SAINS RUMAH TANGGA TINGKATAN 5

BAB 4
PENGURUSAN DAN
PENYEDIAAN MAKANAN

4.5 SOS BAGI SAJIAN TIMUR DAN BARAT

Bersama Cikgu Rozy (SMKKS)

Bersama Cikgu Rozy (SMKKS)

SOS

Sejenis cecair yang berperisa yang
dipekatkan dengan menggunakan krim atau

bahan makanan lain untuk membantu
meningkatkan rasa serta pelengkap sesuatu

jenis hidangan.

Tujuan sos
• Melembabkan
• Memberi rasa tambahan
• Meningkatkan rupa
• Menjadikan hidangan lebih menyelerakan

KOMPENAN UTAMA DALAM PENGHASILAN SOS

Cecair Agen Perasa
pemekat dan
• Jus buah Perisa
tomato • Kanji
• Krim • Gula
• Mentega • Garam
• Stok putih • Vanila
• Stok perang • Coklat
• Susu perang
• Susu
• Jus

SOS ASAS SAJIAN BARAT

Veloute Sauce Espagnole Hollandaise
Sauce Sauce
(stok putih dan
roux) (Demi Glace) (Mentega cair
(Stok perang dan kuning
telur)
dan roux)

Bechamel SOS ASAS Sos Tomato
(Buah tomato
Sauce (susu, ( FIVE MOTHER SOUCES)
segar)
tepung dan
mentega)

Kriteria Pemilihan Sos

HIDANGAN PEMBUKA SERELA

• Sos manis lebih sesuai dihidangkan sekiranya bahan utama hidangan terdiri darpada
sayur-sayuran

• Sos pedas pula lebih sesuai dihidangkan sekiranya bahan utama ialah daging, ikan dan
kerang-kerangan

HIDANGAN UTAMA

• Sos pedas sesuai dipadankan hidangan berasaskan daging lembu, ayam, ikan dan
kerang-kerangan

• Sos manis juga boleh dihidangkan dengan daging seperti daging itik bersama sos
kranberi atau daging kambing bersama sos daun pudina

PENCUCI MULUT ATAU DESERT

• Sos manis merupakan pilihan utama dan kebiasaan dalam hidangan desert atau pencuci
mulut

• Contoh pemilihan sos manis adalah seperti padanan bersama puding karamel sos
karamel ataupun puding roti bersama sos vanilla

SNEK

• Snek adalah antara hidangan yang boleh dianggap sebagai hidangan ringan yang sangat
sesuai dimakan bersama sos

• Pemilihan sos savouri sangat sesuai dengan snek yang bahan utamanya berasaskan ikan
dan kerang-kerangan seperti keropok lekor

BAHAN DAN KAEDAH PENYEDIAAN SOS

SAYUR-SAYURAN Terdiri daripada beberapa jenis iaitu sayuran
berdaun, berbatang, berbunga, berubi dan
IKAN DAN berubah. Digunakan mentah atau dimasak.
KERANG- Contohnya seperti cendawan, tomato dan saderi
KERANGAN
Terdiri daripada ikan dan kerang-kerangan seperti
TULANG ikan kembung, udang, ketam dan sotong

Tulang yang selalu digunakan dalam penyediaan
sos ialah tulang lembu dan tulang ayam

HERBA Antara jenis herba yang boleh digunakan adalah
seperti daun limau purut, serai, halia serta kunyit

MINYAK Antara minyak yang digunakan untuk membuat sos
CUKA adalah minyak kelapa, minyak kelapa sawit, minyak
zaitun, minyak jagung, minyak bunga matahari dan
minyak kacang

Terdapat pelbagai jenis cuka dalam pembuatan sos
seperti cuka putih, cuka merah dan cuka epal

PROSEDUR PENYIMPANAN SOS

KESELAMATAN MASA PENYEDIAAN MASA UNTUK
MAKANAN MENYIMPAN
• Sos yang telah
• Sos yang akan disimpan dalam peti • Sos yang akan
disimpan di dalam peti sejuk atau peti sejuk digunakan dalam
sejuk atau peti sejuk beku mesti masa terdekat, boleh
beku perlu disimpan di dinyahfroskan terlebih disimpan dalam
dalam balang yang dahulu sebelum bekas plastik yang
boleh ditutup rapat dipanaskan tertutup.
dan bebas daripada semula.Memasak
cecair. semula sos • Manakala
penyimpanan yang
• Balang yang basah • Dalam keadaan beku lebih lama seperti
menyebabkan tanpa dinyahfroskan sejuk beku
pertumbuhan kulat boleh mengakibatkan memerlukan bekas
dipermukaan sos tindak balas kimia dan yang lebih tahan
tersebut mencemari sos (durable). Selain itu,
tersebut sos juga boleh
disimpan dalam beg
plasik makanan beku

LIMA LANGKAH MERANCANG MENU
HIDANGAN BERASASKAN SOS

Merancang menu hidangan sos

Memilih resepi hidangan sos

Menyenaraikan alatan dan
bahan bagi menyediakan

hidangan sos

Membuat pengiraan kos
hidangan sos

Menyedia, memasak, menghias
dan menghidang hidangan sos

mengikut resepi

TAMAT
JUMPA LAGI..