นาต

ศิลปินแห่งชาติ

นางสาว จำเรียง พุธประดับ

จัดทำโดยนางสาวกัญญารัตน์ ราวิชัย เลขที่ ๒

ประวัติ

จำเรียง พุธประดับ เกิดเมื่อวันที่ ๑๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๙ ณ ตำบลท่าทราย
อำเภอกระซง จังหวัดเพชรบุรี บิดาชื่อนายเปี่ยม มารดาชื่อนางเจิม จบการศึกษาชั้นประถมศึกษา
จากโรงเรียนประจำจังหวัดเพชรบุรี เมื่อพ.ศ. ๒๔๗๓ ขณะนั้นอายุเพียง ๑๓ ขวบ ได้เห็นการฝึกหัด
โขนหลวง ละครหลวง ณ เรือนไทยในวังสวนกุหลาบ จนเกิดความสนใจในศิลปะประเภทนี้ ครู
จำเรียงจึงขออนุญาตบิดามารดาเข้ารับการฝึกหัดละครโดยไม่ยอมศึกษาวิชาสามัญต่อไป

ครูจำเรียงได้เข้ารับราชการในกรมปี่พาทย์หลวง กระทรวงวัง และได้รับการคัดเลือกให้
ฝึกหัดละครนาง โดยเป็นศิษย์ในความปกครองของเจ้าจอมมารดาสาย และคุณจุไร สุวรรณทัต เมื่อ
ได้รับการฝึกหัดเป็นอย่างดีแล้ว ครูจำเรียงก็ได้รับการคัดเลือกให้แสดงเป็นตัวนางทั้งละครในและ
ละครนอก ต่อมาจึงได้รับโอกาสฝึกหัดนาฏศิลป์เพิ่มเติมโดยมีหม่อมครูต่วน ครูแปลก และแม่ครูอึ่ง
เป็นครูผู้สอน จากนั้นก็ย้ายไปฝึกหัดต่อที่ท้ายวัง

ครูจำเรียงย้ายเข้ามารับราชการในกรมศิลปากรด้วยคำสั่งโอนโขนละครหลวงกรมพิณ
พาทย์หลวง กระทรวงวัง มาสังกัดกรมศิลปากร เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๘ ได้รับมอบหมายให้เป็นครูสอน
วิชานาฏศิลป์ ละครและเป็นทั้งศิลปินผู้แสดง เมื่ออายุครบเกษียณราชการ กรมศิลปากรจึงจ้างให้ท่า
ยรับราชการต่อ ในตำแหน่งผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ที่วิทยาลัยนาฏศิลป์ กรมศิลปากร พ.ศ.
๒๕๓๑

สิ่งที่นับว่าเป็นเกียรติสูงสุด แห่งชีวิตความเป็นครู

การได้รับพระมหากรุณาธิคุณโปรดเกล้าฯ ให้ได้ถวายการสอนนาฏศิลป์ไทยแด่สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า
กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี



การทำงาน

ไม่ระบุปี: รับราชการที่กรมศิลปากร
ไม่ระบุปี: รับราชการที่กรมปี่พาทย์หลวง
๒๔๙๖: ศิลปินดนตรที่กองการสังคีต
๒๔๙๘: รักษาการหัวหน้าแผนกศิลป์ที่กองการสังคีต
๒๕๐๑: หัวหน้าแผนกศิลป์ที่ที่กองการสังคีต
๒๕๐๙: ศิลปินเอกที่กองการสังคีต
๒๕๑๙: นาตศิลป์ ๗ ชั้นพิเศษ

ผลงานด้านศิลปะการแสดงนาฏศิลป์ไทย

ตัวอย่างบทละครที่เคยแสดง

แสดงเป็นนางนารายณ์ ในการแสดงโขนชุดนารายณ์ปราบนนทุก
แสดงเป็นพราหมณ์เกศสุริยงในละครนอกเรื่องสุวรรณหงส์ ตอน
พราหมณ์เล็ก พราหมณ์โต
แสดงเป็นนางจันทร์ ในละครเรื่องพระร่วง
แสดงเป็นรจนา ในละครนอกเรื่องสังข์ทองตอนเลือกคู่
แสดงเป็นนางสีดา (เบญกายแปลง) ในโขนชุดนางลอย
แสดงเป็นนางพญาคำปิน ในละครเรื่องพญาผานอง เป็นต้น

ตัวอย่างการคิดค้นประดิษฐ์ท่ารำ/ผลงงานที่ถ่ายทอด

ระบำประทีปสุโขทัย ระบำเทพอัปสร

เซิ้งกะหยัง รำฉุยฉายวันทอง

รำนางจันทร์แต่งตัว รำเชิดฉิ่งเมขลา

ศิลปินแห่งชาติ



ชื่อศิลปิน: นางสาว จำเรียง พุธประดับ
สาขา: ศิลปะการแสดง (นาฏศิลป์ไทย)
สาขาย่อย: นาฏศิลป์-ละคร
ปีที่ได้รับ: ๒๕๓๑
คำประกาศเกียรติคุณ :

นางสาวจำเรียง พุทธประดับ เป็นศิลปินผู้เชี่ยวชาญการสอนนาฏศิลป์ไทย ของวิทยาลัยนาฏศิลป์ กรมศิลปากร มี
ความสามารถรอบรู้กระบวนการงานนาฏศิลป์ การแสดงละครทุกประเภทเป็นหลักและแม่แบบ โดยเฉพาะตัวนาง เป็นผู้
อนุรักษ์แบบแผนการแสดงนาฏศิลป์การละครรวมทั้งสร้างสรรค์ และประดิษฐ์ผลงานการแสดงของวิทยาลัยหลายชุด เป็นผู้ร่วม
พิจารณาหลักสูตรสาขาวิชานาฏศิลป์ไทย และพัฒนาร่างหลักสูตรรายวิชา ตลอดจนสื่อการเรียนการสอนระดับปริญญา เป็น
อาจารย์ที่ปรึกษาและวิทยากรในวิชาศิลปะนิพนธ์ นิเทศการสอนวิชานาฏศิลป์ไทย ทั้งในวิทยาลัยนาฏศิลปะส่วนกลางและ
ส่วนภูมิภาค เป็นวิทยากรอบรมวิชานาฏศิลป์แก่หน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ และองค์กรภาคเอกชน เป็นศิลปินผู้แสดงดีเด่น
เป็นหัวหน้าคณะไปแลกเปลี่ยนศิลปวัฒนธรรมในต่างประเทศ เป็นผู้ที่เพียบพร้อมด้วยจริยธรรมและคุณธรรม อุทิศตนเพื่อ
ประโยชน์ทางการศึกษาในสาขาวิชานาฏศิลป์อย่างสม่ำเสมอมากกว่า ๕๐ ปี ตลอดจนให้คำปรึกษาแนะนำแก่ศิษย์และบริการ
งานสังคมอย่างดียิ่งจนเป็นที่ยอมรับในวงการนาฏดุริยางค์ศิลป์ ตลอดระยะเวลาอันยาวนาน

นางสาวจำเรียง พุทธประดับ สมควรได้รับการประกาศยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการ
แสดง (นาฏศิลป์-ละคร) ประจำปี พุทธศักราช ๒๕๓๑

หลักยึดถือ

๑. เป็นผู้มีความสามารถ จด จำท่ารำได้แม่นยำและเชื่อมั่นตนเอง ไม่เปลี่ยนแปลงท่ารำ
บ่อย ๆ จนผู้เรียนเกิดความสับสน ต้องทำตนเป็น แม่แบบที่ดี มีความคล่องแคล่วว่องไว

๒. ต้องพยายามปรับ ปรุงตนเอง ฝึกหัดท่ารำและท่วงทีลีลาให้ อยู่ในระดับมาตรฐานและ
ถูกต้องในการวางอวัยวะต่าง ๆ

๓. ไม่ปิดบังอำพรางวิชา มีความจริงใจและตั้งใจที่จะถ่ายทอด วิชาให้ศิษย์เต็มความ
สามารถ สอนอย่างไม่ปล่อยปละ ละเลย

๔. ต้องให้การเรียนนาฏศิลป์เป็นการ เรียนด้วยความสนุกสนาน โดยการทำอารมณ์ของ
ครู ให้แจ่มใสอยู่เสมอ ใจเย็นหนักแน่นและอดทน

คติการใช้ชีวิต

“ปฏิบัติราชการงานอุทิศ สุจริตธรรม นำวิถีพรหมวิหารพูน
เพิ่มเสริมความดี สมศักดิ์ศรีศิลปินแห่งศิลปเอย”

แหล่งที่มาข้อมูล

https://www.bloggang.com/m/viewdiary.php?id=rouenrarai&month=07-2011&date=28&group=15&gblog=21
https://www.pinterest.com/pin/244179611037271743/
https://m.facebook.com/NadtayaSinlapins/posts/1438819582906650
https://skp.ac.th/ONet/302/northeast/www/art.html
http://www.thaigoodview.com/library/teachershow/lopburi/suparat_m/prawad/sce04p04.html
https://m.facebook.com/406733203407028/posts/410864119660603/
https://storysiam.com/%/
https://anyflip.com/ncygo/ycsf/basic
http://changrum.com/%E0%B8%B8%94%E0%B8%B1%E0%B8%9A/