รับมืออย่างไรให้พื้นที่ปลอดเชื้อไร้เชื้

รบั มอื อยางไร...

ใหพ้นื ท่ปี ลอดภยั

ไรเช้ือ

รับมืออยา่ งไร

...ใหพ้ ้ืนทป่ี ลอดภัย

ไรเ้ ช้ือ

รบั มืออยา่ งไร...ใหพ้ ื้นทป่ี ลอดภยั ไรเ้ ช้อื 1

คาำ นาำ

สำ�นักง�นส่งเสริมและสนับสนุนวิช�ก�ร 11 สงขล� เป็นหนว่ ยง�นสังกดั สำ�นักง�น
ปลดั กระทรวงก�รพฒั น�สงั คมและคว�มมนั่ คงของมนษุ ย์ ซงึ่ มบี ทบ�ทในก�รศกึ ษ� คน้ คว�้
วจิ ยั เพื่อใหไ้ ด้องคค์ ว�มรู้ก�รพฒั น�สงั คม รูปแบบแนวท�งในก�รดำ�เนินง�น เพอ่ื น�ำ ไปสู่
ก�รแก้ไขปญั ห�ในสภ�วะวกิ ฤต และเผยแพร่ให้หนว่ ยง�นในพนื้ ทีไ่ ด้นำ�ไปใชป้ ระโยชน์

สถ�นก�รณ์ก�รแพรร่ ะบ�ดของโรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรน� 2019 หรอื โรค COVID-19
เป็นวิกฤตสุขภ�พของโลกและของประเทศไทย ที่ส่งผลกระทบทั้งท�งด้�นเศรษฐกิจและ
สังคมในวงกว้�ง สำ�นกั ง�นสง่ เสริมและสนบั สนนุ วิช�ก�ร 11 สงขล� มีพื้นท่รี บั ผิดชอบ 7
จงั หวัดภ�คใต้ตอนล�่ ง ได้ติดต�มสถ�นก�รณก์ �รแพร่ระบ�ดของโรค COVID-19 ในพ้ืนที่
รบั ผิดชอบ ซง่ึ พบว�่ จงั หวดั สตูลเป็นจงั หวดั เดยี วทส่ี �ม�รถควบคมุ ก�รแพรร่ ะบ�ดของเชอ้ื
ไวรัสดังกล่�วได้เป็นอย่�งดี ไม่มีก�รแพร่เชื้อในจังหวัด สำ�นักง�นส่งเสริมและสนับสนุน
วชิ �ก�ร 11 สงขล� จงึ ไดท้ �ำ ก�รศกึ ษ�ปจั จยั คว�มส�ำ เรจ็ ในก�รบรหิ �รจดั ก�รของพน้ื ทภ่ี �ยใต้
สถ�นก�รณก์ �รแพรบ่ �ดของโรค COVID-19 โดยศึกษ�จ�กขอ้ มูลข่�วส�ร เอกส�รร�ยง�น
และก�รสัมภ�ษณ์บุคคลในพื้นที่ถึงม�ตรก�รในก�รป้องกัน รวมทั้งก�รให้คว�มช่วยเหลือ
ประช�ชนในพืน้ ที่

คณะผู้จัดทำ�หวังเป็นอย่�งยิ่งว่� ผลง�นฉบับนี้จะเป็นประโยชน์สำ�หรับผู้ที่สนใจ
ส�ม�รถนำ�รปู แบบก�รด�ำ เนินง�นไปปรบั ใชใ้ หเ้ หม�ะสมต�มบรบิ ทของพ้นื ที่ตอ่ ไป

สำ�นักง�นส่งเสรมิ และสนบั สนนุ วชิ �ก�ร 11 สงขล�
กระทรวงก�รพัฒน�สงั คมและคว�มมัน่ คงของมนุษย์

