E-bookวัดเทพนิมิต

จัดทำโดย
นางสาวรสสุคนธ์ ราชนุเคราะห์

บรรณารักษ์
ห้องสมุดประชาชน “เฉลิมราชกุมารี” อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเขาสมิง

คำนำ

หนังสืออิเล็กทรอนิกส เรื่อง วัดเทพนิมิต จัดทำขึ้นเพื่อถายทอดประวัติความเปนมา
ของวัดเทพนิมิตที่มีอยางยาวนาน ซึ่งเปนศูนยรวมในการประกอบศาสนกิจ และพิธีกรรม
ทางศาสนาของคนในชุมชน ศลิ ปะการกอ สรางทางสถาปต ยกรรมของอโุ บสถ ศาลาไม วิหาร
ที่มีความสวยสดงดงาม สรางความความตระหนักถึงความสำคัญของศาสนสถานใหแก
ประชาชนทั่วไป และผูสนใจไดรับความรูกอใหเกิดความเขาใจอันดี รวมมือกันอนุรักษศาสน
สถานสำคญั แหง นี้ใหดำรงอยูค ูแ ผน ดินไทยสบื ไป

หนังสือเลม จึงเปนหนังสือไดรวบรวมขอมูลของวัดเทพนิมิต เพื่อใหผูอานเห็นถึง
คุณคาและความความงดงามทางศิลปกรรม สถาปตยกรรม และคุณคาทางประวตั ศิ าสตรอัน
ยาวนาน เพื่อใหประชาชนเกิดความรูและสรางความตระหนักในคุณคาของประวัติศาสตร
และศิลปกรรมของวัดทาโสม

นางสาวรสสคุ นธ ราชนุเคราะห
บรรณารกั ษ

สารบญั หนา
๑
ประวัติความเปน มา ๖
ภาพเกาเลา เร่ือง ๙
ประวตั เิ จาอาวาสวดั เทพนิมติ

ประวตั คิ วามเปน มา

ประวัติของวัดเทพนิมิต ไมพบหลักฐานการบันทึกเปนรายลักอักษรแนชัดวา
สรางในสมัยใด พ.ศ.ใด เพียงแตไดฟงจากผูเฒาผูแกเลาใหฟงบาง พบในหนังสือบาง
คือหนังสือตรวจเยี่ยม ของพระสุคุณคณาภรณ ผูอำนวยการศึกษามณฑลจังหวัด
จันทบรุ ี สมัยพระเจานอ งยาเธอ กรมหม่ืน วชิรญาณวโรรส เปนประธานในการพระ
ศาสนา ในเมอื งกรงุ เทพและมณฑลหวั เมอื งตลอดราชอาณาจักร ไดไปตรวจมณฑล
จันทบรุ ี ร.ศ.๑๑๙ (พ.ศ. ๒๔๔๓) “ความวา” เมืองตราด พระครูวิมลธาจารย เปนเจา
คณะเมอื ง มวี ดั ๕๑ วดั พระสงฆ ๔o๘ รูป สามเณร ๕๐ รูป ศิษย ๔๕๐ คน คณะ
แขวงจดั เปน ๒ แขวงคอื

๑. แขวงอำเภอตะวันออก มี ๑๕ วดั พระถา เจาอธกิ ารวัดเทพนมิ ติ ตำบล
ทาฉาง เปน เจาคณะ

๒.แขวงอำเภอตะวันตก มี ๓๖ วัด พระเกต เจาอาวาสวดั สวุ รรณเขตร ตำบล
แหลมงอบ เปนเจา คณะ ฯลฯ น่ีกเ็ ปนหลักฐานแสดงวา วดั เทพนมิ ิต เปนวดั เจาคณะ

๒

ประวัติความเปนมา

นีก่ เ็ ปน หลกั ฐานแสดงวา วัดเทพนมิ ิต เปนวดั เจา คณะอำเภอสมยั หนึ่ง อกี
ประการหนึง่ ผูเฒาผูแกเลาวา วัดนี้อยูต ิดกบั ทว่ี าการอำเภอเพราะวาอำเภอเขาสมิง
สมยั กอ นอยูติดกับวัดเทพนิมิต ประการหน่งึ นน้ั มีแตนำ้ ตรงใกลว ดั มแี กงๆหนงึ่ ชอื่ "แกง
ศาล" ศาลก็คือท่ีวาการอำเภอน้ันเองไปทางใตกม็ แี กง พระยากราด

เกยี่ วกับชื่อวัดเดิมชอื่ วา่ "วดั เทพนิมติ " บางคนเรียกวัดท่าฉาง เหตทุ ี่เรียก
อยา่ งน้ันก็เพราะวา่ สมัยสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยารชิริญาณวโรรส
ออกเยีย่ มหัวเมือง ประสงค์จะให้วดั มีชือ่ ตามหมบู่ า้ น วัดเทพนิมิต จึงเปลี่ยนเปน็
วดั ทา่ ฉาง มาสมยั ปัจจบุ ันไดย้ กฐานะ จากวัดร้างเป็นวดั มพี ระสงฆ์ เมอ่ื วันที่ ๑๔
เดือนกนั ยายน พ.ศ. ๒๕๑๙ ใหช้ ่ือวา่ "วัดเทพนิมิต"

เหตุ-ผลของการรา งและการยกวดั รา งใหเ ปน วัดมพี ระสงฆฯ นบั ยอ นหลงั จาก
พ.ศ. ๒๕๐๙ ไปประมาณ ๒๙ ป มคี ุณตากบั คุณยาย คุณตาชื่อ "กง สนั " เปน คนทำสวน
อยูใกลๆ วดั เปนผูมจี ิตศรทั ธา บรรดาพระสงฆไ ดอาศัยบุคคลท้งั สองเปนอยู

๓

เพราะสมัยน้นั ขา วยากหมากแพงโจรผูรายชกุ ชมุ บรรดาชาวบานทั้งหลายได
อพยพไปทางเหนือ(บา นเกษตรมณฑล) ตำบลเดยี วกัน

อยูมาตากับยาย ถูกโจรปลน เจาทรัพยถ กู ฆา วัดหมดทพ่ี ึ่งจึงอพยพตาม ดัง
ปรากฏเปน สำนกั ที่อาศยั ของพระในปจจุบัน มชี อ่ื วา "วดั ตากง" (เปนชอ่ื ทีช่ าวบานเรยี ก
ปจจุบัน ชื่อ วดั มณฑล) วัดเทพนิมติ ไมม ีพระอาศัยอยูแตสมัยนนั้ (แตก ารทำสังฆกรรม
บางอยาง เชน อปุ สมบท กฐินพิธี ยังมากระทำกนั ทนี่ )่ี บรเิ วณวัดรา งมตี น ไมใหญข น้ึ
ตามลำดับเมอื่ ป พ.ศ. ๒๕๐๙ มปี ระชาชนทัง้ ในจงั หวดั และตางจงั หวดั

เขามาทำมาหากิน โดยทำไรท ำสวนมากขึน้ จงึ คิดบรู ณะวัดกันขน้ึ มคี ณะหนงึ่ ท่ี
นำชาวนครปฐมมาทอดผาปา มนี ายประวิทย ศริ ิสาคร สมัยน้ันเปนสรรพากรนครปฐม
เปนหวั หนา ไดเงนิ ๑๐,๒๙๑ บาท รวมกบั บคุ คลใกลเคยี งสรางกุฏิข้ึน ๑ หลัง ไมลวน
มงุ สงั กะสี ตอนนัน้ ยงั ไมม ีพระสงฆอยเู ลย เมอ่ื ใกลเ ขาพรรษาจึงไปอาราธนาพระสงฆ
จากวดั ตา งๆ ในจงั หวดั ตราดน่ีมาอยเู อง โดยการอนเุ คราะหของพระพศิ าลปรยิ ัติกจิ

๔

(พระราชเขมากร) อดีตเจา คณะจังหวดั ตราด จึงมีพระแตส มัยน้ัน และไดรบั ยก
ฐานะเมื่อ ๑๔ เดือนกันยายน พ.ศ. ๒๕๑๙

สภาพของวดั โดยท่ัวไปในอดีตและปจ จุบนั วัดเกา ตามหลกั ฐานการตง้ั วัด กฏุ ิ
ศาลา เขา ใจวาหนั หนาไปทางคลอง เพราะวดั นท้ี างทิศตะวันออกตดิ ลำคลองเขาสมิง
ซึง่ มีนำ้ ตลอดป ผูทีจ่ ะเดนิ ทางไปยงั อำเภอบอไร บา นชางทนู บา นหนองบอน ซึง่ เปน
แหลง ขุดพลอย ของนักแสวงโชค ยอมใชเสน ทางนี้ สวนทศิ ตา งๆของวดั ตดิ ทด่ี นิ ของ
ชาวบา น ผูป ลกู พริกไทยกันสวนมาก

สันนษิ ฐานจากลางคูท่ีคน พบ ถนนนน้ั แตเดิมคงไมมี จะมีบา งเปน ทางเกวยี น
ปจจบุ นั กรมทางหลวงไดตัดถนนผา นวัดทางดานตะวนั ตก(ผานกลางทีด่ นิ วดั ) เพราะเหตุ
นท้ี ดี่ นิ จงึ เปน สองแปลง จากการตดั ถนน ถนนนีช้ าวบานเรยี กวา "ถนนจินตกานนท"
การกอ สรางสง่ิ ตา งๆของวัดจึงหนั หนา ไปทางทิศตะวนั ตก (หันหนา ไปทางถนน)
การสัญจรไปมากใ็ ชถ นนเปนสวนมาก

๕

ปจ จบุ ัน สว นทางคลองนน้ั จะใชบา ง ก็เพียงเปน การขามฟากเทานนั้ เองจะใช
บา งกเ็ พยี งเปนการขามฟากเทานนั้ เกี่ยวกบั การบูรณปฏสิ ังขรณ วดั น้ไี ดรบั การ
สนบั สนนุ จากประชาชนพอสมควร จากป พ.ศ. ๒๕๐๙ ปจ จุบนั น้ี มกี ุฏิ ๑๑ หลงั
อุโบสถ ๑ หลงั มปี ระปา ไฟฟา เมรเุ ผาศพ

ปจ จุบนั เปน วดั เจา คณะอำเภอ โดยไดร ับการแตงตัง้ เมอ่ื พ.ศ. ๒๕๒๖ แทนเจา
คณะอำเภอองคเกา(พระครูครี เี ขตคณารักษ) ซง่ึ มรณภาพไปแลว

ปจ จบุ นั ไดส รา งอุโบสถหลังใหม และปดทองฝงลูกนิมิตไปแลว เม่อื พ.ศ. ๒๕๔๙
และไดส รา งศาลาคูเ มรุ ๑ หลัง และศาลาโรงทาน ๑ หลงั กุฏิหลังใหมเจา อาวาส เท
คอนกรีตภายในวดั

๖

ภาพเกาเลา เรอ่ื ง

๗

๘

๙

ประวตั ิเจา อาวาสวดั เทพนมิ ิต

๑. ประวตั ิเจาอาวาสวัดเทพนิมติ
ชอ่ื พระครูอนิ ทคีรีคณารักษ(แกว ญาณวโร) อายุ ๘๔ พรรษา ๖๑
วิทยฐานะ นกั ธรรมชน้ั เอก วัดเทพนิมิต ตำบลเทพนิมิต อำเภอเขาสมิง

จังหวดั ตราด

ปจ จบุ ันดำรงตำแหนง ๑. เจาอาวาสวัดเทพนิมติ ๒. ทป.เจา คณะอำเภอเขาสมิง
๒. สถานะเดิม

ชอ่ื แกว นามสกลุ กลุ ศิริ เกิดวนั ท่ี ๒๙ เดือนกันยายน พ.ศ. ๒๔๗๙
บดิ า นายศรี กลุ ศริ ิ มารดา นางหิง กลุ ศิริ
บานเลขที่ ๑๑๒ หมทู ่ี ๔ ตำบลไชชุมพล อำเภอลับแล จงั หวดั อตุ รดติ ถ
๓. บรรพชา
วนั ที่ ๓๑ เดือน มีนาคม พ.ศ. ๒๔๙๕ วดั ดอนไชย ตำบลศรีพนมมาศ อำเภอลบั แล

จงั หวดั อุตรดติ ถ

พระอปุ ชฌาย พระครธู รรมเนตรโสภณ วดั ทองลบั แล ตำบลฝายหลวง อำเภอลบั แล
จงั หวดั อุตรดติ ถ

๑๐

๔. อุปสมบท
วนั ท่ี ๒๓ เดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๐๓
วัดดอนไชย ตำบลศรีพนมมาศ อำเภอลับแล จงั หวดั อตุ รดิตถ
พระอุปชฌาย พระครูธรรมเนตรโสภณ วดั ทองลบั แล ตำบลฝายหลวง อำเภอลับแล
จงั หวัดอตุ รดติ ถ
พระกรรมวาจาจารย พระวินัยธรจันทร จนทฺ โน วัดดอนไชย ตำบลศรพี นมมาศ
อำเภอลบั แล จังหวดั อุตรดิตถ
พระอนุสาวนาจารย พระครูรตั นเลขกิจ วัดเสาหิน ตำบลศรีพนมาศ อำเภอลบั แล
จังหวัดอุตรดิตถ

๕. วทิ ยฐานะ
พ.ศ.๒๔๑๑ สำเรจ็ การศึกษา ช้ันประถมปท่ี ๔ โรงเรยี นเทศบาลศรีพนมมาศ
อำเภอลับแล จังหวดั อตุ รดติ ถ
พ.ศ.๒๕๐๙ สอบไดนกั ธรรมช้นั เอก สำนกั เรยี นคณะจังหวัดตราด

๑๑

ความรูพ เิ ศษ
พ.ศ.๒๕๐๙ สำเรจ็ หลกั สูตรวชิ าพัฒนาจิต จากหนวยพฒั นาการทางจติ จงั หวดั ชลบรุ ี

ความชำนาญการ
- งานการเผยแผพ ระพุทธศาสนา
- งานการปกครอง
- งานการกอสรา งถาวรวตั ถุ

๖. งานการปกครอง
พ.ศ.๒๕๐๙ รกั ษาการเจา อาวาสวดั เทพนิมิต
พ.ศ.๒๕๑๗ ไดรบั การแตงตง้ั เปนรองเจาอาวาสวดั แสนตุง
พ.ศ.๒๕๒๓ ไดรับการแตง ตั้งเปนเจาอาวาสวัดเทพนมิ ติ
พ.ศ.๒๕๒๔ ไดร บั การแตงตงั้ เปน เจา คณะตำบลประณตี – วังตะเคยี น
พ.ศ.๒๕๒๖ ไดรับการแตงตง้ั เปน รักษาการแทนเจาคณะอำเภอเขาสมงิ
พ.ศ.๒๕๒๖ ไดรบั การแตงตัง้ เปนเจาคณะอำเภอเขาสมิง
พ.ศ.๒๕๒๗ ไดร บั การแตงต้งั เปน พระอปุ ช ฌาย
พ.ศ.๒๕๖๐ ไดรบั แตง ต้ังเปน ท่ปี รึกษาเจา คณะอำเภอเขาสมิง

บรรณานกุ รม

พระครวู มิ ลโสมนนั ท. เจา อาวาสวดั ทาโสม. สัมภาษณ. ๒๒ กมุ ภาพนั ธ ๒๕๖๔

คณะผูจดั ทำ

ที่ปรึกษา เจา อาวาสวัดเทพนมิ ติ
พระครูอนิ ทคีรีคณารักษ ผูอำนวยการสำนักงาน กศน.จังหวัดตราด
วา ที่ ร.ท. จำนงค นนทะมาศ ครูชำนาญการพิเศษ
นางกนั ตพร พลู ศิริ รักษาการในตำแหนง ผอ.กศน.อำเภอเขาสมิง
นางสาวสปุ ระวณี  กลีบสมุทร นักจดั การงานทว่ั ไป สำนักงาน กศน.จังหวดั ตราด
นายวรี ะพันธ วงษนาปา ครูอาสาสมัครฯ
นางนฤบล แขง็ ขนั ธุ ครอู าสาสมัครฯ
นางสาวจฑุ ารัตน ปลองเงิน ครู กศน.ตำบล

จดั พมิ พ/รปู เลม/ปก
นางสาวรสสคุ นธ ราชนุเคราะห บรรณารักษ

หองสมดุ ประชาชน “เฉลิมราชกุมาร”ี อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด
ศูนยการศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอเขาสมงิ