BAHASA MELAYU KLASIK

SMK ASTANA

Bahasa Melayu
Klasik

Objektif Pertama Objektif

Menjelaskan konsep Bahasa Objektif Keempat
Melayu Klasik
menyatakan bahan bukti tentang
Objektif Ketiga penggunaan bahasa Melayu klasik

Memerihalkan perkembangan Objektif Kedua
aksara Jawi
Mengenal pasti ciri Bahasa
Melayu Klasik

Objektif Kelima

Menjelaskan fungsi bahasa
Melayu klasik

Latar Belakang

Gambaran Umum

Bahasa Melayu Klasik ialah salah satu perkembangan dari
Bahasa Melayu Kuno

Sejarah

Selepas bahasa Melayu kuno, muncul
zaman peralihan atau zaman bahasa Melayu praklasik (abad
ke-13 hingga abad ke-14 Masihi)
zaman bahasa Melayu klasik (abad ke-14 hingga abad ke-18
Masihi)

Teori Tentang Ismail Hussein (1984)
Bahasa
Melayu Klasik Abad ke-13 dan ke-14 merupakan zaman peralihan di seluruh
Kepulauan Melayu dengan kedatangan agama Islam.

Pada Zaman Peralihan

-Bahasa Melayu mula menerima pengaruh daripada bahasa
Arab.
-Kemasukan pengaruh Arab mengakibatkan banyak kosa kata
bahasa Sanskrit bercampur aduk dengan bahasa. Arab.

Pada awal abad ke-14

-Bahasa Melayu bermula
-Wujud tulisan Jawi, iaitu tulisan Arab dalam bahasa Melayu
wujud.

Teori Tentang Pengaruh
Bahasa
Melayu Klasik Bahasa Melayu klasik mula mendapat pengaruh kata-kata
pinjaman daripada bahasa Arab dan Farsi.

Fungsi Bahasa Melayu Klasik

-Menulis Manuskrip Melayu Lama
-Contoh;Surat yang dikirim oleh Sultan Ternate, Maluku kepada
Raja Portugis bertarikh 1521 dan 1522 merupakan manuskrip
Melayu yang tertua.

Ciri Bahasa Melayu Klasik

Sistem Tulisan Dan Kosa Kata Tatabahasa
Ejaan

Sistem Tulisan Dan
Ejaan

-Sistem tulisan bahasa melayu
klasik ialah Bahasa Jawi.
-Tulisan Jawi ada 29 Aksara
-Tambahan 7 Aksara tambahan
dalam Bahasa Jawi ini.
-Penemuan batu bersurat di Sungai
Teresat, Kuala Berang, kira kira 20
batu dari muara Sungai
Terengganu menjadi bukti
penggunaan Bahasa Arab dalam
Bahasa Melayu

Kosa Kata Kata Pangkal Ayat
•alkisah
-Bahasa Melayu klasik banyak menggunakan •arakian
i)Kosa Kata Bahasa Arab
ii)Kata pangkal ayat
iii)Partikel
iv)Kosa kata klasik
-Contohnya;

Kosa Kata Klasik 4 Contoh Kosa Kata
•ceritera Bahasa
• hilang
Arab
•akal
•darurat

Partikel
•pun
• -lah

Penggunaan kata pangkal Penggunaan partikel
ayat
Ada seketika lamanya baginda pun hampirlah
Arakian terlintaslah seekor manjangan di hadapan dekat pancapersada itu.....
Tajul Muluk, maka segeralah diusirnya.

Penggunaan kosa kata Perkataan Bahasa Melayu
bahasa Arab Klasik Yang Jarang
Digunakan;
"Wah, tuan ini musafir gerangan baru masuk
ke dalam negeri ini." •Ratna mutu manikan bermaksud pelbagai intan
•permata Ningsun bermaksud kasih
Penggunaan kosa kata •Masygul bermaksud dukacita
klasik
Penggunaan
Maka Raja Dewa Syamsul Alam pun terlalulah Bahasa
amat berahinya memandang akan kepada Klasik
tuan puteri itu...

Ismail Hussein (1984) Banyak menggunakan ayat
majmuk
•bentuk kata dalam bahasa Melayu klasik agak
berbeza dengan bahasa Melayu kuno Hatta tujuh hari tujuh malam, siang sama malam
•Contohnya, kata tida dalam bahasa Melayu kuno serupa, tiada berhenti lagi sehingga kelam-kabut
berubah menjadi tyada. kabur kuala, siang pun seperti malam, tiada
bertentu lagi, dan segala gunung gunung dan di
Awalan mar- dan ni - daratan pun habislah tinggal belaka, sehingga
belayar juga penjejap emas lapis suasa seperti
•berubah menjadi ber- dan di- burung terbang lajunya.
•Marbuat berubah menjadi berbuat
Niparbuat berubah menjadi diparbuat Banyak menggunakan ayat
pasif
Awalan maN-
•"Akulah Hang Tuah dititahkan Duli Yang
•berubah manjadi meN- Dipertuan membunuh engkau, kerana aku tiada
•Contohnya; mati; aku ditaruh oleh Bendahara di hulu Melaka."
Mawawa menjadi membawa
Manghidupi menjadi menghidupkan Banyak menggunakan ayat Tatabahasa
songsang

•Di sanalah ia menantikan Laksamana (susunan
songsang)
Ia menantikan Laksamana di sana (susunan biasa)

Perkembangan
Aksara Jawi

Gambaran Umum

Tulisan Jawi ialah tulisan yang menggunakan aksara arab.

Pendapat "Jawi " daripada
beberapa pengkaji

•Pengkaji beranggapan perkataan "Jawi " berasal dari
perkataan "Jawa "
•Omar Awang menyatakan " Jawi " berasal daripada
perkataan Arab al-Jawah yang merujuk Pulau Sumatera
•William Marsden mengambil pendapat W.G. Werndly iaitu
"Jawi " berasal dari " Jawa " seperti dinyatakan oleh Marco
Polo
•Stamford Raffles menyatakan " Jawi " berkait dengan
orang Melayu yang bersifat kacukan.

Pengaruh Dalam Pengaruh Arab
Perkembangan
Tulisan Jawi Pengaruh Melayu

2 Tahap Tahap Pertama
Pengaruh
Arab dalam •Tanda baris digunakan
Tulisan Jawi •Ejaan tidak menggunakan huruf vokal
•Contoh;
Masalah Tahap Kedua
‫ = ِدَى‬dia
•Penggunaan baris pada tulisan Jawi membuatkan masalah ‫ =مَك‬maka
bagi perkataan berhomograf ‫ =هَـِت‬hati
•kerana ejaan sama tetapi cara sebutan boleh berbeza
•Contoh; ‫=تـمبق‬tambak,tembak,tembok,tombak dan tumbuk Tahap Kedua

•Tanda baris digugurkan
•Ejaan masih tidak menggunakan huruf vokal
•Contoh;

‫=جك‬jika
‫=در‬dari
‫=کمبع‬kumbang

2 Tahap Tahap Pertama
Pengaruh
Melayu dalam •Huruf Vokal iaitu ‫( ا‬alif), ‫( و‬wau) dan ‫( ي‬ya) telah wujud
Tulisan Jawi •Huruf vokal tersebut diletakkan pada suku kata pertama sahaja
•Contoh;

‫ = ها ت‬hati
‫ = بو م‬bumi
‫ = تيب‬tiba
•Penggunaan huruf vokal pada suku kata pertama sahaja membuatkan
masalah perkataan berlainan ditulis dengan Ejaan sama.Contohnya;
-‫ = بوت‬buta atau bot

Tahap Kedua

•Huruf vokal diletakkan pada kedua-dua suku kata
•Contoh;

‫ = بومي‬Bumi
‫ = تو مبوق‬tumbuk
‫ = كومباع‬kumbang
•disebabkan huruf vokal jawi ada tiga sahaja manakala Bahasa Melayu
ada enam , maka satu huruf vokal jawi digunakan dua vokal bahasa
Melayu iaitu ;
-‫ =ا‬melambangkan bunyi vokal a dan e pepet
-‫=و‬melambangkan bunyi vokal o dan u
-‫=ي‬melambangkan bunyi vokal i dan e taling
Contohnya;‫=تلور‬telur,telor

‫=بيليق‬bilik,belek

1931:Rahsia Tulisan Jawi 1988:Daftar Ejaan Rumi-Jawj

1986:Pedoman Ejaan Jawi
Yang Disempurnakan

Sistem ejaan jawi 1970-
yang pernah 1973:Ejaan
Jawi Dian
digunakan di negara
kita






1937:Panduan Bagi
Hejaan PBmPB
Diraja Johor 1949: Daftar Ejaan Melayu: Jawi - Rumi

Bahan Bukti
Penggunaan Bahasa
Melayu Klasik

Gambaran Umum

Bukti penggunaan bahasa Melayu klasik dapat dilihat pada
Batu bersurat , Batu nisan , hukum kanun , surat awal dan
naskhah sastera klasik.

•Bertarikh 1356 masihi
•bertulis huruf India

•Isi tulisan berkisahkan
pemerintahan raja

Batu bersurat

•Bertarikh 1380 Masihi •Ditemukan di Sungai
•Masih bertulisan India tetapi banyak Teresat

menggunakan kata bahasa Arab •Tarikh Batu masih tidak

jelas tetapi dipercayai

antara 1303 hingga 1397
Masihi

•Dalam tulisan Jawi
•Kandungan tentang
Undang-Undang dan
hukuman berasaskan

hukum Islam

Batu Nisan Malik

•Malik al-Salleh merupakan Sultan Pasai
•Semudra yang pertama memeluk Islam

•Meninggal pada tahun 1297
•Bahasa yang digunakan ialah Bahasa Arab yang

berkaitan dengan agama Islam

•Hukum Kanun Melaka Hukum Kanun
•Merupakan peraturan
bertulis untuk melindungi •Hukum Kanun Pahang
kerajaan,rakyat dan Negeri •Digubalkan oleh Sultan Abdul Ghaffar

Melaka Mahyuddin
•Kandungan menceritakan perubahan dan

penambahan berkaitan agama Islam

Surat kebenaran berdagang kepada Surat daripada Sultan Acheh kepada King
Kapitan Inggeris Harry Midleton (1603) James I, England (1612)

Surat Awal

•Surat paling tua dikirimkan oleh Raja Tidore
•Surat ini membuktikan bahawa penggunaan
Bahasa Melayu dalam hubungan antara dua

buah kerajaan
•Terdapat juga surat yang lain seperti;

Surat daripada Raja Bendahara Paduka Seri Surat kebenaran berniaga kepada
Maharaja Birni kepada Kapitan Inggeris di Kapitan Inggeris, Sir James Lancester

Jambi (1852) (1601)

Sejarah Melayu Misa Melayu
•Juga dikenali Sulalatus Salatin •Ditulis oleh Raja Chulan ibni Raja Abdul
•Ditulis oleh Tan Seri Lanang
•Kandungan mengenai keturunan raja-raja Melayu,adat Hamid
istiadat,permulaan,perkembangan dan kejatuhan kerajaan Melaka •Ditulis bentuk prosa dan puisi dengan

tulisan jawi
•Kandungan;i)sejarah raja-raja yang

memerintah Negeri perak
ii)adat istiadat dan tradisi

Naskhah

Sastera Klasik

Hikayat Hang Tuah
•Dikarang ketika tahun 1641 hingga 1736 iaitu

pada kesultanan Melaka
•Ditulis dalam bentuk prosa dan terdapat juga

pantun serta peribahasa dan dilengkapkan
dengan glosari,rujukan dan peta

Fungsi Bahasa 01 Lingua Franca
Melayu Klasik 02 Bahasa Pentadbiran
03 Bahasa Ilmu
04

Bahasa Undang-undang

05 Bahasa Persuratan

Terima Kasih^_^

Ada soalan ?