ชุดฝึกทักษะวาดเส้นเล่นสีไม้

กคำนำ

ชุดแบบฝึกเสริมทักษะวาดเส้นเล่นสีไม้เล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อใช้ประกอบการเรียนการสอน กลุ่มสาระ
การเรียนรู้ศิลปะ (ทัศนศิลป์) สำหรับนักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ 3 เพื่อมุ่งให้ผู้เรียนใช้ประกอบการฝกึ
ปฏิบัติ โดยจากชดุ กิจกรรมแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะวาดเสน้ เลน่ สไี ม้ นกั เรียนสามารถฝกึ ทักษะการวาดและการ
ระบายสี ความสามารถในการใชก้ ล้ามเน้ือเลก็ เปน็ ทกั ษะท่ีสำคญั และจำเปน็ อยา่ งย่ิง เพราะเดก็ ต้องใช้มือใน
การทำกิจกรรมต่างๆ ในชีวิตประจำวัน ความสามารถของกล้ามเนื้อของเด็กควรได้รับการพัฒนาให้
เหมาะสมตามความสามารถและความสนใจของเด็ก

ชุดแบบฝึกเสริมทักษะเป็นกิจกรรมที่เปิดกว้างให้เด็กได้มีโอกาสฝึกฝนและพัฒนางานศิลปะอย่าง
อิสระ เน้นให้เด็กเรียนรู้การทำงานเป็นกระบวนการ ได้ลงมือปฏิบัติกิจกรรมด้วยตนเอง และเป็นการ
พัฒนาทางด้านจิตใจ และอารมณ์ ประกอบด้วย แบบฝึกเสริมทักษะ จำนวน 1 เล่ม ฝึกวาดเส้นเล่นสีไม้
สำหรบั แบบฝึกเสรมิ ทักษะเลม่ นี้ กลุ่มสาระการเรยี นรู้ศิลปะ (ทัศนศิลป์) สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษา
ปีที่ 3 ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่า แบบฝึกเสริมทักษะเล่มนี้ จะเป็นแนวทางในการพัฒนาผู้เรียนให้มี
คุณภาพทางทัศนศิลป์ และเป็นประโยชน์ในการนำไปพัฒนาการวาดภาพระบายสีให้เกิดประสิทธิภาพ
สงู สดุ ตอ่ ไป

ธญั ญารัตน์ วิเชียร

สารบญั ข

เร่อื ง หนา้

คำนำ ก
สารบญั ข
คำแนะนำสำหรบั ครู ค
คำแนะนำสำหรับนกั เรียน ง
ใบความรู้ เรอื่ ง เส้น (Line) 1
ใบความรู้ เร่ือง การระบายสี (Painting) 3
แบบทดสอบก่อนเรียน 4
กจิ กรรมที่ 1 แบบฝกึ ลากเส้น 5
กจิ กรรมที่ 2 แบบฝกึ วาดภาพระบายสีบา้ น 6
กจิ กรรมที่ 3 แบบฝกึ วาดภาพระบายสเี รอื 7
แบบทดสอบหลงั เรยี น 8

คำแนะนำการใชช้ ดุ ฝึกทกั ษะวาดเสน้ เลน่ สไี ม้ ค

สำหรับครู

คสำหรับเล่มท่ี 1 ฝึกวาดเส้นเล่นสีไม้เล่มนี้ จะเป็นกิจกรรมศิลปะที่เป็นพื้นฐานเบื้องต้น เพื่อเป็น
พ้นื ฐานในการฝึกเขียนตัวอักษรต่างๆ ของเดก็ ซึง่ จะไดศ้ ึกษาเรยี นรแู้ ละปรบั ตวั ที่จะเรียนรู้ศิลปะ เป็นการ

ฝึกการใช้กล้ามเนื้อมือ ตา และการเรียนรู้เร่ือง การวาดภาพระบายสี ในการทำกิจกรรมศิลปะอย่างมี

คณุ ค่ากอ่ นปฏิบัตกิ จิ กรรมครูควรดำเนินการ ดังน้ี

1 ครูต้องศึกษารายละเอยี ดต่างๆ ของชดุ แบบฝึกเสรมิ ทกั ษะวาดเสน้ เลน่ สีไม้ โดยละเอยี ด

