อาณาจักรล้านนา

อาณาจักรล้านนา
ประวัติศาสตร์ท้องถิ่น

ราชวงศ์มังราย

พญามังราย พญาแสนภู พญาผายู

สร้างเมืองเชียงใหม่ ให้เชียงใหม่เป็นเมืองลูกหลวง สร้างวัดลีเชียงพระ "วัดพระสิงห์"
โดยนำพระสงฆ์จากหริภุญชัยขึ้นมา
1835-1854 1868-1877
1879-1898

พญาไชยสงคราม พญาคำฟู พญากือนา

ย้ายศูนย์กลางล้านนาไปยังเชียงราย ร่วมมือกับพญากาวเมืองน่าน สร้างวัดสวนดอก
1854-1868 ตีเมืองพะเยา และดอยสุเทพ

1877-1879 1898-1928

ราชวงศ์มังราย

พญาแสนเมืองมา พระเจ้าติโลกราช พญาแก้ว

พระพุทธสิหิงส์ พระแก้วมรกต วัดป่าแดงหลวง วิหารเจดีย์หลวง (พระเมืองแก้ว)
สังคายนาพระไตรปิฎก
1928-1944 วัดบุพผาราม
1984-2030
2038-2068

พญาสามฝั่งแกน พญายอดเชียงราย พญาเกษเกล้า

เกิดกบฎแย่งชิงราชสมบัติ ไม่มีความเจริญ (ครั้งที่ 1)

1945-1984 2030-2038 วัดโลกโมฬี

2068-2081

ราชวงศ์มังราย

ท้าวซายคำ พระนางจิรประภาเทวี พระเมกุฏิสุทธิวงศ์

กบฎพ่อ "ไม่มีความ เกิดสงครามกับกรุงศรีอยุธยา 2 ครั้ง เจ้านายจากเมืองนายมา
20เ8จ1ร-ิ2ญ0"86 ในสมัยพระไชยราชา ปกครอง เสียเมืองให้กับพม่า

2088-2089 2094-2107

พญาเกษเกล้า พระไชยเชษฐาธิราช พระนางวิสุทธิเทวี

(ครั้งที่ 2) ลูกเขยจากล้านช้าง "พระมหาเทวีเจ้า" กษัตริย์
นำพระแก้วมรกต และพระ องค์สุดท้ายของราชวงศ์มังราย
เสียสติ ถูกลอบปลงพระชนม์
พุทธสิงหิงส์กลับไป 2107-2121
2086-2088
2089-2090

อาณาจักรล้านนา 2.พญามังรายผู้ปกครองเมืองหิรัญนครเงิน
ยาง (เชียงแสน) ไม่อยากถูกรุกรานจากพวก
1. เดิมทีเป็นกลุ่มชาวลัวะอาศัยอยู่ มี
ผู้ปกครองคือ "ขุนหลวงวิรังคะ" แต่หลังจาก มองโกล จึงมองหาทำเลทางใต้
พ่ายแพ้ศึกกับทางหริภุญชัย ทำให้ชาวลัวะ

หนีไปอยู่ตามเทือกเขาต่างๆ

3.นำทัพเข้าตีเมืองหริภุญชัย หลังจากส่ง 4. สร้างเวียงกุมกามขึ้นเป็นเมืองหลวง แต่
อ้ายฟ้ามาเป็นไส้ศึก ยึดเมืองหริภุญชัยได้ ประสบปัญหาเรื่องน้ำท่วมเมือง

สำเร็จ

ล้านนา ปี พ.ศ.1835

พญามังราย พญางำเมือง พญาร่วง

กษัตริย์ล้านนา กษัตริย์เมืองภูกามยาว กษัตริย์เมืองสุโขทัย
(พะเยา)

ชัยมงคล 7 ประการ
2.มีฟาน (เก้ง) เผือกสองแม่ลูกมาอาศัย
และได้ต่อสู้กับฝูงสุนัขของพราน ซึ่ง 3.ได้เห็นหนูเผือกพร้อมด้วยบริวาร 4
ตามเสด็จพระเจ้ามังรายมาดังกล่าวแล้ว ตัว วิ่งเข้าโคนต้นไม้นิโครธ(ไม้ลุง)