กรกฎ�คม 2563

2 รบั มอื อยา่ งไร...ใหพ้ น้ื ทีป่ ลอดภยั ไรเ้ ชอ้ื

ย้อนไปเมื่อวนั ที่ 31 ธนั ว�คม 2562 นับเปน็ จุดเริม่ ตน้ ของก�รแพรร่ ะบ�ดเช้อื ไวรสั
โคโรน� จนเป็นที่จับต�มองของคนท่ัวโลก เม่ือได้รับก�รร�ยง�นข่�วใหญ่เรื่องก�รเกิดขึ้น
ของโรคปอดอกั เสบ ในเมอื งอฮู่ นั่ มณฑลหเู ปย่ ของส�ธ�รณรฐั ประช�ชนจนี ซง่ึ ตอ่ ม�องคก์ �ร
อน�มัยโลก (WHO) ไดอ้ อกม�ประก�ศชอ่ื ทเี่ ป็นท�งก�รสำ�หรับใชเ้ รยี กโรคท�งเดนิ ห�ยใจ
ท่ีเกิดจ�กไวรัสโคโรน�ส�ยพันธใุ์ หม่ว่� “โควิด-ไนน์ทีน” (Covid-19) โดยชื่อน้มี �จ�กค�ำ ยอ่
ในภ�ษ�องั กฤษของค�ำ ว�่ Corona Virus และ Disease ส่วนเลข 19 ซึ่งแสดงถึงปี 2019
ที่มีร�ยง�นก�รแพร่ระบ�ดคร้ังแรก ก�รระบ�ดของเชื้อไวรัสดังกล่�วได้สร้�งคว�มตื่น
ตระหนกต่อผู้คนท่ัวโลกรวมถึงประเทศไทย ซ่ึงได้มีก�รร�ยง�นก�รพบผู้ป่วยร�ยแรก
ในประเทศเปน็ ช�วต�่ งช�ติ เมอื่ วนั ท่ี 13 มกร�คม 2563 และพบผปู้ ว่ ยยนื ยนั ว�่ เปน็ คนไทย
ร�ยแรก เม่ือวันที่ 15 มกร�คม 2563 นับเป็นจุดเริ่มต้นของก�รรับมือต่อสถ�นก�รณ์
ก�รแพร่ระบ�ดของเชื้อไวรัสดงั กล่�วในประเทศไทย

แมว้ �่ ก�รรบั มอื จ�กสถ�นก�รณข์ องประเทศไทยในชว่ งแรก รฐั บ�ลไดอ้ อกประก�ศ
คุมเข้มและเพ่ิมม�ตรก�รเพ่ือเฝ้�ระวังในพ้ืนท่ี 8 จังหวัดท่องเที่ยว คือ กรุงเทพมห�นคร
เชียงใหม่ เชียงร�ย ภเู กต็ กระบี่ สมุทรปร�ก�ร ชลบรุ ี และประจวบครี ขี นั ธ์ แต่ก�รแพร่
ระบ�ดของโรคโควิด-19 ในประเทศไทยยงั คงขย�ยพน้ื ทแี่ ละกระจ�ยก�รแพร่ระบ�ดอย�่ ง
ต่อเน่ือง ทำ�ให้มีตัวเลขผู้ติดเช้ือในประเทศไทยสูงเป็นลำ�ดับต้นๆ ของภูมิภ�ค โดยยืนยัน
ผู้เสียชีวิตร�ยแรกในประเทศไทยเมื่อวันท่ี 1 มีน�คม 2563 ทำ�ให้สถ�นก�รณ์เร่ิมมีคว�ม
ตงึ เครยี ดม�กขน้ึ มกี �รประก�ศร�ยชอื่ ประเทศเสย่ี งเขตโรคตดิ ตอ่ อนั ตร�ยและเพมิ่ ม�ตรก�ร
ก�รกกั ตวั ของผทู้ เี่ ดนิ ท�งม�จ�กต�่ งประเทศดงั กล�่ วอย�่ งเครง่ ครดั จนเมอ่ื วนั ท่ี 12 มนี �คม
2563 มกี �รตรวจพบผปู้ ว่ ยโรคโควดิ -19 จ�กผทู้ เ่ี ข�้ รว่ มรบั ชมก�รชกมวยในสน�มมวยลมุ พนิ ี
ซงึ่ พบว�่ มผี เู้ ข�้ รว่ มเปน็ จ�ำ นวนม�ก สง่ ผลใหก้ �รระบ�ดในประเทศไทยเพม่ิ ขน้ึ อย�่ งรวดเรว็
รัฐบ�ลจึงได้จัดตั้งศูนย์บริห�รสถ�นก�รณ์โควิด-19 (ศบค.) ขึ้นเพ่ือก�รบริห�รจัดก�รโรค
ดังกล่�วอย�่ งเปน็ ระบบ

