แผ่นพับที่ 3/2565 มวนพิฆาต (Predatory Stink bug)

การนำมวนพฆาตไปปลอ‹ย มวนพฆิาตสามารถนำมาผลิตขยาย กรมส‹งเสรมการเกษตร มวนพฆาต
เพอ่ควบคมุแมลงศตัรพูช กระทรวงเกษตรและสหกรณ (PredatoryStinkbug)
เพื่อเพ่ิมปรมิาณไดงายโดยกลุมสงเสรมิการควบคมุ กรมส‹งเสรมการเกษตร
1การปลอยมวนพฆิาตควรเริ่มปลอยกอน ศัตรพูืชโดยชีววิธีกองสงเสรมิการอารักขาพืชและ กระทรวงเกษตรและสหกรณ
การระบาดของแมลงศัตรูพชือตัราการ จดัการดนิปยุกรมสงเสริมการเกษตรไดนำมาผลิต
ปลอย100-200ตวั/ไร ขยายและสงเสริมใหมกีารผลติขยายในศูนยจัดการ
ศัตรูพชืชมุชนเพ่ือใชในการควบคมุแมลงศัตรูพืช
2หากพบการระบาดของแมลงศตัรูพชื
ในปริมาณมากควรปลอยในอัตรา การนำมวนพิฆาตไปใชควบคุมแมลงศตัรูพืช ท่ปีรึกษา :นางอมรทิพยภริมยบรูณ
2,000-4,000ตวั/ไรขน้ึอยกูบัชนดิของ สามารถใชรวมกับเช้อืไวรสัเอ็นพวีีเชอื้แบคทีเรยี ผูอำนวยการสำนกัพัฒนาการถายทอดเทคโนโลยี
พืชและชนิดของแมลงศัตรูพชืที่ระบาด bacillusthuringiensisในการควบคมุหนอนกระทผูกั นายรพีทัศนอุนจติตพันธ
หนอนกระทูหอมหนอนเจาะสมอฝายหนอนใยผัก ผอูำนวยการกองสงเสรมิการอารักขาพชืและจดัการดินปุย
3ควรปลอยมวนพฆิาตระยะ3หรอืประมาณ และหนอนผีเส้ือชนิดตางๆเปนการควบคมุศตัรูพชื
20วนัข้นึไปในการปลอยแมลงศัตรูพืช โดยชีววิธีที่เกิดประสทิธภิาพชวยลดหรือทดแทน เรียบเรยีง :นางสาววรนาฏโคกเยน็
ทพ่ีบการระบาดและปลอยใหกระจายทว่ัๆ การใชสารเคมปีองกนักำจดัศตัรพูชืมคีวามปลอดภยั นักวิชาการเกษตรชำนาญการ
ตอผูบริโภคเกษตรกรผผูลติและสภาพแวดลอม กลมุสงเสรมิการควบคมุศัตรูพืชโดยชีววิธี
4ถาพบการระบาดรุนแรงจำเปนตอง นำไปสกูารเกษตรท่ยีง่ัยนืตอไป กองสงเสรมิการอารักขาพืชและจดัการดินปุย
ใชสารเคมรีวมกบัการปลอยมวนพิฆาต
ควรพนสารเคมีกอนปลอยมวนพฆิาต สอบถามขอŒมูลเพมเติมไดทŒี่ บรรณาธกิาร:นางสาวพนดิาธรรมสุรกัษ
อยางนอย15วนัหรอืหลงัปลอย15วนั ผอูำนวยการกลมุพฒันาสอ่ืสงเสริมการเกษตร
กลุมสงเสริมการควบคุมศัตรูพืชโดยชีววิธี นางสาวชนกชนมซมิงาม
กองสงเสรมิการอารักขาพชืและจัดการดินปยุ นกัวิชาการเผยแพรปฏบิัติการ
ศนูยสงเสรมิเทคโนโลยกีารเกษตรดานอารกัขาพชื
จังหวัดเชียงใหมพิษณโุลกชัยนาทสุพรรณบรุี ออกแบบ :นางสาวนนัทพรสุนสาระพันธุ
ชลบุรีขอนแกนนครราชสีมาสุราษฎรธานี นายชางศิลปปฏิบัตงิาน
และจงัหวดัสงขลา กลุมศิลปกรรมสงเสริมการเกษตร
สำนกัพัฒนาการถายทอดเทคโนโลยี

จัดทำในรปูแบบไฟลอิเล็กทรอนกิส:พ.ศ.2565

3

มวนพฆาต ลกัษณะการทำลายเหยื่อ วงจรชวีต
(PredatoryStinkbug) ของมวนพฆาตและมวนเพชฌฆาต มวนพฆาต

มวนพิฆาต(PredatoryStinkbug) ปากของมวนพฆิาตจะเปนแทงยาวแบบเจาะดดู ไข‹
ชอ่ืวทิยาศาสตรEocantheconafurcellata(Wolff) หรอืแทงดูด(piercingsuckingtype)โดยใชปาก
อยูในวงศPentatomidaeอันดับHemiptera แทงลงไปในตวัเหย่อืแลวปลอยสารพิษ(venom) 20-23วนั 7-8วนั
ตวัเตม็วยัเปนแมลงขนาดคอนขางใหญลำตวัสนีำ้ตาลแก ทำใหเหยอ่ืเปนอมัพาตไมสามารถเคลอ่ืนไหวไดจากนน้ั
ลักษณะเดนคอืมแีผนสามเหลีย่มบนสนัอกดานหลงั จะดูดของเหลวภายในตัวเหยื่อจนเหยื่อแหงตาย ตวัเต็มวยั อายุขยัเฉลย่โดยประมาณ ตวัออ‹น
ขนาดใหญคลายโลและบาทง้ัสองขางของตวัเตม็วยั และเรมิ่ไปหาเหยอ่ืใหมตอไป 40-50วัน
จะมหีนามขางละ1อนัเพศเมยีมขีนาดใหญกวาเพศผู
มวนพิฆาตสามารถกินหนอนไดทุกขนาด
มวนพิฆาตเปนแมลงศัตรูธรรมชาติประเภท ตลอดชีวิตของมวนพิฆาตกินหนอนศัตรูพืชได
แมลงตัวห้ำมีความสำคัญและเปนประโยชน ประมาณ200-300ตวั
ทางการเกษตรอยางมากเนอ่ืงจากสามารถนำมาใช
เพือ่ควบคมุหนอนศตัรูพืชไดหลายชนิดโดยเฉพาะ 18-20วัน
หนอนผเีสอ้ืทส่ีำคญัทางเศรษฐกจิเชนหนอนกระทผูกั
หนอนกระทูหอมหนอนกระทูขาวโพดลายจุด ไข‹
หนอนเจาะสมอฝายหนอนคบืหนอนแกวสมเปนตน
มลีกัษณะคลายถงักลมสนี้ำตาลมันวาวสะทอนแสงและกลายเปนสสีมเม่ือใกลฟกมวนพิฆาตจะวางไข
มวนพฆิาตมพีฤตกิรรมเปนตวัหำ้ทง้ัระยะตวัออน เปนกลุมเรียงกันเปนแถวจำนวน20-100ฟอง/กลุมโดยจะวางตามใบกิ่งไมหรือลำตนพืช
และตวัเตม็วยัเมอ่ืนำมวนพฆิาตไปปลอยเพอ่ืควบคมุ ไขอายปุระมาณ7-8วัน
ศัตรูพืชสามารถดำรงชวีิตในสภาพแวดลอมของสวน
และไรไดจึงนบัวาเปนแมลงตัวห้ำที่มีศกัยภาพสงู ตวัอ‹อน
ในการควบคมุแมลงศัตรูพืช
มทีง้ัหมด5ระยะตวัออนระยะท่ี1ยงัไมมีพฤตกิรรมเปนตวัห้ำและอยูรวมกนัจะดูดกินนำ้ท่เีกาะ
ตามใบพืชหรอืตนพืชเปนอาหารจากนน้ั2-3วันจะเจรญิเปนตวัออนระยะท่ี2

ชวงระยะท่ี2จนถงึตัวเตม็วยัจะมีพฤตกิรรมเปนตวัห้ำไมอยรูวมกนัเปนกลุมจะแยกกนัหาเหย่อื
ระยะตัวออนใชเวลาประมาณ18-20วนั

ตวัเตม็วัย

เปนแมลงขนาดใหญลำตัวรปูรางคลายโลมแีผนสามเหลี่ยมสนัหลังอกยาวเกือบครง่ึลำตัวปากแบบ
เจาะดูดสันหลังปลองแรกที่บาทั้งสองขางมีหนามแหลมขางละ1อันเพศเมียมีขนาดใหญกวาเพศผู
เพศเมียสามารถวางไขไดประมาณ340ฟอง/ตัวมีพฤติกรรมเปนตัวห้ำทั้งเพศผูและเพศเมีย
ตวัเต็มวัยอายุประมาณ20-23วัน