2 ครตู อ้ งวางแผนดำเนินการสอนและจดั เตรียมสื่อการเรียนการสอน เครอื่ งมือการประเมินผลและ
อุปกรณ์ตา่ งๆ จากรายการสิง่ ทค่ี รูและนักเรยี นตอ้ งเตรียม

3 ชแี้ จงใหน้ ักเรียนอา่ นคำแนะนำใหเ้ ขา้ ใจก่อนศกึ ษาชุดแบบฝึกเสริมทักษะ

4 ใชช้ ุดแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะนรี้ ว่ มกบั แผนการจดั การเรียนรู้

5 ครูผู้สอนควรให้คำแนะนำและเนน้ เรือ่ งความซือ่ สัตย์

6 ชดุ แบบฝึกเสรมิ ทักษะนส้ี ามารถใช้ทง้ั ในเวลาเรยี นและในการสอนเสริม

คำแนะนำการใชช้ ดุ ฝึกทกั ษะวาดเสน้ เลน่ สไี ม้ ง

สำหรบั นักเรยี น

สำหรับเล่มที่ 1 ฝึกวาดเส้นเล่นสีไม้เล่มนี้ จะเป็นกิจกรรมศิลปะที่เป็นพื้นฐานเบื้องต้น เพื่อเป็น
พื้นฐานในการฝึกเขียนตัวอกั ษรต่างๆ ของเดก็ ซ่ึงจะไดศ้ ึกษาเรยี นรู้และปรับตัวที่จะเรียนรู้ศิลปะ เป็นการ
ฝึกการใช้กล้ามเนื้อมือ ตา และการเรียนรู้เรื่อง การวาดภาพระบายสี ในการทำกิจกรรมศิลปะอย่างมี
คุณคา่ กอ่ นปฏิบัตกิ ิจกรรมนกั เรยี นควรดำเนนิ การ ดังนี้

1 อ่านคำชี้แจง ข้อแนะนำ และลำดับขั้นตอนการเรียนชุดแบบฝึกเสริมทักษะวาดเส้นเล่นสีไม้ให้
เขา้ ใจกอ่ นทจ่ี ะศึกษาชุดฝกึ เสริมทกั ษะ

2 ทำแบบทดสอบกอ่ นเรียนเพอ่ื ประเมินทกั ษะของนกั เรยี น

3 ศกึ ษาบทเรียนและปฏบิ ัตติ ามลำดบั ไม่ควรขา้ มข้นั ตอน

4 หากนักเรียนยังไม่เข้าใจในสาระการเรยี นร้ใู ห้กลับไปศึกษาอกี ครัง้ และขอคำแนะนำจากครู

เพ่อื ใหเ้ กดิ ความเข้าใจมากยิ่งขน้ึ

5 ทำแบบทดสอบหลังเรยี นเพ่ือเปรียบเทยี บความก้าวหน้าในการเรียนของนกั เรียน

6 นกั เรียนทำใบกิจกรรม แบบทดสอบด้วยความตงั้ ใจและมีความซอื่ สตั ย์ตอ่ ตนเองใหม้ ากท่ีสุด

ใบความรู้ เรอ่ื ง เส้น (Line)

1

เป็นผลจากการนำจดุ หลายๆ จดุ มาเรียงติดต่อกันออกไปจนเกิดเปน็ ความยาวซงึ่ มีมิตเิ ดียว เสน้ เป็น
องค์ประกอบพื้นฐานของงานศิลปะเกือบทุกประเภท เนื่องจากสามารถแสดงความรู้สึกด้วยตัวมันเอง และ
สามารถนำมาประกอบกนั ให้เปน็ รูปทรงต่างๆ เส้นมี 2 ลกั ษณะ คอื เสน้ ตรงกับเสน้ โคง้

