การวางแผนเชิงกลยุทธ์และการจัดการ

การวางแผนเชงิ กลยุทธ์และการจัดการ
(905-504)

รศ.ดร.จรัส อตวิ ทิ ยาภรณ์

จัดทำโดย
นางสาวรอฮานงิ อาแว

6319050082
หลกั สตู รศึกษาศาสตรม์ หาบัณฑิต
สาขาการบริหารการศึกษา มหาวทิ ยาลัยหาดใหญ่

ปกี ารศึกษา 2/2563

ความหมายของแผน

การวางแผนเปน็ ข้นั ตอนสำคัญท่ตี อ้ งกระทำก่อนการลงมือดำเนินงานตา่ ง ๆ ท้ังในส่วนของชีวิตสว่ นตวั
และในส่วนของการปฏบิ ตั งิ านทำให้การวางแผนเปน็ สิง่ ทีค่ ุ้นเคยและเคยปฏิบตั แิ ม้วา่ จะค้นุ เคยและเคยปฏิบัติ
มาก่อน
ในส่วนของชวี ิตส่วนตัวรวมทงั้ หนว่ ยงานทุกระดับทง้ั ภาครฐั และเอกชนจำเปน็ ต้องมปี จั จยั ที่มีความสำคญั ทจ่ี ะ
ทำให้การดำเนินงานของหน่วยงานประสบผลสำเรจ็ ตามเป้าหมาย สามารถดำเนนิ งานได้สอดคลอ้ งกับ
กระบวนการทำงาน รวมทงั้ ทราบรายละเอยี ดตา่ งๆ เก่ยี วกับกระบวนการ ระยะเวลาของการทำงานนนั้ ๆ หาก
เกดิ ข้อผดิ พลาดจะสามารถทราบไดท้ นั ทวี า่ เกิดจากสาเหตอุ ะไรและสามารถทำการแก้ไขได้ทนั ทว่ งทที เี่ กดิ การ
ผดิ พลาดในกระบวนการทำงาน ไม่ก่อให้เกิดการเสยี เวลา รวมทั้งสามารถตรวจสอบการทำงาน และกำหนด
แนวทางการทำงานในอนาคตได้เพ่ือความสำเรจ็ ของหนว่ ยงาน

แผน แบบพิมพเ์ ขียวท่ีกำหนดการจัดสรรทรพั ยากร ตารางการปฏิบัตงิ านและกิจกรรมท่สี ำคัญอนื่ ๆ
เพ่อื มงุ่ ไปสู่การบรรลุเป้าหมาย

แผน คือ แนวปฏบิ ัติท่ีกำหนดไว้ลว่ งหน้า ซึง่ ต้องเกี่ยวข้องกับการกระทำ อนาคต และความต้องการ
ของบุคคลและองค์กร

แผน คือ ผลท่ีได้จากการวางแผน
แผน คอื สิง่ ทก่ี ำหนดขน้ึ และถอื เป็นแนวดำเนินการ
จากความหมายของแผนท่กี ล่าวมาพบวา่ แผน คือ ผลทีเ่ กิดจากการวางแผนหรืออาจกล่าวอีกนัยหนึ่งว่า

“การวางแผน” คือกจิ การรมหรอื การกระทำทีก่ ่อให้เกดิ “แผน” ซ่งึ อาจกระทำขึ้นเปน็ ลายลกั ษณ์อกั ษร แบบ

เป็นทางการหรือไม่เปน็ ทางการกไ็ ด้

คำวา่ “การวางแผน” (Planning) ได้มีนกั วิชาการหลาย ๆ ทา่ นไดใ้ ห้ความหมายของการวางแผน

ไวด้ งั นี้

รัตนา สายคณติ (2552: หนา้ 101) ได้ใหค้ วามหมายของการวางแผนไว้วา่ การวางแผน เป็น
กระบวนการเกย่ี วกับการระบุวัตถปุ ระสงค์ทีต่ ้องการ การกำหนดกลยุทธต์ ่าง ๆ ทีจ่ ะทำใหส้ ามารถบรรลุ
วตั ถปุ ระสงคเ์ หลา่ นนั้ ได้ และพฒั นาแผนงานตา่ ง ๆ ขึน้ มาชุดหน่ึง เพ่ือรวบรวมและประสานงานต่าง ๆของ
องค์การเข้าด้วยกัน

