11OK ความหมาย ความสำคัญ ของศักยภาพ หลักของพื้นที่ในการพัฒนาอาชีพ

เรื่อง ความหมาย ความสาคญั ของศกั ยภาพ หลกั ของพ้ืนท่ีในการพฒั นาอาชีพ

ในปัจจุบนั โลกมีการแข่งขนั กันมากข้ึน โดยเฉพาะการประกอบอาชีพต่าง ๆ จาเป็ นตอ้ งมี
ความรู้ความสามารถ ความชานาญการ ท้งั ภาคทฤษฎี และปฏิบตั ิ ผทู้ ี่ประสบผลสาเร็จในอาชีพของตนเอง
จะตอ้ งมีการคน้ ควา้ หาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ เพ่ือเพ่ิมพนู ความรู้ความสามารถให้สอดคลอ้ งกบั การ
เปลี่ยนแปลงอยตู่ ลอดเวลา การท่ีจะจดั การอาชีพให้ไดผ้ ลสาเร็จน้นั จาเป็ นตอ้ งมีปัจจยั หลายดา้ น การเรียนรู้
ปัจจยั ด้านศกั ยภาพหลักของพ้ืนท่ี เป็ นเร่ืองท่ีสาคญั เร่ืองหน่ึงท่ีตอ้ งเรียนรู้ ความหมายความสาคญั ของ
ศกั ยภาพหลกั ของพ้ืนที่ในการพฒั นาอาชีพ การใชท้ กั ษะการเรียนรู้ในการเรียนรู้เกี่ยวกบั ศกั ยภาพหลกั ของ
พ้ืนที่เพื่อเพิ่มขีดความสามารถใน การพฒั นาอาชีพเป็ นสิ่งจาเป็ น เพราะในสภาพการปัจจุบันท่ีผ่านมา
ประเทศไทยจะสามารถยกระดบั คุณภาพการศึกษาให้ประชาชนในแต่ละพ้ืนท่ีมีงานทาแลว้ ในระดบั หน่ึง
แต่ดว้ ยพลวตั ของโลกท่ีเปล่ียนแปลงอยา่ งรวดเร็ว และรุนแรงของสังคมโลกดงั กล่าวไดส้ ่งผลต่อสังคมไทย
ให้เข้าสู่ สังคมแห่ง การแข่งขันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ความอยู่รอดของประเทศ ปัจจุบันข้ึนอยู่กับ
ความสามารถในการแข่งขนั และการพฒั นาศกั ยภาพของประเทศให้เกิดประโยชน์สูงสุด ประเทศไทยจึง
ตอ้ งเพิ่มขีดความสามารถใน การแข่งขนั ในระดบั โลก จากรายงานของสถาบนั เพ่ือการพฒั นาการจดั การ
(IMD) การจดั อนั ดบั ของ IMD ในรอบ 10 ปี ท่ีผา่ นมา ประเทศไทยถูกจดั อนั ดบั สมรรถนะหรือความสามารถ
ในการแข่งขนั อยกู่ ลางๆ ค่อนไปทางทา้ ย โดยเปรียบเทียบแลว้ อยตู่ ่ากวา่ ประเทศสิงคโปร์ ไตห้ วนั เกาหลีใต้
ฮ่องกง และ มาเลเซีย มาตลอด การจดั ลาดบั ประเทศไทย สมรรถนะที่ต่าหรือเป็ นจุดอ่อนของประเทศไทย
ดา้ นหน่ึงคือ สมรรถนะดา้ นการศึกษา มีการรวมตวั กนั ของกลุ่มประเทศ ASEAN เกิดความเคล่ือนไหวอยา่ ง
เสรีของสินคา้ บริการ การ ลงทุน และแรงงานฝีมือ หากประเทศไทยไม่เตรียมพร้อม และไม่สามารถแข่งขนั
ในเวทีระดับภูมิภาคได้ จะทาให้เสียเปรียบประเทศเพ่ือนบ้าน การยกระดับคุณภาพการศึกษา จึงต้อง
ยกระดบั ความสามารถใน การแข่งขนั ดว้ ย และไม่เพียงแต่ในภูมิภาคอาเซียนเท่าน้นั หากแต่จะตอ้ งเป็ นทุก
ภมู ิภาคของโลก เพราะทุกภมู ิภาคไม่วา่ จะเป็ นพ้ืนที่ที่เจริญแลว้ หรือ กาลงั พฒั นากต็ าม ลว้ นมีโอกาสที่ซ่อน
อยทู่ ้งั สิ้น หากการศึกษา สร้างคนที่มีความรู้ความสามารถ มีวสิ ัยทศั น์ สามารถมองเห็นโอกาสท่ีซ่อนอยู่ จะ
ทาให้ประเทศยืนอยู่ บนเวทีโลกไดอ้ ยา่ งมน่ั คง และสามารถแข่งขนั ไดใ้ นระดบั สากล ดว้ ยเหตุน้ี การศึกษา
ตอ้ งเร่ิมตน้ จากการวิเคราะห์ และคน้ หาศกั ยภาพภายในออกมาก่อน และ ควบคู่ไปกบั ทาความเขา้ ใจการ
เป็ นไปของโลก จึงตอ้ ง “ดูเรา ดูโลก” คือ เขา้ ใจตวั เอง และเขา้ ใจวา่ โลกหมุนไปทางใด เพื่อวิง่ ไปโดยไม่ทิ้ง
ใครไวข้ า้ งหลงั มีความรู้เท่าทนั ทุนนิยม และรู้ขอ้ จดั กาจดั ของเรา และ โดยเฉพาะอยา่ งย่ิงเมื่อประเทศไทย
กาลังจะก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี 2558 ประเทศไทยจาเป็ นท่ี จะต้องเตรียมความพร้อมให้กับ

~1~

ประชาชน ในการต้งั รับเขตการคา้ เสรี ท้งั สินคา้ และแรงงานที่จะไหลเขา้ มาภายใตเ้ ขตเศรษฐกิจ สังคม และ
วฒั นธรรมท่ีเป็ นหน่ึงเดียว โดยการสนบั สนุนให้เกิดการสร้างองค์ ความรู้ในดา้ นต่างๆ โดยเฉพาะการสร้าง
องค์ความรู้ผ่านกลไกการส ร้างงานวิจัยด้านสังคม ให้เท่าเที ยมกับงานวิจัยด้านวิทยาศาสตร์
กระทรวงศึกษาธิการ ได้กาหนดยุทธศาสตร์การพฒั นาการศึกษาในการพฒั นา 5 ศักยภาพของ พ้ืนที่ใน
5 กลุ่มอาชีพใหม่ ใหส้ ามารถแขง่ ขนั ใน 5 ภูมิภาคหลกั ของโลก เพอื่ พฒั นาใน 5 ศกั ยภาพของ พ้ืนท่ีคือ

1. ศกั ยภาพของธรรมชาติในแต่ละพ้ืนท่ี
2. ศกั ยภาพของพ้ืนท่ีตามลกั ษณะภูมิอากาศ
3. ศกั ยภาพของภมู ิประเทศ และทาเลท่ีต้งั ของแต่ละพ้นื ที่
4. ศกั ยภาพของศิลปวฒั นธรรม ประเพณี องคค์ วามรู้ ภูมิปัญญา และวถิ ีชีวติ ของแตล่ ะพ้ืนท่ี
5. ศกั ยภาพของทรัพยากรมนุษยใ์ นแต่ละพ้ืนท่ี

~2~

ท้งั น้ี คานึงถึงการพฒั นาหลักสูตรตาม 5 กลุ่มอาชีพ คือ เกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยการ
ความคิดสร้างสรรค์ และ การอานวยการและอาชีพเฉพาะทาง” ศกั ยภาพ (Potential) หมายถึง ความสามารถ
ในตวั คนแตล่ ะคนเป็นพลงั ภายใน พลงั ที่ซ่อนไว้ หรือพลงั แฝงท่ียงั ไมไ่ ดแ้ สดงออกมาใหป้ รากฏ หรือออกมา
บา้ งแต่ไม่หมด การวิเคราะห์ คือ การแยกแยะส่ิงที่จะพิจารณาออกเป็ นส่วนย่อย ที่มีความสัมพนั ธ์กนั
รวมถึง สื บค้นความสัมพันธ์ส่ วนย่อยเหล่าน้ัน ศักยภาพหลักของพ้ืนที่ หมายถึง ศักยภาพของ
ทรัพยากรธรรมชาติในแตล่ ะพ้นื ท่ี ศกั ยภาพของ พ้นื ท่ีตามหลกั ภูมิอากาศ ศกั ยภาพของภูมิประเทศ และทาเล
ท่ีต้งั ของแต่ละพ้ืนท่ี ศกั ยภาพของศิลปะ วฒั นธรรม ประเพณี และวถิ ีชีวติ ของแต่ละพ้ืนท่ี และศกั ยภาพของ
ทรัพยากรมนุษยใ์ นแต่ละพ้ืนท่ี การจดั การศึกษาดา้ นอาชีพในปัจจุบนั มีความสาคญั มาก เพราะจะเป็ นการ
พฒั นาประชากรของ ประเทศให้มีความรู้ ความสามารถและทกั ษะในการประกอบอาชีพ เป็ นการแกป้ ัญหา
การวา่ งงานและ ส่งเสริมความเขม้ แข็งใหแ้ ก่เศรษฐกิจชุมชน ซ่ึงกระทรวงศึกษาธิการไดก้ าหนดยทุ ธศาสตร์
2555 ภายใต้ กรอบเวลา 2 ปี ที่จะพฒั นา 5 ศกั ยภาพของพ้ืนท่ีใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ ใหส้ ามารถแข่งขนั ไดใ้ น
5 ภูมิภาคหลกั ของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทนั เพื่อแข่งขนั ไดใ้ นเวทีโลก” และกระทรวงศึกษาธิการไดก้ าหนด
ภารกิจที่จะ พฒั นายกระดบั การจดั การศึกษาเพอ่ื เพมิ่ ศกั ยภาพและขีดความสามารถใหป้ ระชาชนไดม้ ีอาชีพที่
สามารถ สร้างรายไดท้ ่ีมนั่ คง โดยการดาเนินการพฒั นายกระดบั และจดั การศึกษาเพ่ือเพ่ิมศกั ยภาพ และขีด
ความสามารถให้ประชาชนไดม้ ีอาชีพท่ีสามารถสร้างรายไดท้ ี่มง่ั คงั่ และมน่ั คง เพ่ือเป็ นบุคลากรที่มีวินัย
เป่ี ยมไปดว้ ยคุณธรรมจริยธรรมมีสานึกความรับผดิ ชอบต่อตนเอง ผอู้ ื่น และสังคม ภายใตห้ ลกั การพ้ืนฐานท่ี
คานึงถึงศกั ยภาพและบริบทรอบ ๆ ตวั ผเู้ รียนเพื่อมุ่งสู่เป้ าหมายของการเพ่ิมขีดความสามารถในการแข่งขนั
และยกระดับศกั ยภาพในการท างานให้กับบุคลากรคนไทยให้แข่งขนั ได้ในระดับสากล โดยคานึงถึง
หลกั การ พ้ืนฐานที่คานึงถึงศกั ยภาพและบริบทรอบๆ ตวั ผูเ้ รียน ดงั น้นั สาระทกั ษะการเรียนรู้ เป็ นสาระ
เก่ียวกบั การ พฒั นาทกั ษะการเรียนรู้ของผเู้ รียนในดา้ นการเรียนรู้ดว้ ยตนเอง การใชแ้ หล่งเรียนรู้ การจดั การ
ความรู้ การคิด เป็ น และการวิจยั อย่างง่าย โดยมีวตั ถุประสงค์เพื่อให้ผเู้ รียนสามารถกาหนดเป้ าหมาย วาง
แผนการเรียนรู้ด้วย ตนเอง เข้าถึงและเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ จดั การความรู้ กระบวนการแก้ปัญหา และ
ตดั สินใจอยา่ งมีเหตุผล ที่ สามารถใชเ้ ป็ นเครื่องมือในการช้ีนาตนเองในการเรียนรู้ และการประกอบอาชีพ
ให้สอดคลอ้ งกบั หลกั การ พ้ืนฐาน และการพฒั นา 5 ศกั ยภาพหลกั ของพ้ืนท่ีใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ คือ กลุ่ม
อาชีพดา้ นเกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม ความคิดสร้างสรรค์ การบริหารจดั การและการบริการ
ตามยทุ ธศาสตร์ 2555 กระทรวงศึกษาธิการ ไดอ้ ยา่ งต่อเนื่องตลอดชีวติ

~3~

แบบทดสอบ

1. ขอ้ ใดเป็นหวั ขอ้ 5 ศกั ยภาพหลกั ของพ้ืนท่ีใน กลุ่มอาชีพพาณิชยกรรม
ก. การพฒั นาอาชีพการนวดแผนไทย
ข. การพฒั นาอาชีพการทาซิลคส์ กีน
ค. การพฒั นาการออกแบบผลิตภณั ฑเ์ พอื่ ชุมชน
ง. การพฒั นาการปลูกผกั โดยวธิ ีเกษตรธรรมชาติ

2. ภาคใตม้ ีพ้ืนที่เป็นคาบสมุทรลกั ษณะภมู ิอากาศเป็นแบบร้อนช้ืนมีฝนตกชุกตลอดท้งั ปี ควรประกอบอาชีพ
ใด จึงจะเหมาะสมที่สุด
ก. ปลูกยางพารา
ข. เล้ียงปลาน้าจืด

ค. ปลูกอะโวคาโด
ง. แปรรูปมะพร้าว
3. “การออกแบบภาพเคลื่อนไหว(Animation)เพอ่ื ธุรกิจ เป็นการพฒั นางานในกลุ่มอาชีพใหม่ดา้ นใด”
ก. อุตสาหกรรม
ข. พานิชยกรรม
ค. ความคิดสร้างสรรค์
ง. บริหารจดั การและการบริการ

~4~

เฉลยแบบทดสอบ

ขอ้ 1.
ขอ้ ก × (ผิด) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง การพฒั นาการออกแบบผลิตภณั ฑเ์ พอ่ื ชุมชน
ขอ้ ข × (ผดิ ) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง การพฒั นาการออกแบบผลิตภณั ฑเ์ พอ่ื ชุมชน
ขอ้ ค / (ถูก) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง การพฒั นาการออกแบบผลิตภณั ฑเ์ พ่ือชุมชน
ขอ้ ง. × (ผดิ ) ในวธิ ีการท่ีถูกตอ้ ง การพฒั นาการออกแบบผลิตภณั ฑเ์ พื่อชุมชน
ขอ้ 2
ขอ้ ก / (ถูก) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง ปลูกยางพารา
ขอ้ ข × (ผดิ ) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง ปลูกยางพารา
ขอ้ ค × (ผดิ ) ในวธิ ีการท่ีถูกตอ้ ง ปลูกยางพารา
ขอ้ ง. × (ผดิ ) ในวธิ ีการท่ีถูกตอ้ ง ปลูกยางพารา
ขอ้ 3.
ขอ้ ก × (ผดิ ) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง ความคิดสร้างสรรค์
ขอ้ ข × (ผดิ ) ในวธิ ีการท่ีถูกตอ้ ง ความคิดสร้างสรรค์
ขอ้ ค / (ถูก) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง ความคิดสร้างสรรค์
ขอ้ ง. × (ผดิ ) ในวธิ ีการที่ถูกตอ้ ง ความคิดสร้างสรรค์

~5~

มอบหมายกจิ กรรม

1. ใหผ้ เู้ รียนเขียนอภิปรายวา่ ศกั ยภาพหลกั ของพ้ืนท่ีในการพฒั นาอาชีพในพ้ืนที่ชุมชนของตนเองควรจะ
เนน้ ศกั ยภาพใดเป็ นพเิ ศษ เพราะเหตุใด (เขียน หรือ พิมพ์ ลงกระดาษ แลว้ ถ่ายภาพส่งใหค้ รู)

2. ใหผ้ เู้ รียนเขียนอภิปรายวา่ อาชีพความคิดสร้างสรรคใ์ นพ้ืนที่ของชุมชนของตนเอง ควรเนน้ จะเนน้
เรื่องใดเป็นพิเศษ เพราะเหตุใด (เขียน หรือ พมิ พ์ ลงกระดาษ แลว้ ถ่ายภาพส่งใหค้ รู)

ขอให้ผู้เรียนทากจิ กรรมแล้วเขยี นลงบนกระดาษ A4

ถ่ายรูปส่งให้ครูผ่านทาง กลุ่ม LINE

ให้นักเรียนทุกคนทาแบบประเมนิ เมอื่ เสร็จสิ้นการเรียนรู้ ตามลงิ้ ค์
https://forms.gle/6b6HcFiVSJofcSa49

~6~

คณะผู้จดั ทา

ท่ีปรึกษา ผอู้ านวยการสานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นายวรรณวจิ กั ษณ์ กศุ ล
นายสุธี วรประดิษฐ ครูผชู้ ่วย
ครูอาสาสมคั รฯ
คณะดาเนินงาน ครูอาสาสมคั รฯ
ครู กศน.ตาบล
นางสาวกิตติวรา ภูวานร
นายณรงคว์ ทิ ย์ สุภาภา
นางนฤบล แขง็ ขนั ธุ์
นางสาวภทั รนนั ต์ มะโนกิจ

คณะบรรณาธิการ ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
หวั หนา้ กลุ่มส่งเสริมการศึกษาตามอธั ยาศยั
นายสุธี วรประดิษฐ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาวสุประวณี ์ กลีบสมุทร นกั วชิ าการศึกษา สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
พนกั งานขบั รถหอ้ งสมุดเคลื่อนท่ี
นางสาววรรณภสั สร ศรีสวา่ งวรกลุ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นายอคั รพล เรียเตม็

ผู้ออกแบบปก

นายอคั รพล เรียเตม็ พนกั งานขบั รถหอ้ งสมุดเคลื่อนท่ี

ผ้คู วบคุมการดาเนินงาน ศึกษานิเทศก์ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
หวั หนา้ กลุ่มส่งเสริมการศึกษาตามอธั ยาศยั
นายสุธี วรประดิษฐ สานกั งาน กศน.จงั หวดั ตราด
นางสาวสุประวณี ์ กลีบสมุทร ~7~

~8~