รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวิถีใหม่ที่ชายแดนใต

รวมบทความ

COVID-19

กับชวี ิตวถิ ีใหม
ที่ชายแดนใต

COรวVมบIทDควา-ม19

กับชวี ติ วิถีใหม่
ทช่ี ายแดนใต้

คำานำา

ำ�นกง�น ่งเ ริมแล นบ นุน ิช�ก�ร 11 งขล� เป็น น่ ยง�นใน งกด
กร ทร งก�รพฒน� งคมแล ค �มม่นคงข งมนุ ย์ มีบทบ�ทในก�รพฒน�ง�น
ด้�น ิช�ก�รที่เกี่ย ข้ งกบก�รพฒน� งคมแล ค �มม่นคงข งมนุ ย์ ึก � ิเคร� ์
ถ�นก�รณท์ �ง งคม เพ่ื ค�ดก�รณ์แน โน้ม ถ�นก�รณ์ ร มทง้ กึ � คน้ ค �้ เพื่ ใ ้ได้
งคค์ �มรกู้ �รพฒน� งคม รปู แบบ แน ท�งในก�รด�ำ เนนิ ง�น เพ่ื น�ำ ไป กู่ �รแกไ้ ขปญั �
แล น�ำ เ น ต ย�่ งที่ดใี นก�รดำ�เนนิ ง�นข งพน้ื ท่ี เพื่ เผยแพร่ใ ้ น่ ยง�นต่�ง ๆ ได้นำ�
ไปใชป้ ร โยชน์ ใน ถ�นก�รณ์ท่ีปร เท ไทยต้ งเผชิญกบภ� ิกฤติก�รแพร่ร บ�ด
ข งโรคติดเชื้ ไ ร โคโรน� 2019 รื โรค COVID-19 ที่ ่งผลกร ทบต่ ทุกคน ย่�ง
ลีกเลีย่ งไม่ได้ ำ�นกง�น ง่ เ ริมแล นบ นนุ ชิ �ก�ร 11 งขล� ได้ติดต�ม ถ�นก�รณ์
ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค ร มท้งก�รดำ�เนินง�นในก�รป้ งกนแล แก้ไขปัญ �ข งจง ด
ในพ้นื ทร่ี บผิดช บ (จง ดตรง นร�ธิ � ปัตต�นี พทลงุ ย ล� งขล� แล จง ด ตูล)
โดยเฉพ� ในพน้ื ท่ี 5 จง ดช�ยแดนภ�คใต้ แล ไดจ้ ดท�ำ บทค �มทเี่ กยี่ ข้ งกบ ถ�นก�รณ์
ท่ีเกิดขนึ้ ไ ้ในผลง�นเล่มนี้ จ�ำ น น 6 เร่ื ง ท้งทีเ่ ป็นปร�กฏก�รณท์ ่ีเกดิ ขึน้ ใ ม่จนกล�ยเปน็
ค �มปกตใิ ม่ New Normal �ชพี ทเ่ี กดิ ขนึ้ ใ ม่ แล ก�รพฒน�คณุ ภ�พชี ติ ข งผทู้ ไ่ี ดร้ บ
ผลกร ทบโดยใช้ฐ�นเ ร ฐกิจชุมชน ร มท้งปัจจยค �ม ำ�เร็จในก�รบริ �รจดก�รข ง
พ้นื ที่ ในก�รรบมื กบก�รแพร่ร บ�ดข งโรค Covid-19

คณ ผู้จดทำ� งเป็น ย่�งย่ิง ่� ผลง�นฉบบน้ีจ เป็นปร โยชน์ ำ� รบผู้ท่ี นใจ
�ม�รถนำ�ค �มรจู้ �กบทค �มต่�ง ๆ เ ล่�นีไ้ ปใช้ปร โยชนต์ ่ ไป

�ำ นักง�น ่งเ รมิ และ นับ นุนวิช�ก�ร 11 งขล�
กร ทร งก�รพฒน� งคมแล ค �มมน่ คงข งมนุ ย์

กรกฎ�คม 2563

สารบญั 2
4
ค�ำ นำ� 11
ก�รรบมื กบ ถ�นก�รณโ์ รค COVID-19 ในพ้ืนทีจ่ ง ด ตูล
ถ�นก�รณ์ COVID-19 กบก�รปรบต ข งมุ ลิม 3 จชต. 17
22
ช่ งเท ก�ลถื ลี ดในเดื นร มฎ น
New Normal ถิ ีชี ติ ใ ม่แล ก�รปรบต ใน ภ� ิกฤติ COVID-19 26
ก�รเติบโตข งธุรกจิ Food Delivery ร�้ ง �ชีพแล ร�ยได้ 29

ภ�ยใต้ ถ�นก�รณ์ COVID-19
ก�รปรบต ภ�ยใต้ ิกฤต COVID-19 โดยใชฐ้ �นเ ร ฐกิจชุมชน
ร มฎ น ิถใี ม่ คู่ �ม ำ�เรจ็ ในก�รป้ งกนโรค COVID-19

ข งมุ ลิมช�ยแดนใต้

การรบั มอื กบั สถานการณโ์ รค COVID-19 ในพน้ื ทจ่ี งั หวดั สตลู

โดย นายอัสฮา การี นกั พัฒนาสังคม

จ�กก�รติดต�มก�รร�ยง�น ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค COVID-19 ย่�ง
ต่ เน่ื ง ข ง �ำ นกง�น ง่ เ รมิ แล นบ นนุ ชิ �ก�ร 11 งขล� ซงึ่ มพี น้ื ทร่ี บผดิ ช บในเขต
พนื้ ที่ภ�คใตต้ นล�่ งจำ�น น 7 จง ด ได้แก่ ตรง นร�ธิ � พทลงุ ปัตต�นี ย ล� งขล�
แล ตลู ได้ท�ำ ก�รร บร ม ถิตผิ ูต้ ิดเชื้ แล ม�ตรก�รป้ งกนต�่ ง ๆ ท่ีปร ก� ใช้ในพื้นท่ี
ย�่ งต่ เน่ื ง พบ �่ ในพน้ื ทจ่ี ง ด ตลู เปน็ จง ดเดยี ในพนื้ ที่ 7 จง ด ทไ่ี มไ่ ดร้ บร�ยง�น
ก�รติดเช้ื ข งคนในพื้นท่ีม� ย่�งต่ เนื่ ง ต้งแต่เริ่มมีก�รร�ยง�น ถ�นก�รณ์ร�ย นจ�ก
นู ยบ์ ริ �ร ถ�นก�รณโ์ ค ดิ -19 ( บค.) จนเม่ื นท่ี 8 เม �ยน 2563 ซง่ึ เปน็ นแรกทพ่ี บ �่
จง ด ตลู มกี �รร�ยง�นผตู้ ดิ เช้ื จ�ำ น น 15 ร�ย ซง่ึ ในร�ยง�นพบ �่ ทง้ มดเปน็ ผทู้ เ่ี ดนิ ท�ง
กลบม�จ�กก�รชุมนุมท�ง � น� ณ ปร เท ินโดนีเซีย แต่ยงไม่พบผู้ท่ีติดเช้ื ในพ้ืนท่ี
จง ด ตูลแต่ ย่�งใด ทำ�ใ ้จง ด ตูลยงคงเป็นพ้ืนท่ีที่ �ม�รถป้ งกนก�รแพร่ร บ�ด
ข งโรค COVID-19 ไ ไ้ ด้ ย่�งต่ เน่ื ง ย�่ งต่ เน่ื ง

ด้ ยเ ตผุ ลดงกล�่ �ำ นกง�น ง่ เ รมิ แล นบ นนุ ชิ �ก�ร 11 งขล� จงึ ไดท้ �ำ ก�ร
ึก �ก�รรบมื กบ ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค COVID-19 ในพ้ืนที่จง ด ตูล
ถึงม�ตรก�รต�่ ง ๆ ในก�รป้ งกน แน ท�งก�รด�ำ เนนิ ง�นข งภ�ครฐในพนื้ ท่ี ช่ งท�งก�ร
ื่ �รแล เผยแพรข่ ้ มลู ข�่ �ร ปู่ ร ช�ชน ค �มร่ มมื ข งปร ช�ชนแล ชมุ ชนในพนื้ ที่
ร มถงึ บทบ�ทแล ภ�รกจิ ข ง น่ ยง�นใน งกดกร ทร งก�รพฒน� งคมแล ค �มมน่ คง

4 รวมบทความ COVID-19 กับชวี ิตวิถใี หมท่ ่ชี ายแดนใต้

ข งมนุ ย์ในจง ด ตูล ในก�ร นบ นุนนโยบ�ยข งจง ดในช่ งภ� ิกฤติ เพ่ื เป็น
แน ท�งในก�รรบมื กบ ถ�นก�รณต์ ่�ง ๆ ที่ �จเกิดข้นึ ใน น�คต

สถานการณ์ COVID-19 ในจงั หวดั สตลู

จ�กจุดเริ่มต้นก�รแพร่เช้ื คร้งแรกในปร เท ไทย เมื่ นที่ 13 มกร�คม 2563
จง ด ตูลเป็น น่ึงในไม่กี่จง ดที่ �ม�รถรบมื แล ค บคุม ถ�นก�รณ์ก�รแพร่เชื้
ภ�ยในจง ดได้เป็น ย่�งดี จ�ก ถิติต เลขท่ีไม่พบผู้ติดเช้ื มม� ย่�งต่ เน่ื ง
ก่ นจ พบผู้ติดเชื้ เป็นคร้งแรก ลงจ�กก�รเดินท�งกลบข งผู้เข้�ร่ มชุมนุมท�ง � น�
ณ ปร เท ินโดนเี ซยี เมื่ นที่ 8 เม �ยน 2563 ท�ำ ใ ้มีย ดผู้ติดเช้ื มภ�ยในจง ด
ตูลเพม่ิ ข้นึ ม�เป็น 15 คน ภ�ยใน นเดีย

น�ย รี นนท์ เพง็ จนทร์ ผู้ �่ ร�ชก�รจง ด ตลู ไดใ้ ้ มภ� ณก์ บ น�ย ทุ ธชิ ย ยนุ่
พธิ กี รช่ื ดงผ�่ นท�ง Youtube Chanel : Sutthichai Live �่ “ �กพจิ �รณ�จ�กข้ เทจ็ จรงิ
ทเ่ี กิดข้นึ ในพื้นที่ จง ด ตูลยงไม่มผี ูป้ ่ ยติดเช้ื แต่ ย่�งใด เน่ื งจ�กกล่มุ ผ้เู ข้�ร่ มชมุ นุม
ท�ง � น� ณ ปร เท นิ โดนเี ซยี ทเ่ี ปน็ คน ตลู จ�ำ น น 26 คน ถื เปน็ กลมุ่ บคุ คลทร่ี บเช้ื
ม�จ�กต�่ งปร เท ไม่ �ม�รถไปนบร มกบก�รตดิ เช้ื ในพน้ื ทีไ่ ด้ เพร� ฉ นน้ เร�มคี �ม
จำ�เป็นที่จ ต้ ง �งยุทธ � ตร์ก�รรบมื ใ ้ถูกต้ ง เท่�กบ ่�ใน ภ�พพื้นที่โดยท่ ไป

รวมบทความ COVID-19 กับชวี ิตวิถใี หม่ทีช่ ายแดนใต้ 5

ข งจง ด ตูล ย ดผู้ติดเชื้ ยงคงเป็น ูนย์ ยู่ แล ใน ่ นข งกร บ นก�รคดกร ง
ข งคน ตลู ทง้ 26 คนนน้ ไดเ้ รมิ่ ตน้ จ�กก�รคดกร งท่ี น�มบนิ �ดใ ญ่ โดยผ�่ นก�รตร จ
จ�กทมี แพทย์ เมื่ นที่ 6 เม �ยน 2563 โดยมกี �รคดแยกผูเ้ ดินท�ง กเปน็ 3 กลุ่ม คื
ีเขีย เี ลื ง ี ม้ ( ีเขยี : ไมม่ ี �ก�ร / ีเ ลื ง : มี �ก�รเลก็ น้ ย/ ี ้ม : มี �ก�ร
ชดเจน) โดยพบ �่ มกี ลมุ่ เี ขยี 6 คน ี ม้ 20 คน แล ไดน้ �ำ เช้ื ไป Swab เพ่ื ตร จ �เช้ื ต่
ปร�กฏ ่�มีผ้ตู ดิ เชื้ จรงิ จ�ำ น น 15 คน เม่ื ผ�่ นกร บ นก�รตร จ �เชื้ เรียบร้ ยแล้ ก็ได้
จดเตรียมรถ ซ่ึงได้รบค �ม นุเคร� ์จ�กก งพนท �รร�บที่ 2 กรมท �รร�บที่ 5
(ร5 พน2) จ�กแม่ทพภ�คที่ 4 แล มีก�รแยกก�รเดินท�ง กเป็นกลุ่มต่�ง ๆ ต�มก�ร
คดกร งเบื้ งตน้ ก่ นเดนิ ท�งไปยงโรงพย�บ�ล น�ม จง ด ตลู ซง่ึ ตง้ ยใู่ นม � ทิ ย�ลย
ร�ชภฏ งขล� ิทย�เขต ตลู

ใน ่ นข งโรงพย�บ�ล น�ม จง ด ตลู ไดม้ ีก�รเตรยี มก�รม� 2 ปด� ์ ก่ น
ก�รดินท�งกลบจ�กก�รชุมนุมท�ง � น� ในปร เท ินโดนีเซีย ท้งนี้เป็นก�รเตรียมก�ร
เพ่ื รบมื กบ ถ�นก�รณก์ �รเจบ็ ป่ ยข งคนในพน้ื ที่ เพร� โดย ลกท�งก�รแพทย์ได้แบ่ง
คนไข้เป็น 5 ร ดบ คื ร ดบที่ 1 แล 2 คื ผู้ป่ ยท่ีมีก�รรบเชื้ แต่มี �ก�ร
ไม่ม�ก ร ดบที่ 3 แล 4 คื ผปู้ ่ ยที่ ย่ใู นร ดบท่มี ี �ก�รชดเจน แล ร ดบท่ี 5 คื �ก�ร
นกต้ งเข�้ รบก�รรก �ใน ้ ง ICU

โรงพย�บ�ล น�ม จง ด ตูล เปน็ แน คิดทจี่ รบกลมุ่ ผ้ปู ่ ยในร ดบท่ี 1 แล 2
ไ ้ ซึ่งเป็นโรงพย�บ�ลท่มี ีก�รบริ �รง�นต�มโครง ร�้ งข งโรงพย�บ�ลจรงิ ทำ�ใ ้ �ม�รถ
ร งรบกลุ่มผู้เดินท�งกลบจ�กก�รชุมนุมท�ง � น�เข้� ู่โรงพย�บ�ล น�มได้ทนที
โรงพย�บ�ล น�มแ ง่ น้ี ตง้ ยู่ �่ งไกลจ�กชมุ ชน ต �ค�รทต่ี ง้ ค่ นข�้ งมคี �มเปน็ เ กเท

