วัดเขาสมิง

ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อำเภอเขาสมิง จงั หวัดตราด วัดเขาสมิง

วดั เขาสมิง

WAT KHAOSAMINING

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวดั ตราด วดั เขาสมิง

คานา

หนังสืออิเล็กทรอนิกส์ เร่อื ง “วัดเขาสมิง” จัดทาข้ึนเพ่ือ
ถ่ายทอดประวัติความเป็นมาของวัดเขาสมิงท่ีมีอย่างยาวนาน
ซ่ึงเป็นศูนย์รวมในการเป็นประกอบศาสนกิจ และพิธกี รรมทาง
ศาสนาของคนในชุมชน และเป็นเคร่อื งยึดเหน่ียวจิตใจ
ทางด้านความเช่ือเก่ียวกับปู่สมิงมนต์ สรา้ งความตระหนักถึง
ความสาคัญของศาสนสถานให้แก่ประชาชนท่ัวไป และผู้สนใจ
ได้รบั ความรูก้ ่อให้เกิดความเข้าใจอันดี รว่ มมือกันอนุรกั ษ์
ศาสนสถานสาคัญแห่งน้ีให้ให้ดารงอยู่คู่แผ่นดินไทยสืบไป

ดังนั้น ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม
อัธยาศัยอาเภอเขาสมิง ได้ตระหนักถึงความสาคัญของประวัติ
ตานานเขาสมิง ท่ีเป็นต้นกาเกิดของวัดเขาสมิงในปัจจุบัน
จึงได้จัดสรา้ งพิพิธภัณฑ์ ประวัติและตานานวิวัฒนาการของ
ตานานเขาสมิง ข้ึน เพ่ือให้เยาวชนรุน่ หลังและประชาชนท่ัวไป
ได้ศึกษาเรยี นรูเ้ ก่ียวกับประวัติความเป็นมาของอาเภอเขาสมิง

นางสาวจุไรรตั น์ ต่อโชติ
บรรณารกั ษ์

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมงิ จังหวัดตราด วัดเขาสมงิ

สารบัญ หน้า
๑
ประวัติเจ้าอาวาส ๑
สถานท่ีต้ัง ๒
ประวัติวัดเขาสมิง
บันทึกพระวินัยบัณฑิต ๔- ๑๐
บรรณานุกรม
ภาคผนวก
คณะผู้จัดทา

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลิมราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด ๑วัดเขาสมงิ

“ประวัติเจ้าอาวาส”

พระครูศาสนกิจโสภณ(หลวงปู่สาอางค์ จีรเสฏโฐ) หรอื หลวงปู่เต้ีย
เกิดเม่ือวันอังคารท่ี ๑๙ ธนั วาคม ๒๔๘๘ ท่านเป็นคนบ้านโพธิ์
เมืองแปดรว้ิ จังหวัดฉะเชิงเทรา บิดามารดาท่านเป็นเช้ือสายจีน
เดิมตั้งช่ือเล่นท่านว่า “ตั่วเท้า” แต่เม่ือท่านเติมโตข้ึนมาเห็นว่าท่าน
เป็นคนรา่ งเล็ก มีความคล่องแคล่ว ว่องไว คนท่ัวไปจึงเรยี กให้เข้า
กับบุคลิกตัวของท่านว่า “เต้ีย” ในครงั้ เยาว์วัยท่านเป็นโรคไข้ทรพิษ
จนหมอไม่กล้ารกั ษาบอกให้นากลับไปบ้านและให้ญาติทาใจ
แต่มารดาของท่าน มีความศรทั ธาเล่ือมใสในหลวงพ่อโสธร จึงได้
จุดธูปบอกกล่าวและยกให้เป็นลูกของหลวงพ่อโสธร ว่าถ้าลูก
จะตาย ก็ให้ตายในลูกหลวงพ่อโสธร แต่ถ้าลูกคนน้ียังมีบุญก็ขอให้
เกิดปฏิหารยิ ์ให้หายป่วยในครัง้ น้ี หลังจากน้ันก็นาน้ามนต์ท่ีทาข้ึน
ขณะบอกกล่าวหลวงพ่อโสธรราดตั้งแต่หัว จนถึงปลายเท้าปรากฎ
ว่าเช้าวันต่อมาท่านได้หายไข้และผ่ืนท่ีข้ึนตามตัวอย่างรุนแรงก็ได้
ลดลงอย่างอัศจรรย์ทั้งท่ีไม่ได้กินยาอะไรเลย ท่านจึงได้สัมผัสพลัง
บารมีของหลวงพ่อโสธร และเคารพ นับถือศรทั ธาหลวงพ่อโสธร
สุดหัวใจ ในฐานะลูกหลวงพ่อโสธร พระพุทธรูปศักดิ์สิทธแิ์ ห่ง

