ชุดที่ 2_กำเนิดของชีวิต

ฉบับนักเรียน

ชุดกิจกรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรียนร7ู้ ขนั้ (7E) ร่วมกบั ห้องเรยี นกลบั ดา้ น

เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ

รายวชิ าชวี วทิ ยาเพม่ิ เตมิ 6 (ว 33290) ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 6

ชอื่ —สกุล.............................................ช้ัน..........เลขที.่ ....

จัดทาโดย นางสาวสาแลฮะ ดซี ะเอะ๊
ตาแหนง่ ครู วทิ ยฐานะ ครูชานาญการ
โรงเรยี นคณะราษฎรบารุง จงั หวัดยะลา
สานักงานเขตพื้นทกี่ ารศึกษามธั ยมศึกษายะลา

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวฏั จักรการเรียนรู้ 7 ขน้ั (7E) ร่วมกับห้องเรยี นกลบั ดา้ น ก
เรอื่ ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว 33290) ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 6

คำนำ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจักรการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับ
ห้องเรียนกลับด้าน เรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววิทยาเพิ่มเติม 6
(ว 33290) ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 เป็นการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning)
ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผู้เรียนสามารถศึกษาค้นคว้าได้ด้วยตนเอง โดยชุดกิจกรรม
การเรียนรูแ้ ตล่ ะชุดประกอบด้วย กิจกรรมเรยี นรู้นอกห้องเรียน และกิจกรรมเรียนรู้
ในชั้นเรยี น ทั้งนีเ้ พื่อใหผ้ ู้เรียนนำชุดกิจกรรมการเรียนรู้ไปดำเนนิ การกจิ กรรมตา่ ง ๆ
ไดส้ ะดวกและมีประสิทธภิ าพตรงตามจดุ มงุ่ หมายของการสร้างชุดกิจกรรมการเรียนรู้
ประกอบดว้ ย 8 ชดุ ได้แก่ ความสำคญั ของความหลากหลายทางชีวภาพ กำเนิดของ
ส่งิ มชี วี ติ อาณาจักรมอเนอรา (Monera) อาณาจักรโพรทิสตา (Protista) อาณาจักร
พชื (Plante) อาณาจักรฟังไจ (Fungi) อาณาจักรสตั ว์ (Animalia) อนกุ รมวธิ าน

ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ตามวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับห้องเรียน
กลับด้าน เรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววิทยาเพิ่มเติม 6 (ว 33290)
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 ชุดที่ 2 เรื่องกำเนิดของสิ่งมีชีวิต ประกอบด้วย คำแนะนำ
สำหรับนักเรียน แผนผังขั้นตอนการใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ กิจกรรมเรียนรู้นอก
หอ้ งเรยี น : ก่อนเข้าชน้ั เรียน กิจกรรมเรยี นรู้ในชั้นเรยี น กจิ กรรมนอกหอ้ งเรยี น : หลัง
เข้าชั้นเรียน และแบบบันทึกคะแนน สามารถนำไปเรียนรู้ได้อย่างสะดวกและมี
ประสทิ ธิภาพ

ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าชุดกิจกรรมการเรียนรู้นี้ จะเป็นประโยชน์ต่อ
การเรียนของนักเรียน และผู้ที่สนใจ เพื่อใช้ในการพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน
ต่อไป

สาแลฮะ ดซี ะเอ๊ะ

ชดุ ท่ี 2 เรอ่ื งกำเนิดของสงิ่ มีชวี ิต

ชุดกิจกรรมการเรียนร้ตู ามแบบวฏั จักรการเรียนรู้ 7 ข้ัน (7E) รว่ มกับห้องเรยี นกลับดา้ น ข
เรื่อง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชวี วิทยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว 33290) ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 6

สารบญั

เรอ่ื ง หน้า

คำนำ ก
สารบญั ข
คำแนะนำสำหรับนกั เรียน ค
ผังมโนทศั น์ จ
แผนผงั ข้นั ตอนการใช้ชดุ กิจกรรมการเรียนรู้ ฉ
สาระ ผลการเรยี นรู้และจดุ ประสงค์ ช
กิจกรรมเรยี นรู้นอกห้องเรียน : ก่อนเขา้ ชั้นเรียน 1
2
- แบบทดสอบก่อนเรยี น 5
- ใบความรู้ 16
- กจิ กรรมสบื คน้ ขอ้ มูล 20
กจิ กรรมเรยี นรใู้ นห้องเรยี น : เขา้ ช้นั เรยี น 21
- กิจกรรเกมบอรด์ กำเนิดของเซลล์ 23
- แบบบนั ทกึ กิจกรรม 24
- แบบทดสอบหลงั เรยี น
27
กิจกรรมนอกหอ้ งเรยี น : หลงั เขา้ ช้นั เรียน 28
- กิจกรรมปฏทิ ินกาลเวลาของส่งิ มีชีวติ “timeline of life” 29
31
แบบบนั ทึกคะแนน
บรรณานุกรม

ชดุ ท่ี 2 เรอ่ื งกำเนิดของสิ่งมชี วี ติ

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลับดา้ น ค
เรื่อง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชวี วทิ ยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว 33290) ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีที่ 6

คำแนะนำสำหรบั นกั เรียน

การใช้ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจักรการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับ
ห้องเรียนกลับด้าน เรื่องความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววิทยา 6 (ว33290) ช้ัน
มัธยมศึกษาปีที่ 6 ชุดที่ 1 เรื่องความสำคัญของความหลากหลายทางชีววิทยา จำนวน 3
ชั่วโมง โดยแบง่ เป็นกจิ กรรมเรียนรู้นอกหอ้ งเรยี น จำนวน 1 ชวั่ โมง และกิจกรรมการเรยี นรู้
ในห้องเรียน จำนวน 2 ชั่วโมง นักเรียนควรเตรียมพร้อมและปฏิบัติตามคำแนะนำ
ดงั ตอ่ ไปนี้
 ขั้นเตรยี มกอ่ นใช้ชดุ กิจกรรม

1. นักเรยี นเข้ารว่ ม Facebook Groups
ของหอ้ งเรยี น ทีค่ รไู ดส้ รา้ งไว้ โดยสแกน QR code

2. ศกึ ษาข้ันตอนการใช้ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้
จุดประสงค์ ให้เข้าใจ

3. เตรียมความพร้อมของตนเองสำหรับทำกิจกรรมการเรียนรู้นอกห้องเรียนและใน
ห้องเรยี น

4. ศึกษาและปฏิบัติตามในกิจกรรมการเรียนรู้นอกห้องเรียนก่อนทุกคร้ังที่จะเข้าร่วม
กิจกรรมการเรียนรู้ในห้องเรียน และเม่ือปฏิบัติกิจกรรมนอกห้องเรยี น : หลังเข้าชั้นเรียน
ให้เรยี บรอ้ ย
 ข้ันการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนรู้

 กิจกรรมเรียนร้นู อกหอ้ งเรียน : กอ่ นเขา้ ชั้นเรียน
1. ศกึ ษาจากใบความรูแ้ ละปฏบิ ัตติ ามใบกจิ กรรมสบื คน้ ข้อมูล ดว้ ยตนเอง
2. หากมีปัญหาให้สอบถามครูผ่านการแชทของ Facebook Groups ได้

ตลอดเวลา
3. ตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเองอย่างเต็มความสามารถและ

รอบคอบ

ชุดที่ 2 เรื่องกำเนิดของส่งิ มีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวฏั จกั รการเรยี นรู้ 7 ขัน้ (7E) รว่ มกบั ห้องเรียนกลับด้าน ง
เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชีววิทยาเพม่ิ เตมิ 6 (ว 33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

 กจิ กรรมเรียนรใู้ นหอ้ งเรียน : เข้าชัน้ เรียน
1. ศกึ ษาภาระงานให้เข้าใจ และปฏบิ ตั ติ ามลำดบั ขั้นตอน
2. ปฏิบตั กิ จิ กรรมอย่างต้งั ใจและมสี ว่ นรว่ มทกุ กจิ กรรม
3. มีวนิ ยั และสมาธิในการทำกจิ กรรม
4. มีความสามัคคี มีน้ำใจ ภาคภูมิใจในผลงานของกลุ่ม และไม่เอาเปรียบ

เพือ่ นรว่ มกลุ่ม
 กจิ กรรมเรยี นรู้นอกหอ้ งเรยี น : หลังเข้าช้นั เรยี น
1. ศึกษาภาระงานให้เขา้ ใจ และปฏิบัติกจิ กรรมใหค้ รบถ้วน
2. มีส่วนร่วมในทุกกิจกรรม มีความสามัคคี มีน้ำใจ และไม่เอาเปรียบ

เพือ่ นรว่ มกลุ่ม

 ขน้ั หลังการใชช้ ดุ กจิ กรรมการเรียนรู้
รวบรวมผลงานที่ได้จากการปฏบิ ัติกจิ กรรมส่งครู เพื่อประเมินผลการเรยี นรู้

QR code
สำหรับชุดกิจกรรมเรยี นรู้

ชดุ ท่ี 2 เรอื่ งกำเนดิ ของสง่ิ มีชวี ติ

ชุดกิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวัฏจักรการเรยี นรู้ 7 ขั้น (7E) รว่ มกบั ห้องเรยี นกลับด้าน จ
เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววทิ ยาเพิ่มเติม 6 (ว 33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6

หน่วยการเรียนท่ี 1 เร่ือง ความหลากหลายทางชีวภาพ

ชุดท่ี 2 เรอ่ื งกำเนิดของสงิ่ มชี วี ิต

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขัน้ (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลับด้าน ฉ
เร่ือง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชวี วิทยาเพิ่มเตมิ 6 (ว 33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6

แผนผังขนั้ ตอนการใช้ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้

ชุดท่ี 2 เรื่องกำเนิดของสิ่งมชี วี ิต

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลบั ด้าน ช
เรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชวี วทิ ยาเพม่ิ เตมิ 6 (ว 33290) ช้ันมัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

สาระ ผลการเรยี นรู้ และจดุ ประสงค์การเรยี นรู้
ชดุ ท่ี 2 เรื่องกำเนดิ ของสงิ่ มชี ีวติ

 สาระวทิ ยาศาสตร์เพ่ิมเติม
สาระชีววิทยา
สาระที่ 2 เข้าใจการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การถ่ายทอดยีนบนโครโมโซม

สมบัติและหน้าท่ีของสารพันธกุ รรม การเกดิ มิวเทชนั เทคโนโลยีทางดเี อน็ เอ หลกั ฐานข้อมูล
และแนวคดิ เกีย่ วกบั ววิ ัฒนาการของสง่ิ มีชวี ิต ภาวะสมดลุ ของฮาร์ดี - ไวน์เบิร์ก การเกิดสปี
ชีส์ใหม่ ความหลากหลายทางชีวภาพ กำเนิดของสิ่งมีชีวิต ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต
และอนุกรมวิธาน รวมทัง้ นำความรไู้ ปใช้ประโยชน์
 ผลการเรยี นรู้

อธิบายการเกิดเซลลเ์ ร่มิ แรกของสิ่งมีชีวิตและววิ ัฒนาการของสง่ิ มชี วี ติ เซลลเ์ ดยี ว

 จุดประสงค์การเรียนรู้
1. ด้านพทุ ธพิ สิ ัย (K)
1.1 อธิบายการเกดิ ของเซลล์เรมิ่ แรกของสิ่งมีชีวิต (K2)
1.2 อภิปรายวิวัฒนาการของเซลลโ์ พรคารโิ อตและเซลลย์ ูคาริโอต (K2)
2. ด้านทกั ษะพิสยั (P)
2.1 สบื คน้ ขอ้ มูลและลงความเห็นจากการอภปิ รายร่วมกนั (P3)
2.2 มกี ระบวนการทำงานเปน็ กล่มุ (P3)
3. ด้านจติ พสิ ยั (A)
มีวนิ ยั ซ่ือสัตย์ ใฝ่หาความรู้ และมุ่งม่นั ในการทำงาน (K2)

ชุดที่ 2 เรอื่ งกำเนดิ ของสง่ิ มชี วี ิต

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขนั้ (7E) รว่ มกบั หอ้ งเรยี นกลบั ดา้ น 1
เร่อื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพิ่มเตมิ 6 (ว33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

:

คำชแ้ี จง : นกั เรียนศกึ ษาด้วยตนเองนอกหอ้ งเรียนและปฏบิ ัติดงั ตอ่ ไปนี้
1. นกั เรยี น สแกน QR Code เพ่อื ทำแบบทดสอบก่อนเรียน

2. นักเรียนศกึ ษาเน้อื หาจากใบความรู้
2.1 ใบความรู้ที่ 2.1 แนวคิดการกำเนดิ ของสง่ิ มีชีวติ
2.2 ใบความรู้ที่ 2.2 การกำเนิดของชีวติ
2.3 ใบความรู้ท่ี 2.3 การกำเนิด Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell
2.4 ใบความรู้ที่ 2.4 เปรยี บเทยี บ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell
2.5 ใบความรู้ที่ 2.5 ตารางธรณีกาล

3. นกั เรยี นจดั ทำใบกจิ กรรมสืบค้นขอ้ มลู ที่ 2.1 อะไรเกิดก่อน

ชุดท่ี 2 เรอื่ งกำเนิดของสิ่งมีชวี ติ

ชุดกจิ กรรมการเรียนรตู้ ามแบบวฏั จกั รการเรียนรู้ 7 ขน้ั (7E) ร่วมกบั ห้องเรยี นกลบั ดา้ น 2
เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพิม่ เตมิ 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 6

Pre – test)

คำชี้แจง : นักเรียนพจิ ารณาเลือกคำตอบที่ถูกทีส่ ุด และทำเคร่อื งหมาย (X) ลงใน
กระดาษคำตอบ

1. การทดลองของ Louis Pasteur สนบั สนนุ แนวคิดของกำเนดิ ของชวี ติ แนวคิดใด

ก. Cosmozonic Theory ข. Spontaneous Generation

ค. Biogenesis ง. Special Creation

2. ในชว่ งทม่ี สี ิ่งมชี วี ิตแรกเร่ิมเกิดข้ึน สภาพบรรยากาศของโลกมลี ักษณะเป็นอยา่ งไร
ก. มแี ก๊สแอมโมเนยี คาร์บอนไดออกไซด์ และออกซเิ จนอย่มู ากมาย
ข. มีแก๊สออกซิเจน และคารบ์ อนไดออกไซด์ และสารกมั มนั ตรังสเี ล็กนอ้ ย
ค. มสี ารกัมมันตรังสี และแก๊สแอมโมเนียเท่านั้น
ง. มฟี ้าแลบฟา้ ผ่า สารกมั มันตรงั สี และแก๊สมีเทน

3. สิง่ มชี ีวิตกลุม่ แรกทีพ่ บหลักฐานในช้ันหนิ เรียกว่าอะไร

ก. Stromatolite ข. Bacteria

ค. Eukaryote ง. Virus

4. จงเรียงลำดบั กระบวนการววิ ัฒนาการทางเคมี

1. สังเคราะห์ Protein และ Nucleic acid

2. สังเคราะห์สารอนิ ทรียจ์ ากอะตอมธาตุในบรรยายกาศ

3. เกดิ Protobionts

4. มีการเพ่มิ จำนวน

ก. 1 2 3 4 ข. 2 3 4 1

ค. 3 4 1 2 ง. 4 1 2 3

5. โครงสร้างใดของ cell ท่เี กิดขึ้นลำดับแรก ในกระบวนการววิ ฒั นาการทางเคมี

ก.Nucleus ข. Cell wall

ค.Mitochondria ง. Cell membrane

ชุดท่ี 2 เร่อื งกำเนดิ ของสง่ิ มชี วี ติ

ชุดกิจกรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขนั้ (7E) รว่ มกับหอ้ งเรียนกลับด้าน 3
เร่ือง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชีววทิ ยาเพิม่ เติม 6 (ว33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

