หลักเกณฑ์ในการเลือกอาชีพ ม.3

หลกั เกณฑ์ในกำรเลือกอำชีพ

๑.ทุนดำเนินกำรและ ผ้สู มัครคงจะไม่ทรำบฐำนะทำงกำรเงนิ ของบริษทั

กจิ กำรทว่ั ไป ยกเว้นธนำคำรบำงแห่งทม่ี กี ำรเผยแพร่ผลกำไร
ขำดทุนและแสดงฐำนะของกจิ กำรในรำยงำนประจำปี

ผ้สู มัครควรพจิ ำรณำทต่ี ้งั ของบริษทั ท่ีไป ๒.ทต่ี ้งั แต่ผ้สู มคั รกพ็ อจะมที ำงทรำบฐำนะของกจิ กำรทั่วไป
สมคั รงำน เพื่อควำมสะดวกในกำรเดนิ ทำง
ไป-กลบั จำกทที่ ำงำน ถ้ำบริษทั อยู่ไกลจำกท่ี ๔.บรรยำกำศ ๓.รำยได้ ผู้สมคั รจะต้องพจิ ำรณำให้ดี อำจจะสอบถำมคนท่ี
พกั มำก กำรทำงำน ทำงำนอยู่แล้ว หรือสอบถำมจำกกรรมกำรเม่ือสอบ
สัมภำษณ์กไ็ ด้
ผ้สู มคั รควรศึกษำบรรยำกำศในกำรทำงำน
ของบริษทั น้ันว่ำมกี ำรทำงำนอย่ำงมีควำมสุข
เป็ นระเบยี บเรียบร้อย มวี นิ ัยดพี อสมควร
หรือไม่

หลกั เกณฑ์ในกำรเลือกอำชีพ

๕.สภำพกำรทำงำน สภำพกำรทำงำนเป็ นสิ่งท่เี ป็ นประโยชน์สำคญั ในกำร
ทำงำนอย่ำงมคี วำมสุขและมีประสิทธิภำพ บำงบริษทั
ผ้สู มคั รควรพจิ ำรณำดูว่ำบริษทั น้ันให้โอกำส ๖. โอกำสก้ำวหน้ำ ที่ก้ำวหน้ำและทันสมยั จะมีอุปกรณ์อำนวยควำม
แก่พนักงำนในกำรพฒั นำควำมรู้ควำม ๘.ลกั ษณะงำน สะดวกในกำรทำงำนเกือบทุกอย่ำง
สำมำรถอย่ำงไรบ้ำงเพื่อจะได้มีควำมก้ำว
หน้ำในตำแหน่งงำนอำชีพและเงนิ เดือน บำง ๗.มวี ตั ถุประสงค์ ปรัชญำในกำรดำเนินธุรกจิ ของบริษทั ควรจะ
บริษทั จะสนับสนุนพนักงำน ตรงกบั ผ้สู มคั ร สอดคล้องกบั ปรัชญำในกำรประกอบอำชีพของ
ในกำรเข้ำรับกำรฝึ กอบรมสัมมนำ ผู้สมคั รด้วย เช่น มีควำมรับผดิ ชอบต่อสังคม

มนุษย์ทุกคนมีควำมถนัดเฉพำะตวั แตกต่ำง
กนั และควำมถนัดนีม้ โี อกำสนำมำใช้งำนให้
เหมำะสมและถูกต้อง

กำรตัดสินใจเลือกอำชีพ

คือ กำรนำข้อมูลหลำย ๆ ด้ำน ทเี่ กยี่ วกบั อำชีพทจี่ ะเลือก
มำพจิ ำรณำอย่ำงละเอยี ดรอบคอบ เพ่ือประกอบกำรตดั สินใจเลือกประกอบ
อำชีพให้เหมำะสมกบั สภำพขดี ควำมสำมำรถของตนเองให้มำกท่สี ุด และมี
ปัญหำอปุ สรรคน้อยทส่ี ุด

องค์ประกอบในกำรตัดสินใจเลือกอำชีพ

การตดั สินใจเลือกอาชีพ มีองคป์ ระกอบท่ีสาคญั ดงั น้ี

๑. ข้อมูลประกอบกำรตดั สินใจ

๑.๑ ข้อมูลเกยี่ วกบั ตนเอง คือ ขอ้ มูลต่าง ๆ ท่ีเกี่ยวกบั การ

ประกอบอาชีพที่ตนเองมีอยู่ เช่น เงินทุน ท่ีดิน
อาคารสถานท่ี

๑.๒ ข้อมูลเกยี่ วกบั สภำพแวดล้อมและสังคม เช่น ผทู้ ่ีจะ

มาใชบ้ ริการ (ตลาด) ส่วนแบ่งของตลาด ทาเล

๑.๓ ข้อมูลทำงวชิ ำกำร ไดแ้ ก่ ความรู้ทางเทคนิคต่างๆ

ที่จาเป็นต่ออาชีพน้นั ๆ เช่น การตรวจซ่อมแกไ้ ข
เทคนิคการบริการลูกคา้ ทกั ษะงานอาชีพต่าง ๆ

องค์ประกอบในกำรตดั สินใจเลือกอำชีพ

การตดั สินใจเลือกอาชีพ มีองคป์ ระกอบท่ีสาคญั ดงั น้ี

๒. ควำมถนัด

โดยทว่ั ไปคนเรำจะมคี วำมถนัดใน
เชิงช่ำงแตกต่ำงกนั เช่น ควำมถนัดในกำร
ทำอำหำร ถนัดในกำรประดษิ ฐ์ ผู้ทมี่ คี วำม
ถนัดจะช่วยให้กำรทำงำนน้ันเป็ นไปได้อย่ำง
สะดวกรวดเร็วคล่องแคล่ว รวมท้งั ยงั ช่วยให้
มองเห็นแนวทำงในกำรพฒั นำอำชีพน้ัน ๆ ให้
รุดหน้ำได้ดกี ว่ำคนทไ่ี ม่มคี วำมถนัด

องค์ประกอบในกำรตดั สินใจเลือกอำชีพ

การตดั สินใจเลือกอาชีพ มีองคป์ ระกอบท่ีสาคญั ดงั น้ี

๓. เจตคตทิ ี่ดตี ่องำนอำชีพ

๓.๑ วิเคราะห์สภาพท่ีเป็นอยู่ หมายถึง สิ่งที่เป็นอยใู่ นขณะน้นั เก่ียวกบั เร่ืองต่างๆโดย

ตอ้ งวเิ คราะห์ตามสภาพจริงท่ีเป็นอยู่

๓.๒ วิเคราะห์ทางออก หมายถึง แนวทางในการดาเนินงานท่ีผวู้ ิเคราะห์เห็นวา่ ใน

กรณีท่ีสภาพที่เป็นอยนู่ ้นั ไม่เป็นไปตามความตอ้ งการหรือตามที่กาหนด

๓.๓ วเิ คราะห์ความเป็นไปได้ หมายถึง การวิเคราะห์ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งสภาพที่

เป็นอยกู่ บั ทางออก แนวทางท่ีจะดาเนินการน้นั เป็นส่ิงท่ีสามารถจะทาให้
เกิดข้ึน

๓.๔ ตดั สินใจเลือก เป็นการสรุปเพื่อตดั สินใจเลือกอาชีพหลงั จากที่มีการวิเคราะห์

เปรียบเทียบอยา่ งละเอียดรอบคอบแลว้

ข้นั ตอนกำรตดั สินใจเลือกอำชีพ

๑. กำหนดปัญหำหรืออุปสรรค ให้ชัดเจนว่ำเรำกำลงั
ตดั สินใจเร่ืองอะไร เช่น กำลงั เลือกแผนกำรเรียน
อะไร หรือเลือกท่ีจะประกอบอำชีพอะไร

๒. สำรวจตัวเลือก ต้องรู้จักแผนทจ่ี ะเลือกหรืออำชีพทจี่ ะ
เลือก

๓. เปรียบเทยี บแต่ละตวั เลือก ว่ำแตกต่ำง
กนั อย่ำงไร

ข้นั ตอนกำรตดั สินใจเลือกอำชีพ

๔. สำรวจข้อมูล เกย่ี วกบั กำรตัดสินใจที่จะเลือกแผน
หรืออำชีพท้งั หมด

๕. แปลควำมข้อมูล ต้องกำหนดนำ้ หนักควำมสำคญั ในแต่
ละตวั เลือก กำรตดั สินใจเลือกอำชีพมกั เกดิ ขนึ้ เมื่อมอี ำชีพ
ให้ตดั สินใจเลือกมำกกว่ำหนึ่งอำชีพ มคี วำมรู้และ
ประสบกำรณ์เกยี่ วกบั อำชีพทจ่ี ะเลือก

๖. จดั กำรกบั ข้อมูล โดยกำรให้น้ำหนักควำมสำคญั แต่
ละตวั เลือกในแต่ละประเดน็ เม่ือเข้ำใจว่ำทำไมจึงเลือก
ตัวเลือกนี้ จะทำให้ตัวเลือกลดลงจนเหลือแค่อำชีพท่ี
สนใจเท่ำน้ัน

ข้นั ตอนกำรตดั สินใจเลือกอำชีพ

๗. เรียงลำดบั ประโยชน์ของตวั เลือกจำกมำกไปหำ
น้อย จะช่วยให้เห็นควำมสำคญั ของตัวเลือกแต่ละตวั
มำกขนึ้

๘. กำรตัดสินใจ แม้ว่ำกำรตดั สินใจเลือกจะมคี วำมเส่ียง
แต่กต็ ้องพยำยำมเลือกอำชีพทเี่ หมำะสมและเป็ นประโยชน์
ต่อตนเองมำกทส่ี ุดไม่ตดั สินใจด้วยอำรมณ์ และควำมรู้สึก
โดยพจิ ำรณำจำกควำมสนใจ บุคลกิ ภำพ ค่ำนิยม และ
ควำมต้องกำรทแี่ ท้จริงของตนเอง

กำรประเมนิ ควำมพร้อมและ
ควำมเป็ นไปได้ของอำชีพท่ตี ัดสินใจเลือก

๑.เงนิ ทุน การประกอบอาชีพตอ้ งใชเ้ งินทุนเร่ิมตน้ จานวน
เท่าใด ถา้ เปิ ดเป็นร้านคา้
ตอ้ งสารวจตนเองก่อนวา่ มีเงินทุนเพยี งพอหรือยงั และจะสามารถหาเงิน
ลงทุนจากแหล่งใดไดบ้ า้ ง

๒.แรงงำน ตอ้ งพิจารณาวา่ การประกอบอาชีพจาเป็นตอ้ งจา้ ง
แรงงานคนอื่นเขา้ มาช่วยหรือไม่ และสามารถหาไดจ้ ากท่ีไหน

๓.วสั ดุ อุปกรณ์ ตอ้ งพจิ ารณาถึงความจาเป็นวา่ ตอ้ งใช้
เครื่องมือ วสั ดุ อุปกรณ์อะไรบา้ ง จานวนเท่าใดในการประกอบอาชีพ

๔.ทำเลทตี่ ้ัง สารวจตนเองมีสถานท่ีหรือไม่ ถา้ ไม่มี จาเป็นตอ้ ง
เช่าหรือซ้ือจะมีทุนเพยี งพอ
หรือไม่ คุม้ กบั การลงทุนเพียงใด

กำรประเมนิ ควำมพร้อมและ
ควำมเป็ นไปได้ของอำชีพที่ตดั สินใจเลือก

๕.วตั ถุดบิ จะหาซ้ือวตั ถุดิบไดจ้ ากแหล่งใดไดบ้ า้ ง
๖.คุณสมบตั ิทจี่ ำเป็ นในอำชีพ ผปู้ ระกอบอาชีพใดกต็ ามตอ้ ง
เป็นผทู้ ี่มีใจรัก
ในอาชีพน้นั และมีความอดทน มุ่งมนั่ ในการประกอบอาชีพใหป้ ระสบ
ผลสาเร็จ
๗.สุขภำพ สารวจวา่ ตนเองมีสุขภาพแขง็ แรงเหมาะสมที่จะ
ประกอบอาชีพที่ตนไดเ้ ลือกไวแ้ ลว้ หรือไม่
๘.ควำมถนัดและควำมมใี จรักในอำชีพ ตอ้ งพิจารณาวา่ อาชีพที่
ตนเองไดเ้ ลือกแลว้ มีความเหมาะสมกบั คุณสมบตั ิของตนเองหรือไม่ มี
ความถนดั ท่ีจะทา หรือมีใจรักท่ีจะทา เพียงพอที่จะเผชิญปัญหาอุปสรรค
ต่าง ๆในอาชีพหรือไม่

กำรประเมนิ ควำมพร้อมและ
ควำมเป็ นไปได้ของอำชีพที่ตดั สินใจเลือก

๙.ส่วนแบ่งของตลำด ตอ้ งสารวจวา่ อาชีพที่ตนไดเ้ ลือกแลว้ น้นั
มีโอกาสกา้ วหนา้ ไดห้ รือไม่ จะใชก้ ลยทุ ธ์ทางการตลาดใหป้ ระชาชน
สนใจสินคา้ ตนเองไดอ้ ยา่ งไร

๑๐.กำรขยำยกจิ กำร พจิ ารณาวา่ ในอนาคตสามารถขยายกิจการ
ไดห้ รือไม่ จะมีปัญหาหรืออุปสรรคอะไรบา้ ง

๑๑.ควำมมนั่ คงในอำชีพ พิจารณาวา่ อาชีพน้ี มีความมนั่ คง
เพียงใด เม่ือลงทุนแลว้ จะคุม้ ทุนหรือไม่เม่ือมีการวเิ คราะห์ความพร้อมของ
ตนเองในการประกอบอาชีพแลว้ กจ็ ะสามารถตอบไดว้ า่
มีความพร้อมแลว้ และมีความพอใจกบั การวเิ คราะห์ความเป็นไปไดข้ อง
การประกอบอาชีพ กแ็ สดงวา่ มีความมน่ั ใจที่จะประกอบอาชีพน้ีต่อไป
จากน้นั จึงมีการวางแผนงานในการประกอบอาชีพ
น้นั ๆ ต่อไป

ตวั อย่ำง กำรเตรียมควำมพร้อมและควำมเป็ นไปได้ของอำชีพ “ขำยเสื้อผ้ำสำเร็จรูป”

เงนิ ลงทุน การประกอบอาชีพขายเส้ือผา้ สาเร็จรูปตอ้ งใชเ้ งินทุน
เริ่มตน้ จานวนเท่าใด ถา้ เปิ ดเป็นร้านคา้ แผงลอย หรือตลาด
แรงงำน นดั จะตอ้ งลงทุนแตกต่างกนั

วสั ดุ/ อาชีพน้ีจาเป็นตอ้ งจา้ งแรงงานคนอื่นช่วยหรือไม่ ถา้
อุปกรณ์ จาเป็นจะหาไดห้ รือไม่

พนั ธุก์ บ บ่อปูนซีเมนตส์ าเร็จรูป ท่อพวี ซี ี สแลน ตาข่าย
ปูนซีเมนต์

ทำเลทตี่ ้ัง สารวจสถานท่ีจาหน่ายเส้ือผา้ สาเร็จรูปวา่ ตนเองมีสถานท่ี
หรือไม่ ถา้ ไม่มีจาเป็นตอ้ งเช่าหรือซ้ือจะมีทุนเพียงพอ
หรือไม่ คุม้ ค่ากบั การลงทุนหรือไม่

ตวั อย่ำง กำรเตรียมควำมพร้อมและควำมเป็ นไปได้ของอำชีพ “ขำยเสื้อผ้ำสำเร็จรูป”

วตั ถุดบิ จะหาซ้ือเส้ือผา้ สาเร็จรูปไดจ้ ากแหล่งใด จะไปซ้ือเองหรือ
มีผมู้ าส่งให้

คุณสมบตั ิ ผปู้ ระกอบอาชีพขายเส้ือผา้ สาเร็จรูปตอ้ งเป็นผมู้ ีมนุษย์
สมั พนั ธ์ดีรู้จกั พดู คุย แนะนาสินคา้ แก่ลูกคา้ รู้จกั บริการลูกคา้

สุขภำพ สารวจวา่ ตนเองมีสุขภาพแขง็ แรงหรือไม่ เหมาะท่ีจะประกอบ

อาชีพน้ีหรือไม่ โดยเฉพาะถา้ ตอ้ งขายในลกั ษณะตลาดนดั
ตอ้ งเคล่ือนที่ไปบริการลูกคา้ ตามสถานที่ต่าง ๆ

ควำมถนัด ความมีใจรักในอาชีพ ตอ้ งพิจารณาวา่ ตนเองมีคุณสมบตั ิที่
จาเป็นเพยี งพอหรือไม่ มีความถนดั ที่จะทาหรือมีใจรักที่
จะทาเพยี งพอที่จะเผชิญปัญหาอุปสรรคต่าง ๆ ในอาชีพ
หรือไม่

ตวั อย่ำง กำรเตรียมควำมพร้อมและควำมเป็ นไปได้ของอำชีพ “ขำยเสื้อผ้ำสำเร็จรูป”

ส่ วนแบ่ง ตอ้ งสารวจวา่ อาชีพน้ี ตามสถานที่/ทาเล/แหล่งที่จะขาย
ของตลำด น้นั มีโอกาสขายไดห้ รือไม่มีคู่แข่งมากนอ้ ยเพียงใด จะใช้
กลยทุ ธท์ างการตลาดจูงใจลูกคา้ ไดอ้ ยา่ งไร
กำรขยำย
ร้ำน จะทาไดห้ รือไม่ จะมีปัญหาหรืออุปสรรคอะไร

ควำมมนั่ คง อาชีพน้ีมีความมน่ั คงหรือไม่จะขายแลว้ คุม้ ทุนหรือไม่ ถา้
ในอำชีพ สินคา้ ขายไม่หมดจะทาอยา่ งไรกบั การนาเงินมาจมอยกู่ บั
สินคา้