The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

การคิด ประถม การงาน

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search

การคิด ประถม การงาน

การคิด ประถม การงาน

แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรู้เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคดิ

ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ันพนื้ ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑


กลุม่ สาระการเรียนร
ู้

การงานอาชีพและเทคโนโลยี


ระดบั ประ
ถมศกึ ษา


กลุ่มพัฒนากระบวนการเรียนร
ู้
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา

สำนกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน


๒๕๕๕

แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรเู้ พอ่ื พฒั นาทกั ษะการคิด

ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑

กลุ่มสาระการเรียนร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี ระดบั ประถมศึกษา





สงวนลิขสิทธิ ์ กลุ่มพัฒนากระบวนการเรียนรู

สำนักวชิ าการและมาตรฐานการศึกษา

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน

กระทรวงศกึ ษาธกิ าร


พมิ พ์ครั้งท่ี ๒ ๒๕๕๕


จำนวนพิมพ ์ ๒๙,๐๐๐ เลม่


ผูจ้ ดั พมิ พ ์ กลุ่มพฒั นากระบวนการเรียนรู

สำนกั วิชาการและมาตรฐานการศกึ ษา

สำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน

กระทรวงศึกษาธิการ


พิมพท์ ่ ี โรงพิมพช์ มุ นุมสหกรณก์ ารเกษตรแหง่ ประเทศไทย จำกัด

๗๙ ถนนงามวงศ์วาน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐

โทร. ๐-๒๕๖๑-๔๕๖๗ โทรสาร ๐-๒๕๗๙-๕๑๐๑

นายโชคดี ออสวุ รรณ ผ้พู ิมพ์ผโู้ ฆษณา

คำนำ


ตามที่กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศใช้หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช

๒๕๕๑ การจัดการเรียนรู้ในหลักสูตรดังกล่าว ได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาผู้เรียนทางด้านการคิด

และกำหนดไว้เป็นสมรรถนะท่ีสำคัญของผู้เรียน ด้วยถือว่าเป็นทักษะที่จะนำไปสู่การสร้างความร
ู้

และการนำความรู้ไปใช้ในชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน



จึงมีนโยบายส่งเสริมให้มีการนำทักษะการคิดลงสู่การปฏิบัติในห้องเรียนอย่างเป็นรูปธรรม


ด้วยการจัดทำแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิดบูรณาการใน ๘ กลุ่มสาระ


การเรียนรู้ สอดคล้องตามตัวช้ีวัดและธรรมชาติของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ ตามหลักสูตร



แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ สำหรับเป็นแนวทางให้ครูผู้สอนนำไปใช้



ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ในการจัดทำเอกสารได้แยกเป็นรายกลุ่มสาระการเรียนรู้ แต่ละกลุ่ม

สาระการเรียนรู้จัดทำเป็น ๒ เล่ม คือ ระดับประถมศึกษา ๑ เล่ม และระดับมัธยมศึกษา ๑ เล่ม



รวมเอกสารแนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนร้เู พอื่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ทัง้ ชุดมี ๑๖ เล่ม


สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐานจึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่าเอกสารแนวทาง



การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน


พุทธศักราช ๒๕๕๑ น้ี จะเป็นประโยชน์ต่อสถานศึกษา ครู อาจารย์ และผู้ที่สนใจนำไปใช้



ในการพัฒนาผู้เรียนให้เกิดทักษะการคิด อีกท้ังขอขอบคุณทุกท่านที่มีส่วนร่วมในการจัดทำเอกสารน้ี



ใหส้ ำเร็จลลุ ่วงด้วยด











(นายชนิ ภทั ร ภมู ริ ตั น)


เลขาธกิ ารคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน

คำช้ีแจง


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด ตามหลักสูตรแกนกลาง


การศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ น้ี มีจุดมุ่งหมายเพื่อเสนอแนวทางการจัดกิจกรรม


การเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคิด ซึ่งเป็นสมรรถนะหลักสมรรถนะหนึ่งตามหลักสูตรแกนกลางฯ


ท่ีสอดคล้องตามตัวช้ีวัดและธรรมชาติของแต่ละกลุ่มสาระการเรียนรู้ สำหรับครูผู้สอนเลือกนำไปใช้
ในการจัดการเรียนรู้ ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ ให้ผู้เรียนได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและเกิดทักษะ
ทางด้านการคิด สำหรับเอกสารนี้ใช้เป็นแนวทางในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด
กลุ่มสาระการเรยี นร้กู ารงานอาชพี และเทคโนโลยี ระดับประถมศึกษา

สาระสำคญั ในแนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พฒั นาทักษะการคดิ ฯ ประกอบด้วย


๓ สว่ น ดงั นี้

๑. การวเิ คราะห์ตวั ชีว้ ดั สู่การพฒั นาทกั ษะการคดิ มีองค์ประกอบดงั น
ี้
๑.๑ สาระ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ของกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่กำหนด

ในหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑

๑.๒ ผู้เรียนรู้อะไร/ทำอะไรได้ เป็นการวิเคราะห์จากตัวช้ีวัดให้เห็นว่าในแต่ละตัวชี้วัด


ผูเ้ รยี นควรมคี วามรู้อะไรบ้าง และสามารถปฏิบัติสง่ิ ใดได้บ้าง

๑.๓ ทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ทักษะการคิดท่ีสัมพันธ์กับตัวชี้วัดในแต่ละตัว
ซ่ึงเป็นกระบวนการสำคัญที่จะช่วยให้ผู้เรียนเกิดการคิดไปสู่การสร้างช้ินงาน/ภาระงานได้สอดคล้อง
ตามมาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้วี ดั

๑.๔ ชิ้นงาน/ภาระงาน เป็นการวิเคราะห์ช้ินงาน/ภาระงานที่สะท้อนความสามารถ
ของผู้เรยี นจากการใชค้ วามรู้ และทักษะการคิดทกี่ ำหนดไวซ้ ่งึ สอดคล้องตามตัวชีว้ ดั

๑.๕ แนวการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการระบุกระบวนการ

ของการคดิ ท่ีจะนำไปจดั การเรยี นรู้เพอื่ พฒั นาใหผ้ เู้ รยี นเกดิ ทักษะการคิดตามทว่ี ิเคราะห์ไดจ้ ากตัวชว้ี ดั

๒. การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคดิ มีองค์ประกอบดงั น
ี้
๒.๑ ตัวชี้วัด เป็นการวิเคราะห์ความสัมพันธ์/เช่ือมโยงของแต่ละตัวช้ีวัดท่ีสามารถ

นำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ในแต่ละช้ันปี/ภาคเรียน ซ่ึงอาจมาจากกลุ่มสาระการเรียนรู้เดียวกัน


หรือต่างกลุ่มสาระการเรียนรู้ ตัวช้ีวัดบางตัวอาจต้องฝึกซ้ำ เพ่ือให้ผู้เรียนได้รับการพัฒนาด้านทักษะ
การคิดให้สอดคล้องตามมาตรฐานการเรยี นรู้/ตวั ชี้วัด

๒.๒ ความคิดรวบยอด เป็นการวิเคราะห์แก่นความรู้แต่ละตัวชี้วัดท่ีผู้เรียนจะได้รับ
จากการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ ตามตัวช้ีวดั ในข้อ ๒.๑

๒.๓ สาระการเรียนรู้ เป็นสาระการเรียนรู้ท่ีนำมาใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้


ตามตัวช้ีวดั

๒.๔ ทักษะการคิด เป็นทักษะการคิดท่ีนำมาพัฒนาผู้เรียนให้สอดคล้องตามมาตรฐาน


การเรียนร/ู้ ตัวช้วี ดั ทว่ี ิเคราะหไ์ ว้ตามข้อ ๒.๑

๒.๕ ช้ินงาน/ภาระงาน เป็นชิ้นงาน/ภาระงานที่สะท้อนความสามารถของผู้เรียน

และทกั ษะการคดิ ตามตวั ชี้วัดทีน่ ำมาจดั กิจกรรมรวมกนั

๒.๖ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ เป็นเทคนิค/วิธีการสอนที่จะใช้ในการพัฒนาผู้เรียน
และนำไปสู่การสร้างช้ินงาน/ภาระงาน และสอดแทรกด้วยการใช้กระบวนการพัฒนาทักษะการคิด


ท่ีกำหนดไวใ้ หค้ รบถว้ นตามข้อ ๒.๔

อนึ่ง การวิเคราะห์ความสัมพันธ์/เชื่อมโยงของแต่ละตัวชี้วัดเพ่ือจัดกลุ่มสำหรับนำมา

จัดกิจกรรมการเรยี นรูร้ ว่ มกันตามขอ้ ๒ เป็นการเสนอเพอื่ เป็นตวั อย่าง ในทางปฏิบตั คิ รูผูส้ อนสามารถ


ปรับเปล่ียนหรือพัฒนาเพิ่มเติมได้ตามความเหมาะสม ทั้งน้ีเพ่ือให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อผู้เรียน


ในการพัฒนาทักษะการคดิ


๓. ตัวอย่างการจัดทำหน่วยการเรียนรู้ เป็นการนำผลการวิเคราะห์การจัดกิจกรรม

การเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคิดจากข้อ ๒.๑-๒.๖ สู่การออกแบบหน่วยการเรียนรู้ โดยวิธีการคิด
แบบย้อนกลบั (Backward Design) ใน ๓ ขน้ั ตอน ดังน
้ี
การกำหนดเปา้ หมายการเรยี นรู้

การกำหนดหลกั ฐานการเรยี นรู

การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้



สารบญั


หน้า


คำนำ


คำชีแ้ จง


สารบัญ


สรปุ ทักษะการคดิ จากการวเิ คราะห์ตามตัวชว้ี ดั ทนี่ ำมาใช้ในการพัฒนาผู้เรียนในแตล่ ะระดบั ช้นั

กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย


ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ ๑


การวิเคราะห์ตวั ชวี้ ัดสูก่ ารพฒั นาทักษะการคดิ ๓


การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคิด ๗


ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี ๒ ๑๑

การวิเคราะห์ตวั ชี้วดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ ๑๓


การจัดกจิ กรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พัฒนาทักษะการคดิ ๒๑


ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ ๓ ๒๙


การวิเคราะหต์ ัวช้ีวัดสู่การพฒั นาทกั ษะการคดิ ๓๑


การจัดกจิ กรรมการเรยี นรเู้ พอื่ พฒั นาทักษะการคดิ ๓๗


ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ ๔ ๔๓


การวเิ คราะห์ตัวชวี้ ัดสู่การพัฒนาทกั ษะการคดิ ๔๕


การจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพื่อพฒั นาทักษะการคิด ๕๓


ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ ๕ ๕๙


การวเิ คราะหต์ วั ช้วี ัดสู่การพัฒนาทกั ษะการคิด ๖๑


การจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้เพ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ ๖๙


ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๖ ๗๙


การวิเคราะหต์ วั ชวี้ ดั สู่การพฒั นาทกั ษะการคิด ๘๑


การจดั กิจกรรมการเรียนรู้เพ่อื พัฒนาทักษะการคิด ๘๙


ตวั อยา่ งหนว่ ยการเรยี นร ู้ ๙๗


ภาคผนวก ๑๑๓


คณะทำงาน ๑๒๑

สรุปทักษะการคิดจากการวิเคราะห์ตามตวั ชว้ี ัดที่นำมาใช้ในการพฒั นาผู้เรยี นในแต่ละระดบั ชนั้

กลมุ่ สาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย


ทักษะการระบุ ทักษะการสังเกต ทักษะการรวบรวมข้อมูล

ทกั ษะการจำแนกประเภท ทักษะการเรยี งลำดบั ทักษะการเปรยี บเทียบ
ป.๖
*ทักษะการนำความรู้ไปใช้ ทกั ษะการเช่อื มโยง ทกั ษะการประเมิน
ทักษะการสำรวจค้นหา *ทักษะการสรปุ อ้างอิง ทกั ษะการสรุปลงความเห็น


ทกั ษะการต้งั คำถาม ทักษะการวเิ คราะห์ ทกั ษะการปรบั โครงสร้าง
ทักษะการแปลความ ทักษะการประยุกต์ใช้ความรู้


ทักษะกระบวนการคิดตัดสินใจ ทักษะกระบวนการคิดแก้ปัญญา
ทักษะการคิดอยา่ งมเี หตุผล ทักษะกระบวนการคดิ อย่างมีวิจารณญาณ


ป.๕
ทักษะการสังเกต ทักษะการระบุ ทักษะการเรียงลำดับ


ทกั ษะการรวบรวมข้อมลู *ทักษะการตีความ ทกั ษะการนำความร้ไู ปใช้
ทักษะการจำแนกประเภท ทักษะการเช่ือมโยง ทักษะการวิเคราะห ์

*ทกั ษะการแปลความ ทักษะการประเมิน ทกั ษะการประยุกต์ใช้ความรู


ทักษะการต้ังเกณฑ์ ทักษะการสำรวจค้นหา ทักษะการเปรียบเทียบ
ทักษะการสรุปลงความเห็น ทักษะการคิดอย่างมีเหตุผล


ทกั ษะกระบวนการคิดสร้างสรรค์ ทักษะกระบวนการคิดอยา่ งมีวิจารณญาณ
ทกั ษะกระบวนการคิดตดั สนิ ใจ


ป.๔

ทักษะการระบุ ทักษะการรวบรวมข้อมลู ทักษะการจดั กล่มุ ทักษะการนำความร้ไู ปใช้
ทักษะการจำแนกประเภท ทักษะการสำรวจค้นหา ทักษะการสังเกต


*ทักษะการตั้งคำถาม ทักษะการประเมิน *ทักษะการให้เหตุผล


ทกั ษะการวิเคราะห์ ทักษะกระบวนการคดิ ตัดสินใจ ทกั ษะการคดิ อย่างมเี หตผุ ล
ทักษะกระบวนการคดิ แก้ปญั หา ทกั ษะการคดิ หลากหลาย


ป.๓
*ทักษะการรวบรวมข้อมูล ทักษะการจำแนกประเภท ทักษะการนำความรู้ไปใช้
ทกั ษะการแปลความ ทักษะการให้เหตผุ ล *ทักษะการเชอื่ มโยง ทักษะการประเมนิ


ทกั ษะการสำรวจ ทักษะการสำรวจคน้ หา ทกั ษะกระบวนการคิดตดั สินใจ


ป.๒
ทักษะการสังเกต ทักษะการจัดกลุ่ม ทักษะการรวบรวมข้อมูล *ทักษะการจำแนกประเภท

ทักษะการเช่ือมโยง ทักษะการนำความรู้ไปใช้ *ทักษะการเปรียบเทียบ ทักษะการให้เหตุผล

ทักษะการเรียงลำดับ ทักษะการเปรียบเทียบ ทักษะการสำรวจ ทักษะการสำรวจค้นหา


ทกั ษะการประเมิน ทกั ษะกระบวนการคดิ ตัดสินใจ


ป.๑
*ทักษะการสังเกต ทักษะการระบุ *ทักษะการจัดกลุ่ม ทักษะการเรียงลำดับ ทักษะการจำแนกประเภท
ทักษะการเชอ่ื มโยง ทกั ษะการรวบรวมขอ้ มูล ทักษะการนำความรไู้ ปใช้ ทักษะการใหเ้ หตุผล ทกั ษะการสำรวจ


ทักษะการสำรวจคน้ หา

* ทกั ษะการคิดทีเ่ ป็นจุดเน้นการพฒั นาคณุ ภาพผูเ้ รยี น

ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี ๑


✦ การวเิ คราะห์ตัวชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรียนร้เู พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตัวชว้ี ัดสกู่ ารพัฒนาทกั ษะการคดิ


การวิเคราะห์ตัวชี้วัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวชี้วัด


กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑

จาก ๒ สาระ ๒ มาตรฐาน จำนวน ๕ ตัวช้ีวัด มาวิเคราะห์รายตัวชี้วัดใน


๔ ประเด็น คือ ตัวชี้วัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้


ทักษะการคิด ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เช่ือมโยงกันและสะท้อน
คณุ ภาพผเู้ รียนตามตวั ช้ีวดั

สาระที่ ๑ การดำรงชวี ติ และครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทกั ษะกระบวนการแก้ปัญหา ทักษะการทำงานร่วมกนั และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใช้พลังงาน ทรัพยากร และส่ิงแวดล้อม เพ่อื การดำรงชีวติ และครอบครัว



ตัวช้วี ดั
ผเู้ รียนรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจัดการเรยี นรู้

ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทักษะการคดิ


๑. บอกวิธ
ี ผู้เรยี นรูอ้ ะไร

๑. ทักษะ

นำเสนอขนั้ ตอน
๑. เล่างานทท่ี ำเพือ่ ชว่ ยเหลอื
การทำงาน กอ่ นทจี่ ะทำงานใด ๆ

การจำแนก การทำงานเพอ่ื
ตนเองในแตล่ ะวนั พรอ้ มบอก
เพือ่ ชว่ ยเหลอื
ก็ตาม จำเป็นจะต้องเรยี นรู้ ประเภท
ช่วยเหลอื ตนเอง
วิธกี ารทำงาน

ตนเอง
วิธที ำงานเพ่อื ใหก้ ารทำงานนัน้ ๒. ทักษะ

๒. สงั เกตและจำแนก

ถกู ต้องเกดิ ผลดีและราบรน่ื
การเรียงลำดบั

ลกั ษณะงานเพอ่ื ช่วยเหลือ

ผเู้ รียนทำอะไรได
้ ๓. ทกั ษะ

ตนเองในแตล่ ะวนั


บอกวธิ ีการทำงานเพ่ือ

การสังเกต

๓. เรยี งลำดับขั้นตอน


ชว่ ยเหลือตนเองในแตล่ ะ


การทำงานเพื่อช่วยเหลือ

วนั ได


ตนเองในแต่ละวนั





๔. นำเสนอวธิ กี ารทำงาน







ในแตล่ ะวันเพอ่ื ชว่ ยเหลอื ตนเอง







๒. ใช้วสั ดุ ผเู้ รียนรู้อะไร
๑. ทักษะ

ปฏิบัติ การใชว้ ัสดุ ๑. รวบรวมขอ้ มลู เก่ยี วกบั
อปุ กรณ์ และ เคร่อื งมือ วัสดุ อุปกรณ์ท่

การรวบรวม อุปกรณ์ และ วสั ดุอุปกรณ์ และเคร่อื งมอื

เครื่องมอื
ใช้ในการทำงานแต่ละชนดิ

ข้อมูล
เคร่อื งมอื ง่าย ๆ

ที่ใชใ้ นการทำงานเพ่อื


ง่าย ๆ ใน มีวิธใี ช้ท่ีแตกต่างกนั การใช้ ๒. ทักษะ
ในการทำงานอยา่ ง ชว่ ยเหลอื ตนเอง

การทำงาน เคร่อื งมอื วสั ดุ อปุ กรณ ์

การจำแนก ปลอดภยั
๒. จำแนกวัสดุ อปุ กรณ์ และ
อยา่ ง ให้ถูกวธิ ีจะช่วยให
้ ประเภท

เครอ่ื งมอื ท่ีใชใ้ นการทำงาน
ปลอดภัย
การทำงานทำได้อยา่ ง ๓. ทกั ษะ

เพอ่ื ชว่ ยเหลอื ตนเอง


ปลอดภัย
การจดั กลมุ่

๓. จดั กลมุ่ ของวสั ดุอุปกรณ์

ผเู้ รียนทำอะไรได


และเครื่องมอื ท่ใี ช้กบั


ใชว้ ัสดุ อปุ กรณ์ และ


การทำงานแตล่ ะประเภท


เคร่ืองมือง่าย ๆ



๔. ฝึกปฏบิ ัตกิ ารใชว้ สั ดุ

ในการทำงานอย่างปลอดภัย


อุปกรณ์ เครอ่ื งมอื งา่ ย ๆ





ในการทำงานอยา่ งปลอดภยั
























แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พื่อพฒั นาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตัวช้ีวดั
ผเู้ รยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั การเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทักษะการคิด







๕. นำเสนอวิธกี ารแก้ปญั หา






ทเ่ี กิดจากการใชว้ ัสดอุ ุปกรณ์




และการใช้อยา่ งปลอดภยั







๓. ทำงานเพอื่ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

บันทึก
๑. บอกข้อดขี อ้ เสยี ของ


ชว่ ยเหลือ การทำงานเพื่อชว่ ยเหลอื การระบุ
การทำงานเพ่ือ

การทำงานและไม่ทำงาน


ตนเองอย่าง ตนเองอยา่ งกระตอื รือรน้ ๒. ทกั ษะ
ช่วยเหลอื ตนเอง
เพอ่ื ช่วยเหลอื ตนเอง

กระตือรือร้น และตรงเวลาจะทำให้งาน การจำแนก อยา่ งกระตือรอื ร้น
๒. จำแนกงานเพ่อื ช่วยเหลือ
และตรงเวลา
นนั้ ๆ สำเรจ็ และทำให้ ประเภท
และตรงเวลา
ตนเองในแต่ละวนั

บคุ คลน้นั พึ่งพาตนเองได้ ๓.ทกั ษะ
๓. เช่อื มโยงความสมั พนั ธ์
และเปน็ ท่ีไวว้ างใจของ การใหเ้ หตผุ ล
ของการทำงานเพือ่ ชว่ ยเหลือ
ครอบครัว
๔. ทกั ษะ
ตนเองกับเวลา

ผูเ้ รียนทำอะไรได
้ การเชือ่ มโยง
๔. รว่ มกนั อภิปรายผล

นำความรเู้ ก่ียวกบั

๕. ทกั ษะ การเชอื่ มโยงความสัมพันธ

การทำงานเพอ่ื ช่วยเหลือ การนำความรู้ ๕. บันทึกความรเู้ กยี่ วกับ


ตนเองไปใชใ้ นชีวิต
ไปใช
้ การทำงานเพ่อื ช่วยเหลือ
ประจำวันได้

ตนเองอย่างกระตอื รือรน้

และตรงเวลา ไปใช้ใน

ชีวิตประจำวนั


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่ือพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนร้กู ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

สาระที่ ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรยี นรู้ การสอ่ื สาร การแกป้ ัญหา การทำงาน และอาชีพอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ
ประสทิ ธผิ ล และมคี ณุ ธรรม


ตวั ช้วี ดั
ผ้เู รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพื่อพัฒนาทักษะการคดิ


๑. บอกขอ้ มลู ท่ี ผูเ้ รียนรอู้ ะไร

๑. ทกั ษะ

การนำเสนอ
๑. ระบขุ อ้ มูลท่ีสนใจ

สนใจและ เร่อื งที่ตนเองสนใจและ

การสำรวจ ข้อมลู ที่สนใจ และ ๒. กำหนดวิธกี ารทจ่ี ะสำรวจ

แหล่งขอ้ มูล
แหลง่ ขอ้ มลู ของเรอ่ื งน้นั
คน้ หา
แหล่งข้อมูลท่ีอย
ู่
คน้ หาข้อมลู

ท่อี ย่ใู กลต้ ัว
ผูเ้ รียนทำอะไรได
้ ๒. ทักษะ
ใกลต้ วั
๓. ดำเนนิ การเก็บรวบรวม

บอกขอ้ มลู ทสี่ นใจและ การรวบรวม
ขอ้ มลู ท่ีไดจ้ ากการสำรวจ

แหล่งขอ้ มลู ทสี่ นใจได้
ขอ้ มูล

คน้ หา





๔. สรุปและนำเสนอข้อมลู





ทไ่ี ด้จากการสำรวจ







๒. บอก ผูเ้ รยี นรู้อะไร
๑. ทักษะ

นำเสนอวธิ กี าร
๑. บอกชอ่ื อุปกรณ์
ประโยชน
์ ประโยชนข์ องอุปกรณ์ การระบุ
ใช้งานและบอก
เทคโนโลยที ใี่ ช้ในชีวิต


ของอปุ กรณ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ
๒. ทกั ษะ
ประโยชน์ของ ประจำวนั

เทคโนโลยี ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การเชือ่ มโยง
อุปกรณเ์ ทคโนโลยี
๒. จดั กลมุ่ ของอปุ กรณ

สารสนเทศ
บอกประโยชน์ของ ๓. ทกั ษะ
สารสนเทศ
เทคโนโลยสี ารสนเทศ

อุปกรณ์เทคโนโลยี

การสงั เกต
๓. เชือ่ มโยงลกั ษณะของ

สารสนเทศทช่ี ่วย
๔. ทักษะ
อุปกรณ์เทคโนโลย


อำนวยความสะดวก
การจดั กลมุ่
สารสนเทศ

ในชีวิตประจำวนั
๔. นำเสนอวิธีการใชง้ านและ

บอกประโยชนข์ องอปุ กรณ


เทคโนโลยีสารสนเทศ


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพอ่ื พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนร้กู ารงานอาชพี และเทคโนโลย


✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระที่ ๑ การดำรงชวี ติ และครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจดั การ ทกั ษะกระบวนการแก้ปญั หา ทกั ษะการทำงานร่วมกนั และทกั ษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลงั งาน ทรพั ยากร และสงิ่ แวดล้อม เพื่อการดำรงชวี ติ และครอบครัว


ตัวช้วี ดั
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้


สาระที่ ๑
การทำงานเพ่ือ ๑. วิธีการทำงาน ๑. ทกั ษะ

๑. นำเสนอ
๑. รวบรวมขอ้ มลู
การดำรงชีวติ
ช่วยเหลือตนเอง เพื่อช่วยเหลือ การรวบรวมข้อมูล
ข้ันตอนการทำงาน

เกยี่ วกบั การทำงาน
และครอบครวั
ตอ้ งรู้วิธกี ารใช้ ตนเองเปน็
๒. ทกั ษะ

เพ่ือช่วยเหลอื วสั ดุ อุปกรณ์ และ
มาตรฐาน ง ๑.๑
วัสดุ อปุ กรณ์ การลงมือทำงาน

การจำแนกประเภท
ตนเองเกีย่ วกบั
เครือ่ งมือทใ่ี ช้ ขอ้ ดี
๑. บอกวิธ
ี และเคร่ืองมอื ทมี่ งุ่ เนน้ การฝกึ ๓. ทักษะ

- ลำดบั ข้นั ตอน ข้อเสียของการทำงาน


การทำงาน

อย่างง่าย ๆ
ทำงานอยา่ ง การเรียงลำดับ
ของการทำงาน
และไม่ทำงานเพอ่ื
เพื่อชว่ ยเหลือ ทำด้วยความ สม่ำเสมอ
๔. ทักษะ
- การใชว้ สั ดุ ช่วยเหลือตนเอง

ตนเอง
กระตอื รอื ร้น
๒. การใชว้ ัสดุ การจัดกล่มุ
อุปกรณ
์ ๒. จำแนกและจดั
๒. ใชว้ ัสดุ อปุ กรณ์ ตรงเวลาและ อปุ กรณแ์ ละ ๕. ทักษะ
- ความปลอดภัย
กลุ่มลกั ษณะงาน
และเครือ่ งมอื คำนึงถงึ
เคร่อื งมอื งา่ ย ๆ การเชอ่ื มโยง
๒. แสดงวิธ

วสั ดุ อุปกรณ์ และ
งา่ ย ๆ ใน
ความปลอดภัย
ในการทำงาน ๖. ทักษะ
การทำงานเพื่อ เคร่ืองมอื ในการทำงาน
การทำงาน อยา่ งปลอดภยั
การใหเ้ หตผุ ล
ชว่ ยเหลือตนเอง
เพือ่ ชว่ ยเหลอื ตนเอง
อย่างปลอดภยั
๓. ความ ๗. ทักษะ
โดยใช้วสั ดุ ในแตล่ ะวัน

๓. ทำงานเพอื่
กระตือรือรน้
การนำความร
ู้
อุปกรณ์และ ๓. เรียงลำดบั และ

ช่วยเหลือ และตรงเวลาเปน็ ไปใช ้
เครอื่ งมอื ง่าย ๆ
นำเสนอขน้ั ตอน


ตนเองอยา่ ง ลกั ษณะนิสยั
๓. บันทึก
การทำงานเพอื่


กระตือรอื ร้น ในการทำงาน
การทำงานเพ่ือ ช่วยเหลอื ตนเอง

และตรงเวลา
ชว่ ยเหลือตนเอง ในแต่ละวัน

อย่างกระตือรอื ร้น
๔. อภิปราย เชอื่ มโยง

และตรงเวลา
ความสมั พนั ธ์ของ
วสั ดอุ ุปกรณ์ และ

เครื่องมอื ทีใ่ ช้กับ

การทำงานแต่ละ
ประเภทและเวลา

ทีป่ ฏิบตั ิในแตล่ ะวนั

๕. ปฏิบตั ิการใชว้ ัสดุ
อุปกรณ์ และ

เครือ่ งมืองา่ ย ๆ


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้เพ่ือพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กล่มุ สาระการเรยี นรูก้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


ตวั ชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนร
ู้
ในการทำงานอยา่ ง
ปลอดภัย

๖. นำเสนอวิธีการ

แกป้ ญั หาทเี่ กิดจาก
การใชว้ ัสดุ อปุ กรณ์

และเคร่อื งมืองา่ ย ๆ
และการใชอ้ ยา่ ง
ปลอดภัย

๗. ระบวุ ิธีการบันทกึ

การทำงานเพือ่


ชว่ ยเหลอื ตนเอง

๘. บนั ทกึ แสดง

วธิ ีการทำงานเพอื่


ช่วยเหลอื ตนเอง

โดยใช้วัสดุ อุปกรณ์
และเคร่ืองมืองา่ ย ๆ

ในการทำงานอย่าง
ปลอดภยั


แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พอ่ื พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


สาระท่ี ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรยี นรู้ การสื่อสาร การแก้ปญั หา การทำงาน และอาชพี อย่างมปี ระสิทธภิ าพ
ประสทิ ธผิ ล และมคี ณุ ธรรม


ตวั ช้วี ัด
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนรู
้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๓
อปุ กรณ์ ๑. ขอ้ มูลของสิ่ง ๑. ทกั ษะ

๑. การนำเสนอ ๑. ระบขุ ้อมลู สิง่


เทคโนโลย
ี เทคโนโลยี

ท่ีสนใจอาจเป็น การสังเกต
ขอ้ มลู
ท่สี นใจ

สารสนเทศและ
สารสนเทศ
ข้อมลู เกีย่ วกับ ๒. ทักษะ
๒. การนำเสนอ ๒. สงั เกตรวบรวม
การส่อื สาร
มปี ระโยชน
์ บคุ คล สัตว ์
การระบุ
ประโยชน์ของ และบนั ทกึ รายละเอียด

มาตรฐาน ง ๓.๑
ใชอ้ ำนวย

สงิ่ ของ เรือ่ งราว ๓. ทกั ษะ
อปุ กรณ์ ของสิ่งทสี่ นใจ

๑. บอกขอ้ มูล
ความสะดวกใน
และเหตุการณ์ การสำรวจ
เทคโนโลย
ี ๓. นำเสนอข้อมลู ที่
ท่สี นใจและ
ชวี ติ ประจำวัน
ต่าง ๆ
ค้นหา
สารสนเทศ
ได้จากการสังเกต
แหลง่ ขอ้ มลู

สามารถใช้ศกึ ษา
๒. แหล่งข้อมลู ท่ี ๔. ทกั ษะ
คน้ หา

ทอ่ี ยใู่ กลต้ วั
ค้นคว้าขอ้ มลู
อยใู่ กล้ตัว
การเช่อื มโยง
๔. ระบชุ อ่ื ของ
๒. บอกประโยชน
์ จากแหลง่ ตา่ ง ๆ
๓. อุปกรณ์ อุปกรณ์เทคโนโลยที ี่
ของอปุ กรณ์

ทีอ่ ยู่ใกล้ตวั
เทคโนโลย
ี ใช้ในชวี ติ ประจำวนั

เทคโนโลย

สารสนเทศ
๕. บอกเล่าเรอ่ื งราว
สารสนเทศ
๔. ประโยชน
์ ของการใช้อุปกรณ์
ของอุปกรณ์ เทคโนโลย

เทคโนโลย
ี สารสนเทศ

สารสนเทศ
ในชีวิตประจำวนั

๖. นำเสนอ
ประโยชน์ของ
อุปกรณเ์ ทคโนโลย


สารสนเทศเช่ือมโยง

กบั การใชป้ ระโยชน

หาข้อมูลส่ิงทสี่ นใจ
จากแหล่งต่าง ๆ


10 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่ือพัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา


กลุม่ สาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๒


✦ การวเิ คราะห์ตวั ชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวิเคราะห์ตวั ชี้วัดสูก่ ารพัฒนาทกั ษะการคิด


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวช้ีวัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๒
จาก ๓ สาระ ๓ มาตรฐาน จำนวน ๑๐ ตัวชี้วัด มาวิเคราะห์รายตัวช้ีวัดใน
๔ ประเด็น คือ ตัวช้ีวัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคิด ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพ่ือพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันและสะท้อน
คุณภาพผู้เรียนตามตวั ชว้ี ัด

สาระท่ี ๑ การดำรงชีวติ และครอบครัว


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทักษะกระบวนการแก้ปัญหา ทกั ษะการทำงานร่วมกนั และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใช้พลงั งาน ทรพั ยากร และสิง่ แวดล้อม เพ่ือการดำรงชวี ิตและครอบครัว


ตวั ชวี้ ดั
ผเู้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจัดการเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพ่ือพัฒนาทกั ษะการคดิ


๑. บอกวิธกี าร ผเู้ รียนรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

นำเสนอวิธีการ

๑. รวบรวมขอ้ มูลวธิ กี ารและ
และประโยชน

์ บุคคลมีหน้าทตี่ อ้ ง
การรวบรวม และประโยชน์ของ ประโยชน์ของการทำงาน

การทำงาน ปฏบิ ตั ิงานเพ่ือช่วยเหลอื
ขอ้ มูล
การทำงาน เพือ่ เพือ่ ช่วยเหลอื ตนเองและ
เพื่อชว่ ยเหลอื

ตนเองและครอบครัว
๒. ทกั ษะ
ชว่ ยเหลือตนเอง ครอบครัวในแตล่ ะวนั

ตนเองและ งานแต่ละอย่างมีวิธปี ฏบิ ตั

การจำแนก
และครอบครัว
๒. จำแนกงานที่ปฏบิ ัติ วธิ ีการ
ครอบครวั
ทแ่ี ตกต่างกนั และให้ ประเภท
ดว้ ยวาจา
และประโยชน์ของการทำงาน

ประโยชน์ท่ีตา่ งกนั แต่จะ

เพอ่ื ช่วยเหลอื ตนเองและ

เกิดประโยชนโ์ ดยรวมตอ่

ครอบครัวในแต่ละวนั


ความผาสกุ ของตนเองและ

๓. นำเสนอวธิ ีการและ

ครอบครัว กอ่ นจะทำงาน

ประโยชน์การทำงาน


แตล่ ะอย่างจึงควรศึกษา


เพื่อชว่ ยเหลอื ตนเองและ

วธิ กี ารทำงานน้นั ๆ ให้

ครอบครัว


ชัดเจน





ผู้เรียนทำอะไรได





บอกวธิ ีการทำงานและ




ประโยชนข์ องการทำงาน




เพือ่ ช่วยเหลือตนเองและ




ครอบครัวในแต่ละสปั ดาห































































14 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรยี นรเู้ พอ่ื พัฒนาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรียนรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย


ตัวชีว้ ดั
ผเู้ รยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได้
ทักษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู

ภาระงาน
เพือ่ พฒั นาทกั ษะการคดิ


๒. ใช้วสั ดุ ผูเ้ รียนรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

แสดงวธิ ีการทำงาน ๑. รวบรวมข้อมูลเกย่ี วกบั


อปุ กรณ
์ การทำงานแต่ละอยา่ ง

การรวบรวม ทใี่ ชว้ สั ดุ อปุ กรณ์ วธิ ีการใช้วสั ดุ อุปกรณ์ และ
และเคร่ืองมือ
ต้องรจู้ ักใชเ้ คร่อื งมือและ

ขอ้ มลู
และเครอ่ื งมือใน

เครอื่ งมอื ในการทำงาน

ในการทำงาน วิธีการทำงานให้สอดคล้อง ๒. ทักษะ
การทำงาน
เพ่ือช่วยเหลอื ตนเองและ
อย่าง
กบั ลกั ษณะของงาน
การจำแนก

อย่างเหมาะสมกับ ครอบครัวทแี่ ตกตา่ งกัน

เหมาะสม
จงึ จะชว่ ยใหก้ ารทำงานน้ัน ประเภท
งานและประหยดั
ในแต่ละงาน

กบั งานและ ประหยัดค่าใชจ้ า่ ย เวลา ๓. ทกั ษะ

๒. จำแนกและจัดกลมุ่ วธิ กี าร
ประหยดั
รวมทั้งแรงงาน ผปู้ ฏบิ ตั

การเปรียบเทยี บ

ใช้วสั ดุ อปุ กรณ์ และเคร่ืองมือ



จงึ ควรออกแบบวธิ ีการ ๔. ทกั ษะ


ในการทำงานเพือ่ ชว่ ยเหลอื

ทำงานแต่ละอยา่ งโดย
การใหเ้ หตผุ ล

ตนเองและครอบครัวอย่าง

การร้จู ักเลือกใช้เครือ่ งมอื

ประหยัดและไม่ประหยดั


จัดลำดบั วิธีการขน้ั ตอน


๓. เปรยี บเทียบวธิ กี ารใชว้ สั ดุ

ให้เหมาะสมกับงาน


อปุ กรณ์ และเครื่องมอื ใน


ผู้เรยี นทำอะไรได


การทำงานเพอื่ ชว่ ยเหลือ

เลือกใช้วสั ดุ อปุ กรณ์

ตนเองและครอบครวั


และเคร่ืองมือทีเ่ หมาะสม

ท่ปี ระหยดั และไม่ประหยัด


กับงานและประหยัด


๔. เลอื กใช้วธิ ีการใช้วัสดุ




อุปกรณ์ และเคร่อื งมอื





ในการทำงานเพอื่ ช่วยเหลือ




ตนเองและครอบครัวอยา่ ง




เหมาะสมและประหยดั





๕. ฝึกปฏิบตั ิและแสดงวิธกี าร




ใช้วัสดุ อปุ กรณ์ในการทำงาน




อย่างเหมาะสมกบั งาน





และประหยดั





๖. นำเสนอวิธีการแก้ปัญหา





ท่ีเกดิ จากการใชว้ สั ดุ อปุ กรณ์




และการใชอ้ ย่างเหมาะสม




และประหยดั






































แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นร้เู พอื่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดับประถมศึกษา
15

