื พทุ ธศาสนา


ของพระพุทธ- ของศาสนาช่วยเสรมิ สร้าง ขอ้ มูล
พระพุทธศาสนา ของประเทศเพอื่ นบา้ น

ศาสนา หรือ ความเข้าใจอันดตี อ่ กัน
๒. ทักษะ
ดา้ นความเขา้ ใจ
๒. วเิ คราะหส์ ่ิงที่ม
ี

ศาสนาทต่ี น ระหวา่ งประเทศเพ่ือนบ้าน
การวิเคราะห
์ อนั ดีระหวา่ งกนั ของ ความเหมือนกันและตา่ งกนั


นบั ถอื ที่ชว่ ย ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทักษะ
ประเทศเพ่อื นบ้าน ของแตล่ ะประเทศ

เสริมสร้าง อธิบายความสำคัญของ การสรุป

พร้อมให้เหตุผล ๓. สังเคราะหข์ อ้ มูลทเ่ี ก่ยี วกบั


ความเขา้ ใจ พระพทุ ธศาสนาหรือ

ลงความเห็น
และยกตัวอย่าง การนับถือพทุ ธศาสนาของ

อันดีกบั ศาสนาท่ตี นนบั ถอื


ประกอบ
ประเทศเพ่ือนบ้าน

ประเทศ ด้านการเสริมสร้าง


๔. สรปุ ข้อมลู ส่งิ ทีเ่ หมือนกนั
เพื่อนบา้ น
ความเข้าใจอนั ดกี บั ตอ่ กนั


และต่างกันในการนับถือ

ระหว่างประเทศเพื่อนบ้าน


ศาสนาของประเทศเพ่อื นบา้ น







74 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นร้เู พื่อพัฒนาทักษะการคดิ ระดับมธั ยมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชว้ี ัด
ผเู้ รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรยี นร้
ู
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทกั ษะการคดิ









๕. อภปิ รายความสำคญั ของ


พระพทุ ธศาสนาด้านการ





เสริมสรา้ งความสัมพนั ธ์อนั ดี




ระหว่างกันของแตล่ ะประเทศ




ด้วยการอธิบายให
้




ความคดิ เหน็ พรอ้ มทง้ั





ยกตัวอยา่ งข้อมูลท่เี ก่ียวขอ้ ง







๓. วิเคราะห์ ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

สมุดภาพ

๑. รวบรวมข้อมลู ดา้ นวัฒนธรรม


ความสำคญั พระพุทธศาสนาเป็น การรวบรวม

“ศาสนาทีน่ บั ถอื

เอกลกั ษณ์ และมรดกของ

ของพระพทุ ธ- รากฐานของวฒั นธรรมไทย ขอ้ มูล
กับวัฒนธรรม
ชาตไิ ทย

ศาสนาหรอื เปน็ เอกลกั ษณแ์ ละมรดก ๒. ทักษะ
เอกลักษณแ์ ละ ๒. นำเสนอวฒั นธรรม เอกลักษณ์
ศาสนาที่ตน ของชาติ เปน็ ศูนยร์ วมจิตใจ การวเิ คราะห์
มรดกของชาตไิ ทย”
และมรดกของชาตไิ ทย

นบั ถอื ใน กอ่ ใหเ้ กิดความรัก
๓. ทักษะ

๓. วเิ คราะห์รากฐาน

ฐานะท่ีเปน็ ความสามคั คี และการอยู่ การสังเคราะห์

ความเป็นมาของวฒั นธรรม
รากฐานของ ร่วมกันอยา่ งสนั ติสุข
๔. ทกั ษะ

เอกลกั ษณ์และมรดกของ


วัฒนธรรม ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การประยุกต
์

ชาติไทยและเชอื่ มโยงกับ
เอกลักษณ์ ๑. อธบิ ายความสำคัญ

ใชค้ วามร
ู้
ศาสนาทีน่ ับถือ

ของชาติ ของพระพทุ ธศาสนา หรอื

๔. สังเคราะห์ความรเู้ ก่ยี วกบั

มรดก
ศาสนาท่ตี นนบั ถือในฐานะ

ความสำคัญของพระพุทธศาสนา


ของชาติ
ทีเ่ ป็นรากฐานของ


ในฐานะที่เป็นรากฐานของ


วัฒนธรรมไทย


วัฒนธรรม เอกลกั ษณ์และ

๒. อธบิ ายความสำคัญ


มรดกของชาติไทย


ของพระพทุ ธศาสนา หรอื

๕. จัดทำสมุดภาพ “ศาสนาท่ี

ศาสนาท่ีตนนับถือในฐานะ



นับถอื กับวัฒนธรรม

เอกลักษณ์และมรดก



เอกลักษณ์ และมรดกของ

ของชาต
ิ

ชาตไิ ทย”







๔. อภปิ ราย ผ้เู รียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

การพดู นำเสนอ

๑. ตั้งประเด็นคำถาม


ความสำคญั การประพฤตปิ ฏิบัติตน

การทำให้ บทความเรือ่ ง “พุทธศาสนาหรอื ศาสนา


ของพระพุทธ-
ตามหลกั ธรรมคำสอนของ
กระจา่ ง
“ศาสนาท่ตี นนับถอื

ทต่ี นนบั ถือมีสว่ นเก่ียวขอ้ ง

ศาสนา หรือ ศาสนาเปน็ การพัฒนา ๒. ทักษะ
กบั การพัฒนาและ กบั การพฒั นาและจัดระเบียบ


ศาสนาทตี่ น ชุมชนและจดั ระเบียบ การสร้างความร
ู้ จัดระเบียบชมุ ชน”
ชมุ ชนของนักเรยี นอย่างไร”

นบั ถอื กบั การ สงั คมตามหลกั ศาสนา

๒. อภปิ ราย สรปุ และอธิบาย
พฒั นาชมุ ชน



พรอ้ มยกตัวอยา่ งประกอบ


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พื่อพฒั นาทักษะการคดิ ระดับมัธยมศกึ ษา
75

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชวี้ ดั
ผู้เรียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจัดการเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทักษะการคิด


และการจดั ผู้เรยี นทำอะไรได
้
๓. ทักษะ


๓. หาข้อมูลเพ่มิ เตมิ และ

ระเบยี บสงั คม
สรุปความสำคญั ของ การสงั เคราะห์

เชอื่ มโยงขอ้ มูลเพือ่ สร้าง

พระพุทธศาสนาในการ ๔. ทกั ษะ

ความรใู้ หม่


พัฒนาชุมชนและการจัด การประยุกต
์

๔. สรปุ ความสำคัญของ


ระเบียบสังคม
ใชค้ วามรู้

พุทธศาสนากับการพัฒนา




และจัดระเบยี บชมุ ชน





๕. เขียนบทความและพดู





นำเสนอเรอื่ ง “ศาสนาท่ตี น




นับถอื กับการพฒั นาและ






จัดระเบียบชมุ ชน”







๕. วเิ คราะห
์
ผูเ้ รยี นรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

๑. การแสดงบทบาท
๑. รวบรวมขอ้ มูลประวัติ
พทุ ธประวัติ การเรยี นรพู้ ุทธประวตั ิหรือ

การจดั สมมตเิ ก่ยี วกับ
ศาสดาของศาสนาท่ตี น
หรอื ประวัติ ประวัตศิ าสดาของศาสนาท่ี โครงสรา้ ง
พทุ ธประวัติ ตอน นับถือเกยี่ วกบั การผจญมาร
ศาสดาของ นับถอื ทำให้เกิดความศรัทธา
๒. ทักษะ
การผจญมาร

ตรสั รู้ และการสั่งสอน

ศาสนาที่ตน ต่อศาสดาของศาสนา
การวิเคราะห์
การตรัสรู้และ
๒. วิเคราะห์หลกั ธรรม/คำสอน
นับถอื ตาม
และปฏิบตั ติ าม
๓. ทกั ษะ
การสง่ั สอน
ท่ีสมั พันธ์กบั ประวตั ิศาสดา

ทีก่ ำหนด
หลกั ธรรมคำสอน
การสงั เคราะห์
๒. หนังสอื
๓. นำเสนอหลักธรรม/


ผู้เรียนทำอะไรได
้ ๔. ทักษะ
เล่มเล็กเก่ียวกับ
คำสอนท่ีเกย่ี วข้อง


๑. สรปุ พุทธประวัตหิ รอื การประยุกต์

พุทธประวัติ
๔. แสดงบทบาทสมมต
ิ

ประวตั ศิ าสดาของศาสนา

ใช้ความร้
ู
เกี่ยวกับประวัติของศาสดา



ทีต่ นนับถือ


ให้ครอบคลมุ ประเด็น



๒. วิเคราะห์พุทธประวัต
ิ


การผจญมาร การตรัสร้ ู


หรอื ประวตั ศิ าสดาของ

และการสั่งสอน


ศาสนาทีต่ นนบั ถือ


๕. อภิปรายแนวทางการนำ





หลกั ธรรม/คำสอนมา




ประยกุ ตใ์ ชใ้ นชีวติ ประจำวัน





๖. สรปุ แนวทางการนำ





มาใชแ้ ละผลที่คาดวา่






จะเกิดขึ้น





๗. จัดทำหนังสอื เลม่ เล็ก





เกี่ยวกบั พุทธประวตั
ิ



76 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพอ่ื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับมธั ยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรูส้ งั คมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชว้ี ัด
ผู้เรียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรียนรู้

ภาระงาน
เพือ่ พฒั นาทักษะการคดิ


๖. วเิ คราะหแ์ ละ ผ้เู รียนร้อู ะไร

๑. ทักษะ
หนงั สือเลม่ เล็ก ๑. ศึกษาประวัติสาวก ชาดก


ประพฤติตน แบบอย่างการดำเนินชวี ิต การตคี วาม
เกี่ยวกบั นทิ าน เรือ่ งเลา่ หรอื ศาสนกิ ชน
ตามแบบ และข้อคิดของพทุ ธสาวก ๒. ทกั ษะ
ชาดกพรอ้ มท้งั
ตัวอย่าง

อย่างการ ชาดก และศาสนิกชน การแปลความ
สรุปขอ้ คิดแนวทาง ๒. สรุปแบบอย่าง

ดำเนนิ ชวี ติ ตวั อย่าง เปน็ แรงจงู ใจ

๓. ทักษะ
การนำไปประยกุ ต์ใช
้ การดำเนินชวี ติ และ


และขอ้ คดิ ให้เกิดศรทั ธาเลื่อมใส
การสังเคราะห์

ขอ้ คิดจากส่ิงทศ่ี กึ ษา

จากประวัติ ในการทำดี เพอื่ ผลด
ี
๔. ทักษะ

๓. ทำความเขา้ ใจความหมาย
สาวก ชาดก จะเกดิ ขนึ้ กบั ตนเองและ
การประยุกต
์

ของแบบอยา่ งการดำเนินชีวิต
เรื่องเลา่ และ ผอู้ นื่ ในปัจจุบนั และอนาคต
ใช้ความรู้

และขอ้ คดิ ที่ได
้
ศาสนิกชน
ผู้เรียนทำอะไรได
้

๔. วางแผนการนำเสนอ

ตัวอย่างตาม ๑. วเิ คราะหแ์ ละอธบิ ายข้อคดิ

ข้อมลู และนำเสนอขอ้ มูล


ที่กำหนด
และแบบอยา่ งการดำเนินชวี ิต



ตามแผนการท่วี างไว
้

จากประวัตสิ าวก ชาดก


๕. เชื่อมโยงข้อมูลท่เี ก่ยี วขอ้ ง


เรื่องเล่า และศาสนิกชน



กบั ตนเอง และการดำเนิน

ตัวอยา่ งตามทก่ี ำหนด


ชวี ติ ประจำวัน


๒. บอกแนวทางการ

๖. นำเสนอแนวทางการนำ


ประพฤตติ นตามแบบอยา่ ง


ความรูไ้ ปใช้ในชีวิตประจำวัน


การดำเนินชีวติ ของสาวก



๗. ทำหนงั สอื เลม่ เล็ก


ชาดก เร่ืองเล่า และ

เกี่ยวกบั นิทานชาดก พร้อมท้งั


ศาสนิกชนตวั อยา่ งของ

สรุปขอ้ คดิ แนวทางการนำไป

ตนเอง


ประยกุ ต์ใช
้






๗. อธิบาย ผูเ้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ

แผนผงั ความคิด ๑. ศึกษาพระไตรปฎิ กและ
โครงสร้าง พระไตรปฎิ กหรอื คัมภรี ์

การสังเคราะห
์ แสดงโครงสร้างของ

จับใจความสำคัญของ


และสาระลำดับ

ของศาสนาทตี่ นนับถือ
๒. ทกั ษะ
พระไตรปิฎกและ พระไตรปฎิ ก

โดยสังเขป ผูเ้ รียนทำอะไรได
้ การประยกุ ต์

สาระสำคญั
๒. เขียนแผนผงั ความคดิ

ของพระไตร อธบิ ายและเขียนโครงสรา้ ง ใชค้ วามร
ู้ โดยสังเขป
แสดงโครงสรา้ งและ


ปฎิ ก หรือ สาระสำคญั ของพระไตรปิฎก

สาระสำคญั ของพระไตรปฎิ ก

คมั ภรี ข์ อง หรือคัมภรี ์ของศาสนา


๓. นำเสนอโครงสร้างและ
ศาสนาทีต่ น ทีต่ นนบั ถือ


สาระสำคัญของพระไตรปฎิ ก
นบั ถอื



พรอ้ มทง้ั อธบิ ายแนวทาง




การนำไปประยุกตใ์ ช
้

ในการดำเนนิ ชวี ิต


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคดิ ระดบั มัธยมศึกษา
77

กล่มุ สาระการเรยี นรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชีว้ ัด
ผเู้ รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัดการเรียนรู้

ภาระงาน
เพ่อื พฒั นาทักษะการคิด


๘. อธิบาย
ผู้เรยี นร้อู ะไร

๑. ทกั ษะ
๑. แผนผังความคดิ

๑. สวดมนต์บชู า

ธรรมคุณ คุณคา่ ของธรรมคุณและ การสร้างความร
ู้ แสดงโครงสร้างของ

พระรัตนตรยั และให้


และข้อธรรม ขอ้ ธรรมในกรอบอรยิ สจั ๔
๒. ทกั ษะ

ธรรมคณุ และ

ความหมายของพระพทุ ธ
สำคัญ
ผู้เรียนทำอะไรได
้ การสังเคราะห์
อรยิ สัจ ๔ นำเสนอ พระธรรม พระสงฆ์

ในกรอบ
๑. บอกความหมายของ ๓. ทกั ษะ
แผนผังความคิด
๒. อภปิ รายอานิสงส/์
อรยิ สจั ๔ ธรรมคุณและอรยิ สจั ๔
การประยกุ ต
์
๒. ตัวอย่างการใช้ ประโยชนข์ องการบชู า


หรือ

๒. อธบิ ายธรรมคณุ และ

ใชค้ วามร
ู้ หลกั อรยิ สจั ๔
พระพุทธ พระธรรม

หลกั ธรรม ขอ้ ธรรมสำคัญในกรอบ
ในการดำเนนิ ชีวติ
พระสงฆ์

ของศาสนาท่ี อรยิ สัจ ๔

และผลทีเ่ กิดขึ้น
๓. ศึกษาขอ้ มูลเก่ยี วกบั

ตนนับถอื
๓. นำเสนอแนวทางการนำ


ธรรมคุณและหลกั ธรรมใน


ตามทก่ี ำหนด ข้อธรรมของอรยิ สัจ ๔



กรอบอริยสัจ ๔

เหน็ คณุ ค่า ไปพัฒนาแก้ปญั หาของ

๔. สงั เคราะหค์ วามรู้ใหม่
และนำไป ชุมชนและสังคม


เชอ่ื มโยงความรู้เดมิ

พฒั นา



๕. สรุปความรูแ้ ละเขียน
แก้ปัญหา



แผนผังความคิด

ของชุมชน



แสดงโครงสรา้ งของ

และสังคม



ธรรมคณุ และข้อธรรมใน




กรอบอริยสัจ ๔ ทเี่ ก่ียวข้อง





๖. นำเสนอแผนผงั พร้อมท้งั





อธิบายและยกตัวอย่างการใช
้




หลกั ธรรมในชีวิตประจำวนั







๙. เห็นคุณค่า ผเู้ รยี นร้อู ะไร
๑. ทักษะ

๑. การอธบิ าย

๑. ทบทวนความร้เู ดิม


ของการ การพัฒนาจติ เพ่ือการ การวิเคราะห
์ หลักการของการคดิ เกยี่ วกบั วิธีการคิดแบบ
พฒั นาจิต
เรยี นรูแ้ ละดำเนนิ ชวี ติ ด้วย ๒. ทกั ษะ
ดว้ ยวิธคี ิดแบบ โยนิโสมนสกิ ารท้งั ๑๐ วธิ
ี
เพื่อการเรยี นร
ู้
วธิ ีคดิ แบบโยนโิ สมนสิการ การเชอ่ื มโยง
โยนโิ สมนสิการ ๒. ศึกษากรณตี ัวอย่าง

และดำเนนิ แบบอบุ ายปลกุ เร้าคุณธรรม ๓. ทักษะ
แบบอรยิ สจั และ
ที่เกี่ยวกบั วธิ ีการคิดแบบ
ชีวิต
และแบบอรรถธรรม การสังเคราะห
์ วธิ คี ดิ แบบสบื สาว โยนิโสมนสกิ าร

ดว้ ยวิธคี ิด สมั พันธห์ รอื ตามแนวทาง ๔. ทักษะ
เหตปุ ัจจยั
๓. วิเคราะหเ์ ช่ือมโยง

แบบโยนโิ ส- ของศาสนาทต่ี นนับถือ
การประยกุ ต
์
๒. การแสดง
กรณีตวั อยา่ งวา่ สอดคล้อง
มนสิการ คือ
ใช้ความร
ู้ บทบาทสมมต
ิ
กบั วิธกี ารคิดแบบใดของ
วธิ ีคดิ แบบ
เกยี่ วกบั การใช
้
โยนโิ สมนสิการ


78 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้เพอ่ื พัฒนาทักษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชี้วัด
ผูเ้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจัดการเรียนร้
ู
ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด


อบุ ายปลกุ เรา้

ผู้เรียนทำอะไรได
้

วธิ คี ิดแบบ
๔. ศกึ ษาและทำความเข้าใจ
คุณธรรม ๑. อธิบายการพฒั นาจติ
โยนโิ สมนสิการ วธิ ีคิดแบบโยนโิ สมนสิการ
และวธิ คี ดิ ดว้ ยวธิ คี ิดแบบ


แบบอรยิ สจั และ
แบบอุบายปลกุ เรา้ คณุ ธรรม
แบบ
โยนิโสมนสิการแบบอุบาย
วิธคี ดิ แบบสบื สาว และวิธคี ดิ แบบอรรถธรรมสมั พันธ
์
อรรถธรรม- ปลุกเร้าคณุ ธรรมและแบบ

เหตุปจั จัย
๕. สังเคราะห์และอธิบาย
สัมพันธ์ หรือ อรรถธรรมสัมพนั ธห์ รือ
ในชีวติ ประจำวนั หลักการของการคิดดว้ ยวิธคี ิด
การพฒั นาจติ ตามแนวทางของศาสนา

และอธบิ ายคุณค่า
แบบโยนโิ สมนสกิ ารแบบ
ตามแนวทาง ท่ีตนนบั ถือ

ที่มีตอ่ การเรยี นรู้ อุบายปลุกเร้าคณุ ธรรมและ
ของศาสนา
๒. อธิบายคุณคา่ ของ

และดำเนนิ ชวี ิต
วิธีคดิ แบบอรรถธรรมสมั พนั ธ์

ท่ตี นนับถอื
การพฒั นาจติ ตามแนวทาง



๖. แสดงบทบาทสมมตเิ ก่ียวกับ


ของศาสนาที่ตนนบั ถือทมี่ ตี ่อ

วิธคี ดิ แบบโยนโิ สมนสกิ าร

การเรียนรู้และดำเนนิ ชีวิต


แบบอุบายปลกุ เร้าคุณธรรม




และวธิ คี ดิ แบบอรรถธรรม-





สัมพนั ธใ์ นชีวติ ประจำวนั และ





อธบิ ายคุณค่าที่มีต่อการเรียนร
ู้





และดำเนินชีวิต







๑๐. สวดมนต์ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ

การสาธติ
๑. ทบทวนข้นั ตอนการสวดมนต
์
แผเ่ มตตา การสวดมนต์และ

การทำให้ การสวดมนต
์
แผเ่ มตตาและเจรญิ ปัญญา
บรหิ ารจิต แผ่เมตตาเป็นการทำจติ ใหส้ งบ กระจ่าง
แผเ่ มตตาและ
ตามแนวทางของศาสนาที่
และเจรญิ และส่งความปรารถนาด
ี ๒. ทกั ษะ
เจริญปญั ญาตาม

นบั ถือ

ปญั ญาด้วย ต่อสรรพสัตวท์ งั้ หลาย
การจัดระเบียบ
หลักศาสนา

๒. อภิปรายสงิ่ ทป่ี ฏบิ ัตอิ ย
ู
่
อานาปานสติ ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทกั ษะ
ท่ตี นนบั ถือ
๓ทุก. ศวนัึกนษ้ันาขถอ้ ูกมตูลอ้ จงาหกร
อื
ยงั

หรอื ตาม ๑. สวดมนต์และแผ่เมตตา
การสงั เคราะห
์ พรอ้ มทั้งบอก
แนวทาง ด้วยวิธีการทถี่ กู ตอ้ ง
๔. ทกั ษะ
ประโยชนค์ ุณค่า แหล่งเรยี นรู้ทห่ี ลากหลาย

ของศาสนา ตามหลกั ศาสนาท่ตี นนบั ถอื
การประยุกต
์
ของการสวดมนต
์ ๔. นำข้อมูลมาจัดเรยี ง

ท่ตี นนับถือ
๒. บอกประโยชน/์ คุณคา่
ใช้ความร
ู้ และแผเ่ มตตาที่ ตามลำดับข้นั ตอน


ของการสวดมนตแ์ ละ


พบเห็นในชวี ิต ๕. เชอ่ื มโยงกบั สิ่งที่ปฏิบัติอย
ู่


แผ่เมตตาตามหลักของ

ประจำวัน
ถกู ตอ้ งหรอื ยัง


ศาสนาท่ีตนนับถอื


๖. นำเสนอวธิ ีการปฏิบตั
ิ





ที่ถูกตอ้ ง





๗. อภปิ รายคุณค่า/ประโยชน
์

แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนร้เู พอื่ พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั มธั ยมศึกษา
79

กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชวี้ ดั
ผ้เู รยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจัดการเรียนรู้

ภาระงาน
เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคิด







๘. สาธติ การสวดมนต
์





แผ่เมตตาและเจรญิ ปญั ญา




ตามหลกั ศาสนาทต่ี นนบั ถือ





พรอ้ มทงั้ บอกประโยชน์




คุณคา่ ของการสวดมนต
์





และแผเ่ มตตาท่พี บเหน็ ใน




ชีวติ ประจำวนั







๑๑. วเิ คราะห์ ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทักษะ

การนำเสนอ ๑. ทบทวนขอ้ ธรรมตาม


การปฏบิ ัตติ น การปฏบิ ัติตนตามหลกั ธรรม การจดั แนวทางการปฏบิ ัติตน หลักศาสนาที่นับถอื

ตามหลัก ในการดำรงชีวิตอยา่ งรูเ้ ท่า โครงสร้าง
ในชีวิตประจำวนั ทม่ี ี ๒. หาความหมายของ

ธรรมทาง ทนั การเปลย่ี นแปลงของ ๒. ทกั ษะ
ความสอดคลอ้ งกับ ข้อธรรมจากแหล่งเรียนรู้


ศาสนา
โลกและการอยู่รว่ มกนั การสังเคราะห์
ข้อธรรมของศาสนา
หรอื ผู้รู
้
ท่ีตนนบั ถือ
อยา่ งสันตสิ ุข ทำให้เกดิ ๓. ทกั ษะ
ท่ีนบั ถือ
๓. วเิ คราะหเ์ ชอ่ื มโยง

เพ่ือการ ความสุขอยา่ งยง่ั ยืน
การประยุกต
์
และสงั เคราะหข์ อ้ ธรรมเพื่อ
ดำรงตน ผ้เู รยี นทำอะไรได
้ ใช้ความร
ู้
การดำรงตนที่เหมาะสมกับ
อย่าง ๑. วิเคราะหห์ ลักธรรมของ การนำไปใชป้ ระโยชน
์

เหมาะสม
ศาสนาท่ตี นนบั ถือเพอ่ื การ ในชีวติ ประจำวัน

ในกระแส ดำรงตนอยา่ งเหมาะสมใน ๔. วิเคราะห์เชื่อมโยง

ความ กระแสความเปลย่ี นแปลง
การปฏบิ ัตติ นทสี่ อดคล้องกบั
เปลี่ยนแปลง
ของโลกและการอยูร่ ่วมกัน ขอ้ ธรรมพรอ้ มทง้ั บอกผลที่
ของโลก อย่างสันตสิ ขุ
เกิดจากการปฏิบัต
ิ
และการ
๒. ปฏิบตั ติ นตามหลกั ธรรม
๕. นำเสนอแนวทาง

อยรู่ ว่ มกัน ทางศาสนาทีต่ นนบั ถอื

ปฏิบัติตนในชีวติ ประจำวนั


อยา่ ง เพอ่ื การดำรงตนอยา่ ง ท่มี ีความสอดคล้องกบั


สันติสขุ
เหมาะสมในกระแส
ขอ้ ธรรมของศาสนาทน่ี ับถือ

ความเปลี่ยนแปลงของโลก
และการอยรู่ ว่ มกนั อยา่ ง
สันติสขุ


80 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรเู้ พือ่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดับมัธยมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระที่ ๑ ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม


มาตรฐาน ส ๑.๒ เข้าใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเป็นศาสนิกชนที่ดี และธำรงรักษาพระพุทธศาสนา

หรอื ศาสนาที่ตนนับถอื


ตวั ช้วี ดั
ผ้เู รียนรูอ้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจดั การเรียนรู้

ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคดิ


๑. ปฏบิ ตั ติ น
ผเู้ รียนรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

การนำเสนอ

๑. ฝึกปฏบิ ตั ติ นที่เหมาะสม
อยา่ งเหมาะสม การปฏิบตั ติ นอย่าง

การสงั เคราะห
์ ความรูเ้ กีย่ วกบั

ต่อบคุ คลต่าง ๆ ตามหลกั
ต่อบุคคล
เหมาะสมต่อบุคคล

๒. ทักษะ
การปฏบิ ตั ิตนอยา่ ง ศาสนาท่ีตนนับถือ

ต่าง ๆ ตาม ตามหลกั ศาสนาต่าง ๆ
การประยกุ ต์

เหมาะสมต่อ
๒. ทำความเขา้ ใจแบบอยา่ ง
หลักศาสนา
ในการอยรู่ ่วมกนั
ใช้ความรู้
บุคคลต่าง ๆ
การปฏิบัตติ ่อบุคคลต่าง ๆ

ทตี่ นนบั ถือ
ผ้เู รียนทำอะไรได
้

๓. สงั เคราะห์ความรูแ้ ละ

ตามทกี่ ำหนด
ปฏิบตั ติ นอยา่ งเหมาะสม

ฝึกปฏบิ ตั ติ ามขน้ั ตอน



ตอ่ บคุ คลตามหลกั



๔. วางแผนและออกแบบ


ศาสนาต่าง ๆ


การนำเสนอความรูอ้ ยา่ ง






สร้างสรรค
์




๕. นำเสนอความร้เู ก่ียวกับ





การปฏิบัติตนอย่างเหมาะสม




ตอ่ บุคคลตา่ ง ๆ







๒. มมี ารยาท
ผู้เรยี นรูอ้ ะไร
๑. ทักษะ

การแสดงละคร
๑. ศึกษาและทำความเข้าใจ


ของความเปน็ มารยาทของความเป็น การสังเคราะห
์ เก่ียวกบั มารยาท

เกี่ยวกับมารยาทชาวพทุ ธ


ศาสนิกชน
ศาสนกิ ชนที่ด
ี ๒. ทักษะ
ของศาสนกิ ชนทด่ี ี
จากการสาธติ หรือดูจากวีดทิ ัศน
์
ทด่ี ตี าม

ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การประยกุ ต
์

๒. ทำความเข้าใจแบบอย่าง
ทีก่ ำหนด
แสดงมารยาทของ

ใชค้ วามร้
ู
การปฏบิ ตั
ิ

ศาสนิกชนท่ดี ีตามหลกั

๓. สังเคราะหแ์ ละฝกึ ปฏิบตั ิ

ศาสนาต่าง ๆ


ตามขั้นตอนให้ถกู ต้องแลสวยงาม





๔. สร้างสรรค์บทละครเก่ยี วกบั




มารยาทของศาสนกิ ชนท่ดี ี




ของศาสนาท่ีตนนบั ถอื





๕. นำเสนอละครเก่ยี วกับ




มารยาทของศาสนกิ ชนท่ีด
ี



ต่อสาธารณะ








แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดับมัธยมศึกษา
81

กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวช้ีวดั
ผูเ้ รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ


๓. วิเคราะห
์
ผู้เรียนร้อู ะไร

๑. ทักษะ
การแสดง
๑. ทบทวนขอ้ มลู เกยี่ วกบั
คุณค่าของ การเข้ารว่ มศาสนพิธีด้วย การจดั โครงสรา้ ง
บทบาทสมมต
ิ
ศาสนพิธที ีส่ ำคญั ของศาสนา
ศาสนพธิ ีและ
ความเตม็ ใจและปฏบิ ตั ิตาม ๒. ทกั ษะ

เกย่ี วกบั การ

ทต่ี นนับถือ

ปฏิบัตติ นได
้
ได้ถูกต้อง ทำใหเ้ กิด
การวิเคราะห์
ปฏิบัติตนท่ถี ูกต้อง
๒. วิเคราะหข์ อ้ มูล เพอ่ื
ถูกตอ้ ง
ความสขุ
๓. ทักษะ
ในศาสนพิธีและ

จำแนกเป็น ๒ ลักษณะ คอื


ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การสังเคราะห์
นำเสนอคณุ ค่าของ

คุณคา่ ของศาสนพธิ ีและ



การวเิ คราะห์คุณคา่ ของ

๔. ทักษะ
ศาสนพธิ ีท่มี ตี ่อ
หลักการปฏิบัตติ นอยา่ งถูกตอ้ ง

ศาสนพิธแี ละปฏิบตั ิตน

การประยกุ ต
์
ศาสนกิ ชน
ในการร่วมพธิ ีทางศาสนา


ไดถ้ ูกต้อง
ใชค้ วามรู้

๓. สังเคราะห์และจดั โครงสรา้ ง




ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งขอ้ มูล





๔. แสดงบทบาทสมมต
ิ





เก่ียวกบั การปฏบิ ตั ิตนท่ี






ถูกต้องในศาสนพธิ แี ละ






นำเสนอคุณค่าของศาสนพธิ ี




ที่มีต่อศาสนิกชน







๔. อธิบายคำสอน ผู้เรยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

นิทรรศการเกยี่ วกับ ๑. รวบรวมข้อมลู เก่ยี วกบั


ท่เี กีย่ วเนือ่ ง การปฏบิ ตั ิตนอย่างถกู ตอ้ ง
การรวบรวม วนั สำคญั ทางศาสนา
วันสำคญั ทางศาสนา


กบั วันสำคัญ ในวนั สำคัญทางศาสนาที่ ข้อมลู

ที่ตนนับถือ

ทางศาสนา ตนนบั ถอื เป็นการแสดง ๒. ทกั ษะ

๒. วเิ คราะหข์ ้อมลู เกยี่ วกับ

และปฏบิ ตั ิตน ความกตัญญตู อ่ ศาสนา
การวิเคราะห์

ความเปน็ มา คำสอน และ
ได้ถกู ตอ้ ง
ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๓. ทกั ษะ


การปฏิบัติตนท่เี กี่ยวขอ้ ง



๑. อธบิ ายประวตั ิและ

การสงั เคราะห
์
ของแตล่ ะวนั


ความสำคัญของวันสำคัญ ๔. ทกั ษะ

๓. สังเคราะหแ์ ละจดั ระบบ

ทางศาสนาที่ตนนบั ถือ
การประยุกต
์

โครงสร้างของขอ้ มูล


ตามท่กี ำหนด
ใช้ความรู้

๔. นำเสนอด้วยการจัด


๒. อธิบายคำสอนที
่

นทิ รรศการเกย่ี วกับวนั สำคญั



เกีย่ วเน่อื งกบั วันสำคญั ทาง

ทางศาสนาที่ตนนบั ถอื


ศาสนาและปฏบิ ตั ิตาม






ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง

















82 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา


กล่มุ สาระการเรียนรูส้ ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชว้ี ดั
ผู้เรยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทกั ษะการคิด


๕. อธบิ ายความ ผูเ้ รียนรอู้ ะไร

๑. ทักษะ

การแสดงบทบาท ๑. ศึกษาและรวบรวมข้อมลู


แตกต่างของ
ความแตกต่างด้านศาสนพธิ
ี การวเิ คราะห์
สมมตแิ สดงตนใน

ดา้ นศาสนพิธี และพิธีกรรม
ศาสนพธิ ี และพธิ ีกรรมทน่ี ำไปส
ู่ ๒. ทกั ษะ
การเขา้ รว่ มศาสนพธิ
ี ของศาสนาอ่นื ๆ

พธิ กี รรมตาม การยอมรบั และความเข้าใจ
การสรา้ งความร
ู้ หรอื พิธกี รรมของ ๒. ต้งั วตั ถปุ ระสงคแ์ ละ
แนวปฏบิ ตั ิ ซึง่ กันและกัน
๓. ทักษะ
ศาสนาอน่ื ทน่ี ำไปสู่ กำหนดเกณฑ์ใน

ของศาสนา ผูเ้ รียนทำอะไรได
้ การประยุกต์

การยอมรบั และ การวเิ คราะหข์ อ้ มลู

อ่นื ๆ เพือ่
อธบิ ายความแตกตา่ งของ ใช้ความร
ู้ ความเขา้ ใจ
๓. วเิ คราะห์ข้อมูลตาม

นำไปสู่การ ศาสนพิธี พิธกี รรมตาม ซงึ่ กันและกัน
จดุ ประสงค์และเกณฑ
์
ยอมรับและ แนวปฏบิ ตั ขิ องศาสนาอน่ื ๆ ๔. ศกึ ษาข้อมลู เช่อื มโยงกับ
ความเขา้ ใจ
ทีน่ ำไปส่กู ารยอมรบั และ ความรู้เดิมดา้ นศาสนพิธี


ซึ่งกันและกัน
ความเข้าใจซ่งึ กนั และกัน
พิธกี รรมของศาสนาอ่ืน


ทน่ี ำไปสู่การยอมรับและ
ความเขา้ ใจซ่ึงกนั และกนั

๕. นำเสนอข้อมูลดว้ ย

การแสดงบทบาทสมมติ


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พ่อื พัฒนาทักษะการคดิ ระดบั มัธยมศกึ ษา
83

กลุ่มสาระการเรยี นร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระท่ี ๒ หนา้ ที่พลเมอื ง วฒั นธรรม และการดำเนินชวี ิตในสงั คม


มาตรฐาน ส ๒.๑ เข้าใจและปฏิบัติตนตามหน้าที่ของการเป็นพลเมืองดี มีค่านิยมท่ีดีงาม

และธำรงรักษาประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดำรงชีวิตอยู่ร่วมกันในสังคมไทย
และสังคมโลกอย่างสนั ติสุข


ตวั ชีว้ ัด
ผู้เรยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นร้
ู
ภาระงาน
เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคิด


๑. อธบิ ายและ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

๑. ทกั ษะ

การแสดงบทบาท ๑. ทบทวนความรเู้ ก่ยี วกับ

ปฏิบัติตนตาม การปฏิบตั ติ นตามกฎหมาย
การสรปุ

สมมติเก่ยี วกบั กฎหมายทเ่ี กีย่ วขอ้ งกบั

กฎหมายท่ี ทีเ่ ก่ยี วข้องกับตนเอง ลงความเห็น
กฎหมายที่ ตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน

เก่ียวขอ้ ง
ครอบครวั ชมุ ชน และ ๒. ทักษะ เกี่ยวข้องกบั ตนเอง
และประเทศชาติ

กับตนเอง ประเทศ เปน็ หน้าที่
การนำความรู้ ครอบครัว ชุมชน

๒. มองเหน็ ความเหมอื น

ครอบครวั ของทุกคน
ไปใช้
และประเทศ
ความต่างของการกระทำ

ชุมชน
ผเู้ รยี นทำอะไรได
้

ผิดกฎหมายต่าง ๆ

และประเทศ
อธิบายและปฏบิ ัตติ น



๓. เช่อื มโยงความรดู้ ้าน


ตามกฎหมายทีเ่ ก่ียวข้อง



กฎหมายกับการดำเนิน


กับตนเอง ครอบครวั

ชวี ติ ประจำวนั


ชุมชน และประเทศ


๔. จดั ทำรายงานการปฏบิ ัติ




ตามกฎหมายทเี่ กย่ี วข้องกับ




ตนเอง ครอบครัว ชุมชน





และประเทศ





๕. แสดงบทบาทสมมติ






เก่ียวกบั กฎหมายที่เกี่ยวข้อง




กบั ตนเอง ครอบครัว ชุมชน





และประเทศ







๒. เห็นคุณค่าใน ผู้เรียนรู้อะไร
ทกั ษะ

บันทึกการปฏิบัติตน ๑. ศึกษาบทบาทสิทธิ เสรภี าพ
การปฏิบัตติ น การปฏิบัติตนตาม การสังเคราะห์
ตามสถานภาพ หนา้ ที่ของตนในฐานะพลเมือง

ตามสถานภาพ สถานภาพ บทบาท สทิ ธิ
บทบาท สทิ ธิ ๒. ระบุพฤตกิ รรมการปฏิบัตติ น

บทบาท สทิ ธิ เสรีภาพ เปน็ หนา้ ทีข่ อง
เสรีภาพ หนา้ ที่ใน ตามสถานภาพ บทบาท

เสรีภาพ หน้าท
ี่ พลเมืองดตี ามวถิ ี
ฐานะพลเมอื งดตี าม

สทิ ธิ เสรภี าพ หนา้ ท่ีในฐานะ

ในฐานะพลเมืองดี ประชาธปิ ไตย

วิถปี ระชาธิปไตย
พลเมืองดี และไดเ้ หน็ ผล


ตามวิถี


ของการปฏบิ ตั ิตน

ประชาธิปไตย





84 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั มธั ยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรยี นรูส้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ช้ีวดั
ผ้เู รียนร้อู ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นร้
ู
ภาระงาน
เพ่ือพฒั นาทกั ษะการคดิ




ผู้เรยี นทำอะไรได
้

๓. กำหนดกรอบแนวทาง

เห็นคุณคา่ ในการปฏบิ ตั ิตน


หลักเกณฑ์การปฏิบัติตน



ตามสถานภาพ บทบาท

เป็นพลเมืองดตี ามวิถ-ี

สิทธิ เสรีภาพ และหนา้ ท
่
ี

ประชาธปิ ไตยโดย


ในฐานะพลเมืองด
ี


อาศัยแนวคิดท่ีกำหนด


ตามวิถปี ระชาธิปไตย


รว่ มกับข้อมลู อ่ืน ๆ





๔. บันทกึ การสรปุ ผล






การปฏิบัติตนเปน็ พลเมอื งดี






ตามวถิ ปี ระชาธิปไตย







๓. วิเคราะห์ ผูเ้ รยี นรู้อะไร
ทักษะ
แผนผังความคิด ๑. ศกึ ษาขอ้ มูลบทบาท

บทบาท
บทบาท ความสำคัญ และ
การวเิ คราะห์
แสดงบทบาท

ความสำคญั และความสัมพันธ
์

ความสำคัญ ความสมั พันธ์ของสถาบัน


ความสำคัญและ ของสถาบนั ทางสงั คม

และความ ทางสงั คม

ความสัมพันธ์ของ ๒. ต้ังวัตถปุ ระสงค
์
สมั พันธ
์
ผเู้ รียนทำอะไรได้

สถาบันทางสังคม ในการวิเคราะห์ข้อมูล

ของสถาบัน ๑. อธิบายบทบาทและ
พรอ้ มอธบิ ายแผนผงั
๓. กำหนดเกณฑใ์ นการ
ทางสังคม
ความสำคัญของสถาบนั

จำแนก แยกแยะขอ้ มูล

ทางสังคม


บทบาท ความสำคัญ และ


๒. วเิ คราะหค์ วามสมั พนั ธ
์

ความสมั พันธข์ องสถาบนั


ของสถาบนั ทางสงั คม


ทางสังคม





๔. แยกแยะข้อมูลตามเกณฑ์




ท่กี ำหนด





๕. หาความสัมพนั ธร์ ะหว่าง




องคป์ ระกอบต่าง ๆ และ




ความสมั พนั ธข์ องข้อมูล






แต่ละประเดน็





๖. นำเสนอผลการวเิ คราะห์





๗. สรุปตอบคำถามตาม




วัตถปุ ระสงค์





๘. จัดทำแผนผงั ความคดิ




แสดงบทบาท ความสำคญั




และความสัมพันธข์ อง




สถาบันทางสังคม


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนร้เู พือ่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดับมธั ยมศึกษา
85

กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชวี้ ดั
ผ้เู รียนรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


๔. อธิบาย
ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

๑. ทักษะ

บันทกึ ผล
๑. ศึกษาวฒั นธรรมไทยและ
ความคลา้ ยคลึง ความคลา้ ยคลึงและ การเปรียบเทียบ
การอภปิ ราย

วฒั นธรรมของประเทศ


และความ ความแตกต่างกันทาง ๒. ทกั ษะ
ความคลา้ ยคลงึ ในภูมิภาคเอเชีย

แตกตา่ งของ วฒั นธรรมของประเทศ
การวเิ คราะห
์ และความแตกตา่ ง
๒. เปรียบเทียบวัฒนธรรมไทย
วฒั นธรรมไทย ในภูมิภาคเอเชยี ที่นำไปสู่ ๓. ทักษะ
ของวฒั นธรรมไทย และวฒั นธรรมของ

และวฒั นธรรม ความเขา้ ใจอนั ดรี ะหวา่ งกนั
การประเมิน
และวัฒนธรรมของ ประเทศในภูมิภาคเอเชยี

ของประเทศ ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ประเทศในภูมภิ าค ๓. วเิ คราะหค์ วามคล้ายคลงึ

ในภูมภิ าค ๑. อธิบายความคล้ายคลึง เอเชียที่นำไปสู่ และความแตกตา่ งของ
เอเชีย เพอื่ และความแตกต่างของ ความเขา้ ใจอนั ดี วัฒนธรรมไทยและวัฒนธรรม
นำไปสูค่ วาม วฒั นธรรมไทย
ระหว่างกัน
ของประเทศในภมู ิภาคเอเชีย

เขา้ ใจอันดี และวฒั นธรรมของ ๔. แยกแยะขอ้ มูล

ระหวา่ งกัน
ประเทศในภูมิภาคเอเชีย
ความเหมอื นและความตา่ ง
๒. อธบิ ายลกั ษณะของ ของวัฒนธรรมไทยกับ
วัฒนธรรมท่ีนำไปส
ู่
วฒั นธรรมของประเทศ

ความเขา้ ใจอนั ดรี ะหว่างกนั ในภมู ภิ าคเอเชีย

ของประเทศในทวปี เอเชยี
๕. อภปิ รายคณุ ค่าทาง
วัฒนธรรมระหว่างประเทศที่
เปน็ ปจั จัยนำไปสูค่ วามเขา้ ใจ

อนั ดีระหว่างกัน

๖. บันทกึ ผลการอภปิ ราย
ความคลา้ ยคลงึ และความ
แตกต่างของวฒั นธรรมไทย
และวัฒนธรรมของประเทศ
ในภมู ภิ าคเอเชยี เพ่อื นำไปสู่
ความเข้าใจอนั ดีระหว่างกัน


86 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พื่อพฒั นาทกั ษะการคิด ระดับมัธยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระที่ ๒ หนา้ ท่ีพลเมือง วัฒนธรรม และการดำเนนิ ชวี ติ ในสงั คม


มาตรฐาน ส ๒.๒ เข้าใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปัจจุบัน ยึดมั่น ศรัทธา และ


ธำรงรักษาไว้ซึ่งการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย
์

ทรงเป็นประมขุ


ตัวชีว้ ัด
ผเู้ รียนรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพอ่ื พัฒนาทักษะการคดิ


๑. อธบิ าย ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

ทักษะ
แผนผังความคดิ ๑. ระบสุ ิง่ ท่สี งสยั เกี่ยวกับ
กระบวนการ การตรากฎหมายของไทย การทำให้กระจ่าง
แสดงกระบวนการ

เรอ่ื งกระบวนการ


ในการตรา มีขน้ั ตอนการจดั ทำอย่าง
ในการตรากฎหมาย
ตรากฎหมายของไทย

กฎหมาย
เป็นกระบวนการ


๒. ใช้วธิ ีการต่าง ๆ เพอื่ ให้

ผูเ้ รียนทำอะไรได
้

เกิดความชดั เจน เชน่


อธบิ ายกระบวนการ



การเปรียบเทียบ ยกตวั อยา่ ง

ในการตรากฎหมาย


ขยายความ แปลความ




ตีความ อธิบาย สรปุ อา้ งองิ





ใหเ้ หตุผล





๓. อธิบายกระบวนการ





ตรากฎหมายของไทย






ให้กระจา่ งชดั เจน





๔. จดั ทำแผนผงั ความคิด




กระบวนการตรากฎหมาย





ของไทย







๒. วิเคราะห์ ผู้เรยี นรู้อะไร
ทักษะ

สมดุ บนั ทึก
๑. ศกึ ษาคน้ คว้าข่าวสาร

ข้อมลู
เหตุการณท์ างการเมอื ง

การวเิ คราะห
์ การวเิ คราะห์ข่าวสาร เกี่ยวกับเหตุการณท์ างการเมือง
ข่าวสารทาง
การปกครองมผี ลกระทบ
ทางการเมอื ง
การปกครองทม่ี ีผลกระทบต่อ
การเมือง
ตอ่ การดำเนนิ ชวี ิตของคน

การปกครองท่มี
ี
การดำเนนิ ชีวติ ของสังคมไทย

การปกครอง ในสังคมไทย
ผลกระทบตอ่ สังคม จากแหล่งเรยี นรู้ต่าง ๆ

ทีม่ ผี ลกระทบ ผูเ้ รยี นทำอะไรได
้ ไทยสมัยปัจจุบัน
๒. ตงั้ วัตถุประสงคใ์ น

ต่อสงั คมไทย วิเคราะหข์ ้อมลู ขา่ วสาร การวิเคราะหข์ ้อมูลขา่ วสาร
สมัยปัจจบุ นั
ทางการเมอื งการปกครอง

ทางการเมอื งการปกครอง


ที่มผี ลกระทบตอ่ สงั คมไทย ท่ีมผี ลกระทบต่อสังคมไทย

สมัยปจั จุบนั
สมยั ปจั จุบัน




แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรเู้ พ่ือพฒั นาทกั ษะการคิด ระดบั มัธยมศกึ ษา
87

กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ชี้วดั
ผู้เรียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจัดการเรยี นร้
ู
ภาระงาน
เพอ่ื พัฒนาทักษะการคิด


๓. กำหนดเหตกุ ารณใ์ นการ
แยกแยะข้อมูลขา่ วสาร
ทางการเมืองการปกครอง

ที่มผี ลกระทบตอ่ สงั คมไทย

๔. แยกแยะขอ้ มลู ตามเกณฑ์
ทกี่ ำหนด

๕. หาความสมั พนั ธ์ระหว่าง
องค์ประกอบตา่ ง ๆ และ
ความสัมพนั ธข์ องข้อมูล

ขา่ วสารทางการเมือง


การปกครองที่มผี ลกระทบ
ตอ่ สงั คมไทยสมัยปัจจบุ ัน

๖. นำเสนอผลการวิเคราะห
์
ขอ้ มูลข่าวสารทางการเมอื ง
การปกครองที่มผี ลกระทบ

ต่อสังคมไทยสมยั ปัจจบุ นั

๗. ทำสมุดบนั ทกึ การ
วิเคราะห์ขา่ วสารทางการเมอื ง
การปกครองท่มี ีผลกระทบ
ต่อสังคมไทยสมัยปัจจบุ นั


88 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้เพื่อพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับมธั ยมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรยี นรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

สาระที่ ๓ เศรษฐศาสตร
์

มาตรฐาน ส ๓.๑ เข้าใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภค

การใช้ทรัพยากรท่ีมีอยู่จำกัดได้อย่างมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า รวมท้ังเข้าใจ

หลักการของเศรษฐกจิ พอเพยี ง เพื่อการดำรงชวี ิตอยา่ งมีดุลยภาพ


ตัวชี้วดั
ผู้เรยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู
้
ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ


๑. วเิ คราะห์ ผเู้ รียนรอู้ ะไร

๑. ทักษะ

รายงานผล
๑. รวบรวมและศึกษาข้อมูล


ปจั จัยที่มผี ล ปัจจัยทม่ี ีผลตอ่ การลงทุน การวเิ คราะห์
การศึกษาปจั จยั
ด้านการออมและการลงทนุ


ต่อการลงทนุ และการออม
๒. ทกั ษะ
ทมี่ ีผลต่อการลงทุน
ของบุคคลที่เก่ียวขอ้ งกับ


และการออม
ผูเ้ รียนทำอะไรได ้ การสรา้ งความร
ู้ และการออม
ตวั นกั เรยี น


วิเคราะหป์ จั จัยท่ีมีผลตอ่

๒. กำหนดเกณฑใ์ น


การลงทนุ และการออม


การวเิ คราะหข์ อ้ มูลเปน็





๒ กลุ่ม คือ กล่มุ ผู้ลงทนุ




และกลุ่มออมเงนิ





๓. นำเสนอผลการวิเคราะห
์




ข้อมูลตามข้อ ๓





๔. หาสาเหต/ุ ปจั จยั ทที่ ำให
้




คนออมเงิน/นำเงนิ ไปลงทุน





๕. ศึกษาและเชื่อมโยง




สาเหตุ/ปจั จัย





๖. รายงานผลการศกึ ษา




ปจั จัยท่มี ผี ลต่อการลงทุน




และการออม







๒. อธิบายปจั จยั ผเู้ รียนรอู้ ะไร
๑. ทกั ษะ

รายงานการผลติ ๑. ศึกษาและรวบรวมขอ้ มูล


การผลิต ปจั จัยทีม่ ีอทิ ธิพลตอ่

การวเิ คราะห
์ สนิ คา้ และบรกิ ารที่ เก่ียวกบั สนิ ค้าและบรกิ าร


สนิ ค้าและ การผลิตสินค้าและบรกิ าร
๒. ทักษะ
ผลติ ภายในชุมชน
ในชวี ติ ประจำวันของนักเรียน

บรกิ ารและ ผูเ้ รยี นทำอะไรได
้ การนำความรู้ ของนักเรียนรวมถงึ ๒. วิเคราะห์ จำแนกประเภท

ปจั จยั ที่มี อธบิ ายปจั จยั การผลติ สนิ ค้า
ไปใช้
ปัจจยั ทท่ี ำให้ม
ี ลักษณะของสนิ ค้าและ
อิทธิพลตอ่ และบริการ และปัจจัย

การผลิตสนิ ค้าและ บรกิ าร

การผลติ ที่มอี ทิ ธิพลต่อการผลติ
บรกิ าร
๓. สรปุ ลักษณะ ความหมาย

สินคา้
สนิ คา้ และบรกิ าร


และความสำคัญของสินคา้
และบริการ



และบรกิ ารแต่ละประเภท


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรูเ้ พอ่ื พัฒนาทักษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา
89

กลมุ่ สาระการเรยี นร้สู ังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตวั ช้วี ัด
ผ้เู รยี นรูอ้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจัดการเรียนร้
ู
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทักษะการคดิ







๔. ศกึ ษาข้อมูลเกย่ี วกับ






การผลิตสินคา้ และบริการ




ตามประเด็นที่กำหนดให้





๕. สรปุ ขอ้ มลู และนำเสนอ





๖. สำรวจรายการสินค้าและ




บริการทผ่ี ลติ ขึน้ เองภายใน





ชมุ ชนของนกั เรยี น





๗. วเิ คราะหป์ ัจจัยในการผลิต




และนำเสนอ







๓. เสนอแนวทาง
ผเู้ รยี นรูอ้ ะไร
ทักษะ

การนำเสนอโครงงาน

๑. ศึกษาความหมาย แนวคิด


การพฒั นา
การผลิตสนิ ค้าและบริการ การประยกุ ต์

การพฒั นา
ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง

การผลติ ใน ในท้องถนิ่ ตามปรชั ญา

ใช้ความรู
้ การผลติ ในทอ้ งถ่ิน
๒. สรปุ ผลนำเสนอหลักการ
ท้องถ่ินตาม ของเศรษฐกิจพอเพียง

ตามหลกั ปรัชญา และเป้าหมายปรชั ญาของ
ปรชั ญาของ ผเู้ รียนทำอะไรได
้
ของเศรษฐกจิ
เศรษฐกิจพอเพยี ง

เศรษฐกิจ
๑. อธบิ ายหลักการและ


พอเพยี ง
๓. จัดทำโครงงานการพัฒนา

พอเพยี ง
เปา้ หมายของปรัชญา



การผลิตสินคา้ และบริการใน

ของเศรษฐกิจพอเพยี ง


ท้องถ่นิ ตามหลักปรชั ญาของ

๒. ประยกุ ตใ์ ช้ปรชั ญาของ

เศรษฐกิจพอเพยี ง


เศรษฐกจิ พอเพียง


๔. อภิปรายปญั หาการผลิต


ในการผลิตสินค้าและ

และบรกิ ารในท้องถน่ิ


บริการในทอ้ งถิ่น


๕. นำเสนอโครงงาน





การพัฒนาการผลติ ในทอ้ งถ่นิ




ตามปรชั ญาของเศรฐกจิ พอเพียง







๔. อภิปราย ผเู้ รยี นร้อู ะไร
๑. ทักษะ

การนำเสนอแนวทาง
๑. สบื ค้นข้อมลู เกี่ยวกบั
แนวทางการ กฎหมายคุ้มครองสทิ ธ
ิ
การสร้างความร
ู้ การมีสว่ นร่วมเกย่ี ว กฎหมายคมุ้ ครองสิทธ
ิ

คุ้มครองสิทธิ ของตนเองในฐานะ

๒. ทักษะ

กับกิจกรรมพิทักษ์ ผู้บริโภค

ของตนเอง
ผบู้ รโิ ภค
กระบวน

สทิ ธิของผบู้ ริโภค ๒. เกบ็ รวบรวมขอ้ มูล

ในฐานะ
ผู้เรยี นทำอะไรได
้ การคิดตัดสนิ ใจ
เชน่ การต์ นู คำขวัญ เกีย่ วกบั แนวทางการปกปอ้ ง
ผูบ้ ริโภค
๑. อธิบายสาระของ เสยี งตามสาย
คมุ้ ครองสิทธขิ องผู้บริโภค

กฎหมายคมุ้ ครองสทิ ธ
ิ
แผ่นพับ


ผูบ้ รโิ ภค


90 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรเู้ พอ่ื พัฒนาทกั ษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

ตัวชว้ี ดั
ผเู้ รยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู
้
ภาระงาน
เพื่อพฒั นาทักษะการคดิ


๓. อภปิ รายและนำเสนอ
๒. นำเสนอแนวทางการ แสดงละคร
แนวทางการคุ้มครองสิทธขิ อง
คุ้มครองสทิ ธิของตนเอง

แต่งเพลง
ตนเองในฐานะผบู้ ริโภค

ในกลมุ่ ผ้บู ริโภค
๔. วิเคราะห์ทางเลือกแนวทาง
การค้มุ ครองสทิ ธิของตนเอง
ในฐานะผู้บรโิ ภค

๕. จัดลำดับทางเลอื กแนวทาง
คมุ้ ครองสิทธขิ องตนเอง

ในฐานะผู้บริโภค

๖. เลอื กแนวทางในการ
คมุ้ ครองสทิ ธขิ องตนเอง

ในฐานะผ้บู รโิ ภค

๗. นำเสนอการมสี ่วนรว่ ม
เก่ยี วกับกจิ กรรมพทิ ักษ์สทิ ธิ
ของผู้บรโิ ภค เช่น การ์ตูน

คำขวญั เสยี งตามสาย

แผ่นพับ แสดงละคร


แต่งเพลง




แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดบั มธั ยมศึกษา
91

กลุม่ สาระการเรียนรู้สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม