Modul Intervensi Pembelajaran SPM Terengganu AKRAM Bahasa Melayu

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 46 ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

47 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) SET 2 BAHAGIAN A [30 markah] Soalan ini mesti dijawab. Petikan dan grafik di bawah menunjukkan maklumat berkaitan dengan penyakit kemurungan. Huraikan pendapat anda tentang penyakit kemurungan dalam kalangan masyarakat. Panjangnya ucapan anda hendaklah antara 150 hingga 200 patah perkataan. MASA LAPANG BERMAKNA DENGAN MEMBACA Jadikan hobi membaca sebagai rutin harian Pergi Melaka ke rumah Alia, Lama sudah tidak bertemu; Membaca itu amalan mulia, Banyak membaca bertambah ilmu. Fakta Tabiat Membaca dalam Kalangan Rakyat Kuala Lumpur, 5 Februari – Kementerian Perpaduan Negara menerusi Perpustakaan Negara Malaysia akan menjalankan kajian bagi mengukur tahap membaca dalam kalangan masyarakat negara ini yang dikatakan masih rendah. ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ 1 Calon perlu menghuraikan kebaikan/ manfaat/ faedah/ kelebihan amalan membaca dalam kalangan masyarakat. 2 Calon dikehendaki menjawab berdasarkan maklumat yang diberikan seperti di bawah: Gambar 1 – fakta tabiat membaca dalam kalangan masyarakat Gambar 2 – membaca menambahkan ilmu pengetahuan Gambar 3 – masa lapang bermakna dengan membaca/ hobi bagi mengisi masa lapang 3 Calon perlu menyentuh semua bahan sama ada sebagai idea utama, idea sampingan atau contoh. PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 48 ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

49 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) BAHAGIAN B [70 markah] 1 Masalah keruntuhan akhlak yang semakin ketara dalam kalangan remaja khususnya pelajar sekolah sering tular dalam media sosial. Penyalahgunaan dadah, lepak atau berkeliaran di pusat hiburan dan pusat beli-belah menjadi perkara biasa dalam kalangan masyarakat. Sehubungan dengan itu, semua pihak berperanan penting dalam menangani masalah ini. Sumber: Internet Berdasarkan petikan di atas, huraikan peranan pelbagai pihak bagi menangani masalah tersebut. ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ Semua pihak memainkan peranan penting dalam menangani masalah keruntuhan akhlak remaja: • diri sendiri – kesedaran diri penting untuk menjadi modal insan terbaik • keluarga – memantau aktiviti anak-anak secara menyeluruh • pihak sekolah – sentiasa menjalankan program yang membentuk sahsiah mulia • masyarakat – mengambil cakna terhadap tingkah laku remaja • kerajaan – mengadakan kempen kesedaran tentang akhlak remaja • media massa – menjadi platform informasi tentang akhlak remaja PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 50 ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

51 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 2 Definisi sihat tidak terhad kepada kesihatan fizikal semata-mata, malah meliputi kesihatan mental dan sosial. Menurut Pertubuhan Kesihatan Dunia (WHO), gaya hidup sihat bermaksud kita perlu melakukan amalan tertentu seperti menjaga kebersihan diri dan persekitaran untuk mengurangkan risiko penyakit dan kematian. Oleh itu, Agenda Nasional Malaysia Sihat (ANMS) dilancarkan pada 11 November 2021 adalah untuk membudayakan hidup sihat sejahtera sepanjang hayat. Sumber: Internet Selain usaha yang dinyatakan dalam petikan, huraikan usaha-usaha lain yang dapat membudayakan amalan tersebut. ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ Usaha-usaha lain untuk membudayakan amalan gaya hidup sihat: Agenda Nasional Malaysia Sihat (ANMS) dilancarkan pada 11 November 2021 (idea petikan – tidak boleh digunakan) • makan makanan yang seimbang • bersukan dan berekreasi • melakukan pemeriksaan kesihatan secara berkala • tidur yang mencukupi • sentiasa berkomunikasi atau mendapatkan khidmat kaunseling • menjauhi pengambilan dadah, rokok dan tabiat negatif yang lain PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 52 ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

53 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 3 Malaysia kini berhadapan dengan cuaca panas berpanjangan yang dijangka berlanjutan berikutan perubahan kitaran musim kepada Monsun Barat Daya. Cuaca panas yang berlanjutan akan menjejaskan kesihatan individu hingga boleh menyebabkan maut jika masyarakat tidak mengambil langkah penjagaan sewajarnya ketika menghadapi situasi ini. Sumber: Internet Sebagai respons terhadap pernyataan di atas, huraikan langkah-langkah penjagaan ketika menghadapi situasi tersebut. _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ Langkah-langkah penjagaan ketika menghadapi situasi cuaca panas berpanjangan: • pakai topi atau berpayung untuk melindungi diri daripada pancaran haba terus ke badan • banyakkan minum air kosong tanpa mengira tahap aktiviti fizikal • pakai pakaian yang ringan, berwarna terang dan longgar • gunakan kipas atau pendingin hawa untuk menyejukkan badan • lebihkan masa di dalam rumah dan hadkan aktiviti luar PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 54 _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

55 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 4 Makanan tradisional kurang mendapat sambutan merupakan fenomena yang berlaku dalam kalangan masyarakat kini. Menurut Pakar Makanan Warisan Negara, perkembangan dunia masa ini telah mendedahkan kita kepada gaya hidup moden menyebabkan masyarakat lebih gemar mencuba makanan yang berasal dari luar negara seperti burger, spageti dan sushi. Sumber: Internet Huraikan punca yang terdapat dalam petikan dan punca-punca lain berlakunya fenomena tersebut. ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ Punca-punca berlakunya fenomena makanan tradisional kurang mendapat sambutan dalam kalangan masyarakat kini: • masyarakat lebih gemar mencuba makanan moden yang berasal dari luar (idea petikan – wajib digunakan) • ibu bapa tidak mendedahkan anak-anak dengan makanan tradisional • makanan tradisional sukar didapati • media massa kurang mempromosikan makanan tradisional • kesukaran mendapatkan bahan mentah dan alat untuk membuat kuih • generasi muda kurang berminat untuk meneruskan tradisi warisan PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 56 ________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

57 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 2 KERTAS BAHAGIAN A CONTOH SOALAN 1 MORFOLOGI 1 Baca petikan di bawah ini dengan teliti dan senaraikan dua perkataan berimbuhan apitan dan dua kata bantu. Kemudian anda dikehendaki membina satu ayat anda sendiri daripada setiap perkataan yang dipilih untuk menunjukkan bahawa anda faham akan maksud dan penggunaannya. Anda tidak boleh menambah imbuhan, menukarkan imbuhan atau menggunakan perkataan itu sebagai peribahasa atau kata nama khas. Selain itu, aktiviti sukan juga dapat mencungkil bakat remaja. Melalui pertandingan yang diadakan di sekolah, guru akan dapat mengesan dan mencungkil bakat terpendam murid dalam pelbagai acara sukan seperti catur, badminton, dan olahraga. Pada masa yang sama, guru boleh menggilap bakat murid dengan latihan yang terancang agar mereka dapat bermain dengan baiknya semasa pertandingan dijalankan. Secara Sistem dan Aplikasi Bahasa Bahagian A: Sistem dan Aplikasi Bahasa [35 markah] 1 Morfologi 2 Sintaksis 3 Penyuntingan 4 Bahasa Melayu Standard (Menukarkan Teks bahasa Melayu Klasik) 5 Peribahasa Panduan Menjawab Soalan 1 Morfologi: Mengenal pasti jenis kata dan membina ayat 1 Wajib senaraikan perkataan yang diuji dahulu 2 Bina ayat sendiri: tidak boleh mengambil ayat dalam petikan atau dalam keseluruhan kertas soalan 3 Senaraikan perkataan – 1 markah 4 Bina ayat – 1 markah 5 Tidak boleh menyatakan kata atau ayat lebih daripada arahan soalan 6 Pastikan ejaan kata yang diuji dieja dengan BETUL. Jika salah ejaan – 0 markah untuk kata dan ayat. 7 Untuk menjawab soalan morfologi, murid mesti menguasai aspek morfologi berikut: Struktur Kata merangkumi KATA ASLI dan KATA PINJAMAN Pembentukan Kata merangkumi KATA TUNGGAL, KATA TERBITAN, KATA GANDA, KATA MAJMUK dan KATA AKRONIM Penggolongan Kata merangkumi KATA NAMA, KATA KERJA, KATA ADJEKTIF dan KATA TUGAS Menyemak Murid perlu menyemak karangan. Analisis Soalan 1 SPM 2021 (Sesi 1) Kata kerja transitif SPM 2021 (Sesi 1) Kata ganda berentak SPM 2021 (Ulangan) Menambahkan imbuhan apitan pada kata dasar SPM 2022 Kata nama terbitan apitan SPM 2022 (Ulangan) Kata majmuk SPM 2023 Kata ganda PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 58 tidak langsung, pihak sekolah dapat mencungkil bakat dan melahirkan ramai atlet yang berpotensi untuk berjaya pada peringkat yang lebih tinggi. Dipetik dan diubah suai daripada “Faedah Sukan kepada Remaja”, Buku Teks Bahasa Melayu Tingkatan 4, hlm. 40 [8 markah] Cadangan Jawapan i. pertandingan Sekolah saya akan mengadakan pertandingan bola jaring dengan beberapa buah sekolah di daerah ini. ii. diadakan Program Keselamatan Jalan Raya akan diadakan di sekolah dengan kerjasama Jabatan Pengangkutan Jalan. iii. dapat Amalan bersenam dan bersukan dapat membantu kita mengekalkan berat badan yang ideal. iv akan Semua peserta acara rentas desa yang berjaya menghabiskan larian akan diberikan sijil penyertaan. Panduan Menjawab Soalan 2 Sintaksis 1 Antara bentuk soalan sintaksis: • Menukarkan ayat aktif kepada ayat pasif • Menukarkan ayat pasif kepada ayat aktif • Menukarkan cakap ajuk kepada cakap pindah • Menukarkan cakap pindah kepada cakap ajuk • Menukarkan ayat susunan biasa kepada ayat susunan songsang • Menukarkan ayat susunan songsang kepada ayat susunan biasa • Memisahkan ayat • Menyambung ayat • Menentukan pola ayat • Menentukan jenis-jenis ayat • Menganalisis ayat [subjek dan predikat] • Membina ayat tanya berdasarkan frasa yang diberikan 2 Tidak boleh menyatakan jawapan lebih daripada arahan soalan. Analisis Soalan 2 SPM 2021 (Sesi 1) Pola ayat SPM 2021 (Sesi 1) Menukarkan ayat majmuk kepada ayat tunggal SPM 2021 (Ulangan) Menukarkan ayat aktif kepada ayat pasif SPM 2022 Menukarkan ayat susunan biasa kepada ayat songsang SPM 2022 (Ulangan) Membina ayat tanya SPM 2023 Menukarkan ayat pasif kepada ayat aktif PENERBIT MAHIR SDN BHD

59 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) CONTOH SOALAN 2 SINTAKSIS 2 Baca petikan di bawah dengan teliti. Kemudian, tukarkan ayat bersusunan songsang kepada ayat bersusunan biasa. Anda tidak boleh mengubah struktur asal ayat tersebut. 1 Melalui lawatan ke Akuarium dan Muzium Marin, pembelajaran mengenai hidupan marin menjadi lebih interaktif. 2 Di seksyen pameran akuarium, para pelawat dapat bertemu muka dengan pelbagai hidupan laut. 3 Di seksyen muzium, pelawat dapat menyaksikan spesimen hidupan marin yang telah diawet secara lebih dekat. Dipetik dan diubah suai daripada “Akuarium dan Muzium Marin” Buku Teks Tingkatan 4, hlm. 180 [6 markah] Cadangan Jawapan i. Pembelajaran mengenai hidupan marin menjadi lebih interaktif melalui lawatan ke Akuarium dan Muzium Karin. ii. Para pelawat dapat bertemu muka dengan pelbagai hidupan laut di seksyen pameran akuarium. iii. Pelawat dapat menyaksikan spesimen hidupan marin yang telah diawet secara lebih dekat di seksyen muzium. Panduan Menjawab Soalan 3 Penyuntingan 1 Soalan penyuntingan berdasarkan teks tunggal, teks bersambung atau teks pelbagai (petikan, dialog, iklan, kad ucapan dan lain-lain) 2 Jumlah kesalahan bahasa bergantung pada jumlah markah dalam soalan. 3 Jenis kesalahan yang diuji: • ejaan • imbuhan • tatabahasa • istilah 4 Wajib menyenaraikan kesalahan, kemudian diikuti dengan pembetulan jawapan. Analisis Soalan 3 SPM 2021 (Sesi 1) 2 Bahan [11 markah] SPM 2021 (Sesi 1) 2 Bahan [11 markah] SPM 2021 (Ulangan) 1 Bahan [11 markah] SPM 2022 2 Bahan [11 markah] SPM 2022 (Ulangan) 1 Bahan [9 markah] SPM 2023 1 Bahan [9 markah] PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 60 CONTOH SOALAN 3 PENYUNTINGAN 3 Baca bahan-bahan di bawah dengan teliti. Bahan-bahan di bawah mengandungi pelbagai kesalahan bahasa. Kenal pasti, senaraikan dan betulkan kesalahan-kesalahan tersebut. Anda perlu menulis kesalahan-kesalahan yang dikenal pasti dan membuat pembetulannya. Anda tidak perlu menyalin bahan-bahan tersebut. Bahan 1 Usaha membanteras aktiviti vandalisma memerlukan kerjasama semua pihak supaya generasi akan datang tidak mewarisi sikap negatif ini. Rasa-rasanya tidak terlaluan jika dikatakan bahawa remaja yang sering mengamalkan salah laku ini seolah-olah berhasrat untuk “menghidupkan” gulungan barbarian yang tidak bertamadun. Sehubungan dengan itu, setiap anggota masyarakat perlu mempunyai otak kelas pertama yang tahu menghayati dan menyantuni harta benda awam. Semoga pada tahun ini kita berjaya mendepani cabaran semasa tanpa perlu menghadapi perbuatan yang tidak bertamaddun ini. Dipetik dan diubah suai daripada “Jadilah Generasi Mengenang Budi” Dewan Siswa, Disember 2020 [6 markah] Bahan 2 Program Rancangan Integrasi Murid untuk Perpaduan (RIMUP) telah dilaksanakan oleh Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) sejak dari tahun 1986 lagi. Menerusi program RIMUP ini, KPM menyediakkan peluang kepada murid pelbagai kaum untuk bergaul mesra secara sedar dan terancang. Bermacam aktiviti dirancang dan dilaksanakan pada setiap tahun oleh pihak sekolah. Aktiviti-aktiviti tersebut merangkumi lima elimen, iaitu akademik, khidmat masharakat, jati diri dan patriotisme, kebudayaan dan kesenian, serta sukan dan permainan. Dipetik dan diubah suai daripada “RIMUP”, Buku teks Bahasa Melayu Tingkatan 5, hlm. 42 [5 markah] Cadangan Jawapan Bahan 1 Bahan 2 (i) vandalisma – vandalisme (ii) terlaluan – keterlaluan (iii)gulungan – golongan (iv)otak – minda (v) menghayati – menghargai (vi)bertamaddun – bertamadun (i) sejak dari tahun – sejak tahun/ dari tahun (ii) menyediakkan – menyediakan (iii)Bermacam – Bermacam-macam (iv)elimen – elemen (v) masharakat – masyarakat Panduan Menjawab Soalan 4 Bahasa Melayu Standard 1 Menukarkan petikan teks bahasa Melayu klasik kepada teks bahasa Melayu moden. 2 Petikan bahan untuk soalan menukar bahasa Melayu klasik kepada bahasa Melayu standard diambil daripada prosa tradisional ‘Kepimpinan Melalui Teladan’ dalam antologi Jaket Kulit Kijang dari Istanbul atau ‘Burung Terbang Dipipiskan Lada’ dalam antologi Sejadah Rindu. 3 Jawapan mesti ditulis dalam bahasa Melayu moden. 4 Gariskan perkataan bahasa klasik yang perlu ditukarkan. 5 Jangan menokok tambah butiran dan fakta yang tiada dalam petikan asal. 6 Jangan mengurangkan atau membuang butiran atau fakta yang ada dalam petikan asal. 7 Nama khas seperti nama watak, tempat, peralatan mesti dikekalkan. PENERBIT MAHIR SDN BHD

61 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 8 Partikel ‘pun’ dan ‘lah’ dibuang jika tidak perlu. 9 Penggunaan perkataan lama seperti ‘arakian’, ‘hatta’, ‘sebermula’, ‘alkisah’, ‘syahdan’, ‘maka’ hendaklah dielakkan. 10 Tanda baca seperti tanda soal, koma bertindih, noktah bertindih, tanda seru, dan pengikat kata MESTI dikekalkan. 11 Bilangan perenggan MESTI dikekalkan. 12 Bahasa istana MESTI dikekalkan. Analisis Soalan 4 SPM 2021 (Sesi 1) Burung Terbang Dipipiskan Lada [6 markah] SPM 2021 (Sesi 1) Kepimpinan Melalui Teladan [4 markah] SPM 2021 (Ulangan) Burung Terbang Dipipiskan Lada [4 markah] SPM 2022 Kepimpinan Melalui Teladan [4 markah] SPM 2022 (Ulangan) Burung Terbang Dipipiskan Lada [4 markah] SPM 2023 Burung Terbang Dipipiskan Lada [6 markah] CONTOH SOALAN 4 BAHASA MELAYU STANDARD 4 Baca petikan bahasa Melayu klasik di bawah dengan teliti. Kemudian, tulis petikan tersebut semula dalam bahasa Melayu standard. Anda tidak boleh mengubah bentuk dan maksud asalnya. Maka dipersembahkan orang ke bawah Duli Sultan Muzaffar Syah bahawa Raja Benua Siam menitahkan hulubalang, Awi Cakri namanya, membawa rakyat terlalu banyak tiada terpermanai banyak, berjalan terus ke hulu Pahang. Maka telah Sultan Muzaffar Syah mendengar khabar itu, maka baginda menyuruh menghimpunkan segala rakyat teluk rantau berhimpun ke Melaka. Dan akan Tun Perak membawa orang Kelang ke Melaka dengan anak isterinya sekali. Dipetik dan diubah suai daripada “Burung Terbang Dipipiskan Lada”, dalam Antologi Sejadah Rindu, Kementerian Pendidikan Malaysia [4 markah] Cadangan Jawapan Dipersembahkan orang ke bawah Duli Sultan Muzaffar bahawa Raja Benua Siam menitahkan hulubalang bernama Awi Cakri membawa rakyat terlalu banyak tidak terkira berjalan ke hulu Pahang. Sultan Muzaffar Syah mendengar berita itu lalu baginda menyuruh mengumpulkan segala rakyat daerah jajahan berkumpul di Melaka. Tun Perak membawa orang Kelang ke Melaka dengan anak dan isteri sekali. Panduan Menjawab Soalan 5 Peribahasa 1 Bentuk soalan peribahasa: • Menyatakan peribahasa yang sesuai berdasarkan situasi dalam petikan yang diberi • Menyatakan peribahasa yang sesuai berdasarkan maksud peribahasa yang diberi • Mengisi tempat kosong dengan peribahasa yang tepat • Menyatakan maksud peribahasa • Menyatakan peribahasa yang sama maksud PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 62 Analisis Soalan 5 SPM 2021 (Sesi 1) Menyatakan maksud peribahasa SPM 2021 (Sesi 1) Menyatakan peribahasa yang sesuai berdasarkan situasi dalam petikan yang diberi SPM 2021 (Ulangan) Menyatakan peribahasa yang sesuai berdasarkan situasi dalam petikan yang diberi SPM 2022 Menyatakan peribahasa yang sama maksud SPM 2022 (Ulangan) Mengisi tempat kosong dengan peribahasa yang tepat SPM 2023 Menyatakan maksud peribahasa CONTOH SOALAN 5 PERIBAHASA 5 Baca petikan di bawah dengan teliti. Senaraikan tiga peribahasa yang terdapat dalam petikan tersebut. Kemudian, berikan peribahasa lain yang sama maksud atau hampir sama maksud dengan peribahasa yang disenaraikan tersebut. Bagai lipas kudung, kak long kelam-kabut cuba menyelamatkan beg sandangnya daripada terkena air hujan. Tanpa banyak soal, adik mengambil beg plastik lalu menyarungkan beg kak long ke dalamnya. “Wah, kecil-kecil cili padi!” Kembang hidung adik dipuji kak long. “Itulah kak long. Kecil jangan disangka anak, besar jangan disangka bapa.” Sindir aku mengingatkan kak long tentang peristiwa semalam apabila kak long mentertawakan adik yang membeli beg kalis air. Kak long menjeling tajam lalu menjawab, “Ala, masalah kecil sahaja! Bukankah peribahasa ada mengingatkan, kalau takut dilambung ombak, jangan berumah di tepi pantai?” Dipetik dan diubah suai daripada “Tahan Menghijau”, Buku Teks Bahasa Melayu Tingkatan 4, hlm. 74 [6 markah] Cadangan Jawapan (i) Bagai lipas kudung – ringan tulang/ tangan bagai lipas kudung (ii) Kecil-kecil cili padi – kecil-kecil anak harimau/ kecil-kecil cabai rawit (iii)Kalau takut dilambung ombak, jangan berumah di tepi pantai – ukur baju di badan sendiri/ lamun takut dilanggar batang, jangan duduk di kepala pulau PENERBIT MAHIR SDN BHD

63 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) CONTOH SOALAN 6 PEMAHAMAN PETIKAN UMUM 6 Baca Bahan 1 dan Bahan 2 yang diberikan dengan teliti. Kemudian, jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 Nama asal Taiping ialah Klian Pauh. Klian bermaksud lombong, manakala pauh pula sejenis buah mangga bersaiz kecil. Awalnya, bandar ini hanya petempatan kecil sebilangan masyarakat Melayu. Namun begitu, penemuan bijih timah di kawasan sekitarnya telah menarik banyak orang asing datang ke bandar ini. Nama Klian Pauh telah ditukarkan kepada Taiping bersempena dengan tamatnya Perang Larut pada tahun 1874. Perang ini tercetus daripada pertelingkahan antara kongsi gelap pendatang Cina, iaitu Ghee Hin dan Hai San yang melakukan aktiviti perlombongan bijih timah di daerah Larut. Setelah mendapat kata sepakat, Taiping telah dipilih sebagai nama baharu. 2 KERTAS BAHAGIAN B Pemahaman Bahagian B: Pemahaman [35 Markah] 6 Pemahaman Petikan Umum 7 Pemahaman Petikan Sastera 8 Novel Pemahaman 1 Bagi menjawab Soalan 6 – Petikan Umum dan Soalan 7 – Petikan Sastera, calon dinasihatkan membaca dahulu soalan (i) dan soalan (ii) untuk memudahkan calon mencari jawapan semasa membaca petikan. 2 Semua jawapan mesti ditulis dalam ayat yang lengkap. 3 Cadangan jumlah isi mengikut peruntukan markah. Misalnya: 3 markah – 2 atau 3 isi 4 markah – 3 atau 4 isi Soalan (i) maksud rangkai kata • Calon dikehendaki menukar rangkai kata berkenaan dengan rangkai kata lain yang sama maksud berdasarkan maksud dalam petikan. • Calon juga boleh menukarkan satu perkataan atau sebahagian frasa sahaja sekiranya tidak memahami maksud keseluruhan rangkai kata/ frasa. * Soalan (i) juga boleh dibuat dalam bentuk pemindahan maklumat Soalan (ii) pemindahan maklumat • Calon mesti memahami kehendak soalan dan menjawab mengikut kehendak soalan. • ISI MESTI menyentuh semua bahan. • Calon dinasihatkan memindahkan maklumat yang ada dalam petikan tanpa mengubah ayat tersebut dan menyalin semua isi dengan lengkap. • Calon digalakkan mengasingkan jawapan mengikut bahan. Soalan (iii) KBAT • Calon mesti membaca dan memahami kehendak soalan dengan teliti agar dapat mengemukakan jawapan dengan TEPAT. • Gunakan penanda wacana untuk menghubungkan isi. Soalan (iv) penyelesaian masalah • Calon mesti memahami situasi dan masalah yang dikemukakan sebelum mengemukakan langkah-langkah penyelesaian masalah tersebut sebagai jawapan. Panduan Menjawab Soalan 6 dan Soalan 7 PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 64 Taiping berasal daripada perkataan Cina, iaitu “Tai-Peng” yang bermaksud aman selama-lamanya. Setelah termeterainya Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874, Taiping menjadi sebuah bandar yang utama dan dijadikan pusat pentadbiran British di Perak. Sebelum 1937, Taiping merupakan ibu negeri Perak. Bandar Taiping kini antara destinasi popular dalam kalangan pelancong. Dipetik dan diubah suai daripada “Taiping Bandar Warisan”, Buku Teks Bahasa Melayu Tingkatan 4, hlm. 110 Bahan 2 Langkawi merupakan produk pelancongan kebanggaan negeri Kedah Darul Aman. Pulau Langkawi diberikan status bebas cukai pada tahun 1987. Kini, pulau yang kaya dengan keindahan semula jadi dan legenda silam ini telah tampil sebagai salah satu daripada destinasi pelancongan yang paling popular di Malaysia. Langkawi sebenarnya merupakan satu gugusan pulau. Pulau Langkawi merupakan yang terbesar. Nama Langkawi merupakan kombinasi antara “Lang” dan ‘’Kawi”. “Lang” diambil daripada perkataan bahasa Melayu iaitu helang. Pada suatu masa dahulu, Langkawi menjadi tempat tinggal kepada sejumlah burung helang kawi. Kawi pula bererti merah hati kerana bulu helang yang berwarna merah hati dan berkepala putih. Selain itu, “kawi” juga merujuk kepada sejenis batu, iaitu batu kawi atau batu kapur. Lambakan batu kawi terdapat di pulau ini. Kedua-dua perkataan digabungkan membentuk perkataan “Helangkawi” yang kemudian menjadi Langkawi sahaja. Dipetik dan diubah suai daripada “Info Langkawi”, Portal Rasmi Pihak Berkuasa Tempatan Negeri Kedah Darul Aman (i) Berdasarkan Bahan 1, berikan maksud rangkai kata mendapat kata sepakat. [2 markah] (ii) Berdasarkah Bahan 1 dan Bahan 2, nyatakan keistimewaan kedua-dua lokasi pelancongan tersebut. [3 markah] (iii) Walaupun Malaysia mempunyai tempat pelancongan yang sudah terkenal di serata dunia, namun usahausaha lebih agresif perlu dilakukan bagi menarik lebih ramai pelancong ke Malaysia. Pada pendapat anda, apakah usaha-usaha yang boleh dilakukan untuk menarik lebih ramai pelancong datang ke Malaysia? [3 markah] (iv) Kejadian vandalisme di beberapa tempat pelancongan mencalarkan imej negara. Situasi ini mesti ditangani dengan segera supaya imej Malaysia sebagai destinasi pelancongan terkenal dunia dapat ditingkatkan. Andaikan anda seorang penulis rencana sebuah akhbar tempatan yang terkenal dan berpengaruh. Sekiranya anda ingin menasihati rakyat Malaysia tentang kesan negatif vandalisme di lokasi pelancongan, apakah nasihat-nasihat anda itu? [4 markah] Cadangan Jawapan (i) Rangkai kata mendapat kata sepakat bermaksud memperoleh persetujuan/ persetujuan bersama. (ii) Keistimewaan kedua-dua lokasi pelancongan tersebut: Bahan 1: – Taiping merupakan ibu negeri Perak 1937 – Bandar Taiping antara destinasi popular dalam kalangan pelancong Bahan 2: – Pulau Langkawi diberikan status bebas cukai – Kaya dengan keindahan semula jadi dan legenda silam PENERBIT MAHIR SDN BHD

65 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) (iii)Usaha-usaha yang boleh dilakukan bagi menarik lebih ramai pelancong datang ke Malaysia: – Mempromosi tempat pelancongan melalui media sosial – Mengadakan pameran pelancongan di tempat tumpuan awam – Mengiklankan lokasi pelancongan melalui media massa – Mengadakan pameran pelancongan Malaysia di luar negara (iv)Nasihat-nasihat saya: – Mencemarkan imej sesebuah lokasi pelancongan tempatan – Merisikokan kemalangan kepada pengguna/ orang awam – Mengakibatkan kerugian wang kerajaan – Menggagalkan usaha mempromosi lokasi pelancongan CONTOH SOALAN 7 PEMAHAMAN PETIKAN SASTERA 7 Baca Bahan 1 dan Bahan 2 yang diberikan dengan teliti. Kemudian, jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 Setiap kali saya meluahkan hasrat untuk bermastautin di ibu kota, bonda memberikan pelbagai alasan agar saya terus menetap di kampung halaman tercinta ini. Kata bonda, ilmu agama saya masih terlalu cetek dan nipis. Bimbang saya akan hanyut dibawa arus hedonisme dan modenisme yang sedang melanda anak-anak muda kota. Malahan, kata bonda lagi, bahasa ibunda saya juga masih lemah. Bahasa yang membesarkan saya dengan segala adat resam dan nilai budaya warisan turun-temurun. Bahasa yang diwarisi nenek moyang sejak zaman-berzaman. Bonda tahu, secubit ilmu yang mengisi dada saya yang kerdil ini tidak akan mampu mengekang ledakan perubahan sosial yang boleh meragut jati diri saya sebagai generasi bermaruah. Saya akui kebenaran katakata bonda tentang malapetaka yang sedang menghinggapi sekian ramai anak sebangsa saya. Kebanyakannya tergadai maruah dan harga diri dek mengejar dunia yang bergelar globalisasi dalam menuju arus perdana. Dipetik daripada cerpen “Munsyi”, dalam antologi Jaket Kulit Kijang dari Istanbul, Kementerian Pendidikan Malaysia Bahan 2 REMAJA Dikau masih remaja Jiwa mudah membara Tanam benih sabar Biar tidak mudah terbakar Gunalah usia remajamu Untuk menuntut ilmu Jangan dipersia-siakan Baru tiada penyesalan Bina kekuatan diri Dengan keteguhan iman Menjadi insan terpuji Daripada kemuliaan ketakwaan Mohd Azam Hasnizam Mohd Razali Dewan Siswa, Julai 2016 PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 66 (i) Berdasarkan Bahan 1, apakah alasan bonda setiap kali penulis menyatakan hasratnya bermastautin ke ibu kota? [2 markah] (ii) Berdasarkah Bahan 1 dan Bahan 2, kemukakan cara-cara mengekalkan jati diri. [3 markah] (iii) Remaja pada hari ini ramai yang terlibat dalam gejala negatif sehingga menimbulkan pelbagai masalah kepada masyarakat dan negara. Pada pendapat anda, apakah kesan-kesan yang timbul kepada mereka pada masa akan datang. [3 markah] (iv) Rakan anda selalu ponteng sekolah dan terlibat dalam kegiatan tidak bermoral. Anda berasa sedih dan kecewa melihat keadaan rakan anda itu. Sebagai rakan baik, bagaimanakah anda dapat membantunya supaya tidak terlibat dalam masalah tersebut? [4 markah] Cadangan Jawapan (i) Alasan bonda: – Ilmu agama saya masih terlalu cetek dan nipis – Bimbang saya akan hanyut dibawa arus hedonisme dan modenisme yang sedang melanda anak-anak muda kota (ii) Cara-cara mengekalkan jati diri: Bahan 1: – Mengamalkan adat resam dan nilai budaya warisan turun-temurun – Mengekang ledakan perubahan sosial Bahan 2: – Remaja perlu sentiasa bersabar – Remaja perlu mempelajari ilmu/ pengetahuan/ pelajaran (iii)Kesan-kesan yang timbul kepada mereka pada masa akan datang: – Tercicir dalam pelajaran/ tidak dapat melanjutkan pelajaran – Terdedah kepada kegiatan jenayah/ dadah – Disisihkan oleh keluarga (iv) Cara saya membantu: – Menasihatinya – Membawanya berjumpa dengan guru kaunseling – Membantunya dalam bidang pelajaran – Memberitahu guru kelas PENERBIT MAHIR SDN BHD

67 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) Panduan Menjawab Soalan 8 Pemahaman Novel 1 Soalan berdasarkan novel yang dipelajari ketika Tingkatan 4 dan Tingkatan 5. 2 Dikemukakan sebagai Soalan 8: Pemahaman novel 3 Peruntukan markah – 10 markah 4 Dibahagikan kepada dua bahagian soalan yang wajib dijawab, iaitu: Soalan 8 (i) Soalan pemahaman (pemindahan maklumat) satu petikan daripada salah satu novel Tingkatan 4 atau Tingkatan 5 (berdasarkan lapan buah novel). Soalan 8 (ii) Soalan KBKK berdasarkan sebuah atau dua buah novel yang dipelajari. Soalan novel tidak melibatkan unsur sastera. Soalan 8 (i) – Pemindahan Maklumat 1 Calon dinasihatkan membaca dahulu soalan untuk memudahkan calon mencari jawapan semasa membaca petikan. 2 Lihat jumlah markah yang diperuntukkan. 3 Jumlah isi bergantung pada jumlah peruntukan markah tersebut. 4 Tulis jawapan menggunakan ayat yang lengkap dan gramatis. 5 Calon dinasihatkan memindahkan maklumat yang ada dalam petikan tanpa mengubah ayat tersebut dan menyalin semua isi dengan lengkap. Soalan 8 (ii) – KBAT Novel 1 Baca arahan soalan dan tugasan soalan dengan teliti. 2 Soalan boleh berdasarkan satu atau dua buah novel yang dipelajari. 3 Lihat jumlah markah yang diperuntukkan. 4 Jumlah isi bergantung kepada jumlah peruntukan markah. 5 Setiap jawapan yang diberi mesti mempunyai dua perkara bagi mendapatkan markah penuh – menyatakan peristiwa + alasan/ ulasan/ huraian. 6 Tulis jawapan dalam perenggan dan menggunakan ayat yang lengkap serta gramatis. 7 Calon dibenarkan untuk menyatakan isi lebih daripada DUA isi. Analisis Soalan 8 SPM 2021 (Sesi 1) Peristiwa yang menggembirakan pembaca SPM 2021 (Sesi 1) Peristiwa yang menarik perhatian pada akhir cerita SPM 2021 (Ulangan) Peristiwa yang dapat menimbulkan keinsafan kepada pembaca SPM 2022 Peristiwa yang dapat diteladani oleh pembaca SPM 2022 (Ulangan) Peristiwa yang dapat dijadikan pedoman kepada pembaca SPM 2023 Peristiwa yang menimbulkan rasa kagum kepada pembaca CONTOH SOALAN 8 (i) – NOVEL 8 Jawapan bagi soalan berikut hendaklah berdasarkan teks novel Tingkatan 4 dan Tingkatan 5. (i) Baca petikan novel di bawah dengan teliti, kemudian jawab soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. “Nenek rasa betul rumah yang engkau diam tu berhantu.” Dahlia menggeleng. Tidak! “Lepas seorang, seorang lagi menjadi mangsa. Kalau lepas ini giliran engkau tak apa, kalau nenek macam mana?” “Jangan cakap macam tu, nek. Semua sudah ditakdirkan.” Mahu sahaja Dahlia menitiskan air mata. Mahu sahaja dia menjerit untuk menidakkan kata-kata nenek di sisinya. “Jadi nenek rasa eloklah rumah itu dijual.” “Jual?” PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 68 “Ya jual! Engkau boleh diam di kebun hujung kampung.” “Tidak!” jerit Dahlia agak kuat. Dipetik daripada novel Songket Berbenang Emas, karya Khairuddin Ayip, Kementerian Pendidikan Malaysia Nyatakan alasan nenek ingin menjual rumah yang didiami oleh keluarga Dahlia. [4 markah] Cadangan Jawapan – Nenek rasa betul rumah yang engkau diam tu berhantu. – Lepas seorang, seorang lagi menjadi mangsa. – Kalau lepas ini giliran engkau tak apa, kalau nenek macam mana. CONTOH SOALAN 8 (ii) – NOVEL (ii) Jawab soalan-soalan di bawah berdasarkan novel-novel yang berikut: (a) Silir Daksina karya Nizar Parman (b) Songket Berbenang Emas karya Khairuddin Ayip (c) Tirani karya Beb Sabariah (d) Bimasakti Menari karya Sri Rahayu Mohd Yusop Berdasarkan sebuah novel yang anda pelajari, jelaskan dua perisiwa yang menarik perhatian dalam novel tersebut. [6 markah] Cadangan Jawapan Dua peristiwa yang menarik dalam novel Silir Daksina: Peristiwa 1 Peristiwa Abdullah bin Kayan berusaha menghidupkan kumpulan zapin D’Purnama semula setelah lebih 20 tahun ahli-ahli kumpulan itu berpecah kerana dia sangat sayang akan tarian zapin yang merupakan warisan Melayu. Peristiwa 2 Peristiwa Tauke Ong (Tauke Lim) daripada kaum Cina yang bahagia menetap di kampung yang majoritinya terdiri daripada kaum Melayu. Dia dan keluarganya diberi layanan yang sama rata oleh penduduk kampung disebabkan pandai menyesuaikan diri, selain sikapnya yang pemurah dan suka bergurau. Dalam apa-apa majlis dia akan turut serta, malahan akan membiayai kos jamuan. PENERBIT MAHIR SDN BHD

