1.2ประเภทของธุรกิจ

การงานอาชพี 5 ง23101 ครมู าลา กองนาง

1.2 ประเภทของธุรกจิ

ธุรกจิ ขนาดย่อม

1.ธุรกจิ การผลติ
2.ธุรกจิ การจาหน่าย
3.ธุรกจิ การบริการ

ธุรกจิ ขนาดย่อม

1.ธุรกจิ การผลติ

เป็นธุรกิจหรือกิจการที่นาเอาวตั ถุดิบและปัจจยั นาเขา้
ต่าง ๆ มาผา่ นกระบวนการแปรสภาพจนกลายเป็นสินคา้
เช่น การทาดอกไมป้ ระดิษฐ์ การทาอาหารสาเร็จรูป ซ่ึง
ธุรกิจน้นั ๆ จะตอ้ งมีจานวนการจา้ งงานไม่เกนิ 50 คน
หรือมีมูลคา่ สินทรัพยถ์ าวรไม่เกิน 50 ลา้ นบาท

ธุรกจิ ขนาดย่อม

2.ธุรกจิ การจาหน่าย

เป็นธุรกิจหรือกิจการท่ีทาหนา้ ที่เป็นคนกลาง
ในการจดั จาหน่ายสินคา้ ที่มีท้งั การคา้ ส่งและคา้ ปลีก
ซ่ึงธุรกิจหรือกิจการการจาหน่ายที่จดั วา่ เป็นธุรกิจขนาดยอ่ ม
จะตอ้ งมีลกั ษณะ ดงั น้ี
1) การคา้ ส่ง เป็นกิจการที่มีจานวนการจา้ งงาน

ไม่เกิน 25 คน หรือมีมูลคา่ สินทรัพยถ์ าวรไม่เกิน 50 ลา้ นบาท

2) การคา้ ปลีก เป็นกิจการที่มีจานวนการจา้ งงาน

ไม่เกิน 15 คน หรือมีมูลคา่ สินทรัพยถ์ าวร ไม่เกิน 30 ลา้ นบาท

ธุรกจิ ขนาดย่อม

3.ธุรกจิ การบริการ

เป็นธุรกิจหรือกิจการบริการท่ีพนกั งานทาหนา้ ที่
ใหบ้ ริการต่าง ๆ เพื่อตอบสนองความตอ้ งการของ
ลูกคา้ เช่น ร้านเสริมสวย ซ่ึงธุรกิจดงั กล่าวจะตอ้ งมี
จานวนการจา้ งงานไม่เกิน 50 คน หรือมีมูลค่า
สินทรัพยถ์ าวรไม่เกิน 50 ลา้ นบาท

จุดเด่นและจุดด้อยของการประกอบธุรกจิ ขนาดย่อม

จุดเด่น

คือ เป็นธุรกิจท่ีจดั ต้งั ไดง้ ่าย เพราะใชเ้ งนิ ทุนต่า
ผปู้ ระกอบมีอิสระการบริการจดั การ มีความยดื หยนุ่
มีความคล่องตวั ในการปรับเปลี่ยนกลยทุ ธ์ทางธุรกิจ และ
หากเกิดวกิ ติทางเศรษฐกิจสามารถฟ้ื นตวั ไดก้ วา่ ธุรกิจ
ขนาดใหญ่

จุดเด่นและจุดด้อยของการประกอบธุรกจิ ขนาดย่อม

จุดด้อย
คือ ผปู้ ระกอบการส่วนใหญ่ขาดความรู้และ
ประสบการณ์ในการบริหารจดั การขาดแคลน
เงินทุน เน่ืองจากขาดความน่าเช่ือถือจาก
สถาบนั การเงิน มีคู่แข่งขนั มาก โดยเฉพาะ
ธุรกิจขนาดใหญ่ซ่ึงมีอานาจในการแข่งขนั สูง
กวา่ และอตั ราการเขา้ -ออก ของแรงงานสูง
เพราะแรงงานท่ีมีประสบการณ์มกั จะยา้ ยไป
ทางานในธุรกิจขนาดใหญ่