1.เคยมีกวางเผือกสองตัวแม่ลูกเคยมา
อาศัยอยู่ที่นี้ และมีคนพากันมา
สักการบูชาเป็นอันมาก

4.พื้นที่สูงทางทิศตะวันตก เอียงลาดไปทางทิศตะวันออก
เป็นทำเลต้องด้วยลักษณะพื้นที่ที่จะสร้างเมือง

ชัยมงคล 7 ประการ
6.มีหนองน้ำใหญ่อยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ
ของตัวเมืองปรากฏว่า เคยเป็นที่เคารพสักการะ แม่น้ำระมิงค์(หรือแม่น้ำปิง) ซึ่งเป็น
แม่น้ำที่เกิดจากเทือกเขาผีปันน้ำ ซึ่ง
ของท้าวพระยาเมืองต่างๆมาแล้ว บนเทือกเขานั้นมีเขาลูกหนึ่งอยู่บนหลัง
เขาเชียงดาวชื่อว่า “ดอยอ่างสลุง”
5.มีน้ำตกไหลจากดอยสุเทพ โอบล้อม (ชาวเมืองเรียกว่าอ่างสะหลง) ซึ่งถือว่า
ตัวเมืองไว้เป็นการสะดวกในการที่ชาว

เมืองจะได้ใช้สอยบริโภค

เป็นที่สรงน้ำของพระพุทธเจ้า ไหล
ผ่านตัวเมือง นับว่าเป็นมงคลแก่บ้าน

เมืองอีกประการหนึ่งด้วย

การสร้างเมืองเชียงใหม่
ในสมัยพญามังราย

ทำพิธีบวงสรวงเทวดา อารักษ์

แบ่งไพร่พล 40,000 คน
50,000 คน ขุดคูเมือง สร้างกำแพงเมือง
"สร้างนิเวศน์มณเฑียร
พร้อมกับลงเสาหลักเมือง
สถาน"

แจ่งหัวริน แจ่งศรีภูมิ "สะหรีภูมิ"

แจ่ง "มุม" เมืองทั้ง 4 ทิศ

แจ่งกู่เฮือง แจ่งก๊ะต๊ำ "ขะต๊ำ"

ประตูเมืองทั้ง 5

ประตูช้างเผือก "ประตูเวียง"

เป็นประตูชัยของเมือง

ประตูสวนดอก ประตูท่าแพ
"ประตูเชียงเรือก"

ประตูสวนปรุง ประตูเชียงใหม่

ประตูผีออก ประตูท้ายเวียง

ลงเสาหลักเมือง

เดิม อยู่ที่วัดอินทขิล (สะดือเมืองเชียงใหม่) ต่อมาในสมัยพระยากวิละ ได้ย้ายมาไว้ที่วัดเจดีย์หลวง

ปี พ.ศ. 1839 ก่อตั้งเมืองขึ้นใหม่
"นพบุรี ศรีนครพิงค์ เชียงใหม่"

วัดเชียงมั่น เป็นวัดเก่าแก่และวัดแห่งแรงของตัวเมืองเชียงใหม่ เขตกำแพงเมือง สร้างขึ้นตั้งแต่ปี พ.ศ. 1839
โดย พ่อขุนเม็งราย เป็นทั้งศูนย์กลางการศึกษาและเผยแพร่พุทธศาสนา ที่ประดิษฐานพระพุทธรูปสำคัญ
อย่าง พระเสตังคมณี หรือ พระแก้วขาว ซึ่งเป็นที่เคารพศรัทธาของชาวเชียงใหม่

สิ้นสุดสมัยพญามังราย

การเสด็จประพาสตลาดกลางเวียง "ตลาดลีเชียงพระ"
หน้าวัดลีเชียงพระ "วัดพระสิงห์" ในปัจจุบัน เกิดอัสนีบาต ทำให้สวรรคต