69 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) Panduan Menjawab Soalan 9 1 Bahan petikan kebiasaannya mempunyai tidak kurang daripada dua fokus. 2 Bahan rumusan terdiri daripada sekurang-kurangnya dua bahan daripada sumber yang berbeza seperti petikan prosa, puisi dan grafik. Semua bahan tersebut mempunyai tema yang sama. 3 Tugasan tidak dinyatakan dalam arahan soalan. 4 Calon perlu mengenal pasti semua fokus yang terdapat dalam semua bahan. Tip Mudah Mencari Isi/ Fokus Fokus Perkataan yang sering digunakan sebelum isi Kesan dapat/ telah mampu/ berupaya/ akan/ boleh mendatangkan/ menjadikan/ menyebabkan/ membolehkan/ meninggalkan/ mempengaruhi Faedah/ punca/ faktor disebabkan/ kerana/ daripada/ oleh sebab/ menyumbang Langkah/ peranan hendaklah/ perlu/ mesti/ harus/ wajar/ boleh/ sepatutnya/ wajib/ berperanan Masalah/ kekangan masalahnya/ halangannya/ kekangannya/ cabarannya 5 Markah keseluruhan isi ialah 20 markah termasuk pendahuluan dan penutup. 6 Calon perlu mengemukakan lapan isi lengkap daripada semua bahan dan semua fokus. Calon boleh mengemukakan lebih daripada lapan isi dengan syarat jawapan tidak melebihi 120 patah perkataan. 7 Lazimnya isi yang terdapat dalam bahan yang diuji melebihi lapan isi. 8 Calon perlu mengemukakan sekurang-kurangnya satu isi daripada setiap fokus dan daripada setiap bahan. 9 Semua isi tersebut berdasarkan pemindahan maklumat sahaja. Calon tidak perlu mengubah perkataan atau maksud maklumat yang dipilih sebagai isi KECUALI bahan PUISI yang perlu diubah menjadi bahasa Melayu yang gramatis. 10 Markah bahasa dinilai secara holistik berdasarkan penggunaan bahasa oleh calon dan bukan berdasarkan jumlah isi yang diperoleh. 11 Asas pemberian markah bahasa adalah seperti yang dinyatakan dalam jadual berikut: Peringkat Markah Cemerlang 8 – 10 markah Baik 5 – 7 markah Sederhana 3 – 4 markah Lemah 1 – 2 markah 12 Rumusan mesti ditulis tidak melebihi 120 patah perkataan. 13 Kesimpulan perlu berdasarkan tema bahan. Disyorkan untuk menulis kesimpulan seperti di bawah: (TEMA + CADANGAN – PERLU + HARAPAN – AGAR) – DALAM SATU AYAT SAHAJA 14 Jawapan hendaklah ditulis dalam bentuk esei. 2 KERTAS BAHAGIAN C Rumusan Bahagian C: Rumusan [35 Markah] PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 70 Analisis Soalan 9 Tahun Bahan SPM 2021 (Sesi 1) 3 Bahan – Fokus: Cabaran dan langkah SPM 2021 (Sesi 1) 3 Bahan – Fokus: Peranan dan langkah SPM 2021 (Ulangan) 3 Bahan – Fokus: Kesan dan langkah SPM 2022 3 Bahan – Fokus: Cabaran dan langkah SPM 2022 (Ulangan) 3 Bahan – Fokus: Punca dan langkah SPM 2023 3 Bahan – Fokus: Punca dan langkah CONTOH SOALAN 9 RUMUSAN 9 Baca dan teliti setiap bahan yang diberikan, kemudian buat satu rumusan yang panjangnya tidak melebihi 120 patah perkataan. Anda digalakkan supaya menggunakan ayat anda sendiri tanpa mengubah maksud asal petikan dan bahan. Bahan 1 Patriotisme perlu ditanam semasa zaman kanak-kanak lagi agar mereka membesar dengan menghargai warisan, kepelbagaian dan sejarah mereka, serta berusaha untuk menjadikan Malaysia yang terbaik dalam semua aspek. Patriotisme boleh ditanam dalam kalangan murid melalui sistem pendidikan. Sistem pendidikan harus disesuaikan untuk memupuk rasa bangga akan negara menerusi hubungan yang padu dalam kalangan murid pelbagai kaum. Selain itu, rasa kepunyaan ialah unsur penting yang perlu dipupuk dan dipelihara dalam diri muridmurid. Hanya dengan rasa kepunyaan, generasi muda Malaysia boleh dibentuk menjadi warganegara yang bertanggungjawab dan matang serta menjadi pemimpin pada masa hadapan. Biarkan anak-anak membesar bersama-sama agar mereka dapat mengenali, memahami dan menghayati rakan mereka yang berbeza warna kulit, budaya dan agama. Generasi muda mesti didoktrinkan dengan konsep perpaduan nasional sebagai pegangan hidup. Keakraban hubungan generasi muda yang pelbagai kaum menjadi tonggak utama kejayaan dan pembangunan negara. Oleh hal yang demikian, murid perlu terlibat dengan aktiviti berkumpulan seperti kokurikulum dan sukan supaya dapat berinteraksi dengan akrab lantas membina persahabatan yang erat. Bagi menyokong usaha ini, pihak sekolah perlu menggalakkan murid saling memahami dan menghormati antara satu sama lain. Guruguru perlu menjadi penggerak utama untuk menyatupadukan murid-murid pelbagai kaum melalui aktiviti yang selaras dengan aspirasi negara. Akhir sekali, ibu bapa perlu memupuk dan mengamalkan nilai-nilai positif dalam kehidupan seharian mereka agar dicontohi oleh anak-anak yang sedang membesar. Nilai seperti kejujuran, integriti, toleransi, ketekunan, keadilan, menghormati orang tua dan kesedaran sivik mesti dikekalkan. Selepas lebih 60 tahun kemerdekaan, rakyat Malaysia harus lebih bersatu kerana kita berkongsi harapan, aspirasi dan impian yang sama. Kita semua harus bangga mengenalkan diri sebagai rakyat Malaysia yang tidak menjadikan setiap kaum dan etnik kurang identiti masing-masing. Dipetik dan diubah suai daripada “Memupuk Semangat Perpaduan dan Patriotisme”, oleh Tan Sri Lee Lam Thye, Berita Harian, 4 September 2018 PENERBIT MAHIR SDN BHD

71 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) Bahan 2 Manfaat Perpaduan A Memajukan sektor pelancongan negara A Mewujudkan masyarakat yang harmoni A Mengukuhkan keselamatan negara A Mewujudkan kestabilan politik A Menaikkan imej negara di mata dunia A Memajukan ekonomi negara PERPADUAN MENGEKALKAN KEHARMONIAN NEGARA Cadangan Jawapan Pendahuluan: Rumusan membincangkan usaha-usaha/ langkah-langkah memupuk perpaduan di Malaysia dan manfaatmanfaat perpaduan. Isi-isi: Fokus 1: Langkah-langkah memupuk perpaduan di Malaysia Bahan 1 – Sistem pendidikan harus disesuaikan untuk memupuk rasa bangga akan negara menerusi hubungan yang padu dalam kalangan murid pelbagai kaum – Rasa kepunyaan ialah unsur penting yang perlu dipupuk dan dipelihara dalam diri murid – Biarkan anak-anak membesar bersama-sama agar dapat mengenali, memahami dan menghayati rakan yang berbeza warna kulit, budaya dan agama – Generasi muda mesti didoktrinkan dengan konsep perpaduan nasional sebagai pegangan hidup – Murid perlu terlibat dengan aktiviti berkumpulan supaya dapat berinteraksi dengan akrab lantas membina persahabatan yang erat – Pihak sekolah perlu menggalakkan murid saling memahami dan menghormati antara satu sama lain – Ibu bapa perlu memupuk dan mengamalkan nilai-nilai positif dalam kehidupan seharian mereka Fokus 2: Manfaat perpaduan negara Bahan 1 – Generasi muda Malaysia boleh dibentuk menjadi warganegara yang bertanggungjawab dan matang serta menjadi pemimpin pada masa hadapan – Keakraban hubungan generasi muda yang pelbagai kaum menjadi tonggak utama kejayaan dan pembangunan negara Bahan 2 – Memajukan sektor pelancongan negara – Mewujudkan masyarakat yang harmoni – Memperkukuh keselamatan negara – Mewujudkan kestabilan politik – Menaikkan imej negara di mata dunia – Memajukan ekonomi negara Kesimpulan: Kesimpulannya, semua pihak perlu berusaha memupuk perpaduan nasional supaya dapat melahirkan suasana selamat dalam kehidupan pelbagai kaum. PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 72 KERTAS 2 LATIHAN PENGUKUHAN SET 1 BAHAGIAN A: SISTEM DAN APLIKASI BAHASA [35 markah] 1 Baca petikan di bawah dengan teliti. Kenal pasti dan senaraikan empat kata bantu. Kemudian bina satu ayat anda sendiri daripada setiap kata bantu tersebut untuk menunjukkan anda faham akan maksud dan penggunaannya. Anda tidak boleh menambahkan imbuhan, menggunakan perkataan tersebut sebagai peribahasa atau nama khas. Sejarah dapat mengelakkan diri kita daripada mengulangi sesuatu kesilapan. Banyak kesilapan manusia berlaku kerana tidak mengambil iktibar daripada sejarah. Kesilapan yang telah kita lakukan dahulu sepatutnya menjadi pengajaran, manakala kebajikan yang dicapai kita teruskan. Sebagai contoh, negara kita pernah dijajah oleh negara asing sejak tahun 1511 hingga 1957. Kesilapan yang dilakukan ini tidak harus diulangi oleh generasi kini. Sebaliknya, kita mesti mempertahankan dan membangunkan negara. Dipetik dan diubah suai daripada “Kepentingan Mempelajari Sejarah kepada Pelajar dan Generasi Muda”, http://www.irujukan.my [8 markah] _______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ (i) dapat Saya dapat menyudahkan kerja itu. (ii) pernah Ahmad pernah terlibat dalam kemalangan 10 tahun yang lalu. (iii) harus Kita mempunyai kepentingan sendiri yg harus dijaga. (iv) mesti Ali mesti berani mengambil risiko untuk memulakan perniagaan itu. PENERBIT MAHIR SDN BHD

73 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 2 Baca petikan di bawah dengan teliti. Berdasarkan petikan, kenal pasti dan tulis subjek dan predikat yang lengkap bagi ayat-ayat yang bergaris seperti contoh yang berikut. Subjek : _____________________________________________________ Predikat: _____________________________________________________ Kecerdasan buatan (AI) sedang merevolusikan sektor pengangkutan yang akan membawa kepada penyelesaian mobiliti lebih hijau dan lebih cekap. Transformasi ini membentuk semula cara orang dan barangan bergerak terutama di sekitar bandar, meningkatkan keselamatan, mengurangkan kesan alam sekitar dan meningkatkan kecekapan keseluruhan sistem pengangkutan. Antara perkembangan terkini dalam AI dan pengangkutan ialah kemunculan kenderaan elektrik dan autonomi. Kenderaan ini dilengkapi dengan algoritma yang mampu membuat keputusan secara bebas, sekali gus mengurangkan pergantungan pada pemandu manusia. Dipetik dan diubah suai daripada “Guna AI Elak Kesesakan Jalan Raya, Analisis Data Trafik Semasa”, bharian.online.com.my, 28 Jun 2024 [6 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ (i) Subjek: Kecerdasan buatan (AI) Predikat: sedang merevolusikan sektor pengangkutan (ii) Subjek: Transformasi ini Predikat: membentuk semula cara orang dan barangan bergerak (iii) Subjek: Kenderaan ini Predikat: dilengkapi dengan algoritma yang mampu membuat keputusan secara bebas PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 74 3 Baca bahan-bahan di bawah dengan teliti. Bahan-bahan di bawah mengandungi pelbagai kesalahan bahasa. Kenal pasti, senaraikan dan betulkan kesalahan-kesalahan tersebut. Anda perlu menulis kesalahan-kesalahan yang dikenal pasti dan membuat pembetulannya. Anda tidak perlu menyalin bahan-bahan tersebut. Bahan 1 Campur tangan di Perak bermula akibat masalah perlumbaan takhta kerajaan Perak antara Sultan Abdullah dengan Sultan Ismail. Sultan Abdullah telah bertindak dengan cuba meminta tolong dan sokongan daripada pihak British. Perjanjian Pangkor berjaya ditandatangani pada 20 Januari 1874 dan Sultan Abdullah dilantik sebagai Sultan Perak. Kesannya Sistem Residen diperkenal oleh pihak British yang kononnya bertindak sebagai penasihat kepada Sultan Perak di dalam urusan pentadbiran negeri. Residen pertama yang dilantik oleh pihak British untuk menjawat jawatan residen ialah JWW Birch. Sir Andrew Clark menyatakan Birch merupakan calun yang paling layak kerana beliau pernah bertugas sebagai pegawai British di Ceylon sebelum ini. Malangnya kemasukan Birch di Perak sebagai residen tidak di senangi dalam kalangan orang Melayu. Dipetik dan diubah suai daripada “Perancangan Pembunuhan JWW Birch”, oleh Wan Mohd Rahimi Rahim, Dewan Siswa, Januari 2016 [6 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ Bahan 2 Sejajar dengan perkembangan dunia sains dan teknologi, Polis Diraja Malaysia (PDRM) kini mengorak langkah untuk memantapkan lagi aspek penyiasatan dalam menyelesaikan sesuatu kes jenayah. Aplikasi kaedah sainstifik dalam penyiasatan atau lebih dikenali sebagai forensik membantu PDRM menjalankan penyiasatan kes-kes jenayah. Menurut PDRM, forensik ialah aplikasi sains kepada perundangan. Pakar forensik mengumpulkan alat bukti untuk menganalisis oleh Bahagian D10, Jabatan Siasatan Jenayah (Makmal Forensik). Hasil lapuran forensik ini digunakan untuk keperluan perundangan. Bukti-bukti fizikal yang berada di tempat kejadian akan dinilaikan oleh pasukan CSI. Dipetik dan diubah suai daripada “Kanta Forensik”, Buku Teks Tingkatan 4, Dewan Bahasa dan Pustaka [5 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ (i) perlumbaan – perebutan (ii) tolong – pertolongan (iii) diperkenal – diperkenalkan (iv) di dalam – dalam (v) calun – calon (vi) kemasukan – kehadiran (i) memantapkan lagi – memantapkan (ii) sainstifik – saintifik (iii) alat – bahan (iv) menganalisis – dianalisis (v) lapuran – laporan PENERBIT MAHIR SDN BHD

75 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 4 Baca petikan bahasa Melayu klasik di bawah dengan teliti. Kemudian tulis semula petikan tersebut dalam bahasa Melayu standard tanpa mengubah maksud dan bentuk asalnya. Maka tatkala itu Tuan Sidi Arab itu pun ada menghadap Sultan Muzaffar Syah. Telah tuan itu mendengar khabar Cau Pandan akan datang ke Melaka itu, maka tuan itu pun berdiri di hadapan baginda. Maka dihalakannya panahnya itu ke benua Siam. Maka kata Tuan Sidi Arab, sambil menarik panahnya itu, “Mati engkau, Cau Pandan.” Dipetik daripada “Burung Terbang Dipipiskan Lada”, antologi Sejadah Rindu, Kementerian Pendidikan Malaysia [4 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ 5 Baca petikan di bawah dengan teliti. Kemudian nyatakan tiga peribahasa yang sesuai dengan situasi dalam petikan tersebut. Perpaduan mendorong rakyat tanpa mengira bangsa untuk lebih mengenali dan mencintai tanah air melalui sifat patriotik yang ditanam dalam jiwa setiap anak Malaysia. Ibu bapa mesti mendidik anak-anak sejak kecil berkaitan dengan kepentingan perpaduan di negara kita yang berbilang kaum. Dalam perkembangan dunia digital, rakyat perlulah bekerjasama dan bersama-sama berganding bahu memupuk semangat perpaduan demi membina negara yang aman dan harmoni. Rakyat perlu sedar bahawa perpaduan menjadi asas kepada negara untuk berada setanding dengan negara maju di dunia. Dipetik dan diubah suai daripada “Perpaduan Asas Negara Cemerlang”, oleh Nurul Irdina Damia Mohd Sham, Dewan Siswa, Mac 2023 [6 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ i melentur buluh biarlah dari rebungnya Setelah itu Tuan Sidi Arab menghadap/ menyembah Sultan Muzaffar Syah. Selepas Tuan Sidi Arab mendengar berita Cau Pandan akan datang ke Melaka, beliau/ dia berdiri menghadap baginda/ sultan. Beliau/ Dia menghalakan/ mengarahkan panahnya ke benua Siam. Tuan Sidi Arab berkata sambil menarik busar/ panahnya, “Mati engkau/ kamu, Cau Pandan.” (i) melentur buluh biarlah dari rebungnya (ii) ke bukit sama didaki, ke lurah sama dituruni/ bagai aur dengan tebing (iii) duduk sama rendah, berdiri sama tinggi/ berdiri sama tinggi, duduk sama rendah PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 76 BAHAGIAN B: PEMAHAMAN [35 markah] 6 Baca Bahan 1 dan Bahan 2 yang diberikan dengan teliti. Kemudian jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 ALOR SETAR, 16 Februari – Pengerusi Kawasan Rukun Tetangga (KRT) Pekan, Yeap Sow Min berkata bahawa perpaduan boleh dikembang subur melalui kasih sayang dalam sesebuah komuniti. Menurutnya lagi, aktiviti kemasyarakatan boleh mengeratkan hubungan antara kaum untuk melahirkan masyarakat yang harmoni dan bersatu padu. “Di KRT Pekan, kami tidak mengetepikan kaum tertentu dalam sebarang program, sebaliknya setiap program diadakan secara bersama-sama. Sebagai contoh, aktiviti sukaneka tadika yang diadakan pasti akan melibatkan semua murid tadika Melayu, Cina mahupun India,” katanya kepada Sinar Harian semalam. Usaha memupuk perpaduan juga dapat direalisasikan melalui perayaan yang disambut pada setiap tahun. Apabila anggota masyarakat sudah terbiasa berjumpa dan bergaul, hubungan yang terjalin semakin erat dan menjadikan mereka seperti sebuah keluarga besar yang saling memerlukan. Dipetik dan diubah suai daripada “Mulakan dari Kawasan Kejiranan”, oleh Umar bin Hanif, Sinar Harian, 16 Februari 2020 Bahan 2 Generasi muda perlu diberi pemahaman tentang kepentingan perpaduan dan pendamaian kerana mereka ialah tonggak utama kejayaan dan pembangunan negara. Oleh sebab murid ialah pemimpin masa hadapan negara, adalah penting bagi mereka menjalinkan hubungan yang lebih rapat walaupun terdapat perbezaan dalam sesuatu bangsa, budaya dan agama. Usaha memupuk perpaduan harus bermula di sekolah melalui pelbagai program pemupukan nilai keharmonian dan kerjasama antara kaum. Guru perlu menggunakan kreativiti dan kemahiran supaya murid daripada semua kaum mengambil bahagian dalam aktiviti pembelajaran bagi meningkatkan integrasi kaum. Murid pelbagai kaum perlu mengambil bahagian dalam aktiviti-aktiviti di dalam dan di luar sekolah bagi membolehkan mereka berinteraksi antara satu sama lain di samping membina persahabatan yang erat. Di samping itu, ibu bapa berperanan memupuk nilai hormat-menghormati terhadap kaum lain sejak anak-anak mereka kecil lagi. Nilai ini akan dijadikan amalan anak-anak dalam kehidupan mereka. Dipetik dan diubah suai daripada “Memupuk Semangat Perpaduan dan Patriotisme”, oleh Lee Lam Thye, Berita Harian (i) Berdasarkan Bahan 1, berikan maksud keluarga besar. [2 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ Maksud rangkai kata keluarga besar ialah saudara-mara/ kaum kerabat/ sanak saudara/ famili ramai/ banyak. PENERBIT MAHIR SDN BHD

77 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) (ii) Berdasarkan Bahan 1 dan Bahan 2, nyatakan langkah-langkah memupuk perpaduan. [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (iii) Perpaduan sangat penting dalam pembangunan sesebuah negara. Namun begitu, pelbagai isu telah timbul dalam masyarakat majmuk di Malaysia. Pada pendapat anda, apakah kepentingan-kepentingan memupuk perpaduan dalam kalangan masyarakat di Malaysia? [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (iv) Belakangan ini, hubungan penduduk setempat di kawasan kejiranan anda semakin renggang kerana mereka terlalu sibuk. Sebagai penduduk yang prihatin, apakah cara-cara yang boleh anda ambil untuk memupuk semangat kejiranan? [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ Bahan 1 – Aktiviti kemasyarakatan boleh mengeratkan hubungan antara kaum untuk melahirkan masyarakat yang harmoni dan bersatu padu. Bahan 2 – Bermula di sekolah melalui pelbagai program pemupukan nilai keharmonian dan kerjasama antara kaum. – Kestabilan politik – Membangunkan ekonomi negara – Mengukuhkan jati diri masyarakat – Memelihara keharmonian/ keamanan – Menarik pelabur asing – Menarik pelancong asing – Mewujudkan/ mengaktifkan pusat komuniti dan rukun tetangga – Mengadakan aktiviti gotong-royong/ sukan – Menghidupkan amalan kunjung-mengunjung/ bertanya khabar – Bersedia menghulurkan bantuan – Menghormati hak masing-masing – Mengadakan majlis rumah terbuka PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 78 7 Baca bahan-bahan di bawah dengan teliti, kemudian jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 Kukira tidak perlu aku terangkan kepadamu kerana kau bijak. Tentu engkau lebih tahu tentang tabiat dan habitat karang laut. Bahawa kami hanya membentuk satu per sepuluh daripada satu peratus keluasan lautan dunia. Bahawa dalam kekerdilan itu, kami masih menampung satu juta spesies hidupan laut yang lain serta menjamu mata ribuan manusia yang mengunjungi dunia kami. Bahawa kami terlalu akrab dengan orang miskin di pulau-pulau nusantara yang kecil kerana kami tidak pernah memungkiri janji untuk memberi makan kepada mereka. “Kau tahu Lin, antara mereka itu ada segolongan yang telah alpa dan terlupa akan setia kami kepada mereka. Mereka sanggup mencuri anak-anak kami untuk dijual kepada orang kaya.” “Lin, sejak bila manusia melupai budi?” Aku menderita, Lin dan bukan aku seorang yang mengalami nasib ini. Banyak warga koloni kami yang menderita kerana beratus-ratus sebab dan kami tidak pasti siapakah antara kawan-kawanmu itu yang punya angkara. Adakah ini antara cakar yang membuka kilang di tepi sungai supaya senang membuang sisa atau ini kekejaman daka yang sering mencuri anak-anak ikan bersisik warna-warni untuk akuarium di kedai besarnya itu? Dipetik dan diubah suai daripada cerpen “Kami Akan Mati, Lin”, antologi Kubentang Sehelai Peta, oleh Saroja Theavy Balakrishnan Bahan 2 Syair Burung Botak Upeh Si burung botak upeh punya hikayat, Beribu tahun termaktub riwayat, Sejahtera kerana prihatinnya rakyat, Hidup harmoni sepanjang hayat. Di dahan pokok berbuat sarang, Pokok perepat bukan sebarang, Bebas terbang tiada melarang, Di kuala dan muara hatinya girang. Nasibnya kini sudah berubah, Si burung botak upeh tidak bertambah, Hutan bakau rakus dirambah, Sarang si upeh ke bumi menyembah. Air muara terasa sembilu, Terbanglah upeh di angin lalu, Ke negeri damai seperti dahulu, Mengenang nasibmu terasa pilu. Dunia ini pinjaman hanya, Tiada apa kita yang punya, Kembalikan upeh ke tempat asalnya, Tugas siapa usah ditanya. Zuhaa Zayyan RPP Port Dickson Buku Teks Tingkatan 4 (i) Berdasarkan Bahan 2, berikan maksud rangkai kata Dunia ini pinjaman hanya, Tiada apa kita yang punya. [2 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ Maksud rangkai kata tersebut ialah dunia ini hanyalah pinjaman, bukan milik sesiapa. PENERBIT MAHIR SDN BHD

79 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) (ii) Berdasarkan semua bahan, nyatakan sebab-sebab kepupusan spesies fauna. [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (iii) Populasi spesies haiwan liar semakin terancam akibat pemburuan haram dan pembangunan yang tidak terancang. Pada pendapat anda, apakah langkah-langkah untuk membendung masalah ini? [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (iv) Anda sedang bersiar-siar di tepi pantai sambil menikmati keindahan alam sekitar. Anda mendapati ada sekumpulan remaja lain membuang sampah ke dalam laut. Sebagai seorang yang mencintai keindahan alam, apakah tindakan yang dapat anda lakukan untuk menyelesaikan masalah tersebut? [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ Bahan 1 – Cakar yang membuka kilang di tepi sungai supaya senang membuang sisa – Kekejaman daka yang mencuri anak-anak ikan bersisik warna-warni Bahan 2 – Hutan bakau diceroboh secara rakus/ berleluasa – Kerajaan menjalankan penyelidikan dan pembangunan – Penguatkuasaan dan pemantauan – Mengadakan program kesedaran/ kempen – Mewartakan hutan simpan – Membina pusat perlindungan – Membanteras aktiviti pemburuan haram – Menegur/ menasihati remaja tersebut – Meminta remaja tersebut mengambil sampah yang dibuang – Membuat aduan kepada pihak yang berkenaan – Mengambil gambar sebagai bukti – Mengutip sampah tersebut bersama-sama PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 80 8 Jawapan bagi soalan berikut hendaklah berdasarkan teks novel Tingkatan 4 dan Tingkatan 5. (i) Baca petikan novel di bawah dengan teliti, kemudian jawab soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Dengan mata yang masih terkedip-kedip, Raiha hanya mampu melihat dan memerhatikan beberapa orang pembantu PRPK mengeluarkan tubuh Uwang yang telah terhimpit di dalam keretanya sendiri itu. Kemudian, segala-galanya berlaku dengan pantas dan teratur. Tubuh Uwang yang tidak bermaya itu telah diangkat ke atas strecer dan langsung disorongkan ke bilik rawatan kecemasan. Dengan bantuan beberapa orang jururawat terlatih, Raiha segera memberikan rawatan kecemasan kepada Doktor Uwang. Setelah pergerakan jantung Doktor Uwang kembali stabil, biarpun Raiha mendapati tangan kiri dan tulang rahang doktor itu masih lumpuh, dia mengeluh kelegaan. Dipetik daripada novel Pantai Kasih, karya Azmah Nordin, Kementerian Pendidikan Malaysia Nyatakan tindakan-tindakan yang telah dibuat terhadap tubuh Uwang. [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (ii) Jawab soalan di bawah berdasarkan novel-novel yang berikut: (a) Leftenan Adnan Wira Bangsa, karya Abdul Latip Talib (b) Di Sebalik Dinara, karya Dayang Nor (c) Jendela Menghadap Jalan, karya Ruhaini Matdarin (d) Pantai Kasih karya Azmah Nordin (e) Songket Bebenang Emas, karya Khairuddin Ayip (f) Tirani, karya Beb Sabariah (g) Bimasakti Menari, karya Sri Rohayu Mohd Yusop (h) Silir Daksina, karya Nizar Parman Berdasarkan dua buah novel yang anda pelajari, huraikan satu peristiwa yang menunjukkan ketabahan yang terdapat dalam setiap novel. [6 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ – Beberapa orang pembantu PRPK mengeluarkan tubuh Uwang yang telah terhimpit di dalam keretanya – Tubuh Uwang yang tidak bermaya itu telah diangkat ke atas strecer – langsung disorongkan ke bilik rawatan kecemasan – Dengan bantuan beberapa orang jururawat terlatih, Raiha segera memberikan rawatan kecemasan Pantai Kasih – Dr. Raiha tabah menghadapi kematian anak kesayangannya, Rohayu yang mati dalam kejadian kebakaran kereta Porshe Dr. Sadiz di tepi sebuah rumah tumpangan. Peristiwa tersebut masih terbayang-bayang dalam fikiran Dr. Raiha kerana Rohayu amat disayanginya tetapi beliau tetap tabah menghadapi situasi tersebut PENERBIT MAHIR SDN BHD

81 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ – Ketabahan seorang ibu menghadapi kematian anak kesayangan Bimasakti Menari – Nurul Hafsa tabah menghadapi pelbagai cabaran untuk memastikan Projek Kawasan Simpan Langit Gelap agar dapat mengembalikan semula kegelapan di Kuala Selangor untuk membolehkan bintangbintang dapat dilihat pada waktu malam. Pelbagai tohmahan yang dilemparkan oleh Dato’ Johann Arlington-Majid semasa pembentangannya di hadapan Pegawai Daerah Kuala Selangor dihadapi oleh Nurul Hafsa dengan tabah dengan hujah-hujah yang benar sehingga Dato’ Johann terdiam. – Ketabahan wanita dalam melestarikan alam sekitar PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 82 BAHAGIAN C: RUMUSAN [30 markah] 9 Baca dan teliti setiap bahan yang diberikan, kemudian buat satu rumusan yang panjangnya tidak melebihi 120 patah perkataan. Anda digalakkan supaya menggunakan ayat anda sendiri tanpa mengubah maksud asal petikan dan bahan. Bahan 1 Seluruh makhluk yang hidup di atas muka bumi ini saling bergantung antara satu sama lain. Dalam hal ini, manusia yang dipilih sebagai pentadbir alam ini mestilah berusaha memelihara alam sekitar supaya tidak berlaku sebarang kerosakan di muka bumi ini. Namun begitu, terdapat individu atau pihak tertentu yang mengeksploitasi hasil semula jadi alam demi kepentingan sendiri tanpa mempedulikan nasib alam sekitar. Tanpa disedari, tindakan salah mereka ini perlahan-lahan menghakis ekosistem alam sehingga menghancurkan keaslian dan keselamatannya. Pencemaran alam sekitar terus berleluasa kerana sesetengah pihak yang gemar membuang sampah di merata-rata tempat. Oleh itu, pihak berkuasa mesti menghukum individu atau organisasi yang tidak bertanggungjawab ini. Apabila pesalah ditangkap mereka mesti dikenakan hukuman yang berat seperti menarik lesen perniagaan atau kilang mereka. Jika hukuman hanya sekadar bayaran denda, mereka pasti akan mengulangi kesalahan yang sama kerana hukuman tersebut tidak memberikan kesan kepada mereka. Seterusnya, pencemaran tanah biasanya berlaku akibat pembakaran sisa binaan dan najis-najis haiwan yang meninggalkan kesan buruk terhadap ekosistem flora dan fauna. Penyelesaian terbaik untuk membendung pencemaran alam sekitar adalah dengan pelaksanaan sistem pengurusan sisa yang sistematik. Jelaslah bahawa semua pihak perlu berganding bahu bagi memastikan langkah-langkah yang dirancang dapat dilaksanakan dengan berkesan kerana alang-alang menyeluk pekasam, biar sampai ke pangkal lengan. Dipetik dan diubah suai daripada “Menyelami Kepentingan Penjagaan Alam Sekitar”, oleh Tasniim Salsabiila, Dewan Masyarakat, Bil. 04/2023 Bahan 2 Yang Berhormat, penguatkuasaan akta dan undang-undang alam sekitar perlu diperketat kerana masyarakat masih membuang sisa-sisa toksik ke dalam sumber air seperti kolam, sungai dan laut. Saya setuju Yang Berhormat, institusi pendidikan juga medium terbaik untuk menyebarkan pendidikan alam sekitar. Hal ini dikatakan demikian kerana masyarakat kita masih tidak mempunyai tahap kesedaran yang tinggi terhadap penjagaan alam sekitar. PENERBIT MAHIR SDN BHD

83 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) Bahan 3 KEMPEN MENJAGA ALAM SEKITAR Terapkan Amalan Kitar Semula _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ Pendahuluan – membincangkan punca-punca/ faktor-faktor/ sebab-sebab pencemaran alam sekitar dan cara-cara/ usaha-usaha/ langkah-langkah membendung pencemaran alam sekitar Fokus 1: Punca-punca / faktor-faktor / sebab-sebab Bahan 1 – Terdapat individu atau pihak tertentu yang mengeksploitasi hasil semula jadi alam demi kepentingan sendiri – Sesetengah pihak yang gemar membuang sampah di merata-rata tempat – Pembakaran sisa binaan dan najis-najis haiwan Bahan 2 – Membuang sisa-sisa toksik ke dalam sumber air – Masyarakat kita tidak mempunyai tahap kesedaran yang tinggi terhadap penjagaan alam sekitar Fokus 2: Cara-cara/ usaha-usaha/ langkah-langkah Bahan 1 – Pihak berkuasa mesti menghukum individu atau organisasi yang tidak bertanggungjawab ini – Pelaksanaan sistem pengurusan sisa yang sistematik Bahan 2 – Penguatkuasaan akta dan undang-undang alam sekitar mesti diperketat – Institusi pendidikan juga medium terbaik untuk menyebarkan pendidikan alam sekitar PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 84 _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ Bahan 3 – Kempen menjaga alam sekitar – Terapkan amalan kitar semula Kesimpulan – Kesimpulannya, pencemaran alam sekitar hendaklah ditangani agar dapat mewujudkan sebuah negara yang bersih dan sejahtera PENERBIT MAHIR SDN BHD

85 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) SET 2 BAHAGIAN A: SISTEM DAN APLIKASI BAHASA [35 markah] 1 Baca petikan di bawah dengan teliti. Kenal pasti dan senaraikan empat kata majmuk mantap. Kemudian bina satu ayat anda sendiri daripada setiap kata majmuk mantap tersebut untuk menunjukkan anda faham akan maksud dan penggunaannya. Anda tidak boleh menambahkan imbuhan, menggunakan perkataan tersebut sebagai peribahasa atau nama khas. Hari Bumi merupakan acara tahunan yang disambut pada 22 April di seluruh dunia bertujuan untuk meningkatkan kesedaran dan memupuk rasa tanggungjawab masyarakat tentang kepentingan melindungi dan memelihara alam semula jadi. Meraikan Hari Bumi merupakan kerjasama yang berterusan untuk mempromosikan serta meningkatkan kesedaran masyarakat antarabangsa mengenai kepentingan pemeliharaan persekitaran yang ada di sekeliling kita. Selain itu, setiap individu berperanan untuk menjaga dan melindungi bumi yang diduduki ini dalam kehidupan masing-masing. Umum mengetahui dan sedar bahawa warganegara yang sihat turut bergantung pada ekosistem yang berfungsi dengan baik untuk mendapatkan udara dan air yang bersih. Dipetik dan diubah suai daripada “Pemeliharaan Alam Sekitar Pemangkin Ekopelancongan Negara”, oleh Dr. Izwan Harith Md Ithnan dan Dr. Mohd Yahya Mohamed Ariffin [8 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________________________ (i) tanggungjawab Nilai tanggungjawab perlu dipupuk oleh ibu bapa sejak anak-anak masih kecil supaya dapat melahirkan generasi yang hebat dalam memimpin. (ii) kerjasama Kerjasama negara serantau itu dalam bidang ekonomi banyak mewujudkan peluang pekerjaan. (iii) antarabangsa Pertandingan kebudayaan peringkat antarabangsa itu memerlukan kos yang sangat tinggi. (iv) warganegara Setiap warganegara Malaysia perlu mempunyai kad identiti diri bagi menunjukkan mereka penduduk yang sah. PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 86 2 Baca petikan di bawah dengan teliti. Berdasarkan petikan, kenal pasti dan tulis subjek dan predikat yang lengkap bagi ayat-ayat yang bergaris seperti contoh berikut. Penggunaan baja organik telah membantu sektor pertanian kerana dapat meningkatkan mutu tanaman. Baja organik menggalakkan pertumbuhan mikroorganisma baik yang memastikan kesuburan tanah dalam jangka masa panjang. Kos pembelian baja juga dapat dijimatkan kerana baja organik menggunakan bahan buangan organik. [6 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ 3 Baca bahan-bahan di bawah dengan teliti. Bahan-bahan di bawah mengandungi pelbagai kesalahan bahasa. Kenal pasti, senaraikan dan betulkan kesalahan-kesalahan tersebut. Anda perlu menulis kesalahan-kesalahan yang dikenal pasti dan membuat pembetulannya. Anda tidak perlu menyalin bahan-bahan tersebut. Bahan 1 Peredaran zaman telah merubah kecenderungan remaja di masa ini untuk mengisi waktu terluang. Jika masa dahulu, remaja akan mencari rakan seiras untuk menjalankan aktiviti di luar rumah secara berkumpulan dan berbentuk fizikal. Namun pada hari ini, kebanyakan remaja lebih berminat untuk berdiam di dalam bilik dengan menghabiskan masa bersama-sama peranti elektronik masing-masing. Menurut Dr. Norharlina Bahar, pakar psikatri kanak-kanak dan remaja, tanda tertagih peranti elektronik disifatkan sebagai kegagalan menjalani rutin harian. Selain itu, peranti juga mengganggu emosi seseorang dan kemurungan bila tidak mempunyai peranti elektronik di depan mata. Dipetik dan diubah suai daripada “Punca dan Kesan Ketagihan Peranti Elektronik”, Dewan Siswa, Bil. 6 2019 [6 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ (i) Penggunaan baja organik telah membantu sektor pertanian. (ii) Penggunaan baja organik dapat meningkatkan mutu tanaman. (iii) Baja organik menggalakkan pertumbuhan mikroorganisma baik. (iv) Baja organik memastikan kesuburan tanah dalam jangka masa panjang. (v) Kos pembelian baja juga dapat dijimatkan. (vi) Baja organik menggunakan bahan buangan organik. (i) di – pada (ii) seiras – sebaya (iii) namun – namun begitu (iv) berdiam – berkurung (v) psikatri – psikiatri (vi) tertagih – ketagihan PENERBIT MAHIR SDN BHD

87 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) Bahan 2 MAKLUMAT PENUTUPAN SEMENTARA PREMIS Alamat: F03, Jalan Cempaka, Taman Kemilau Cahaya, Kota Belud, Sabah. Pelanggan yang terhormati, Dimaklumkan yang Klinik Harmoni akan ditutup sementara waktu bermula 1 Februari 2022 bagi melancarkan proses mengubah suai premis. Walaubagaimanapun, para pelanggan yang ingin mendapatkan rawatan boleh ke cawangan kami yang lain di alamat: 210, Jalan Dahlia Mekar, Taman Intan Baiduri Premis ini akan dibuka semula pada 1 March 2024 Sekiranya terdapat sebarang pertanyaan, Sila hubungi pihak kita di talian : 014-1234567 [5 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ 4 Baca petikan bahasa Melayu Klasik di bawah dengan teliti. Kemudian tulis semula petikan tersebut dalam bahasa Melayu Standard tanpa mengubah maksud dan bentuk asalnya. Maka oleh Seri Amerta kata Tun Perak itu semuanya dipersembahkan ke bawah Duli yang Dipertuan. Maka baginda pun tersenyum seraya bertitah, “Benar seperti kata Tun Perak itu.” Maka diambil baginda sirih daripada puan baginda, disuruh berikan kepada Tun Perak. Maka titah Tun Perak, “bahawa Tun Perak tiada patut diam di Kelang lagi; baiklah Tun Perak diam di negeri.” Dipetik daripada “Burung Terbang Dipipiskan Lada”, antologi Sejadah Rindu, Kementerian Pendidikan Malaysia [4 markah] ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________________________________________ (i) maklumat – makluman (ii) terhormati – dihormati (iii) yang – bahawa (iv) walaubagaimanapun – walau bagaimanapun (v) March – Mac Semua perkara yang dikatakan oleh Tun Perak dipersembahkan oleh Seri Amerta ke bawah Duli yang Dipertuan lalu baginda tersenyum sambil bertitah, “Benarlah seperti apa yang dikatakan oleh Tun Perak.” Baginda mengambil sirih daripada isteri baginda dan menyuruh untuk diberikan kepada Tun Perak. Tun Perak berkata, “Tidak patut Tun Perak menetap di Kelang lagi; lebih baik Tun Perak menetap di negeri. PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 88 5 Baca petikan di bawah dengan teliti. Kemudian isikan tempat kosong dengan peribahasa yang sesuai. Dalam meniti zaman globalisasi, kita dapat menyaksikan kuih-muih pada hari perayaan turut mengalami perubahan dan ditambah baik sama ada dari segi rasa mahupun bentuk. Kuih-muih yang dihasilkan serta dimodenkan oleh masyarakat di negara ini mendapat permintaan tinggi (i) ___________________________ _____________________. Sesetengah golongan masyarakat lebih gemar kuih tradisional kerana makanan ini (ii) ________________________________________________ yang mengimbau kenangan zaman kanak-kanak mereka. Selain itu, makanan tradisional ini sesuai dijadikan (iii) ________________________________ ketika menziarahi jiran tetangga dan sanak saudara. [6 markah] BAHAGIAN B: PEMAHAMAN [35 markah] 6 Baca Bahan 1 dan Bahan 2 yang diberikan dengan teliti. Kemudian jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 Permainan gasing di Malaysia bukanlah perkara baharu tetapi telah dimainkan sejak sebelum perang dunia lagi. Gasing bukan sahaja dimainkan oleh orang dewasa, tetapi juga dalam kalangan remaja dan kanak-kanak. Kepenatan membanting tulang dalam mencari rezeki menyebabkan orang Melayu dahulu mencari alternatif untuk bergembira tanpa mengeluarkan belanja yang besar. Hal ini telah menimbulkan idea kepada masyarakat Melayu untuk mencipta permainan gasing yang diperbuat daripada saki-baki kayu yang terbuang. Pelbagai faedah boleh didapati daripada permainan gasing ini. Selain dijadikan sebagai hiburan dan juga memanfaatkan bahan terbuang, permainan gasing juga dapat mengembangkan idea-idea masyarakat Melayu. Perkara ini terbukti dengan kemunculan pelbagai bentuk gasing serta teknik permainan. Permainan gasing juga dapat menyerikan rumah tradisional Melayu kerana gelanggang permainan gasing kebiasaannya dibina di halaman rumah dan di bawah pohon rendang yang meredupkan gelanggang. Dipetik dan diubah suai daripada “Permainan Tradisional Melayu”, zamhi34.blogspot.com Bahan 2 Permainan wau merupakan salah satu daripada permainan tradisional masyarakat Melayu sejak beratus-ratus tahun dahulu. Permainan ini mengandungi unsur-unsur budaya Melayu asli. Hal ini dapat dilihat menerusi bentuk dan rekaan corak yang terdapat pada wau tersebut. Permainan wau merupakan salah satu daripada hobi berfaedah penduduk-penduduk di kawasan pedalaman terutama bagi negeri-negeri di utara Semenanjung Malaysia seperti Kedah, Perlis dan Kelantan. Permainan wau telah menjadi satu permainan tradisi selepas musim menuai. Mereka bermain wau untuk menghilangkan rasa penat setelah bekerja di sawah. Mereka juga berasa gembira ketika bermain dan bertemu antara satu sama lain sehingga ada di sesetengah tempat dan daerah, mereka akan mengadakan satu pesta tahunan dan pertandingan wau yang tercantik antara daerah. Dipetik dan diubah suai daripada “Wau”, memori-kedah.com seperti goreng pisang panas tak lapuk dek hujan,tak lekang dek panas buah tangan PENERBIT MAHIR SDN BHD

89 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) (i) Berdasarkan Bahan 1, apakah maksud rangkai kata mencari rezeki? [2 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (ii) Berdasarkan Bahan 1 dan Bahan 2, apakah faedah bagi kedua-dua permainan tersebut kepada masyarakat? [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ (iii) Permainan tradisional kurang diminati khususnya dalam kalangan generasi muda pada masa ini. Pada pendapat anda, apakah langkah-langkah yang perlu diambil oleh pelbagai pihak untuk mempopularkannya? [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (iv) Rakan anda ingin menyertai pertandingan permainan tradisional yang dianjurkan oleh pihak sekolah, namun dia tidak ada keyakinan kerana dia belum pernah menyertai apa-apa pertandingan sebelum ini. Sebagai rakan yang prihatin, apakah cara-cara yang boleh anda ambil untuk menyakinkan rakan anda untuk menyertai permainan tersebut? [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ Bahan 1 – Sebagai hiburan – Memanfaatkan bahan terbuang Bahan 2 – Salah satu daripada hobi berfaedah kepada penduduk-penduduk di kawasan pedalaman – Menghilangkan rasa penat setelah bekerja di sawah Maksud rangkai kata mencari rezeki ialah memperoleh sumber/ hasil pendapatan. – Kerajaan menyediakan lebih banyak kemudahan/ gelanggang/ tempat bermain – Media massa mengadakan kempen – Pihak sekolah menubuhkan kelab permainan tradisional – Ibu bapa memberikan galakan/ main bersama – Ibu bapa membeli peralatan – Memberikan galakan dan sokongan moral/ motivasi – Berlatih bermain bersama-sama – Menyertai pertandingan itu bersama-sama – Membantu rakan saya untuk mencari maklumat/ video tutorial untuk tambah ilmu – Membantu rakan saya mendapatkan jurulatih PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 90 7 Baca bahan-bahan di bawah dengan teliti, kemudian jawab soalan-soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Bahan 1 “Apa maksud cikgu?” “Tidakkah kamu tahu bahawa di seluruh dunia, hutan diancam aktiviti pembalakan. Sindiket yang gila akan duit menceroboh dan membunuh fauna dan flora di kawasan hutan simpan. Bukan sahaja di Malaysia, malah hutan malar hijau di Lembangan Amazon juga terancam.” “Pohon-pohon tembusu padang, meranti seraya, dan meranti tembaga di kawasan simpan, 20 km dari sini sudah tiada lagi cikgu,” kata Daneng terputus-putus. Suaranya ditenggelami kekecewaan yang pedih. “Apakah yang dapat saya lakukan. Apabila kami tiba di sana, mereka sudah tiada, pokok-pokok itu juga sudah tiada.” “Sebab itulah kamu harus belajar, Daneng. Mungkin kamu dapat menjadi pegawai perhutanan negara, dan melaksanakan satu rancangan yang lebih agresif untuk membanteras kelompok musuh ini, atau kamu dapat menjadi saintis, mencipta sesuatu yang dapat menggantikan tempat kayu. Barulah hutan ini akan terselamat. Masa depan pohon tualang pujaanmu juga akan terjamin,” hujah Jo. Dipetik daripada cerpen “Lambaian Malar Hijau”, oleh Saroja Theavy a/p Balakrishnan, antologi Anak Laut, Dewan Bahasa dan Pustaka Bahan 2 Langit Biru Bumi Hijau Biru langit dipupuk awan, Burung nyiong berkicau riang Indah permai alam terbentang, Hijau bumi anugerah Tuhan, Nun di sana awan berarak megah, Membawa petanda hujan bakal menyinggah, Membawa nikmat anugerah Tuhan, Untuk penghuni penuh melimpah. Namun kini sisa beracun yang datang menyinggah, Akibat kerasukan insan bertuah. Junaidah Hussin Sumber: sarjikasim.blogspot.com Bahan 3 Syair Cintai Alam Sekitar Aduhai adikku kakak berpesan, Kelak dirimu jadikan panduan, Cintailah keindahan jaga kebersihan, Persekitaran indah tiada pencemaran. Air sungai mengalir damai, Ombak berlagu memukul pantai, Unggas bernyanyi suasana permai, Di hari minggu kita bersantai. Jerebu berleluasa melanda negara, Kebakaran dan kilang punca angkara, Lapisan ozon semakin derita, Tanamkan kesedaran atasi segera. Balak ditebang sesuka hati, Tanah runtuh di sana sini, Rancang pembangunan dengan teliti, Wujudkan keseragaman pentingkan kualiti. Rafe’ah A. Rahman Langit di Tangan Dewan Bahasa dan Pustaka PENERBIT MAHIR SDN BHD

91 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) (i) Berdasarkan Bahan 2, bagaimanakah penulis menggambarkan keindahan alam dalam sajak ini? [2 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (ii) Berdasarkan semua bahan, nyatakan masalah-masalah alam sekitar yang diutarakan oleh penulis. [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (iii) Hutan merupakan sumber semula jadi yang menjadi khazanah amat berharga. Namun begitu, hutan di negara ini hampir pupus akibat daripada penerokaan yang berterusan. Pada pendapat anda, apakah kepentingan-kepentingan hutan dalam kehidupan manusia? [3 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (iv) Anda bersama-sama rakan anda pergi memancing di sebatang sungai yang jernih. Namun begitu, anda ternampak banyak tong bahan kimia dibuang di persekitaran sungai tersebut. Sebagai seorang yang prihatin, apakah tindakan yang dapat anda lakukan untuk mengatasi masalah ini? [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ – Langit biru diliputi/ diselubungi awan – Burung nyiong berkicau riang / burung berkicau riang Bahan 1 – Di seluruh dunia, hutan diancam aktiviti pembalakan Bahan 2 – Pembuangan sisa-sisa beracun/ toksik Bahan 3 – Masalah jerebu yang melanda negara – Tempat habitat flora dan fauna – Sebagai sumber makanan dan ubat-ubatan – Menyerap karbon dioksida dan penghasilan oksigen – Sebagai pasak bumi/ keseimbangan ekosistem – Sebagai kawasan tadahan hujan – Sebagai sumber ubat-ubatan – Melaporkan perkara ini kepada pihak berkuasa – Mengambil gambar – Memaklumkan hal ini kepada ketua kampung – Meletakkan tanda amaran – Menyebarkan maklumat kepada komuniti PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 92 8 Jawapan bagi soalan berikut hendaklah berdasarkan teks novel Tingkatan 4 dan Tingkatan 5. (i) Baca petikan novel di bawah dengan teliti, kemudian jawab soalan yang berikutnya dengan menggunakan ayat anda sendiri. Dr. Maxi mengambil satu silinder logam sepanjang 6 cm dari celah-celah senjata yang lain. Dia menghulurkan silinder itu kepada Aqram. “Kau boleh gunakan alat ini,” kata Dr. Maxi. “Penetrator?” Aqram cuba dapatkan kepastian. “Ya, aku rasa mungkin Farisha memiliki sejenis pendinding yang dipanggil WALL. Penetrator ini akan membantu kau untuk melemahkan WALL. Kau cuma perlu pastikan Farisha memegang penetrator ini selama lima belas saat,” terang Dr. Maxi. Aqram membelek silinder logam yang berada dalam genggamannya. Terasa ringan, sejuk dan tibatiba Aqram tersentak apabila melihat penetrator itu berubah dan telah bertukar bentuk menjadi aiskrim! Dr. Maxi ketawa. “Aku rasa kau tengah berfikir tentang aiskrim tadi. Begitulah caranya untuk menggunakan penetrator. Kau cuma perlu fikirkan sesuatu dan penetrator itu akan berubah bentuk menjadi seperti objek yang kau fikirkan tadi,” kata Dr. Maxi. “Saya rasa, saya tahu tindakan yang perlu saya lakukan esok,” ujar Aqram. Nada suaranya lebih yakin kali ini. Dipetik daripada novel Di Sebalik Dinara, karya Dayang Noor, Kementerian Pendidikan Malaysia Nyatakan keistimewaan-keistimewaan yang terdapat pada penetrator yang dicipta oleh Dr. Maxi. [4 markah] __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ (ii) Jawab soalan di bawah berdasarkan novel-novel yang berikut: (a) Leftenan Adnan Wira Bangsa, karya Abdul Latip Talib (b) Di Sebalik Dinara, karya Dayang Nor (c) Jendela Menghadap Jalan, karya Ruhaini Matdarin (d) Pantai Kasih karya Azmah Nordin (e) Songket Bebenang Emas, karya Khairuddin Ayip (f) Tirani, karya Beb Sabariah (g) Bimasakti Menari, karya Sri Rohayu Mohd Yusop (h) Silir Daksina, karya Nizar Parman Berdasarkan sebuah novel yang anda pelajari, huraikan dua peristiwa yang menyentuh perasaan pembaca. [6 markah] – Penetrator ini akan membantu kau untuk melemahkan WALL – Penetrator itu berubah dan telah bertukar bentuk menjadi aiskrim – Kau cuma perlu fikirkan sesuatu dan penetrator itu akan berubah bentuk menjadi seperti objek yang kau fikirkan PENERBIT MAHIR SDN BHD

93 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ Novel Pantai Kasih karya Azmah Nordin Peristiwa kesanggupan Doktor Raiha meneruskan kandungan walaupun telah disuruh oleh suaminya Dr Sadiz supaya menggugurkan kandungan tersebut setelah didapati cacat kerana akan menjatuhkan maruahnya sebagai seorang doktor pakar bedah otak. Huraian: Peristiwa ini menyentuh perasaan saya kerana pengorbanan ibu tidak menggugurkan anak dalam kandungannya demi kasih sayang seorang ibu kepada anak. Peristiwa Unong siron yang terpaksa menjalani pembedahan sendi pinggul sebanyak enam kali di Pusat Rawatan Pantai Kasih (PRPK) dan menanggung kesakitan. Huraian: Peristiwa ini menyentuh perasaan saya kerana ketabahan pesakit yang menempuh saat-saat sukar ketika menjalani pembedahan. Novel Bimasakti Menari karya Sri Rahayu Mohd Yusop Peristiwa Muhammad Taufik sanggup mempertaruhkan nyawanya demi menyelamatkan kawannya Nurul Hafsa yang diculik oleh orang suruhan Dato’ Johann Arlington-Majid. Dia sanggup berjumpa dengan penculik di sebuah stesen minyak Petronas untuk memastikan Nurul Hafsa dapat diselamatkan. Huraian: Peristiwa ini menyentuh perasaan saya kerana kesanggupan seorang kawan mempertaruhkan nyawa untuk membantu orang lain. Peristiwa Nurul Hafsa dan Muhammad Taufik terpaksa menghadapi pelbagai cabaran dan ancaman daripada Dato’ Johann Arlington-Majid dan konco-konconya yang berusaha untuk menggagalkan projek Kawasan Simpan Langit Gelap Terbuka di Kuala Selangor untuk pencerapan bintang sehingga membawa kepada kes penculikan. Huraian: Peristiwa ini menyentuh perasaan saya kerana pengorbanan yang dilakukan untuk mencapai matlamat yang dicita-citakan. PENERBIT MAHIR SDN BHD

© Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) 94 ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ ___________________________________________________________________________________________________________ PENERBIT MAHIR SDN BHD

95 © Penerbit Mahir Sdn. Bhd. (183897-P) BAHAGIAN C: RUMUSAN [30 markah] 9 Baca dan teliti setiap bahan yang diberikan, kemudian buat satu rumusan yang panjangnya tidak melebihi 120 patah perkataan. Anda digalakkan supaya menggunakan ayat anda sendiri tanpa mengubah maksud asal petikan dan bahan. Bahan 1 Kamu lepasan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM)? Pening? Sama ada hendak menyambung pelajaran di peringkat tingkatan enam, diploma, matrik atau asasi? Mana yang lebih baik? Perkara ini biasa berlaku kepada pelajar lepasan SPM. Mana tidaknya, niat kian membuak-buak untuk melanjutkan pelajaran namun berada dalam keadaan dilema untuk memilih yang terbaik. Kebiasaannya, meneruskan pengajian ke tingkatan enam bagaikan menjadi pilihan terakhir dalam kalangan pelajar lulusan SPM kerana menganggap tingkatan enam tidak gah dan tidak popular berbanding dengan melanjutkan pelajaran ke institusi pengajian tinggi (IPT). Selain itu, kekurangan buku rujukan di pasaran turut menjadi cabaran besar kepada pelajar tingkatan enam yang memerlukan kelengkapan bahan rujukan bagi menduduki peperiksaan Sijil Tinggi Pelajaran Malaysia (STPM). Skim Pinjaman Buku Teks yang tidak ditawarkan kepada pelajar tingkatan enam membebankan pelajar. Disebabkan taraf prauniversiti untuk tingkatan enam belum direalisasikan secara menyeluruh menyebabkan pelajar tingkatan enam masih terikat dengan setiap peraturan yang ditetapkan sekolah sepertimana hukuman dan tindakan disiplin yang dikenakan setaraf dengan murid arus perdana. Namun demikian, secara rasionalnya tanggapan daripada segelintir besar masyarakat ini adalah salah kerana pengajian tingkatan enam ini telah dimartabatkan. Banyak kelebihan jika seseorang itu memilih tingkatan enam kerana mereka layak untuk mengikuti program ijazah sarjana muda di universiti tempatan dan antarabangsa jika mendapat keputusan yang baik. Kenyataan ini disokong melalui pengumuman Kementerian Pendidikan baru-baru ini yang menambah tempat bagi lulusan STPM, iaitu 32 752 kepada 36 500 tempat bagi lepasan STPM sesi akademik 2022/2023. Sistem peperiksaan STPM di tingkatan enam sekarang juga memberikan peluang kepada pelajar untuk mengulang subjek yang gagal. Mereka diberi ruang untuk membaiki keputusan peperiksaan masing-masing. Banyak perubahan telah dilakukan dan hal ini sememangnya perkembangan yang dinanti-nantikan para pelajar. Mereka juga dibenarkan untuk memakai pakaian biasa, iaitu pakaian kasual, baju batik, pakaian tradisional atau pakaian lain. Pemakaian ini menjadikan mereka seolah-olah sedang belajar di IPT. Dipetik dan diubah suai daripada, “Ubah Persepsi Tingkatan Enam Tiada Kelebihan”, oleh Minda Pembaca, Berita Harian, 9 Mei 2024 Bahan 2 Pelajar tingkatan enam masih ditempatkan di sekolah dan hal ini menjadi halangan kepadaku untuk belajar tapi kos pengajiannya rendah berbanding dengan belajar di institusi pengajian tinggi. PENERBIT MAHIR SDN BHD