6. ขอ้ ใดไมใ่ ช่ลักษณะ Prokaryotic cell ข. มี Nucleus membrane
ก. พบ Nucleoid ง. พบ Cell wall
ค. มี Ribosome ขนาด 80s

7. เพราะเหตุใด Mitochondria จงึ เปน็ ส่งิ มชี ีวิตพวก Prokaryote ที่มาอาศยั อยู่ในส่ิงมีชวี ิตพวก

Prokaryote

ก. มี DNA เป็นของตนเอง ข. มีเยือ่ หุม้ ชน้ั เดียว

ค. เพ่ิมจำนวนตัวเองไมไ่ ด้ ง. มีหน้าทีส่ ำคญั

8. ขอ้ ใดกล่าวถกู ตอ้ ง
ก. Cell เริม่ แรกคือ Eukaryotic cell
ข. Cell จะสรา้ ง Nucleus กอ่ น
ค. Eukaryotic cell วิวฒั นาการจาก Prokaryote
ง. Prokaryote กำเนิดแรกๆ เปน็ กลมุ่ ท่ตี อ้ งการ Oxygen ในการดำรงชวี ิต

9. สารชนิดใดที่ S. Miller ค้นพบ ข. Protein
ก. Carbon dioxide ง. Fatty acid
ค. Ammonia

10. Ribozyme คืออะไร ข. สารพันธุกรรม
ก. Enzyme ง. กระบวนการสรา้ ง Enzyme
ค. กระบวนการสร้างสารพนั ธกุ รรม

ชดุ ที่ 2 เร่ืองกำเนิดของสิ่งมีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกบั หอ้ งเรียนกลับด้าน 4
เร่อื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพ่มิ เตมิ 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศกึ ษาปีที่ 6

กระดาษคำตอบ ช่ือ ....................................................................
แบบทดสอบก่อนเรยี น ช้นั .............เลขท่ี ................

ชดุ ที่ 2 เรือ่ งกำเนิดของสิ่งมีชวี ติ

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรตู้ ามแบบวฏั จกั รการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) รว่ มกับห้องเรยี นกลับด้าน 5
เร่อื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 6

ประกอบด้วย
ใบความรู้ที่ 2.1 เร่อื ง แนวคิดการกำเนิดของสิ่งมชี ีวิต
ใบความรู้ที่ 2.2 เรื่อง การกำเนิดของชวี ิต
ใบความรทู้ ่ี 2.3 เร่ือง การกำเนดิ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell
ใบความรู้ที่ 2.4 เรอ่ื ง เปรยี บเทยี บ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell
ใบความรู้ท่ี 2.5 เรื่อง ตารางธรณกี าล

QR code
สำหรบั ชุดกิจกรรมเรียนรู้

ชดุ ท่ี 2 เรอ่ื งกำเนดิ ของสงิ่ มชี ีวติ

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวฏั จกั รการเรียนรู้ 7 ขนั้ (7E) รว่ มกับหอ้ งเรียนกลับดา้ น 6
เรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววิทยาเพมิ่ เตมิ 6 (ว33290) ชน้ั มัธยมศึกษาปที ี่ 6

แนวคดิ การกำเนิดของสิง่ มีชีวติ

นกั วิทยาศาสตร์ไดเ้ สนอแนวคดิ การกำเนิดของสง่ิ มีชวี ิตท่ไี ดร้ ับการยอมรับนับจากอดีต
มีทั้งหมด 5 แนวคดิ ดงั ต่อไปน้ี

1. ส่งิ มีชวี ติ เกดิ จากอำนาจนอกเหนือธรรมชาติ (Special Creation)
เปน็ ความเชือ่ ในสมัยอดีต ว่าสง่ิ มชี ีวติ ในโลกเกดิ จากการบนั ดาลของผ้สู ร้าง

2. ส่งิ มชี วี ิตเกิดจากสปอร์ของโลกอ่ืน (Cosmozonic Theory)
ในปี 1865 ริช (Richer) ได้เสนอว่ามีสปอร์ของสิ่งมีชีวิตปลิวมาตกในโลกหรือมา

พร้อมอุกกาบาตที่ตกบนโลก ซึ่งทฤษฎีนี้มีการแย้งว่าไม่มีสิ่งมีชีวิตใดที่จะอยู่รอดได้ในสภาวะ
บรรยากาศนอกโลกได้

3. สิ่งมีชีวติ เกดิ จากสงิ่ ไมม่ ีชวี ติ (Spontaneous Generation)
แนวคิดนี้เชื่อว่าสิ่งมีชีวิตเกิดจากสิ่งไมม่ ีชีวิต เช่น หนอนเกิดจากเนื้อเน่า ปลาเกิด

จากโคลนหรือเลน จุลนิ ทรยี เ์ กิดจากน้ำซปุ ความเชือ่ ดงั กล่าวไดร้ บั การสนบั สนุนจากการทดลอง
ของ จอหน์ นิดแฮม (John Nidham) โดยสรปุ ว่าชีวิตเกดิ จาก “Life force”

ก. ข.
ภาพที่ 2.1 ก. John Nidham ข.การทดลองของ John Needham
ท่มี า : (ก) https://courses.lumenlearning.com/microbiology/chapter/spontaneous-
generation/

(ข) https://www.slideshare.net/petruccis/1-2-how-scientists-work

ชุดที่ 2 เรอ่ื งกำเนดิ ของสิ่งมชี วี ิต

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวฏั จักรการเรียนรู้ 7 ขัน้ (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลบั ดา้ น 7
เรื่อง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพิม่ เติม 6 (ว33290) ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 6

4. สิ่งมชี วี ิตเกิดจากส่ิงมีชีวติ (Biogenesis)
แนวความคิดนเ้ี ชอื่ วา่ ส่งิ มีชีวติ เกิดจากสงิ่ มีชีวติ ทม่ี ีอย่เู ดมิ เท่านั้น เชน่ ในการทดลอง

ของฟรานซิสโก เรดี (Francisco Redi) ไดท้ ดลองเอาปลาตายใส่ขวดโหล 3 ขวด ขวดท่ีหน่ึงเปิด
ฝาทิ้งไว ขวดที่ 2 ปิดด้วยผ้าขาว ขวดที่ 3 ปิดด้วยหนังสัตว์ เรดีพบว่าหนอนเกิดขึ้นได้เฉพาะ
ขวดโหลทเ่ี ปิดฝาทิ้งไว้เนอื่ ง จากมีแมลงวันไปเกาะและวางไข่ในขวดโหลน้ันได้ ส่วนขวดโหลท่ีปิด
ฝาทงั้ สองใบไมม่ ีหนอนเลย เขาเรียกหนอนน้นั ว่า แมกกอตส์ (Maggots)

ก. ข.

