1.ความหมายความสำคัญและความจำเป็นในการพัฒนาอาชีพ

บทท่ี 1 ศักยภาพธุรกจิ

เรื่องท่ี 1 ความหมาย ความสาคญั ความจาเป็ นในการพฒั นาอาชีพ

ความหมายของการพฒั นาอาชีพ
อาชีพ หมายถึง การทากิจกรรม การทางาน การประกอบการที่ไม่เป็ นโทษแก่

สังคมและมีรายไดต้ อบแทน โดยอาศยั แรงงาน ความรู้ ทกั ษะ อุปกรณ์ เครื่องมือ วิธีการ
แตกต่างกนั ไปตามกลมุ่ อาชีพตามลกั ษณะการประกอบอาชีพ

การพฒั นาอาชีพ หมายถึง วิธีการต่าง ๆ ที่จะเพ่ิมผลผลิตหรือสินคา้ ให้ตรงกบั
ความตอ้ งการของลูกคา้ หรือทนั ตอ่ การเปลี่ยนแปลงของตลาด อาทิเช่น

- กิจกรรมการผลิต เช่น การเพาะเห็ด การปลกู ผกั ปลอดสารพษิ
- การแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร เช่น การผลิตป๋ ุยหมกั
- กิจกรรมการขายผลิต เช่น การขายหตั ถกรรมพ้นื บา้ น
- กิจกรรมการบริการ เช่น โฮมสเตย์ ร้านอาหาร การดูแลเดก็ และผสู้ ูงอายุ
- กิจกรรมอาชีพอิสระ เช่น ช่างตดั ผม ช่างซ่อมจกั รยาน ช่างซ่อมโทรศพั ท์ วทิ ยุ
ความสาคญั ของการพัฒนาอาชีพ
1.เป็ นการฟ้ื นฟูความรู้ความสามารถ ภูมิปัญญา ภูมิปัญญาท้องถิ่นไทย
ผสมผสานภูมิปัญญาสากล ความรู้สมยั ใหม่ ทาให้เกิดความเป็ นเอกลกั ษณ์ อตั ลกั ษณ์
ในอาชีพที่ตา่ ง เขา้ สู่ยคุ เศรษฐกิจสร้างสรรค์
2.เป็นการเพิ่มผลผลิต และคิดสร้างสรรคผ์ ลเพิ่มใหม่ๆ ท่ีเป็นความตอ้ งการและ
ความพึงพอใจของผูบ้ ริโภคอยู่ตลอดเวลา ทาให้เกิดการขยายอาชีพ ขยายตลาดให้
กวา้ งขวาง

1

3.การพฒั นาอาชีพทาให้ผูป้ ระกอบอาชีพมีเครือข่ายในการประกอบการ ช่วยให้
เกิดการแลกเปล่ียนความรู้ แลกเปลี่ยนประสบการณ์ เกิดความรู้ เทคนิคใหม่ๆ
จากเครือข่าย เกิดตลาดเครือข่าย เกิดการแลกเปล่ียนสินคา้ กบั เครือข่าย เป็ นการสร้าง
ความเขม็ แขง็ ใหก้ นั ละกนั

4.ทาใหช้ ุมชนและประเทศเขม็ แขง็ เนื่องจากผมู้ ีอาชีพมีการพฒั นาทาใหม้ ีรายได้
มงั่ คง ส่งผลใหค้ รอบครัวอบอุ่น คนมีการพฒั นาคุณภาพชีวติ มีเวลาทางานเพ่อื ส่วนรวม
ช่วยดูแลป้องกนั ภยั ทางสังคมท่ีจะเขา้ มาสู่ชุมชน และสงั คมโดยรวม

5.เป็ นการปรับกระบวนทศั น์ของผูผ้ ลิตที่หวงั กาไรสูงสุด มาเป็ นความสุขมวล
รวมเป็ นเป้าหมายสูงสุด อาชีพจึงมนั่ คงไปพร้อม ๆ กับทรัพยากร สุขภาพ สิ่งแวด
วฒั นธรรม มีความยง่ั ยนื
ความจาเป็ นของการพฒั นาอาชีพ

ในการพฒั นาอาชีพ ทุกสายอาชีพสามารถพฒั นาไดห้ มด มีความกา้ วหนา้ ไดท้ ุก
แห่งแนวทางการพฒั นาอาชีพมีหลกั พ้ืนฐานทวั่ ไปท่ีคนประกอบอาชีพน้นั ๆ ควรจะรู้
และปฏิบตั ิ คือ ตอ้ งรู้จกั อาชีพของตนเองให้ดีพอ รู้ทิศทางของอาชีพของตน รู้โลกท่ี
เปล่ียนแปลงตลอดเวลาวางแผนชีวิตและการทางาน กาหนดนโยบายการพฒั นาอาชีพ
ของตนเองต้งั เป้าหมายแบ่งระยะให้เห็นเป็ นรูปธรรม วางกลยุทธ์พฒั นาอาชีพ ลงมือ
ปฏิบตั ิ ประเมินผลปรับปรุง และพฒั นา การพฒั นาอาชีพมีความสาคญั และความจาเป็น
ดงั น้ี

2

1) ช่วยใหม้ ีสินคา้ ท่ีดีตรงตามความตอ้ งการของผบู้ ริโภค
2) ช่วยใหผ้ ผู้ ลิตไดม้ ีการคิดคน้ ผลิตภณั ฑห์ รือสินคา้ ไดต้ ลอดเวลา
3) ช่วยใหม้ ีการนานวตั กรรมและเทคโนโลยเี ขา้ มาใชใ้ นกระบวนการผลิตทาให้
สินคา้ มีคุณภาพข้ึน
4) ช่วยใหเ้ ศรษฐกิจชุมชนและเศรษฐกิจของประเทศดีข้ึน
5) ช่วยให้บุคคลมีความสามารถจะประกอบอาชีพต่อไป ทาให้เกิดความมนั่ คง
ในอาชีพของตนเอง และกา้ วสู่ความกา้ วหนา้ ในอาชีพที่ประกอบอยตู่ ่อไป
6) ช่วยให้กิจการของตนมีความมน่ั คง สามารถดึงบุคคล ที่มีความสามารถสูง
เขา้ มาทางานบุคคล ที่มีความสามารถมกั จะพิจารณาเลือกทางานกบั กิจการท่ีตนเห็น
วา่ มนั่ คงซ่ึงใหค้ วามสาคญั ตอ่ อนาคตและความกา้ วหนา้ ของบคุ คล
7) ช่วยสร้างภาพลกั ษณ์ท่ีดี กิจการท่ีให้ความสาคญั และความสนใจแก่อนาคต
และความก้าวหน้าของบุคคล ย่อมจะทาให้ท้ังบุคคลภายในและบุคคลภายนอก
มีความรู้สึกที่ดี ซ่ึงจะช่วยส่งเสริมภาพลกั ษณ์และช่ือเสียงใหก้ ิจการเป็นอยา่ งดี
8) ช่วยให้บุคคลมีการพฒั นาตนเองและลดความล้าสมัย เพราะจาเป็ นต้อง
เพ่ิมพูนความรู้และความสามารถก่อนท่ีจะกา้ วข้ึนสู่ตาแหน่งอื่น ๆ สาหรับผทู้ ี่ประกอบ
อาชีพส่วนตวั ก็จะเพิ่มทางเลือกในการประกอบอาชีพข้ึน ลดความเบื่อหน่ายจาเจของ
อาชีพ และยงั เพิ่มทกั ษะเทคโนโลยใี นการประกอบอาชีพข้ึนอีกดว้ ย

3

ตัวอย่าง

ร้าน Teppanyaki (เทปันยากิ) ร้านอาหารญ่ีป่ ุนท่ีตลาดวงั หลงั เจา้ ของร้านเป็นชาว
จงั หวดั อุบลราชธานีเขา้ มาหางานทาในกรุงเทพฯ ต้งั แต่อายุ 13 ปี ในช่วงก่อนมาทา
ธุรกิจร้านอาหารของตนเอง เป็ นลูกจา้ งร้านอาหารญี่ป่ ุนมาเป็ นเวลา 8-9 ปี จนมีความ
ชานาญในการทาอาหารญ่ีป่ ุนเป็นอยา่ งดี โดยเฉพาะอาหารประเภท เทปันยากิ พยายาม
ทาธุรกิจของตนเอง โดยมีความต้ังใจต้องการเป็ นเจ้าของร้านอาหารญ่ีป่ ุนเพราะ
มีความรู้ความชานาญในดา้ นน้ี เริ่มแรกไดท้ าเป็ นรถเข็นไปขายในชุมชนจนกระทง่ั
มีเงินทนุ พอสมควร ตอ่ มาไดม้ ีโอกาสลงทนุ เปิ ดร้านอาหารญ่ีป่ นุ เป็นของตนเองท่ีตลาด
วงั หลงั ประสบความสาเร็จเป็นอยา่ งดี มีลูกคา้ มาก เพราะอาหารมีรสชาติดี อร่อย และ
เจา้ ของมีความคิดสร้างสรรค์ ปรับปรุงอาหารให้เหมาะกบั รสนิยมของคนไทยมีความ
ต้งั ใจจะขยายสาขาไปยงั แหลง่ ชุมชนอื่นๆ เพม่ิ ข้ึนจากร้านท่ีมีอยแู่ ลว้
ทม่ี า : รายการตลาดสดสนามเป้า ออกอากาศวนั ท่ี 18 กนั ยายน พ.ศ.2554 ทางสถานี
วิทยโุ ทรทศั น์กองทพั บกช่อง 5

การพฒั นาอาชีพ

4

แบบทดสอบหลงั เรียน
ให้ผ้เู รียนทาเคร่ือง ✓ หรือ  หน้าข้อท่ีถูกและผดิ
__________________1.อาชีพหมายถึงมีการพฒั นาสินคา้ ใหส้ ามารถเขา้ สู่ตลาดขนั แข่ง
และเป็ นที่ยอมรับ
__________________2.การพฒั นาอาชีพ หมายถึง วิธีการต่าง ๆ ที่จะเพิ่มผลผลิตหรือ
สินคา้ ใหต้ รงกบั ความ ตอ้ งการของลูกคา้ หรือทนั ตอ่ การเปลี่ยนแปลงของตลาด
__________________3.เป็ นการฟ้ื นฟูความรู้ความสามารถ ภูมิปัญญา ภูมิปัญญา
ทอ้ งถ่ินไทย ผสมผสานภมู ิปัญญาสากล ความรู้สมยั ใหม่ ทาใหเ้ กิดความเป็นเอกลกั ษณ์
อตั ลกั ษณ์ ในอาชีพท่ีต่าง เขา้ สู่ยคุ เศรษฐกิจสร้างสรรค์ เป็นความสาคญั ของการพฒั นา
อาชีพใช่หรือไม่

__________________4.คนประกอบอาชีพน้ัน ๆ ควรจะรู้และปฏิบตั ิ คือ ต้องรู้จกั
อาชีพของตนเองให้ดีพอ รู้ทิศทางของอาชีพของตน รู้โลกที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
วางแผนชีวิตและการทางาน ใช่หรือไม่

__________________5.ช่วยสร้างภาพลกั ษณ์ท่ีดี กิจการท่ีให้ความสาคญั และความ
สนใจแก่อนาคตและความก้าวหน้าของบุคคล ย่อมจะทาให้ท้ังบุคคลภายในและ
บุคคลภายนอกมีความรู้สึกที่ดี ซ่ึงจะช่วยส่งเสริมภาพลกั ษณ์และชื่อเสียงใหก้ ิจการเป็น
อยา่ งดี เป็นความจาเป็นของการพฒั นาอาชีพใช่หรือไม่

5

เฉลยแบบทดสอบ

__________________1.อาชีพหมายถึงมีการพฒั นาสินคา้ ใหส้ ามารถเขา้ สู่ตลาดขนั
แข่งและเป็ นที่ยอมรับ
__________✓________2.การพฒั นาอาชีพ หมายถึง วิธีการต่าง ๆ ที่จะเพ่ิมผลผลิต
หรือสินคา้ ใหต้ รงกบั ความ ตอ้ งการของลูกคา้ หรือทนั ต่อการเปลี่ยนแปลงของตลาด
__________✓________3.เป็ นการฟ้ื นฟูความรู้ความสามารถ ภูมิปัญญา ภูมิปัญญา
ทอ้ งถิ่นไทย ผสมผสานภูมิปัญญาสากล ความรู้สมยั ใหม่ ทาใหเ้ กิดความเป็นเอกลกั ษณ์
อตั ลกั ษณ์ ในอาชีพที่ต่าง เขา้ สู่ยคุ เศรษฐกิจสร้างสรรค์ เป็นความสาคญั ของการพฒั นา
อาชีพใช่หรือไม่

__________✓______4.คนประกอบอาชีพน้ัน ๆ ควรจะรู้และปฏิบตั ิ คือ ตอ้ งรู้จกั
อาชีพของตนเองให้ดีพอ รู้ทิศทางของอาชีพของตน รู้โลกที่เปล่ียนแปลงตลอดเวลา
วางแผนชีวติ และการทางาน ใช่หรือไม่

__________✓________5.ช่วยสร้างภาพลกั ษณ์ท่ีดี กิจการที่ใหค้ วามสาคญั และความ
สนใจแก่อนาคตและความก้าวหน้าของบุคคล ย่อมจะทาให้ท้ังบุคคลภายในและ
บุคคลภายนอกมีความรู้สึกที่ดี ซ่ึงจะช่วยส่งเสริมภาพลกั ษณ์และช่ือเสียงใหก้ ิจการเป็น
อยา่ งดี เป็นความจาเป็นของการพฒั นาอาชีพใช่หรือไม่

6

มอบหมายกจิ กรรม
1.ให้ผู้เรียนทุกคนศึกษาค้นคว้า ความหมาย ความสาคญั และความจาเป็ นของการ
พฒั นาอาชีพ 1 หน้ากระดาษ

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

7

2.จากข้อที่ 1 ให้ผู้เรียนทกุ คนสรุปข้อมูลจากการศึกษาค้นคว้ามาพอสังเขป

_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

ขอให้ผู้เรียนทากจิ กรรมแล้วเขยี นลงบนกระดาษ A4

ถ่ายรูปส่งให้ครูผ่านทาง กลุ่ม LINE

ให้นักเรียนทุกคนทาแบบประเมนิ เม่ือเสร็จสิ้นการเรียนรู้ ตามลงิ้ ค์

https://forms.gle/nyM7KaCMTYXSWTFXA

8

คณะผู้จดั ทา

คร้ังที่ 1 (วันที่ 17 – 19 มิถนุ ายน 2563)

ทปี่ รึกษา ผอู้ านวยการ สานกั งาน กศน. จงั หวดั ตราด
ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นายวรรณวิจกั ษณ์ กศุ ล
นายสุธี วรประดิษฐ ครู อาสาสมคั ร ฯ กศน.อาเภอเขาสมิง
ครู กศน.ตาบลประณีต
คณะดาเนินงาน ครู ศูนยก์ ารเรียนชุมชน กศน.อาเภอคลองใหญ่
นายวีระพนั ธ์ วงษน์ าป่ า บรรณารักษ์ กศน.อาเภอคลองใหญ่
นางสาวปิ ยฉตั ร ศรีสุราช
นายพรหมินทร์ ตะเคยี นงาม คร้ังที่ 2 (วนั ท่ี 21 – 23 ธันวาคม 2563)
นางสาวละอองดาว อาพรพต

ท่ีปรึกษา ผอู้ านวยการ สานกั งาน กศน. จงั หวดั ตราด
ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
ว่าที่ร้อยโทจานงค์ นนทะมาศ ขา้ ราชการบานาญ
นายสุธี วรประดิษฐ ขา้ ราชการบานาญ
นางภาวณิ ี วรประดิษฐ
นายภกั ดี พงษไ์ พบลู ย์ ครูผชู้ ่วย กศน. อาเภอเกาะชา้ ง
ครู กศน.ตาบลประณีต
คณะดาเนนิ งาน ครู กศน.ตาบลชาราก
ครู ศนู ยก์ ารเรียนชุมชน กศน.อาเภอคลองใหญ่
นายมนตรี ศรีบญุ เรือง บรรณารักษ์ กศน.อาเภอคลองใหญ่
นางสาวปิ ยฉตั ร ศรีสุราช บรรณารักษ์ กศน.อาเภอเมืองตราด
นางณฐั ภสั สร สินทราลกั ษณ์
นายพรหมินทร์ ตะเคยี นงาม ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาวละอองดาว อาพรพต หวั หนา้ กลุ่มอานวยการ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาวลกั ษมีกานต์ เรืองศิลป์ หวั หนา้ กลมุ่ ส่งเสริมการศึกษาตามอธั ยาศยั สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นกั วชิ าการศึกษา สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
คณะบรรณาธกิ าร พนกั งานขบั รถห้องสมดุ เคล่ือนที่ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด

นายสุธี วรประดิษฐ พนกั งานขบั รถหอ้ งสมดุ เคล่ือนท่ี สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาวสุวรรณา สิงหภ์ ู่
นางสาวสุประวีณ์ กลีบสมุทร ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาววรรณภสั สร ศรีสว่างวรกุล หวั หนา้ กลุ่มส่งเสริมการศึกษาตามอธั ยาศยั สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นายอคั รพล เรียเตม็

ผ้อู อกแบบปก

นายอคั รพล เรียเตม็

ผ้คู วบคุมการดาเนินงาน

นายสุธี วรประดิษฐ
นางสาวสุประวณี ์ กลีบสมทุ ร

9

10