ผลการดำเนินงาน ปี 2565 คลินิกจิตสังคม ศาลเยาวชนฯ อยุธยา

ผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ประจำปี 2565

ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

0 3 5 - 3 4 6 8 0 0 ต่ อ 2 0 5 [email protected] @144 ntudp

คำนำ

คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัด
พระนครศรีอยุธยา ได้รับการจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการดำเนินโครงการ
“เพื่อพัฒนาระบบการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมแก่ผู้ต้องหาคดียาเสพติดและ
คดีความรุนแรงในครอบครัวในระบบศาล” ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
(ระยะที่ 2) จากสำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด
โดยได้ ดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมตั้งแต่วันที่ 16 มีนาคม ถึง
30 กันยายน 2565 ซึ่งได้บูรณาการงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ร่วมกับ
ศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำและประสานการประชุมเพื่อแก้ไข บำบัด ฟื้นฟูเด็ก เยาวชน
และครอบครัว รวมถึงศูนย์ให้คำปรึกษาเพื่อแนะนำช่วยเหลือผู้เสียหายและ
ครอบครัว เพื่อสร้างมาตรฐานการคุ้มครองสิทธิของประชาชน ยกระดับศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย์ ด้วยมาตรการทางเลือกในการแก้ไขฟื้นฟูที่เหมาะสมกับสภาพความ
ผิดและตัวผู้กระทำผิด เพื่อส่งเสริมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในอนาคต ช่วยลดการ
คุมขังและจำคุกที่ไม่จำเป็นโดยคำนึงถึงความปลอดภัยของสังคม ช่วยให้ผู้ที่ผ่าน
กระบวนการแก้ไข บำบัด ฟื้นฟู สามารถอยู่กับครอบครัวและชุมชนได้อย่างปกติสุข
และเป็นกำลังสำคัญในการสร้างสังคมน่าอยู่ ไร้ความรุนแรงช่วยพัฒนาประเทศชาติ
สืบต่อไป

บัดนี้คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ในศาลเยาวชนและครอบครัว
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้ดำเนินการประจำปีงบประมาณ ๒๕๖๕ แล้วเสร็จ
บรรลุตามวัตถุประสงค์โครงการ จึงได้จัดทำรายงานสรุปผลการประเมินโครงการ
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม เพื่อให้ทราบถึงประสิทธิภาพและประสิทธิผล
การดำเนินงานด้านการให้คำปรึกษา สถิติในแต่ละเดือน การประชุมแนวทางการ
ดำเนินงาน การจัดกิจกรรมสำหรับเด็กและเยาวชน รวมถึงการจัดอบรมการให้คำ
ปรึกษาด้านจิตสังคมสำหรับผู้ให้คำปรึกษา เพื่อรายงานสรุปผลการดำเนินงานคลินิก
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
โดยหวังว่า รายงานสรุปผลเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการจัดสรรงบและดำเนินงาน
ต่อไป

ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทนำ

ตามที่สำนักงานศาลยุติธรรมได้ลงนามในบันทึกข้อตกลงว่าด้วยความร่วมมือ
เพื่อการดำเนินงานให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมแก่ผู้ต้องหาหรือจำเลยคดียาเสพติด
ในระบบศาล เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2563 ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องประกอบ
ด้วย สำนักงานปลัดกระทรวงยุติธรรม สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และสำนักงานคณะ
กรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด และภายใต้การติดตาม กำกับ ดูแล
สถาบันวิจัยและพัฒนารพีพัฒนศักดิ์ โดยกำหนดให้สำนักงานศาลยุติธรรมมีหน้าที่
หลักในการขยายผลการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม และกำหนดให้
สำนักงานคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามยาเสพติด เป็นหน่วยงานที่ให้การ
สนับสนุนงบประมาณให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมของศาลอย่างต่อเนื่องเป็นเวลา
3 ปี เพื่อให้ผู้ต้องหาในคดียาเสพติด ได้รับการดูแลด้านจิตสังคมอย่างมีคุณภาพ
และทั่วถึง ซึ่งบันทึกข้อตกลงมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันลงนามจนถึงวันที่ 30 กันยายน
2565 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม และแก้ไข
บำบัด ฟื้นฟู ผู้ต้องหาหรือจำเลยคดียาเสพติด และความรุนแรงในครอบครัว ไม่หวน
กลับมากระทำผิดซ้ำ เสริมสร้างความเข้มแข็งทางจิตใจให้แก่ผู้ติดยาเสพติดที่เข้าสู่
กระบวนการยุติธรรมให้สามารถอยู่กับครอบครัวและชุมชนได้อย่างปกติสุข สามารถ
ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่เหมาะสม มีการดำเนินชีวิตที่ดีขึ้น โดยคลินิกให้
คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้บูรณาการงาน
เข้ากับศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำและประสานการประชุม เพื่อแก้ไขบำบัด ฟื้นฟู เด็ก
เยาวชนและครอบครัว โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้คำปรึกษาแก่ผู้ต้องหาในคดียาเสพ
ติดหรือคดีที่เกี่ยวกับยาเสพติดและความรุนแรงในครอบครัว เพื่อให้โอกาสเด็กและ
เยาวชนได้ปรับเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรมของตนเองให้ใช้ชีวิตอยู่ในสังคมได้
ปกติสุข ทั้งเพื่อลดโอกาสผู้กระทำผิดไม่ร้ายแรง ที่อาจจะแปรสภาพเป็นอาชญากร
และไม่หวนกลับไปกระทำความผิดซ้ำ และพัฒนาระบบการดำเนินงานให้เป็นรูปธรรม
มากยิ่งขึ้น

บทนำ

เมื่อได้รับจัดสรรงบประมาณ จึงได้จัดจ้างนักจิตวิทยา ๑ อัตรา เพื่อมา
ปฏิบัติงานประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ในศาลเยาวชนและครอบครัว
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ได้กำหนดบทบาทหน้าที่รับผิดชอบนักจิตวิทยา ภายใต้
การกำกับ ดูแล จากนักจิตวิทยาประจำศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำและประสานการ
ประชุม เพื่อแก้ไข บำบัด ฟื้นฟู เด็ก เยาวชนและครอบครัว ดังนี้

บ ท บ า ท ห น้ า ที่ ข อ ง นั ก จิ ต วิ ท ย า ป ร ะ จำ ค ลิ นิ ก ใ ห้ คำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม

1. งานด้านจิตวิทยา/การให้คำปรึกษา
1.1 ทำแบบประเมินคัดกรองผู้รับคำปรึกษา โดยการสัมภาษณ์ เก็บข้อมูลเบื้องต้น
ส่วนที่ 1 สอบถามข้อมูลส่วนตัว
ส่วนที่ 2 ประเมินสาเหตุการณ์กระทำความผิดเกี่ยวกับประวัติการใช้สารเสพติด
ส่วนที่ 3 แบบประเมินสภาพร่างกายและจิตใจผู้เข้ารับคำปรึกษา ด้านร่างกาย

เป็นแบบคัดกรองสำหรับผู้เสพสารเสพติด แบบคัดกรองและส่งต่อผู้ป่วยที่ใช้ยาและ
สารเสพติดเพื่อรับการบำบัดรักษา กระทรวงสาธารณะสุข (บคก.กสธ.) V.2
ส่วนด้านจิตใจ เป็นแบบประเมินข้อมูลค้นหากลุ่มสี่ยง 4 ข้อ (BS 4) (สำหรับเจ้าที่
หรืออาสาสมัคร) เมื่อพบข้อใดข้อหนึ่งให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ประเมินคัดกรองภาวะ
สุขภาพจิต ด้วยแบบประเมินกลุ่มเสี่ยงที่ควรได้รับการประเมินคัดกรองภาวะสุขภาพจิต
ด้วยแบบประเมิน ST-5 และ DS8 และสรุปผลการประเมิน

1.2 วิเคราะห์และแปลผลการทดสอบทางจิตวิทยา และสรุปผลการให้คำปรึกษา เสนอ
ความเห็นต่อศาลประกอบการพิจารณาคดี เสนอแผนแก้ไข บำบัด ฟื้นฟู

1.3 การให้คำปรึกษาแนะนำฯรับรายงานตัวเด็ก เยาวชนและผู้ปกครอง ที่ศาลมี
คำสั่งให้เข้ารับคำปรึกษาในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ทั้งในชั้นก่อนฟ้องหรือ
ชั้นตรวจสอบการจับ มาตรา 73 วรรคท้าย และชั้นหลังฟ้อง มาตรา 90 และมาตรา
132 วรรคหนึ่ง