เมืองแปดร้วึ นับแต่น้ันมา ต่อมาเม่ือท่านได้อายุ ๑๒ ปี
ท่านได้ย้ายมาอยู่กับน้าท่ีอาเภอเขาสมิง จังหวัดตราด
และท่านได้เลือกเรยี นและจบวิชาช่างไม้ (ในอดีตเป็น
โรงเรยี นการช่าง) เป็นท่ีรูจ้ ักเป็นอย่างดีในกลุ่มงานช่าง

ของจังหวัดตราด

“สถานท่ีต้ัง”

เลขท่ี ๑๕๙ หมู่ท่ี ๒ บ้านชายธง ตาบลเขาสมิง
อาเภอเขาสมิง ๒๓๑๓๐

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด ๒วดั เขาสมงิ

“ประวัติวัดเขาสมิง”

เม่ือปี พ.ศ. ๒๔๙๙ พระวินัยบัณฑิต
(ถาวร ฐานุตฺตโร) เจ้าอาวาสวัดคีรวี ิหาร
ได้ออกธุดงค์เร่อื ยมา จนกระทั่งมาถึง
หมู่บ้านชายธง พบเพ่ือนช่ือนายจุ่ม ซ่ือจง
ภักด์ิ จึงแวะพักปักกลดอยู่ ได้พูดคุย
กับนายจุ่ม ว่าถ้าสรา้ งวัดข้ึนท่ีน่ีสักแห่ง
ก็จะดี นายจุ่ม เห็นดีด้วย จึงถวายท่ีดิน
ให้สรา้ งวัด ต้ังเป็น ท่ีพักสงฆ์ชายธง
ตามประวัติท่ีท่านได้บันทึกไว้ ดังน้ี

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด ๓วดั เขาสมิง

“ประวัติวัดเขาสมิง”

ปวี อก ๒๔๙๙ เดือน ๖ ข้ึน ๖ คา่
วนั อาทิตยท์ ่ี ๑๕ เมษายน นายจุ่ม นัดคน
ทาบุญสงกรานต์ท่ีบ้านนายจุ่ม คนมาเกือบ
๓๐ คน เสรจ็ ทาบุญก็ถางปา่ ทาท่ีจะยกศาลา
ท่ีพกั ท่ีทาบุญ เช้าคนงาน ๑๔ – ๑๕ คน
บ่าย ๑๐ คน ทาเสรจ็ เดือน ๖ แรม ๔ คา่
วนั เสารท์ ่ี ๒๘ เมษายน ยกศาลาท่ีพักท่ี
ทาบุญเสรจ็ ทาเฉพาะหลังกลาง ๓ ห้อง
ไม่มีระเบียง ต่อจากน้ีทากุฏิ นายจุ่ม ๑ หลัง
นางหรดั ๑ หลัง นายจบ ๑ หลัง นายเหลือ
๑ หลัง หมู่เปล่ียนรวมกับคนอ่ืน ๑ หลัง
เดือน ๘ หลัง ข้ึน ๑๓ ค่า วันศุกรท์ ่ี ๒๐
กรกฎาคม พระ ๕ เณร ๑ มาจาพรรษา
ท่ีสานักน้ี กุฏิไม่พออยู่ นางแนบสรา้ งอีก
๑ หลัง ในเดือน ๙