6 รวมบทความ COVID-19 กับชวี ติ วถิ ใี หม่ทช่ี ายแดนใต้

กี ทง้ ยงไดม้ กี �รปร ก� ใ เ้ ปน็ เปน็ เขตพน้ื ทเ่ี ฉพ� บคุ คลทไ่ี มเ่ กย่ี ข้ งไม่ �ม�รถเข�้ ไปได้
กลมุ่ ผตู้ ดิ เช้ื กต็ ้ งรบก�รรก �จนก �่ จ �ยเปน็ ปกติ ก่ น กไปใชช้ ี ติ ในชมุ ชน จงึ ข ใ ้
ปร ช�ชนทุกคนม่นใจ แล ยืนยน ่�พ้ืนที่ข งจง ด ตูลน้นยงไม่มีย ดผู้ติดเชื้ ม
แต่ ย�่ งใด”

บทวเิ คราะห์

จ�กก�ร กึ �ก�รรบมื กบ ถ�นก�รณโ์ รคร บ�ด COVID-19 ในพน้ื ทจี่ ง ด ตลู
�ม�รถ รุปผลจ�กก�ร กึ �ข้ มูลต่�ง ๆ เปน็ ปจั จยท่ี ำ�คญแล น�่ นใจ นน�ำ ไป ่คู �ม
ำ�เรจ็ ในก�รรบมื แล จดก�รกบ ถ�นก�รณก์ �รแพร่ร บ�ดในพนื้ ทีไ่ ด้ ดงน้ี

เตรียมพร้อมต้งั รับ

กาำ กบั วางแผน

ปัจจยั สูค่ วามสำาเรจ็ ผา่ นแดนคมุ เขม้
เติมเตม็ ข่าวสาร

ชดุ ปฏิบัตกิ ารเชิงรกุ

ทุกภาคสว่ นรว่ มมือกนั

1) เตรียมพร้อมต้ังรับ : ก�รเตรียมค �มพร้ มถื เป็นด่�นแรกในก�รรบมื
กบ ถ�นก�รณ์ใ ้มีปร ิทธิภ�พ ซึ่งจง ด ตูลได้มีก�รเตรียมค �มพร้ มแล รบมื
กบ ถ�นก�รณโ์ รคร บ�ด COVID-19 ต้งแต่ช่ งเดื นมกร�คม ทเี่ รมิ่ มีข่� ก�รแพรร่ บ�ด
ในปร เท จีน โดยไดม้ กี �รเรยี ก น่ ยง�นต�่ ง ๆ ท่เี กีย่ ข้ งร่ มกน �รื เปน็ คร้งแรกเมื่
นที่ 17 มกร�คม 2563 ซ่ึงนบได้ ่�จง ด ตูลมีก�รติดต�มแล ใ ้ค �ม ำ�คญกบ
ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค COVID-19 ย่�งร ดเร็ ทนเ ตุก�รณ์ ร มถึงก�ร

รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วิถีใหม่ทช่ี ายแดนใต้ 7

ปร �นต้งรบล่ ง น้�ในก�รรบมื กบผู้ที่เดินท�งกลบจ�กปร เท ม�เลเซียผ่�นช่ งท�ง
ต่�ง ๆ ท่ีเป็นเขตติดต่ กบจง ด ตูล ในช่ งก�รเปิดด่�นช่ คร� ใน นที่ 18 เม �ยน
2563 เพ่ื ทย ยรบคนไทยทแ่ี จง้ ค �มปร งคใ์ นก�รเดนิ ท�งกลบปร เท ไทยกบ ถ�นทตู
แล ถ�นกง ลุ ไทยในปร เท ม�เลเซยี ซง่ึ ท�ำ ใ เ้ น็ ถงึ ก�รตง้ รบกบ ถ�นก�รณไ์ ดเ้ ปน็ ย�่ งดี

2) กำ�กับว�งแผน : ีก น่ึงค �ม ำ�เร็จที่ ำ�คญในก�รรบมื กบ ถ�นก�รณ์ก�ร
แพร่ร บ�ดข ง COVID-19 ในจง ด ตลู คื ก�รมผี ู้น�ำ ท่เี ขม้ แขง็ ค ยกำ�กบ ่งก�ร แล
�งแผนก�รดำ�เนนิ ง�นต�่ ง ๆ เพื่ ปร �นก�รทำ�ง�นข ง น่ ยง�นต�่ ง ๆท่ีเกยี่ ข้ งใน
พ้ืนที่ใ ้มีเ กภ�พแล มีปร ิทธิภ�พ ซึ่งนำ�โดยท่�นผู้ ่�ร�ชก�รจง ด ตูล ร มถึงก�ร
ปฏบิ ตงิ �นในฐ�น ปร ธ�นคณ กรรมก�รค บคมุ โรคจง ด ตลู ก�รตด นิ ใจ กม�ตรก�ร
ต�่ ง ๆ ผ่�นปร ก� แล คำ� ่งข งจง ดแล คณ กรรมก�รค บคมุ โรคตดิ ต่ จง ด ตลู
เชน่ ก�รปดิ ถ�นทต่ี �่ ง ๆช่ คร� ก�รร งบก�รเดนิ ท�งเข�้ กพน้ื ทจ่ี ง ด ตลู ม�ตรก�ร
ก�ร ม น้�ก�ก น�มย รื น�้ ก�กผ้� ตล ดจนก�รค บคมุ ก�รเข�้ กทดี่ ่�นผ�่ นแดน
ถ� ร เปน็ ตน้ ทง้ นยี้ งร มถงึ ก�ร �งแผนล่ ง น�้ ทง้ ในร ย น้ แล ร ย ย� เพื่ รบมื กบ
ก�รเยีย ย�แล ฟื้นฟู ภ�พเ ร ฐกิจในพื้นท่ี ซ่ึง �จจ เป็นผลกร ทบที่ต�มม� ลงจ�ก
ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข งโรค COVID-19 คลี่คล�ยลง

3) ผ�่ นแดนคมุ เข้ม : เน่ื งจ�กจง ด ตูลมีด่�นผ่�นแดนถ� ร ซึ่งเป็นเขตพืน้ ที่
ตดิ ต่ กบปร เท เพื่ นบ�้ น คื ปร เท ม�เลเซยี จ�ำ น น 2 จุด คื 1. จุดผ่�นแดนถ� ร
ตลู  (ท�่ เรื ต�ำ ม ลง) 2. จดุ ผ�่ นแดนถ� ร งปร จน ร มไปถงึ จดุ ที่ �จเปน็ พนื้ ทเ่ี ยี่ ง ย�่ ง
เก� ลีเป๊ ซึ่งมีนกท่ งเที่ย ท้งช� ไทยแล ช� ต่�งช�ติเป็นจำ�น นม�ก ซ่ึงก�รเดินท�ง
ไปยงเก� ลเี ป๊ จ ต้ งโดย �รโดยเรื จ�กท�่ เรื ป�กบ�ร�ในก�รเดนิ ท�ง จงึ ไดม้ กี �รก�ำ ชบ
แล ทำ�ก�รต้งจุดคดกร งผู้คนบริเ ณ ด่�นผ่�นแดนถ� รท้ง 2 จุด ร มท้งบริเ ณท่�เรื
ป�กบ�ร�แล เก� ลเี ป๊ ย�่ งเขม้ ขน้ น กจ�กนย้ี งมกี �รค บคมุ ก�รเข�้ ก (lock Down)
ในพ้นื ทจี่ ง ด ตลู ซ่งึ ได้ดำ�เนินก�รม�ต้งแต่ นที่ 3 เม �ยน 2563 ่ นกรณคี �มจ�ำ เป็น
ต่�ง ๆ เช่น ก�รขน ่ง ินค้�ที่ยงคงเดินท�งได้ต�มปกติ แต่ในกรณีข งบุคคลท่ ไปน้นจ
ต้ งมคี �มจ�ำ เปน็ ย�่ งยง่ิ ย ดในก�รเดนิ ท�งเท�่ นน้ เน่ื งจ�กบรเิ ณด�่ นตร จต�่ ง ๆ จ มี
ผบู้ ญช�ก�รปร จ�ำ ในก�รค บคมุ แล พจิ �รณ�ก�รเข�้ ก ซงึ่ ถื เปน็ กี นง่ึ จดุ แขง็ ในก�ร
รก �พนื้ ทขี่ งจง ด ตลู ใ ป้ ล ดผตู้ ดิ เชื้ ไดเ้ ปน็ ย�่ งดี เนื่ งจ�กจ เปน็ ก�รคดกร งผคู้ น
ก่ นเข�้ ม�ในพน้ื ที่ ซง่ึ �จเป็นกลุ่มเ ยี่ งต่ ก�รแพรเ่ ช้ื ในพนื้ ท่จี ง ดได้ กี ท�ง น่งึ

8 รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวถิ ีใหม่ทีช่ ายแดนใต้

4) เติมเต็มข่�ว �ร : ก�รติดต�มข้ มูลข่� �รน้นถื เป็น ีก น่ึงปัจจยที่ ำ�คญ
ในก�รก้� ข้�ม ถ�นก�รณ์ ิกฤติต่�ง ๆ เช่นเดีย กบ ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค
COVID-19 ในคร้งนี้ ท่ีจ ต้ ง � ยค �มร่ มมื จ�กทุกภ�ค ่ น โดยเฉพ� ปร ช�ชน
ในพ้นื ท่ี ก�รกร จ�ยค �มร้แู ล ข้ มูลข่� �รเพ่ื ก�รรบมื จึงเป็น ่งิ ำ�คญ ซ่งึ มีช่ งท�ง
ก�ร ่ื �รต�่ ง ๆ ม�กม�ย น กจ�กปร ก� ค�ำ ง่ ทเี่ ปน็ ท�งก�รข ง น่ ยง�นร�ชก�ร รื
ก�รปร ก� ต�มเ ยี งต�ม �ยในเขตพน้ื ทีต่ ่�ง ๆ ข งจง ด ตลู แล้ ช่ งท�งก�ร ื่ �ร
ทน่ี �่ นใจ คื ก�รใชป้ ร โยชนจ์ �กช่ งท�งก�ร ่ื �รใ ม่ ๆ ในเชงิ รกุ ข ง น่ ยง�นภ�ครฐ
เชน่ Facebook Page ต้งแตร่ ดบผู้ ่�ร�ชก�รจง ด ตูล �ำ นกง�น �ธ�รณ ุขจง ด
ตลู �ำ นกง�นปร ช� มพนธ์จง ด ตลู เป็นต้น ในก�รใ ค้ �มรตู้ �่ ง ๆ เชน่ ปร ก�
ค�ำ ง่ ต�่ ง ๆ ทง้ ในร ดบปร เท แล ร ดบจง ด ก�รร�ยง�น ถติ ผิ ตู้ ดิ เช้ื แล ถ�นก�รณ์
COVID-19 แบบร�ย น ร มถงึ ม�ตรก�รป้ งกนแล ก�รดแู ลตนเ ง �ำ รบปร ช�ชนท่ ไป
ก�รแน น�ำ ธิ กี �รปรบต แล ปฏบิ ตติ นในช่ ง ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข งเช้ื COVID-19
ซ่งึ จ เป็นก�ร ร้�งภมู ิคมุ้ กนในก�รดแู ลตนเ งข งปร ช�ชน กี ท�ง นึง่

5) ชุดปฏิบตั กิ �รเชงิ รกุ : ผู้ ่�ร�ชก�รจง ด ตลู ไดจ้ ดใ ้มีทมี ชุดปฏบิ ติก�รเพ่ื
ทำ�ง�นเชิงรุกในพ้ืนที่ขึ้นม� เม่ื ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดเร่ิม ่งผลกร ทบม�ยง
ปร เท ไทย โดยยกร ดบก�รเฝ�้ ร งในพ้นื ทจ่ี ง ด ตูลม�กข้นึ แล เรม่ิ มกี �รใ ค้ �มรู้
กบพนี่ ้ งปร ช�ชน โดยเฉพ� ในพน้ื ที่ มบู่ �้ น ใ ม้ กี �รนบจ�ำ น นบ�้ นเปน็ ลงค�เรื น แล
ใ ท้ มี ปฏิบติก�รเป็นชุดรบผดิ ช บ จำ�น น 1 ชุดต่ 10 ลงค�เรื น ซง่ึ ใน 1 ชุด ปร ก บ
ด้ ย ม. แล เจ�้ น�้ ที่ค บคมุ โรคซงึ่ มที มี ก�ำ นน ผใู้ ญ่บ�้ น ตำ�ร จ แล แพทย์ เป็นต้น
ที่จ ค ยดูแลก�รกกต ข งผู้ท่ีเดินท�งม�จ�กพ้ืนท่ีเ ี่ยงต่�ง ๆ พร้ มท้งแน นำ� ิธีก�ร
ป้ งกนแล รก � ขุ ภ�พในช่ ง กิ ฤตกิ �รแพร่ร บ�ดข งโรค COVID-19 ย่�งถูก ธิ ี ท้งน้ี
ยงทำ�ใ ้ได้เ ็นก�รขบเคลื่ นง�นแล ดูแลปร ช�ชนในร ดบพื้นท่ี ย่�งมีปร ิทธิภ�พ
ผ�่ นกลไกก�รท�ำ ง�นข งรฐ ท้ง ม. ก�ำ นน ผ้ใู ญบ่ �้ น ในก�รปร �นก�รท�ำ ง�นร่ มกน
ได้ ย่�งชดเจน โดยเฉพ� ม. ท่ีเป็นทพ น้�ในพ้ืนที่ในก�ร ่งต่ คนในพ้ืนที่ มู่บ้�น
ู่โรงพย�บ�ลต้งแต่ร ดบ ต�ำ บล ำ�เภ แล จง ด ซ่งึ �ก �ม�รถท�ำ ใ ้เป็นง�นปร จำ�
ได้ กจ็ �ม�รถใชก้ ลไกก�รทำ�ง�นข งรฐในร ดบพนื้ ท่ีได้ ย�่ ง มบูรณ์ ร บบ �ธ�รณ ขุ
ก็จ มีปร ิทธิภ�พม�กข้นึ

รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ติ วถิ ีใหม่ทช่ี ายแดนใต้ 9

6) ทุกภ�ค ่วนรว่ มมอื กัน : ก�รจ ผ�่ นพ้น กิ ฤติ รื ถ�นก�รณ์ต่�ง ๆ ไปไดน้ ้น
จ�ำ เปน็ ต้ ง � ยค �มร่ มมื จ�กทกุ ภ�ค ่ น มใิ ชเ่ พยี งแค่ น่ ยง�นภ�ครฐเท�่ นน้ แตต่ ้ ง
� ยก�รบรู ณ�ก�รก�รท�ำ ง�นร่ มกนข งภ�ค ่ นต�่ ง ๆในพนื้ ทจี่ ง ด ตลู ทง้ ภ�คเ กชน
ภ�คปร ช� งคม แล ปร ช�ชนในพื้นที่ ร มท้ง น่ ยง�นใน งกดกร ทร งก�รพฒน�
งคมแล ค �มม่นคงข งมนุ ย์ในพื้นที่จง ด ตูล (One Home) ก็มี ่ น ำ�คญใน
ก�รขบเคล่ื นภ�รกิจต่�ง ๆ แล พร้ มใจใ ้ค �มร่ มมื กน ในก�รปฏิบติต�มม�ตรก�ร
ต่�ง ๆ ใ เ้ ป็นไปในทิ ท�งเดยี กน

บทสรปุ

จ�กปัจจยค �ม ำ�เร็จท้ง 6 ปร ก�รข้�งต้น ่งผลใ ้ค �ม ำ�เร็จในก�รรบมื จ�ก
ถ�นก�รณ์ COVID-19 ในคร้งนี้ได้เป็นที่ปร จก ์แล มีค �มชดเจนม�กย่ิงข้ึน เมื่ ูนย์
บริ �ร ถ�นก�รณแ์ พร่ร บ�ดข งโรคติดเช้ื ไ ร โค ดิ -19 ( บค.) ได้ปรบใ จ้ ง ด ตูล
ยใู่ นกลมุ่ จง ดทไ่ี มม่ ผี ปู้ ่ ยโรค COVID-19 โดย รปุ ร�ยง�น ถติ ผิ ตู้ ดิ เช้ื ล�่ ดุ ข งจง ด
ตูล ปร จำ� นที่ 22 เม �ยน 2563 พบ �่ เปน็ กลมุ่ ผเู้ ดินท�งกลบจ�ก ินโดนเี ซีย 26 คน
มผี ู้ตดิ เช้ื ยืนยน 18 ร�ย รก �ต ยู่ในโรงพย�บ�ล น�ม 13 ร�ย โรงพย�บ�ล ตูล 4 ร�ย
โรงพย�บ�ล งขล�นครินทร์ 1 ร�ย ่ น กี 8 ร�ย แพทย์ได้ นญุ �ตใ ก้ ลบบ้�น โดยใ ้
ถื ่�กลุ่มด� ์จ�ก ินโดนีเซียน้น เป็นกลุ่มผู้ป่ ยท่ีได้รบเช้ื ม�จ�กต่�งปร เท ไม่ได้มี
ก�รตดิ เช้ื ในจง ด ตลู แต่ ย่�งใด

จ�กก�ร ึก �ก�รรบมื จ�ก ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค (COVID-19)
ในพื้นท่ีจง ด ตูลในคร้งนี้ ได้ร บร มข้ มูลใน ่ นต่�ง ๆ ไ ้ เพ่ื ค้น �ปัจจยท่ีนำ�ไป ู่
ค �ม ำ�เร็จข งจง ด ตูล ท้งนี้เพ่ื เป็นพ้ืนท่ีต ย่�ง ำ� รบก�ร ึก �แน ท�งในก�ร
รบมื ใน ิกฤติ รื ถ�นก�รณ์ในลก ณ เดีย กนนี้ใน น�คตข้�ง น้�ในพื้นท่ี ่ืน ๆ
แล เพ่ื เป็นบทเรียนข งค �ม ำ�เร็จข ง น่ ยง�นภ�ครฐ ภ�คเ กชน ปร ช� งคม
แล ปร ช�ชนช� จง ด ตลู ได้ ึก �แล ภ�คภูมใิ จต่ ไป

ข้ มลู ณ นที่ 1 พฤ ภ�คม 2563

10 รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวิตวิถใี หม่ทีช่ ายแดนใต้

สถานการณ์ COVID-19 กับการปรับตัวของมุสลิม 3 จชต.

ช่วงเทศกาลถรอื าศยลี งอาดนในเดถือิตนิขรอมงฎผอู้ตนิดเชื้ ข งกรมค บคุมโรค ณ
โดย นายอสั ฮา การี นักพัฒนาสังคม

ติดเชื้ ะ ม จำน น 3,015 ราย รัก า ายแล้ จำน น 2
ร�ยง�น ถิติข งผู้ติดเชื้ ข งกรมค บคมุ โรค ณ นที่ 11 พฤ ภ�คม 2563 พบ ่�

ผปรกู้รเ ียชี ิต จำน นเท ไทยมจี ำ�น นผู้ตดิ เช้ื 56 ราย ซึ่งมีม จำ�น น 3,015 ร�ย รก ถจ�ำ�ิตน�ยิขนแล5้6งจรผ�ำ �นยู้ตนซิดงึ่2ม,7เี 9ชถ6ิตื้ขิร�ยง ูง ุด 1

� ยู่ในโรงพย�บ�ล จำ�น น 163 ร�ย แล ผ้เู ียชี ิต

ผู้ติดเชื้ ูง ุด 10 นดบแรก คื มกช่รแลุงลเทบปพทรุมุมี ธป��นนตัคี รตภาูเกน็ตี เนชนทยี บงุรีใย ลม�่ แงลขละ�ปทมุ ธา

งขลา มุทรปราการมทุ รปร�ก�ร ชลบุรี ปตั ต�นี เชยี งใ

จัง

ูงต

132

จ�ก ถิติผู้ติดเชื้ ร ดบปร เท ข้�งต้นพบ ่� ในพื้นที่ 3 จง ดช�ยแดนภ�คใต้ ผู้ติด

จมจัง�ำถี นงึ 2 จ1ัดง32ชรด�าทยย่มี แี ลแถติ ปดิผตั ู้ตนตดิ �เภนชีื้จา�ำ นคมนใต9ูง1ต้ รดิ จ�ใยนำ1น่ 0นจงนนดบด2แนรร6ก�ขธ1ิ ง�ปรมราผี เตู้ยทดิ เชจคื้ ื าจงกมคจด�ำยนาลนม� รุนแรง
น

ปข38รงระก�ย�ชรรแามพชผรตู้่รนดิ เบใชน้ื�ดพทำ�มน้ืใในท้ พ่งน้ืผี่ ทลท่ีต3ำ่จงใิถีกด�้เชรก�ดยำ�ดิ แเดนกนินภาช�ีรคิตใเขตร้ จยีง�ำ ปนนรนรช2�ู้แ6ช1ลนรใ�ะนยพปจ้ืน�กรทคี่บั ท�ำ�ตมใรนัุ ้เแกขริดง งประช

ปกก��้ รรปเงร้ียกงนกันรนู้แตตลนนเปรงเใบตร้งขใดพงน้ป้รจร�กชกด��ชพรนตใดิน้นเชรจูป้ื ใแานบกบถตก�่�นางก�รๆรตณภ์ิด�CยOเใตชV้แID้ืน-1ใท9น�ใงนแคลถรง้ มนา�ี้ นตรกก�ารใรนณ์ COV

ประรเวดม็นบทควำามคCัญOVทIDี่น-1่า9 กับ่ ชวีงติ ใวยิถใีคหมื ่ทชี่ ากยแาดรนใปต้ รับต11ั ข งมุ

ปร เด็น ำ�คญท่นี ่� ่ งใยคื ก�รปรบต ข งมุ ลิมซึ่งมี ด ่ นปร ช�กร ร้ ยล
83.12 ข งปร ช�กรในพ้ืนที่ 3 จง ดช�ยแดนภ�คใต้ เมื่ เข้� ชู่ ่ งก�รถื ีล ดในเดื น
ร มฎ น ซ่ึงในปีนี้ ำ�นกจุ �ร�ชมนตรไี ด้ปร ก� ใ ้ นท่ี 1 ร มฎ น . . 1441 ตรงกบ
นท่ี 24 เม �ยน พ. .2563 ซ่ึง ิ่งท่ีมุ ลิมทุกคนต้ งถื ปฏิบติในช่ งเดื นร มฎ นน้น
จ ต้ งงดเ น้ ก�รรบปร ท�น � �รแล ด่ืมนำ้� ต้งแต่ช่ งเ ล� �ทิตย์ขึน้ จนถึงตกดนิ แล
เปน็ ช่ งเ ล�ข งก�รแ ง �ผลบุญจ�กก�รปฏิบติ � นกิจต่�ง ๆ ที่นบ �่ เป็นช่ งเ ล�ท่ี
ปร เ ริฐท่ี ุดในร บปี ทำ�ใ ้ในช่ งเดื นร มฏ นข งทุกปีจ ได้เ ็นบรรย�ก� ที่พิเ
ก ่�ช่ งเ ล�ปกติ ท่ีจ ได้เ ็นก�รร มต กนในช่ งเ ล�ข งก�รปฏิบติ � นกิจร่ มกน
โดยเฉพ� ในพน้ื ท่ี 3 จง ดช�ยแดนภ�คใต้

ในปร เด็นดงกล่� น้ี ำ�นกจุ �ร�ชมนตรีตร นกถึงค �ม ำ�คญด้�น ุขภ�พ
น�มยแล ค �มปล ดภยข งพี่น้ งมุ ลิม ปร ก บกบมติคณ รฐมนตรีเก่ีย กบก�ร
งดก�รจดกิจกรรมท่ีมีก�รร มคนจำ�น นม�ก เพ่ื ลดค �มเ ่ียงในก�รแพร่ร บ�ดข งเชื้
จึงได้มีก�รพิจ�รณ�เจตน�รมณ์ ำ�คญข งบทบญญติท�ง � น� ิ ล�ม แล กำ� นดเป็น
ปร ก� จุ �ร�ชมนตรีเร่ื ง ม�ตรก�รป้ งกนก�รแพร่ร บ�ดข งโรคติดเชื้ ไ ร โคโรน�
2019 (COVID 19) โดย รปุ �ร �ำ คญ ดงนี้

1. ก�รถื ีล ดเดื นร มฎ นใ ้ถื ปฏิบติต�มปกติที่บทบญญติ � น�กำ� นด
ยกเ ้นผู้ได้รบผ่ นผนต�ม ลกก�ร � น�เท่�น้นท้งนี้ ก�รแพร่ร บ�ดข งโรคติดเชื้ ไ ร
โคโรน� 2019 (COVID-19) มิได้เป็น ุป รรคใ ้งดก�รถื ีล ดแต่ปร ก�รใด ตล ดจน

12 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ิตวถิ ใี หมท่ ีช่ ายแดนใต้

ก�รกลืนนำ้�ล�ยที่ไม่เจื ปนเ � �รท่ี ยู่ใน
ช่ งป�กกม็ ไิ ดท้ �ำ ใ ก้ �รถื ลี ดบกพร่ งแต่ ย�่ งใด
กลบเป็นก�รรก �ร่�งก�ยแล ลำ�ค ใ ้ชุ่มชื้น ยู่
ตล ดเ ล� ดงน้น จึงไม่ค รถ่มน้ำ�ล�ยใน ถ�นที่
�ธ�รณ โดยเด็ดข�ด เพร� จ ท�ำ ใ ้เกดิ ก�รแพร่
ร บ�ดข งเชื้ ใน ภ� ก�รณ์ปัจจุบน

2. งดจดเลี้ยง � �รล ีล ดท่ีม ยิด
เค ถ�น รื ถ�นท่ที จี่ ดเตรยี มไ ้ �กมคี �ม
ปร งค์ก็ใ ้จดทำ� � �รปรุง ุกที่บ้�นแล จดใ ่
ภ�ชน บรรจุภณฑ์ใ ้ถูกต้ งต�ม ุขลก ณ
แล้ แจกจ่�ยใ ้แก่เพื่ นบ้�นแล ญ�ติใกล้ชิดแทน
ก�รจดเลย้ี งท่มี �ร มกนเปน็ มคู่ ณ

3. กรณี ม�ชิกในคร บคร ล ีล ด รื รบปร ท�น � �รซ�โ ร์ร่ มกน ใ ้
ลีกเลี่ยงก�รรบปร ท�น � �รในภ�ชน ร่ มกน แล ใ ้น่ง ่�งกน ย่�งน้ ย 1 เมตร
ล�้ งมื ใ ้ �ดท้งก่ นแล ลงรบปร ท�น � �ร

4. งดก�รเ ๊ย ติก๊�ฟ (ก�รพำ�นก ยู่ในม ยิด ย่�ง งบต�ม ิธีก�รที่ได้กำ� นด
ด้ ยมุ่งม่นในก�รปฏิบติ � นกิจโดยเจตน�ใกล้ชิดกบพร ผู้เป็นเจ้�) แล ก�รล ม�ด
ญ ม� ์ (ก�รล ม�ดร่ มกน 2 คนข้นึ ไป) ทเี่ ปน็ ซุนน ์ ( ุนต) ปร เภทต่�งๆ ในคำ่�คืน
ข งเดื นร มฎ น ไดแ้ ก่ ก�รล ม�ดต�ร เ ยี ์ ก�รล ม�ด ติ ร์ ( เิ ตร็ ) แล ก�รล ม�ด
ต จญุด ตล ดจนกจิ กรรมก�รร มต ืน่ ๆ ที่ม ยดิ รื ถ�นทท่ี จี่ ดเตรยี มไ ้

5. ใ ้คณ กรรมก�ร ิ ล�มปร จำ�จง ดแจ้งไปยงม ยิดในก�ร ร้�งค �มเข้�ใจ
ในก�รจ่�ยซ ก�ตฟิตร์ (ท�นที่มุ ลิมทุกคนต้ งแจกจ่�ยแก่ผู้ย�กจน) แล ฟิตย ์ (ท�น
ท่ีใช้เพื่ ก�รชดเชยข งผู้ที่ไม่ �ม�รถถื ีล ดได้ต�มข้ ยกเ ้นท่ี � น�กำ� นด) ล่ ง น้�
ท่ี �ม�รถกร ท�ำ ไดต้ ง้ แตเ่ ข�้ เู่ ดื นร มฎ น โดยใ ม้ ยดิ เปน็ ผรู้ บร ม แล ข ใ ้ ปบรุ ุ
ทุกคนร่ มมื ในก�รม บซ ก�ตฟิตร์ แล ฟติ ย ์ดงกล่� ใ ้กบม ยดิ เพ่ื นำ�ไปช่ ยเ ลื
คร บคร ทเ่ี ดื ดร้ นใน ถ�นก�รณป์ จั จุบน

จ�กปร ก� ม�ตรก�รดงกล�่ ข ง �ำ นกจุ �ร�ชมนตรี ท�ำ ใ ป้ ร ช�ชนในพน้ื ทต่ี ้ งมี
ก�รปรบต แล ิถีก�รดำ�เนินชี ิต ซ่ึงโดยปกติในช่ งเดื นร มฎ นข งทุกปี ปร ช�ชน

รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วถิ ใี หม่ท่ชี ายแดนใต้ 13

ช� มุ ลมิ ในพน้ื ทจี่ ง ดช�ยแดนภ�คใตจ้ มกี �รจบจ�่ ยซื้ � �รกน ย�่ งคกึ คก เกดิ ตล�ด
เฉพ� กจิ ขนึ้ ม�ม�กม�ยภ�ยในชมุ ชน ซงึ่ ่ นใ ญจ่ เปน็ � �ร �ำ รบก�รล ลี ด แตใ่ น
ปีนี้ ล�ยคนเลื กท่ีจ ปรุง � �รท�นเ งแทนก�ร กไปซื้ � �รในตล�ดท่ีมีผู้คน ยู่
เป็นจำ�น นม�ก เพ่ื ลดค �มเ ี่ยงในก�รติดเช้ื จ�กแ ล่งชุมชน น กจ�กน้ียงเกิด
ปร�กฏก�รณร์ ปู แบบใ ม่ในก�รซื้ ินค�้ ปร เภท � �รปรุง ุกในแบบ Delivery ข้ึนเปน็
จำ�น นม�ก โดยเฉพ� ในเขตเมื งข งท้งจง ดปัตต�นี ย ล� แล นร�ธิ �

ก�รปร ก บ � นกิจข งช� มุ ลิมในเดื นร มฎ น โดยปกติในทุก น ุกร์
มีบทบญญตใิ ผ้ ้ชู �ยต้ งไปท�ำ ก�รล ม�ดร่ มกนทมี่ ยิด แตใ่ นเดื นร มฎ น ท้งผู้ ญิง
แล ผชู้ �ยร มถงึ เดก็ จ ไปล ม�ดร่ มกนในม ยดิ ย�่ งคบคง่ ในเ ล�กล�งคนื ลงช่ งเ ล�
ข งก�รล ีล ด น กจ�กนีจ้ มีก้ ล่มุ ผู้ช�ยจ�ำ น น นึง่ ที่มกจ ไปล ีล ดร่ มกนทีม่ ยิด
เปน็ ปร จ�ำ แตใ่ นปนี ท้ี �่ มกล�ง ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข งเชื้ ไ ร โคโรน� (COVID-19)
ทุกคนไม่ �ม�รถปฏิบติ � นกิจร มถึงกิจ ตรต่�ง ๆ ได้ต�มปกติเช่นทุกปีท่ีผ่�นม� แล
เกิดก�รปรบต ข งพี่น้ งมุ ลิมต�มแน ท�งปร ก� ข ง ำ�นกจุ �ร�ชมนตรี ทำ�ใ ้
บรรย�ก� ข งเดื นร มฎ นในปีนี้ ต�มม ยดิ ต่�ง ๆเป็นไป ย�่ งเงียบเ ง� เน่ื งจ�กผู้คน
่ นใ ญเ่ ลื กทจ่ี ปฏบิ ตติ �มม�ตรก�รแล แน ท�งในก�รปรบต �ำ รบก�รปฏบิ ติ � น

14 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ติ วถิ ีใหม่ทีช่ ายแดนใต้

กิจต�่ ง ๆ ในเดื นร มฎ นต�มปร ก� ดงกล�่ โดยก�รทำ�ล ม�ดร่ มกนที่บ้�นภ�ยใน
คร บคร แทนก�รไปม ยิด แม้ ่�ต�ม ลกแล้ ช� มุ ลิมเชื่ ่�ก�รทำ�ล ม�ดร่ มกนท่ี
ม ยิดย่ มได้รบผลบุญม�กก ่�ก�รทำ�ล ม�ดคนเดีย กลุ่มผู้ช�ยท่ีเคย กไปล ีล ด
ร มกนทม่ี ยดิ กเ็ ปลยี่ นม�ล ลี ดทบ่ี �้ นร่ มกบคร บคร แทน น กจ�กน้ี งิ่ ทพี่ บเ น็ กน
เป็นปกตใิ นช่ งเดื นร มฎ น คื ก�รแจกจ่�ย � �รแกเ่ พ่ื นบ�้ นแล คนย�กจน ร มถึง
ก�รร่ มล ลี ดใน มเู่ ครื ญ�ติ ปนี ก้ี �รแจกจ�่ ย � �รยงคงมี ยู่ แตก่ �รทจ่ี ร่ มล ลี ด
กนใน มู่เครื ญ�ติที่ ยู่กนคนล คร เรื นน้นพบเ ็นได้น้ ยลง

น กจ�กปร ก� ข ง �ำ นกจุ �ร�ชมนตรีแล้ ยงมีม�ตรก�รก�รป้ งกนต่�ง ๆ ใน
ร ดบจง ด โดยผู้ ่�ร�ชก�รจง ดในฐ�น ปร ธ�นคณ กรรมก�รค บคุมโรคปร จำ�
จง ด ท่ี กม�ใ ้คำ�แน นำ�แน ท�งปฏิบติเพ่ื ลดค �มเ ่ียงข งก�รติดเชื้ เพิ่มขึ้นใน
พ้ืนที่ เช่น ก�รใ ้ งค์กรปกคร ง ่ นท้ งถ่ินกำ� นด ถ�นท่ีจำ� น่�ย แล จดร เบียบ
ผูจ้ ำ� น�่ ย � �รใ ้มีร ย ่�งร �่ งกน ช่ งเ ล�ทีจ่ �ำ น่�ยคื 14.00 น. - 20.00 น.
ร มถึงก�รจดก�รตล�ดในช่ งเดื นร มฎ น ต้ งมีจุดพกร แล คดกร งก่ นเข้�ตล�ด
จดุ �งเจลแ กก ล/์ เจลล�้ งมื บรกิ �รก่ นเข�้ ตล�ด �้ มบคุ คล 3 ปร เภทเข�้ ตล�ด คื
เด็ก �ยุตำ่�ก ่� 5 ปี ผู้ท่ีมี �ยุ 70 ปีขึ้นไป แล ผู้ท่ีมีโรคปร จำ�ต กำ� นดบริเ ณ
ก�รจดจำ� น่�ย ินค้�แล ช่ งท�งเดิน มีพล� ติกใ ก้นร ่�งผู้ซื้ แล ผู้ข�ย เ ้นร ย
่�ง 1-2 เมตร แล ใ น้ ำ� นิ ค�้ กลบไปรบปร ท�นทบ่ี �้ นเท่�นน้ ร มถึงก�รใชเ้ ล�ในก�ร
เลื กซ้ื ินค�้ ย่�งร ดเร็

ก�รแพรร่ บ�ดข งเช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID 19) ทยี่ ืดเยื้ ม�จนกร ท่งถงึ
ช่ งก�รถื ีล ดในเดื นร มฎ นข งช� มุ ลิม เป็นปร�กฎก�รณ์คร้งแรกที่เกิดข้ึน
ในปร เท ไทย ก�รเตรียมค �มพร้ มในก�รร งรบ ถ�นก�รณ์จึงต้ งดำ�เนินก�ร ย่�ง
คร บคลุมแล ท่ ถึงซ่ึง �จต้ งใช้เ ล� น กจ�กนี้ยงต้ งคำ�นึงถึงแน ท�งก�รดำ�เนินชี ิต

รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ติ วถิ ใี หม่ทชี่ ายแดนใต้ 15

ต�ม ลก � น� ภ�ครฐจงึ ต้ งก�ำ นดม�ตรก�ร ย�่ งรดกมุ ที่ ดุ พร้ มกนนต้ี ้ งไดร้ บค �ม
ร่ มมื จ�กผู้ที่เกี่ย ข้ ง แล จ�กก�รต บรบโดยกำ� นดม�ตรก�รท่ี ดคล้ งข ง ำ�นก
จุ �ร�ชมนตรี ตล ดจนน�ำ ไป กู่ �รก�ำ นดม�ตรก�รในร ดบจง ดเพ่ื ยบยง้ รื ป้ งกน
ก�รแพร่ร บ�ดข งเช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19) จึงเป็นที่ค�ด ง ่�ม�ตรก�ร
ในร ดบต�่ ง ๆ �กมีก�รปฏบิ ติ ย�่ งเขม้ ง ดจ ช่ ยลดก�รแพรร่ บ�ดข งเช้ื ลดจำ�น น
ผู้ติดเช้ื ใ ้น้ ยลง แล ก�รปฏิบติต�ม ลก � น�จ ไม่เป็น ุป รรคต่ ม�ตรก�รในก�ร
ค บคมุ ก�รแพรร่ บ�ดข งเชื้ ซงึ่ คงจ ต้ งมีก�รติดต�มกนต่ ไป �่ ก�รแพรร่ บ�ดข ง
เช้ื ในร ่�งก�รถื ีล ดจ ทำ�ใ ้มีจำ�น นผู้ติดเช้ื เพ่ิมข้ึน รื ลดน้ ยลง? ม�ตรก�ร
ต่�ง ๆ ถกู นำ�ไปปฏบิ ติ ย่�งจรงิ จง รื ไม?่ แล มปี ร ทิ ธิภ�พต่ ก�รร งรบ ถ�นก�รณ์
ม�กน้ ยเพยี งใด?

ง่ิ �ำ คญทคี่ รค�ำ นงึ ถงึ คื ไม่ �่ จ ยใู่ น ถ�นก�รณเ์ ชน่ ไร ทกุ คนค รเรยี นรู้ ธิ กี �ร
“ป้ งกนตนเ ง” เพื่ เปน็ ก�ร ร�้ ง “ภมู คิ มุ้ กน” ใ ม้ ีค �มพร้ มท้งท�งด�้ นร�่ งก�ยแล
จิตใจ ไม่เป็น “ผู้ติดเชื้ ” ที่ทำ�ใ ้เช้ื แพร่ร บ�ดไปยงผู้ ื่น เพ่ื ใ ้ �ม�รถค บคุม
ถ�นก�รณ์ท่ีเกิดขน้ึ ใน งคมไดภ้ �ยในเร็ น

ข้ มลู ณ นท่ี 11 พฤ ภ�คม 2563

16 รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วถิ ีใหม่ท่ีชายแดนใต้

บทความวชิ าการ :
วถิ ีชวี ิตใหมแ่ ละการปรบั ตวั ในสภาวะวกิ ฤติ COVID-2019

โดย นางสาวองั ศุมาลี พึ่งผล นกั พัฒนาสังคม

“NEW NORMAL”

เปน็ กร แ ทม่ี กี �รพดู ถงึ กนม�กใน ภ� กิ ฤตขิ งท่ โลกแล ปร เท ไทย แตก่ �่
ที่จ ไปถึงจุดน้นได้ มนุ ย์จ ต้ งผ่�นจุดท่ีเรียก ่� “NEW ABNORMAL” ค �มผิดปกติ
ในรปู แบบใ ม่ ซึ่งปฏเิ ธไมไ่ ด้เลย ่�มนุ ย์กำ�ลงเผชญิ กบ งิ่ น้น ยู่ในปัจจุบน คื ก�รแพร่
ร บ�ดข งไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19) เนื่ งจ�กมนุ ยถ์ ื เปน็ พ� ที่ �ม�รถนำ�พ�
เช้ื ไป ู่ทตี่ �่ ง ๆ ได้เปน็ ย่�งดี แล เม่ื เป็นเช่นน้น ก�ร �ธ�รณ ขุ ต้ งเขม้ ง ดในเรื่ งข ง
ค �มปล ดภยด�้ น ขุ ภ�พแล น�มย เ ร ฐกจิ เกดิ ก�รช ล ต แล งคมมผี ไู้ ดร้ บผลกร ทบ
เพ่ิมม�กข้ึน ล�ยปร เท จึงได้ กม�ตรก�รเพ่ื ยุดย้งก�รแพร่ร บ�ดข งเช้ื ดงกล่�
ด้ ยก�รปร ก� ปิดเมื ง (Lock Down) แล ปร ก� ใช้ม�ตรก�รก�รเ ้นร ย ่�งท�ง
งคม (Social Distancing) ซึ่งปร เท ไทยก็เป็น น่ึงใน ล�ยๆปร เท ที่ใช้ม�ตรก�ร
เชน่ เดยี กนนี้ ผ�่ นไปเพยี ง 2 เดื น ลงจ�กปร เท ไทยปร ก� Lock Down ท�ำ ใ ต้ เลข
ข งผู้ติดเช้ื ลดลงเป็นจำ�น นม�ก จนกร ท่งร�ยง�นปร จำ� นบ�ง นข ง ูนย์บริ �ร
ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข งโรคตดิ เช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19) ( บค.) มตี เลข
เป็น ูนย์ แต่ถึงแม้ ่�ต เลขผู้ป่ ยจ เป็นที่น่�พึงพ ใจม�กข้ึนเพียงใด ก�รปิดเมื งก็ ่ง
ผลกร ทบต่ ล�ยด้�นต�มม�เช่นกน ไม่ ่�จ เป็นเรื่ งข งก�รใช้ชี ิต ก�รดำ�เนินธุรกิจ
ก�รท�ำ ง�น ก�รเรยี น ทำ�ใ ภ้ �คปร ช�ชน ภ�ครฐ ภ�คเ กชน มกี �รปรบต เกดิ ขน้ึ ย่�ง
ร ดเร็ แล ฉบพลน งเกตเ ็นได้ชด จ�กก�ร ำ�ร จข งกรม ุขภ�พจิต กร ทร ง
�ธ�รณ ุข พบ ่� ปร ช�ชนใ ค้ �ม �ำ คญกบก�รล�้ งมื แล ปร พฤติกรรมก�รปฏบิ ติ
ต ย่�งต่ เน่ื ง เพิ่มขึ้นจ�กร้ ยล 83.6 เป็นร้ ยล 87.5 ขณ ท่ีพฤติกรรมก�ร ม
น้�ก�ก น�มยเมื่ ไปในท่ีชุมชน พบ ่�ดีขึ้นจ�กร้ ยล 70.0 เพิ่มเป็นร้ ยล 96.8
จ�กพฤตกิ รรมดงกล�่ ท�ำ ใ ้ งคมแล ทกุ คนม ง �่ ก�รปรบต จ เปน็ ท�งร ดทดี่ ที ่ี ดุ เม่ื
ตนตก ยใู่ น ภ� ไมป่ กติ

รวมบทความ COVID-19 กับชวี ติ วถิ ีใหม่ท่ชี ายแดนใต้ 17

เปลย่ี นวถิ ชี วี ติ = ทางรอด

Work From Home ก�รทำ�ง�น
ทำ�กิจกรรมต่�ง ๆ ภ�ยในท่ีพก � ยข ง
ตนเ งมีก�รนำ�ม�ใช้กน ย่�งแพร่ ล�ยท้ง
ใน น่ ยง�นข งภ�ครฐแล ภ�คเ กชน เพ่ื
เ น้ ร ย ่�งท�ง งคมข ง งคมคนทำ�ง�น
ซ่ึง �จ ่งผลใ ้กลุ่มคนเ ล่�นี้นี้มีค �ม
ต้ งก�รที่พก � ยที่เปลี่ยนไปจ�กเดิม ท่ี
เดิม � ยในพื้นที่ท่ีมีขน�ดเล็ก �จจ ไม่
เพยี งพ จงึ เกดิ ค �มต้ งก�รบ�้ นขน�ดใ ญ่
ขน้ึ เพ่ื ใ ้ ด กในก�รท�ำ กจิ กรรมภ�ยในบ�้ น

Online Business  ก�รด�ำ เนนิ ก�ร
ท�งธุรกรรม ิเล็กทร นิก ์ เมื่ ค �ม
ต้ งก�รข งผรู้ บบรกิ �รเปลย่ี นแปลงไป ผใู้ ้
บริก�รก็ต้ งปรบต เพ่ื ใ ้ต บ น งต่
ค �มต้ งก�รข งผู้บริโภคได้ตรงจุด ซ่ึงใน
ปัจจุบนผู้บริโภค นม�ทำ�ธุรกรรมแบบ

นไลนม์ �กขน้ึ ไม่ �่ จ เปน็ ก�ร ง่ ซ้ื นิ ค�้
ผ่�นร บบ นไลน์ ก�ร ่ง � �ร นไลน์

18 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ติ วถิ ใี หมท่ ่ีชายแดนใต้

ก�รชำ�ร เงินผ่�นร บบ นไลน์ ร มถึงก�รดู นงผ่�น Online Streaming (Netflix)
ก�รเลน่ เกม ์ นไลนแ์ ล ก�รตดิ ต่ ื่ �รผ�่ นท�ง Application เพ่ื ลกี เลย่ี งก�รพบป
ผูค้ น รื ไปใน ถ�นท่ีแ ด เพื่ ป้ งกนต เ งจ�กไ ร โคโรน� 2019 แล ค �ม ด ก
บ�ยที่ �ม�รถทำ�ทกุ ย�่ งไดจ้ �กท่ีพก � ย

ก�รกร ท�ำ ข�้ งตน้ ง่ ผลใ ธ้ รุ กจิ ขน ง่ ร�้ นค�้ นไลน์ ก�ร มครใชบ้ รกิ �รแ พพลเิ คชน่
แบบเ ยี ค�่ บริก�ร เติบโตเปน็ ย�่ งม�กในยุคนี้ แต่ ิง่ นึง่ ที่เปน็ ปัจจย ลกข งผใู้ ้บริก�ร
เ ล�่ น้ี ทจี่ ต้ งค�ำ นงึ ถงึ คื ก�ร ร�้ งค �มมน่ ใจใ ก้ บ นิ ค�้ แล บรกิ �รนน้ ต้ งไดม้ �ตรฐ�น
ปล ดภย แล �ดถูก ขุ น�มย

น กจ�กน้ีภ�ครฐยงมีก�รปรบต ใ ้เข้�กบ งคมในยุคท่ี ิถีชี ิตข ง งคมไทยแล
งคมโลกเปลี่ยนแปรไปด้ ยก�รนำ�เทคโนโลยีเข้�ม�ปรบใช้ เพื่ ใ ้คนใน งคมไทยเข้�ถึง
ข้ มูล ดิก�ร ิทธิปร โยชน์ ค �ม ด กร ดเร็ แล ท่ี ำ�คญคื ลีกเล่ียงก�รแพร่
ร บ�ดข งโรคตดิ เช้ื ไ ร โคโรน� 2019 ดงเชน่ กร ทร ง �ธ�รณ ขุ ทเี่ ผยแน คดิ ก�รแพทย์
ถิ ใี มเ่ พ่ื ปร โยชนท์ ย่ี ง่ ยนื ข งปร ช�ชน (New NORMAL MEDICAL SERVICE) มเี ป�้ ม�ย
ก�รดำ�เนินง�นใน 3 ปร เด็นคื

1. คว�มปลอดภยั แกผ่ ปู้ ว่ ยและเจ�้ น�้ ท ่ี (2P Safety) ซง่ึ เปน็ เป�้ ม�ยร ย น้
โดยกรมก�รแพทยไ์ ดท้ �ำ แพคเกจผ�่ ตด ถิ ใี ม่ ก�รแพทยฉ์ กุ เฉนิ ถิ ใี ม่ ร มทง้ ก�รท�ำ ทนตกรรม
ทปี่ ล ดภยโดยมกี �รตร จคดกร ง แล ก�รตร จ �เช้ื ไ ร จ�กนำ้�ล�ย

2. ก�รลดคว�มแออดั เป็นเป�้ ม�ยระยะกล�ง เน้น 2 กลวธิ ี
2.1 แยกประเภทผู้ป่วยโดยจ�ำ แนกเปน็ ี

กลุ่ม เี ขีย ผูป้ ่ ยทีด่ แู ลต เ งได้ดี �จเข�้ พบแพทยเ์ พยี งปีล 2 ครง้
กลุ่ม ีเ ลื งผู้ป่ ยท่ีต้ งก�รปรึก �แพทย์จ มีก�ร ่ง ม. ลงพ้ืนท่ีแล
�กผู้ป่ ยต้ งก�รพูดคุยกบแพทย์จ ทำ�ก�ร ิดีโ ค ลเพื่ ใ ผ้ ปู้ ่ ยไดค้ ยุ กบแพทย์
กลมุ่ แี ดงผปู้ ่ ยทม่ี คี �มจ�ำ เปน็ ต้ งเข�้ รบก�รรก � รื มใี บนดทโ่ี รงพย�บ�ล
กใ ้ เช่นรพ.ร�ช ิถี นด 9.00 น. ผู้ป่ ยจ ยงไม่ �ม�รถเข้�ม�ตกึ ผ้ปู ่ ยน กได้จนก ่�จ
ถึงเ ล�นด ม�ย
2.2 กลวิธีพัฒน� Digital Solution ก�รใช้เทคโนโลยีม�ช่ ยในก�รจดก�ร
�ทิเช่น ก�รใช้แ พพลิเคช่นเข้�ม�ช่ ยในก�รเข้�นด ม�ยตร จรก � ไปจนกร ท่งก�ร
จ�่ ยเงนิ โดยจ มกี �รถ ดบทเรยี นเพ่ื ดำ�เนินก�รกบรพ.ในเขต ขุ ภ�พ 12 เขตท่ ปร เท

รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวถิ ีใหม่ทชี่ ายแดนใต้ 19

3. เพิ่มก�รเข้�ถึงบริก�รแก่ประช�ชน เพ่ื ลดค �มเ ล่ื มลำ้�ท�ง งคม ก�รนำ�
เทคโนโลยมี �ใชเ้ ปน็ ก�รช่ ยใ ป้ ร ช�ชนเข�้ ถงึ บรกิ �รท�งก�รแพทย์ ย�่ งเ ม ภ�คแล ท่ ถงึ
เชน่ ในจง ดปตั ต�นมี กี �รตร จ บคิ รบย� นไลนผ์ �่ นแ พพลเิ คชน่ ซง่ึ ไดร้ บก�รต บรบ
แล ปร บค �ม �ำ เรจ็ ย�่ งม�ก แล จ ขย�ยไปยง ่ นภมู ภิ �คภ�ยใน 1 ปี แล น่ ยง�น
ข งรฐ กี ล�ยแ ง่ ทปี่ รบเปลย่ี นก�รด�ำ เนนิ ง�นใ เ้ ข�้ กบ ภ� กิ ฤตใิ นย�มน้ี เชน่ �ำ นก
น�ยกรฐมนตรี กรมค บคมุ โรคกร ทร ง �ธ�รณ ขุ ก�รไฟฟ�้ นคร ล ง ก�รปร ป� แล
นู ยต์ ่ ต�้ นข�่ ปล มโดยกร ทร งดจิ ทิ ลเพื่ เ ร ฐกจิ แล งคมทเ่ี ลง็ เ น็ ค �ม �ำ คญข ง
ก�รเปล่ียนแปรงแบบ New Normal จึงมีก�ร ร้�ง Line@ เป็นข ง น่ ยง�นเพื่ เพ่ิม
ช่ งท�งก�รรบรู้ข่� �ร ิทธปิ ร โยชน์ แล บริก�รต่�ง ๆ ข งภ�ครฐได้ ย่�งท่ ถงึ แล
ถกู ต้ งครบถ้ น

กี ด�้ นนงึ รฐยงจบมื กนท�ำ ง�นแบบบรู ณ�ก�รเพื่ ค �ม �ำ เรจ็ แล ปร โยชน์ งู ดุ
ข งปร ช�ชนโดยมี ำ�นกง�นพฒน�รฐบ�ลดิจิทล ( งค์ก�รม �ชน)  ร่ มมื กบกร ทร ง
พ�ณชิ ย์ เปิดLINE@ ภ�ยใตช้ ื่ DGA(@dgachatbot) ท่ี �ม�รถใ ป้ ร ช�ชนเข้�ไปค้น �
ร้�นข�ยย�บริเ ณใกล้เคียง แล เข้�ถึงเ ชภณฑ์แล ินค้�จำ�เป็นในก�รป้ งกนก�รแพร่
ร บ�ดข งเช่ื ไ ร โคโรน� 2019 ซง่ึ ท�ำ ใ ้ปร ช�ชนไดร้ บค �ม ด ก ร ดเร็ ในก�ร �

20 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ิตวถิ ใี หมท่ ่ีชายแดนใต้

ปุ กรณป์ ้ งกนต เ งจ�กโรคร บ�ดดงกล�่ ล�่ ดุ นที่ 17 พฤ ภ�คม 2563 มแี ถลงก�รณ์
จ�ก นพ.ท ี ลิ ป์ ิ ณโุ ยธนิ โฆ ก นู ย์บริ �ร ถ�นก�รณ์ก�รแพรร่ บ�ดข งโรคติดเชื้
ไ ร โคโรน� 2019 ( บค.) แถลงก�รเร่ื งก�รน�ำ แพลตฟ รม์ บนเ บ็ ไซต์ http://www.ไทย
ชน .com ม�ใ ้บริก�รแก่ร้�นค้�แล ผู้เข้�รบบริก�รเพื่ ใ ้ ดคล้ งกบม�ตรก�รในก�ร
ร งรบกิจกรรมผ่ นคล�ยล็ กด� น์ รื ผ่ นปรนม�ตรก�ร ท้งร ย ท่ี 1 แล ร ย ที่ 2
เพื่ ำ�น ยค �ม ด กใ ้กบร้�นค้�แล �ม�รถตร จติดต�มผู้เข้�รบบริก�รได้ �กต ผู้
เข�้ รบบรกิ �รมภี � เ ย่ี งตดิ เช้ื ข งโรคร บ�ดตดิ เช่ื ไ ร โคโรน� 2019 จ�ก ถ�นทน่ี น้ ๆ
ีกท้งแพลตฟ ร์มน้ียง �ม�รถใ ้ “ผู้ปร ก บก�รกำ� นดจำ�น นผู้เข้�รบบริก�รได้ เช่น
จ�ำ กด 10 คน �ม�รถกร กในแพลตฟ ร์มไทยชน เพ่ื ลดค �มแ ดข งร�้ นค�้ ่ นผู้
ใช้บริก�รก็ไม่ต้ งยืนร �กจำ�น นผู้เข้�รบริก�รในร้�นน้นเต็มแล้ จ ได้เข้�รบบริก�รใน
ร�้ น น่ื แทน”

จ เ ็นได้ ่�ภ�ครฐ ภ�คธุรกิจเ กชน พย�ย�ม �ท�งร ดใ ้กบปร เท แล
ปร ช�ชนคนไทยโดยก�รคดิ คน้ ช่ งท�งก�รตดิ ต�มข้ มลู ข�่ �ร ธิ กี �รป้ งกนต เ งจ�ก
โรคตดิ เช้ื แล แน ท�งก�ร ยรู่ ดใน ภ� กิ ฤติ แล้ นนค้ี ณุ ถ�มต เ ง รื ยง �่ ล�้ งมื
ม�แล้ ก่ีคร้ง ใ ่ น้�ก�กก่ น กจ�กบ้�น รื ไม่ แล รก �ร ย ่�งท�ง งคมเม่ื ต้ ง

กจ�กบ�้ น เพร� ก�รป้ งกนต้ งเรม่ิ ทตี่ เร�ปรบเปลย่ี นก�รด�ำ เนนิ ชี ติ ย�่ งร มดร ง
แล มี ติจ ช่ ยใ เ้ ร� �่ งไกลจ�ก COVID-19 ไปด้ ยกน

รวมบทความ COVID-19 กับชีวติ วถิ ีใหม่ทีช่ ายแดนใต้ 21

การเติบโตของธุรกิจ Food Delivery สร้างอาชีพและรายได้
ภายใตส้ ถานการณ์ COVID-19

โดย นางสาวศลี ยิ า สุขอนนั ต์ นักพฒั นาสังคมชาำ นาญการ

จ�กก�รแพรร่ บ�ดข งเช้ื ไ ร โคโรน�่ 2019 (COVID-19) ท�ำ ใ ร้ ฐบ�ลต้ งก�ำ นด
ม�ตรก�รต่�งๆ ทง้ เฝ้�ร ง ป้ งกน แล ค บคมุ ไม่ ่�จ เปน็ ก�รเ น้ ร ย ่�งท�ง งคม
(Social Distancing) ก�รงดกจิ กรรมทมี่ กี �รร มต ข งคนจ�ำ น นม�ก ร มถงึ กจิ กรรมท�ง
� น�แล ฒนธรรมปร เพณี ก�รปดิ ถ�นท่ี �ธ�รณ เปน็ ก�รช่ คร� เชน่ น �ธ�รณ
้ ง มดุ �ธ�รณ ถ�นท่ี กก�ำ ลงก�ย น�มกี � น�มเด็กเล่น �้ ง รรพ นิ ค้� แล
ตล�ดในจดุ ต�่ งๆ จ�กม�ตรก�รดงกล�่ ง่ ผลกร ทบต่ ธรุ กจิ แล ถ�นปร ก บก�รจ�ำ น น
ไมน่ ้ ยทีต่ ้ งมกี �ร ยดุ ช งกโดยฉบพลน (sudden stop) ต�มม�ตรก�รในก�รเ น้ ร ย
�่ งท�ง งคม (Social Distancing) แล ก�รไมใ่ ม้ กี �รร มต กนข งคนจ�ำ น นม�ก แมแ้ ต่
ร้�น � �รเ งก็ยงไม่ �ม�รถเปิดใ ้ลูกค้�เข้�ไปน่งรบปร ท�นในร้�นได้ ทำ�ได้เพียงแค่
ซื้ กลบไปรบปร ท�นท่ีบ้�น ผลกร ทบที่ต่ เน่ื งจ�กก�รปรบต ต�มม�ตรก�รข งธุรกิจ
เ ล�่ นคี้ ื ท�ำ ใ ม้ ผี ู้ �่ งง�นเพมิ่ ขนึ้ เปน็ จ�ำ น นม�ก โดยพบ �่ ในช่ งเดื นเม �ยนทผี่ �่ นม�
มีผู้ม�ข ขึ้นท เบียนใช้ ิทธิ์ ่�งง�น นไลน์ผ่�นเ ็บไซต์ข งกรมจด �ง�น จำ�น น ูงถึง
267,351 คน โดยมี ตร�เพิ่มขึ้นถงึ ร้ ยล 45.82 เมื่ เทยี บกบช่ งเดื นมนี �คมท่ผี �่ นม�
(ข้ มูล ณ นท่ี 14 พฤ ภ�คม 2563) แล จ�กก�ร ำ�ร จพบ �่ ผู้ �่ งง�น ่ นใ ญเ่ ปน็
ผ้ถู ูกเลกิ จ�้ งจ�กผลกร ทบข ง ถ�นก�รณ์ COVID-19 ( �้ ง ิงข้ มูลจ�ก https://news.
thaipbs.or.th/ content/292407)

22 รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวถิ ใี หมท่ ่ชี ายแดนใต้

ผู้ �่ งง�นเท�่ กบข�ดง�น ข�ดร�ยไดท้ จ่ี �ำ เปน็ ต้ งใชใ้ นชี ติ ปร จ�ำ น ผู้ �่ งง�นบ�ง ่ น
จึงมีค �มพย�ย�มในก�รดิ้นรนเพื่ �ง�นทำ� แต่ในภ� ิกฤตเช่นน้ีง�นยิ่ง �ได้ย�ก
ง�นท่ีมี ่ นม�กคื ง�นรบจ้�งท่ ไปท่ีมีร�ยได้เป็นร�ย น เช่น ก�รขบรถ ่ง � �รถึงบ้�น
รื Food Delivery ซง่ึ ง�นปร เภทน้ไี ดร้ บค �ม นใจจ�กธรุ กิจปร เภทร้�น � �รม�ก
ข้ึน ภ�ย ลงก�รเกิด ิกฤติ COVID-19 พบ ่� ธุรกิจ ่ง � �รผ่�น Application มีย ด
่งซื้ เพิ่ม ูงข้ึน ย่�งต่ เน่ื ง โดยมี ตร�ก�ร ่ง � �รผ่�นท�ง นไลน์เพิ่มข้ึนถึงร้ ยล
44 (ข้ มูล ณ นท่ี 18 เม �ยน 2563) ( �้ ง งิ ข้ มูลจ�ก https://www.marketingoops.
com/reports/ behaviors/thai-consumer-behaviour-changed-in-covid-19-situa-
tion-and-business-guideline-for-7-industry-in-thailand/) �เ ตทุ ธ่ี รุ กจิ นม้ี กี �รเตบิ โต
เพิ่มม�กข้ึนมี ่ น ำ�คญม�จ�กม�ตรก�รข งภ�ครฐในก�ร ่งเ ริมใ ้ “ ยู่บ้�น ยุดเชื้
เพ่ื ช�ติ” ซ่ึงรณรงค์ใ ้คน ยู่กบบ�้ นเพ่ื ป้ งกนก�รติดเช้ื ก�ร กน กบ�้ นเพ่ื ท่จี ไป
ซ้ื � รื รบปร ท�น � �รต�มร�้ น � �รไมใ่ ชเ่ รื่ งที่ ด กเ มื น ย�่ งเคย ดงนน้ ก�ร
ง่ � �รเนื่ งจ�ก ยบู่ �้ นแล้ ยงไดร้ บปร ท�น � �รจ�กร้�นทีต่ นเ งช่ืนช บโดยไม่ต้ ง
ลงมื เข�้ คร ด้ ยตนเ ง ธรุ กจิ ในก�รขบรถ ง่ � �รถงึ บ�้ น รื Food Delivery จงึ มกี �ร
ขย�ยต เพม่ิ งู ขนึ้ น กเ นื จ�ก � �รปร เภทฟ� ตฟ์ ดู๊ ทม่ี กี �ร ง่ ถงึ บ�้ นท่ ทกุ พน้ื ทแี่ ล้
ยงมี � �รปร เภท ืน่ ๆ ทีใ่ ช้บรกิ �รข ง Food Delivery เชน่ กน ช่ื ข ง Food Delivery
ท่พี บเ ็นไดบ้ ่ ยๆ คื Food Panda แล Grab Food ซงึ่ ก่ น น้�นจ้ี พบ ่�บรกิ �รน้ีมี
เฉพ� ในเขตกรงุ เทพ แล ปรมิ ณฑล แล้ จงึ เรม่ิ มกี �รขย�ยต ไปในพน้ื ทจ่ี ง ดขน�ดใ ญ่
ซ่ึงเป็น ูนย์กล�งค �มเจริญในภูมิภ�ค ่ิงท่ีน่� นใจยิ่งก ่�น้นคื ปัจจุบนมีบริก�ร Food
Delivery ในพ้ืนท่ีซ่ึงไม่ใช่แ ล่ง ูนย์กล�งค �มเจริญท�งเ ร ฐกิจ แต่เป็น ถ�นท่ีต้งข ง
น่ ยง�นร�ชก�รแล ถ�บนก�ร กึ �เปน็ ่ นใ ญ่ มแี ลง่ ท่ งเทย่ี ท�งธรรมช�ติ � น�
แล ฒนธรรมท่ไี มไ่ ดม้ ผี ้คู นคบคง่ ม�กนก แต่ Food Delivery ทใ่ี ชช้ ่ื Grab Food ยงมี
บริก�รท่ีเข้�ม�ถึง ค �มเปลี่ยนแปลงนี้แ ดงใ ้เ ็นถึงต ย่�งก�รปรบต ข งปร ช�ชน
ในก�รใช้ชี ิตท่�มกล�ง ิกฤติ COVID-19 ท่ีคน ยู่กบบ้�นม�กขึ้นเพร� ไม่ ด กต่ ก�ร

กไปทำ�กิจกรรมน กบ้�น แต่มีร บบก�รขน ่ง ินค้�แล บริก�รม�ใ ้ถึง น้�บ้�นโดยมี
ค�่ ใช้จ�่ ยเพม่ิ เตมิ เพยี งเล็กน้ ย

รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวถิ ีใหม่ท่ชี ายแดนใต้ 23

ธรุ กจิ Food Delivery เปน็ เพยี ง นง่ึ ในต ย�่ งข งธรุ กจิ ไมก่ ป่ี ร เภททย่ี งคง ขย�ยต
ไดท้ �่ มกล�ง กิ ฤตทิ เี่ กดิ ขน้ึ แล ช่ ย ร�้ งง�นใ ก้ บคน �่ งง�นไดจ้ �ำ น น นง่ึ แตย่ งมคี น กี
เป็นจำ�น นม�กท่ีปร บค �มเดื ดร้ นจ�กปญั �ก�ร ่�งง�นทีเ่ กิดขึ้น เ น็ ไดจ้ �กข้ มูล
ผมู้ �ข ขน้ึ ท เบยี นใช้ ทิ ธ์ิ �่ งง�น นไลนผ์ �่ นเ บ็ ไซตข์ งกรมจด �ง�นทก่ี ล�่ ไปแล้ ข�้ งตน้
งิ่ ทภี่ �ครฐด�ำ เนนิ ก�ร ยใู่ นปจั จบุ นเปน็ ม�ตรก�รค บคมุ ก�รแพรเ่ ช้ื แล ก�ำ จดเช้ื ใ ้ มด
้นิ ไป

ลงจ�ก ถ�นก�รณ์ ้ิน ุด/ปร เท ไทยปล ดจ�กเชื้ ไ ร COVID-19 ยงมี ิ่งท่ี
ต้ งด�ำ เนินก�ร ีกม�กม�ย ทง้ ก�รฟื้นฟู งคม เ ร ฐกจิ แล ิถชี ี ติ ข งปร ช�ชน ซึ่งคง
ต้ งใช้ร ย เ ล�ที่น�นพ มค ร โดยเฉพ� ในด้�นเ ร ฐกิจที่ ่งผลต่ ิถีชี ิตข ง
ปร ช�ชนใน ่ นข งคน �่ งง�นทป่ี ร บปญั �ค �มเดื ดร้ นเพื่ ใ ม้ งี �นท�ำ แล มกี �ำ ลง

24 รวมบทความ COVID-19 กับชวี ิตวิถีใหม่ทีช่ ายแดนใต้

ในก�รพงึ่ ตนเ งได้ ร มท้งช่ ยใ ร้ บบเ ร ฐกิจท่ีซบเซ� ได้รบก�รกร ตุ้นจน ย่ใู นภ�
ที่กร เตื้ งขึน้ ม�กก �่ เดมิ

ท้งนใี้ นทุก ิกฤตก�รณ์ท่ผี �่ นพน้ ไป ย่ มกร ทบต่ ทุก ิ่งทุก ย�่ งที่ ยภู่ �ยใต้ งคม
เดีย กน ดงน้นจึงต้ งมีก�รปรบเปล่ียนโดยค �มร่ มมื ข งทุกฝ่�ย ท้งก�รปรบต ข ง
บุคคล ก�รมี ่ นร่ มข งภ�ค ่ นต�่ งๆ ในก�รปรบบทบ�ท น้�ที่เพื่ ใ ้ ถ�นก�รณด์ ขี ้ึน
เป็นก�รปรบต ู่ “ ิ่งใ ม”่ ใ ้ปร เท ไทย �ม�รถพฒน�ต่ ไปได้ ย่�งไม่ ยุดน่ิง

รวมบทความ COVID-19 กับชวี ิตวถิ ใี หม่ทช่ี ายแดนใต้ 25

การปรบั ตวั ภายใตว้ กิ ฤติ COVID - 19 โดยใชฐ้ านเศรษฐกจิ ชมุ ชน

โดย นางสาวศีลิยา สขุ อนันต์ นกั พัฒนาสังคมชาำ นาญการ
ถ�นก�รณ์ก�รแพรร่ บ�ดข งเชื้ โรคไ ร โคโรน� 2019 รื COVID – 19 ซง่ึ
เปน็ โรคตดิ ต่ ท่ี �ม�รถแพรก่ ร จ�ยต ได้ ย�่ งร ดเร็ จ�กลม �ยใจ แล ก�ร มผ บรเิ ณ
ท่ีมีก�รปนเป้ื นข งเชื้ ภ�ครฐจึงต้ งกำ� นดม�ตรก�รใ ้มีก�รเ ้นร ย ่�งร ่�งกน
(Social Distancing) แล ก�รลดค �มแ ดในก�รร มต กนข งกลุ่มคนจำ�น นม�กใน
พน้ื ทเ่ี ดยี กน นน่ ย่ ม ง่ ผลกร ทบถงึ ธรุ กจิ / ถ�นปร ก บก�รบ�งปร เภททใี่ ชแ้ รงง�นคน
จ�ำ น นม�กท�ำ ง�น ย่ใู นบริเ ณเดีย กน ท�ำ ใ ธ้ ุรกิจเ ล�่ นน้ ต้ ง ยดุ ด�ำ เนินก�ร ย่�งน้ ย
เปน็ ก�รช่ คร� แล แนน่ น �่ แรงง�นจ ไมม่ ีง�น รื กล�ยเป็นผู้ �่ งง�นนน่ เ ง แรงง�น
กลมุ่ น้ีมีจ�ำ น นม�กท่ีเปน็ คนต�่ งจง ดเดนิ ท�งม�ท�ำ ง�นในกรุงเทพ เพ่ื ก�รมที �งเลื ก
ด้�น �ชีพแล ร�ยได้ที่ดีก ่� แต่เม่ื เกิด ถ�นก�รณ์ท่ีค�ดไม่ถึงดงกล่� แรงง�นจึงกล�ย
เป็นผู้ ่�งง�นแบบไม่ทนต้งต เมื่ ไม่มีง�นทำ� แรงง�นกลุ่มนี้จึงเดินท�งกลบภูมิลำ�เน�
ซ่งึ เปน็ ถิน่ ฐ�นบ้�นเกดิ เพ่ื ต้งต แล ต้งตน้ คดิ � ธิ ีก�รในก�รช่ ยเ ลื ตนเ งต่ ไป
ภูมิลำ�เน�ข งแรงง�นที่ ยู่ต่�งจง ด �จมีข้ จำ�กดในด้�นข ง �ชีพที่ไม่เพียงพ
ต่ ก�รร งรบจำ�น นคน ในพื้นที่จึงมีผู้ ่�งง�น ยู่แล้ จำ�น น นึ่ง แล เม่ื แรงง�นท่ีเคย
มีง�นทำ�กลบกล�ยเป็นผู้ ่�งง�น จำ�น นข งผู้ ่�งง�นจึงเพ่ิมม�กขึ้น แน่น น ่�ต้ งเกิด

26 รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วถิ ีใหม่ที่ชายแดนใต้

ปัญ �ร�ยได้ท่ีไม่เพียงพ ต่ ค่�ใช้จ่�ย จ�กภ� ท่ีมีค �มย�กลำ�บ�กเป็นทุนเดิมกลบเพิ่ม
ท ีม�กขึ้น ท�ง กในก�รแก้ไขปัญ � �จจ ต้ ง � ยค �มช่ ยเ ลื จ�ก น่ ยง�น
ทเ่ี กยี่ ข้ งในก�ร ร�้ งง�น ร�้ ง �ชพี แล ร�ยได้ เพื่ ใ ้ “ปร ช�ชนยงคง ยไู่ ด้ แมภ้ ยม�”

ต ย่�งข งก�รแก้ไขปัญ �จ�กก�รแพร่ร บ�ดข งเช้ื โรคไ ร โคโรน� 2019
ท่ี ่งผลกร ทบต่ เน่ื งถึงปัญ �ก�ร ่�งง�นท่ีเพ่ิมม�กขึ้น แล มีก�รแก้ไขปัญ �จ�กฐ�น
ข งชมุ ชน ไดแ้ ก่ ก�รด�ำ เนนิ ง�นโครงก�รพฒน�ร บบทดล งก�รพฒน�แรงง�นทข่ี �ดแคลน
ทนุ ทรพยแ์ ล ด้ ยโ ก� รื ทุนพฒน� �ชพี ทใ่ี ช้ชุมชนเป็นฐ�น ข ง ก . (ก งทุนเพ่ื
ค �มเ ม ภ�คท�งก�ร กึ �) ทใ่ี ก้ �รช่ ยเ ลื ยกร ดบทก �ชพี ใ ก้ บแรงง�น โดยมี
กลุ่มเป้� ม�ย ำ�คญคื ผู้ �่ งง�น ผู้ งู �ยุ ผ้ถู ื บตร ดกิ �รแ ่งรฐ เก ตรกรรม ผพู้ กิ �ร
ล ต ย�่ งก�รด�ำ เนนิ ง�นต�มโครงก�รพฒน�ร บบ ดงกล่� ผ�่ นก�รขบเคล่ื นข ง
ิทย�ลยชุมชนนร�ธิ � เป็นโครงก�รท่ีมีชื่ ่� “โครงก�รพฒน� �ชีพก�รตดเย็บเ ้ื ผ้�
ำ�เภ รื เ � จง ดนร�ธิ � ” ได้มีก�รปรบปรงุ แผนง�น �ำ รบพฒน� �ชีพใ ม่ โดย
ขย�ยข บเขตคร บคลมุ กลมุ่ เป�้ ม�ยทเ่ี ปน็ ผู้ �่ งง�นจ�ก ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข ง
เช้ื โรคไ ร โคโรน� 2019 ลก ูตรท่ีมีก�ร นเพื่ พฒน�ทก คื ก�รฝึก บรม
ทำ� น้�ก�ก น�มยเพ่ื ร้�งพ้ืนฐ�นในก�รตดเย็บ เร่ิมจ�กผลิต ินค้�ที่เป็นที่ต้ งก�ร
ข งตล�ด โครงก�รดงกล่� เป็นก�รปร �นค �มร่ มมื ร ่�งก งทุนเพื่ ค �ม
เ ม ภ�คท�งก�ร ึก � ิ � กิจชมุ ชน Hand in Hand แล ิทย�ลยชุมชนนร�ธิ �

โครงก�รผลิต น�้ ก�ก น�มยมีค �ม ดคล้ งกบ ถ�นก�รณใ์ นปจั จุบนท่มี คี �ม
ต้ งก�ร น�้ ก�ก น�มยเพ่ื ใชป้ ้ งกนก�รตดิ เช้ื ไ ร COVID-19 ซง่ึ ยงไม่ �ม�รถร บไุ ด้ �่
ถ�นก�รณ์ก�รแพร่ร บ�ดข งเชื้ จ ิ้น ุดลงเมื่ ใด ก�รฝึก บรมทำ� น้�ก�ก น�มย
เปน็ เพยี งจดุ เรม่ิ ตน้ ในก�รต่ ย ดไป กู่ �รผลติ ในร ดบ งู ต่ ไป ถ�นทแ่ี ล ปุ กรณใ์ นก�ร
ฝึก บรมไดร้ บก�ร นบ นุนจ�ก ิ � กิจชุมชน Hand in Hand ในก�ร บรมจ จ�ำ แนก
กลุ่มผู้เข้�รบก�ร บรม กเปน็ ๒ กลมุ่ คื กลุ่มทม่ี พี น้ื ฐ�นด�้ นก�รตดเย็บ แตย่ งไม่มคี �ม
เข�้ ใจร บบแล กร บ นก�ร กี กลมุ่ คื ผู้ �่ งง�นทไ่ี มม่ ที ก แล ผถู้ ื บตร ดกิ �รแ ง่ รฐ
ก�รฝกึ บรมจ เรม่ิ ตน้ ตง้ แตก่ �รใ ค้ �มรเู้ ร่ื งผ�้ ทก ก�รใชเ้ ครื่ งมื จนถงึ ขน้ ต นก�ร
ตดเย็บ ซ่งึ �กผูเ้ ข�้ บรมผลติ นิ ค้�ได้มีคณุ ภ�พจ �ม�รถ ่งจำ� น่�ยแล มรี �ยได้เข้�ม�
ทนที

รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วิถใี หม่ทีช่ ายแดนใต้ 27

ทก ในก�รจดท�ำ น�้ ก�ก น�มยเปน็ เพยี งขน้ ต นเรม่ิ ตน้ ปพู น้ื ฐ�นก่ นทจ่ี เรยี นรู้
ก�รตดเย็บในร ดบ ูง ซ่ึงต้ งใช้เ ล� แล น้�ก�ก น�มยยงเป็นที่ต้ งก�รข งตล�ด
ช่ ย ร�้ งร�ยไดใ้ ใ้ นทนที เพ่ื ใ ผ้ ู้ �่ งง�น �ม�รถทจ่ี ด�ำ รงตน ยไู่ ด้ ผทู้ มี่ ฝี มี ื ผลติ นิ ค�้
ท่ีได้ม�ตรฐ�น จ ได้รบโ ก� ในก�รเข้�ทำ�ง�นร่ มกบ ิ � กิจชุมชน ทำ�ใ ้มีค �มม่นคง
ในก�รทำ�ง�นม�กข้ึน เมื่ เ ล�ผ�่ นไปแล้ ถ�นก�รณค์ ลีค่ ล�ยลง ค �มต้ งก�ร น�้ ก�ก
น�มยถึงจุดท่ีเพียงพ ยงได้รบก�รฝึกทก ในร ดบท่ี ูงขึ้น ู่ไลน์ก�รตดเย็บเ ้ื ผ้�เพื่
ผลิต นิ ค�้ ่ง กผ�่ นร บบข ง ิ � กจิ ชุมชนต่ ไป (ข้ มลู ณ นท่ี 14 เม �ยน 2563)
( ้�ง งิ ข้ มลู จ�ก https://mgronline.com/qol/detail/ 9630000038904)

กิ ฤตก�รณค์ รง้ ใ ญท่ เี่ กดิ ขน้ึ �จท�ำ ใ ธ้ รุ กจิ / ถ�นปร ก บก�รขน�ดใ ญต่ ้ ง ยดุ
ช งกก�รทำ�ง�น แล ไม่ �ม�รถแบกรบภ�ร ค่�ใช้จ่�ยข งแรงง�นที่มีจำ�น นม�กได้
แต่โครงก�รที่ ่งเ ริมก�รมี �ชีพแล ร�ยได้จ�กฐ�นชุมชนที่มีขน�ดเล็กเป็น ่ น ำ�คญใน
ก�ร ร้�ง “โ ก� ” จ�ก “ กิ ฤติ” ท่เี กิดขนึ้ มกี �ร ง่ เ รมิ ค �มร้แู ล ทก พฒน�ค �ม
�ม�รถ ย�่ งต่ เนื่ ง ค่ ยๆ เป็น ค่ ยๆ ไป เปน็ ก�รก�้ แบบเล็กๆ ท �่ ม่นคง ด้ ยก�ร
นุนเ ริมด้�นทก ค �มรู้จ�ก ิทย�กรภ�ยในชุมชน ก�รใ ้ทุน นบ นุนโดย น่ ยง�น
ท่ีตร นกถึงค �ม ำ�คญข งก�รเ ริม ร้�ง �ชีพในชุมชนใ ้กบผู้ท่ีปร บปัญ � รื
ผดู้ ้ ยโ ก� ท�ง งคม ร มทง้ ค �มช่ ยเ ลื ด�้ นเคร่ื งมื ดุ ปุ กรณ์ ตล ดจน นบ นนุ
ก�รจ้�งง�น ก�รต่ ย ดก�รผลิต ินค้� แล ก�รจำ� น่�ยผลผลิตจ�กฐ�นข ง ิ � กิจ
ในชุมชน ซึ่งจ เ ็นได้ ่� แม้ชุมชนจ เป็นเพียง “ งคมเล็กๆ” ท่ี �จไม่ได้มีค �มเจริญ
ก�้ น�้ แล ก�รพฒน�ท่ี ร�้ งค �ม “มง่ คง่ ” แต่ ร�้ ง ถิ ชี ี ติ ค �มเปน็ ยแู่ ล ก�รปร ก บ
�ชีพที่ “ม่นคง” จ�กฐ�นก�รผลิตที่ �ม�รถ ร้�งจ�ก ิ่งที่มีในชุมชน “พฒน�” โดยคน
ในชุมชน แล “ย่งยนื ” ไดด้ ้ ยก�ร บื ท ดข งคนในชมุ ชน

28 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ิตวถิ ีใหมท่ ช่ี ายแดนใต้

บทความวิชาการ : รอมฎอนวถิ ีใหม่ สู่ความสาำ เรจ็
ในการปอ้ งกนั โรค COVID-19 ของมสุ ลิมชายแดนใต้

โดย นายอัสฮา การี นกั พฒั นาสังคม

บทค �ม “ร มฎ น ิถีใ ม่ ู่ค �ม ำ�เร็จในก�รป้ งโรค COVID-19 ข งมุ ลิม
ช�ยแดนใต้” ฉบบนี้เป็นบทค �มต่ เน่ื งจ�กบทค �มฉบบที่แล้ เรื่ ง “ ถ�นก�รณ์
COVID-19 กบก�รปรบต ข งมุ ลมิ ในพน้ื ท่ี 3 จชต. ช่ งเท ก�ลถื ลี ดในเดื นร มฎ น”
ที่ผู้เขียนต้งใจ ท้ นภ�พแ ่งค �ม ำ�เร็จในค �มร่ มมื กนเพ่ื ค บคุมก�รแพร่ร บ�ด
ข งเช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19) ข งมุ ลิมในพื้นท่ีจง ดช�ยแดนภ�คใต้ แล
ก�รขบเคล่ื นม�ตรก�รป้ งกนต�่ ง ๆ จ�กทกุ น่ ยง�นทเ่ี กย่ี ข้ ง ใน ล�ยภ�ค ่ นทง้ รฐ
เ กชน แล ภ�คปร ช� งคม

จ�กข้ กง ลข ง ล�ยฝ่�ยที่ค�ดก�รณ์ ่� กิจกรรมท่ีเกิดข้ึนในช่ งเดื นร มฎ น
จ มีผลท�ำ ใ ้ก�รแพรร่ บ�ดข งโรค (COVID-19) เกดิ ขน้ึ ย�่ งร ดเร็ เน่ื งจ�กมีกิจกรรม
ทเี่ ปน็ ก�รร มกนข งคนจ�ำ น นม�ก เชน่ ก�รไปร่ มล ม�ดในช่ งเ ล�กล�งคนื ภ�ย ลง
ก�รล ีล ด ท้งผู้ช�ย ผู้ ญิง แล เด็ก น กจ�กนี้ยงมีกลุ่มผู้ช�ยจำ�น น น่ึงที่มกจ ไป
ล ีล ดร่ มกนที่ม ยิดเป็นปร จำ�แล ่ิงท่ีพบเ ็นกนเป็นปกติในช่ งเดื นร มฎ นข ง
ทุกปีคื ปร ช�ชนมุ ลิมในพื้นที่จง ดช�ยแดนภ�คใต้จ มีก�รจบจ่�ยซ้ื � �รกน ย่�ง
คึกคก เกิดตล�ดเฉพ� กิจขึ้นม�ม�กม�ยภ�ยในชุมชน ซ่ึง ่ นใ ญ่จ เป็น � �ร ำ� รบ
ก�รล ลี ด กี ทง้ ยงมคี �มกง ลไปถงึ ช่ งเ ล�ข งก�รเฉลมิ ฉล ง ลง น้ิ ดุ ก�รถื ลี ด
ในเดื นร มฎ น คื น ิฎิ้ลฟิตร์ รื ที่รู้จกกนในชื่ น �รีร�ย โดยใน นดงกล่� น้น
จ มีกิจกรรมล ม�ดร่ มกนข งพี่น้ งมุ ลิมที่ม�ร มต กนเป็นจำ�น นม�ก มุ ลิม
ที่ กไปท�ำ ง�น รื ไปมคี ร บคร ยตู่ �่ งจง ด กจ็ กลบม�ร มญ�ตกิ นไมต่ �่ งจ�กเท ก�ล
งกร�นต์ รื เท ก�ลปใี ม่ เพ่ื ร่ มกน ง รรคพ์ บป เพ่ื นฝงู ญ�ตพิ น่ี ้ งเปน็ ปร จ�ำ ทกุ ปี

ค �มกง ลข้�งตน้ น�ำ ม�ซึง่ ก�ร �งแผนในก�รรบมื ข งทุกภ�ค ่ น แล เกิดแน
ปฏบิ ตติ �่ ง ๆ เพ่ื ป้ งกนปญั �ท่ี �จจ เกดิ ขน้ึ ต ย�่ งเชน่ ในจง ดปตั ต�นี ซง่ึ ในทกุ ๆปี
จ มตี ล�ดร มฎ นเกดิ ขน้ึ เปน็ จ�ำ น นม�ก จงึ ต้ งมกี �รเตรยี มก�รใน ถ�นก�รณเ์ ฉพ� กจิ น้ี
เพื่ ใ ้ม�ตรก�รป้ งกนต่�ง ๆ ่งผลกร ทบต่ ิถีชี ิตข งปร ช�ชนใ ้น้ ยท่ี ุด จึงได้มี
ม�ตรก�รปลดล็ ค “ตล�ดร มฎ น” โดยท้ งถน่ิ �ม�รถจดใ ม้ ตี ล�ดได้ แตต่ ้ ง ยภู่ �ยใต้

รวมบทความ COVID-19 กับชวี ิตวิถใี หม่ทีช่ ายแดนใต้ 29

เง่ื นไขต่�ง ๆ ดงน้ี
1. ตล�ดเก�่ (ตล�ดที่เคยมีเดมิ ) ขอใ ม้ ี 4 ถ�น ี

- จดุ พกร เข้�ตล�ด
- จุดคดกร งมีม�ตรฐ�น
- ร้�นทุกร้�น ่�งกน 1 เมตร มีเ ้นท�งเข้�- กท�งเดีย แบ่งโซน � �ร

จ มีก�ร ้�มข�ยกรณีมีร้�นที่ผิดกฏเป็นร้�นๆไป แล ลูกค้�ต้ งเ ้นร ย
ต�ม Social distancing
- จดร บบก�รกลบ รื ก�ร ก รื กำ� นดที่จ ดรถใ ้ชดเจน
2. กรณีท้องถิ่นใดจะเปิดใ ม่ต้ งผ่�นเกณฑ์แล ข นุมติต่ น�ย ำ�เภ รื
ผู้ �่ ร�ชก�รจง ดปัตต�นี โดยมีข้ เ น แน คื
(1) แม่ค้�แบ่งโซนคุมกนเ ง SOCIAL DISTANCING ต�้ นภย COVID-19
(2) มใ ่ น้�ก�ก น�มยทกุ คน
(3) ล เ น้ ข�ยเ ื้ ผ�้ ข�ยไดเ้ ฉพ� ินค้� ุปโภค บรโิ ภคทจ่ี ำ�เป็น

30 รวมบทความ COVID-19 กับชวี ติ วิถีใหม่ทช่ี ายแดนใต้

ด้ ยค �มมงุ่ มน่ ในก�รป้ งกนก�รแพรเ่ ช้ื ข ง น่ ยง�นต�่ ง ๆ ร มถงึ ค �มร่ มมื
ข งปร ช�ชนในพน้ื ท่ี ท�ำ ใ ้ ถ�นก�รณก์ �รแพรร่ บ�ดข งโรค (COVID-19) ในพน้ื ทม่ี แี น โนม้
จ�ำ น นผตู้ ดิ เช้ื ลดลง ซง่ึ ่ น นง่ึ เปน็ ผลม�จ�กม�ตรก�รต�่ ง ๆ ข งภ�ครฐ โดยค �มร่ มมื
ย�่ งมีปร ทิ ธิภ�พข งปร ช�ชนแล ทุกภ�ค ่ นทเี่ กีย่ ข้ ง ร มทง้ ก�รใ ้ค �มร่ มมื
ย�่ งดยี ง่ิ ข งพน่ี ้ งมุ ลมิ ในทกุ พน้ื ทใ่ี นก�รปฏบิ ตติ �มม�ตรก�รต�่ ง ๆ �ำ นกจุ �ร�ชมนตรี
จงึ มกี �รไดผ้ ่ นคล�ยม�ตรก�รต�่ ง ๆ ต�มล�ำ ดบขน้ ต นเพ่ื ป้ งกนก�รแพรร่ บ�ดข งโรค
(COVID-19) แล พิจ�รณ�เ ็นค รผ่ นปรนใ ้มีก�รปฏิบติ � นกิจล ม�ด น ุกร์
(ญุม )์ ต�มม�ตรก�รดำ�เนนิ ก�รแล แน ท�งปฏิบติ ดงน ้ี

1. ใ ค้ ณ กรรมก�ร ิ ล�มปร จ�ำ จง ดใชด้ ลุ ยพนิ จิ ร่ มกบคณ กรรมก�ร ิ ล�ม
ปร จ�ำ ม ยดิ โดยข ค�ำ ปรกึ �จ�กผู้ �่ ร�ชก�รจง ด ในฐ�น ปร ธ�นกรรมก�รโรคตดิ ต่
จง ดแล ผกู้ �ำ กบก�รบริ �รร�ชก�รใน ถ�นก�รณฉ์ ุกเฉนิ จง ด ในก�รปฏบิ ติ � นกจิ
ล ม�ด น กุ ร์ (ญุม )์ เพื่ ใ ้เป็นไปต�มปร ก� จุ �ร�ชมนตรี ฉบบนแี้ ล ม�ตรก�ร
รื ค�ำ แน นำ�ข งท�งร�ชก�รเกย่ี กบก�รป้ งกนโรค

2. แน ท�งก�รปฏบิ ติ � นกจิ ล ม�ด น ุกร(์ ญุม ์) 
ำ� รับมั ยิด : ใ ้กรรมก�ร ิ ล�มปร จำ�ม ยิด รื น่ ยง�น �ธ�รณ ุข
ในพนื้ ทม่ี �ตร จ ด ุณภูมกิ ่ นเข้�ม ยดิ , ใ ้จด �งเจลล�้ งมื แ ลก ล์ ไ บ้ รเิ ณปร ตู
ท�งเข้�ม ยดิ , งดใช้บ่ น้ำ� (ก เล� )์ รื �่ งใ ญร่ ่ มกน, ใ ท้ �ำ ค �ม �ดพ้ืนม ยิด
ก่ นแล ลงก�รล ม�ด น กุ ร์ (ญุม )์ ทุกคร้ง แล ไม่เปดิ เครื่ งปรบ �ก� โดยใ ้
เปดิ น�้ ต�่ ง ผ�้ ม�่ น เพ่ื ใ ้ �ก� ถ�่ ยเทได้ ด ก, ใ จ้ ดเคร่ื ง ม�ยจดุ ล ม�ดท่ี �ม�รถ

รวมบทความ COVID-19 กบั ชีวติ วิถใี หม่ที่ชายแดนใต้ 31

ร บุต�ำ แ น่งได้ โดยใ เ้ ้นร ย ่�งแตล่ จดุ 1.50-2 เมตร, ใ ค้ บคมุ ท�งเข้� กม ยดิ
แล จดร เบียบร ย ่�งขณ เดินเข้�แล เดิน กจ�กม ยิด ลงเ ร็จ ิ้นก�รล ม�ด
น ุกร์ (ญมุ )์  

ำ� รับผ้เู ข�้ ร่วมปฏบิ ัติศ� นกจิ ละ ม�ดวันศุกร์ (ญมุ อะ )์ : ใ ้ �บนำ�้ ล ม�ด
จ�กทีบ่ ้�น, ใ ้ใชผ้ �้ ปูล ม�ด (ผ�้ ช ญ�ด ์) ่ นต โดยนำ�ม�จ�กบ้�น, ใ ้ล้�งมื ด้ ย
เจลแ ลก ลท์ ม่ี ยดิ จดเตรยี มไ ,้ ใ ้ ม น�้ ก�ก น�มยตล ดร ย เ ล�ข งก�รปฏบิ ติ
� นกิจ, งดก�ร ล�มด้ ยก�ร มผ มื ก�ร มก ด แล ก�ร มผ แก้ม โดยใ ้ยกมื
พร้ มกล่� ล�มเท่�น้น, เด็กแล ตรีใ ้งดก�รร่ มล ม�ด น ุกร์ (ญุม ์) ที่ม ยิด,
�กมี �ก�รไข้ ไ เจ็บค มนี �ำ้ มกู แม้จ มี �ก�รไม่ม�ก ใ ง้ ดก�รไปร่ มล ม�ด น กุ ร์
ท่ีม ยดิ  

ก�รปฏบิ ตั ิศ� นกจิ ละ ม�ดวันศกุ ร์(ญมุ อะ ์) : ใ ้เ ้นร ย �่ งร �่ งแถ แล
ในแถ 1.50-2 เมตร แล ใ ้ยืนต�มจุดท่ีม ยิดได้จดทำ�เคร่ื ง ม�ยไ ้, ใ ้กร ชบเ ล�
ในก�รล ม�ด น ุกร(์ ญมุ ์) นบต้งแต่ ซ�น คตุ บ แ์ ล ล ม�ด ไม่เกนิ 20 น�ท ี

ลงจ�กก�รผ่ นปรนก�รล ม�ด น ุกร์เพียงไม่น�น ำ�นกจุ �ร�ชมนตรี ได้มี
ปร ก� เร่ื งม�ตรก�รป้ งกนก�รแพรร่ บ�ดข งโรคตดิ เช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19)
่�ด้ ยก�รผ่ นปรนใ ป้ ฏบิ ติ � นกจิ ล ม�ด ิฎล้ิ ฟิตร์ ฉบบที่ 6/2563 (ก�รล ม�ดใน
น น �รรี �ย ) ซงึ่ เปน็ นแ ง่ ก�รเฉลมิ ฉล ง ลง นิ้ ดุ ก�รถื ลี ดในเดื นร มฎ น โดย
พิจ�รณ�เ ็นค รใ ้มีก�รปฏิบติ � นกิจล ม�ด ีฎิ้ลฟิตร์ ำ� รบม ยิดท่ีมีค �มพร้ ม
ในก�รปฏบิ ตติ �มม�ตรก�รทกี่ �ำ นดแล ยใู่ นพน้ื ทที่ ไี่ มพ่ บผตู้ ดิ เชื้ โดยน�ำ รปู แบบม�ตรก�ร
จ�กปร ก� ก�รผ่ นปรนก�รล ม�ด น ุกร์ม�ใช้เป็นแน ท�งเดีย กน ซึ่งก�ร ก
ปร ก� ผ่ นปรนก�รทำ�กิจกรรมท�ง � น�ข ง ำ�นกจุ ร�ชมนตรีน้น แม้จ ทำ�ใ ้
ปร ช�ชนในพ้ืนที่รู้ ึกดีใจท่ีจ ได้มีโ ก� ไปร่ มล ม�ดเน่ื งใน น ำ�คญ ซึ่งมีเพียงปีล
2 คร้ง แต่ก็ยงมีข้ กง ลจ�กบุคล�กรท�งก�รแพทย์แล �ธ�รณ ุข ในพื้นท่ี ่�กิจกรรม
ต่�ง ๆ ท่ีเป็นก�รร มต กน �จ ่งผลต่ ก�รแพร่ร บ�ดข งโรค COVID-19 ทำ�ใ ้ ล�ย
น่ ยง�นในพ้ืนที่ได้ กม�ช่ ยกน ่ื �รใ ้ค �มรู้แล แน แน ท�งปฏิบติที่ถูกต้ งแก่
ปร ช�ชนในพนื้ ในช่ งเท ก�ล �รรี �ย โดยใชร้ ูปภ�พท่เี ข�้ ใจง่�ย ทง้ ภ�คภ� �ไทยแล
มล�ยเู พ่ื ใ เ้ ข�้ ถงึ บคุ คลทกุ กลมุ่ เชน่ นู ย์ น�มยที่ 12 ย ล� ทไ่ี ดม้ กี �รจดท�ำ นิ โฟกร�ฟฟกิ
แล ชดุ ค �มรู้เรื่ ง”ตรุ ดิ ิล้ ฟิตร์ ปล ดภย ่�งไกล COVID-19” ซง่ึ มีก�รใ ค้ �มรู้แล
ข้ แน นำ�ในก�รล ม�ด น ิด้ิลฟิตร์ ก�รเยี่ยมญ�ติ ก�รเล้ียง � �ร ิธีก�ร ล�มแล
ก�รจ�่ ยซ�ก�ต เป็นตน้

32 รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ิตวถิ ใี หมท่ ช่ี ายแดนใต้

ภ�พปร ก บจ�ก นู ย์ ย�มยที่ 12 ย ล�

น กจ�กนม้ี ีกลุม่ บคุ ล�กรท�งก�รแพทยท์ ี่เปน็ มุ ลิม ร มถงึ ผ้นู �ำ ท�ง � น�ที่ ก
ม� ื่ �รกบปร ช�ชน ซึ่งถื ได้ ่�เป็นกลุ่มท่ีปร ช�ชนในพื้นท่ีใ ้ก�รย มรบแล ปฏิบติ
ต�ม น กจ�กนี้ งค์ปกคร ง ่ นท้ งถิ่นต่�ง ๆ ก็ได้มีก�ร นบ นบ นุน ุปกรณ์แล
เ ชภณฑ์ป้ งกนต่�ง ๆ ใ ้กบม ยิดแล ชุมชน เพ่ื ใ ้ปร ช�ชนได้ร่ มกนทำ�กิจกรรม
ต�่ ง ๆ ได้ ย�่ งปล ดภย แล ท�ำ ใ เ้ กดิ ค �มมน่ ใจ �่ ช่ งเ ล�ข งก�รเฉลมิ ฉล งจ ไมท่ �ำ ใ ้
ถ�นก�รณก์ �รแพร่ร บ�ดรุนแรงต�มท่ีมีก�รค�ดก�รณ์ไ ้ ซึง่ ผลปร�กฏ ่� ชุมชนต่�ง ๆ

รวมบทความ COVID-19 กับชวี ติ วถิ ใี หม่ทีช่ ายแดนใต้ 33

ร มถงึ ปร ช�ชน ่ นใ ญต่ �่ งต นกถงึ ค �ม �ำ คญดงกล�่ แล มกี �รเตรยี มพร้ มในด�้ น
ต�่ ง ๆ ต�มแน ท�งท่ีกำ� นด เชน่ ก�รจดเตรียม ถ�นทใ่ี นก�รล ม�ด ซ่งึ น กจ�กก�รใช้
ม ยิดเป็นที่ล ม�ดแล้ ใน ล�ยชุมชนได้มีก�รใช้พ้ืนที่ล�นก ้�งแล ที่โล่งแจ้งในก�ร
ล ม�ด โดยมกี �รกำ� นดจุดเพื่ เ น้ ร ย �่ ง (Social Distancing) ข งผู้ทม่ี �ล ม�ด
แล มี � � มครที่เป็นกลุ่มเย� ชนในพ้ืนที่ แล ม.ในชุมชน ในก�รร่ มกนจดก�ร
กจิ กรรมต�่ ง ๆ ใ เ้ ป็นไปต�มแน ปฏิบติทีถ่ ูกต้ ง ร มถึงก�รใ ข้ ้ มลู ธิ ีปฏบิ ตแิ บบ New
Normal เชน่ ก�รงดก�รทกท�ยด้ ยก�ร มผ มื เปน็ ตน้

แม้ ่�ก�รถื ลี ดในช่ งเดื นร มฎ นแล ก�รเฉลิมฉล งใน น �รีร�ย ข งปนี ี้
จ มีค �มแตกต่�งไปจ�กทุกปี แต่ปร ช�ชนในพ้ืนท่ีก็ได้ใ ้ค �มร่ มมื ในก�รปฏิบติต�ม
แน ท�งแล ม�ตรก�รต่�ง ๆที่กำ� นด ทำ�ใ ค้ �มกง ลต�่ ง ๆ ข ง ล�ยฝ่�ยคลีค่ ล�ยลง
เ น็ ไดจ้ �ก ถติ กิ �รตดิ เช้ื เพม่ิ ในพน้ื ท่ี 3 จง ดช�ยแดนภ�คใตใ้ นช่ งเดื นร มฎ น ตง้ แต่
นที่ 24 เม �ยน - 23 พฤ ภ�คม 2563 เม่ื เปรียบเทยี บกบช่ งเ ล� 1 เดื นก่ นเดื น
ร มฎ น ต้งแต่ นที่ 24 มีน�คม - 23 เม �ยน 2563 พบ �่ มไิ ด้มีก�รเพิม่ ข้นึ เปน็ จำ�น น
ม�ก ย�่ งทค่ี �ดก�รณไ์ ้

ภ�พจ�ก Facebook Page : Tanyonglulo : ตน ยงลโุ ล แล ท่ีนชี่ �ยแดนใต้

34 รวมบทความ COVID-19 กับชีวติ วิถใี หมท่ ชี่ ายแดนใต้

ต�ร�งเปรยี บเทียบ ถิตผิ ตู้ ิดเช้ือ ะ มในพื้นที่ 3 จงั วดั ช�ยแดนภ�คใต้
ชว่ งเดือนรอมฎอน

จงั วดั ชว่ งกอ่ นเดอื นรอมฎอน ชว่ งเดอื นรอมฎอน

นร�ธิ � 24 ม.ี ค. 63 23 เม.ย. 63 ถติ ทิ เ่ี พม่ิ ขน้ึ 24 เม.ย. 63 23 พ.ค. 63 ถติ ทิ เ่ี พม่ิ ขน้ึ
ปตั ต�นี
ย ล� 6 33 27 33 40 7
รม
26 91 65 91 91 -

19 105 86 107 133 26

51 229 178 231 264 33

ที่ม� : �ำ นกง�น �ธ�รณ ุขจง ดนร�ธิ � ปตั ต�นี แล จง ดย ล�

จ�กต�ร�งแ ดงใ ้เ ็น ่� ภ�พร มข ง ถิติผู้ที่ติดเช้ื มในพื้นที่ 3 จง ด
ช�ยแดนภ�คใต้เปรียบเทยี บทง้ 2 ช่ งเ ล�แล้ มผี ู้ตดิ เช้ื มลดลง แล น้ ยก �่ ท่มี ีก�ร
ค�ดก�รณจ์ �กข้ กง ลต�่ ง ๆ ไ ค้ ่ นข�้ งม�ก โดย ถติ ใิ นช่ งร ย เ ล� 1 เดื นก่ นร มฎ น
มผี ูต้ ิดเชื้ มเพ่มิ ขนึ้ ถงึ 178 ร�ย แตใ่ นช่ งเดื นร มฎ นน้น มกี �รเพ่มิ ขนึ้ เพียง 33 ร�ย
โดยเ น็ ผลไดช้ ดม�กที่ ดุ ในพน้ื ทจ่ี ง ดปตั ต�นี ทไ่ี มพ่ บผทู้ ตี่ ดิ เช้ื มเพมิ่ ขน้ึ แต่ ย�่ งใด

ท้ นถงึ ค �ม �ม�รถในก�รค บคมุ ก�รแพรร่ บ�ดข งเช้ื ไ ร โคโรน� 2019 (COVID-19)
ไดเ้ ปน็ ย�่ งดี ่ นจง ดนร�ธิ � แล ย ล� แมย้ งมผี ตู้ ดิ เช้ื มเพม่ิ ขน้ึ แตก่ ถ็ ื �่ น้ ยลง
ย่�งเ ็นได้ชด โดยจำ�น นท่ีเพิ่มข้ึน ่ นใ ญ่ก็เกิดจ�กก�ร มผ กบผู้ป่ ยร�ยเดิม
ในคร บคร แล ผู้ที่เดินท�งม�จ�กต่�งปร เท มิได้มีก�รร�ยง�น ่�เกิดจ�กก�รทำ�
กิจกรรมต่�ง ๆข งปร ช�ชนในช่ งเดื นร มฎ นที่มีก�รร มต ข งคนจำ�น นม�ก เช่น
ก�รล ม�ดร่ มกน รื ก�รก�รจบจ�่ ยซ้ื ข งในตล�ดแต่ ย่�งใด

ิ่งต่�ง ๆเ ล่�น้ีเป็นก�รยืนยนถึงค �ม ำ�เร็จร่ มกนข งพี่น้ งปร ช�ชนแล
ก�รทำ�ง�น ย�่ ง นกข งเจ้� น�้ ท่ี น่ ยง�นต่�ง ๆ ในพนื้ ที่ ในก�รก้� ข้�ม กิ ฤติร่ มกน
โดยไม่กร ทบต่ ลกก�ร � น� ค �ม รทธ�แล ค �มเช่ื แล พร้ มท่ีจ เรียนรู้
ค �มแตกต�่ ง ก�รปรบต ู่ ิถีใ มแ่ ล ก�ร ร�้ งพ้นื ทีป่ ล ดภยร่ มกน

ข้ มูล ณ นท่ี 31 พฤ ภ�คม 2563

รวมบทความ COVID-19 กบั ชวี ติ วิถใี หม่ทีช่ ายแดนใต้ 35

คณะผู้จดั ทาำ

นว่ ยง�น
ำ�นกง�น ง่ เ รมิ แล นบ นนุ ชิ �ก�ร 11

คณะผจู้ ดั ท�ำ

น�ง � ุภ�ภรณ์ ณ นคร ผู้ �ำ น ยก�ร ำ�นกง�น ง่ เ รมิ แล นบ นนุ ชิ �ก�ร 11

น�ย ร ทิ ย์ โพธข์ิ � นกพฒน� งคมชำ�น�ญก�รพิเ

น�งไลล� ร เกตุ นกพฒน� งคมช�ำ น�ญก�รพเิ

น�ง � พมิ �นม� ุ รรณ นกพฒน� งคมช�ำ น�ญก�ร

ผ้เู ขยี นบทคว�ม นกพฒน� งคมชำ�น�ญก�ร
น�ง � ลี ยิ � ุข นนต์ นกพฒน� งคม
น�ย � ก�รี นกพฒน� งคม
น�ง � ง ุม�ลี พึง่ ผล

ออกแบบและจัดพมิ พ์ ไ คิ มเี ดีย 089-4660752
จำ�นวนพมิ พ์ 200 เล่ม

36 รวมบทความ COVID-19 กับชีวิตวถิ ีใหมท่ ่ชี ายแดนใต้