E-bookวัดธรรมาภิมุข

จัดทำโดย
นางสาวรสสุคนธ ราชนุเคราะห บรรณารักษ
หองสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด

และ
นางสาวณฐมน หกยอด ครูกศน.ตำบลวังตะเคียน
ศูนยการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเขาสมิง

คำนำ

หนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง วัดธรรมาภิมุข จัดทำขึ้นเพื่อถายทอดประวัติ
ความเปนมาของวัดธรรมาภิมุขที่มีอยางยาวนาน ซึ่งเปนศูนยรวมในการประกอบ
ศาสนกิจ และพิธีกรรมทางศาสนาของคนในชุมชน ศิลปะการกอสรางทาง
สถาปตยกรรมที่มีความสวยสดงดงาม สรางความความตระหนักถึงความสำคัญ
ของศาสนสถานใหแ กประชาชนทัว่ ไป และผสู นใจไดร บั ความรกู อใหเกดิ ความเขาใจ
อนั ดี รวมมอื กันอนุรกั ษศ าสนสถานสำคัญแหงน้ใี หดำรงอยคู ูแผนดนิ ไทยสบื ไป

หนังสือเลม จึงเปนหนังสือไดรวบรวมขอมูลของวัดธรรมาภิมขุ เพื่อใหผูอาน
เห็นถึงคุณคาทางประวัติศาสตรอันยาวนาน เพื่อใหประชาชนเกิดความรูแ ละสราง
ความตระหนักในคุณคาของประวตั ศิ าสตรแ ละศิลปกรรมของวดั ธรรมาภมิ ุข

นางสาวรสสคุ นธ ราชนุเคราะห
บรรณารกั ษ

สารบญั

ประวตั ิความเปน มา หนา
บรรณานกุ รม
๑-๔
๕

ประวตั ิความเปน มา

การสรางวัดแตโบราณกาล เมือ่ ประชาชนมีจติ ศรทั ธาในพุทธศาสนา มักจะ
สรางวัดขึ้นแลวนิมนตพระสงฆไปพำนักอยูอาศัยเพื่อบำเพ็ญกุศลประกอบสาสน
กิจตามประเพณีสืบตอกันมา ครั้นประชาขนมีจำนวนมากขึ้น การสรางวัดก็
มีจำนวนมากตามไปดวย ทำใหเกิดปญหายุงยากในทางปกครอง เพราะไมมี
ระเบียบแบบแผนเปนแนวยึดถือปฏิบัติ จึงมีกฎหมายเกี่ยวกับคณะสงฆตราข้ึน
เปนฉบับแรก คือ พระราชบัญญัติลักษณะปกครองคณะสงฆ ร.ศ. ๑๒๑
ไดกำหนดหลักเกณฑและวิธีดำเนินการตางๆไว การสรางวัดนั้นตองไดรับพระ
บรมราชานุญาตกอน วัดไดรับพระบรมราชานุญาตใหสรางเชนนี้ เรียกวา
ทส่ี ำนกั สงฆ เปน วดั ท่ยี ังไมไ ดรับพระราชทานวสิ งุ คามสีมา

๒

ประวตั คิ วามเปน มา
เม่อื ไดรับพระราชทานวสิ งุ คามสีมาแลว เรยี กวา อาราม ถา เปน วดั หลวง
เรยี กวา พระอารามหลวง ถาเปน วดั ราษฎรเรยี กวา อารามราษฎร ตอมาได
มีพระราชบัญญัติคณะสงฆพุทธศักราช ๒๔๘๔ ตราขึ้นเปนฉบับที่สองใชแทน
ฉบับแรก กฎหมายฉบับที่สองนี้ใหมีกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑขั้นตอน
วิธีการสรางวัด และตั้งวัดไว โดยใหคณะกรรมการอำเภอออกใบอนุญาต
ใหสรางวัดแตการสรางวัดกรมการศาสนาจะเปนผูออกหนังสืออนุญาต
สวนการต้ังวัดยงั คงใหก ระทรวงศกึ ษาธกิ ารเปนผอู อกประกาศเชนเดิม

๓

ประวัตคิ วามเปน มา
วัดธรรมาภิมุข ก็เชนกันเปนวัดในสังกัดมหานิกาย ตั้งอยู ณ บานทุงพีด
ตำบลวังตะเคียน อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด โดยเปนพื้นที่ทุงปาขนาดกวาง
ในสมัยนั้นยังไมมีบานเรือนและผูคนอาศัยอยูไมมากเหมือนในปจจุบันนี้
ในปพ.ศ.2532 พระครูภาวนาปจจันตเขต(เสรี) ไดเดนิ ทางจากจงั หวัดเชียงใหม
เพื่อมาธุดงคปกกลด ณ บานทุงพีด ตำบลวังตะเคียน อำเภอเขาสมิง
จังหวัดตราด และมีญาติโยมที่มีจิตศรัทธา มอบพื้นที่ใหกับพระครูภาวนาปจ
จันตเขต(เสร)ี

๔

ประวัติความเปน มา
ตอมาพระครูภาวนาปจจันตเขต(เสรี) ไดกลับไปจังหวัดเชียงใหม
และไดมอบที่ดินนี้ใหกับสำนักพระวิปสสนาจารยแหงประเทศไทย
เพื่อใชในทางศาสนาตอไป ในป พ.ศ.2533 สำนักพระวิปสสนาจารยแหง
ประเทศไทยไดเล็งเห็นถึงความสามารถของพระครูภาวนาปจจันตเขต(เสรี)
จึงใหกลับมาสรางศาสนสถานในพื้นที่ตำบลวังตะเคียนเพื่อใหศาสนิกชน
ใชประกอบการบูชาในทางศาสนาและเปนตัวอยางของศาสนสถานที่เปน
สถานที่บูชาสำหรับศาสนิกชนผูมาเยือนและเปนที่อยูอาศัยของนักบวชหรือผูมี
หนาทใี่ นทางศาสนา

บรรณานกุ รม

พระครูภาวนาปจ จันตเขต(เสร)ี . เจาอาวาสวัดธรรมาภมิ ุข. สัมภาษณ. ๑๕

สิงหาคม ๒๕๖๔

คณะผจู ดั ทำ

ที่ปรึกษา ผูอ ำนวยการสำนักงาน กศน.จงั หวัดตราด
วา ที่ ร.ท. จำนงค นนทะมาศ ครชู ำนาญการพเิ ศษ
นางกันตพร พูลศิริ รกั ษาการในตำแหนง ผอ.กศน.อำเภอเขาสมิง
นางสาวสุประวณี  กลบี สมุทร นกั จดั การงานทั่วไป สำนักงาน กศน.จงั หวัดตราด
นายวีระพนั ธ วงษน าปา ครูอาสาสมัครฯ
นางนฤบล แข็งขนั ธุ ครูอาสาสมัครฯ
นางสาวณฐมน หกยอด ครู กศน.ตำบล

จดั พิมพ/รปู เลม/ปก
นางสาวรสสุคนธ ราชนุเคราะห บรรณารักษ

หอ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวัดตราด
ศูนยก ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเขาสมงิ