การเผาไหม้ ปฏิกิริยา คลิปการทดลอง (ไม่สมบูรณ์)
คำ นำ คณะผู้จัดทำ รายงานเล่มนี้จัดทำ ขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชาเคมี เพื่อให้ได้ ศึกษาหาความรู้ในเรื่องปฏิกิริยาการเผาไหม้ และได้ศึกษาอย่างเข้าใจ เพื่อเป็นประโยชน์กั น์ กับการเรียน ผู้จัดทำ หวังว่า รายงานเล่มนี้จะเป็น ประโยชน์กั น์ กับผู้อ่าน หรือนักเรียน นักศึกษา ที่กำ ลังหาข้อมูลเรื่องนี้อยู่ หากมีข้อแนะนำ หรือข้อผิดพลาดประการใด ผู้จัดทำ ขอน้อน้มรับไว้ และขอ อภัยมา ณ ที่นี้ด้วย ก
สารบัญ เรื่อง หน้า น้ คำ นำ ก สารบัญ ข ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำ วัน 1 ความหมายของปฏิกิริยาการเผาไหม้ 5 ประโยชน์ข น์ องปฏิกิริยาการเผาไหม้ 6 โทษของปฏิกิริยาการเผาไหม้ 7 การทดลองปฏิกิริยาการเผาไหม้ 8 สรุปผลการทดลอง 9 สมการเคมี 10 คลิปการทดลอง 11 บรรณานุก นุ รม 12 ข
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำ วัน 1.ปฏิกิริยาการสังเคราะห์ด้วยแสง เป็นกระบวนการสร้างอาหารของพืชสีเขียว โดยมีคลอโรฟิลล์ ทําหน้าน้ที่ดูดพลังงานแสงจากดวงอาทิตย์แล้วเปลี่ยนสารวัตถุดิบ คือน้ำ และแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ให้เป็น น้ำ ตาลกลูโคส น้ำ และแก๊สออกซิเจน ปฏิกิริยา+ประโยชน์ ความหมายของปฏิกิริยาเคมี องค์ประกอบในปฏิกิริยาเคมี ประโยชน์ข น์ องปฏิกิริยาเคมี ผลผลิตที่ได้จากการสังเคราะห์ด้วยแสง คือ น้ำ ตาล และ แก๊สออกซิเจน ซึ่งพืชจะนำ ไปใช้ในกระบวนการหายใจ เพื่อ สร้างพลังงานให้กับพืช สารตั้งต้น - แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ , น้ำ สารผลิตภัณฑ์ - น้ำ ตาลกลูโคส , แก๊สออกซิเจน ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง - คลอโรฟิลล์ , เเสง 1
เป็นกระบวนการที่โมเลกุลของโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต ถูกแยก ออกเป็นสารประกอบที่ต่างกันในการละลายน้ำ หรือสารละลายที่มีความชื้น กระบวนการนี้ทำ ให้เกิดไอออน โซเดียม และไอออนไบคาร์บอเนต ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำ วัน ปฏิกิริยา+ประโยชน์ 2.ปฏิกิริยาการสลายตัวของโซเดียมไฮโดรเจน คาร์บอเนตหรือเบกกิ้งโซดา ความหมายของปฏิกิริยาเคมี ประโยชน์ข น์ องปฏิกิริยาเคมี ทำ ให้ขนมฟู เช่น ขนมเค้ก ขนมถ้วยฟู ขนมสาลี่ นอกจากใช้ทำ ขนม ได้หลายชนิดแล้ว ยังใช้ประโยชน์ใน์นการดับไฟป่าป่อีกด้วย องค์ประกอบในปฏิกิริยาเคมี สารตั้งต้น - โมเลกุลของโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต สารผลิตภัณฑ์ - ไอออนโซเดียม , ไอออนไบคาร์บอเนต 2
ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำ วัน ปฏิกิริยา+โทษ 1.ปฏิกิริยาการเกิดฝนกรดจากก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ ความหมายของปฏิกิริยาเคมี โทษของปฏิกิริยาเคมี ทำ ให้เกิดผลกระทบในวงกว้างได้ ไม่ว่าจะเป็นสิ่งมีชีวิตในน้ำ ที่อาจมีจำ นวน ลดลง สภาพดินที่มีความเป็นกรดมากขึ้นทำ ให้มีผลต่อการเจริญเติบโตของพืช หรือสิ่งปลูกสร้างต่าง ๆ ผุกร่อนเร็วขึ้น ฝนกรดเป็นผลมาจากการทําปฏิกิริยาทางเคมีระหว่างไอน้ำ ออกซิเจน และสสาร ต่างๆในอากาศ กับก๊าซออกไซด์ของโลหะบางชนิด เช่น ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ และไนโตรเจนออกไซด์ ซึ่งก่อให้เกิดกรดซัลฟิวริก กรดไนตริก และสารพิษอื่นๆ ที่เข้ามาปนเปื้อนอยู่ในน้ำ ฝน หิมะ และ หมอก องค์ประกอบในปฏิกิริยาเคมี สารตั้งต้น - ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด , ออกซิเจน , ไอน้ำ สารผลิตภัณฑ์ - กรดซัลฟิวริก 3
ปฏิกิริยา+โทษ 2.ปฏิกิริยาการเกิดสนิมเหล็ก ปฏิกิริยาเคมีในชีวิตประจำ วัน ความหมายของปฏิกิริยาเคมี เป็นกระบวนการทางเคมีและไฟฟ้าฟ้ระหว่างเหล็กและสิ่งแวดล้อม เมื่อผิวเหล็ก ความชื้น และ ออกซิเจน ได้มาบรรจบกัน โทษของปฏิกิริยาเคมี สนิมที่ลุกลามเข้าไปในเนื้อเหล็ก ทำ ให้เหล็กสูญเสียความแข็งแรง และการคงสภาพ จนไม่สามารถนำ ไปใช้งานได้ องค์ประกอบในปฏิกิริยาเคมี สารตั้งต้น - เหล็ก , น้ำ , ออกซิเจน สารผลิตภัณฑ์ - สนิม 4
ปฏิกิริยาการเผาไหม้ ความหมายของปฏิกิริยาเคมี เป็นปฏิกิริยาเคมีอย่างหนึ่งที่เกิดขึ้นระหว่างเชื้อเพลิง และตัวออกซิไดซ์ หรือที่เรารู้จักกันดีในชื่อของ ออกซิเจน การเผาไหม้ก็คล้ายกับปฏิกิริยาเคมีอื่นๆ นั่นคือ มันจะมี แนวโน้มน้ที่จะเกิดขึ้นได้อย่างสมบูรณ์แณ์ละไม่สมบูรณ์ เป็นปฏิกิริยาออกซิเดชันของสารไฮโดรคาร์บอน (สารไฮโดรคาร์บอนสูญเสีย อิเล็กตรอน) โดยทำ ปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ ซึ่งจะได้คาร์บอนไดออกไซด์ และน้ำ เป็นผลิตภัณฑ์ออกมาเท่านั้น และเมื่อคาร์บอนไดออกไซด์และไอน้ำ กระจายไปในอากาศ จึงไม่เหลือผลิตภัณฑ์ใดอยู่เลย การเผาไหม้แบบสมบูรณ์นี้ณ์ นี้ เกิดขึ้นได้เมื่อมีปริมาณออกซิเจนมากพอจะเผาไหม้สารไฮโดรคาร์บอนจนหมด อย่างสมบูรณ์ เช่น การจุดเทียนไข เป็นปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นเมื่อออกซิเจน ไม่มีประสิทธิภาพมากพอ หรือ ปริมาณไม่มากพอ ที่จะทำ ให้เชื้อเพลิงเปลี่ยนไปเป็นคาร์บอนไดออกไซด์ และน้ำ ได้ทั้งหมด ดังนั้น จึงเกิดเป็นผลิตภัณฑ์บางอย่างหลงเหลืออยู่ นอกจากน้ำ และคาร์บอนไดออกไซด์ นั่นคือ คาร์บอนมอนอกไซด์ หรือ เขม่าของคาร์บอน เช่น การเผาถ่านหิน 5 การเผาไหม้สมบูรณ์ การเผาไหม้ไม่สมบูรณ์
ประโยชน์ข น์ องปฏิกิริยาการเผาไหม้ เราใช้ประโยชน์จ น์ ากปฏิกิริยาการเผาไหม้ในชีวิตประจำ วันหลาย อย่าง ไม่ว่าจะเป็นเครื่องทำ น้ำ อุ่น การเดินทางโดยยานพาหนะ เช่น เครื่องบิน รถยนต์ เรือ และโดยเฉพาะการหุงต้มอาหารที่จะได้ ความร้อนออกมาเพื่อนำ ไปประกอบอาหารหรือต้มน้ำ ได้ 6
คาร์บอนมอนอกไซด์ เป็นก๊าซที่เกิดขึ้นจากการเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ ของสารประกอบคาร์บอน เป็นก๊าซที่ไม่มีสีรสและกลิ่นเบากว่าอากาศทั่วไป เมื่อหายใจเข้าไปก๊าซนี้จะรวมตัวฮีโมโกลบิน (haemoglobin) ในเม็ดเลือด แดงได้มากกว่าออกซิเจนถึง 200-250 เท่า เกิดเป็นคาร์บอกซีฮีโมโกลบิน (Carboxyhemoglobin) ทำ ให้เม็ดเลือดแดงไม่สามารถรับออกซิเจนได้ ตามปกติร่างกายได้รับออกซิเจนน้อน้ยลงและหัวใจต้องสูบฉีดโลหิตมากขึ้น เพื่อทำ ให้โลหิตผ่านปอดมากขึ้น จะได้มีการรับออกซิเจนให้มากขึ้น หัวใจ และปอดจะต้องทำ งานหนักขึ้น อาการทั่วไปเมื่อร่างกายได้รับคาร์บอนมอนอกไซด์ คือ วิงเวียนศีรษะ หายใจอึดอัด คลื่นไส้อาเจียน ปวดศีรษะมึนงง เเละหากร่างกายได้รับ คาร์บอนไดออกไซด์มากอาจช็อกหมดสติหรือตายได้ โทษของปฏิกิริยาการเผาไหม้ 7
ปฏิกิริยาการเผาไหม้ การทดลอง วัสดุ/อุปกรณ์ 1.ถุงมือ 4 คู่ 2.น้ำ มันเบนซิน ปริมาตร 5 มิลลิลิตร 3.สำ ลี 1 เเผ่น 4.ไซริงค์ฉีดยา 1 อัน 5.ปืนจุดเเก๊ส (ไฟเเช็ค) 1 อัน 6.ถ้วยกระเบื้อง 1 ถ้วย ขั้นตอนที่1 วางสำ ลีแผ่นลงในถ้วยกระเบื้อง ขั้นตอนที่2 ใช้ไซริงค์ฉีดยาดูดน้ำ มันเบนซินในปริมาตร 5 มิลลิลิตร ขั้นตอนที่3 จากนั้นชโลมน้ำ มันเบนซินลงไปให้ทั่วๆเเผ่นสำ ลี ขั้นตอนที่4 ใช้ปืนจุดเเก๊ส (ไฟเเช็ค)จุดไฟลงไปในถ้วย ขั้นตอนที่5 สังเกตการทดลองว่าเกิดอะไรขึ้น จากการสังเกต พบว่าน้ำ มันเบนซินสามารถติดไฟได้ มีควันเกิดขึ้นในปริมาณมาก เเละเมื่อสังเกตที่ถ้วยกระเบื้อง เมื่อไฟดับแล้วพบว่ามีเขม่าเกิดขึ้น 8 ขั้นตอนการทดลอง
สรุปผลการทดลอง การเผาไหม้ของสารประกอบไฮโดรคาร์บอนจะลุกไหม้และติดไฟ ได้ดีไม่เท่ากัน สารบางชนิดเมื่อ เผาไหม้แล้วเกิดเขม่าเป็นเพราะเกิด การเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ เนื่องจากแก๊สออกซิเจนมีปริมาณไม่เพียงพอ หรือมีพลังงานที่ใช้เผาไหม้ไม่เพียงพอ สารประกอบไฮโดรคาร์บอน ที่มีพันธะคู่หรือพันธะสามระหว่าง อะตอมคาร์บอน จะต้องใช้พลังงาน มากเพื่อสลายพันธะเดิมก่อนสร้างพันธะใหม่กับแก๊สออกซิเจนเกิด เป็นเเเก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ถ้าพลังงานที่ใช้ในการเผาไหม้ ไม่เพียงพอที่จะสลายพันธะคู่หรือพันธะสามได้อย่างสมบูรณ์จณ์ะ ทำ ให้มีคาร์บอนที่ยังไม่เกิดปฏิกิริยาเหลืออยู่ในรูปของเขม่า 9
สมการเคมี ปฏิกิริยาการเผาไหม้ 10 1) กรณี มี O เพียงพอ (เผาไหม้สมบูรณ์) 2 2) กรณี มี O ไม่เพียงพอ (เผาไหม่ไม่สมบูรณ์) 2 9 + พลังงาน + เขม่า
คลิปการทดลอง 11 https://youtu.be/kZmAqyLcFO4? feature=shared
บรรณานุก นุ รม ปริชญา หมื่นสะชุม/วริศรา เเก้วเป็นทอง/วรินญา ชูช่วย /ลภัสรดา ชุมเชื้อ. (2567). ปฏิกิริยาการเผาไหม้. 12 https://shorturl.asia/xlePu. ปฏิกิริยาในชีวิตประจำ วัน. สืบค้นวันที่12 มกราคม 2567. https://shorturl.asia/S091v . ปฏิกิริยาในชีวิตประจำ วัน. สืบค้นวันที่12 มกราคม 2567. https://shorturl.asia/kRfW1. ความหมายปฏิกิริยาการเผาไหม้. สืบค้นวันที่12 มกราคม 2567. https://shorturl.asia/D0Ryi. ประโชน์เน์เละโทษปฏิกิริยาการเผาไหม้. สืบค้นวันที่12 มกราคม 2567. https://shorturl.asia/VDSa3. การทดลองปฏิกิริยาการเผาไหม้ของเบนซิน. สืบค้นวันที่15 มกราคม 2567.
สมาชิก นางสาว ปริชญา หมื่นสะชุม เลขที่19 นางสาว วริศรา เเก้วเป็นทอง เลขที่26 นางสาว วรินญา ชูช่วย เลขที่27 นางสาว ลภัสรดา ชุมเชื้อ เลขที่37 นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 วรินญา ปริชญา วริศรา ลภัสรดา