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวัดตราด ๔วดั เขาสมงิ

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

ประวตั ิน้ีพระวนิ ัยบัณฑิต (ถาวร ฐานุตฺตโร)
บันทึกไวเ้ ม่ือครง้ั แรกสรา้ งวดั เขาสมิง ท่านจาพรรษา
อยทู่ ่ีน่ีจนถึงปี พ.ศ. ๒๕๐๒ ชาวบา้ นตาบลชาราก
ได้รเิ รมิ่ สรา้ งวดั ข้นึ ใหม่ท่ีบ้านท่าเรอื จ้าง (วดั วรดิต
ถาราม) จึงได้นิมนตร์ พระวินัยบัณฑิต ไปจาพรรษา
อยู่ วดั เขาสมิง ได้ให้พระหน่า อารโก อยแู่ ทน
ได้ก่อสรา้ งศาลาการเปรยี ญถาวรไว้ ๑ หลัง
(ปจั จุบันเป็นหอสวดมนต์ไหว้พระ) จนกระทั่งปี
พ.ศ. ๒๕๐๓

ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวัดตราด ๕วัดเขาสมงิ

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

พระครูปลัดมงคลวฒั น์ (ผิน สุมโน)
ได้เดินทางมาจากอาเภอแกลง จังหวดั ระยอง
อยู่จาพรรษาท่ีวดั เขาสมิงน้ี ปีน้ีนายจบ มุสิกรตั น์
ได้สรา้ งกุฏิถาวร ถวาย ๑ หลัง เม่ือท่านอยวู่ ดั น้ี
มีชาวบา้ นศรทั ธา นากฐินมาทอดถวายให้
บ่อยครง้ั ปี พ.ศ. ๒๕๐๕ นายหยว่ น นางเฮียง
ชาวบา้ นคมบาง จังหวดั จันทบุรี มาถวายท่ีดิน
สรา้ งวดั อีก ปี พ.ศ. ๒๕๐๗ ได้รว่ มกับชาวบ้าน
สรา้ งโรงเรยี นประชาบาลในท่ีดินของวดั ๑ หลัง
โรงเรยี นบา้ นชายธง (ปจั จุบนั ทางการ
ประถมศึกษาอาเภอเขาสมิงได้ร้อื ถอนไปแล้ว)
ปี พ.ศ. ๒๕๐๘ พระครูปลัดมงคลวฒั น์ได้ให้
นายฉัตรชัย ชมแก้ว ผู้ใหญ่บ้านขออนุญาต
สรา้ งวดั ให้ถูกต้องตามกฎหมาย ได้รบั อนุญาต
ให้สรา้ งต้ังแต่ พ.ศ. ๒๕๐๘ ถึง พ.ศ. ๒๕๑๓
เป็นเวลา ๕ ปี พระครูปลัดมงคลวฒั น์ ได้อยู่
จาพรรษาท่ีวดั น้ีถึงปี พ.ศ. ๒๕๐๘ หลังออก
พรรษาแล้ว

ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด ๖วดั เขาสมิง

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

บันไทดึก้บพอกรละาวลินูกัยศบิษัณยท์ ฑ่ีจิตาพรรษาอยูด่ ้วยกัน

วา่ อาจารย์ขอลาทุกๆ คนแล้ว ครบวาระ ๖ ปี
แล้วต้องลาก่อน อาจารย์อยู่ จาพรรษา ณ ท่ีใด
โดยมากจะไม่เกิน ๖ ปี หลังจากน้ันพระสาอาง
จีรเสฏฺโฐ ซ่ึงบวชได้ ๑ พรรษา ได้อยู่ดูแลรกั ษา
วดั เขาสมิงต่อมา ปี พ.ศ. ๒๕๐๙ สรา้ งกุฏิ ๑
หลัง พ.ศ. ๒๕๑๐ สรา้ งโรงครวั ๑ หลัง
(ปจั จุบนั ร้อื แล้ว) พ.ศ. ๒๕๑๒ นายเป่ ยี ว นาง
เหม็ง พัฒนกิจ ชาวบ้านคานรูด อาเภอขลุง
จังหวดั จันทบุรี มาทอดกฐินให้ได้เงนิ ๓,๕๐๐
บาท จึงขอเงนิ น้ีสรา้ งถังเก็บนา้ ฝน เจ้าของยนิ ดี
ให้สรา้ ง ปี พ.ศ. ๒๕๑๓ จึงสรา้ งสาเรจ็ ในปี
พ.ศ. ๒๕๑๓ น้ี ปลายเดือนมีนาคม พระวินัย
บัณฑิต (ถาวร ฐานุตฺตโร) เจ้าอาวาสวดั วรดิต
ถารามได้มรณภาพลง

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลิมราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวัดตราด ๗วัดเขาสมิง

พระมหาทองดี อนาวิโล (ปัจจุบนั เป็น
พระเทพเมธาจารย)์ เจ้าคณะจังหวดั ตราด
ธรรมยตุ มาจากวดั บวรนิเวศวหิ าร กรุงเทพฯ
รบั หน้าท่ีเจ้าอาวาสวดั วรดิตถารามต่อจาก
พระวนิ ัยบณั ฑิต (ถาวร) ได้นาหนังสือมา
ให้พระสาอาง ให้ดาเนินเร่อื งขอช่อื วดั ให้ถูกต้อง
ตามกฎหมาย เพราะครบอายุการอนุญาต
ให้สรา้ งวดั ภายในระยะเวลา ๕ ปีแล้ว จึงให้
นายฉัตรชัย ชมแก้ว ผู้ใหญ่บ้านดาเนินเร่อื ง
ขอช่อื วดั ให้ช่อื ว่า“วดั เขาสมิง” เพราะวา่ วดั น้ี
ต้ังอยู่ติดเชิงเขาสมิงพอดี

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด ๘วัดเขาสมิง

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

พอดี ได้รบั อนุญาตให้ต้ังช่อื วดั เม่ือเดือน
เมษายน พ.ศ. ๒๕๑๔ หลังจากน้ีแล้วพระสาอาง
ได้ย้ายจากวดั เขาสมิงไปศึกษาต่อท่ีอาเภอหลังสวน
จังหวดั ชุมพร ต่อจากน้ีเจา้ คณะจังหวดั ตราด
ได้แต่งต้ังให้พระประสิทธิ์ เนมิโย เป็นเจ้าอาวาส
วดั เขาสมิง ได้ก่อสรา้ งถาวรวตั ถุไว้ กุฏิ ๒ หลัง
ศาลาการเปรยี ญ ๑ หลัง พ.ศ. ๒๕๑๖ ดาเนินเร่อื ง
ขอพระราชทานวิสุงคามสีมา ได้รบั พระราชทาน
เม่ือวนั ท่ี ๒๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๖ ปี พ.ศ. ๒๕๑๗
ให้นายทวี เจรญิ นาน ขอทาโฉนดหลักฐานท่ีดินวดั
ปี พ.ศ. ๒๕๑๘ พระประสิทธ์ิ เนมิโย ลาออก
จากเจ้าอาวาส เจ้าคณะจังหวดั ตราดได้ต้ังให้
พระจบ ธมฺมิโก เปน็ ผู้ปฏิบตั ิหน้าท่ีดูแลรกั ษา
วดั ต่อไป

หอ้ งสมดุ ประชาชน “เฉลมิ ราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวดั ตราด ๙วัดเขาสมงิ

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

เม่ือรกั ษาวดั อย่ไู ด้จัดต้ังทนุ เปน็ มูลนิธไิ ว้ ๑ ทุน
ช่อื วา่ ทุนพระจบ ธมฺมิโก และอุบาสกอุบาสิกา
วดั เขาสมิง อยรู่ กั ษาวดั จนถึงปี พ.ศ. ๒๕๒๓
ได้ลาออก เจา้ คณะจังหวดั ตราดได้ ต้ังให้
พระใช้ ปภาโส เป็นผู้แลวดั เขาสมิงต่อไป
ปี พ.ศ. ๒๕๒๔ ได้วางศิลาฤกษ์ ก่อสรา้ งโบสถ์
ก่อสรา้ งไม่สาเรจ็ ปลายปี พ.ศ. ๒๕๒๔
พระครูสมุห์สาอางค์ จีรเสฏฺโฐ เดินทางกลับมา
จากอาเภอหลังสวน จังหวดั ชุมพร จาพรรษา
อย่ทู ่ีวดั ห้วงพฒั นา ตาบลแสนตุ้ง อาเภอเขาสมิง
จังหวดั ตราด ๒ ปี ปี พ.ศ. ๒๕๒๖ เจ้าคณะ
จังหวดั ตราดธรรมยุต ได้แต่งต้ังให้พระครูสมุห์
สาอางค์ จีรเสฏ์โฐ เป็นเจ้าอาวาสวดั เขาสมิง
ปี พ.ศ. ๒๕๒๗ ได้ก่อสรา้ งกุฏิถาวร ๑ หลัง
และได้บูรณะซอ่ มแซมเสนาสนะต่างๆ พรอ้ มทั้ง
ก่อสรา้ งโบสถ์ต่อจาสาเรจ็ เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๓๕
ปี พ.ศ. ๒๕๓๖ ก่อสรา้ งห้องน้า-ห้องสุขา
ถังเก็บนา้ ฝน

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด ๑๐วัดเขาสมงิ

บันทึกพระวินัยบัณฑิต

หลังจากน้ีไม่ได้ก่อสรา้ งอะไรต่อ จนกระทั่ง
ปี พ.ศ. ๒๕๔๕ ชาวบ้านให้สรา้ งเมรุ สรา้ งจนสาเรจ็
เรยี บรอ้ ย ปี พ.ศ. ๒๕๔๖ ชาวบ้านจงั หวดั ชลบุรี
มาทอดผ้าป่า - กฐิน ให้ ปี พ.ศ. ๒๕๔๗ ได้บูรณะ
ซ่อมแซมต่อเติมศาลาการเปรยี ญจนสาเรจ็ เรยี บรอ้ ย
เม่ือปี พ.ศ. ๒๕๔๘ น้ีได้สรา้ งหอระฆงั ๑ หลัง
ชาวบา้ นได้ปรกึ ษากันให้ฝังลูกนิมิต รอบโรงอุโบสถ
ตกลงวา่ จะฝนั ในปี พ.ศ. ๒๕๔๙ ต่อไป

พระครูศาสนกิจโสภณ (สัมภาษณ์)

เจ้าอาวาสวดั เขาสมิง

๑๕ ธนั วาคม ๒๕๖๓

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ าร”ี อำเภอเขาสมงิ จังหวดั ตราด วดั เขาสมงิ

บรรณานุกรม

พระครูศาสนกิจโสภณ .เจา้ อาวาสวัดเขาสมิง.
สัมภาษณ์, (๑๖ ธนั าคม ๒๕๖๓).

ห้องสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมิง จงั หวดั ตราด วัดเขาสมงิ

ภาคผนวก

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวดั ตราด วดั เขาสมงิ

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวดั ตราด วดั เขาสมงิ

ห้องสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมงิ จงั หวดั ตราด วดั เขาสมงิ

หอ้ งสมุดประชาชน “เฉลมิ ราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมงิ จงั หวัดตราด วดั เขาสมิง

คณะผู้จัดทา

ท่ีปรกึ ษา เจ้าอาวาสวัดเขาสมิง
ผู้อานวยการสานักงาน กศน.จังหวัดตราด
พระครูศาสนกิจโสภณ ครูชานาญการพิเศษ
ว่าท่ี ร.ท.จานงค์ นนทะมาศ รกั ษาการในตาแหน่ง ผอ. กศน.อาเภอเขาสมิง
นางกันตพร พลูศิริ นักจัดการงานท่ัวไป สานักงาน กศน.จังหวัดตราด
ครูอาสาสมัคร ฯ
นางสาวสุประวีณ์ กลีบสมุทร ครูอาสาสมัคร ฯ
นางนฤบล แข็งขันธุ์ ครู กศน.ตาบล
นายวีระพันธ์ วงษ์นาป่า ครู ศรช.
นางสาวอลิสา คะเลรัมย์
นางสาวสิรามล โถทอง

สนับสนุนข้อมูล

องค์การบริหารส่วนตาบลเขาสมิง

จัดพิมพ์/รูปเล่ม/ปก บรรณารกั ษ์

นางสาวจุไรรัตน์ ต่อโชติ

ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกมุ ารี” อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด วัดเขาสมงิ

ปกหลงั