กลมุ่ สาระการเรยี นร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลย


ตวั ช้ีวัด
ผ้เู รยี นร้อู ะไร/ทำอะไรได
้ ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจดั การเรียนรู้

ภาระงาน
เพ่อื พัฒนาทักษะการคดิ


๓. ทำงานเพ่ือ ๑. รวบรวมขอ้ มูลวธิ ีใช้วัสดุ
ผู้เรียนรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

บนั ทกึ การทำงาน
อุปกรณ์ และเครือ่ งมือใน


ชว่ ยเหลอื การทำงานถ้ารู้จักใช้และ การรวบรวม เพอื่ ชว่ ยเหลือ การทำงานเพื่อช่วยเหลอื ตนเอง

ตนเองและ ตรวจสอบความสมบรู ณ์ ข้อมูล
ตนเองและ และครอบครวั อยา่ งปลอดภัย
ครอบครัว ของเครอื่ งมือ อปุ กรณ

๒. ทักษะ
ครอบครัวอย่าง และวิธีหลกี เล่ียงการทำงาน

อยา่ ง และการทำงานอยา่ งถกู วธิ ี การเปรียบเทยี บ
ปลอดภยั
ท่ไี ม่ปลอดภยั

ปลอดภยั
ดว้ ยความรอบคอบ ๓. ทักษะ

๒. เปรยี บเทียบวธิ ีการใช้

ระมัดระวังจะทำให
้ การเรยี งลำดบั
เคร่ืองมือในการทำงานอย่าง
การทำงานนน้ั ปลอดภัย
๔. ทกั ษะ
ปลอดภัยและไม่ปลอดภยั

ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การเช่ือมโยง
๓. เรียงลำดบั ข้นั ตอนวิธใี ช้
นำความรเู้ รอ่ื งการทำงาน ๕. ทกั ษะ วัสดุ อุปกรณ์ และเครอ่ื งมือ
เพอื่ ช่วยเหลือตนเองและ การนำความรู้ ในการทำงานเพื่อชว่ ยเหลอื
ครอบครวั ไปใช้ไดอ้ ยา่ ง ไปใช้
ตนเองและครอบครัว

ปลอดภยั
อย่างปลอดภัย


๔. เชื่อมโยงความสัมพันธ์
ของการทำงานเพ่อื ชว่ ยเหลือ
ตนเองและครอบครวั กบั

วิธีการทำงานที่ปลอดภยั

๕. อภปิ รายแลกเปล่ยี นและ
สรุปวธิ กี ารบนั ทึกข้อมลู

การทำงานเพอ่ื ช่วยเหลอื
ตนเองและครอบครัว

๖. บนั ทึกความรู้เกยี่ วกับ

การทำงานเพือ่ ชว่ ยเหลอื
ตนเองและครอบครวั

อย่างปลอดภยั และนำไปใช้
ในชีวิตประจำวัน


16 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรูเ้ พือ่ พฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


สาระที่ ๒ การออกแบบและเทคโนโลย


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างส่ิงของเคร่ืองใช้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม ส่ิงแวดล้อม และมีส่วนร่วม

ในการจัดการเทคโนโลยีทีย่ งั่ ยนื


ตัวชวี้ ัด
ผเู้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ


๑. บอก
ผู้เรยี นรูอ้ ะไร
๑. ทกั ษะ

การเขยี นบรรยาย ๑. ระบุส่ิงของเคร่ืองใช

ประโยชน

ส่ิงของเคร่อื งใชใ้ นชวี ติ การระบ
ุ ประโยชน์ของ ในชวี ติ ประจำวัน

ของสิ่งของ ประจำวัน มปี ระโยชน์

๒. ทักษะ
สงิ่ ของเคร่อื งใช

๒. บอกประโยชน์ของสงิ่ ของ

เครอื่ งใชใ้ น แตกต่างกนั แลว้ แต่ การจำแนก ในชวี ติ ประจำวนั
เครอ่ื งใช้แต่ละชนดิ ที่นำมาใช้

ชีวติ ประจำวัน
ลักษณะของการใช้งาน
ประเภท

ในชวี ิตประจำวนั


ผูเ้ รียนทำอะไรได


๓. จำแนกประเภทและเขียน

บอกประโยชน์ของสง่ิ ของ

บรรยายประโยชนข์ องส่ิงของ



เคร่อื งใชใ้ นชีวติ ประจำวัน


เคร่อื งใชใ้ นชวี ิตประจำวัน







๒. สรา้ งของเลน่ ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทกั ษะ

ของเลน่ หรอื ๑. สำรวจปญั หาหรอื

ของใช
้ ๑. ปัญหา หรอื ความตอ้ งการ
การสำรวจ
ของใช้ที่ผา่ น

ความต้องการในการสรา้ ง


อยา่ งง่าย ของตนเอง
๒. ทักษะ การสรา้ งตามขัน้ ตอน

ของเล่น

โดยกำหนด ๒. การรวบรวมข้อมูล
กระบวนการคดิ ต้ังแต่กำหนด ๒. ตัดสินใจเลือกปญั หา


ปญั หาหรอื ๓. การออกแบบโดย ตดั สินใจ
ปญั หาหรือ
หรือความตอ้ งการ

ความต้องการ ถ่ายทอดความคิดเป็น
๓. ทกั ษะ
ความต้องการ ๓. รวบรวมขอ้ มลู ทีใ่ ช้ใน

รวบรวมขอ้ มลู ภาพรา่ ง ๒ มิติ
การรวบรวม รวบรวมขอ้ มลู การแก้ปัญหาหรือสนอง


ออกแบบ ๔. ขนั้ ตอนในการสร้าง
ข้อมูล
ออกแบบโดย ความต้องการ

โดยถา่ ยทอด ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ ๔. ทักษะ
ถา่ ยทอด
๔. ออกแบบของเลน่ หรอื
ความคิดเปน็ ๑. สรา้ งของเลน่ หรือของใช้ การประเมนิ
ความคดิ เป็นภาพร่าง
ของใชท้ ี่แกป้ ัญหาหรือสนอง
ภาพรา่ ง ๒ มติ ิ
อยา่ งง่ายตามปญั หา หรอื
๒ มิติ ลงมอื สรา้ ง ความตอ้ งการโดยถา่ ยทอด
ลงมอื สร้าง ความต้องการของตนเอง


และประเมิน
ความคดิ เป็นภาพร่าง ๒ มติ ิ

และ
โดยถา่ ยทอดความคดิ เป็น


ผลงาน
๕. ลงมือสรา้ งของเลน่ ของใช้
ประเมินผล
ภาพรา่ ง ๒ มิติ


ตามท่ีไดอ้ อกแบบไว้


๒. ประเมนิ ว่าได้ของเลน่

๖. ประเมนิ ผลงาน


หรอื ของใช้ ทแ่ี ก้ปัญหา





หรือสนองความตอ้ งการ




หรือไม

















แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
17

กลมุ่ สาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย


ตัวชีว้ ดั
ผู้เรยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ช้นิ งาน/
แนวการจัดการเรียนรู้

ภาระงาน
เพ่อื พฒั นาทักษะการคิด


๓. นำความรู้ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร

ทกั ษะ
ของเล่น ของใช้
๑. รวบรวมความรู้เกยี่ วกับ

เก่ียวกบั
ความรู้ที่เกีย่ วกบั การใช้ การประยุกต
์ อยา่ งง่าย
การใช้อุปกรณเ์ ครื่องมอื ใน
การใช้อปุ กรณ์ อุปกรณ์ เครื่องมือทถี่ ูกวธิ
ี ใชค้ วามร้

การสรา้ งของเล่นของใช้

เครือ่ งมือท่ี จะช่วยใหก้ ารสร้างของเล่น

๒. นำความรูเ้ กยี่ วกบั การใช

ถูกวธิ ไี ป หรือของใช้ เป็นไปอยา่ ง



อปุ กรณเ์ คร่ืองมอื ง่าย ๆ


ประยุกตใ์ ช

มปี ระสิทธภิ าพ


อยา่ งถกู วธิ ไี ปใชใ้ นการสร้าง

ในการสรา้ ง ผเู้ รยี นทำอะไรได


ของเล่นของใช

ของเล่น นำความรเู้ กีย่ วกบั การใช้

๓. ลงมอื สร้างของเล่น

ของใช
้ อปุ กรณ์ เครือ่ งมอื ท่ถี ูกวิธี

ของใช้อยา่ งงา่ ย

อย่างง่าย
ไปประยกุ ต์ใชใ้ นการสร้าง




ของเลน่ ของใชอ้ ยา่ งง่าย










๔. มคี วามคิด ผู้เรยี นรูอ้ ะไร
๑. ทักษะ

ภาพร่างจาก
๑. ต้งั เกณฑเ์ พ่อื เปรยี บเทยี บ


สรา้ งสรรค์ ความคิดสรา้ งสรรค์
การเปรียบเทยี บ
การออกแบบ

ของเลน่ หรอื ของใชช้ นิ้ งานใด
อยา่ งน้อย
ทำให้ของเล่นหรือของใช
้ ๒. ทักษะ

ของเลน่ หรอื ท่มี คี วามคิดสร้างสรรค์

๑ ลกั ษณะ
ทส่ี รา้ งขึ้นแปลกใหมแ่ ละ การประเมนิ
ของใช้ท่นี ำเสนอ ๒. ออกแบบภาพรา่ งของเล่น

ในการแก้ เพม่ิ คณุ ค่า
แนวคดิ ในการ
หรือของใช้อยา่ งสรา้ งสรรค์


ปัญหา
ผูเ้ รยี นทำอะไรได
้ แกป้ ญั หาหรือ
เพ่อื แกป้ ญั หาหรอื สนอง
หรือสนอง ออกแบบและสร้าง

สนองความต้องการ
ความต้องการ

ความต้องการ
ของเล่นของใชอ้ ยา่ งม

๓. ลงมอื สรา้ งของเล่นหรือ

ความคิดสรา้ งสรรค
์ ของใช้อยา่ งมคี วามคิด
สรา้ งสรรค์เพ่ือแกป้ ญั หาหรือ
สนองความตอ้ งการ

๔. ประเมินชน้ิ งานของตนเอง


18 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพ่อื พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรยี นร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล


การเรยี นรู้ การสอื่ สาร การแกป้ ญั หา การทำงาน และอาชีพอย่างมีประสทิ ธิภาพ
ประสิทธิผล และคุณธรรม


ตวั ชว้ี ดั
ผ้เู รียนรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพอื่ พัฒนาทกั ษะการคิด


๑. บอก ๑. พดู คุยเกยี่ วกับการเก็บ


ผเู้ รยี นรู้อะไร
๑. ทักษะ

ประโยชน์ของ รวบรวมข้อมลู จากแหล่งท่ี
ประโยชนข์ อง ประโยชนข์ องข้อมูล

การรวบรวม ขอ้ มูลและแหลง่ เชื่อถือได้

ข้อมลู และ และแหลง่ ค้นหาขอ้ มูล

ขอ้ มลู
ค้นหาข้อมลู ท
่ี ๒. รวบรวมขอ้ มลู ทนี่ ่าสนใจ

รวบรวมข้อมูล ทเ่ี ช่ือถอื ได้
๒. ทกั ษะ
เชอื่ ถอื ได
้ จากแหลง่ ขอ้ มูลตา่ ง ๆ ที่อย
ู่

ที่สนใจจาก ผู้เรียนทำอะไรได
้ การจำแนก
ใกล้ตวั และเช่อื ถือได้

แหลง่ ขอ้ มูล บอกประโยชน์ของขอ้ มูล ประเภท

๓. จำแนกข้อมลู ท่รี วบรวมได

ต่าง ๆ ท
่ี
และแหลง่ ค้นหาข้อมูล


๔. นำเสนอข้อมูลทสี่ นใจ

เช่อื ถือได



หนา้ ชน้ั เรยี น





๕. บอกประโยชนข์ องข้อมูล




ที่สนใจและแหล่งขอ้ มูล











๑. รวบรวมวิธีการรักษาแหลง่
๒. บอกประโยชน์ ผเู้ รยี นรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

ประโยชน์และ
ขอ้ มูลไม่ให้ชำรดุ เสียหาย

และการรกั ษา ประโยชนแ์ ละการรักษา การรวบรวม การรกั ษาแหลง่ ๒. เลอื กวิธีการดแู ลรักษา
แหลง่ ขอ้ มลู
แหลง่ ข้อมลู
ข้อมลู
ขอ้ มูล
แหล่งข้อมลู ไมใ่ ห้ชำรดุ


ผ้เู รียนทำอะไรได
้ ๒. ทกั ษะ

เสยี หายพร้อมให้เหตผุ ล


บอกประโยชนแ์ ละวธิ ีการ การให้เหตุผล

๓. นำเสนอวิธกี ารดแู ลรกั ษา

รักษาแหล่งขอ้ มลู


แหลง่ ขอ้ มูลไม่ให้ชำรดุ





เสียหาย





๔. บอกประโยชนแ์ ละ





การดแู ลรักษาแหลง่ ขอ้ มลู


ไมใ่ ห้ชำรุดเสียหาย


แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรียนรเู้ พอ่ื พัฒนาทักษะการคิด ระดบั ประถมศกึ ษา
19

กลุ่มสาระการเรยี นรู้การงานอาชพี และเทคโนโลย


ตวั ช้ีวดั
ผเู้ รยี นรอู้ ะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทักษะการคิด


๓. บอกช่อื
ผู้เรยี นรู้อะไร

๑. ทกั ษะ

จบั คชู่ ื่อและหนา้ ท่ี ๑. รวบรวมอปุ กรณ์พน้ื ฐาน


และหน้าท่ี ช่อื และหนา้ ทขี่ อง
การสำรวจคน้ หา
ของอุปกรณพ์ ้นื ฐาน
ที่เปน็ ส่วนประกอบหลักของ
ของอปุ กรณ
์ อุปกรณ์พื้นฐานท่เี ป็น
๒. ทักษะ

ของคอมพิวเตอร
์ คอมพวิ เตอร

พ้ืนฐานทีเ่ ป็น ส่วนประกอบหลกั ช่วยให้ การจำแนก ๒. ระบุหนา้ ที่ของอุปกรณ์

ส่วนประกอบ ใช้งานคอมพวิ เตอร์
ประเภท
ท่เี ป็นส่วนประกอบหลักของ

หลักของ ได้ถกู ตอ้ ง
๓. ทักษะ
คอมพวิ เตอร์

คอมพวิ เตอร
์ ผเู้ รียนทำอะไรได
้ การจัดกล่มุ
๓. จำแนกและจดั หมวดหมู


บอกชื่อและหน้าทอี่ ปุ กรณ์


อปุ กรณ์พืน้ ฐานท่เี ปน็


พืน้ ฐานท่เี ป็นสว่ นประกอบ
ส่วนประกอบหลกั ของ
หลกั ของคอมพิวเตอร์
คอมพวิ เตอร


๔. จับคชู่ ือ่ และหน้าทข่ี อง

อุปกรณพ์ ้ืนฐานท่ีเปน็

สว่ นประกอบหลกั ของ
คอมพิวเตอร


20 แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรูเ้ พอื่ พัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรียนรูก้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย


✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระที่ ๑ การดำรงชวี ิตและครอบครวั


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจดั การ ทักษะกระบวนการแกป้ ัญหา ทักษะการทำงานรว่ มกัน และทกั ษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลังงาน ทรัพยากร และสงิ่ แวดล้อม เพือ่ การดำรงชีวติ และครอบครัว


ตวั ช้ีวัด
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ชนิ้ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นร
ู้

สาระที่ ๑
การทำงานเพอื่

๑. การทำงาน
๑. ทกั ษะ
๑. นำเสนอขน้ั ตอน

๑. รวบรวมข้อมูลเก่ียวกบั
การดำรงชีวิตและ
ช่วยเหลือตนเอง เพือ่ ชว่ ยเหลือ การรวบรวมข้อมูล
การทำงานเพอื่
การทำงาน วัสดุอุปกรณ์

ครอบครวั
และครอบครัว ตนเองและ ๒. ทักษะ
ชว่ ยเหลอื ตนเองและ และเครื่องมือทีใ่ ช้
มาตรฐาน ง ๑.๑
ต้องร้วู ิธกี ารใช
้ ครอบครวั
การจำแนกประเภท
ครอบครวั เกย่ี วกบั
ประโยชน์ ข้อด ี


๑. บอกวิธกี าร

วัสดอุ ปุ กรณ ์

๒. การใชว้ สั ดุ ๓. ทักษะ
- ลำดับขนั้ ตอน ขอ้ เสียของการทำงาน
และประโยชน์ และเครอื่ งมือ
อุปกรณ์ และ
การเรียงลำดบั
ของการทำงาน
และไม่ทำงานเพอื่

การทำงาน
ในการทำงานอยา่ ง เครื่องมอื ให
้ ๔. ทกั ษะ
- การใชว้ ัสดุ ช่วยเหลอื ตนเองและ
เพ่อื ชว่ ยเหลอื เหมาะสมกับงาน เหมาะสมกับงาน การเช่ือมโยง
อุปกรณ์
ครอบครวั

ตนเองและ และประหยัด
ช่วยใหป้ ระหยัด ๕. ทกั ษะ
- ประโยชน
์ ๒. จำแนกลกั ษณะงาน
ครอบครวั
โดยคำนึงถงึ และปลอดภยั
การให้เหตผุ ล
- ประหยดั
ประโยชน์ วัสดุอปุ กรณ์
๒. ใชว้ สั ดุ ประโยชน์ และ ๓. ความปลอดภยั ๖. ทักษะ
- ปลอดภยั
และเคร่ืองมือใน

อปุ กรณ์
ความปลอดภยั
เปน็ ลักษณะนิสยั
การนำความรู้ไปใช ้
๒. บนั ทกึ

การทำงานเพอื่ ช่วยเหลอื

และเคร่อื งมอื
ในการทำงาน
๗. ทักษะ
การทำงานเพ่อื
ตนเองและครอบครวั

ในการทำงาน การเปรียบเทียบ
ชว่ ยเหลือตนเอง ทเ่ี หมาะสมกบั งานอย่าง
อยา่ งเหมาะสม
และครอบครัว
ประหยัดและปลอดภัย
กับงานและ
ในแตล่ ะวนั

ประหยัด
๓. เรยี งลำดับและ

๓. ทำงานเพ่อื
นำเสนอขั้นตอน

ช่วยเหลือ การทำงานเพอ่ื ชว่ ยเหลอื


ตนเองและ ตนเองและครอบครัว

ครอบครวั
ในแต่ละวนั

อย่างปลอดภยั
๔. เชื่อมโยง


ความสัมพนั ธ์ของวสั ดุ
อุปกรณ์ และเครื่องมอื
ทใี่ ชก้ บั การทำงานแตล่ ะ
ประเภท และเวลาท่ี
ปฏบิ ัตใิ นแต่ละวนั

๕. ฝกึ ปฏิบตั กิ ารใชว้ ัสดุ
อปุ กรณ์ และเครอื่ งมอื
ในการทำงานที่เหมาะสม
กับงานและประหยัด


22 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรเู้ พอื่ พัฒนาทักษะการคิด ระดบั ประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย


ตัวช้วี ดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ช้ินงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู้

๖. นำเสนอวิธีการ

แกป้ ญั หาท่เี กิดจาก


การใชว้ สั ดอุ ุปกรณ ์

และเครอ่ื งมอื และ


การใช้อย่างปลอดภัย

๗. เปรียบเทยี บวธิ ีการ


ทำงานอย่างปลอดภัย

และไมป่ ลอดภัย

๘. จัดทำบันทกึ

วธิ กี ารทำงานและ
ประโยชนก์ ารทำงาน


เพ่อื ช่วยเหลอื ตนเอง

และครอบครวั อย่าง

ปลอดภัย


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนร้เู พ่ือพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
23

กลุ่มสาระการเรียนรูก้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


สาระที่ ๒ การออกแบบและเทคโนโลยี


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างส่ิงของเครื่องใช ้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม สิ่งแวดล้อม และมีส่วนร่วม

ในการจัดการเทคโนโลยีท่ยี ง่ั ยืน


ตวั ชว้ี ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ช้นิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กจิ กรรมการเรียนรู


สาระท่ี ๒
การสรา้ ง

๑. สง่ิ ของ

๑. ทกั ษะ

ของเล่น หรือ ๑. รวบรวมของเลน่
การออกแบบ
ของเล่นของใช้ เครอ่ื งใช้
การสำรวจค้นหา
ของใชท้ สี่ รา้ ง

ของใช้ในท้องถิ่น

และเทคโนโลย
ี ตามกระบวนการ
ในชีวติ ประจำวนั
๒. ทักษะ
ตามกระบวนการ ๒. จำแนกประเภท
มาตรฐาน ง ๒.๑
เทคโนโลยี

ถูกสรา้ งให้มี
กระบวนการคดิ

เทคโนโลยอี ย่าง
และประโยชน

๑. บอกประโยชน์ อยา่ งมีความคิด
รปู รา่ งที่แตกตา่ ง
ตดั สนิ ใจ
มีความคดิ ๓. สำรวจความ
ของส่ิงของ สรา้ งสรรคต์ อ้ งม

กันตามหนา้ ท่ี ๓. ทกั ษะ
สร้างสรรค์โดย ต้องการของตนเอง

เครอื่ งใชใ้ น ความรู้เกีย่ วกับ

ใช้สอย
การรวบรวม อาศยั ความรู้ ๔. ตรวจสอบวสั ดุ
ชีวิตประจำวนั
การใชอ้ ุปกรณ

๒. การสรา้ ง

ขอ้ มลู
เกย่ี วกบั อปุ กรณ์ และ

๒. สรา้ งของเลน่ เคร่อื งมือท่ีถูกวิธ

ของเลน่ หรือของใช้ ๔. ทักษะ
ประโยชน์ของ เครอ่ื งมอื ที่มีอยู่

ของใช้อยา่ งงา่ ย และรู้ข้นั ตอนใน

อยา่ งเปน็ ข้นั ตอน การประยกุ ตใ์ ช

สงิ่ ของเครอื่ งใช้ ๕. ออกแบบของเลน่
โดยกำหนด การสรา้ ง
ตัง้ แตก่ ำหนดปญั หา
ความร้
ู และการใชอ้ ปุ กรณ์ หรอื ของใช้ ตาม
ปญั หาหรอื หรอื ความต้องการ
๕. ทักษะ
เครือ่ งมือทถี่ ูกวิธี
ความต้องการของ

ความตอ้ งการ รวบรวมขอ้ มูล กระบวนการคิด


ตนเองอย่างม


รวบรวมข้อมลู ออกแบบโดย สรา้ งสรรค
์ ความคดิ สร้างสรรค์
ออกแบบ
ถา่ ยทอดความคิด ๖. ทักษะ
แลว้ ถ่ายทอดความคิด

โดยถ่ายทอด เป็นภาพร่าง ๒ มิต ิ
การตัง้ เกณฑ
์ เป็นภาพร่าง ๒ มิติ

ความคิดเป็น กอ่ นลงมือสร้าง ๗. ทักษะ
๖. สรา้ งของเลน่

ภาพรา่ ง ๒ มติ ิ และประเมนิ ผล การประเมนิ
หรือของใช

ลงมือสร้างและ ทำใหผ้ เู้ รียน ๘. ทักษะ
๗. ประยุกต์ใช้ความร
ู้

ประเมนิ ผล
ทำงานอย่างเปน็ การเปรียบเทยี บ
เกย่ี วกับการใช้อุปกรณ์
๓. นำความรู้ กระบวนการ
เครือ่ งมอื ทถี่ กู วธิ

เกี่ยวกับ
๓. ภาพร่าง ๒ มิติ
๘. ตัง้ เกณฑก์ ารวัด
การใชอ้ ปุ กรณ์ หรอื ภาพ ๒ มิติ
ความคิดสร้างสรรค์

เครือ่ งมือท่ี

ประกอบด้วย
๙. ประเมินว่าได

ถูกวธิ ไี ป ดา้ นกว้าง และ ของเล่น หรอื ของใช้
ประยกุ ตใ์ ชใ้ น ดา้ นยาว
ที่สนองความตอ้ งการ
การสร้างของเล่น

๔. การใช้อปุ กรณ
์ หรือไม่

ของใชอ้ ยา่ งง่าย
เครอื่ งมือควรใช้



24 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพ่อื พฒั นาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตวั ชี้วัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั

๔. มีความคดิ รวบยอด
การเรียนรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนร้

๑๐. ประเมนิ ว่าสงิ่ ที่
สร้างสรรค์ ใหเ้ หมาะสมกับ
สรา้ งขึ้นมีความคิด
อยา่ งนอ้ ย
ลกั ษณะและ สร้างสรรค์ลกั ษณะ
๑ ลกั ษณะ
ประเภทของ
ใด

ในการแก้ปัญหา
การทำงาน หาก

หรือสนอง นำมาใชโ้ ดยขาด
ความตอ้ งการ
ความระมัดระวัง
และการใช้งานที่
ไม่ถกู วิธีจะทำให้
เกิดอนั ตราย

ต่อตนเองและ

ความเสียหายกบั

ชน้ิ งาน ดังนั้น


การใช้อปุ กรณ


เครอื่ งมอื ท่ีถูกวธิ ี
จะทำให้เกดิ
ความปลอดภัย
ในการทำงาน

๕. ความคิด

สรา้ งสรรค์มี

๔ ลกั ษณะ
ประกอบด้วย
ความคดิ รเิ รมิ่

ความคลอ่ งใน

การคิด

ความยดื หยุน่


ในการคดิ และ
ความคิด


ละเอียดลออ


แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นรเู้ พ่ือพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา
25

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย


สาระท่ี ๓ เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรียนรู้ การสื่อสาร การแก้ปญั หา การทำงาน และอาชพี อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ
ประสทิ ธิผล และมคี ุณธรรม


ตัวช้วี ัด
ความคิด
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชิน้ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนรู้


สาระท่ี ๓
ขอ้ มูลทีน่ ำมา
๑. ข้อมลู

๑. ทกั ษะ

รายงานผล
๑. สำรวจ ค้นหา

เทคโนโลย
ี จากแหล่งต่าง ๆ มีประโยชน์

การสำรวจคน้ หา
การรวบรวมขอ้ มูล
ขอ้ มลู ทนี่ า่ สนใจจาก
สารสนเทศและ
ท่ีเชื่อถือได้

ในการดำเนนิ ชีวติ
๒. ทกั ษะ
ทส่ี นใจและ แหลง่ ขอ้ มลู ต่าง ๆ


การสอ่ื สาร
มีประโยชน

ตอ้ งพิจารณากอ่ น การรวบรวม ประโยชน์ของ
ที่อยู่ใกลต้ ัวและ

มาตรฐาน ง ๓.๑
ในการดำเนนิ ชวี ติ นำไปใช
้ ข้อมูล
ข้อมลู ตลอดจน
เช่อื ถือได

๑. บอกประโยชน์ การรักษาแหลง่ ๒. แหลง่ ขอ้ มูลที่ ๓. ทักษะ
การรักษาแหลง่ ๒. คัดเลอื ก

ของข้อมูล ขอ้ มูลไม่ให้ชำรดุ เชอื่ ถอื ไดเ้ ปน็ การใหเ้ หตุผล
ขอ้ มูลให้คงอยู่ พิจารณา สรปุ ผล

และรวบรวม เสยี หายจะทำให้ แหลง่ ข้อมูลทมี่ ี ๔. ทักษะ
และใชง้ านไดน้ าน
ขอ้ มลู จากแหลง่
ขอ้ มลู ทีส่ นใจ ใชง้ านได้นาน
การรวบรวม
การนำความร
ู้
ขอ้ มูลที่รวบรวมได้

จากแหลง่
ขอ้ มูลอยา่ งมี ไปใช

๓. นำเสนอขอ้ มูล

ขอ้ มลู ตา่ ง ๆ
หลักเกณฑ์มี

ทสี่ นใจหน้าชั้นเรยี น

ทีเ่ ชือ่ ถอื ได้

เหตุผลและม


๔. รายงานผล

๒. บอกประโยชน


การอา้ งองิ


การรวบรวมขอ้ มลู ท่ี
และการรักษา


๓. การรวบรวม


สนใจและประโยชน์
แหลง่ ข้อมูล

ข้อมลู ที่สนใจจาก

ของข้อมลู



แหลง่ ข้อมลู

๕. ศึกษาวิธกี ารรกั ษา


หลายแหลง่ ท
่ี


แหล่งข้อมูลไม่ให้


เชอื่ ถือได้ช่วยให้

ชำรดุ เสียหาย



ไดข้ อ้ มูลที่ถกู

๖. อธบิ ายเหตผุ ล


และสมบูรณ


การเลอื กวธิ กี ารดูแล


มากขนึ้


รกั ษาแหลง่ ข้อมลู



๔. ประโยชน์ของ

ไม่ให้ชำรดุ เสยี หาย



แหล่งข้อมลู


๗. นำเสนอวิธีการ


๕. การรกั ษา

ดแู ลรักษาแหล่ง


แหลง่ ข้อมูลเป็น


ข้อมลู ไม่ใหช้ ำรุด



การรกั ษาสภาพ

เสยี หาย



ของแหลง่ ขอ้ มลู

๘. สรุปวธิ ีการดแู ล



ให้คงอยู่และ


รกั ษาแหล่งข้อมลู



ใช้งานได้นาน ๆ


ไม่ใหช้ ำรุด เสียหาย


26 แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูเ้ พื่อพัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


ตัวช้วี ัด
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ชิ้นงาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร
ู้
๑. สำรวจชื่อและ
สาระท่ี ๓
การรู้จักช่ือ คอมพิวเตอร
์ ๑. ทกั ษะ
จับคชู่ ือ่ และ
หน้าที่ของอุปกรณ์


เทคโนโลย
ี หนา้ ทข่ี อง ประกอบด้วย

การสำรวจ
หน้าทีอ่ ุปกรณ์

พืน้ ฐานทีเ่ ป็น


สารสนเทศและ
อปุ กรณ์พน้ื ฐาน หน่วยรับเขา้
๒. ทกั ษะ
พ้ืนฐานของ

ส่วนประกอบหลกั
การสอ่ื สาร
ท่เี ปน็ ส่วน หน่วยประมวลผล
การจัดกลมุ่
คอมพวิ เตอร์
ของคอมพวิ เตอร์

มาตรฐาน ง ๓.๑
ประกอบหลกั หนว่ ยสง่ ออก
๒. นำเสนอชื่อและ

๓. บอกชอ่ื และ ช่วยใหใ้ ช้งาน ซึง่ การประมวลผล หนา้ ทข่ี องอปุ กรณ


หน้าท่ขี อง คอมพิวเตอร์ได้ เป็นการกระทำ
พน้ื ฐานทเ่ี ปน็ สว่ น
อุปกรณ
์ ถูกต้อง
คำนวณ
ประกอบหลกั ของ
พ้ืนฐานทเ่ี ปน็ เปรียบเทียบกับ คอมพวิ เตอร์

สว่ นประกอบ ขอ้ มูลทร่ี ับเขา้ มา
๓. จัดกลมุ่ ชอ่ื และ

หลกั ของ อปุ กรณ์พื้นฐาน
หน้าที่ของอุปกรณ์

คอมพวิ เตอร
์ ที่เปน็ สว่ น พื้นฐานทเ่ี ป็น

ประกอบหลกั สว่ นประกอบหลัก
ของคอมพวิ เตอร์ ของคอมพิวเตอร

มดี งั น้ี
๔. จบั คชู่ ่อื และ
- เมาสท์ ำหนา้ ท
่ี
หน้าท่ีของอุปกรณ์
เลอ่ื นตวั ชี้และ พน้ื ฐานทเี่ ปน็

คลิกคำสงั่
สว่ นประกอบหลัก

- แผงแปน้ อกั ขระ
ของคอมพิวเตอร์

ทำหนา้ ทร่ี บั
ข้อความสัญลักษณ


และตัวเลข

- จอภาพ

ทำหนา้ ทแ่ี สดง
ข้อความ ภาพ

- ซีพียู ทำหน้าท


ประมวลผล
ข้อมลู

- ลำโพง ทำหน้าท


ส่งเสยี ง

- เคร่อื งพมิ พ ์

ทำหนา้ ท่พี มิ พ์


ขอ้ ความภาพทาง
กระดาษ




แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรเู้ พอ่ื พฒั นาทกั ษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา
27

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย


ตวั ช้ีวดั
ความคิด
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจัด

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู้


- อปุ กรณ์เกบ็
ข้อมลู เช่น แผน่
บันทึกซดี

หนว่ ยความจำ

แบบแฟลช


28 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือพฒั นาทักษะการคดิ ระดับประถมศึกษา


กลุม่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพและเทคโนโลย


ชนั้ ประถมศกึ ษาปีท่ี ๓


✦ การวเิ คราะห์ตวั ชวี้ ดั สูก่ ารพฒั นาทกั ษะการคดิ

✦ การจดั กิจกรรมการเรียนรเู้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคดิ



✦ การวเิ คราะหต์ วั ชว้ี ัดสกู่ ารพฒั นาทกั ษะการคิด


การวิเคราะห์ตัวช้ีวัดสู่การพัฒนาทักษะการคิดเป็นการนำตัวชี้วัด
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓
จาก ๓ สาระ ๓ มาตรฐาน จำนวน ๘ ตัวช้ีวัด มาวิเคราะห์รายตัวช้ีวัดใน

๔ ประเด็น คือ ตัวช้ีวัดแต่ละตัวผู้เรียนควรมีความรู้อะไรและทำอะไรได้
ทักษะการคิด ช้ินงาน/ภาระงาน และแนวการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนา


ทักษะการคิด ในแต่ละประเด็นจะมีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกันและสะท้อน
คณุ ภาพผู้เรยี นตามตัวชว้ี ดั

สาระท่ี ๑ การดำรงชีวติ และครอบครัว


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจัดการ ทกั ษะกระบวนการแก้ปญั หา ทักษะการทำงานรว่ มกัน และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใชพ้ ลังงาน ทรพั ยากร และสงิ่ แวดล้อม เพ่ือการดำรงชีวติ และครอบครัว


ตัวชวี้ ดั
ผู้เรียนรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคิด
ชิน้ งาน/
แนวการจัดการเรยี นรู้

ภาระงาน
เพอื่ พฒั นาทกั ษะการคิด


๑. อธบิ ายวิธกี าร ผู้เรียนรูอ้ ะไร

๑. ทักษะ

รายงาน
๑. รวบรวมขอ้ มลู เก่ยี วกบั


และประโยชน

์ บคุ คลมีหนา้ ท่ีตอ้ งปฏบิ ตั ิ การรวบรวม นำเสนอวิธีการ

วธิ กี ารและประโยชน์ของ


การทำงาน งานเพอื่ ช่วยเหลือตนเอง ขอ้ มูล
และประโยชนข์ อง การทำงานเพื่อช่วยเหลอื
เพือ่ ช่วยเหลือ และครอบครัว งานแต่ละ ๒. ทักษะ
การทำงานเพอ่ื
ตนเอง ครอบครวั และสว่ นรวม

ตนเอง อยา่ งมวี ธิ ปี ฏิบตั ทิ แ่ี ตกต่าง การจำแนก ช่วยเหลอื ตนเอง ๒. จำแนกงานท่ีปฏบิ ัติ


ครอบครวั กันและให้ประโยชน์ท
่ี
ประเภท
และครอบครวั
วธิ กี ารและประโยชนข์ อง


และสว่ นรวม
ตา่ งกนั แตจ่ ะเกดิ ประโยชน

๓. ทกั ษะ
และสว่ นรวม
การทำงานเพื่อช่วยเหลือ

โดยรวมต่อความผาสุก

การเช่ือมโยง

ตนเอง ครอบครัวและ


ของตนเองและครอบครัว

สว่ นรวม


ก่อนจะทำงานแต่ละอยา่ ง

๓. เช่อื มโยงผลทเี่ กดิ จาก


จงึ ควรศกึ ษาวธิ ีการทำงาน

การปฏิบัตงิ านทม่ี ีประโยชน์

และมสี ว่ นร่วมการทำงานน้ัน ๆ


ตอ่ ตนเอง ครอบครวั และ


ผเู้ รยี นทำอะไรได


ส่วนรวม


อธบิ ายวิธีการและ

๔. รายงานนำเสนอขัน้ ตอน


ประโยชน์ของการทำงาน

วธิ ีการทำงานเพื่อชว่ ยเหลือ

เพ่ือช่วยเหลือตนเอง

ตนเอง ครอบครวั


ครอบครัวและสว่ นรวม


และสว่ นรวม







๒. ใชว้ ัสดุ ผเู้ รียนรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

แสดงวิธกี ารทำงาน ๑. รวบรวมขอ้ มูลเกี่ยวกบั
อุปกรณแ์ ละ งานทแี่ ตกตา่ งกันหรือ

การรวบรวม ทีใ่ ชว้ ัสดุ อปุ กรณ์ การใชว้ สั ดุ อุปกรณใ์ น


เครื่องมอื งานอย่างเดียวกันแตอ่ าจมี ขอ้ มลู
และเคร่อื งมือ

การทำงาน เพอื่ ชว่ ยเหลือ
ตรงกับ ลกั ษณะของงานแตกต่างกนั ๒. ทักษะ
ท่ีตรงกับ

ตนเอง ครอบครัวและสงั คม

ลักษณะงาน
ผ้ปู ฏบิ ัติงานตอ้ งรจู้ ัก
การจำแนก ลักษณะงาน
แตล่ ะลกั ษณะ


เลือกเครอ่ื งมอื เคร่อื งใช้ ประเภท

๒. จำแนกและจัดกลมุ่ วิธกี าร

วสั ดุ อปุ กรณใ์ หส้ อดคลอ้ ง ๓. ทักษะ
ใชว้ ัสดุ อุปกรณ์ ในการทำงาน

กับลักษณะของงาน จงึ จะ กระบวนการคิด
เพอ่ื ช่วยเหลอื ตนเอง

ทำให้การทำงานเกิดผลดี
ตัดสนิ ใจ

ครอบครวั และสังคม


มคี ุณภาพ และไดง้ านที่ ๔. ทักษะ

๓. ตดั สนิ ใจเลือกใชว้ ธิ


สมบรู ณ์ตามเปา้ หมาย
การใหเ้ หตุผล

การทำงาน วสั ดุ อุปกรณใ์ น



32 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรเู้ พ่อื พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา


กลุ่มสาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย


ตวั ช้ีวดั
ผูเ้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพอ่ื พัฒนาทักษะการคิด




ผู้เรยี นทำอะไรได


การทำงาน เพอื่ ช่วยเหลอื

เลือกใช้วัสดุ อปุ กรณ์

ตนเอง ครอบครวั และสงั คม


และเครือ่ งมอื ตรงกบั

ทต่ี รงกับลักษณะงาน


ลกั ษณะงาน


๔. แสดงวธิ ีการทำงานที่ใช้




วัสดุ อปุ กรณแ์ ละเครื่องมือ




ทต่ี รงกบั ลักษณะงาน





๕. นำเสนอวิธีการแกป้ ัญหา





ท่ีเกดิ จากการใชว้ ัสดุอุปกรณ์




และเครือ่ งมือ







๓. ทำงานอยา่ ง ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทักษะ
แบบแผน
๑. รวบรวมข้อมูล การทำงาน
เป็นข้นั ตอน งานแตล่ ะอย่างมีขน้ั ตอน การรวบรวม การทำงานอย่าง เพ่อื ชว่ ยเหลอื ตนเอง
ตาม การปฏิบัตเิ ฉพาะทเี่ หมาะสม
ข้อมูล
เป็นขนั้ ตอนตาม ครอบครวั และสงั คม


กระบวนการ สอดคล้องกบั ลักษณะงาน
๒. ทกั ษะ
กระบวนการทำงาน ที่อนุรกั ษ์สงิ่ แวดลอ้ ม

ทำงานด้วย การปฏบิ ัตงิ านจงึ ต้อง

การเช่ือมโยง
ด้วยความสะอาด
๒. ตรวจสอบขนั้ ตอนตาม
ความสะอาด คำนึงถงึ ขั้นตอนตาม ๓. ทกั ษะ ความรอบคอบและ
กระบวนการทำงานดว้ ย


ความรอบคอบ กระบวนการทำงานของงาน
การนำความรู้ อนรุ กั ษส์ ง่ิ แวดลอ้ ม
ความสะอาด และความรอบคอบ


และอนรุ กั ษ์ การเลือกใชว้ สั ดุ อุปกรณ์ ไปใช้

และอนรุ ักษ์สงิ่ แวดล้อม

สงิ่ แวดล้อม
ทไี่ มเ่ ป็นพษิ หรือ


๓. เชือ่ มโยงความสัมพันธ์
มีผลกระทบตอ่ สิ่งแวดลอ้ ม
ของการทำงานเพอ่ื ช่วยเหลอื
ทำงานด้วยความระมดั ระวงั ตนเอง ครอบครวั กบั สงั คม
จะช่วยให้การทำงานปลอดภยั กับวิธีการทำงานทอ่ี นุรักษ


มคี ุณภาพและเป็นประโยชน

ส่ิงแวดล้อม

ตอ่ สิ่งแวดลอ้ ม
๔. นำความรเู้ กยี่ วกบั

ผู้เรยี นทำอะไรได
้ การทำงานเพ่ือช่วยเหลือ
ทำงานอยา่ งเปน็ ข้ันตอน ตนเอง ครอบครวั และสงั คม
ตามกระบวนการทำงาน
ที่อนรุ กั ษ์ส่ิงแวดลอ้ มไปใช


ดว้ ยความสะอาด

ในชวี ติ ประจำวนั

ความรอบคอบ และอนุรกั ษ
์ ๕. เขยี นแบบแผนการทำงาน
ส่ิงแวดล้อม
อยา่ งเป็นขัน้ ตอนตาม
กระบวนการทำงานดว้ ย

ความสะอาด ความรอบคอบ

และอนุรักษส์ ิ่งแวดลอ้ ม


แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพ่ือพฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศึกษา
33

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชพี และเทคโนโลยี

สาระท่ี ๒ การออกแบบและเทคโนโลยี


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างส่ิงของเคร่ืองใช้


หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม ส่ิงแวดล้อม และมีส่วนร่วมใน


การจัดการเทคโนโลยีทยี่ ่ังยืน


ตวั ช้วี ดั
ผู้เรยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจัดการเรยี นร
ู้
ภาระงาน
เพื่อพฒั นาทักษะการคดิ


๑. สร้างของเลน่ ผเู้ รยี นรู้อะไร

ของใชอ้ ยา่ งงา่ ย ๑. ปัญหา หรอื

๑. ทักษะ
ของเล่น หรือ ๑. สำรวจปญั หาหรอื


การสำรวจ
ของใชท้ ี่ผ่าน

ความตอ้ งการ

โดยกำหนด ความตอ้ งการของตนเอง
๒. ทักษะ การสร้างตามขน้ั ตอน

๒. ตดั สนิ ใจเลอื กปญั หา

ปญั หาหรือ ๒. รวบรวมขอ้ มูล
กระบวนการคดิ

ตัง้ แต่กำหนดปัญหา หรอื ความตอ้ งการ

ความตอ้ งการ ๓. ออกแบบโดยถ่ายทอด ตัดสนิ ใจ
หรอื ความตอ้ งการ ๓. รวบรวมขอ้ มลู ตามปญั หา

รวบรวมขอ้ มลู ความคิดเป็นภาพรา่ ง ๒ มติ ิ
๓. ทักษะ
รวบรวมข้อมูล หรอื ความตอ้ งการที่เลือกมา

ออกแบบ
๔. ขน้ั ตอนในการสร้าง
การรวบรวม ออกแบบโดย ๔. ออกแบบของเลน่ หรอื
โดยถ่ายทอด ผู้เรยี นทำอะไรได
้ ขอ้ มูล
ถ่ายทอดความคิด ของใช้ทแี่ ก้ปัญหาหรือสนอง
ความคดิ เป็น ๑. สร้างของเลน่ หรือของใช
้ ๔. ทกั ษะ
เปน็ ภาพร่าง ๒ มิต ิ ความตอ้ งการโดยถา่ ยทอด
ภาพร่าง ๒ มติ ิ อยา่ งงา่ ย ตามปญั หา หรือ การประเมิน
ลงมอื สรา้ งและ ความคิดเป็นภาพรา่ ง ๒ มิติ

ลงมือสร้าง ความต้องการของตนเอง

ประเมนิ ผล
๕. ลงมือสรา้ งของเล่นหรอื
และประเมนิ ผล
๒. ประเมินได้ว่า


ของใช้


ได้ของเลน่ หรือของใช้



๖. ประเมินว่าได้ของเล่น

เพอ่ื แก้ปัญหาหรือสนอง


หรือของใช้ทีแ่ กป้ ัญหา


ความต้องการ หรอื ไม่


หรอื สนองความตอ้ งการ





หรอื ไม







๒. เลือกใช้สิ่งของ
ผู้เรียนรู้อะไร
๑. ทักษะ

ภาพวาด สิง่ ของ ๑. ระบสุ ิ่งของเคร่ืองใช้ที่
เครอ่ื งใช ้
การเลอื กใชส้ ิ่งของเคร่ืองใช
้ การระบ
ุ เครือ่ งใช้ทีไ่ มส่ ่ง

จำเปน็ ในชีวิตประจำวนั

ในชีวติ ที่ไม่ส่งผลกระทบต่อ
๒. ทกั ษะ
ผลกระทบกับ

๒. บอกวธิ กี ารเลือกใช

ประจำวนั สง่ิ แวดลอ้ ม จะสร้างสรรค์ การนำความร้

ส่ิงแวดล้อม
ส่ิงของเคร่อื งใช้ในชีวิต

อย่าง ใหส้ งั คมอยู่ไดอ้ ย่างย่ังยนื
ไปใช้

ประจำวันอย่างสร้างสรรค์

สร้างสรรค
์ ผู้เรียนทำอะไรได


๓. วาดภาพสิ่งของ เครอ่ื งใช้


เลือกใชส้ ่งิ ของเครื่องใช้



ในชีวติ ประจำวนั ทีไ่ มส่ ง่ ผล

ในชีวิตประจำวันอย่าง

กระทบกบั ส่งิ แวดล้อม


สรา้ งสรรค์























34 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้เพ่ือพัฒนาทักษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรียนร้กู ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตัวช้วี ัด
ผเู้ รียนรู้อะไร/ทำอะไรได
้ ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั การเรียนร
ู้
ภาระงาน
เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด


๓. มีการจดั การ ผ้เู รยี นรอู้ ะไร

ทักษะ
ของเลน่ หรอื ๑. ศกึ ษาวธิ ีการจัดการส่ิงของ

สงิ่ ของเคร่อื งใช้ การจัดการส่ิงของเครอื่ งใช้

การประยกุ ต
์ ของใชท้ ไี่ ดจ้ าก เครื่องใช้ด้วยการนำกลับมา
ดว้ ยการนำ
ดว้ ยการนำกลบั มาใช้ซำ้
ใชค้ วามรู้
การนำกลบั มาใช้ซ้ำ
ใชด้ ว้ ยการนำกลบั มาใช้ซำ้

กลับมาใช้ซำ้
เป็นสว่ นหนึ่งของ
๒. เลอื กวิธกี ารทเี่ หมาะสม

เทคโนโลยสี ะอาด ท่ีม

ในการจดั การส่ิงของเครอื่ งใช

ส่วนช่วยใหเ้ กดิ เทคโนโลย
ี ดว้ ยการนำกลับมาใชซ้ ำ้

ท่ียั่งยืน
๓. นำความรู้ไปใชใ้ น


ผเู้ รยี นทำอะไรได
้ การจดั การสิ่งของเครื่องใช

จดั การสิ่งของเครื่องใช้

๔. สร้างของเลน่ หรือของใช


ด้วยการนำกลบั มาใช้ซำ้
ท่ีได้จากการนำวัสด


กลบั มาใชซ้ ้ำ




แนวทางการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูเ้ พื่อพฒั นาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา
35

กลมุ่ สาระการเรียนร้กู ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๓ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร


มาตรฐาน ง ๓.๑ เข้าใจ เห็นคุณค่า และใช้กระบวนการเทคโนโลยีสารสนเทศในการสืบค้นข้อมูล
การเรียนรู้ การส่ือสาร การแก้ปัญหา การทำงาน และอาชพี อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ
ประสทิ ธิผล และมคี ณุ ธรรม


ตวั ช้ีวดั
ผเู้ รยี นรู้อะไร/ทำอะไรได้
ทกั ษะการคดิ
ช้ินงาน/
แนวการจดั การเรยี นรู้

ภาระงาน
เพอ่ื พฒั นาทกั ษะการคดิ


๑. คน้ หาข้อมลู ผเู้ รียนรอู้ ะไร

๑. ทกั ษะ

ข้ันตอนการคน้ หา ๑. ศกึ ษาขั้นตอนการค้นหา

อยา่ งมขี ัน้ ตอน
๑. ขน้ั ตอนการค้นหาข้อมูล
การสำรวจค้นหา
ข้อมลู และ

ข้อมูล

และนำเสนอ ๒. วิธีการนำเสนอขอ้ มูล ๒. ทักษะ

นำเสนอข้อมูล
๒. จำแนกข้อมลู จากแหล่ง

ข้อมลู ใน ในลักษณะตา่ ง ๆ
การจำแนก แบบต่าง ๆ
ตา่ ง ๆ ทีอ่ ย่ใู กลต้ วั


ลกั ษณะตา่ ง ๆ
ผู้เรยี นทำอะไรได
้ ประเภท

๓. ศกึ ษาวิธกี ารนำเสนอ

ค้นหาข้อมูลตามขน้ั ตอน

ขอ้ มลู ในลักษณะต่าง ๆ


และนำเสนอข้อมลู หลาย ๆ

๔. นำเสนอขนั้ ตอนการค้นหา

ลกั ษณะ


ขอ้ มลู ในลกั ษณะตา่ ง ๆ







๒. บอกวิธดี ูแล ผูเ้ รียนรอู้ ะไร
๑. ทักษะ

รายงานวิธดี ูแล ๑. ศึกษาวธิ ีการรักษาอปุ กรณ์


และรักษา วิธกี ารดแู ลและรักษา การรวบรวม

และรกั ษาอุปกรณ์ เทคโนโลยสี ารสนเทศ

อุปกรณ์ อปุ กรณเ์ ทคโนโลยี

ขอ้ มูล
เทคโนโลย
ี ๒. รวบรวมวธิ กี ารรกั ษา
เทคโนโลยี สารสนเทศ
๒. ทกั ษะ
สารสนเทศ
อปุ กรณท์ างเทคโนโลย

สารสนเทศ
ผ้เู รียนทำอะไรได
้ การนำความร้
ู สารสนเทศ

บอกวธิ ีดแู ลและรักษา ไปใช้
๓. ฝกึ ปฏิบัตกิ ารดแู ลรกั ษา
อุปกรณเ์ ทคโนโลยี

อปุ กรณท์ างเทคโนโลย


สารสนเทศ
สารสนเทศ


๔. บอกวธิ ดี ูแลและรักษา
อุปกรณ์เทคโนโลย

สารสนเทศ และนำเสนอ

๕. จัดทำรายงานวิธีดแู ล

และรักษาอปุ กรณ์เทคโนโลย


สารสนเทศ


36 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพ่ือพัฒนาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศึกษา


กลมุ่ สาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลย


✦ การจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พฒั นาทกั ษะการคิด


การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการคิด เป็นการวิเคราะห์ต่อเน่ือง


จากการวิเคราะห์ตัวชี้วัด โดยวิเคราะห์ใน ๖ ประเด็น คือ ความสัมพันธ์/เช่ือมโยง


ของตัวช้ีวัดแต่ละตัวท่ีจะนำมาจัดกิจกรรมการเรียนรู้ร่วมกันได้ ความคิดรวบยอด


สาระการเรยี นรู้ ทกั ษะการคิด ชน้ิ งาน/ภาระงาน และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้

สาระท่ี ๑ การดำรงชวี ิตและครอบครัว


มาตรฐาน ง ๑.๑ เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะ
การจดั การ ทักษะกระบวนการแกป้ ญั หา ทักษะการทำงานรว่ มกัน และทักษะ
การแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการทำงาน มีจิตสำนึก

ในการใช้พลงั งาน ทรพั ยากร และส่งิ แวดลอ้ ม เพอ่ื การดำรงชีวติ และครอบครวั


ตวั ช้ีวดั
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคิด
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร้
ู ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นรู้


สาระที่ ๑
การทำงานเพ่อื ๑. วธิ กี ารและ ๑. ทกั ษะ

๑. นำเสนอ

๑. รวบรวมข้อมลู
การดำรงชีวติ
ช่วยเหลอื ตนเอง ประโยชนก์ าร การรวบรวม ข้ันตอน

วสั ดุ อปุ กรณ์ และ

และครอบครัว
ครอบครวั และ ทำงานเปน็ การใช้ ขอ้ มูล
การทำงานเพอ่ื เครอ่ื งมือที่


มาตรฐาน ง ๑.๑
ส่วนรวมต้องร
ู้
เวลาวา่ งใหเ้ กดิ ๒. ทักษะ
ช่วยเหลอื ตนเอง แตกตา่ งกัน

๑. อธบิ ายวธิ กี าร วธิ ีการใชว้ ัสดุ ประโยชนแ์ ละ การจำแนก ครอบครัวและ ในการทำงาน


และประโยชน์ อุปกรณ์ และ ทำงานใหเ้ กิด ประเภท
ชมุ ชน ทีอ่ นรุ กั ษ์ เพอื่ ชว่ ยเหลอื ตนเอง
การทำงาน เครือ่ งมือ
ผลอยา่ งเปน็
๓. ทักษะ
ส่ิงแวดล้อม
ครอบครวั และสังคม
เพือ่ ชว่ ยเหลือ เหมาะสมกับงาน ขั้นตอนตาม การเชอื่ มโยง
เกี่ยวกับ
ที่อนุรกั ษ์สงิ่ แวดลอ้ ม

ตนเอง และทำงานอยา่ ง กระบวนการ ๔. ทกั ษะ
- วิธีการทำงาน
๒. จำแนกขน้ั ตอน
ครอบครัว
เป็นขัน้ ตอนตาม ทำงาน
การให้เหตผุ ล
- ประโยชน
์ กระบวนการทำงาน
และสว่ นรวม
กระบวนการ ๒. การใชว้ ัสดุ ๕. ทักษะ
- การใช้วัสดุ และการใชว้ สั ดุ
๒. ใช้วสั ดุ ทำงานด้วยความ อุปกรณ์ และ การนำความร
ู้
อุปกรณ
์ อุปกรณ์ และ

อปุ กรณ ์
สะอาด รอบคอบ
เครื่องมอื ให้ ไปใช
้ - ความปลอดภัย
เครื่องมอื ใหเ้ หมาะสม
และเคร่อื งมอื และอนุรักษ
์ เหมาะสมตรงกบั ๖. ทกั ษะ
๒. แสดงวิธีการ ตรงกับลักษณะงาน
ตรงกับ สง่ิ แวดล้อม
ลกั ษณะงาน
กระบวนการคิด ทำงานเพอ่ื

เพอื่ ช่วยเหลอื ตนเอง
ลกั ษณะงาน

ช่วยให้ประหยดั ตัดสนิ ใจ
ชว่ ยเหลือตนเอง ครอบครวั และสงั คม

๓. ทำงานอยา่ ง และปลอดภัย

ครอบครัวและ ๓. เช่ือมโยง

เป็นข้ันตอน ๓. การทำงาน ชมุ ชนท่อี นรุ กั ษ์ ความสัมพันธข์ อง
ตาม อยา่ งเป็นขน้ั ตอน สง่ิ แวดลอ้ ม
การทำงานเพือ่

กระบวนการ ตามกระบวนการ โดยใช้วสั ดุ ช่วยเหลือตนเอง
ทำงานด้วย ทำงานด้วย
อุปกรณ์ และ ครอบครวั และสังคม
ความสะอาด ความสะอาด เครอ่ื งมือทตี่ รง กับวธิ ีการทำงานที่
ความรอบคอบ ความรอบคอบ
กับลักษณะงาน อนุรกั ษส์ ิ่งแวดลอ้ ม

และอนรุ กั ษ์ และอนุรกั ษ

การทำงานอยา่ ง ๔. ตัดสินใจเลือกใช้
สงิ่ แวดลอ้ ม
สง่ิ แวดลอ้ มเป็น
ปลอดภัย
วธิ กี ารทำงานและ

คณุ ธรรมและ ๓. แบบแผน
วัสดุ อุปกรณ์ และ
ลักษณะนสิ ัย
การทำงานเพ่ือ
เครื่องมอื เพอ่ื

ในการทำงาน
ชว่ ยเหลอื ตนเอง
ชว่ ยเหลือตนเอง

38 แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรยี นร้เู พือ่ พัฒนาทกั ษะการคิด ระดับประถมศกึ ษา


กล่มุ สาระการเรยี นร้กู ารงานอาชพี และเทคโนโลยี

ตัวชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทักษะการคดิ
ชิ้นงาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นรู้
ภาระงาน
กิจกรรมการเรยี นร้


ครอบครวั และ ครอบครวั และสงั คม
ชมุ ชน ท่อี นุรกั ษ์ ทต่ี รงกับลกั ษณะงาน
ส่งิ แวดล้อม
และอนรุ ักษ


สิ่งแวดลอ้ มพรอ้ ม

ให้เหตผุ ล

๕. ฝกึ ปฏิบัต

การทำงานตาม

กระบวนการทำงาน
การใช้วสั ดุ อุปกรณ์
และเคร่ืองมอื

ทต่ี รงกับลักษณะงาน

ด้วยความสะอาด
ความรอบคอบและ

อนรุ ักษ์สิ่งแวดลอ้ ม

๖. นำเสนอวธิ กี าร
แกป้ ญั หาทเ่ี กิดจาก
การใชว้ ัสดอุ ปุ กรณ์
และเคร่ืองมอื

๗. นำความรไู้ ปใช

เพื่อจัดทำแบบแผน

การทำงานเพ่อื


ช่วยเหลอื ตนเอง
ครอบครัวและสังคม
ท่อี นุรักษ์ส่งิ แวดล้อม

ไปใช้ในชวี ติ ประจำวนั




แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้เพือ่ พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดบั ประถมศกึ ษา
39

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี

สาระท่ี ๒ การออกแบบและเทคโนโลย


มาตรฐาน ง ๒.๑ เข้าใจเทคโนโลยีและกระบวนการเทคโนโลยี ออกแบบและสร้างส่ิงของเครื่องใช ้

หรือวิธีการตามกระบวนการเทคโนโลยีอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ เลือกใช้
เทคโนโลยีในทางสร้างสรรค์ต่อชีวิต สังคม สิ่งแวดล้อม และมีส่วนร่วมใน


การจัดการเทคโนโลยีที่ยั่งยนื


ตัวชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชนิ้ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรียนร
ู้ ภาระงาน
กจิ กรรมการเรยี นรู


สาระท่ี ๒
การสร้าง

๑. การสรา้ งของ ๑. ทกั ษะ

ของเล่นของใช้ ๑. เลอื กใช้สงิ่ ของ
การออกแบบ
ของเล่นของใช

เล่น หรอื ของใช้ การสำรวจคน้ หา
อยา่ งงา่ ย โดยทำ เคร่ืองใชร้ อบตัว


และเทคโนโลย
ี ตามกระบวนการ อย่างเปน็ ขัน้ ตอน ๒. ทักษะ
ตามขน้ั ตอน

ไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตาม
มาตรฐาน ง ๒.๑
เทคโนโลย ี
ต้ังแต่กำหนด การรวบรวมขอ้ มูล
ตัง้ แต่ กำหนด หน้าทีใ่ ชส้ อยและ
๑. สร้างของเลน่ ตอ้ งคำนงึ ถงึ
ปัญหา หรือ ๓. ทกั ษะ

ปญั หาหรอื ความ ความปลอดภัย

ของใชอ้ ย่างง่าย
ผลกระทบต่อ
ความต้องการ การนำความร
ู้
ตอ้ งการ รวบรวม จากสถานการณ


โดยกำหนด ส่งิ แวดลอ้ ม

รวบรวมข้อมูล ไปใช
้ ขอ้ มลู ออกแบบ ทีก่ ำหนดให้

ปญั หาหรอื โดยนำสิ่งของ
ออกแบบ โดย ๔. ทักษะ
โดยถ่ายทอด ๒. สำรวจสงิ่ ของ
ความตอ้ งการ เครอ่ื งใช้กลับมา
ถ่ายทอดความคิด การตดั สินใจ
ความคดิ เป็น
เคร่อื งใชท้ ีส่ ามารถ
รวบรวมขอ้ มลู ใช้ซ้ำ ซึง่ เปน็

เป็นภาพร่าง ๒ มติ ิ
๕. ทักษะ
ภาพร่าง ๒ มติ ิ นำกลบั มาใช้ใหม่ได้

ออกแบบโดย การเลอื กใช้อยา่ ง
ก่อนลงมอื สร้าง การประเมนิ
ใช้วสั ดุทนี่ ำกลบั ๓. กำหนดปัญหา
ถา่ ยทอด
สรา้ งสรรค์
และประเมนิ ผล มาใชซ้ ้ำ
หรือความตอ้ งการ

ความคิดเป็น
ทำใหผ้ เู้ รียน
๔. รวบรวมขอ้ มูลมา
ภาพรา่ ง ๒ มิติ ทำงานอย่างเป็น ประกอบการเลือก

ลงมอื สรา้ ง กระบวนการ
วธิ กี ารและออกแบบ

และประเมนิ ผล
๒. ภาพร่าง ๒ มติ ิ
๕. นำความรู้ไปใช้ใน
๒. เลอื กใช
้ หรือภาพ ๒ มิติ การจดั การสงิ่ ของ
ส่งิ ของเครือ่ งใช
้ ประกอบด้วย เคร่อื งใช้ด้วยการนำ
ในชีวติ ประจำวนั
ด้านกวา้ ง และ วัสดุกลับมาใชซ้ ้ำ

อย่าง ดา้ นยาวเปน็ การ ๖. ตัดสนิ ใจเลือกวิธี
สร้างสรรค
์ ถ่ายทอดความคดิ การแก้ปัญหาหรือ
๓. มีการจัดการ หรอื จนิ ตนาการ
ความต้องการ

สงิ่ ของ
๓. การเลือกใช้ ๗. ออกแบบของเลน่
เคร่ืองใช

สิ่งของเคร่ืองใช้ หรือของใชโ้ ดยใช้
ด้วยการนำ อยา่ งสร้างสรรค์ วัสดทุ สี่ ามารถนำ
กลบั มาใชซ้ ำ้
เป็นการเลอื ก กลบั มาใช้ซำ้ แล้ว
สิ่งของเคร่ืองใช

ถา่ ยทอดความคดิ
ที่เปน็ มติ รกับ
เปน็ ภาพร่าง ๒ มติ ิ




40 แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพ่ือพฒั นาทักษะการคิด ระดับประถมศึกษา


กลุ่มสาระการเรียนรกู้ ารงานอาชีพและเทคโนโลยี

ตวั ชี้วดั
ความคดิ
สาระ
ทกั ษะการคดิ
ชน้ิ งาน/
แนวการจดั

รวบยอด
การเรยี นร
ู้ ภาระงาน
กิจกรรมการเรียนร
ู้
๘. สรา้ งของเลน่
ชวี ิต สังคม
หรือของใช้ตาม


ส่งิ แวดล้อม
ทีไ่ ดอ้ อกแบบไว้

๔. การนำสิ่งของ ๙. ประเมินวา่ ได

เครอื่ งใช้กลับมา
ของเล่น หรือของใช้
ใชซ้ ้ำเปน็ ส่วนหน่งึ
จากสง่ิ ของทีส่ ามารถ
ของเทคโนโลยี นำกลับมาใชซ้ ้ำ

สะอาด
หรอื ไม่

๑๐. ประเมนิ วา่

ของเลน่ หรอื ของใช้
นัน้ ทำงานได้ตาม

ความตอ้ งการหรือไม




แนวทางการจดั กจิ กรรมการเรียนรูเ้ พ่อื พัฒนาทกั ษะการคดิ ระดับประถมศกึ ษา
41

กลุ่มสาระการเรียนรกู้ ารงานอาชพี และเทคโนโลย


Click to View FlipBook Version