สุภาพร พศิ าลบตุ ร (2553: หนา้ 2) ได้ให้ความหมายของการวางแผนไว้วา่ การวางแผน หมายถึง
วธิ ีการตดั สินใจลว่ งหนา้ เพอื่ อนาคตขององคก์ ารซึ่งเป็นหน้าท่ีของการจดั การในทางเลอื กว่า จะใหใ้ ครทำอะไร
ที่ไหน อยา่ งไร มีขั้นตอนดำเนินงาน การใช้ทรัพยากร การบรหิ าร เพื่อใหบ้ รรลุวตั ถุประสงค์ และเป้าหมายท่ี
ต้องการ

สิน พนั ธ์พุ ินิจ (2555: หนา้ 12) ไดใ้ ห้ความหมายของการวางแผนไวว้ ่า
การวางแผน หมายถงึ กระบวนการตัดสินใจเลอื กวิธีการดำเนินงานที่ดีทีส่ ุดล่วงหนา้ ด้วยความมเี หตุผลในการ
กำหนดวตั ถปุ ระสงค์ การใช้ปัจจัย และการปฏบิ ตั งิ านอยา่ งเปน็ ระบบวา่ จะทำอะไร ท่ีไหน เมอ่ื ใด และใครเป็น
ผู้กระทำ เพือ่ ใหบ้ รรลุผลตามวัตถปุ ระสงค์

เพ็ญศรี ปกั กะสีนงั (2556: หน้า 160) ได้ใหค้ วามหมายของการวางแผนไวว้ า่ การวางแผน คอื
กระบวนการดำเนนิ งานท่ีองค์กรหรอื หน่วยงานกำหนดขึน้ เพอ่ื ปฏิบัติภารกิจใด ๆ ที่กำหนดไวใ้ หบ้ รรลุผลใน
อนาคตอยา่ งมปี ระสิทธิภาพหรือเกดิ ประโยชน์สูงสุด

ปรีชา หงส์ไกรเลศิ (2557: หนา้ 7-18) ได้ใหค้ วามหมายของการวางแผนไว้วา่ การวางแผน หมายถึง
การจัดทำเอกสารท่ีระบุไวอ้ ย่างชดั เจนวา่ จะให้ใครทำอะไร ที่ไหน อย่างไร เมื่อใด มีขั้นตอนของการ
ดำเนินงานอยา่ งไร มีการประสานงานกันอย่างไร และมกี ารใช้ทรพั ยากร การบรหิ าร อันได้แก่ คน เงิน และ
วสั ดอุ ุปกรณ์อยา่ งไร เพ่ือที่จะทำให้บรรลตุ ามวตั ถปุ ระสงค์และเปา้ หมายท่ีตั้งไว้

Robbins, DeCenzo and Coulter (2011: p.34) ไดใ้ ห้ความหมายของการวางแผนไว้วา่ การ
วางแผน คือ การกำหนดเป้าหมาย การกำหนดกลยุทธแ์ ละการพัฒนาแผนย่อย เพ่ือประสานงานกจิ กรรม

Ghillyer (2012: p.50) ได้ใหค้ วามหมายของการวางแผนไวว้ า่ การวางแผน คอื กระบวนการในการ
ตดั สนิ ใจเลือกวตั ถุประสงค์ทจ่ี ะต้องตดิ ตามในช่วงเวลาในอนาคต และเพ่อื ให้บรรลวุ ตั ถุประสงคด์ งั กล่าว

จากความหมายดังกลา่ วขา้ งต้นสรุปได้ว่า การวางแผน หมายถงึ กระบวนการซ่ึงบุคคลหรือองค์การทำ
การตัดสินใจไวล้ ่วงหนา้ เกีย่ วกับสงิ่ ทจ่ี ะกระทำในอนาคต โดยอาศัยประสบการณแ์ ละข้อมูลในอดีตมา
ประกอบการตัดสินใจ เพ่ือให้ส่ิงนน้ั บรรลตุ ามวตั ถปุ ระสงค์ทต่ี ง้ั ไว้



ประเภทของแผน
การจำแนกประเภทของแผน ข้ึนอยู่กบั บรรทัดฐานทีน่ ำมาใช้ในการจำแนกและจดั แบ่งประเภท

เพือ่ ใหส้ อดคล้องกับความต้องการใชง้ านและง่ายต่อการทำความเขา้ ใจ การวางแผนอาจจำแนกเป็นประเภท
ตา่ งๆ โดยอาศัยหลักเกณฑท์ ่ีแตกต่างกนั ไป การจำแนกประเภทของแผนท่ีสำคัญๆ มีดังน้ี

1 จำแนกตามระดับหน่วยงาน

เป็นแผนซึ่งระบถุ ึงระดบั หนว่ ยงานท่ีกำหนดแผนและกำหนดวิธีการในการปฏิบตั ติ ามแผน แผน
ประเภทนี้ได้แก่ แผนระดบั ชาติ แผนระดบั กระทรวง แผนระดบั กรม แผนระดบั จังหวดั แผนระดบั เขตพ้ืนที่
การศึกษา แผนระดับโรงเรยี น เป็นตน้

2 จำแนกตามวัตถุประสงค์ หรือ เปา้ หมาย

เปน็ แผนซง่ึ จัดทำขึ้นโดยมวี ัตถปุ ระสงค์หรือเปา้ หมายโดยเฉพาะ เชน่ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สงั คมแหง่ ชาติ แผนการศึกษาแหง่ ชาติ แผนพัฒนาชนบท แผนพฒั นาแหล่งอุตสาหกรรมภาคตะวนั ออก เป็น
ตน้

3 จำแนกตามระยะเวลา

แผนประเภทน้ี อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 3 ประเภท ดงั น้ี

3.1 แผนระยะส้ัน (Short-Range Plan) คือ แผนที่ใช้ระยะเวลาดำเนินการประมาณ 1 ปี แต่ไม่เกนิ
2 ปี เช่น แผนปฏิบัตกิ ารประจำปี (Action Plan or Operation Plan) ในแผนจะมีรายละเอยี ดเกี่ยวกับ
วิธีการดำเนนิ การ สถานที่ งบประมาณ และผรู้ ับผดิ ชอบ การวางแผนระยะสั้นอาจทำในรูปของแผนงาน
(Program) หรือ โครงการ (Project) ซ่งึ มีกจิ กรรมไม่สลบั ซับซอ้ น

3.2 แผนระยะปานกลาง (Intermediate-Range Plan) คือ แผนทใ่ี ชร้ ะยะเวลาในการดำเนินการ
ตงั้ แต่ 3-4 ปี แตไ่ มเ่ กนิ 5 ปี เช่น แผนพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมแห่งชาติ ฉบบั ท่ี 10 (พ.ศ.2550-2554)
แผนปฏบิ ัติราชการ 4 ปี เป็นต้น

3.3 แผนระยะยาว (Long-Range Plan) คอื แผนท่ีใช้ระยะเวลาในการดำเนินการมากกว่า 5 ปี ข้นึ
ไป ในแผนจะกำหนดขอบเขตแนวทางไวก้ ว้างๆ เช่น แผนการศึกษาแหง่ ชาติ 15 ปี เปน็ ต้น

อนง่ึ อาจไม่มีระยะเวลาทแ่ี น่นอนเปน็ มาตรฐานสากลสำหรบั กำหนดประเภทของแผนดงั กล่าวขา้ งตน้
แต่ระยะเวลาทีด่ ีท่ีถูกต้องในการจำแนกประเภทของแผนดูเหมอื นจะข้ึนอยู่กับ “หลกั ความผูกพนั ”
(Commitment Principle) ซ่งึ ได้กลา่ วโดยสรุปว่า “ระยะเวลาในการกำหนดแผนการปฏบิ ัตงิ าน ควรให้
เหมาะสมและสอดคลอ้ งกบั ลักษณะของงานทต่ี ้องกระทำและเป็นระยะ เวลาขท่ีเพยี งพอกบั ความผูกพันอัน
เก่ียวขอ้ งกับผลของการตัดสนิ ใจในการกระทำตามแผนนน้ั ”

นอกจากนนั้ แผนทั้ง 3 ประเภท จะต้องประสานสมั พนั ธ์ซ่งึ กันและกนั การกำหนดแผนระยะสัน้ หรือ
ระยะปานกลางโดยไม่คำนึงถึงแผนระยะยาว ยอ่ มมผี ลเสยี หายมากกว่าท่จี ะไดผ้ ลดี หรือกล่าวอีกนัยหน่ึงได้วา่
แผนระยะสั้น หรอื ระยะปานกลาง อาจเกิดขนึ้ ไม่ได้ถ้าไม่มีแผนระยะยาว และในทำนองเดียวกนั แผนระยะยาว
อาจไมป่ ระสบกับผลสำเรจ็ หากไม่มีแผนระยะสั้นหรือระยะปานกลางขช่วยสนับสนุน

4 จำแนกตามลักษณะการใช้

โดยปกติองค์การหรือหนว่ ยงานตา่ งๆ จะมีแผนที่ใชอ้ ยู่ 2 ประเภท คือ

4.1 แผนทม่ี วี ัตถปุ ระสงคเ์ ดยี ว (Single-Purpose planning) เป็นแผนที่ใช้สำหรบั เป็นแนวทางในการปฏิบัต
เฉพาะงานหรอื เฉพาะความรับผิดชอบหรอื เป็นไปตามสภาวการณ์ คร้ันเมื่องานสำเร็จลลุ ่วงไปแลว้ หรอื

สภาวการณ์เปลี่ยนแปลงไป แผนนน้ั ก็จะถูกยกเลิกไม่ใช้อีกต่อไป หรืออาจเรยี กวา่ “แผนชวั่ คราว” เช่น แผน
ลดค่าเงนิ บาท แผนป้องกันนำ้ ทว่ ม โครงการแพทย์อาสาสมัครเคล่อื นทแ่ี ละอื่นๆ เป็นตน้

4.2 แผนที่ใชอ้ ยา่ งต่อเน่ือง (Continuous-Use Planning) เปน็ แผนท่ใี ชส้ ำหรับเป็นแนวทางในการปฏบิ ตั งิ าน
อยา่ งต่อเนือ่ งและเปน็ ประจำดว้ ยระยะเวลาที่ยาวนาน แม้จะมีผลกระทบต่างๆ เกิดขน้ึ ในขณะ
ดำเนนิ งาน แผนชนิดน้จี ะไม่เปลย่ี นโครงสร้างแตจ่ ะปรบั ปรุงรายละเอยี ดใหส้ ามารถดำเนินการตอ่ ไปได้ หรอื
อาจเรยี กได้วา่ “แผนถาวร” หรือ “แผนงานหลกั ”ได้แกน่ โยบายต่างๆ เชน่ นโยบายการพัฒนา
ชนบท นโยบายการปอ้ งกันและปราบปรามคอมมวิ นิสต์ นโยบายการลดอตั ราการเกดิ เปน็ ต้น

5 จำแนกตามระดับการบริหารงานหน่วยงาน

แผนประเภทนี้ อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 3 ระดับ ดังน้ี

5.1 แผนกลยทุ ธ์ (Strategic Planning) เปน็ แผนที่ถกู จดั ทำขนึ้ โดยผ้บู รหิ ารระดบั สูง เพ่ือให้
สอดคลอ้ งกับเป็นหมายกลยทุ ธข์ องหนว่ ยงานแลว้ ประสานไปยงั ผ้บู ริหารระดับกลาง และระดับลา่ ง ทำให้การ
วางแผนกลยุทธม์ ีลักษณะการบริหารแบบลงล่าง (Top-Dow Planning) ท่ีผู้บริหารระดับสงู มีบทบาทสำคญั
ท่ีสุด การวางแผนกลยทุ ธ์จะกล่าวถึงขอบเขตกว้างๆ ของการจัดกิจกรรมของหน่วยงาน ซ่ึงตอ้ งครอบคลุม
ทรัพยากรท้ังหมดท่หี น่วยงานมอี ยูต่ ลอดจนการพยากรณส์ ภาวะแวดล้อมทง้ั ภายในและภายนอก เป้าหมาย
ของการวางแผนกลยุทธ์ โดยทวั่ ไปจะมุ่งเนน้ ให้หน่วยงานเจริญเตบิ โตและดำรงอย่ไู ด้ในอนาคต กับการช่วยเพ่ิม
ประสิทธิภาพและประสทิ ธิผลในการดำเนนิ งานของหนว่ ยงาน

5.2 แผนยทุ ธวิธี (Tactical Planning) เปน็ แผนทเ่ี กดิ จากการกระทำร่วมกันระหวา่ งผูบ้ รหิ าร
ระดับสูงกับผูบ้ ริหารระดบั กลางเพื่อให้หน่วยงานธุรกจิ ก้าวไปสูผ่ ลสำเรจ็ ทวี่ างไว้ ซง่ึ เป็นไปตามเป้าหมายยุทธวิธี
และสอดคลอ้ งกบั แผนกลยุทธ์ แผนยุทธวธิ ี จะมีลกั ษณะเฉพาะเจาะจงและเปน็ กิจกรรมท่ีตอ้ งกระทำโดย
หนว่ ยงานยอ่ ยซึ่งอยู่ภายในหน่วยงาน การวางแผนยทุ ธวิธีต้องอยภู่ ายใต้ขอบเขตกำหนดของแผนกลยทุ ธ์ แต่
แผนยทุ ธวธิ จี ะทำหน้าท่ีในการผสมผสานสอดคล้องระหวา่ งแผน กลยทุ ธ์ ซ่ึงถูกสร้างขึน้ โดยผบู้ ริหารระดบั สูง
กบั แผนปฏบิ ตั ิการ ซ่ึงเปน็ แผนระดับล่างและมักเป็นแผนระยะส้นั เข้าดว้ ยกันโดยเนน้ ให้ครอบคลุมในส่ิงท่ีมี
ความสำคัญทั้งหมด เชน่ คา่ ใชจ้ ่าย รายได้ เวลา และเครือ่ งมอื เครือ่ งใช้

5.3 แผนปฏิบตั กิ าร (Operational Plans) ใชอ้ ธบิ ายเป้าหมายในการปฏบิ ัตงิ านของ
หน่วยงานในลกั ษณะท่ีเป็นหน้าทีเ่ ฉพาะของหนว่ ยงาน หรือมลี ักษณะทีเ่ ปน็ งานทีต่ ้องทำเป็นประจำวันต่อวัน
การวางแผนปฏิบตั ิการเป็นหน้าท่ขี องผบู้ รหิ ารระดับลา่ งที่จะตอ้ งกระทำตามเปา้ หมายปฏิบตั ิการ และให้
สอดคล้องกับแผนยุทธวธิ ี และแผนกลยุทธ์ แผนปฏิบัติการจึงมลี กั ษณะการวางแผนระยะสน้ั ซ่งึ มกั เกยี่ วข้อง
กับปัจจัยต่างๆ ภายในหนว่ ยงาน ซ่ึงเปน็ ทรัพยากรทผ่ี บู้ รหิ ารสามารถควบคุมได้

6 การจำแนกแผนตามหนา้ ท่ีดำเนนิ งาน

การวางแผนโดยจำแนกตามหน้าที่ดำเนินงาน สามารถจำแนกแผนออกไดเ้ ป็น 5 ชนดิ ไดแ้ ก่

6.1 แผนแม่บท (Master Plan) เปน็ แผนทเ่ี กดิ จากการรวมแผนทง้ั หมดภายในหน่วยงานเขา้
ไว้ด้วยกัน เพื่อให้เหน็ ถงึ โครงสร้างโดยรวมของการปฏบิ ตั ิงานภายในหนว่ ยงาน และใช้เป็นแม่แบบในการ
วางแผนระดับรองลงไปของกิจการ

6.2 แผนหน้าที่ (Functional Plan) เปน็ แผนทถ่ี ูกวางขึน้ เพื่อเฉพาะเจาะจงใช้กับกล่มุ งาน
แผนปฏิบัติงานจะเปน็ แผนย่อยที่อยูใ่ นแผนใหญท่ ี่เรยี กว่าแผนแม่บท แผนปฏิบตั งิ านจะช่วยใหผ้ ปู้ ฏิบัตทิ ราบว่า

หน่วยงานจะต้องทำอะไร ทำอยา่ งไร และทำเพ่ืออะไร ตลอดจนแสดงเปา้ หมายสดุ ท้ายทคี่ าดหวงั เม่ือปฏบิ ตั ิ
ตามแผนทุกอย่างหมดแลว้ การจำแนกการวางแผนตามหน้าทน่ี ้ี สามารถจำแนกแผนย่อยออกไดเ้ ปน็ แผนด้าน
บุคลากร แผนด้านการผลติ แผนด้านการตลาด และแผนดา้ นการเงิน

6.3 แผนงานโครงการ (Project) เป็นแผนท่หี นว่ ยงานทำข้ึนเพือ่ ตอบสนองนโยบาย เกี่ยวกบั
กจิ กรรมใหญ่ของหนว่ ยงานเฉพาะครัง้ (เปน็ กิจกรรมท่นี านๆ ทำที มใิ ช่ทำเป็นประจำสม่ำเสมอ) ซึง่ ตอ้ งใช้
ปัจจัยเป็นจำนวนมาก จากหนว่ ยงานตา่ งๆ หลายๆ หนว่ ยงาน การวางแผนงานโครงการจะช่วยใหห้ น่วยงาน
ย่อยแต่ละหนว่ ยงานรหู้ นา้ ท่ี และความรบั ผดิ ชอบของตนมีการประสานสัมพนั ธอ์ ันดี ซึ่งจะทำให้งานบรรลุ
เป้าหมายทว่ี างไว้ได้อย่างมปี ระสทิ ธภิ าพ

6.4 แผนสรุป (Comprehensive Plan) เปน็ แผนทีจ่ ัดทำข้ึนเพ่ือสรปุ รวมแผนหนา้ ที่
ตลอดจนแผนงานโครงงานที่หนว่ ยงานกระทำ โดยอาจจำแนกเป็นหมวดหมู่ หรือจำแนกตามขอบเขตของงาน
หรอื ระดับความซบั ซ้อนในการปฏบิ ัติ เพื่อให้งา่ ยตอ่ การทำความเข้าใจ การวางแผนประเภทนี้ จะเห็นไดช้ ดั ใน
การวางแผนบรหิ ารประเทศของรฐั บาล ตัวอย่างเช่น แผนสาธารณสุข แผนการจัดการศึกษา เป็นต้น

6.5 แผนกิจกรรม (Activity Planning) เปน็ แผนทีจ่ ดั ทำขึน้ เพื่อแสดงให้เห็นตารางเวลาของ
การปฏิบัติงาน (Schedule) แผนกิจกรรมจะแสดงให้เหน็ ว่า แตล่ ะหน่วยงานยอ่ ยในหนว่ ยงานมหี น้าที่
รบั ผิดชอบในการดำเนินกจิ กรรมอะไร ในชว่ งเวลาใดบ้าง กิจกรรมน้ันจะเรมิ่ ต้นเม่ือไร และจะต้องดำเนนิ
กิจกรรมต่อเนื่องกับหน่วยงานใดบา้ งหรอื ไม่ เพ่ือให้งานน้นั แล้วเสร็จ บรรลผุ ลสำเรจ็ ตามเปา้ หมายอยา่ งมี
ประสิทธภิ าพ



7 จำแนกตามความถี่ของการนำแผนไปใช้

การจำแนกประเภทของแผนวธิ นี ี้ จะแบ่งแผนออกได้ เป็น 2 ประเภท ดังนี้

7.1 แผนหลัก (Standing Plan) (หรืออาจเรียกได้วา่ แผนยืนพื้น แผนถาวร หรอื แผนประจำ)
เป็นแนวคิด หลกั การ หรือแนวทางปฏบิ ัติในการกระทำกิจกรรมบางอยา่ งภายในหนว่ ยงาน ซง่ึ ต้องมีการ
กระทำซ้ำบ่อยๆ แผนหลักหรือแผนประจำนี้ จะถูกนำมาใช้ไดห้ ลายๆครั้งโดยไมม่ ีการกำหนดอายุ (ขน้ึ อยู่กับ
การเปล่ยี นแปลงสภาวการณ์ทั้งภายในและภายนอกเปน็ เกณฑ)์ แผนหลกั หรือแผนประจำจงึ ตอ้ งเป็นเครอ่ื งมือ
สำหรับผบู้ ริหารในการตัดสินใจแกไ้ ขปญั หาระหว่างฝา่ ยต่างๆ

7.2 แผนใช้เฉพาะคร้ัง (Single-Use Plan) หมายถงึ แผนท่ีเตรียมขึน้ อย่างเฉพาะเจาะจงกบั
เหตกุ ารณ์ทีเ่ กิดข้ึนเพยี งคร้ังเดียวแล้วจะไม่มีโอกาสเกิดขนึ้ อกี (one time Goal) เม่ือบรรลผุ ลตามท่ีกำหนด
แลว้ จะเลิกใช้แผนน้นั ๆ แต่ถ้าสถานการณ์เอ้ืออำนวยจะนำกลบั มาใชใ้ หม่อีกก็ได้

จากการจำแนกประเภทของแผน หากพจิ ารณาแผนที่หน่วยงานทางการศึกษาในระดับเขตพืน้ ที่
การศกึ ษาและโรงเรียนตอ้ งดำเนนิ การแล้ว แผนท่มี คี วามสำคัญและจำเป็นต้องดำเนนิ การไมว่ ่าจะคำนึงถึง
บริบทของหนว่ ยงาน วัตถุประสงคแ์ ละเปา้ หมาย ระยะเวลา คือแผนกลยุทธท์ ตี่ อ้ งม่งุ พัฒนาหน่วยงานไปสู่
อนาคตท่ีสอดคล้องกบั นโยบายหนว่ ยเหนือและตามความต้องการของหนว่ ยงาน รวมถงึ บริบททเ่ี ปล่ยี นไปโดย
ใช้ศกั ยภาพภายในและสภาพแวดล้อมภายนอก ชว่ ยหนนุ เสรมิ ผลกั ดนั ใหห้ นว่ ยงานบรรลุวตั ถปุ ระสงคแ์ ละ
ภารกจิ ที่กำหนดไว้



ทำไมตอ้ งวางแผน

1. การวางแผนช่วยสนบั สนุนให้เกดิ การระดมทรัพยากร การวางแผนช่วยให้องค์การทราบว่าจะต้อง
จดั เตรียมทรัพยากรอะไรบ้างเพื่อใช้ในการดำเนินงานตามแผนที่วางไว้

2. การวางแผนชว่ ยให้การบรหิ ารงานดำเนนิ ไปอยา่ งมปี ระสิทธิภาพ การวางแผนชว่ ยขยายขอบเขต
ความคดิ ของผ้บู ริหารและทำให้ผู้บริหารทราบแนวทางในการดำเนนิ งาน

3. การวางแผนช่วยในการประสานงานภายในและภายนอกองคก์ าร เนอ่ื งจากการวางแผนทำให้ผ้ปู ฏิบตั ิ
ทราบถงึ ขอบขา่ ยความรบั ผิดชอบและหน้าท่ี

4. การวางแผนชว่ ยในการควบคุมการปฏิบัติงาน การวางแผนชว่ ยใหผ้ ้บู ริหารทราบข้นั ตอน และ
ระยะเวลาในการปฏบิ ตั งิ านของผู้ใตบ้ งั คับบญั ชา ทำให้ผบู้ ริหารสามารถตรวจสอบและประเมนิ ผลได้

5. การวางแผนช่วยในการตรวจสอบปญั หาอุปสรรค และข้อผิดพลาดตา่ ง ๆ ในการปฏบิ ตั ิงานเนอ่ื งจาก
การวางแผนทำใหผ้ บู้ รหิ ารทราบขน้ั ตอน และระยะเวลาในการปฏิบัติงาน

6. การวางแผนชว่ ยในการกำหนดทศิ ทางและวธิ ีการในการพัฒนาองค์การ การวางแผนเปรียบเสมอื น
แผนที่นำทางในการเดินทาง ดังนนั้ องค์การที่มกี ารวางแผนจะมแี ผนเป็นกรอบในการดำเนนิ งาน

บรรณานุกรม

รตั นา สายคณติ (2552: หนา้ 101)..การบรหิ ารโครงการ:แนวทางสู่ความสำเร็จ/ รตั นา กรุงเทพฯ :
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั , 2552

สภุ าพร พิศาลบตุ ร (2553: หนา้ 2) การวางแผนและการบรหิ ารโครงการ = Planning and project
management / สุภาพร พศิ าลบตุ ร.นนทบรุ ี : Urai Thoopho, 2553

สนิ พันธุ์พินิจ (2555: หน้า 12) เทคนิคการวางแผนและประเมนิ โครงการ = Project planning
andevaluation technique / สิน พันธุพ์ ินจิ .กรงุ เทพฯ : วทิ ยพฒั น์, 2555

เพ็ญศรี ปักกะสนี งั (2556: หน้า 160).การจัดการโครงการเทคโนโลยสี ารสนเทศ / เพญ็ ศรี ปกั กะ
สนี งั .กรุงเทพฯ : ซเี อ็ดยูเคช่ัน, 2556

ปรชี า หงสไ์ กรเลิศ (2557: หนา้ 7-18). การวางแผนกลยทุ ธ์ = Strategic planning / ปรีชา
หงษ์ไกรเลิศ

Robbins, DeCenzo and Coulter (2011: p.34)Fundamentals of management : essential
concepts and applications / Stephen P. Robbins, David A. DeCe... Boston : Pearson, 2011.

Ghillyer (2012: p.50) Ghillyer, A.W. 2012. Management Now. McGraw-Hill, New York

The and