1.นายธีรภัทร นันทะสาร เลขที่4 2.นางสาวบงกชกร ก๋องมั่ง เลขที่15 3.นางสาวศุภลักษณ์ พรรณา เลขที่28 4.นางสาวหนึ่งฤทัย จันสุตะ เลขที่32 5.นางสาวอรปรียา ประโลมจิต เลขที่35 section 01 เสนอ อาจารย์ณัฐสุดา ภาระพันธ์ จัดทำโดย
ความหมายคำ ราชาศัพท์ คำ ราชาศัพท์ คือ คำ สุภาพที่ใช้ให้เหมาะสมกับฐานะของบุคคล ต่าง ๆ คำ ราชาศัพท์เป็นการกำ หนดคำ และภาษาที่สะท้อนให้เห็นถึง วัฒนธรรมอันดีงามของไทย แม้คำ ราชาศัพท์จะมีโอกาสใช้ในชีวิตน้อย แต่เป็นสิ่งที่แสดงถึงความละเอียดอ่อนของภาษาไทยที่มีคำ หลายรูป หลายเสียงในความหมายเดียวกัน และเป็นลักษณะพิเศษของภาษาไทย โดยเฉพาะ
บุคคลที่ผู้พูดต้องใช้คำ ราชาศัพท์ด้วย สามารถจำ แนกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ 1.พระมหากษัตริย์ 2.พระบรมวงศานุวงศ์ 3.พระสังฆราชเจ้า และ พระสงฆ์ 4.ขุนนาง ข้าราชการชั้นสูง 5.สุภาพชน บุคคลในกลุ่มที่ 1 และ 2 จะใช้ราชาศัพท์ชุดเดียวกัน เช่นเดียวกับ บุคคลในกลุ่มที่ 4 และ 5 ก็ใช้คำ ราชาศัพท์ในชุดเดียวกันและเป็นคำ ราชาศัพท์ที่เราใช้อยู่เป็นประจำ ในสังคมมนุษย์เราถือว่าการให้เกียรติแก่บุคคลที่เป็นหัวหน้าชุมชน หรือผู้ที่ชุมชนเคารพนับถือนั้น เป็นวัฒนธรรมอย่างหนึ่งของมนุษยชาติ ทุกชาติ ทุกภาษา ต่างยกย่องให้เกียรติแก่ผู้เป็นประมุขของชุมชนด้วย กันทั้งสิ้น บุคคลผู้ที่ต้องใช้คำ ราชาศัพท์ด้วย
คำ ราชาศัพท์ หมวดสัตว์ 1. กุญชร ไอยรา คชสาร = ช้าง 2. อาชา อัศว = ม้า 3. วิฬาร์ = แมว 4. มุสิกะ = หนู 5. ศาศะ = กระต่าย 6. สัปปะ = งู 7. จิตรจุล หรือ จิตรจูล = เต่า 8. มยุรา = นกยุง 9. ชัลลุกะ หรือชัลลุกา = ปลิง 10. มฤค มฤคา = กวาง ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค 1.สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรีฯ เสด็จทรงอาชา ในงานพิธีเปิดการแข่งขันกีฬา princes cup Thailand 2.ช่วงพลบค่ำ ฝูงมยุราออกหากินและส่งเสียงร้องอย่างไพเราะ 3.ในสงครามยุทธหัตถีพระนเรศวรทอดพระเนตรเห็นพระมหาอุปราชทรง พระคชสารอยู่ใต้ร่มไม้
1. พระเศียร = หัว ศีรษะ 2. เส้นพระเจ้า = เส้นผมของพระมหากษัตริย์ 3. พระโมลี = มวยผม 4. พระนลาฏ = หน้าผาก 5. พระขนง, พระภมู = คิ้ว 6. พระเนตร, พระนัยนะ, พระจักษุ = ดวงตา 7. พระกนีนิกา, พระเนตรดารา = แก้วตา 8. ดวงพระเนตรดำ = ตาดำ 9. ดวงพระเนตรขาว = ตาขาว 10. พระโลมจักษุ, ขนพระเนตร = ขนตา คำ ราชาศัพท์ หมวดร่างกาย ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค พระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีทอดพระเนตรการแสดงโขน เรื่อง รามเกียรติ์ ชุดหนุมาน ณ โรงมหรสพ หลวงศาลาเฉลิมกรุง