ประโยชน์ของธุรกจิ ขนาดย่อม

1. เป็ นแหล่งสร้างงานใหม่ ธุรกิจขนาดยอ่ มมีจุดเด่นหลายประการ เช่น
ใชเ้ งินทุนต่าและไดร้ ับการสนบั สนุนจากรัฐบาล จึงมีผปู้ ระกอบการใหม่ ๆ
เป็ นจานวนมาก
2. เป็ นแหล่งสร้างผลติ ภัณฑ์ใหม่ ที่มีความพยายามสร้างสรรคผ์ ลงานของ
ตนเอง โดยการลองผดิ ลองถูกก่อนท่ีจะขยายกิจการเม่ือสินคา้ หรือบริการ
น้นั ไดร้ ับการยอมรับ
3. ช่วยเพม่ิ การแข่งขนั ทาใหผ้ บู้ ริโภคมีทางเลือกในการใชส้ ินคา้ หรือ
บริการมากข้ึน ส่วนธุรกิจขนาดยอ่ มกจ็ ะมีการผลิตสินคา้ หรือบริการท่ีดี
มีคุณภาพ

ประโยชน์ของธุรกจิ ขนาดย่อม (ต่อ)

4. ช่วยสนับสนุนธุรกจิ ขนาดใหญ่ เช่น ช่วยจดั หาวตั ถุดิบเพื่อป้อนโรงงาน
อุตสาหกรรม ช่วยกระจายสินคา้ จากแหล่งผลิตไปสู่ผบู้ ริโภค
5. เป็ นแหล่งพฒั นาทกั ษะฝี มือ โดยเฉพาะแรงงานที่ยงั ไม่มีประสบการณ์หรือเพ่ิงจบ
การศึกษาใหม่ ๆ
6. ช่วยกระจายการพฒั นาเศรษฐกจิ ของประเทศ ซ่ึงส่งผลใหเ้ กิดการสร้างงาน
สร้างรายไดภ้ ายในชุมชนเกิดการกระจายรายไดภ้ ายในชุมชน ซ่ึงจะทาใหช้ ุมชน
เขม้ แขง็
7. ช่วยอนุรักษ์ภูมปิ ัญญาท้องถิน่ สามารถนาปราชญช์ าวบา้ นที่มีความรู้ความสามารถ
ในดา้ นตา่ ง ๆ มาถา่ ยทอดความรู้ใหก้ บั แรงงานในทอ้ งถ่ิน เช่น การผลิตสินคา้ พ้ืนเมือง
ประเภทหตั ถกรรมของชุมชน อาทิ การสานไมไ้ ผ่ การทอผา้ ฝ้าย ผา้ ไหม การทาเคร่ือง
เบญจรงค์

ธุรกจิ แฟรนไชส์

หมายถึง กลยทุ ธ์ของธุรกิจดา้ นการตลาดในการกระจายสินคา้
หรือบริการ โดยธุรกิจที่ประสบความสาเร็จและตอ้ งการขยาย
การจาหน่ายสินคา้ หรือการบริการของตนเองไปสู่ผปู้ ระกอบการ
อิสระท่ีเป็นสมาชิก โดยท้งั สองฝ่ ายไดท้ าสญั ญาหรือขอ้ ตกลง
ร่วมกนั ภายใตเ้ ครื่องหมายการคา้ การบริการ และเทคนิค
การตลาด ซ่ึงธุรกิจแฟรนไชส์มีจุดเด่นและจุดดอ้ ย ดงั น้ี

ธุรกจิ แฟรนไชส์

จุดเด่น คือธุรกิจแฟรนไชส์เป็นธุรกิจ
ที่ขยายความสาเร็จ ดงั น้นั การดาเนินงานจึง
มีความเส่ียงต่า เนื่องจากแฟรนไชส์เซอร์ซ่ึง
เป็นเจา้ ของสิทธ์ิและเป็นผคู้ ิดคน้ วธิ ีการทา

ธุรกิจจนมีชื่อเสียงเป็ นที่ยอมรับ

ธุรกจิ แฟรนไชส์

จุดดอ้ ย คือ แฟรนไชส์ซีจะตอ้ งจ่ายคา่ ตอบแทน
การใชส้ ิทธ์ิน้นั เช่น คา่ ธรรมเนียมแรกเขา้ รวมท้งั
ผลตอบแทนหรือคา่ รอยลั ต้ีจากการเร่ิมประกอบ
ธุรกิจดว้ ย ซ่ึงกาไรจากการประกอบกิจการ

ของแฟรนไชส์ซีลดลง

ส่วนประกอบของธุรกจิ แฟรนไชส์

1. แฟรนไชส์เซอร์ (Franchisor) คือ เจา้ ของสิทธ์ิ ซ่ึงเป็นผคู้ ิดคน้ วธิ ีการ
ประกอบธุรกิจจนมีชื่อเสียงเป็นท่ียอมรับ และเป็นผขู้ ายสิทธ์ิการดาเนิน
กิจการ ขายระบบ และขายช่ือทางการคา้ ของตนเองใหแ้ ก่ผอู้ ื่น

2. แฟรนไชส์ซี (Franchisee) คือ ผรู้ ับสิทธ์ิในการดาเนินธุรกิจตามระบบ
ที่เจา้ ของสิทธ์ิไดจ้ ดั เตรียมไว้ ท้งั การใชช้ ื่อทางการคา้ และเคร่ืองหมาย
การคา้ เดียวกนั โดยตอ้ งจ่ายค่าตอบแทนการใชส้ ิทธ์ิน้นั รวมท้งั
ผลตอบแทนจากผลประกอบการดว้ ย

3. คา่ ธรรมเนียมแรกเขา้ (Franchise Fee) คือ ค่าตอบแทนที่เป็นจานวนเงิน
ท่ีแน่นอนซ่ึงจะจ่ายก่อนเริ่มประกอบธุรกิจ

ส่วนประกอบของธุรกจิ แฟรนไชส์

4. คา่ รอยลั ต้ี (Loyalty Fee) คือ คา่ ตอบแทนที่เป็นจานวนเงิน

แน่นอน ซ่ึงจะจ่ายก่อนเริ่มประกอบธุรกิจ หรืออาจเรียกเกบ็ เป็น
เปอร์เซ็นตต์ ่อเดือนหรือต่อปี จากการขายหรือยอดการสง่ั
5. คา่ ส่งเสริมการตลาด (Advertising Fee/Marketing Fee) คือ
ค่าธรรมเนียมท่ีตอ้ งจ่ายอยา่ งต่อเนื่องตามสดั ส่วนของการประกอบ
ธุรกิจ เพอ่ื นาไปใชส้ าหรับการโฆษณา ซ่ึงคา่ ใชจ้ ่ายในส่วนน้ี
อาจจะเรียกเกบ็ หรือไม่กไ็ ดข้ ้ึนอยกู่ บั การเจรจา

รูปแบบของระบบแฟรนไชส์

3. การใช้แฟรนไชส์แบบร่วมทุน เป็น

ธุรกิจแฟรนไชส์ที่พฒั นาจากแฟรนไชส์

1. การใช้แฟรนไชส์ผลติ ภณั ฑ์และ แบบการคา้ บริษทั ใหส้ ิทธ์ิการเขา้ มาร่วม
เคร่ืองหมายการค้า เป็นรูปแบบของ 2. การใช้แฟรนไชส์แบบการค้า เป็น ลงทุนในรูปแบบต่าง ๆ ซ่ึงจะช่วยให้
รูปแบบร้านคา้ ปลีกหรือธุรกิจการบริการ ผปู้ ระกอบการท่ีมีเงินลงทุนไม่พอ
ธุรกิจท่ีผผู้ ลิตใหส้ ิทธ์ิบุคคลอ่ืนในการ ที่เจา้ ของสิทธ์ิไดพ้ ฒั นาระบบข้นึ มาจนมี สามารถท่ีจะเริ่มตน้ ธุรกิจได้ เพื่อ
ขายผลิตภณั ฑท์ ่ีตนเองผลิตข้ึน รวมถึง ชื่อเสียงเป็นที่รู้จกั อยา่ งกวา้ งขวาง
การใชส้ ิทธ์ิในการใชเ้ คร่ืองหมายการคา้ ประโยชน์ร่วมกนั ในการใชช้ ่ือทางการคา้
ของผผู้ ลิต ผลิตภณั ฑจ์ ึงมีลกั ษณะพิเศษ เจา้ ของสิทธ์ิจะไดร้ ับผลตอบแทนจาก และการทาโฆษณาร่วมกนั ใน
ค่าลิขสิทธ์ิและคา่ ธรรมเนียมจากยอดขาย ระดบั ประเทศ โดยเจา้ ของสิทธ์ิเดิมจะ
หรือมีชื่อเสียงในตวั ผลิตภณั ฑน์ ้นั ๆ เช่น ของผซู้ ้ือปฟรนไชส์ เช่น ร้านคา้ ปลีก ไดร้ ับส่วนแบ่งผลกาไรหรือมีส่วนร่วม
ธุรกิจน้ามนั ธุรกิจรถยนต์ ธุรกิจ ร้านถ่ายรูป ร้านอาหารจานด่วน ฯ
ลงทุนโดยมีหุน้ ในกิจการจานวนหน่ึง

เคร่ืองดื่ม ฯ เช่น ธุรกิจการโรงแรม

ประโยชน์ของธุรกจิ แฟรนไชส์

1)สามารถขยายกิจการโดยไม่ตอ้ งลงทุนเอง

1.ประโยชน์ต่อเจา้ ของสิทธ์ิ 2)ประหยดั ตน้ ทุนทางการตลาดและการขนส่ง
เพราะผไู้ ดร้ ับสิทธ์ิร่วมรับผดิ ชอบ

3)มีรายไดจ้ ากค่าธรรมเนียมและยอดขาย
ซ่ึงทาใหม้ ีเงินหมุนเวยี นเพิ่มข้ึน

4) สามารถควบคุมคุณภาพของสินคา้ และการบริการ
ตามมาตรฐานของตนเองได้

1)ไดร้ ับคาแนะนาดา้ นการบริหารจดั การ เช่น การโฆษณา 2.ประโยชน์ต่อผู้รับสิทธ์ิ
2)ความเสี่ยงต่าง ๆ นอ้ ยลง
3)เป็นสมาชิกภายใตร้ ะบบการคา้ ปลีกขนาดใหญ่
4)ไดร้ ับความช่วยเหลือดา้ นการเงินในการจดั ซ้ือสินคา้ ดว้ ยการคิด
ผลตอบแทนต่า

ปัจจยั ของธุรกจิ แฟรนไชส์ทม่ี ีโอกาสประสบความสาเร็จ

1. ผู้ประกอบการ ธุรกิจแฟรนไชส์เป็นธุรกิจสาเร็จรูป ผปู้ ระกอบการจะตอ้ งเป็นผทู้ ่ี
มีความต้งั ใจจริงที่จะเริ่มตน้ ธุรกิจ มีความรู้เก่ียวกบั แฟรนไชส์ที่เลือก เรียนรู้
ระบบการผลิต ระบบการตลาดใหม้ ากท่ีสุด และจะตอ้ งเป็นผทู้ ่ีสามารถรับ
นโยบายหรือแนวทางการปฏิบตั ิจากเจา้ ของสิทธ์ิได้

2. เงนิ ทุน ตอ้ งมีเงินทุนมาใชใ้ นการจดั ต้งั ธุรกิจในช่วงแรก เพราะจะตอ้ งใชจ้ ่าย
เก่ียวกบั คา่ ธรรมเนียมแรกเขา้ คา่ รอยลั ต้ี ค่าส่งเสริมการตลาด และเพื่อใหธ้ ุรกิจ
เกิดสภาพคล่องผปู้ ระกอบการจะตอ้ งมีเงินทุนหมุนเวียนสารองไว้

3. เลือกธุรกจิ ทด่ี ี อาจเป็นธุรกิจท่ีตอ้ งใชค้ วามรู้เฉพาดา้ นในการเร่ิมตน้
4. เลือกทาเลทเ่ี หมาะสม เช่น ธุรกิจร้านอาหาร ควรต้งั อยใู่ นเขตชุมชน ใกลก้ บั

สถานศึกษา ฯ

ธุรกจิ แฟรนไชส์