การประเมินค่างานเขียน

การประเมนิ คุณคา่ งานเขยี น

การประเมนิ คุณคา่

การประเมินคุณค่า คือ การตัดสินคุณค่าของ
เรื่องราวทอี่ า่ นหลงั จากการวิเคราะห์ และวิจารณ์มาแล้วว่า
งานเขียนช้ินนั้นดีหรือไม่ดี น่าเชื่อถือหรือมีคุณค่าด้าน
ใดบา้ ง

งานเขียนหรอื วรรณกรรม

งานเขียนหรอื วรรณกรรมคือสิง่ ทเี่ ขียนขนึ้ ทัง้ หมดจะ
ใชร้ ูปแบบใดหรอื เพ่อื จดุ ม่งุ หมายใดกไ็ ด้ เชน่ นวนยิ าย
เร่อื งส้ัน บทละครพดู สารคดี บทความ คาอธบิ ายการใช้
ส่งิ ตา่ งๆ เปน็ ตน้

การประเมินคณุ คา่ งานเขียน

การประเมินคุณค่างานเขยี นคือ การศึกษาวิเคราะหง์ านเขยี น
ท้ังด้านแนวคิด การใช้ภาษา กลวิธีการเขียน รวมถึงคุณค่าท่ีได้รับ
แล้วนามาตัดสินว่างานเขียนนั้นดีหรือไม่ อย่างไร การประเมิน
คุณคา่ งานเขยี นมีประโยชน์ต่อผู้เรียน กลา่ วคือ สามารถนาแนวทาง
ทีด่ ีต่างๆ มาประยกุ ตใ์ ชเ้ พ่อื สรา้ งสรรคง์ านเขียนตนเอง

หลกั การประเมนิ คณุ ค่างานเขยี น

๑. ต้องรู้ประเภทของหนังสือหรืองานเขียนนั้นๆ ว่าเป็นงาน
เขียนประเภทใด เป็นร้อยแก้วหรือร้อยกรอง เป็นนวนิยาย เรื่องส้ัน
นิทาน บทละคร หรือสารคดี เพราะงานเขียนแตล่ ะประเภทมีวิธีการ
อ่าน การพิจารณาและการประเมินคุณค่าที่ แตกต่างกัน ควรจับ
สาระสาคัญของเรือ่ งท่อี า่ นใหไ้ ด้

หลกั การประเมนิ คุณค่างานเขยี น

๒. อา่ นอย่างถ่ถี ้วน เพื่อการวิเคราะห์แยกแยะรายละเอยี ด
ของเร่ืองที่อ่าน โดยพิจารณาความสัมพันธ์ของโครงสร้างในส่วน
ต่างๆ ของเร่ือง เช่น เน้ือหา แนวคิด รูปแบบและกลวิธีใน
การนาเสนอเรื่อง การใชส้ านวนภาษา

หลกั การประเมนิ คณุ ค่างานเขยี น

๓. ตีความ เป็นการทาความเข้าใจความหมายของคาและประโยค
ต่างๆ ท่ีผู้เขียน อาจซ่อนความหมายแฝงซ่ึงไม่ได้ส่ือความหมายตามรูป
คา ผู้อ่านต้องอ่าน เรื่องราวทั้งหมดอย่างน้อย ๒ รอบ เพือ่ สังเกตให้เห็น
ถึงความเห็นท่ีแปลกออกไป จากข้อความปกติ ซ่ึงผู้อ่านจะต้องอาศัย
ความรู้ประสบการณ์และภูมิหลังของ ผู้อ่าน เพื่อค้นหาสารที่ผู้อ่าน
ต้องการสือ่ ถึงผอู้ า่ น

หลกั การประเมินคณุ ค่างานเขยี น

๔. ประเมินคุณค่า เป็นการตัดสินหรือตีค่าสิ่งท่ีอ่าน ผู้อ่าน
จะต้องประเมินค่าเร่ืองที่อ่านถึงความน่าเชื่อถือ ความสมบูรณ์และ
ความถูกต้องของการนาเสนอเร่ือง ซึ่งควรเป็นการตัดสินอย่างมี
เหตุผลโดยใชเ้ กณฑ์มาตรฐานท่ีได้รับการยอมรับ เป็นเคร่ืองมือในการ
ตัดสินประเมนิ คุณค่า

หลักการประเมินคุณค่างานเขียน

การประเมินคณุ ค่างานเขียน ตอ้ งการศกึ ษาวเิ คราะห์
งานเขยี น ท้ังดา้ นแนวคดิ การใช้ภาษา กลวิธกี ารแต่ง
รวมถงึ คณุ ค่าทีไ่ ดร้ บั จากงานเขยี นกอ่ น

การประเมินคุณค่าเรอ่ื งสัน้

การประเมนิ คณุ ค่าเรื่องสนั้ ควรประเมนิ ครอบกล่มุ ๔ ประเด็นคือ
๑. เนอ้ื หาและแนวคดิ มีความเป็นสากลและมลี ักษณะเฉพาะ
๒. กลวิธใี นการนาเสนอเรอื่ ง พจิ ารณาองค์ประกอบดังน้ี
๒.๑ โครงเร่ือง ควรมีโครงเรอื่ งเดยี ว โครงเร่ืองมกี ารสรา้ งปม

ปัญหาหรอื ความขดั แยง้ และคลีค่ ลายปมปัญหาไดอ้ ยา่ งน่าสนใจ
๒.๒ แกน่ เรอื่ ง มแี ก่นเรอ่ื งเดยี วและมคี วามชัดเจน

การประเมินคุณค่าเรื่องส้ัน

๒.๓ การดาเนินเร่ือง มีการเปิดเร่ืองน่าสนใจ ดาเนินเร่ืองตามปม
ปญั หาหรือความขัดแย้งอย่างชัดเจนน่าติดตาม เสนอเหตกุ ารณ์ในระยะรวบรัด
และปิดเรื่องอย่างน่าประทับใจ อาจปิดเร่ืองด้วยการคลายปมปัญหา หรือการ
ทิ้งเร่ืองไว้ให้ผู้อ่านนาไปขบคิดต่อ จะทาให้ผู้อา่ นเกิดความประทับใจและจดจา
เรื่องนั้นไว้ในใจ

๒.๔ ฉาก ต้องสอดคล้องกับเหตกุ ารณ์ในเร่อื ง
ทาให้เข้าใจลกั ษณะนสิ ัย และอารมณข์ องตวั ละคร
ชดั เจนขึ้น กอ่ ใหเ้ กดิ อารมณส์ ะเทอื นใจ
ชว่ ยสรา้ งจนิ ตภาพของผู้อ่านท่ีมีตอ่
ตัวละครได้ชัดเจนย่ิงข้ึน

การประเมินคุณค่าเร่อื งส้ัน

๒.๕ ตวั ละคร ต้องสอดคล้องกบั แนวเรอ่ื ง ตัวละครมกี ารพฒั นา
นิสยั อยา่ งสมเหตุสมผลและมีบทบาทสัมพนั ธ์กับเรอื่ ง

๒.๖ บทสนทนา ช่วยในการดาเนินเร่อื ง บทสนทนาตอ้ ง
สอดคลอ้ งกับตวั ละครและใชภ้ าษาสอดคลอ้ งกับเน้อื เรื่อง

๓. การใชภ้ าษา เหมาะสมกับลกั ษณะของเรื่องและภาษามลี ีลาเฉพาะตัว
๔. คณุ คา่ ของเร่ือง เนื้อเรอื่ งให้ความบันเทงิ
ให้ข้อคิดทท่ี าให้ตระหนักและเข้าใจชีวิต
อยา่ งล่มุ ลึกหรือเสนอแง่คิดแก่ผู้อา่ น
รวมทง้ั มเี น้ือเรื่องจรรโลงใจหรอื สังคม

การประเมินคุณคา่ สารคดี

การประเมินคุณค่าสารคดี ควรพิจารณาประเมินให้
ครอบคลุม ๔ ประเด็นใหญๆ่ ดังนี้

๑. เนื้อหา มีเน้ือหาสะท้อนแนวคิดสร้างสรรค์ท่ีเป็น
สากล และแนวคิดเฉพาะตน รวมทั้งพิจารณาความถูกต้องของ
เน้ือหาที่นาเสนอ มกี ารอา้ งองิ แหลง่ ทม่ี าของข้อมูลท่นี า่ เชอื่ ถอื

การประเมนิ คณุ คา่ สารคดี

๒. วิธีการนาเสนอ พิจารณาช่ือเร่ืองต้องมีความน่าสนใจ กระชับตรง
ประเด็น เปิดเรื่องอย่างมีศิลปะ ลาดับเร่ืองชวนติดตาม ปิดเรื่องอย่าง
น่าประทับใจ กลวิธีในการนาเสนอเหมาะสมกับเนื้อหาและน่าสนใจ กล่ันกรอง
ขอ้ มูลและนาเสนอในรปู แบบทเี่ หมาะสมถกู ตอ้ ง นาเสนอขอ้ เท็จจริงทผี่ ้อู ่าน
ควรร้แู ละเกิดประโยชน์ต่อสังคม ไม่สอดแทรกความคดิ เห็นส่วนตัว

การประเมินคณุ ค่าสารคดี

๓. การใช้ภาษา ใช้ภาษาถกู ต้องชัดเจน การใช้สานวนภาษา
มีพลังในการส่งสา ร ใ ช้ภ า ษา ที่ส่ือคว า มหมา ย ได้อย่ า ง
ตรงไปตรงมา รวมทั้งเลือกใช้ศัพท์เฉพาะหรือศัพท์บัญญัติได้อย่าง
ถูกต้องเหมาะสมกับเร่ือง หากจาเป็นต้องใช้ภาษาต่างประเทศควร
มีการอธิบายให้ชัดเจนด้วย เพ่ือให้ผู้อ่านซึ่งมีความรู้พื้นฐาน
แตกตา่ งกนั เข้าใจเรื่องทอ่ี า่ นไดต้ รงกัน

การประเมนิ คณุ ค่าสารคดี

๔. คุณค่าของสารคดี เป็นงานท่ีเรียบเรียงขึ้นจากเร่ืองจริงที่
ให้ทั้งความรู้ ความคิด และสอดแทรกความบันเทิงไว้ด้วย ช่วย
เพ่ิมพูนความรู้ความคิดให้กับผู้อ่าน รวมทั้งช่วยเปิดโลกทัศน์ของ
ผู้อ่านให้กว้างไกล ทาให้เป็นคนท่ีมีความรู้ที่ทันสมัยทันโลก
ตลอดเวลา

การประเมินคณุ คา่ งานกวนี พิ นธ์

การประเมนิ คุณคา่ งานกวีนิพนธ์ควรประเมนิ ใหค้ รอบคุลมท้งั ๔
ประเด็นใหญๆ่ ดงั นี้ คือ

๑. เนอื้ หา สะทอ้ นแนวคิดสรา้ งสรรค์ มคี วามเปน็ สากล สะทอ้ น
แนวคดิ เฉพาะตน

๒. รูปแบบคาประพนั ธ์ พิจารณาจากการมรี ูปแบบตามฉนั ทลักษณ์
หรอื ประยุกต์จากฉันทลกั ษณะเดมิ หรือมรี ูปแบบที่
คิดขึน้ เอง โดยรูปแบบนั้นมคี วามเหมาะสม
กบั เนอ้ื หา

การประเมนิ คณุ ค่างานกวีนิพนธ์

๓. ความงามด้านการประพนั ธ์ มกี ารเล่นเสียง การสรรคา มเี สียง
เสนาะ มีการใชโ้ วหารภาพพจนอ์ ย่างมชี นั้ เชิงและมกี ารเสนออยา่ งมี
เอกภาพ

๔. คณุ คา่ กวนี พิ นธ์ บทกวีกอ่ ใหเ้ กิดอารมณส์ ะเทือนใจ สร้าง
จินตนาการ ใหข้ อ้ คดิ ทาใหต้ ระหนกั และเข้าใจชวี ิตอยา่ ง
ลุ่มลกึ หรอื เสนอแนวคดิ แก่ผู้อ่านและมโี ครงเรื่อง
จรรโลงสงั คม