คำ ราชาศัพท์หมวดพระสงฆ์ 1. อาสนะ = ที่นั่ง 2. คิลานเภสัช = ยารักษาโรค 3. ห่มจีวรครองผ้า = แต่งตัว 4. นิมนต์ = เชิญ 5. บรรพชา = บวชเณร 6. กุฏิ = ที่พัก 7. ภัตตาหาร = อาหาร 8. สรงน้ำ = อาบน้ำ 9.อาพาธ = ป่วย 10.เครื่องไทยธรรม = ของถวาย ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค 1.ในงานขึ้นบ้านใหม่ พ่อนิมนต์พระสงฆ์ จำ นวน9รูป เพื่อเจริญพระพุทธมนต์ 2.เจ้าภาพร่วมกันถวายเครื่องไทยธรรมให้กับพระสงฆ์ทุกรูป 3.ชาวบ้านร่วมกันถวายปัจจัยเพื่อสร้างกุฏิสงฆ์
คำ ราชาศัพท์หมวดเครื่องใช้ส่วนตัว ตัวอย่างคำ 1. ฉลองพระองค์ = เสื้อ 2. ผ้าซับพระองค์ = ผ้าเช็ดตัว 3. เครื่องพระสำ อาง = เครื่องสำ อาง 4. พระสาง = หวี 5. พระสุพรรณศรี = กระโถน (เล็ก) 6. พระคฑา = ไม้ตะบอง 7. ฉลองพระบาท = รองเท้า 8. ฉลองพระเนตร = แว่นตา 9. พระสนับเพลา = กางเกง 10. หัวเข็มขัด = พระปั้นเหน่ง ตัวอย่างประโยค ประชาชนทูลเกล้าฯ ทูลถวายฉลองพระองค์ แด่สมเด็จพระ นางเจ้าฯ พระบรมราชินี
1.พระจุฑามณี = ปิ่นประดับเพชร 2.พระอุณหิส = กรอบหน้า 3.พระมหามงกุฎ = พระมหาพิชัยมงกุฎในเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ 4.พระกุณฑล = ต่างหู 5.พระกรรเจียก = จอนหู 6.เกยูร = สร้อยอ่อน, ทองต้นแขน 7.พระมาลา = สร้อยคอ 8.พระมหาสังวาล = สร้อยตัว, สร้อยยาวสวมสะพายแล่ง 9.ทองพระกร = กำ ไล 10.พาหุรัด = กำ ไลต้นแขน คำ ราชาศัพท์ หมวดเครื่องประดับ ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค 1.พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานทองพระกร แก่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี 2.พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเปลื้อง พระมาลา เส้าสูง แล้วเสด็จพระราชดำ เนินขึ้นชานพระอุโบสถ
1.ผลอุลิด = ลูกแตงโม 2.ผลอัมพวา = ผลมะม่วง 3.นารีจำ ศีล = กล้วยบวชชี 4.ขนมดอกเหล็กหรือขนมทราย = ขนมขี้หนู 5.ขนมสอดไส้ = ขนมใส่ไส้ 6.ขนมทองฟู = ขนมตาล 7.ขนมบัวสาว = ขนมเทียน 8.พระกระยาต้ม = ข้าวต้ม 9.ขนมเส้น = ขนมจีน 10.ผักรู้นอน = ผักกระเฉด คำ ราชาศัพท์หมวดอาหาร นารีจำ ศีล เมนูของหวานแบบไทยแท้ส่งกลิ่นหอมยวนยั่ว อากาศเย็น ๆ ได้ซดน้ำ ร้อน ๆ หวานหอมโล่งคอ เนื้อกล้วยหวานหอมนุ่มละลายในปาก ขนุบกรุบกรอบพาเคี้ยวเพลิน กลิ่นงาคั่วตลบอบอวลทั่วในปาก ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค
1.พระอัยกา = ปู่หรือตา 2.พระอัยยิกา = ย่าหรือยาย 3.พระปัยกา = ปู่ทวดหรือตาทวด 4.พระปัยยิกา = ย่าทวดหรือยายทวด 5.พระชนกหรือพระราชบิดา = พ่อ 6.พระชนนีหรือพระราชมารดา = แม่ 7.พระสสุระ = พ่อสามี 8.พระสัสสุ = แม่สามี 9.พระปิตุลา = ลุงหรืออาชาย 10.พระปิตุจฉา = ป้าหรืออาหญิง ตัวอย่างคำ คําราชาศัพท์หมวดเครือญาติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง พระราชสมภพ 12 สิงหาคม พ.ศ. 2475 ตัวอย่างประโยค
1.พระราชดำ รัส = คำ พูด 2.ตรัส = พูดด้วย 3.เสด็จพระราชดำ เนิน = เดินทางไปที่ไกล ๆ 4.เสด็จลง = เดินทางไปที่ใกล้ ๆ 5.ทรงพระราชนิพนธ์ = แต่งหนังสือ 6.ทรงพระกาสะ = ไอ 7.ทรงพระสรวล = หัวเราะ 8.ทรงพระปรมาภิไธย = ลงลายมือชื่อ 9.ทรงสัมผัสมือ = จับมือ 10.ทรงพระเกษมสำ ราญ = สุขสบาย ในหลวง รัชกาลที่ 9 พระราชดำ รัส เนื่องในพระราชพิธีพืชมงคลจรด พระนังคัลแรกนาขวัญ ณ ศาลาดุสิดาลัย วันที่ 9 พฤษภาคม 2529 ตัวอย่างคำ คําราชาศัพท์หมวดคำ กริยา ตัวอย่างประโยค
1.จานเครื่องต้น = จาน 2.ฉลองพระหัตถ์ = ช้อน 3.ฉลอพระหัตถ์ = ตะเกียบ 4.ฉลองพระหัตถ์ = ส้อม 5.ชามชำ ระพระหัตถ์ = ชามล้างมือ 6.ชามเครื่องต้นท =ถ้วยชามเครื่องต้น 7.ถาดพระสุธารส = ถาดเครื่องน้ำ ร้อน,น้ำ เย็น 8.ถ้วยพระสุธารส = ถ้วยน้ำ 9.ที่พระสุธารส = ชุดเครื่องน้ำ ร้อน น้ำ เย็น 10.บ้วนพระโอษฐ์ = กระโถน ตัวอย่างคำ คําราชาศัพท์หมวดเครื่องภาชนะใช้สอย ตัวอย่างประโยค ในตำ นานเรื่องเครื่องโต๊ะและถ้วยปั้น สมเด็จฯกรมพระยาดำ รงราชานุภาพทรง พระนิพนธ์ถึงที่มาของปั้นงวงครุเดือยไก่ใบ หนึ่งซึ่งใช้ตั้งเครื่องพระสุธารส
1.กระผม, ดิฉัน = แทนชื่อผู้พูด (บุรุษที่ 1) 2.ข้าพระพุทธเจ้า = แทนชื่อผู้พูด (บุรุษที่ 1) 3.ท่าน = แทนผู้ที่พูดถึง 4.ฝ่าพระบาท = แทนชื่อที่พูดด้วย 5.พระคุณท่าน = แทนชื่อที่พูดด้วย 6.พระคุณเจ้า = แทนชื่อที่พูดด้วย 7.พระองค์ = แทนผู้ที่พูดถึง (บุรุษที่ 3) 8.พระเดชพระคุณ = แทนชื่อที่พูดด้วย 9.ใต้ฝ่าละอองธุรีพระบาท = แทนชื่อที่พูดด้วย (บุรุษที่ 2) 10.ใต้ฝ่าละอองพระบาท = แทนชื่อที่พูดด้วย (บุรุษที่ 2) ทรงพระเจริญ ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า คณะผู้บริหาร คณาจารย์ เจ้าหน้าที่และนักศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คําราชาศัพท์หมวดสรรพนาม ตัวอย่างคำ ตัวอย่างประโยค
สรุป คำ ราชาศัพท์ เป็นคำ ที่กำ หนดขึ้นเพื่อใช้ตามระดับชั้นของบุคคล การเรียนรู้คำ ราชาศัพท์แสดงให้เห็นถึงความเคารพยกย่องบุคคลตาม ฐานะและตำ แหน่งหน้าที่ในสังคม อีกทั้งยังแสดงถึงวัฒนธรรมอันดี งามของชาติ
คำ ราชาศัพท์