การแปรรูปผลิตภัณฑ์ผึ้งและชันโรง

๔๗

นาํ้ หอมแหง้ (Solid Perfume)

สว่ นผสม

1.ไขผง้ึ 5 กรัม

2.วาสลีน 5 กรัม

3.นาํ้ มันมะกอก 10 กรัม

4.นาํ้ หอมหรอื นํา้ มันหอมระเหย 8 มล.

วิธีทํา

1.นาํ ไขผง้ึ ใสภ่ าชนะหลอมใหล้ ะลายด้วยหม้อสองช้นั
2.ใส่วาสลนี คนให้ละลายเข้ากนั แล้วใสน่ ํา้ มันมะกอก คนให้เข้ากนั ยกลงจากเตา
3. ทง้ิ ไว้ใหอ้ ุณหภูมลิ ดลงเล็กน้อย จึงเติมน้าํ หอมคนให้เขา้ กนั
4.เทใส่ภาชนะบรรจุ ท้งิ ไว้ให้เยน็ แล้วปดิ ฝา

โดย ศนู ยส์ ่งเสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จังหวดั เชยี งใหม่ กรมส่งเสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตําบลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวดั เชยี งใหม่ โทร 052-001152

๔๘

เคร่อื งดืม่ น้ําผึง้ ผสมมะนาว

ส่วนผสม (สตู รเข้มขน้ เสร์ิฟพรอ้ มน้ําแข็ง)

1.นาํ้ สะอาด 25 ลติ ร

2.นํ้าตาลทราย 4,700 กรัม

3.นํ้าผึง้ 2 กก.

4.นาํ้ มะนาว 3,000 กรมั

5.เกลอื ปนุ 5 ถุงเลก็

สว่ นผสม (สูตรพร้อมดืม่ )

1.นาํ้ 2 ลติ ร

2.นา้ํ ตาลทราย 200 กรมั

3.น้ําผงึ้ 1 ถ้วย

4.น้ํามะนาว 1 ถ้วย

5.เกลือปุน 3 ช้อนชา

วิธที ํา

1.นํานาํ้ ไปตม้ จนเดือด เตมิ นํ้าตาลทรายและเกลอื ปุนลงไปคนให้ละลาย ต้งั พักไว้ให้อุณหภมู ลิ ดลง
2.เทนํ้าผึ้ง และนาํ้ มะนาวลงไป คนใหล้ ะลาย
3.บรรจุใสข่ วดเกบ็ ไว้ในตู้เย็น สามารถอยู่ได้ประมาณ 2 สปั ดาห์ หรือใส่ชอ่ งแช่แข็งจะสามารถเกบ็ ไวไ้ ดน้ านย่ิงขนึ้

โดย ศนู ยส์ ่งเสริมเทคโนโลยกี ารเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จงั หวดั เชียงใหม่ กรมส่งเสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวัดเชยี งใหม่ โทร 052-001152

๔๙

เคร่อื งด่มื ชาเขยี วน้ําผง้ึ มะนาว

สว่ นผสมสตู รท่ี 1 (หวานนอ้ ยพร้อมด่ืม )

1.น้ํา 1,000 มล.
2.ชาเขียว 30 กรัม
3.น้ําผ้งึ 2 ช้อนโต๊ะ
4.น้าํ ตาล 1 ช้อนชา
5.นาํ้ มะนาว 1 ช้อนโตะ๊
6.เกลอื ปุนเลก็ นอ้ ย

ส่วนผสมสตู รที่ 2 (เขม้ ข้นเสรฟ์ิ พร้อมนา้ํ แข็ง)

1.นาํ้ 1,000 มล.
2.ชาเขยี ว 30 กรมั
3.น้ําผึ้ง 3 ชอ้ นโตะ๊
4.นํ้าตาล 1 ชอ้ นชา
5.นาํ้ มะนาว 1 ½ ช้อนโต๊ะ
6.เกลือปนุ เลก็ นอ้ ย

วธิ ีทํา

1.เตรยี มนาํ้ ชาเชียว
วธิ ที าํ นํา้ ชาเขยี ว นาํ นาํ้ ตง้ั ไฟจนเดือดเทชาเขียวลงในหมอ้ แลว้ กรองเอากากออก

2.การชง
นาํ นา้ํ ชาเขียว 75 ml. เตมิ นํา้ ตาลทราย น้ําผึง้ น้ํามะนาว และเกลือปนุ เล็กน้อย คนใหเ้ ข้ากนั

โดย ศูนย์สง่ เสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จังหวดั เชียงใหม่ กรมส่งเสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๐

ค้กุ ก้ีธัญพืชอบนํ้าผงึ้

ส่วนผสม

1. ธญั พืชรวม 250 กรมั
2. อลั มอนด์สไลด์ 50 กรัม
3. ข้าวไร้ซเบอร่ที อด 150 กรัม
4. งาขาว-งาดําค่วั 30 กรัม
5. ไข่ขาว 50 กรมั
6. นา้ํ ผ้ึง 60 กรัม
7. เกลือ ½ ชอ้ นชา

วธิ ีทาํ

1.ผสมไข่ขาว น้ําผง้ึ เกลือ คนใหล้ ะลายเข้ากัน

2. เทในส่วนผสมขอ้ 1-4 ลงในขั้นตอนท่ี 1 คลุกเคล้าสว่ นผสมใหเ้ ขา้ กันดี นาํ ใส่แม่พิมพ์กดใหแ้ นน่

3. นําเขา้ เตาอบท่ีอุณหภูมิ 120 องศาเซลเซยี ส เป็นเวลา 20 นาที แล้วนําไปพึ่งลมให้เย็น นําเข้าเตาอบอีก
ครง้ั ทีอ่ ุณหภมู ิ 100 องศาเซลเซียส เป็นเวลา 30 นาที แลว้ นาํ ออกจากเตา พง่ึ ให้แห้งเกบ็ ในภาชนะปดิ สนิท

***ท้ังนี้ อุณหภมู ขิ องเตาอบแต่ละยหี่ อ้ และแต่ละรนุ่ มีความแตกตา่ งกัน จงึ สามารถปรับอณุ หภูมใิ หเ้ หมาะสมได้***

โดย ศนู ยส์ ่งเสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกิจ จังหวดั เชยี งใหม่ กรมส่งเสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวดั เชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๑

แยมนํ้าผ้ึงลาํ ไย

สว่ นผสม

1.เนอื้ ลําไยบดหยาบ 450 กรมั
กรมั
2.นํา้ ผงึ้ 33.5 กรัม
กรัม
3.นา้ํ ตาลทราย 167.3 กรัม
กรมั
4.กรดมะนาว 4 กรมั
กรมั
5.แพคติน 8

6.เกลือปนุ 0.33

7.เจลาตนิ 6

8.น้ําสะอาด 133.83

วิธที าํ

1. นําเนื้อลําไยบดหยาบ ช่งั ให้ได้ 450 กรมั และนา้ํ สะอาด 133.83 กรมั
2. นําเน้ือลําไยบดหยาบและน้าํ ใสล่ งในหม้อสแตนเลส เค่ียวใหเ้ ดือด 20 นาที ใชไ้ ฟอ่อน
3. เติมนํ้าผ้งึ 33.5 กรัม ลงไป เคยี่ วใหเ้ ดือด 15 นาที ใชไ้ ฟอ่อน
4. เตมิ นาํ้ ตาลทราย ลงไป 100 กรัม เค่ยี วใหเ้ ดือด 10 นาที ใชไ้ ฟอ่อน
5. เตมิ น้ําตาลทราย ลงไป 67.3 กรัม ผสมกบั pectin และเจลาติน กรดมะนาว เกลือ ค่อยๆ เติมลงไปใน
ลาํ ไย และคนใหล้ ะลาย เค่ยี วให้เดอื ด 5 นาที ใชไ้ ฟออ่ น
6. บรรจลุ งในขวดแกว้ และฝาท่ีฆา่ เช้ือแลว้ ขณะท่แี ยมยงั ร้อน
7. ปิดฝา
8. แช่ในน้ํา (ระวงั ไมใ่ หน้ าํ้ เข้าไป)
9. การเกบ็ รกั ษาเก็บในทเ่ี ย็น และแห้ง

(ขอขอบพระคุณสูตรจาก อาจารยส์ พุ ฒั น์ ใต้เวชศาสตร์ สาขาวิชาวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยกี ารอาหาร
คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการเกษตร มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา ลาํ ปาง)

โดย ศูนยส์ ่งเสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกิจ จงั หวัดเชียงใหม่ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๒

แยมนา้ํ ผึ้งสตรอบอร่ี

สว่ นผสม

1.เน้ือสตรอบอร่ี 450 กรมั
2.นํ้าผ้ึง 40.51 กรัม
3.นาํ้ ตาลทราย 168.79 กรมั
4.กรดมะนาว 1.35 กรมั
5.แพคตนิ 8.1 กรัม
6.เกลอื ปนุ 0.34 กรมั
7.เจลาตนิ 6.10 กรัม
8.นาํ้ สะอาด 135 กรมั

วิธที ํา

1. นําเนือ้ สตรอเบอรร์ บี่ ดหยาบ ชง่ั ใหไ้ ด้ 450 กรัม และนํา้ สะอาด 135 กรัม
2. นําเน้อื สตรอเบอร์ร่ีไปบดหยาบและนํา้ ใส่ลงในหม้อสแตนเลส เค่ียวใหเ้ ดือด 20 นาที ใช้ไฟอ่อน
3. เติมนํา้ ผึง้ 40.51 กรมั ลงไป เคี่ยวใหเ้ ดือด 15 นาที ใช้ไฟอ่อน
4. เติมนา้ํ ตาลทราย ลงไป 100 กรมั เคย่ี วให้เดอื ด 10 นาที ใชไ้ ฟอ่อน
5. เติมนํ้าตาลทราย ลงไป 68.79 กรัม ผสมกบั pectin และเจลาตนิ กรดมะนาว เกลือ ค่อยๆ เตมิ ลงไปใน
เนอ้ื สตรอเบอรร์ ี่ และคนใหล้ ะลาย เค่ียวให้เดือด 5 นาที ใชไ้ ฟอ่อน
6. บรรจุลงในขวดแกว้ และฝาทฆ่ี ่าเชอ้ื แล้ว ขณะทแี่ ยมยังร้อน
7. ปดิ ฝา
8. แช่ในนา้ํ (ระวังไมใ่ ห้นํา้ เข้าไป)
9. การเกบ็ รักษาเก็บในท่เี ย็นและแห้ง

(ขอขอบพระคณุ สูตรจาก อาจารยส์ พุ ฒั น์ ใต้เวชศาสตร์ สาขาวิชาวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีการอาหาร
คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลลา้ นนา ลาํ ปาง)

โดย ศูนยส์ ง่ เสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จังหวัดเชียงใหม่ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๓

วนุ้ นํา้ ผง้ึ ลาํ ไยอัญมณี

ส่วนผสมวนุ้ นํา้ ผ้งึ ลาํ ไย

1.ลําไยสด 5 กิโลกรมั
2.นํา้ 1 กโิ ลกรัม
3.ผงว้นุ 10 กรัม
4.นาํ้ ผ้งึ 200 กรัม
5.เกลอื ปุนเลก็ น้อย
6.สผี สมอาหาร

ส่วนผสมนํา้ เช่ือม(น้าํ ผงึ้ )

1.น้าํ 5 กโิ ลกรมั
2.นํ้าผึง้ 1 กโิ ลกรมั
3.เกลือปุนเล็กน้อย

วิธที าํ สว่ นของวุน้ น้าํ ผ้ึง
1.นําลาํ ไยล้างทําความสะอาดปอกเปลือก ควา้ นเอาเมล็ดออก แช่ในนา้ํ เย็นแล้วพ่งึ ใหแ้ ห้ง
2.นาํ ลาํ ไยมาเรียงใสถ่ าดโดยหงายส่วนท่ีทาํ การควา้ นเมลด็ ขน้ึ ตัง้ พักไว้
3.นําผงวนุ้ มาละลายในนา้ํ พักไว้ 10 นาที นาํ ข้ึนต้งั ไฟ เค่ยี วจนวนุ้ ละลายหมดสังเกตจากไมเ่ หน็ เป็นเม็ดทราย
ตดิ ที่ทัพพี จากนั้นปิดไฟคนให้ความรอ้ นลดลง แล้วเตมิ นํา้ ผ้ึงและเกลือลงไปคนใหล้ ะลาย
4.ตักสว่ นผสมของวนุ้ แบง่ ใสถ่ ้วยแล้วเติมสีผสมอาหารตา่ งๆ ตามชอบ
5.นาํ วุ้นสีตา่ งๆ รีบหยอดลงในลําไยทค่ี วา้ นเมล็ดออกแล้วนาํ ไปเขา้ ตู้เย็น รอใหว้ ุ้นเซ็ทตัว

วิธที าํ นํ้าเช่ือมนํา้ ผึ้ง (ไมใ่ ส่นํ้าตาล)
6.นาํ นาํ้ ข้นึ ตง้ั ไฟรอจนเดือด ปดิ ไฟตั้งพักไว้พออุ่นๆ เตมิ น้ําผึ้งและเกลือลงไปคนให้ละลายเข้ากนั
7.สามารถเสร์ิฟโดยตกั วุ้นใส่ถ้วยหรือภาชนะมีฝาปดิ หรอื ผสมนํ้าเช่อื มน้าํ ผ้งึ พรอ้ มนาํ้ แข็งปนุ ละเอียดเพิ่ม
รสชาติ หวานหอม และความสดช่ืนเมอื่ รับประทาน

โดย ศูนย์ส่งเสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จงั หวัดเชียงใหม่ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โทร 052-001152

๕๔

เต้าฮวยนา้ํ ผง้ึ ฟรตุ้ สลดั

ส่วนผสม

1. ผงเยลล่สี ําเรจ็ รปู 47 กรมั
2. นํา้ ผง้ึ 125 กรัม
4. นา้ํ สะอาด 1,800กรัม
5. นมขน้ จดื (1กระป๋อง) 390 กรมั
6. นมขน้ หวาน (1กระปอ๋ ง) 360 กรัม

วิธที าํ

๑. นาํ ผงเยลลสี่ ําเร็จรูป และนา้ํ แชร่ วมกัน พักไวป้ ระมาณ 30 นาที
๒. นาํ สว่ นผสมที่พกั ไวข้ น้ึ ตัง้ ไฟเค่ียวดว้ ยไฟปานกลาง จนเดือด
๓. ใส่น้ําผ้งึ นมข้นหวาน นมข้นจืด ผสมให้เข้ากนั แล้วปดิ ไฟ
๔. ตักใสถ่ ้วยประมาณ ¾ ของถว้ ย ปลอ่ ยไว้ใหแ้ ขง็ ตัว นาํ เขา้ ตูเ้ ย็น
๕. นาํ ฟรุตสลดั ทีเ่ ตรยี มไวม้ าโรยบนหนา้ เต้าฮวย จะทาํ ให้น่ารบั ประทาน
การเกบ็ รกั ษา เตา้ ฮวยฟรตุ สลดั ทอ่ี ุณหภูมิ 4 ๐ C (ตูเ้ ย็น) ไดป้ ระมาณ 7 วนั

วธิ ที าํ ท้อปปง้ิ สับปะรด

1. สบั ปะรดสบั เป็นช้ินเลก็ ๆ 800 กรมั
2. นํ้าตาลทราย 80 กรัม
3. กรดมะนาว 1 กรมั
4. เกลือ 0.5 กรัม

นําสว่ นผสมรวมกัน เคี่ยวใหเ้ ดอื ด ลดอุณหภูมลิ ง และนาํ ไปแช่เยน็

(ขอขอบพระคุณสตู รจาก อาจารยส์ ุพัฒน์ ใต้เวชศาสตร์ สาขาวิชาวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยกี ารอาหาร คณะ
วิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการเกษตร มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลล้านนา ลําปาง)

โดย ศูนย์ส่งเสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรด้านแมลงเศรษฐกจิ จงั หวดั เชียงใหม่ กรมสง่ เสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โทร 052-001152

๕๕

๕๖

สบู่กอ้ นพรอพอรสิ

สว่ นผสม

1. เบสกลเี ซอรนี 1 กโิ ลกรมั

2. ผงเปลอื กมังคุด 15 กรมั

3. สารสกดั พรอพอลสิ 20 กรมั

4. กลีเซอรีน 25 กรมั

5. น้ําผง้ึ 45 กรัม

6.วิตามนิ อี 5 กรมั

7. หัวนํ้าหอม

วธิ ีทํา

1.ห่นั เบสกลีเซอรนี ให้เป็นช้ินเลก็ ๆ
2.นาํ ไปต๋นุ หรือต้ังไฟอ่อนๆ ใหห้ ัวเชอ้ื สบู่ละลาย
3.นําผงเปลอื กมงั คุดมาละลายน้าํ เลก็ นอ้ ยเติมลงไปคนใหเ้ ข้ากัน
4. ใสส่ ารสกดั พรอพอลิส กลีเซอรนี ปดิ ไฟรอใหอ้ ุณภมู ิลดลงแล้วใส่ น้ําผง้ึ และวติ ามนิ อีลงไปคนใหเ้ ขา้ กัน
5.ใส่นํา้ หอมลงไป 2-3 หยด หรือตามชอบ คนให้เข้ากนั
6. เทสว่ นผสมท้ังหมดลงในถาด หรือแม่พมิ พ์ ตงั้ พักไว้ให้สบู่แขง็ ตัว
7.แกะสบู่ออกจากถาด หรอื แมพ่ ิมพ์ ตกแต่งขอบสบูใ่ ห้สวยงาม
8.ห่อดว้ ยฟิล์มพลาสติกใส และติดฉลากให้เรยี บรอ้ ย

โดย ศนู ยส์ ง่ เสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จังหวัดเชยี งใหม่ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวดั เชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๗

การทําสบ่เู หลวพรอพอลสิ

ส่วนผสม

1.AD๒๕ 1 กิโลกรมั

2.น้าํ ผ้งึ 60 กรัม

3.ใบชาแห้ง 20 กรมั

4.สารสกัดพรอพอลิส 10 ml.

5.ผงข้น 100 กรัม

6.มะขามเปยี ก 100 กรมั

7.กลเี ซอรนี เหลว 20 กรัม

8.นํ้าสะอาด 2,500กรมั

9.น้าํ หอม

วิธที ํา

1.ตม้ นา้ํ สมนุ ไพรใบชาและมะขามเปียก โดยตวงนาํ้ สะอาด 2,500 กรัม ใสห่ ม้อตงั้ ไฟ
นาํ มะขามเปียกมาต้มพร้อมกับใบชารอใหเ้ ดือด เมือ่ เดอื ดตง้ั ไฟตอ่ ไปอีกประมาณ 20 นาที
2.ยกลงจากเตา ตงั้ พกั ไวใ้ ห้พออนุ่ ๆ แล้วกรองดว้ ยผ้าขาวบาง
3.ตวงนาํ้ สมุนไพรขอ้ 1 จํานวน 1,500 กรัม ใส่ภาชนะแล้วเตมิ สารสกัดพรอพอลิสและ
น้าํ ผง้ึ คนใหล้ ะลายใหเ้ ขา้ กันแลว้ จงึ ใส่ AD ๒๕ ลงไป คนไปในทางเดยี วกันใหล้ ะลาย
4.คอ่ ยๆเทผงข้นลงไปผสมคนใหเ้ ข้ากัน คนจนสบู่หนืดใสเปน็ เนอ้ื เดียวกันแลว้ จึงใส่
กลีเซอรีนเหลว และหัวน้าํ หอม คนให้ละลายเข้ากนั
5.เทใสถ่ งั ปดิ ฝา หมกั ท้งิ ไว้อยา่ งน้อย 1 คืน เพ่อื ใหไ้ ม่มีฟองเวลาบรรจุ
6.บรรจใุ สข่ วด ปดิ ฝาและติดฉลาก

โดย ศูนย์ส่งเสริมเทคโนโลยกี ารเกษตรด้านแมลงเศรษฐกิจ จังหวัดเชยี งใหม่ กรมสง่ เสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวดั เชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๘

สบู่นํา้ ผ้ึงพรอพอลสิ ผสมสารสกัดเมลด็ ลําไย

ส่วนผสม 2000 กรมั
30 กรัม
1.เบสกลีเซอรนี 80 กรัม
2.ผงเปลอื กมงั คุด 80 กรัม
3.กลีเซอรนี เหลว 20 กรัม
4.น้าํ ผ้ึง 50 กรมั
5.ผงขม้ินชัน 20 กรมั
6.น้ํามะขามเปยี ก 30 กรัม
7.สารสกัดพรอพอลิส 16 มล.
8.สารสกดั เมล็ดลําไย
9.หัวนาํ้ หอม

วธิ ที าํ

1.ห่นั เบสกลีเซอรนี เป็นชน้ิ เล็กๆ แลว้ นําไปหลอมในหม้อสองชนั้ ใหล้ ะลาย
2.นําผงเปลอื กมังคดุ และขมิ้นมาละลายนํา้ อนุ่ เลก็ น้อย แล้วใส่ลงในเบสกลีเซอรีนทลี่ ะลายเรียบรอ้ ยแล้ว
3.เทน้ํามะขามเปียก สารสกัดพรอพอลสิ สารสกัดเมลด็ ลาํ ไย คนให้เข้ากนั ปิดไฟแล้วใส่นํา้ ผึง้ กลเี ซอรีนเหลว
และนํา้ หอม
4.เทส่วนผสมลงแม่พมิ พ์ที่เตรียมไว้ ท้งิ ไวใ้ หส้ บแู่ ข็งตัว แลว้ ทาํ การบรรจุหบี ห่อ

โดย ศูนย์สง่ เสริมเทคโนโลยกี ารเกษตรด้านแมลงเศรษฐกิจ จังหวัดเชยี งใหม่ กรมสง่ เสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวัดเชยี งใหม่ โทร 052-001152

๕๙

ข้ีผึง้ สมนุ ไพรพรอพอริส

สว่ นผสม 75 กรัม
142 กรัม
1.พาราฟิน 6 กรัม
2.วาสลีน 25 กรัม
3.การบูร 13 กรัม
4.เมนทอล 4 กรัม
5.นาํ้ มนั ระกาํ 13 กรมั
6.นาํ้ มนั อบเชย 4 กรมั
7.น้ํามนั ยูคา 6 กรมั
8.น้าํ มนั กานพลู 20 กรมั
9.นํ้ามันสาระแหน่
10. พรอพอลสิ

วิธที ํา

๔. นาํ พาราฟินใสใ่ นภาชนะต้งั ไฟอ่อนๆ หรือทาํ การตม้ ดว้ ยหม้อสองชัน้ รอจนละลายหมด
๕. ใสว่ าสลีนลงไปคนใหล้ ะลายจนหมดแลว้ ปดิ ไฟ
๖. ใส่สว่ นผสมทเี่ หลอื ทง้ั หมดคนให้ละลายเข้ากนั แล้วรนิ ใสข่ วด รอให้เย็นแลว้ ปดิ ฝา

โดย ศูนยส์ ง่ เสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรด้านแมลงเศรษฐกิจ จังหวดั เชียงใหม่ กรมส่งเสรมิ การเกษตร
428 หมู่ 12 ตําบลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวดั เชียงใหม่ โทร 052-001152

๖๐

พรอพอรสิ บาล์ม

สว่ นผสม 30 กรัม
50 กรัม
1.กากพรอพอลสิ 20 กรัม
2.วาสลนี
3.น้ํามันมะกอก

วิธที ํา

๑. นํากากพรอพอลสิ ท่เี หลอื จากการสกัด มาผง่ึ ให้แอลกอฮอลร์ ะเหย จนไมก่ ลนิ่ ของแอลกอฮอลจ์ ากนน้ั
นํามาใส่ในภาชนะ เติมนํา้ มันมะกอก ทําการตุ๋นดว้ ยหมอ้ สองชั้น รอจนละลายหมด

๒. ใสว่ าสลีนลงไปคนใหล้ ะลายเขา้ กันจนหมดแลว้ ปิดไฟ
๓. ใสส่ ว่ นผสมท้งั หมด ลงภาชนะบรรจุ รอให้เยน็ แลว้ ปิดฝา

โดย ศูนยส์ ่งเสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรด้านแมลงเศรษฐกิจ จงั หวดั เชยี งใหม่ กรมสง่ เสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตาํ บลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวัดเชียงใหม่ โทร 052-001152

๖๑

สารสกดั พรอพอลิส

สว่ นผสม

1. เอทิลแอลกอฮอล์ 95% 1,000 กรมั

2. พรอพอลิส 500 กรัม

วธิ ที ํา

1. นําพรอพอลิสหรอื ยางไม้ ไปแช่ช่องแข็งในตู้เย็น ทงิ้ ไว้ 1 คนื
2. นาํ ออกจากตเู้ ย็นแล้วนํามาทุบใหเ้ ปน็ ก้อนเล็กๆ
3. ใส่พรอพอลสิ ในขวดแก้วแลว้ เติมแอลกอฮอล์ ปดิ ฝา หมั่นเขยา่ ทุกๆวัน จน 4 สัปดาห์ข้นึ ไป
4. เทสารสกัดผา่ นกระดาษกรอง ใสใ่ นโหลแกว้ เกบ็ ไว้ใช้งานต่อไป

เทคนคิ ในการเตรียมและการใช้สารละลายพรอพอลสิ

1. อัตราส่วนท่ใี ช้สามารถปรับให้เข้มขน้ ได้ตามวตั ถุประสงค์ของการนําไปใช้ประโยชนไ์ ด้ เช่น ถา้ ตอ้ งการได้
สารสกดั ที่มีความเข้มข้นมากกส็ ามารถปรบั อัตราสว่ น เปน็ 1 : 1 และสามารถเพ่ิมระยะเวลาในการสกดั ให้
ยาวนาน ขึน้ ได้
2. คําเตือน แอลกอฮอล์ทน่ี ํามาใช้จะต้องเป็นเอทลิ แอลกอฮอล์เท่านัน้ ห้ามใช้เมทลิ แอลกอฮอลเ์ พราะจะทาํ
ให้เกิดอันตรายต่อผิวหนัง ตาบอด หรือเสียชวี ติ ได้ และหากนาํ มาใช้เพ่ือเปน็ ส่วนผสมของสเปรยพ์ ่นในชอ่ ง
ปากและลําคอ จะตอ้ งเลือกใชช้ นิดท่กี ินได้ (Food grade) เทา่ นั้น
3. โหลแก้วที่ใช้ควรเลือกโหลท่ีมคี วามหนา ไมค่ วรใช้โหลแก้วท่ีบางและราคาถูกเกนิ ไป เน่ืองจากแอลกอฮอลท์ ่ี
ใช้ มีความเขม้ ข้นสูง อาจทําให้โหลแตกได้

โดย ศนู ย์ส่งเสรมิ เทคโนโลยกี ารเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกจิ จงั หวดั เชยี งใหม่ กรมส่งเสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตําบลหนองควาย อําเภอหางดง จงั หวัดเชียงใหม่ โทร 052-001152

๖๒

เจลลา้ งมือสตู รพรอพอลิส

สว่ นผสม 442 กรัม
12 กรัม
1. เอทิลแอลกอฮอล์ 95% 3 กรมั
2. โพรพลิ นี 141 กรัม
3. AVC 1 มล.
4. นํ้าRO 1 มล.
5. สารสกดั พรอพอลสิ
6. นํ้าหอม

วิธีทํา

1.นําผง AVC มาละลายในน้าํ คนให้เขา้ กนั
2.เติมแอลกอฮอล์ สารสกัดพรอพอลิส โพรพิลีน ปัน่ ใหเ้ ขา้ กนั สามารถแต่งสีหรือกลนิ่ น้าํ หอมได้เลก็ นอ้ ย
3.บรรจใุ ส่ขวดหรือหลอดบีบ ปดิ ฝาตดิ ฉลาก

โดย ศูนยส์ ง่ เสรมิ เทคโนโลยีการเกษตรดา้ นแมลงเศรษฐกิจ จังหวดั เชยี งใหม่ กรมส่งเสริมการเกษตร
428 หมู่ 12 ตําบลหนองควาย อําเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ โทร 052-001152

๖๓

เอกสารอา้ งอิง

กรมส่งเสริมการเกษตร. ๒๕๕๖. ค่มู อื ปฏบิ ัติงานเจา้ หน้าท่ีส่งเสริมการเกษตรเรอื่ งองคค์ วามรเู้ พม่ิ
ประสิทธิภาพการผลิตส่กู ารเป็น smart officer ผึ้งและแมลงเศรษฐกจิ . กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พช์ ุมนมุ
สหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย จาํ กัด.

กรมสง่ เสรมิ การเกษตร. ๒๕๕๗. การผลิตนา้ํ ผึง้ คุณภาพ.โรงพมิ พ์ชมุ นุมสหกรณก์ ารเกษตรแห่งประเทศไทย
จํากดั . กรงุ เทพฯ: โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จํากัด.

จริ าพร กลุ สาริน นินาท บวั วังโปงุ บาจรยี ์ ฉัตรทอง สิริญา คมั ภโิ ร กนกวรรณ คํายอดใจ และสมฤทัย ใจเย็น.
๒๕๖๑. ความหลากชนิดของชนั โรงและการนําไปใชป้ ระโยชน์ในพน้ื ทจ่ี งั หวัดเชยี งใหม่และลําพูน.
เชียงใหม่: โครงการรวบรวมและอนุรักษพ์ ันธผุ์ ง้ึ คณะเกษตรศาสตร์ มหาวทิ ยาลัยเชยี งใหม่ สํานกั งาน
พัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชวี ภาพ (องค์การมหาชน).

ชามา พานแก้ว. ๒๕๖๓. การเลีย้ งชันโรงเพื่อผลิตนา้ํ ผ้งึ คุณภาพ. กรงุ เทพฯ : ศนู ย์เรียนรเู้ กี่ยวกับผงึ้ (Bee
Learning Center) ภาควิชากีฏวิทยา คณะเกษตรศาสตร์ และสํานักงานมาตรฐานสนิ คา้ เกษตรและ
อาหารแหง่ ชาติ (มกอช.)

ภาณวุ รรณ จนั ทวรรณกรู . ๒๕๕๒. นาํ้ ผ้งึ . ศูนย์บรกิ ารชนั สตู รโรคผงึ้ และผลติ ภณั ฑผ์ ้ึงแห่งภาคเหนือดว้ ยนาโน
เทคโนโลยี (BeeP Center) ห้องปฏบิ ัตกิ าร SCB 2704 ช้ัน ๗ อาคาร ๔๐ ปี คณะวทิ ยาศาสตร์
มหาวทิ ยาลัยเชียงใหม่.

ศูนย์วจิ ยั และพฒั นาผลติ ภณั ฑ์ปศุสัตว์เชียงใหม่ .๒๕๖๑. คมู่ อื การฝกึ อบรมเทคโนโลยีดา้ นการแปรรูป
ผลติ ภณั ฑน์ ม หลกั สูตร การทาํ เคร่อื งสาํ อางจากนาํ้ นมแพะงา่ ยๆ ดว้ ยตัวเอง D.I.Y.(Do it
yourself).กองผลิตภัณฑป์ ศุสัตว์ กรมปศุสตั ว.์ เชียงใหม่. สืบค้น ๒๗ กนั ยายน ๒๕๖๔ จาก
https://sg.docs.wps.com/l/sAEA0tSSnvqKJAdPEoo6qpxQ

ศูนยส์ ง่ เสริมเทคโนโลยีการเกษตรด้านแมลงเศรษฐกจิ จงั หวัดเชยี งใหม.่ ๒๕๖๓. ชันโรงแมลงตวั จ๋ิวแต่
ประโยชน์มหาศาล. เชียงใหม่ : แทนก๊อปป้เี ซนเตอร์

สมนึก บุญเกิด. ๒๕๔๔. อ้างถึงใน กรมสง่ เสริมการเกษตร.๒๕๔๖. การเลีย้ งผง้ึ โพรง Apis cerana.กรุงเทพฯ

สมนกึ บญุ เกิด. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ.์ บทท๙ี่ นา้ํ ผึง้ และ บทที่ ๑๐ ชันผ้งึ . (อดั สาํ เนา)

๖๔

Burdock G. A. 1998. อ้างถงึ ใน ภทั ราพร ผกู คล้าย และธญั ญารัตน์ เช้ือสะอาด. ๒๕๕๓. การศกึ ษาคุณสมบัติ
ของสารต้านอนุมลู อิสระในพรอพอลสิ FREE-RADICAL SCAVENGING ACTIVITY OF PROPOLIS.
สบื คน้ ๒๗ กันยายน ๒๕๖๔ จากhttps://librae.mju.ac.th/goverment/20111119104834
_librae/16544.pdf

Marcucci, M.C. and A.H. Banskota. 1999. อ้างถึงใน ภทั ราพร ผูกคลา้ ย และธัญญารัตน์ เชอ้ื สะอาด. ๒๕๕๓.
การศึกษาคุณสมบัติของสารต้านอนุมูลอิสระในพรอพอลสิ FREE-RADICAL SCAVENGING ACTIVITY
OF PROPOLIS. สบื ค้น ๒๗ กนั ยายน ๒๕๖๔ จาก https://librae.mju.ac.th/goverment/201111
19104834_librae/16544.pdf



๖๖

๖๗