1.4 การสรุปและประเมินแบบสอบถามความพึงพอใจหลังจากให้คำปรึกษาทุกครั้ง

บทนำ

1.5 กรณีรับคำปรึกษาโดยความสมัครใจ ทั้งในชั้นก่อนฟ้องหรือชั้นตรวจสอบ
การจับ มาตรา 73 วรรคท้ายและชั้นหลังฟ้อง มาตรา 90 และมาตรา 132 วรรคหนึ่ง
เชิญชวนญาติและผู้ต้องหาเข้าสู่โครงการพัฒนาคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมแก่
ผู้ต้องหายาเสพติดของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยาอธิบาย
ถึงประโยชน์ที่จะได้รับ ตรวจสอบประวัติในการกระทำความผิด สาเหตุแห่งการ
กระทำความผิด การอธิบายให้ความรู้ด้านกระบวนการวิธีการ ขั้นตอน การดำเนินคดี
ให้คำปรึกษาเกี่ยวกับสิทธิของผู้ต้องหาหรือจำเลยที่กฎหมายคุ้มครอง การขอเลื่อนนัด
รายงานตัวผู้ต้องหาหรือจำเลยในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ตลอดจนงานอื่นๆ
ที่เกี่ยวข้องและได้รับมอบหมาย

2. งานด้านกิจกรรมโครงการ
- รับผิดชอบการจัดโครงการคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ตามแผนปฏิบัติงาน
- ร่วมเป็นคณะทำงานจัดทำเอกสารประกอบการอบรม และสื่อเรียนรู้ยาเสพติด

การจัดเตรียมข้อมูลการจัดกิจกรรม กลุ่มจิตบำบัด เราก้ามข้ามไปด้วยกัน
- ติดตามผล เด็ก เยาวชน และผู้ปกครองหลังเข้าร่วมกิจกรรมเพื่อประเมิน

การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเด็ก เพื่อนำมาปรับปรุงแก้ไขต่อไป
3. งานด้านธุรการ

- บันทึกข้อมูลของเด็กและเยาวชนในสมุดสาระบบ คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
และจัดทำสำนวนคดีทุกมาตรา รายงานเจ้าหน้า รายงานประจำวัน และการจัดเก็บ
เอกสารที่เกี่ยวข้อง

- จัดทำรายงานผลการปฏิบัติงานประจำเดือนคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
- จัดทำเอกสาร แผ่นพับประชาสัมพันธ์
- สรุปรายงานผลการดำเนินงานในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
4. งานอื่นๆที่ได้รับมอบหมาย
- ประสานงานโครงการต่างๆ ของศาล
- ร่วมเป็นคณะทำงานโครงการหรือกิจกรรมต่างๆของผู้พิพากษาสมทบ
- จัดทำวิดิทัศน์
- งานอื่นตามที่ผู้บังคับบัญชามอบหมาย

สารบัญ

หน้า

คำนำ
บทนำ

ส่วนที่ 1 สรุปรายงานผลการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 2
4
1.1 สถิติคดีที่ศาลมีคำสั่งเข้าคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 5
1.2 ขั้นตอนการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 7
1.3 เอกสารที่ใช้ในการตั้งสำนวนคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 8
1.4 ผู้ให้คำปรึกษา และนักจิตวิทยาประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
1.5 การให้คำปรึกษาแก่ผู้ต้องหา/จำเลย

ส่วนที่ 2 สรุปผลการดำเนินงานการจัดอบรมด้านคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

2.1 หลักสูตรที่ 1 ครั้งที่ 1 การอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตรการให้คำปรึกษา 10
ขั้นพื้นฐานแก่นักจิตวิทยาฯ และนักสังคมสงเคราห์ฯ 11
11
2.2 หลักสูตรที่ 1 ครั้งที่ 2 การอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตรการให้คำปรึกษา
ขั้นพื้นฐานแก่ผู้ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมฯ

2.3 หลักสูตรที่ 2 การอบรมเชิงปฏิบัติการ หลักสูตรการให้คำปรึกษาการจัดการ
ภาวะเสพติดแก่นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์และผู้ให้คำปรึกษาฯ

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 13
16
3.1 การใช้เทคโนโลยีเพื่อให้คำปรึกษาติดตามและรับรายงานตัวด้วยสื่ออิเล็กทรอนิกส์ 17
3.2 การจัดทำสื่อประกอบการให้คำปรึกษา เกี่ยวกับยาเสพติด 18
3.3 การจัดทำแผ่นพับประชาสัมพันธ์คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 19
3.4 การจัดทำป้ายโรลอัพและโปสเตอร์ประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
3.5 การจัดทำวิดีทัศน์การดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ส่วนที่ 4 งานอื่นๆที่เกี่ยวข้องในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 21
23
4.1 โครงการ การจัดตั้งคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม 27
4.2 โครงการ กลุ่มบำบัด : เราก้าวข้ามไปด้วยกัน 28
4.3 การศึกษาดูงานศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสิงห์บุรี
4.4 การสัมมนา "การจัดการความรู้ เพื่อค้นแนวทางการปฏิบัติงานที่ดีของ

คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 (ระยะที่ 2 )

หน้า 2

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

สรุปสถิติคดีที่ศาลมีคำสั่งให้เด็กหรือเยาวชนและผู้ปกครองเข้ารับคำปรึกษาแนะนำ
ด้านจิตสังคมในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม และมีคดีที่เข้ารับคำปรึกษาในคลินิก
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมด้วยความสมัครใจ เพื่อให้โอกาสสำหรับผู้กระทำผิดไม่ร้ายแรง
ที่อาจจะแปรสภาพเป็นอาชญากร ลดการกระทำผิดซ้ำและเป็นหลักประกันให้ผู้ต้องหาหรือ
จำเลยที่เข้าร่วมโครงการจะได้อยู่ในกระบวนการให้คำปรึกษาอย่างต่อเนื่องให้สามารถอยู่
กับครอบครัวและชุมชนได้อย่างปกติสุข ดังนี้

รวมสถิติคดีที่เข้าคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565
รวมทั้งหมด 19 ราย ดังนี้

คดีที่เข้าสู่คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

เดือน คดียาเสพติด คดีอื่นฯ รวมรับใหม่ สิ้นสุดการให้ ระหว่างการ
คำปรึกษา ให้คำปรึกษา
มีนาคม
เมษายน 000 0 0
พฤษภาคม
มิถุนายน 112 0 2
กรกฎาคม
สิงหาคม 145 0 7
กันยายน
123 5 5
รวม
134 3 6

022 0 8

033 3 11

4 15 19 11 19

หน้า 3

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

คดีที่เข้าสู่คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม จำนวน
8
รายการ 11
ศาลมีคำสั่งให้เผู้ต้องหา/จำเลย เข้ารับคำปรึกษา 9
ผู้ต้องหา/จำเลยสมัครใจเข้ารับคำปรึกษา 0
ยุติให้คำปรึกษา และยุติคดีตามคำสั่งศาล 8
สถิติการกระทำผิดซ้ำ 0
สถิติการเข้ารับการบำบัดรักษาอาการติดยาเสพติดแบบผู้ป่วยนอก
สถิติการเข้ารับการบำบัดรักษาอาการติดยาเสพติดแบบผู้ป่วยใน

การเข้ารับคำปรึกษาและรับรายงานตัว เด็กหรือเยาวชน

ได้เข้ารับให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม และรายงานตัวตามที่ศาลกำหนดเงื่อนไขมากกว่าหนึ่งครั้ง
เพื่อให้เด็กและเยาวชนเกิดความตระหนักรู้และปรับเปลี่ยนความคิดและพฤติกรรมให้เป็นคนดี
ใช้ชีวิตกับครอบครัวและสังคมได้ปกติสุข ซึ่งผู้ต้องหาหรือจำเลยที่เข้าร่วมโครงการจะอยู่ใน
กระบวนการให้คำปรึกษาอย่างต่อเนื่อง จากการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ระหว่าง
เดือนเมษายน – เดือนกันยายน 2565 มีผู้เข้ารับการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมทั้งในชั้นก่อนฟ้อง
และชั้นตรวจสอบการจับและชั้นหลังฟ้อง ทั้งสิ้น จำนวน 19 ราย รวมเป็นจำนวน 48 ครั้ง
ซึ่งเด็กหรือเยาวชนหนึ่งคนได้รับคำปรึกษามากกว่าสองครั้งขึ้นไป และนอกจากนี้ยังมีคดีที่อยู่
ระหว่างการดำเนินงานของคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมด้วย

หน้า 4

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ขั้นตอนการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำ และประสานการประชุม คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ศูนย์ให้คำปรึกษาเพื่อแนะนำช่วยเหลือผู้เสียหาย
เพื่อแก้ไข บำบัด ฟื้ นฟู เด็ก เยาวชนและครอบครัว และครอบครัว

ตามคำสั่งศาล สมัครใจเข้ารับคำปรึกษา

ชั้นก่อนฟ้อง ชั้นพิจารณาคดี ชั้นหลังคำพิพากษา ตั้งสำนวน

มาตรา 73 วรรคท้าย มาตรา 90 มาตรา 138
มาตรา 132 วรรค 1

ให้คำปรึกษาแนะนำ




- Motivation Counseling - Satir Model

- Supportive Counseling - ครอบครัวบำบัด

เห็นควรติดตาม ไม่มาตามนัด
ให้คำปรึกษาครั้งถัดไป

มีการเปลี่ยนแปลงดีขึ้น รายงานศาล
อย่างต่อเนื่อง
ยุติการให้คำปรึกษา
รายงานสรุปผลการให้คำปรึกษา

ออกเลขแดง จำหน่ายคดี
ออกจากสารบบความคดี

หน้า 5

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

เอกสารในการตั้งสำนวนคดี คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

1. หน้าปก พร้อมแบบรายงานตัว และปกหลังสำนวน ใช้สีน้ำตาล

2. แบบแสดงความยินยอมเข้ารับบริการในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

3. แบบคัดกรองผู้รับคำปรึกษา
ส่วนที่ 1 ข้อมูลส่วนตัว
ส่วนที่ 2 ประเมินสาเหตุการกระทำความผิด
ส่วนที่ 3 แบบประเมินสภาพร่างกายและจิตใจของผู้รับคำปรึกษา ดังนี้
ด้านร่างกาย
- แบบคัดกรองสำหรับผู้เสพสารเสพติด
- แบบคัดกรองและส่งต่อผู้ป่วยที่ใช้ยาและสารเสพติดเพื่อรับการบำบัด
รักษา กระทรวงสาธารณสุข (บคก.กสธ.) V.2
ด้านจิตใจ
- แบบประเมินข้อมูลค้นหากลุ่มเสี่ยง (BS 4)
- แบบประเมินความเครียดกรมสุขภาพจิต (ST-5)
- แบบคัดกรองภาวะซึมเศร้าและความเสี่ยงต่อการฆ่าตัวตาย (DS8)

4. สรุปแบบประเมินทั้งสภาพร่างกายและจิตใจของผู้รับคำปรึกษา

5. สรุปข้อมูลพอสังเขป

6. รายงานเจ้าหน้าที่

7. แบบให้คำปรึกษาครั้งที่ 1 และครั้งถัดไป

8. บันทึกรายงานผลการตรวจปัสสาวะ

9. รายงานสรุปผลการให้คำปรึกษา เพื่อประกอบการพิจารณาคดี

หน้า 6

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

เอกสารในการตั้งสำนวนคดี คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

หน้าปก พร้อมแบบรายงานตัว และปกหลังสำนวน ใช้สีน้ำตาล

ปกสีขาว ชั้นก่อนฟ้อง ปกสีเขียว
(มาตรา 73 วรรคท้าย) กรณีสมัครใจ

ปกสีเหลือง ชั้นพิจารณาคดี ปกสีแดง
(มาตรา 90) ชั้นหลังมีคำพิพากษา

(มาตรา 132 วรรคหนึ่ง)

หน้า 7

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ผู้ให้คำปรึกษาประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

นักจิตวิทยาประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

นางพรทิภา หัสดี นางสาววาทินี ตรีแดงน้อย นางสาววิภาดา มะลิวัลย์
นักจิตวิทยาชำนาญการ นักจิตวิทยาปฏิบัติการ นักจิตวิทยา

หน้า 8

ส่วนที่ 1 รายงานผลการดำเนินงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

การให้คำปรึกษาแก่ผู้ต้องหา/จำเลย
ที่เข้ารับบริการในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ส่วนที่ 2 ผลการดำเนินงานการจัดอบรม
เกี่ยวกับงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 (ระยะที่ 2 )

หน้า 10

ส่วนที่ 2 ผลการดำเนินงานจัดอบรม
เกี่ยวกับงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

กิจกรรมที่ 3 การจัดอบรมเกี่ยวกับการดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

เนื่องด้วยสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า-2019 มีการ
แพร่ระบาดมากขึ้น ทำให้ไม่สามารถจัดกิจกรรมย่อยที่ 3.1 และกิจกรรมย่อยที่ 3.3
ได้ตามที่กำหนด ทั้งนี้ในกิจกรรมย่อยที่ 3.2 การจัดอบรมการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
ในระบบศาลนั้น ได้มีการปรับเปลี่ยนกิจกรรมและหน่วยเบิกจ่ายงบประมาณ โดยสำนักงาน
อธิบดีผู้พิพากษาภาค 1 รับผิดชอบและดำเนินการกิจกรรมและเบิกจ่าย
งบประมาณ
กิจกรรมที่ 3.2 การจัดอบรมการให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล

หลักสูตรที่ 1

ครั้งที่ 1 การอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตร การให้คำปรึกษาขั้นพื้นฐาน แก่นักจิตวิทยา
และนักสังคมสงเคราะห์ของศาลแขวง ศาลจังหวัด ศาลเยาวชนและครอบครัวในสังกัด
สำนักศาลยุติธรรมประจำภาค 1 ผ่านระบบ Videoconference (Zoom Meeting)
ระหว่างวันที่ 9-10 เมษายน 2565 จัดโดยสำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค 1

หน้า 11

ส่วนที่ 2 ผลการดำเนินงานจัดอบรม
เกี่ยวกับงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ครั้งที่ 2 การอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตรการให้คำปรึกษาขั้นพื้นฐาน แก่ผู้ให้คำปรึกษา
ด้านจิตสังคมในระบบศาลเยาวชนและครอบครัวในสังกัดสำนักศาลยุติธรรมประจำภาค 1
ผ่านระบบ Videoconference (Zoom Meeting) ระหว่างวันที่ 10-11 พฤษภาคม
2565 จัดโดยสำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค 1

หลักสูตรที่ 2 การอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตร การให้คำปรึกษาการจัดการ
ภาวะเสพติดแก่ นักจิตวิทยา นักสังคมสงเคราะห์ และผู้ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบ
ของศาลเยาวชนและครอบครัวในสังกัดสำนักศาลยุติธรรมประจำภาค 1 ผ่านระบบประชุม
ทางไกลด้วยวิดีทัศน์ (Zoom Meeting) ระหว่างวันที่ 26-27 พฤษภาคม 2565 จัด
โดยสำนักงานอธิบดีผู้พิพากษาภาค 1

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

หน้า 13

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

1. การใช้เทคโนโลยีเพื่อให้คำปรึกษาติดตามและรับรายงานตัว เด็ก เยาวชนและ
ผู้ปกครอง ด้วยสื่ออิเล็กทรอนิกส์

เนื่องด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดไวรัสโคโรน่า (Covid-19) ทำให้้เป็นข้อจำกัด
ของการติดตามให้คำปรึกษา จึงพัฒนาวิธีการปฏิบัติงานด้านการติดตามเด็กและเยาวชน
โดยใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ เช่น Line Official Account, Google Meet และ
Facebook มาใช้ในการปฏิบัติงาน เพื่อให้เด็ก เยาวชนและครอบครัวสามารถปฏิบัติตาม
เงื่อนไขของศาลมีคำสั่งได้ครบถ้วน และช่วยเหลือเด็ก เยาวชนและครอบครัวที่มีข้อจำกัดใน
การเดินทางมารับรายงานตัวที่ศาล รวมถึงลดความเสี่ยงและป้องกันการติดเชื้อใน
ช่วงสถานการณ์แพร่ระบาดไวรัสโคโรน่า (Covid-19)

ภาพการให้คำปรึกษา ติดตาม แจ้งนัดหมายแก่เด็กเยาวชน และผู้ปกครอง
ผ่านช่องทาง Facebook

หน้า 14

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ภาพการให้คำปรึกษา ติดตาม แจ้งนัดหมายแก่เด็กเยาวชน และผู้ปกครอง
ผ่านทางโปรแกรม Line Official Account

หน้า 15

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ภาพการให้คำปรึกษา ติดตาม แจ้งนัดหมายแก่เด็กเยาวชน และผู้ปกครอง
ผ่านช่องทาง Google Meet

หน้า 16

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

2. การจัดทำสื่อเกี่ยวกับเยเสพติด เพื่อใช้ประกอบการให้คำปรึกษา

ในการให้คำปรึกษา เด็ก เยาวชนและครอบครัวในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม
ส่วนใหญ่จะมีพฤติกรรมเกี่ยวข้องกับยาเสพติด เพื่อให้การให้คำปรึกษาบรรลุเป้าหมาย จึง
ได้จัดทำสื่อเกี่ยวข้องกับยาเสพติดเพื่อประกอบการให้คำปรึกษา มุ่งเน้นให้เด็ก เยาวชน และ
ครอบครัว ได้เรียนรู้เกี่ยวกับยาเสพติดได้อย่างเป็นรูปธรรมมากขึ้น โดยจัดทำสื่อ
ทั้งรูปเล่มและรูปแบบออนไลน์

หน้า 17

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

3. การจัดทำแผ่นพับประชาสัมพันธ์คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

หน้า 18

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

4. การจัดป้ายโรลอัพและโปสเตอร์ประจำคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

หน้า 19

ส่วนที่ 3 การพัฒนาระบบงาน
คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

5. การจัดทำวิดีทัศน์การดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

หน้า 21

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

โ ค ร ง ก า ร “ ก า ร จั ด ตั้ ง ค ลิ นิ ก ใ ห้ คำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม ”

หลักการและเหตุผล

ตามที่พระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและ
ครอบครัว พ.ศ. 2553 ประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษา วันที่ 22 พฤศจิกายน 2553
และมีผลบังคับใช้ตั้งวันที่ 22 พฤษภาคม 2554 โดยแก้ไขเพิ่มเติมการให้ความ
คุ้มครองสิทธิ สวัสดิภาพ และวิธีปฏิบัติต่อเด็ก เยาวชน สตรีและบุคคลในครอบครัว
รวมทั้งกระบวนการพิจารณาคดีของศาลเยาวชนและครอบครัว เพื่อให้สอดคล้องกับ
รัฐธรรมนูญ อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิเด็ก และอนุสัญญาว่าด้วยการขจัดการเลือกปฏิบัติ
ต่อสตรีในทุกรูปแบบ

เพื่อให้การดำเนินการเกี่ยวกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือสนับสนุนเด็กและ
เยาวชนซึ่งต้องหาว่ากระทำความผิด และเข้าสู่กระบวนการพิจารณาพิพากษาคดีของ
ศาลเยาวชนและครอบครัว ให้สามารถอยู่กับครอบครัวและชุมชนได้อย่างปกติสุข
เนื่องจากเด็กและเยาวชนเปรียบเสมือนทุนทางสังคมของประเทศชาติ หากได้รับการ
แก้ไข บำบัด ฟื้นฟู ส่งเสริม และพัฒนาอย่างต่อเนื่องแล้วนั้น ประเทศชาติก็จะสามารถ
ดำเนินไปได้อย่างเป็นระบบ ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
จึงเล็งเห็นความสำคัญของการจัดตั้งศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำและประสานการประชุม
เพื่อการแก้ไขบำบัดฟื้นฟู เด็ก เยาวชน และครอบครัว โดยให้มีหน้าที่ดำเนินการเกี่ยวกับ
การให้คำปรึกษาแนะนำและวางแผนแก้ไขบำบัดฟื้นฟู ตามคำสั่งศาลเยาวชนและ
ครอบครัวที่ 72/2554 ในมาตรา 73 มาตรา 90 มาตรา 132 มาตรา 138
มาตรา 174 และมาตรา 175 ให้มีประสิทธิภาพและสัมฤทธิ์ผล เพื่อประกอบการ
พิจารณาพิพากษา เพื่อก่อให้เกิดประโยชน์ต่อเด็ก เยาวชน ครอบครัว สังคมและ
ประเทศชาติสืบต่อไป

หน้า 22

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

" ภ า พ พิ ธี เ ปิ ด ค ลิ นิ ก ใ ห้ คำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม ”

หน้า 23

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

โ ค ร ง ก า ร “ ก ลุ่ ม บำ บั ด : เ ร า ก้ า ว ข้ า ม ไ ป ด้ ว ย กั น ”

หลักการและเหตุผล

ตามที่ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยาได้ดำเนินการจัดตั้งคลินิก
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม เพื่อดำเนินการเกี่ยวกับการแก้ไข บำบัด ฟื้นฟู คดีที่เกี่ยวข้องกับยา
เสพติดและคดีความรุนแรงในครอบครัวเพื่อช่วยลดโอกาสสำหรับผู้กระทำผิดไม่ร้ายแรงที่อาจ
จะแปรสภาพเป็นอาชญากร ลดการกระทำผิดซ้ำให้สามารถอยู่กับครอบครัวและชุมชนได้อย่าง
ปกติสุข

เพื่อให้การดำเนินงานคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ซึ่งเป็นผู้เสพยาเสพติด ที่มาเข้า
รับคำปรึกษาในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ได้มีเครื่องมือสำหรับ การแก้ไข บำบัด ฟื้นฟู
ได้อย่างครอบคลุมและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น จึงได้จัดโครงการ “กลุ่มบำบัด : เราก้าวข้าม
ไปด้วยกัน” เนื่องด้วยมีข้อสังเกตว่าส่วนใหญ่เด็กและเยาวชนผู้เสพสารเสพติดนั้น มีปัญหาใน
ด้านการดูแลจัดการอารมณ์กับความเครียดของตน ไม่พอใจในตนเอง รู้สึกว่าตนเองเป็นคน
ไม่ดี และเลือกใช้วิธีทางออกที่ไม่เหมาะสม ทำให้มีผลต่อการปรับตัวและดำเนินชีวิต ก่อให้เกิด
พฤติกรรมที่เป็นปัญหาต่างๆ ตามมา รวมถึงการกระทำที่ผิดต่อกฎหมาย และทำให้เป็นคดี
ความเกิดขึ้น ซึ่งการทำกลุ่มบำบัด นั้นเป็นกระบวนการรักษารูปแบบหนึ่ง ที่มีวัตถุประสงค์
เพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมโดยใช้กระบวนการกลุ่ม ทำให้เกิดปฏิสัมพันธ์ระหว่างสมาชิกกลุ่ม
เกิดการเรียนรู้แบบใหม่ ได้เห็นแบบอย่างที่ดี เปลี่ยนแปลงความคิด เจตคติ และมีทักษะในการ
ดำเนินชีวิตที่ดี เกิดแรงจูงใจในการเลิกใช้ยาเสพติด และสามารถเลือกทางเดินในชีวิตและ
ก้าวข้ามปัญหาอุปสรรคไปในทางที่เหมาะสมได้

กิจกรรมเนื้อหาสาระในกลุ่มบำบัด

ครั้งที่ 1 การสำรวจปัญหาและการสร้างแรงจูงใจในการหยุดเสพยา
ครั้งที่ 2 การตระหนักรู้/ให้ความรู้เกี่ยวกับยาเสพติด
ครั้งที่ 3 เรียนรู้เกี่ยวกับตัวกระตุ้น/ปัจจัยที่ส่งผลให้มีการเสพยา ทั้งด้านอารมณ์
ความคิด พฤติกรรม
ครั้งที่ 4 ทักษะชีวิต/เป้าหมายในชีวิต ทักษะการปฏิเสธ ทักษะการตัดสินใจ/คุณค่าในชีวิต

หน้า 24

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ภ า พ กิ จ ก ร ร ม โ ค ร ง ก า ร “ ก ลุ่ ม บำ บั ด : เ ร า ก้ า ว ข้ า ม ไ ป ด้ ว ย กั น ”

ค รั้ ง ที่ 1

หน้า 25

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ภ า พ กิ จ ก ร ร ม โ ค ร ง ก า ร “ ก ลุ่ ม บำ บั ด : เ ร า ก้ า ว ข้ า ม ไ ป ด้ ว ย กั น ”
ค รั้ ง ที่ 2

หน้า 26

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ภ า พ กิ จ ก ร ร ม โ ค ร ง ก า ร “ ก ลุ่ ม บำ บั ด : เ ร า ก้ า ว ข้ า ม ไ ป ด้ ว ย กั น ”
ค รั้ ง ที่ 3

หน้า 27

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ก า ร ศึ ก ษ า ดู ง า น ค ลิ นิ ก ใ ห้ คำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม

ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสิงห์บุรี ได้มาศึกษาดูการปฏิบัติงานในคลินิก
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา
เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้และนำแนวทางในการดำเนินงานไปปรับใช้ได้อย่างเหมาะสมต่อไป

หน้า 28

ส่วนที่ 4 งานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง
ในคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

ก า ร สั ม ม น า
เ รื่ อ ง " ก า ร จั ด ก า ร ค ว า ม รู้ ( K n o w l e d g e m a n a g e m e n t )

เ พื่ อ ค้ น ห า แ น ว ท า ง ก า ร ป ฏิ บั ติ ง า น ที่ ดี ( B e s t P r a c t i c e )
ข อ ง ค ลิ นิ ก ใ ห้ คำ ป รึ ก ษ า ด้ า น จิ ต สั ง ค ม ใ น ร ะ บ บ ศ า ล
สั ง กั ด สำ นั ก ง า น อ ธิ บ ดี ผู้ พิ พ า ก ษ า ภ า ค 1 "

มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามประเมินผลและสรุปผลการดำเนินงานของ "คลินิก
ให้คำปรึกษาด้านจิตสังคมในระบบศาล" ของศาลในสังกัด และแสวงหาแนวทางแก้ไขปัญหา
ข้อขัดข้องในการดำเนินงานของคลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม ตลอดจนเพื่อเป็นการ
แลกเปลี่ยนข้อมูล และรวบรวมเป็นองค์ความรู้และนำไปจัดทำเป็นแนวทางปฏิบัติงานที่ดี
ปี 2565 เพื่อพัฒนาการดำเนินงานของคลินิกให้คำปรึกษาของศาลในสังกัดต่อไป

คลินิกให้คำปรึกษาด้านจิตสังคม

(Psycho - Social Clinic)



ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดพระนครศรีอยุธยา