คิดอีกแล้ว-17 แก้ความสับสน

คิดอีกแลว้

Flash Thought

17. แก้ความสับสน

พ.ศ. 2565

ความคิดท่ีแวบเขา้ มาในสมอง

ประไพ กลน่ิ ขจร

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 146

แก้ความสับสน

เม่อื ไมม่ ่นั ใจ ทาํ อะไรก็ดกู ลวั ๆ กลา้ ๆ

ทาํ อะไรไมไ่ ดว้ างแผนไวใ้ หแ้ นน่ อน กจ็ ะแกวง่
ไปมา เด๋ียวเป็นอยา่ งนนั้ เป็นอยา่ งนี้ แกต้ ลอดเวลา
จนงานเสรจ็ โดยหาจดุ ยดึ ท่ีแน่นอนไมไ่ ด้ งานไมม่ ี
จดุ สนใจ

ความไมเ่ ช่ือม่นั และศรทั ธาในตนเอง วา่ ทาํ ได้
จงึ ทาํ ใหค้ วามรูส้ กึ ลบเกิดขนึ้ ในใจตลอดเวลา น่ีคือ
คนท่ยี งั ไมอ่ อกจากกรอบแนวคดิ วา่ ทกุ คนเรยี นรูด้ ว้ ย
ตนเองได้ ไมจ่ าํ เป็นตอ้ งอย่ใู นสถานศกึ ษาก็สามารถ
เรยี นรูไ้ ด้ ทง้ั ๆ ท่ีกเ็ หน็ พฒั นาการของตนเองมา
มากมายแลว้ แตก่ ็ยงั ไมศ่ รทั ธาในตนเอง ไมแ่ น่วแน่
ในความคดิ ของตน ทาํ ใหค้ ืนนีใ้ นใจจะตอ้ งมีปัญหา

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 147

คา้ งคาใจเกิดขนึ้ อย่างแน่นอน ดว้ ยความไมพ่ งึ
พอใจในผลงานของตนเอง เป็นประการสาํ คญั

นอกจากนี้ ความคดิ อีกความคดิ หน่ึงท่ีแทรก
ขนึ้ มาในสมองโดยไมไ่ ดค้ าดคดิ อีกแลว้ มนั เป็นเร่อื ง
ท่ีเราคดิ ว่าไมใ่ ชเ่ ร่อื งสาํ คญั แตม่ นั กลบั สาํ คญั ขนึ้ มา
มนั เขา้ มารบกวนโสตประสาทไดอ้ ยา่ งทรงอิทธิพล
อย่างมาก มนั อาจจะเป็นเรอ่ื งพืน้ ฐานท่ตี ิดยดึ มา
ตง้ั แตเ่ กิด ทาํ อยา่ งไรก็ไมส่ ามารถสลดั ทิง้ ใหส้ นิ้ เชงิ
คงไมไ่ ด้ แลว้ มนั คงจะเป็นเช่นนีไ้ ปอีกนานทเี ดยี ว
แลว้ มนั จะเป็นสาเหตใุ หเ้ ราไมส่ ามารถจะทาํ อะไรได้
อย่างปลอดโปรง่ เป็นแน่

แลว้ เม่อื เรารูถ้ ึงสาเหตทุ ่ีแทจ้ รงิ แลว้ ทาํ ไมเรา
ไมแ่ กป้ ัญหาดงั กลา่ วใหห้ มดไป เราคงตอ้ งหนั

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 148

กลบั ไปมองท่ีเหตใุ หเ้ กิดทกุ ข์ หรอื เหตแุ หง่ ปัญหา
ณ เวลานี้ เราคงจะตอ้ งแกท้ ่ีเหตุ ใช่

แลว้ เหตแุ ห่งทกุ ขห์ รอื ปัญหาตวั นน้ั คืออะไร

เราจะตอ้ งตอบคาํ ถามดงั กลา่ วใหไ้ ดก้ ่อน
โดยการเปิดใจตวั เอง สารภาพความจรงิ กบั ตวั เอง
วา่ มนั เกดิ อะไรขนึ้

ขอ้ แรก คือ การไมม่ วี นิ ยั เป็นปัจจยั ท่ีสาํ คญั
สาํ หรบั ปัญหานี้

ขอ้ ท่สี อง คือ ความเกรงใจ ผอู้ ่ืนจนเกนิ พอดี
โดยไมค่ าํ นึงถึงตนเอง

ขอ้ ท่สี าม คือ ความไมป่ ระมาณตน

ขอ้ ท่สี ่ี คือ การกาํ หนดเปา้ หมายของกิจกรรม
แบบเรง่ รดั เกินไป ควรตอ้ งพจิ ารณาใหเ้ หมาะสม

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 149

ขอ้ ท่ีหา้ คือ ทรนงวา่ “ฉนั ทาํ ได”้ ความชะลา่
ใจ หรอื ความประมาทน่นั เอง

ทง้ั หมด เป็นเพียงปัญหาหลกั ท่ีพอคดิ ได้
ในตอนนี้ แตอ่ าจจะยงั มีอีกก็ได้ แตย่ งั คดิ ไมอ่ อก ก็
ไมเ่ ป็นไร แคเ่ พียง 5 ขอ้ ก็สาหสั พอแรงแลว้

แลว้ จะแกอ้ ย่างไร น่นั คือ คาํ ถามต่อไป

ก็นาํ สาเหตขุ องปัญหาแตล่ ะขอ้ มาหาแนว
ทางแกไ้ ขไดอ้ ย่างง่ายๆ

ขอ้ แรก ในเม่อื ไมม่ วี นิ ยั ก็ตอ้ งสรา้ งวนิ ยั
ใหก้ บั ตนเอง ตอ้ งกลบั มาควบคมุ ความประพฤตทิ ่ี
ฟงุ้ เฟอ้ ไรร้ ะเบียบ ใหม้ าเป็นคนท่ีมีระเบียบ มี
ขอ้ บงั คบั และกฎเกณฑท์ ่ีตอ้ งยดึ ถือใหม้ ่นั แลว้ จะ
ทาํ อยา่ งไรจะไมห่ ลงลมื ก็ไมย่ ากนกั มสี มดุ บนั ทกึ

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 150

เป็นเคร่อื งเตือนใจเอาไวอ้ า่ นทกุ วนั ใหเ้ หมือนกินยา
ตามหมอส่งั เลย ถา้ ไมก่ ินตามเวลา โรครา้ ยนน้ั อาจ
กลบั มาเม่อื ไรก็ได้ ท่ีสาํ คญั โรคนีเ้ ป็นโรคเรอื้ รงั เสีย
ดว้ ย ซ่งึ อาจดือ้ ยาไดง้ ่ายอีกดว้ ย ควรตอ้ งระวงั

ขอ้ สอง ความเกรงใจ เป็นสมบตั ิของผดู้ ีท่ีพงึ
มใี นตน แต่ถา้ ไมเ่ หมาะสม ก็อาจทาํ ใหเ้ ราตอ้ ง
เพล่ียงพลา้ํ และเป็นผแู้ บกทกุ ขไ์ ด้ ดงั นนั้ เราจะแก้
เร่อื งนีท้ ่เี ป็นนสิ ยั ประจาํ ตวั ไดอ้ ย่างไร ก็คงตอ้ งยอ้ น
ถามว่า ทาํ ไมเราตอ้ งเกรงใจ ก็เพราะคิดวา่ กลวั เขา
จะวา่ เราไปเบียดเบียน กลวั เขาจะเดือดรอ้ น ดงั นนั้
เพ่ือไมใ่ หเ้ กิดความเขา้ ใจผิดซ่งึ กนั และกนั จงึ ควร
เปิดเผยความจรงิ ถึงสถานภาพท่ีแทจ้ รงิ เพ่ือใหก้ าร
ปฏบิ ตั ติ ่อกนั เป็นไปอยา่ งถกู ตอ้ งเหมาะสม และไม่

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 151

ตอ้ งลาํ บากใจดว้ ยกนั ทงั้ สองฝ่าย ซ่งึ แนวทางการ
แกไ้ ขดงั กลา่ ว ก็ไมน่ ่าจะยากลาํ บากเท่าไรท่ีจะทาํ

ขอ้ ท่สี าม ความไมป่ ระมาณตน เม่อื เหตนุ น้ั
เกิดท่ีตน ก็ตอ้ งแกท้ ่ีตน ใหร้ ูจ้ กั ประมาณตน ก็
เทา่ นน้ั เป็นขอ้ ท่ีง่ายท่สี ดุ แต่คงยากท่ีสดุ เพราะหาก
เป็นนิสยั ท่ตี ิดตวั มา ก็ยอ่ มยากท่จี ะเปลย่ี นแปลง
แต่เม่อื มาถงึ ตอนนีแ้ ลว้ ก็คงตอ้ งประมาณใหไ้ ด้

ขอ้ ท่ีส่ี กิจกรรมท่ีเรง่ รดั เกนิ ไป ก็เป็นเหตทุ ่ี
เกิดจากหลายปัจจยั น่นั คือ จากขอ้ ทห่ึ น่ึง คือ ความ
ไมม่ วี นิ ยั ขอ้ ท่ีสาม ไมป่ ระมาณตน ถา้ ทงั้ สองขอ้
ไดร้ บั การแกไ้ ขขอ้ นีก้ ็น่าจะลดลงไปได้

ขอ้ ท่หี า้ ทะนงตนว่า “ฉนั ทาํ ได”้ ซ่งึ บางทีมนั
ก็อาจจะมีความผดิ พลาด และทาํ ไมไ่ ดบ้ า้ งก็ได้

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 152

อยา่ งตอนนี้ ท่ีเราอาจจะตกท่ีน่งั คบั ขนั ไมม่ ที างออก
มแี ต่ก็คงไมเ่ ฮงเหมือนเดิม ดงั นน้ั ตอ้ งเปล่ยี น
ความคิดจาก “ฉนั ทาํ ได”้ เป็นวา่ “อยา่ ชะลา่ ใจ ไมม่ ี
อะไรแน่นอน” น่นั หมายความว่า จะตอ้ งแกไ้ ขในขอ้
ท่ีหน่ึง จนถึงขอ้ ทส่ึ ามอยา่ งเครง่ ครดั แลว้ ลมื วลีเดด็
ท่ียดึ ถือนนั้ ไปใหห้ มด

แลว้ ท่สี ดุ ก็คงตอ้ งเรม่ิ ยดึ ถือปฏบิ ตั ทิ นั ที ไมร่ อ
ชา้ เพราะย่ิงปลอ่ ยใหป้ ัญหายืดยาวตอ่ ไปจะไมเ่ ป็น
ผลดีต่อตนเองและผอู้ ่นื (สาํ หรบั คนอ่ืนคงจะมี
ผลกระทบนอ้ ย) วนั นีค้ งทาํ อะไรไมไ่ ดค้ ดิ มากไปก็ไม่
ทาํ ใหอ้ ะไรดีขนึ้

ราตรสี วสั ดิ์

คิดอีกแลว้ (Flash Thought) หนา้ 153