เสน้ กบั ความรสู้ กึ

เสน้ ตงั้ ใหค้ วามรู้สึกมนั่ คง แขง็ แรง สง่างาม
เปน็ ระเบยี บ

เสน้ แนวนอน ให้ความรู้สึกราบเรียบ สงบน่งิ
ปลอดภัย ไมม่ อี ันตราย

เสน้ เฉียง ให้ความรู้สกึ เอียง ไม่ตรง ความ
รวดเร็ว ไมม่ น่ั คง

เสน้ ประ ให้ความรู้สึกไม่เปน็ ระเบียบ
สบั สน วุ่นวาย ไม่ม่นั คง ไม่ตอ่ เน่ือง

เสน้ ฟนั ปลา ให้ความรูส้ กึ จังหวะกระแทก
เกร็ง รนุ แรง ตนื่ เต้น

เสน้ โคง้ ใหค้ วามรูส้ ึกไมเ่ ป็นระเบยี บ
สบั สน วุ่นวาย ไมม่ ั่นคง ไม่ต่อเนือ่ ง

2

เสน้ คด ใหค้ วามรู้สกึ เคล่ือนไหวต่อเนอ่ื งไม่
สนิ้ สุด

เสน้ โคง้ ให้ความรสู้ กึ ไมเ่ ป็นระเบยี บ สับสน
วนุ่ วาย ไมม่ น่ั คง ไมต่ ่อเน่อื ง

เสน้ โคง้ กน้ หอย ใหค้ วามรู้สึกอดึ อดั
เคล่ือนไหว คลี่คลาย ขยายตัว

การพัฒนาการเขียนเป็นอกี หน่ึงทักษะที่จำเป็นสำหรับเด็กที่ควรให้ความสำคัญ เพราะทักษะด้าน
การเขียนนั้นมีประโยชน์ในการดำเนินชีวิตประจำวัน การฝึกลีลามือ เป็นกิจกรรมเตรียมความพร้อมไปสู่
ทักษะการเขียน ไม่วา่ จะเปน็ การลากเส้นจากซ้ายไปขวา ลากเสน้ จากบนลงล่าง การเขียนเส้นโค้ง โดยการ
เขียนเส้นพื้นฐานต่างๆ ก็เพื่อฝึกความมั่นคงของการใช้มือ นิ้วมือ และการประสานสัมพันธ์ที่ดีระหว่างมือ
กับตา ซึ่งแบบฝึกหัดลากเส้นต่างๆ เช่น เส้นตรง เส้นโค้ง เส้นตั้ง เส้นนอน เส้นเฉียงในทิศทางต่างกัน
โดยเส้นพื้นฐานมีทั้งหมด 13 เส้น ซึ่งจะใช้เป็นเส้นพื้นฐานที่ฝึกการเขียนตัวอักษรต่างๆ หรือเป็นการฝึก
ทกั ษะพ้นื ฐานการวาดภาพในอนาคต ดงั ภาพ

ความสำคญั ของเสน้
1 ใช้ในการแบง่ ที่วา่ งออกเป็นส่วนๆ
2 กำหนดขอบเขตที่ว่าง หมายถงึ ทำใหเ้ กิดเป็นรูปรา่ ง (Shape) ขึ้นมา
3 กำหนดเสน้ รอบนอกของรูปทรง ทำใหม้ องเหน็ รูปทรง (Form) ชัดข้ึน
4 ทำหน้าทเ่ี ปน็ นำ้ หนักอ่อนแกข่ องแสดงและเงา หมายถงึ การแรเงาด้วยเส้น
5 ให้ความรู้สึกด้วยการเปน็ แกนหรอื โครงสร้างของรูป และโครงสร้างของภาพ

ใบความรู้ เรอื่ ง การระบายสี (Painting) 3

ลักษณะและชนิดของสไี ม้
สีไม้หรือสีดินสอ มีลักษณะเป็นแท่งเหมือนแท่งของดินสอ มีความแห้ง ด้าน มีความอ่อนแข็ง

เปรียบเทียบได้กับดินสอ H HB 2B เป็นต้น ไส้สีหรือเนื้อสีมีความเนียนนุ่ม เขียนระบายง่าย ส่วนความ
สดใสของสีขึ้นอยู่กับราคาและคุณภาพ สีไม้เมื่อเขียนระบายลงบนพื้นผิวกระดาษ สีจะเนียนติดผิวกระดาษ
นาน ไมป่ ลวิ เปน็ ผงหรอื ซีดเร็ว

สีไม้มี 2 ชนิด คือ ชนิดที่เขียนระบายธรรมดากับชนิดที่เขียนระบายทับเป็นสีน้ำ การใช้สีทั้ง 2
ชนดิ นีข้ ึ้นอยู่กับความประสงค์ของผูใ้ ช้ เมื่อจะใช้ในการวาดระบายก็สามารถเลือกใช้ตามความตอ้ งการ

เทคนคิ การระบายสไี ม้
1 เหลาปลายดินสอให้แหลม ดินสอสีไม้ที่แหลม จะช่วยให้การระบายเห็นเป็นเส้นชัดเจน ควบคุม

การระบายได้ง่าย ซึง่ ถือเป็นจดุ เดน่ ของลักษณะสีไม้

2 ระบายให้เป็นเส้นไว้ก่อนในครั้งแรก โดยเหลือพื้นที่ของกระดาษ ช่วยให้ภาพมีมิติมากกว่าการ
ระบายให้ทึบทั้งหมด และยังช่วยให้เหลือพื้นที่กระดาษสีขาวในการจะระบายสีครั้งต่อๆ ไป เพื่อแก้ไขความ
ไม่สมำ่ เสมอของสเี ดมิ หรือผสมสใี หม่ให้เกิดมติ ิ แสงเงา และความสวยงามไดม้ ากย่ิงขน้ึ

3 การระบายสีให้สม่ำเสมอ โดยระบายเป็นพื้นที่เล็กๆ พยายามระบายให้เป็นเส้นสั้นๆ ทีละน้อย
เมื่อเราระบายพื้นที่เล็กๆ จะช่วยให้เราเปรียบเทียบสีกับพื้นที่ที่เราเพิ่งระบายไป ทำให้กำหนดน้ำหนักมือได้
ใกล้เคยี งกว่าการระบายเปน็ เส้นยาวๆ และนำมาตบให้เรยี บๆ เทา่ กนั ภายหลงั

4 การระบายสีโดยใช้สีที่อ่อนกว่าหรือเข้มกว่าระบายทับในส่วนที่แสดงแสงและเงา โดยใช้สีที่
แตกต่างกัน ระบายเป็นเส้นให้เหลือเนื้อกระดาษสีขาวไว้สำหรับสีที่สองที่จะระบายลงไป เช่น สีน้ำเงิน
ระบายทับดว้ ยสีเหลอื ง จนไดส้ เี ขียวทีม่ ีมติ ิมากกว่าการระบายสีเขียวโดยตรงเพยี งอย่างเดียว

5 การไลส่ ไี ม้ ให้ระบายสอี อ่ นเป็นพืน้ ฐานของสที ่ีเราจะเพ่ิมเเสงและเงาเข้าไปก่อน หลงั จากน้นั ค่อย
ระบายสีเข้มทบั ส่วนท่ีเราจะแสดงใหเ้ ห็นแสงและเงา

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น 4

คำชแ้ี จง ใหว้ าดภาพระบายสีตามตวั อย่างต่อไปน้ี

กิจกรรมที่ 1 แบบฝกึ ลากเสน้ 5

คำชี้แจง ฝึกลากเสน้ ตามทศิ ทางทีก่ ำหนดต่อไปน้ี

6

กจิ กรรมท่ี 2 แบบฝึกวาดภาพระบายสีบา้ น 6

คำช้แี จง ฝกึ วาดภาพระบายสีตามตัวอยา่ งตอ่ ไปนี้

กจิ กรรมท่ี 3 แบบฝึกวาดภาพระบายสเี รอื 7

คำช้แี จง ฝกึ วาดภาพระบายสีตามตัวอยา่ งต่อไปนี้

แบบทดสอบหลงั เรยี น 8

คำช้ีแจง ใหว้ าดภาพระบายสีตามตวั อย่างตอ่ ไปน้ี