Adat dan Tradisi Masyarakat Sarawak

Adat dan Tradisi
Masyarakat Sarawak

DISEDIAKAN OLEH KIEW, KOO & LAU (K6)

Kelas: F1F Sejarah

ISI KANDUNGAN

1. Latar Belakang Sarawak
2. Kaum Iban
3. Adat Kematian Kaum Iban
4. Adat Semasa Pengebumian Mayat
5. Permainan Tradisional Iban
6. Makanan Tradisional Iban
7. Pakaian Tradisional Iban
8. Alat Muzik Tradisional Iban
9. Seni Persembahan Tradisional Iban
10. Kaum Bidayuh
11. Adat Kematian Kaum Bidayuh
12. Adat Kemati
13. Permainan Tradisional Bidayuh
14. Makanan Tradisional Bidayuh
15. Pakaian Tradisional Bidayuh
16. Alat Muzik Tradisional Bidayuh
17. Seni Persembahan Tradisional Bidayuh
18. Kesimpulan
19. Rujukan

Latar Belakang Sarawak

Nama Sarawak sebenarnya berasal dari nama Batang
Sarawak atau Sungai Sarawak. Terdapat 27 kumpulan etnik
di Sarawak yang mempunyai bahasa, cara hidup, dan
budaya yang berbeza. Antara kaum yang terdapat di
Sarawak adalah kaum Iban, kaum Bidayuh , kaum
bMaenlyaankauk,akuamumlagOir. ang
Ulu , kaum Murut , kaum kiput dan

Kaum Iban

Kaum Iban merupakan kaum yang paling besar di negeri
Sarawak jika berbanding dengan kaum lain yang muncul iaitu
kaum Bidayuh , kaum Melanau, kaum Orang Ulu , kaum Murut
, kaum kiput dan sebagainya. Kaum Iban pada masa dahulu
dikenali sebagai "Dayak Laut " atau " Sea Dayang" yang
bermaksud orang atau manusia. Mereka hidup bermasyarakat
dan tinggal di rumah–rumah panjang.
Rumah panjang diketuai oleh seorang ketua kampung yang
dipanggil Tuai Rumah. Bahasa Iban digunakan oleh mereka
dalam kehidupan seharian. Kebanyakan masyarakat Iban
pada hari ini menerima agama Kristian sebagai pegangan
hidup, tetapi dalam masa yang sama masih mengekalkan
adat resam dan ciri-ciri kebudayaan yang menjadi lambang
tradisi masyarakat Iban.

Adat kematian Kaum Iban

Adat semasa kematian

Dua batang alu digalang di laluan hujung rumah panjang
Tujuan: Mengelakkan roh si mati daripada memasuki rumah asal dan membawa bersama roh lain ke akhirat yang
akan mengakibatkan kematian lain

Kulit buah langgir akan dibuat sebagai air sabun untuk memandikan mayat.
Tiga tanda kunyit akan ditandakan pada dahi mayat. Minyakkan dan ikatkan rambut setelah si mati memakai
pakaian yang cantik.
Kain pua kumbu digantung di ruai
Tujuan: untuk membentuk sapat atau dipanggil sebagai pendinding
Mayat diletakkan di dalam sapat. Wanita yang berumur tinggi dalam keluarga si mati akan menabur beberapa
butir beras pada badan mayat dan membaca doa kepadanya.
Tujuan: Hasrat mayat dan roh si mati dapat pergi ke syurga tanpa rintangan
Harta si mati akan meletakkan berhampiran kepala si mati. Api kecil juga akan di pendiang tempuan yang
berdekatan kaki si mati

Pantang larang: Haiwan seperti kucing atau anjing dielakkan melangkah badan mayat kerana hal ini
akan menyebabkan roh si mati tidak tenang dan akan memburu orang yang masih hidup.

MAAdat semasa pengebumian MAYAT

Seorang wakil lelaki berjalan di hadapan keranda si mati dengan membawa
pelita bagi menyuluh jalan. Kemudian, seekor ayam akan disembelih dan
darahnya dilumur di atas tanah dengan sedalam sekurang-kurangnya enam kaki.
Sedikit beras ditabur di sekeliling kubur.
Kepala mayat diletakkan menghala ke arah hilir sungai manakala kepalanya
menghala ke hulu sungai sekiranya si mati seorang dukun.
Setelah selesai dikebumikan, tanda ditanam akan diletakkan di perbukuran si
mati.

Permainan Tradisional Iban
1) Gendang pampat
Gendang pampat dimain secara kumpulan.Biasanya terdapat
empat orang pemain boleh bermain gedang ini pada satu masa
yang sama.
Sebelas orang akan bermain sekiranya dimainkan sebelas biji
gendang.
Gengang ini berentak keras dan padat.
Sebelum gendang papan dimainkan, perlu didahului dengan
upacara mantera dan menabur beras kunyit.
Pemain akan dijamu dengan seteguk tuak.
Pemakaian juga akan memakai pakaian tradisi Iban iaitu
''negapan'' bagi pemain wanita dan baju burung atau baju
perang yang diperbuat daripada kulit kambing lengkap
dengan perisai bagi kaum lelaki serta perang ilang yang
dipakai dipinggang.

2. Tibow

Dimainkan semasa perayaan Pesta Kaul Mukah
Merupakan sejenis permainan buaian gergasi
Dua batang kayu dengan panjangnya melebihi 30 kaki akan
dijadikan sebagai tiang dan dibina pada kawasan yang rata.
Terdapat dua bahagian struktur tibow. Bahagian pertama
ialah mempunyai para bagi pemain memanjat manakala
bahagian kedua ialah batang tiang yang berbentuk piramid
dengan ketinggiannya 8 hingga 10 meter.
Jutaian tali yang diperbuat daripada rotan akan disambung
pada bahagian dua bagi pemain bergantung padanya.
Pemain akan melompat dari bahagian pertama dan
bergantung pada tali dan mengayun seperti buaian
Permainan ini memerlukan keberanian dan kekuatan serta
biasanya bimainkan oleh golongan lelaki.

Makanan Tradisional Iban

Dihidangkan semasa perayaan Krismas dan Hari Gawai
Ayam kampung akan diletak dan dimasak dalam buluh
Buluh yang digunakan adalah untuk menambah aroma pada
makanan.

Manok Pansoh

Cara membuat ayam pansuh:

1.Pucuk ubi muda akan dibersihkan dan digosok untuk digunakan sebagai penutup buluh. Daun ubi
dimasukkan ke dalam buluh .

2.Ayam harus dipotong dalam bentuk kecil atau kiub .
3.Serai , bawang merah dan putih serta halia perlu ditumbuk.
4.Ayam dan seluruh ramuan berserta pucuk ubi akan dimasukkan ke dalam buluh.
5.Daun ubi yang lebih akan dijadikan sebagai penutup buluh.

Kuih Penyaram Dihidangkan di rumah panjang setiap kali

：perayaan Hari Gawai.

Cara membuat kuih penyaram

1.Tepung beras dan gandum akan disatukan dalam satu bekas.
2.Dalam bekas lain,gula apong akan dibancuh dengan air panas.
3.Tambah air selebihnya sekiranya gula cair.
4.Tuangkan air gula apong ke dalam bekas yang mengandungi tepung

dan kacaukannya sehingga sebati. Kacau adunan tersebut beserta
memasukkan garam sedikit demi sedikit.
5.Adunan dan perap ditapis semalam.
6. Panaskan sedikit minyak masak dan masukkan satu senduk kecil
tuang adunan di tengah kuali.
7.Sekiranya tepinya masak, barulah boleh diterbalikkan.

Merupakan sejenis sayur pucuk paku yang lembut
Dimakan bersama nasi putih panas dan sebagai
lauk sampingan dengan menu makanan lain

Midin Belacan Cara memasak Midin Belacan:

1.Sedikit minyak akan dipanaskan dan goreng ikan bilis sehingga ia menjadi garing.
2.Bahan yang telah dihiris seperti bawang besar, bawang putih dan cili merah

dimasukkan bersama belacan. Kacau sebati sehingga belacan menjadi hancur.
3.Tambahkan garam dan masukkan pucuk midin serta kacau hingga menjadi sebati.
4.Api ditutup semasa pucuk midin tersebut mulai layu.

Dihidangkan semasa perayaan Hari
Gawai dan Hari Krismas.

Kuih Jala Cara membuat kuih jala:

1. Masakkan gula berserta air dan disejukkan dengan letak ke tepi.
2. Masukkan tepung beras dalam besen.
3. Masukkan sedikit minyak ke dalam tepung dan tambahkan sedikit garam.
4. Masukkan air gula sedikit demi sedikit dalam agunan tepung sambil kacaukannya.
5. Cuba menjala dalam besen sehingga tepungnya tidak berputus-putus.
6. Masukkan adunan dalam tempurung lagend untuk bermula membuat kuih jala.
7. Sapukan tempurung dengan minyak dahulu sebelum masukkan tepung ke dalamnya.
8.Menebar jaring secara berterusan dalam kuali sehingga terhasilnya si karas.

Pakaian Tradisional Iban (Ngepan Iban)

Perempuan (Ngepan Indu) Lelaki (Ngepan Lelaki)

1.Sugu Tinggi 1.Topi Ketapu
2. Tango 2. Gagong
3.Kain Kebat 3. Sirat
4. Perhiasan Pakaian Orang 4. Terabai
5.Senyata (Senjata)
Perempuan Iban

Pakaian Tradisional Iban: Lelaki

1. Topi Ketapu

Ketapu ini Ambil bulu dari burung
diperbuat daripada kenyalang
rotan dan dianyam

dengan corak
Sete
lah siap
dianyam dan dicat,
ketapu tersebut
akan diletakkan
dengan bulu burung

2. Gagong Gagong selalunya Gagong ini dipakai

dipakai semasa oleh orang yang nak
perayaan gawai dan berperang, orang
majlis besar-besar yang kuat, berani
serta orang yang
Gagong terkenal.

Diperbuat daripada
kulit haiwan seperti
kulit beruang kerana
haiwan tersebut kuat
dan ganas

3. Sirat sirat

Pada zaman dahulu, lelaki Pakaian
memang tidak memakai seluar, asas kaum
mereka hanya bersirat sahaja lelaki Iban

Digunakan semasa
berperang atau dipakaikan

semasa perayaan Gawai
Kain sirat dihiasi dengan

tenunan yang indah

4. Terabai



Zaman Kini




Satu peralatan peperangan yang Digunakan semasa tarian ngajat dan
digunakan oleh orang lelaki Iban yang menyambut kedatangan tetamu.
kuat, berani berperang, membunuh serta
mempertahankan negeri daripada musuh.




Diperbuat daripada kayu yang Diperbuat daripada kayu yang ringan
sahaja untuk membuat ukiran supaya
keras dan tahan.
cantik dipandang.

5. Senyata (Senjata)

Senyata ini merupakan peralatan lelaki
Iban semasa memburu binatang dan
berperang.
Senyata yang dimiliki oleh orang lelaki
Iban ialah ‘Nyabor’.
Sesetengah Nyabor diletakkan dengan
bulu rambut.
Bulu rambut tersebut merupakan
simbolik bahawa orang lelaki Iban
pernah berperang.

Senyata

1. Sugu Tinggi

Perhiasan yang
berwarna perak dan
kilauan yang menarik

Pakaian Iban dipilih
untuk dipakai bagi Ratu
Pesta Menuai Sarawak

Sugu tinggi ialah kraf
tangan yang diperbuat
daripada corak bunga

2. Tango

Diperbuat daripada manik dan dihiasi bebola kain
bagi tujuan menutup dada

Warisan turun temurun dalam kalangan
masyarakat Iban di Sarawak

Dihiasi mengikut corak kemahuan masing-masing
Tango nampak seperti rantai yang besar yang
dipakai pada leher

Tango

3. Kain Kebat Kain Kebat

Sejenis kain sarung yang panjangnya cuma separas lutut

Dihias dengan reka corak jalur-jalur yang berwarna-warni
dan pelbagai corak geometrik

Reka corak disongketkan dengan benang emas dan
perak di atas dasar kain yang berwarna merah.

Tumpa Pirak Rawai Perhiasan Pakaian Orang
Perempuan Iban

Lampit Lampit
Tumpa Pirak
Sementing Sementing
Ringgit Gelang Ringgit
Kaki
Gelang
Kaki

Alat Muzik Tradisional Iban

1) Sape

Terdapat empat utas tali dalam sape.
Badan bagi sape panjang dan bentuknya hampir empat segi dan juga diperbuat dari
kayu jenis keladat atau jelutung.
Di permukaan sape biasanya didapati ukiran bermotif orang Iban Sarawak serta
diwarnakan sama ada merah atau hitam.
Sape dimainkan dengan cara meribanya seperti gambus dan gitar.
Tali sape dipetik dengan menggunakan jari . Jari tangan yang satu lagi menekan tali-
tali pada batangnya.

2) Engkromong

Engkromong merupakan satu gong kecil yang diperbuat daripada perenggu yang berbentuk
periok.
Alat muzik ini berbusut di tengah permukaan.
Dimainkan semasa Hari Gawai dan juga dipamerkan kepada orang ramai terutamanya para
pelancong yang ingin mengetahui kebudayaan seni muzik masyarakat Iban.
Cara bermain engkromong ini diaturkan dalam satu barisan yang mengandungi lapan biji.
Semuanya dilaras mengikut sistem skala yang spesifik.
Sepasang pemalu daripada kayu jenis lembut dipalu untuk menghasilkan pola ritma yang
dimainkan secara berulang-ulang dan bertangga.

3) Tawak

Tawak dibuat daripada perunggu yang berbentuk bulat.
Dinding tawak tebal dan juga rim lebar, berbusut di tengah-tengah bahagian
permukaaannya.
Mempunyai ukuran 40 hingga 60 sentimeter.
Tawak juga berpasangan iaitu terdiri daripada tetawak anak dan tetawak ibu.
Bagi tetawak ibu , bunyinya sangat rendah dan bergema manakala tetawak
anak nada bunyinya nyaring.
Tiunan bagi kedua-dua tetawak ini adalah tidak sama.
Alat muzik ini dapat menghasilkan tiga bunyi seperti 'Chak' , 'Dong' dan '
Peng'.

4) Ketebung

Ketebung juga dikenali sebagai Drum ( single sided drum).
Drum diketuk dari satu sudut sahaja.
Diperbuat daripada bahan semula jadi.
Kulit kering rusa, kambing atau biawak akan digunakan dalam membuat hujung
kayu silinder ketebung.
Bentuk bagi ketebung berbentuk bulat dan memanjang ke atas.

Seni Persembahan Tradisional Iban
Tarian Ngajat

Jenis tarian Ngajat:

1. Ngajat Induk 4. Ngajat Berayah 7. Ngajat Kuta

2. Ngajat Bebunoh 5. Ngajat Semain 8. Ngajat Ngalu Temuai

3. Ngajat Lesong 6. Ngajat Pua Kumbu 9. Ngajat mai antu pala

Seni Persembahan Tradisional Iban

Tarian Ngajat induk
Tarian ini dipersembahkan oleh golongan wanita
Menunjukkan kehalusan dan kelembutan seni budaya dan
adat resam masyarakat peribumi Sarawak
Tujuan: Menunjukkan aktiviti harian suku kaum Iban.

Tarian Ngajat bebunoh

Golongan lelaki mempersembahkan tarian ini.
Memaparkan terdapat dua orang pahlawan lelaki yang beradu
kekuatan melalui pertandingan bersenjata itu demi mendapat
pengiktirafan di rumah panjang.
Tujuan: Menggambarkan situasi semasa menghadapi musuh
dan aktiviti dalam seharian seperti berburu.

Tarian Ngajat lesong

Dipersembahkan oleh golongan lelaki
Memerlukan kekuatan dan kemahiran untuk mengangkat
lesung dengan beratnya 20kg dengan menggunakan gigi
Tujuan: Mengambil hati wanita agar menjadi isterinya
melalui perlawanan antara lelaki.

Tarian Ngajat berayah

Dipersembahkan oleh golongan lelaki
Dipersembahkan setelah upacara miring dan
para pahlawan Iban akan menari mengikut
iringan dan rentak gong serta besi berlaga.

Tarian Ngajat semain

Dipersembahkan oleh golongan wanita dan lelaki
Tujuan: Menghiburkan tetamu jemputan dan tetamu kehormat semasa
majlis besar
melambangkan pengakhiran dan pusingan musim penanaman padi,
mengalu-alukan dewa ladang dan berterima kasih atas hasil tuaian
yang berjaya.

Tujuan: Menyambut kepulangan pahlawan Iban sambilTarian Ngajat Pua Kumbu

membawa Pua Kumbu semasa upacara Gawai Kelinkang.
Semasa upacara Gawai Kelingkang, 'antu pala' dalam pua
kumbu akan diletakkan oleh Ketua Pahlawan kelingkang
Penari wanita menghayun Pua Kumbu tersebut dan
membaca jampi serapah untuk melindungi semangat
antupala berkenaan.

Tarian Ngajat Kuta

Dipersembahkan oleh gabungan golongan
lelaki dan perempuan
Dipersembahkan semasa upacara
sambutan perasmian persembahan
kebudayaan

Tarian Ngajat NGALU TEMUAI

Dipersembahkan oleh gabungan golongan
lelaki dan perempuan
Tujuan: Menjemput dan mengiringi ketua rumah
dan tetamu-tetamu kehormat bergerak masuk
ke rumah berkenaan.

Kaum golongan etnik keempat terbesar
Bidayuh jumlahnya di Sarawak selepas

masyarakat Iban, Cina dan Melayu

Kaum Bidayuh merupakan masyarakat kaum yang mendiami kawasan Barat Daya Sarawak

terutamanya di bahagian Serian, Kuching dan Barat Kalimantan.Dalam bahasa

Bidayuh,perkataan bagi ‘Bi’ bermaksud ‘orang’ manakala ‘Dayuh’ bermaksud ‘Darat’. Oleh

itu, Bidayuh bermaksud ‘Orang Darat’. Bidayuh juga dikenali sebagai Dayak Darat oleh

orang Eropah pada masa dahulu untuk tujuan membezakan mereka daripada masyarakat

Iban atau dikenali sebagai Dayang Laut.

Adat Kematian Kaum Bidayuh

Seorang wakil akan bertanggungjawab menjaga keranda pada waktu
malam.
Keluarga si mati akan pergi ke tanah perkuburan untuk pengebumian
selepas 7 hari.
Mereka akan berdoa dan sembayang dalam 7 hari tersebut. televisyen
akan ditutup dan cermin akan ditutup dengan kain.
Wakil keluarga akan menjalankan sesi tersebut selama 3 hari sebelum
membawa keranda tersebut ke tanah perkuburan.
Kuching akan dikurungkan atau dikeluarkan
Harta si mati juga akan dikuburkan semasa perkuburan

Permainan Tradisional Bidayuh

Dimainkan oleh masyarakat Bidayuh selepas
menyambut musim menuai padi
Gasing yang mampu berputar dalam tempoh
masa yang terpanjang akan dikira sebagai
pemenang.

Mintubow/ Gasing

Badan gasing diperbuat daripada kayu bebaru, kemuning, merbau,
rambai, durian atau kundang
Tali gasing diperbuat daripada tali nilon.
Panjang tali sekurang-kurangnya 1 meter.

Sabung Ayam Dua ekor ayam beradu dalam satu arena
bernama don.
Ayam yang digunakan dipanggil ayam
sabung iaitu sejenis baka yang dbiak
berikut stamina dan kekuatannya.
Sabung ayam ini dipanggil sebagai
sukan berdarah disebabkan oleh
kekejaman yang telah dilakukan dan
dialami oleh kedua-kedua ayam
tersebut.

Lastik Merupakan sejenis alat permainan lontaran
kecil yang menggunakan tangan
Bentuknya terdiri daripada kerangka
berbentuk Y dan bahagian kerangka tersebut
akan disambungkan dengan dua jalur getah.
Hujung jalur getah tersebut juga akan
disambungkan dengan kantung untuk
memegang bahan lontaran padanya.
Kantung ini akan ditarik oleh tangan dengan
kuasa yang kuat untuk membuat lontaran.

Makanan Tradisional Bidayuh
Cara memasak ayam kacang ma:
1. Gorengkan daun kacang ma tanpa minyak sehingga
menjadi kuning dan tumbuk daun kacang ma tersebut.
2. Halia ditumbuk halus dan perahkan air halia untuk
memerap ayam. Selepas itu halia digoreng tanpa minyak.
3. Masukkan ayam ke dalam halia yg digoreng tadi bersama
dengan air halia tadi dan biarkan sampai mendidih.

Ayam Kacang Ma 4. Masukkan sedikit garam dan daun kacang ma yang telah

ditumbuk ke dalam kuali.
5. Tunggu sehingga sedikit kering.

Merupakan sejenis hidangan yang dapat membantu tahap kesihatan.
Sebagai menu semasa wanita dalam waktu berpantang
Berupaya memperbaiki peredaran individu dan sistem kardiovaskular

Sup ikan dengan Terung kuning memiliki rasa yang masam
Dihidangkan sebagai lauk sampingan dan
dimakan dengan nasi putih.
Terung ini boleh dimasak dengan ikan,
ayam atau daging.

Cara mtaesrauknsgukpuinkianng dengan terung kuning:

1. Tumis bawang putih dengan minyak dalam periuk .

2. Masukkan air ke dalam periuk.

3. Masukkan terung kuning dan tutup periuk dengan longgar.

4. Rebus sehingga terung empuk dan kulit hampir tercabut sendiri.

4. Masukkan asam kering.

5. Masukkan ikan, serai, cili, garam dan MSG untuk rasa tambahan.

Makan bersama pelbagai ulam seperti
timun dan nanas

Samal Sorai (Sambal Serai)

Cara membuat samal sorai:

1. Potong serai halus dan tumbuk menggunakan alu dan lesung.
2. Tumbuk ikan bilis.
3. Tumbuk bawang merah dan putih, belacan serta cili kecil.
4. Panaskan minyak masak. Tumis ikan bilis hingga garing.
5. Masukkan semua bahan yang telah ditumis sehingga naik bau
6. Masukkan serai dan garam. Kacau selalu dan biarkan masak hingga kekuningan.

Merupakan nasi yang dicampur dengan

ayam serta dimasak dan diletakkan dalam

buluh

Buluh besar telah digunakan untuk

Cara meImsaamsak Isam: memasak isam

1.Masakkan nasi dahulu dan disejukkan dengan meletakkannya ke tepi supaya tidak melekit

2.Ayam digaul dengan pelbagai bahan seperti serai, bawang putih dan merah serta sedikit

garam.

3.Masukkan ke dalam buluh secara perlahan.

4.Pucuk ubi dijadikan penutup buluh sdan buluh akan dibakar sekurang-kurangnya 40 minit

hingga 1 jam.

5.Setelah sudah masak, kulitnya akan dibuang bagi memudahkan isam tersebut dikeluarkan

dari buluh.

Pakaian Tradisional Bidayuh

Warna hitam merupakan warna utama dalam masyarakat Bidayuh
begitu juga dengan pakaiannya. Penggunaan warna hitam pada
mulanya adalah lambang kepercayaan tentang warna hitam yang
merupakan lambang kekuasaan atau warna ketuhanan yang dapat
melindungi daripada mahluk-mahluk halus (mengikut kepercayaan
orang dulu). Terdapat juga yang mengatakan warna hitam adalah
disesuaikan dengan cara hidup dan keadaan semula jadi pada
zaman dahulu.

Pakaian Tradisional Bidayuh

Lelaki Perempuan
1. Rompi 1. Pangiah
2.Burang Sumba 2. Sipiah
3. Kima 3.Raung Tukuo
4. Jomuh
5. Porik

1. Rompi

Pakaian tanpa lengan yang menutupi bahagian atas badan
Rompi adalah salah satu identiti Bidayuh dan mesti
ada untuk lelaki Bidayuh.
Dipakai semasa majlis dan perayaan seperti
Gawai, mesyuarat rasmi atau makan malam.

Rompi

2. Burang Sumba- Penutup kepala lelaki Bidayuh 3. Kima- Gelang lengan

Burang Kima
Sumba

1. Pangiah- kalung manik

Pangiah ialah barisan manik yang berwarna-warni
Ia diikat bersama gigi haiwan dengan tali nilon.
Kini, pangiah biasa diikat dengan manik plastik dan gigi
tiruan

Ia adalah aksesori yang dipakai oleh wanita Bidayuh semasa majlis
rasmi, makan malam kebudayaan dan juga untuk kegunaan harian
Pangiah adalah salah satu identiti Bidayuh dan mesti ada untuk
wanita Bidayuh

2. Sipiah- Penutup kepala
perempuan Bidayuh

Perhiasan kepalanya ialah sipiah dari
tiga warna hitam, merah dan putih

berhias manik, labuci dan syiling perak

3. Raung Tukuo- Penutup kepala
perempuan Bidayuh

Raung Tukuo berbentuk konik
dan ia diperbuat daripada rotan
dan bahan kain.

4. Jomuh 5. Porik-Tali pinggang perak

Wanita Bidayuh

menggayakan baju

jipo pendek dan

skirt bidang fabrik

hitam dengan

berhias selempang

merah perhiasan Porik
pinggang daripada

syiling perak.

syiling perak

Alat Muzik Tradisional Bidayuh

1) Silutuong

Silutuong merupakan satu alat
muzik yang seiring digunakan
dalam masyarakat Bidayuh di
Bau, Sarawak.
Perbezaan bagi silutuong dapat
dilihat dari segi saiz, bilangan
tali dan juga cara bermain.
Bagi masyarakat Bidayuh dari
daerah yang lain iaitu daerah
Serian dan daerah Padawan
juga mempunyai alat muzik ini
sehingga kini.

2) Kirunchong

Kirunchong digunakan oleh
masyarakat Bidayuh di Serian,
Sarawak.
Enam hingga lapan orang akan
bermain alat muzik ini sebagai
hiburan mereka.
Kirunchong menjadi tanda
kesyukuran bagi masyarakat
Bidayuh.