ภาพที่ 2.2 ก. Francisco Redi ข. การทดลองของ Redi

ทม่ี า : (ก) https://il.mahidol.ac.th/e-media/ap-biology2/chapter6/origin2.htm

(ข) https://www.pinterest.es/pin/718464946781962880/

ปี ค.ศ.1860 หลุยส์ ปาสเตอร์ (Louis Pasteur) ได้พิสูจน์ว่าสิ่งมีชีวิตเกิดจาก
สิ่งไม่มีชีวิตไม่ได้และมีจุลินทรีย์ปะปนอยู่ทั่วไปในอากาศ จนเป็นแนวทางในการเก็บรักษานม
เครือ่ งดื่ม โดยการฆ่าเช้ือจลุ นิ ทรีย์ได้ดว้ ยการพาสเจอรไ์ รส์ (Pasteurization)

ภาพท่ี 2.3 Louis Pasteur กับการทดลองของเขา
ทม่ี า : https://microbenotes.com/louis-pasteur-and-his-contributions/

ชดุ ท่ี 2 เรื่องกำเนดิ ของสิง่ มชี วี ติ

ชดุ กิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลับด้าน 8
เรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว33290) ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 6

5. ส่ิงมีชีวิตเกดิ จากวิวัฒนาการทางเคมี (The chemical evolution Theory)
- ในปี ค.ศ.1924 โอปารนิ และฮอลเดล (A.I Oparin and J.B.S.Haldane) ไดเ้ สนอ

แนวความคิดว่า บรรยากาศของโลกดึกดำบรรพ์ ประกอบด้วยก๊าซหลายชนิด เช่น มีเทน
แอมโมเนีย ไนโตรเจน ไอน้ำ เป็นต้น แต่ไม่พบออกซิเจนอิสระ มีพลังงานจากดวงอาทิตย์ เช่น
รังสอี ัลตราไวโอเลต รงั สคี อสมิก และพลังงานจากการสลายสารกัมมนั ตรังสบี นโลก ทำให้เกดิ ด้วย
ฟ้าแลบฟ้าผ่า ส่งผลทำให้ให้แก๊สเหล่านั้นเกิดปฏิกิริยาเคมีรวมกันเป็นสารอินทรีย์ เมื่อมีฝนตก
สารอินทรีย์เหล่านนั้ ได้ละลายลงในทะเล สารอนิ ทรยี ์หลายโมเลกุลจะรวมตัวใหญ่ขึ้นเรื่อย ๆ จน
เกดิ เปน็ ส่ิงมีชีวิตขึน้ โดยบังเอิญ

ก. ข.
ภาพที่ 2.4 ก. แผนภาพแนวคดิ ของ Oparin และ Haldane

ข. การทดลองของ Miller และ Urey
ที่มา : (ก) https://scihseb.blogspot.com/2016/09/biochemical-theory-or-oparin-
haldane.html (ข) https://evolutionmyths.wordpress.com/2008/11/18/millers-
experiment/

- การทดลองของมิลเลอร์ และเออเรย์ (S. Miller and H. Urey) ได้ทำสร้างเคร่ืองมือ
เป็นภาชนะบรรจกุ ๊าซชนิดต่าง ๆ (CH4 H2 NH3และไอนำ้ ) เพอ่ื เปน็ การจำลองบรรยากาศของโลก
ดึกดำบรรพ์ ให้หมุนเวียนผ่านน้ำเดือดและไอน้ำแล้ว ปล่อยไฟฟ้าแรงสูงเข้าไปในภาชนะน้ัน
พบว่ามีกรดอะมิโนและสารอินทรีย์ที่เป็น Organic monomer หลายชนิดที่เกิดขึ้น ต่อมาได้มี
การทดลองโดยใชแ้ หล่งพลงั งานตา่ ง ๆ กันไป ปรากฏวา่ ได้ผลคลา้ ยคลึงกนั

ชุดท่ี 2 เรอ่ื งกำเนดิ ของสง่ิ มชี วี ติ

ชุดกจิ กรรมการเรยี นร้ตู ามแบบวฏั จกั รการเรียนรู้ 7 ขัน้ (7E) รว่ มกับห้องเรียนกลับด้าน 9
เร่ือง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพมิ่ เตมิ 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

การกำเนิดของชีวิต

ส่งิ มีชวี ิตกลมุ่ แรกทเี่ กิดขน้ึ บนโลกนี้เป็น Cyanobacteria เนื่องจากพบในช้นั หินท่ีเรียกว่า
stromatolite ซึง่ เป็นหนิ ตะกอนมลี ักษณะทับถมกนั เป็นช้ัน ๆ มอี ายปุ ระมาณ 3.5 พนั ล้านปี จา
ด้วยแนวคิดของ Oparin และ Haldane กับการทดลอง Miller และ Urey นกั วิทยาศาสตร์จงึ ได้
เสนอแนวคดิ วา่ ส่งิ มีชีวิตแรกเร่ิมมีจุดเริ่มตน้ มาจากการรวมตวั ของสารเคมี เรียกว่า กระบวนการ
ววิ ัฒนาการทางเคมี (chemical evolution) ประกอบด้วย 4 ข้ันตอน ได้แก่

1. การสังเคราะห์สารอนิ ทรยี ์ท่ีมโี มเลกลุ ขนาดเลก็ จากสารอนินทรีย์
2. การเชื่อมตอ่ กนั ของสารอินทรีย์โมเลกุลขนาดเลก็ เปน็ สารอินทรยี โ์ มเลกลุ ขนาดใหญ่
3. การหอ่ หุ้มสารอินทรยี โ์ มเลกลุ ขนาดใหญก่ ลายเปน็ โปรโทเซลล์
4. การกำเนดิ โมเลกุลท่ีสามารถจำลองตวั เองได้

ภาพที่ 2.5 สภาพบรรยากาศของโลกในยุคเร่ิมต้น
ท่มี า : https://mooswu.wixsite.com/tevika3/services2-c1i1m

1. การสังเคราะห์สารอนิ ทรีย์ท่ีมโี มเลกุลขนาดเลก็ จากสารอนินทรีย์
การสังเคราะห์สารอนิ ทรยี ห์ น่วยยอ่ ยจากโมเลกลุ สารอนนิ ทรยี ์จากอะตอมของธาตุท่ีมีอยู่

ในบรรยากาศของโลกยคุ เรม่ิ ตน้ เชน่ ไอน้ำ (H20) แก๊สแอมโมเนีย (NH3) แก๊สมีเทน หลังจากนัน้ อ
นนิ ทรียสารรวมตัวเปน็ โมเลกุล อินทรยี สาร เชน่ กรดอะมโิ น กรดไขมัน นำ้ ตาล

ชุดที่ 2 เรอื่ งกำเนดิ ของส่งิ มีชวี ิต

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ข้ัน (7E) ร่วมกับหอ้ งเรียนกลับด้าน 10
เรอื่ ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชีววทิ ยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว33290) ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 6

2. การเช่ือมตอ่ กันของสารอินทรีย์โมเลกลุ ขนาดเล็กเปน็ สารอนิ ทรีย์โมเลกลุ ขนาดใหญ่
จอห์น ซัทเธอร์แลนด์ (John Sutherland) และคณะ สามารถสังเคราะห์ Polymer ของ

RNA ทไี่ ด้จากหยดสารละลายกรดอะมิโน หรือ Nucleotide ของ RNA ลงบนทราย ดนิ หรือหิน
ร้อน พบว่าจะได้ Polymer ของกรดอะมิโนและ RNA ที่เกิดขึ้นได้เองโดยไม่ต้องใช้ enzyme
หรอื Ribosome
3. การห่อหมุ้ สารอนิ ทรยี ์โมเลกลุ ขนาดใหญก่ ลายเป็น Protocell

ซดิ นยี ์ ฟอกซ์ (Sidney Fox) พบว่าสารอนิ ทรีย์โมเลกุลใหญ่ชนิดต่าง ๆ ท่เี กดิ ขนึ้ มีการรวมตัว
กันโดยมชี ั้นของ Lipid ล้อมรอบ ทำให้โมเลกุลสารอินทรีย์ถูกแยกออกจากสิ่งแวดล้อมภายนอก
มีลักษณะคล้าย Phospholipid bilayer เกิดเป็นโครงสร้างเรยี กว่า Vesicle หนา้ ท่ีแบ่งขอบเขต
ระหว่างภายในอนุภาคกับสภาพแวดล้อมภายนอก เพื่อควบคุมการแลกเปลี่ยนสารระหว่าง
ภายนอกกับภายในอนภุ าค เรียกว่า โปรตีนอยด์ (Proteinoid) ซึ่งต่อมาจะพัฒนาไปเป็นโปรโท
เซลล์ (Protocell) เป็นอนุภาคทรงกลมท่ีเกิดจากการที่ Proteinoid ไดร้ ับความร้อนและการนำ
น้ำออกไป นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่า Protocell ถือเป็นโครงสร้างเริ่มต้นของ Cell และจะเกิด
กระบวนการคัดเลือก Protocell ท่ีเหมาะสมต่อไป

ภาพที่ 2.6 Proteinoid จากการทดลองของ Fox
ท่ีมา : https://www.scimath.org/lesson-biology/item/7049-descent-with-modification
4. การกำเนดิ โมเลกลุ ท่สี ามารถจำลองตวั เองได้

ในปี พ.ศ.2523 นักวิทยาศาสตร์ได้คน้ พบไรโบไซม์ (ribozyme) ซึง่ เปน็ RNA รูปแบบหนึ่งทำ
หน้าที่คล้าย enzyme ที่เป็นโปรตีนในการจำลองตัวเองโดยไม่ต้องอาศัยเอนไซม์ใด ๆ จึงทำให้
นักวทิ ยาศาสตร์มั่นใจว่า Cell เริ่มตน้ นนั้ เกิดโมเลกุลของ RNA ที่เปน็ ได้ท้งั แม่แบบและทำหน้าท่ี
เสมือนเปน็ enzyme ได้อย่ภู ายใน Protocell และเกิดการจำลองตัวเองขน้ึ และอาจมี RNA บาง
สายทีส่ ร้างแมแ่ บบในการจำลอง DNA ได้

ชุดที่ 2 เร่ืองกำเนดิ ของส่งิ มีชวี ติ

ชดุ กิจกรรมการเรียนร้ตู ามแบบวัฏจักรการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) ร่วมกบั ห้องเรียนกลบั ด้าน 11
เร่ือง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพ่ิมเติม 6 (ว33290) ชนั้ มัธยมศึกษาปีที่ 6

กำเนดิ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell

จากแนวความคดิ ของนักวทิ ยาศาสตร์เก่ียวกับกำเนิดของสงิ่ มีชวี ิต ซ่งึ เป็นท่ียอมรับมาก
ที่สุดในปัจจุบันก็คือ สิ่งมีชีวิตกำเนิดมาจากวิวัฒนาการของสารเคมี โดย Cell เริ่มต้นเกิดจาก
โปรตีนที่ได้รับความร้อนแล้วรวมตัวกันกลายเป็น Protocell โดยสิ่งมีชีวิตแรกเริ่มจะเป็น
Prokaryotic cell

กระบวนการวิวัฒนาการของ Prokaryote นั้น ในตอนแรกเริ่มนั้นจะเป็นกลุ่มท่ี
ดำรงชีวิตแบบ Heterotroph โดยที่จะได้รับสารอาหารจากอินทรีย์สารในทะเล ส่วนกลุ่ม
Anaerobic Photosynthesis จะใช้พลังงานจากแสงและไฮโดรเจนซัลไฟด์ ต่อมาพบสาหร่าย
สเี ขยี วแกมน้ำเงนิ (Cyanobacteria) เปน็ Prokaryote ในยคุ แรกเร่ิม มีอายุประมาณ 3,500 ลา้ น
ปี ดำรงชีวิตแบบ Autotroph สามารถสังเคราะห์แสงและปล่อยก๊าซ Oxygen ออกมาสู่
บรรยากาศทำให้โลกมีปริมาณก๊าซ Oxygen เพิ่มขึ้น ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อม
ของสงิ่ มีชวี ติ ได้ในทส่ี ดุ

เมื่อโลกมีปรมิ าณก๊าซออกซเิ จนเพมิ่ มากข้ึนทำให้ Prokaryotic cell มีการวิวัฒนาการ
มาเปน็ Eukaryotic cell โดยการท่ี Cell membrane ของ Prokaryote เจรญิ เข้ามาห่อหุ้มส่วน
ของสารพนั ธกุ รรมจนเกดิ เปน็ Nucleus และมี Organelles ทีม่ ีเยอ่ื หมุ้ เกดิ ขน้ึ

ภาพท่ี 2.7 วิวัฒนาการของ Eukaryotic cell
ท่มี า : https://www.scimath.org/lesson-biology/item/7049-descent-with-modification

ชุดที่ 2 เรือ่ งกำเนดิ ของสงิ่ มชี ีวิต

ชุดกิจกรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวฏั จักรการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกบั หอ้ งเรียนกลบั ด้าน 12
เร่อื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพ่มิ เตมิ 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 6

Mitochondria และ Chloroplast เป็น Organelles ที่มีเยื่อหุ้ม ซึ่งนักวิทยาศาสตร์
เชอื่ วา่ เป็น Prokaryote ที่อาศยั อยู่ภายใน Eukaryote และมีวิวัฒนาการร่วมกันมายาวนาน ตาม
ทฤษฎี Endosymbiosis

หลักฐานท่สี นบั สนุนแนวคิดไดก้ ล่าว มี 3 ประการ คือ
1. Mitochondria และ Chloroplast มี DNA เปน็ ของตวั เอง
2. Mitochondria และ Chloroplast มีเยื่อหุ้มสองชั้นซึ่งค่อนข้างจะแตกต่างจาก
Organelles อื่นๆ ซึ่งมีเยื่อหุ้มเพียงชั้นเดียว โดยนักวิทยาศาสตร์วิเคราะห์ว่า เยื่อหุ้มชั้นนอก
เปรียบเหมือนผนังเซลล์ ของเซลล์พวกโพรคาริโอต ส่วนเยื่อหุ้มชั้นในเปรียบเสมือน
Cell membrane น้นั เอง
3. Mitochondria และ Chloroplast สามารถเพ่มิ จำนวนตวั เองได้

Scan

ชดุ ที่ 2 เรอ่ื งกำเนิดของสิง่ มีชีวิต

ชุดกิจกรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับหอ้ งเรยี นกลับดา้ น 13
เร่ือง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชวี วิทยาเพม่ิ เติม 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ี่ 6

เปรยี บเทียบ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell

ความแตกต่างของ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell

ส่วนประกอบของเซลล์ เซลลโ์ พรคาริโอต เซลลย์ ูคาริโอต
10-100 ไมโครเมตร
1. ขนาดเซลล์ 1-10 ไมโครเมตร
เรียก “Nucleus”
(ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง) มี
เป็นแทง่ ประกอบดว้ ย DNA
2. Nuclear body เรียก “Nucleoid” และ Histone
>1
3. Nuclear membrane ไม่มี มี
Mitosis และ Meiosis
4. Chromosome เป็นวงกลมประกอบด้วย DNA Phospholipid bilayer ท่มี ี
Carbohydrate และ steroid
และโปรตนี ทคี่ ล้าย histone 80 S (60 S และ 40 S)
มี
5. จำนวน Chromosome 1 เกดิ ทีค่ ลอโรพลาสต์
Cellulose หรอื Chitin
6. Nucleolus ไมม่ ี

7. การแบง่ เซลล์ แบง่ ตวั แบบ binary fission

8. Cell membrane Phospholipid bilayer ทไี่ ม่มี
9. Ribosome Carbohydrate และ steroid
70 S (50 S และ 30 S)

10. Organelle ท่ีมเี ยื่อห้มุ ไมม่ ี

11. การสงั เคราะหแ์ สง เกิดท่ีเย่อื หุ้มเซลล์

12. Cell wall Peptidoglycan

ตวั อย่างของส่งิ มีชีวิตท่ีเปน็ Prokaryotic cell เช่น Bacteria Archaebacteria
Cyanobacteria ส่วนสงิ่ มีชีวิตที่เป็น Eukaryotic cell เช่น Protist สัตว์ พืช เหด็ รา เป็นตน้

ชดุ ที่ 2 เร่อื งกำเนดิ ของส่งิ มีชวี ติ

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลบั ดา้ น 14
เรือ่ ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววทิ ยาเพ่มิ เติม 6 (ว33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

ตารางธรณีกาล

การศึกษาทางธรณีวิทยายืนยันว่าโลกมีอายุประมาณ 4500 ล้านปีและหลักฐานทาง
วิวัฒนาการชีว้ ่า สิ่งมีชีวิตเริ่มกำเนิดขึน้ ในโลกนี้ประมาณ 3,200 – 3,800 ล้านปีมาแล้ว จากซาก
ดึกดำบรรพ์ที่ฝังตัวอยู่ในชั้นหิน พบว่ามีบาง Species สูญพันธุ์ (Extinction) ไปแล้ว เนื่องจาก
การเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลันของภมู ปิ ระเทศ หรือภูมิอากาศ ทำให้ไม่สามารถปรับตัวได้ทัน ถูก
ทำลายไปท้ังหมด

นักธรณีวิทยาใช้ในการพิจารณาแบ่งช่วงเวลาของโลกออกเป็นช่วงๆ เรียกว่า ธรณีกาล
(Geologic time) โดยคำนวณจากหาได้ 2 ลักษณะ คอื

1. อายุเทยี บสัมพันธห์ รืออายเุ ปรียบเทยี บ
เปน็ การศกึ ษาจากช้ันหนิ หรือเหตกุ ารณ์ทางธรณวี ิทยาอนื่ ๆ และนำมาเปรียบเทียบ

สัมพันธ์ซงึ่ กนั และกนั กบั ดรรชนตี า่ งๆ ท่ีพบในชนั้ หนิ เชน่ หาจากซากดึกดำบรรพต์ า่ งๆ ทีพ่ บอยู่ใน
หนิ ว่าเป็นสกุลและชนิดใด เปน็ ต้น

2. อายุสมบูรณ์
การกำหนดอายุจากการวเิ คราะหแ์ ละคำนวณหาไดจ้ ากกมั มันตรังสที ี่ปะปนประกอบ

อย่ใู นหนิ หรอื ซากดึกดำบรรพห์ รอื วตั ถนุ น้ั ๆ ขึ้นอยู่กบั วิธีการและชว่ งเวลาครึง่ ชีวติ ของธาตุนัน้ ๆ
ธรณกี าลจะแบ่งเปน็ ช่วงเวลา ดงั นี้ บรมยุค (Eon) มหายุค (Era) ยุค (Period) และสมัย

(Epoch) แตช่ ว่ งเวลาจะมีเหตุการณ์ที่เก่ยี วขอ้ งกับสิง่ มชี วี ิตดงั ต่อไปน้ี

ชุดท่ี 2 เรื่องกำเนิดของส่ิงมชี วี ิต

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแบบวัฏจักรการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) ร่วมกับห้องเรยี นกลับด้าน 15
เรือ่ ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววทิ ยาเพิ่มเติม 6 (ว33290) ชน้ั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6

ตารางธรณกี าล

ท่มี า : https://www.nps.gov/subjects/geology/time-scale.htm

ชุดท่ี 2 เรอื่ งกำเนดิ ของสงิ่ มีชีวติ

ชุดกิจกรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวฏั จักรการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกับหอ้ งเรยี นกลบั ด้าน 16
เรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชวี วทิ ยาเพม่ิ เติม 6 (ว33290) ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 6

คำชี้แจง : นักเรียนทำกิจกรรมสืบค้นข้อมูลโดยศึกษาความรูจ้ ากบัตรเน้ือหา

ใบกิจกรรมสืบคน้ ขอ้ มลู ท่ี 2.1 เรอ่ื งอะไรเกดิ ก่อน

ชุดท่ี 2 เรอ่ื งกำเนิดของสงิ่ มีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวฏั จักรการเรยี นรู้ 7 ขั้น (7E) รว่ มกับหอ้ งเรียนกลับดา้ น 17
เรือ่ ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชวี วทิ ยาเพิ่มเติม 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6

เรอ่ื งอะไรเกิดก่อน

คำสง่ั : ให้นักเรียนศึกษาเก่ยี วกบั กำเนิดของชวี ิตจากใบความรู้ และตอบคำถามต่อไปน้ี

1. ทฤษฎกี ำเนดิ ของชีวิต มอี ะไรบ้าง
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2. ทฤษฎีกำเนดิ ของชีวิตทฤษฎใี ดที่นกั วิทยาศาสตรใ์ หค้ วามน่าเชอ่ื ถอื และเปน็ ไปได้มากท่ีสุด
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3. ทฤษฎี Spontaneous Generation ถูกหักล้างความนา่ เช่อื ถือโดยการทดลองอะไรและใคร
เป็นผทู้ ดลอง .................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4. การทดลองของ Louis Pasteur สง่ เสริมทฤษฎกี ำเนดิ ของชวี ิตทฤษฎีใดมากท่ีสุด
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
5. นกั วิทยาศาสตร์ทา่ นใดทเ่ี สนอแนวคดิ สภาพบรรยากาศแรกเรม่ิ ของโลก และใครเป็นผูท้ ดลอง
เพอ่ื ยนื ยันแนวคดิ ดงั กลา่ ว..............................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
6. การทดลองของ Miller ค้นพบขอ้ สรุปอะไร
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

ชดุ ท่ี 2 เรื่องกำเนดิ ของสิง่ มีชวี ติ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขัน้ (7E) ร่วมกับหอ้ งเรยี นกลบั ดา้ น 18
เรอื่ ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพม่ิ เติม 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 6

7. ในกระบวนการเกดิ Cell แรกเรมิ่ โครงสร้างใดเกิดข้ึนเปน็ ลำดับแรก
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
8. ขนั้ ตอนการเกิดกระบวนการวิวฒั นาการทางเคมี มอี ะไรบา้ งตามลำดับ
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………..……
9. Cell แรกเรมิ่ เรยี กวา่ ............................... มีลักษณะ..................................................................
ภายในมสี ารพนั ธกุ รรมชนดิ .............................................................................................................

10. จากภาพจงตอบคำถามต่อไปน้ี
10.1. สงิ่ มชี ีวติ ชนิดใดท่เี ริม่ เกดิ ข้นึ กอ่ น .......................................................
10.2. สิง่ มชี ีวิตที่เกิดกระบวนการ photosynthesis นา่ จะเปน็ ส่งิ มีชวี ิตชนิด............................

มเี ซลล์แบบ...................................สรา้ งผลกระทบต่อบรรยากาศของโลกอยา่ งไร............................
........................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ชดุ ท่ี 2 เรือ่ งกำเนดิ ของส่ิงมชี วี ิต

ชุดกิจกรรมการเรียนร้ตู ามแบบวฏั จกั รการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) รว่ มกบั ห้องเรียนกลบั ด้าน 19
เรอ่ื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพ่มิ เติม 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 6

11. Prokaryotic cell เกดิ อยา่ งไร
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
12. ทฤษฎี Endosymbiosis สามารถอธบิ ายความเก่ยี วข้องของ Prokaryotic cell กบั
Eukaryotic cell อย่างไร
.............................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
13. นกั วทิ ยาศาสตร์สันนิษฐานว่า Mitochondria และ Chloroplast ท่ีพบใน Eukaryotic cell
ได้อยา่ งไร
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
………………………………………………………………………………………………………………………………………..
14. เพราะเหตใุ ด Mitochondria และ Chloroplast จงึ ถือว่า เปน็ เซลล์ Prokaryote
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
15. ตารางธรณกี าล หมายถงึ
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
16. ข้อมูลจากตารางธรณีกาลมปี ระโยชน์อยา่ งไร
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................

ชุดที่ 2 เร่ืองกำเนิดของส่งิ มชี วี ิต

ชุดกจิ กรรมการเรยี นรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ข้นั (7E) ร่วมกบั ห้องเรียนกลบั ดา้ น 20
เรื่อง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชวี วทิ ยาเพม่ิ เตมิ 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศึกษาปีท่ี 6

:

คำชีแ้ จง : นักเรียนทำกิจกรรมเรยี นรู้เกี่ยวกบั ความหลากหลายทางชวี ภาพและบันทึกผลให้
ครบถ้วน ตามขัน้ ตอนตอ่ ไปนี้

ชดุ ท่ี 2 เรื่องกำเนดิ ของส่งิ มชี วี ิต

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ขนั้ (7E) รว่ มกับหอ้ งเรียนกลับดา้ น 21
เรื่อง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพม่ิ เตมิ 6 (ว33290) ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 6

เรื่อง เกมบอรด์ กำเนิดของเซลล์

 วสั ดอุ ุปกรณ์
1. คลิปบอรด์ บนั ทกึ คะแนน
2. QR code เกมบอรด์ กำเนิดของเซลล์
3. Smart phone (ใชข้ องตนเอง 1กล่มุ / 1เครื่อง)

 ขัน้ ตอนการทำกิจกรรม
1. นกั เรียนแบง่ กลมุ่ กลมุ่ ละ 5 – 6 คน
2. นกั เรียนวางแผนการทำงานกลุ่ม กำหนดบทบาทหนา้ ที่ของสมาชิกในกลุ่ม
3. ตรวจสอบเคร่อื งมอื การเขา้ ถึง Internet ประจำกลุ่ม
4. นักเรียนศึกษาวธิ กี ารเลน่ บอร์ดเกมกำเนดิ ของเซลล์
5. ตวั แทนกลมุ่ สแกน QR code เขา้ ระบบเพ่อื เลน่ บอรด์ เกม
6. สมาชิกในกลุ่มเล่นบอร์ดเกม จำนวน 2 ครั้ง บันทึกคะแนนที่ได้จากการเล่นเกมใน
แต่ละครัง้ ผู้ที่ได้แต้มรวมสงู สดุ เปน็ ผ้ชู นะ

ชุดท่ี 2 เรอื่ งกำเนิดของส่งิ มีชวี ิต

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวฏั จักรการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกับห้องเรียนกลบั ดา้ น 22
เร่อื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชีววิทยาเพมิ่ เติม 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 6

1. นักเรยี นแสกน QR code เข้าระบบเกมบอร์ด ตามหมายเลขประจำกล่มุ

บอร์ดเกม_Gr.01 บอรด์ เกม_Gr.02 บอรด์ เกม_Gr.03

บอร์ดเกม_Gr.04 บอรด์ เกม_Gr.05

2. สมาชิกในกล่มุ เลอื กหมากเดนิ
3. สมาชิกกำหนดลำดับผเู้ ล่นได้ตามท่ีในกลุม่ ตกลงกนั
4. ผ้เู ล่นคนที่ 1 คลิปลกู เตา๋ กำหนดช่องเดนิ หมาก
5. ผู้เล่นคนที่ 1 เดินหมากตามจำนวนทไี่ ดล้ กู เตา๋
6. เมอ่ื ผเู้ ล่นคนที่ 1 เดนิ หมากเสร็จแล้ว ผเู้ ล่นคนถัดไปเดินหมากต่อ โดยทำเชน่ เดียวกับข้อ 4
7. เม่ือผู้เลน่ คนใดคนหนง่ึ มาถงึ จุดเส้นชัย ถือว่าเป็นผู้ชนะในเกมนนั้ ใหบ้ นั ทกึ คะแนนของผเู้ ล่น
ทุกคน โดยคะแนนจะไดต้ ามหมายเลขช่องท่ีหมากเดนิ ของผู้เลน่ อยู่

ชุดที่ 2 เร่อื งกำเนดิ ของสง่ิ มชี วี ิต

ชดุ กจิ กรรมการเรยี นรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขัน้ (7E) รว่ มกับหอ้ งเรยี นกลบั ด้าน 23
เร่อื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววิทยาเพ่ิมเตมิ 6 (ว33290) ชัน้ มัธยมศึกษาปที ่ี 6

...เรือ่ ง...

เกมบอร์ดกำเนิดของเซลล์

คำชีแ้ จง : นักเรยี นบนั ทึกผลการปฏบิ ัตกิ ิจกรรม เรอื่ ง เกมบอรด์ กำเนดิ ของเซลล์
1. สมาชิกในกลุม่

1.1 ........................................................... เลขที่ ................
1.2 ........................................................... เลขที่ ................
1.3 ........................................................... เลขที่ ................
1.4 ........................................................... เลขที่ ................
1.5 ........................................................... เลขท่ี ................
1.6 ........................................................... เลขท่ี ................
2. บันทกึ ผลการเลน่ เกมบอรด์

สรุปผลการเรยี นรู้ : ความหลากหลายทางชีวภาพ

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ชดุ ที่ 2 เร่ืองกำเนิดของสิง่ มีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวัฏจกั รการเรียนรู้ 7 ขน้ั (7E) รว่ มกับห้องเรยี นกลับดา้ น 24
เร่อื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวิชาชีววทิ ยาเพ่มิ เตมิ 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 6

Post – test)

คำชี้แจง : ให้นกั เรียนเลอื กคำตอบทถ่ี กู ท่ีสุด และทำเครื่องหมาย (X) ลงในกระดาษคำตอบ

1. ข้อใดไมใ่ ช่ลักษณะ Prokaryotic cell ข. มี Nucleus membrane
ก. พบ Nucleoid ง. พบ Cell wall
ค. มี Ribosome ขนาด 80s

2. Ribozyme คืออะไร ข. สารพันธุกรรม
ก. Enzyme ง. กระบวนการสรา้ ง Enzyme
ค. กระบวนการสร้างสารพันธกุ รรม

3. เพราะเหตุใด Mitochodria จึงเป็นสงิ่ มีชีวติ พวก Prokaryote ทมี่ าอาศยั อยู่ในส่ิงมชี วี ิตพวก

Prokaryote

ก. มี DNA เปน็ ของตนเอง ข. มีเยื่อหุม้ ชน้ั เดียว

ค. เพม่ิ จำนวนตัวเองไมไ่ ด้ ง. มหี น้าทส่ี ำคญั

4. ส่งิ มชี วี ติ กลมุ่ แรกท่ีพบหลักฐานในชน้ั หิน เรียกวา่ อะไร

ก. Stromatolite ข. Bacteria

ค. Eukaryote ง. Virus

5. จงเรยี งลำดบั กระบวนการวิวฒั นาการทางเคมี

1. สังเคราะห์ Protein และ Nucleic acid

2. สังเคราะห์สารอนิ ทรีย์จากอะตอมธาตใุ นบรรยายกาศ

3. เกดิ Protobionts

4. มีการเพิ่มจำนวน

ก. 1 2 3 4 ข. 2 3 4 1

ค. 3 4 1 2 ง. 4 1 2 3

ชดุ ท่ี 2 เร่ืองกำเนดิ ของส่ิงมีชวี ิต

ชุดกจิ กรรมการเรียนร้ตู ามแบบวัฏจักรการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกับหอ้ งเรียนกลับด้าน 25
เรือ่ ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วทิ ยาเพิม่ เติม 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 6

6. สารชนดิ ใดท่ี S. Miller คน้ พบ ข. Protein
ก. Carbon dioxide ง. Fatty acid
ค. Ammonia

7. การทดลองของ Louis Pasteur สนบั สนุนแนวคดิ ของกำเนิดของชีวิตแนวคิดใด

ก. Cosmozonic Theory ข. Spontaneous Generation

ค. Biogenesis ง. Special Creation

8. ในชว่ งท่มี สี ิ่งมชี วี ติ แรกเร่ิมเกิดขึน้ สภาพบรรยากาศของโลกมลี กั ษณะเป็นอยา่ งไร
ก. มแี ก๊สแอมโมเนีย คาร์บอนไดออกไซด์ และออกซิเจนอยู่มากมาย
ข. มีแก๊สออกซิเจน และคาร์บอนไดออกไซด์ และสารกมั มันตรังสีเล็กนอ้ ย
ค. มสี ารกมั มันตรงั สี และแก๊สแอมโมเนียเทา่ นั้น
ง. มีฟ้าแลบฟ้าผา่ สารกัมมนั ตรังสี และแก๊สมีเทน

9. โครงสร้างใดของ cell ทีเ่ กิดข้นึ ลำดบั แรก ในกระบวนการววิ ฒั นาการทางเคมี

ก.Nucleus ข. Cell wall

ค.Mitochondria ง. Cell membrane

10. ข้อใดกล่าวถกู ตอ้ ง
ก. Cell เร่มิ แรกคือ Eukaryotic cell
ข. Cell จะสรา้ ง Nucleus ก่อน
ค. Eukaryotic cell ววิ ัฒนาการจาก Prokaryote
ง. Prokaryote กำเนิดแรกๆ เปน็ กลมุ่ ทีต่ อ้ งการ Oxygen ในการดำรงชวี ิต

ชดุ ที่ 2 เรื่องกำเนิดของส่ิงมีชีวติ

ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ขนั้ (7E) ร่วมกบั ห้องเรยี นกลับด้าน 26
เร่อื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชวี วิทยาเพมิ่ เติม 6 (ว33290) ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 6

กระดาษคำตอบ ช่อื .........................................................................

แบบทดสอบหลังเรยี น ชนั้ .............เลขที่ ................

ชดุ ที่ 2 เร่ืองกำเนดิ ของสิ่งมีชวี ติ

ชดุ กิจกรรมการเรียนร้ตู ามแบบวฏั จักรการเรยี นรู้ 7 ข้ัน (7E) รว่ มกับหอ้ งเรยี นกลบั ดา้ น 27
เรื่อง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพม่ิ เติม 6 (ว33290) ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ่ี 6

:
คำชแ้ี จง : นกั เรียนปฏิบตั ิกจิ กรรมหลงั จากเรยี นรู้กอ่ นเข้าเรยี นและในหอ้ งเรียนเรยี บร้อยแลว้

ดว้ ยกิจกรรมตอ่ ไปน้ี

กจิ กรรมเรื่อง ปฏทิ นิ กาลเวลาของส่ิงมีชวี ติ “timeline of life”

ชดุ ที่ 2 เรื่องกำเนดิ ของสงิ่ มชี วี ิต

ชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้ตามแบบวฏั จกั รการเรยี นรู้ 7 ขน้ั (7E) รว่ มกบั ห้องเรียนกลบั ด้าน 28
เร่ือง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วทิ ยาเพิ่มเติม 6 (ว33290) ชั้นมัธยมศึกษาปที ่ี 6

กิจกรรมเร่ือง ปฏทิ นิ กาลเวลาของส่ิงมีชีวติ “timeline of life”

1. นกั เรยี นแบ่งกลุ่ม 5 – 6 คน อาจเป็นกลมุ่ เดิมในกิจกรรมเรยี นร้ใู นหอ้ งเรยี น หรอื กล่มุ ใหม่ เพื่อ
ทำกิจกรรมปฏิทินกาลเวลาของสง่ิ มชี วี ติ “timeline of life”
2. นกั เรียนทำปฏทิ ินปีใหม่จะเปน็ ต้ังโต๊ะหรอื แขวน โดยใชเ้ นือ้ หาและรูปภาพเก่ียวกับการกำเนิด
ของ Prokaryotic cell และ Eukaryotic cell หรอื เพม่ิ เตมิ

ภาพหลักที่จะต้องปรากฏในปฏิทนิ

ชุดท่ี 2 เร่ืองกำเนดิ ของสง่ิ มชี ีวิต

ชุดกิจกรรมการเรียนรตู้ ามแบบวัฏจักรการเรียนรู้ 7 ขั้น (7E) รว่ มกบั ห้องเรยี นกลบั ดา้ น 29
เร่อื ง ความหลากหลายทางชีวภาพ รายวชิ าชวี วิทยาเพ่มิ เติม 6 (ว33290) ชนั้ มัธยมศึกษาปที ี่ 6

 แบบบนั ทกึ คะแนน ชุดกจิ กรรมการเรียนรู้ ชุดท่ี 2 เรอ่ื ง
กำเนดิ ของสิ่งมชี ีวิต

ชดุ ที่ 2 เรื่องกำเนิดของสิ่งมีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรูต้ ามแบบวัฏจักรการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) ร่วมกับห้องเรียนกลับดา้ น 30
เร่ือง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวชิ าชีววทิ ยาเพ่ิมเติม 6 (ว33290) ช้ันมัธยมศึกษาปที ่ี 6

แบบบันทกึ คะแนนชดุ กจิ กรรมการเรียนรู้
ชุดท่ี 2 เรอื่ งกำเนิดของสิ่งมีชีวิต

ชือ่ ..........................................................................................ชั้น .............เลขที่ ................

ท่ี รายละเอียด คะแนนเต็ม คะแนนทไ่ี ด้

ด้านพุทธิพิสยั (K)

1 กิจกรรมสบื คน้ ข้อมูลที่ 2.1 เรอ่ื ง อะไรเกิดกอ่ น 22

2 แบบทดสอบหลังเรียน 10

3 ช้ินงาน : ปฏทิ นิ กาลเวลาของชวี ติ “time of life” 10

5 แบบบันทึกกจิ กรรมการเรยี นรู้ เรอ่ื งบอร์ดเกมกำเนิด 5

ของเซลล์

ดา้ นทกั ษพสิ ัย (P)

5 กระบวนการกลมุ่ 20

ด้านจิตพสิ ยั (A)

7 พฤตกิ รรมคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์ 33

รวม 100

รอ้ ยละ 100

ผลประเมิน

เกณฑ์การประเมิน ผลการประเมิน
คะแนน 0 – 60 % ได้ระดบั ปรับปรงุ
คะแนน 60 – 70 % ไดร้ ะดบั ปานกลาง
คะแนน 71 – 80 % ได้ระดบั ดี
คะแนน 80 – 100 % ได้ระดบั ดีมาก

ชุดที่ 2 เร่ืองกำเนดิ ของสงิ่ มีชีวิต

ชดุ กิจกรรมการเรยี นรู้ตามแบบวัฏจกั รการเรยี นรู้ 7 ข้นั (7E) รว่ มกับห้องเรยี นกลบั ด้าน 31
เร่อื ง ความหลากหลายทางชวี ภาพ รายวิชาชีววทิ ยาเพม่ิ เติม 6 (ว33290) ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 6

บรรณานุกรม

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2554).หนังสือเรียนรายวิชาชีววิทยา
เพิม่ เตมิ เลม่ ที่ 5. กรงุ เทพฯ : สกสค.

โครงการตำราวิทยาศาสตร์และคณติ ศาสตรม์ ูลนิธิ สอวน. (2552).ชีววิทยา 1. (พิมพ์ครั้งที่ 5).
กรงุ เทพฯ :ด่านสทุ ธาการพิมพ์.

เทวิกา สุดแสวง. (2563). กำเนิดของสิ่งมีชีวิต. สืบค้นเมื่อ 2 กันยายน 2563,จาก
https://mooswu.wixsite.com/tevika3/services2-c1i1m

มหาวิทยาลัยมหิดล. (2563). กำเนิดของชีวิต. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2563, จาก
https://il.mahidol.ac.th/e-media/ap-biology2/chapter6/origin2.htm

ศนู ย์การเรยี นรู้วทิ ยาศาสตรโ์ ลกและดาราศาสตร.์ (2554). ธรณีประวตั .ิ สบื ค้นเมอ่ื 11 สงิ หาคม
2561, จาก http://www.lesa.biz/earth/lithosphere/geologic-time.

อาภรณ์ รับไซ. (2560). กำเนิดสิ่งมีชีวิต.สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2563, จาก
https://www.scimath.org/lesson-biology/item/7049-descent-with-
modification

Petruccis.(2014). 1-2 How Scientiste Work. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน 2563, จาก
https://www.slideshare.net/petruccis/1-2-how-scientists-work

Sagar Aryal. (2019). Louis Pasteur and his contributions. สืบค้นเมื่อ 5 กันยายน
2563, จาก https://microbenotes.com/louis-pasteur-and-his-
contributions/

Escuelapedia. (2563). Experimento de Redi. สืบค้นเมื่อ 2 กันยายน 2563, จาก
https://www.escuelapedia.com/experimento-de-redi-y-la-teoria-de-la-
biogenesis/

National Park Service. (2018). Geologic Time Scale. สืบค้นเม่อื 5 กนั ยายน 2564, จาก
https://www.nps.gov/subjects/geology/time-scale.htm

ชุดที่ 2 เรอ่ื งกำเนดิ ของสิง่ มชี วี ติ