รบั มืออย่างไร...ให้พ้ืนทปี่ ลอดภัยไรเ้ ช้อื 3

สถ�นก�รณท์ เ่ี รม่ิ ลกุ ล�มจ�กพน้ื ทก่ี รงุ เทพมห�นคร เรม่ิ กระจ�ยไปต�มภมู ภิ �คต�่ ง ๆ
ทง้ั จ�ำ นวนผตู้ ิดเช้ือและผสู้ ียชีวิต จ�กโรคระบ�ดโควดิ -19 ตัวเลขที่น่�สนใจพบว�่ ในช่วงทมี่ ี
ก�รแพร่ระบ�ดอย่�งรวดเร็วในประเทศไทย พื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจ�กเชื้อไวรัสโคโรน�
รองลงม�จ�กพนื้ ทก่ี รงุ เทพมห�นครและปรมิ ณฑล คอื พนื้ ทภี่ �คใต้ โดยเฉพ�ะในพนื้ ทจี่ งั หวดั
ภูเก็ต และพ้ืนที่จังหวัดช�ยแดนภ�คใต้ท่ีมีเขตรอยต่อกับประเทศเพ่ือนบ้�น คือจังหวัด
ปัตต�นี ยะล� สงขล� และนร�ธิว�ส อันเป็นเหตุจ�กก�รเข้�ร่วมชุมนุมท�งศ�สน�
ณ ประเทศม�เลเซยี และอนิ โดนีเซยี สง่ ผลให้มีก�รแพร่กระจ�ยของผตู้ ิดเชอ้ื ไวรสั โคโรน�
อย�่ งรวดเรว็ และมยี อดผูต้ ิดเชอ้ื สูงรองจ�กพืน้ ที่กรงุ เทพและปริมณฑล

จ�กก�รติดต�มก�รร�ยง�นสถ�นก�รณ์ก�รแพรร่ ะบ�ดของโรค COVID-19 อย่�ง
ต่อเนอ่ื งของสำ�นักง�นสง่ เสริมและสนับสนุนวชิ �ก�ร 11 สงขล� ซงึ่ มพี น้ื ที่รับผิดชอบในเขต
พืน้ ทภี่ �คใตต้ อนล�่ งจำ�นวน 7 จังหวดั ไดแ้ ก่ ตรัง นร�ธิว�ส พัทลุง ปตั ต�นี ยะล� สงขล�
และสตลู ไดท้ �ำ ก�รรวบรวมสถติ ิผูต้ ิดเชื้อและม�ตรก�รป้องกันต�่ ง ๆ ทีป่ ระก�ศใช้ในพืน้ ท่ี
อย�่ งตอ่ เนอื่ ง พบว�่ ในพน้ื ทจี่ งั หวดั สตลู เปน็ จงั หวดั เดยี วในพนื้ ที่ 7 จงั หวดั ทไี่ มไ่ ดร้ บั ร�ยง�น
ก�รติดเชื้อของคนในพ้ืนที่ม�อย่�งต่อเน่ือง ตั้งแต่เร่ิมมีก�รร�ยง�นสถ�นก�รณ์ร�ยวันจ�ก
ศนู ยบ์ รหิ �รสถ�นก�รณโ์ ควดิ -19 (ศบค.) จนเมอ่ื วนั ท่ี 8 เมษ�ยน 2563 ซง่ึ เปน็ วนั แรกทพ่ี บว�่
จงั หวดั สตลู มกี �รร�ยง�นผตู้ ดิ เชอ้ื จ�ำ นวน 15 ร�ย ซง่ึ ในร�ยง�นพบว�่ ทง้ั หมดเปน็ ผทู้ เ่ี ดนิ ท�ง
กลับม�จ�กก�รชุมนุมท�งศ�สน� ณ ประเทศอินโดนีเซีย แต่ยังไม่พบผู้ท่ีติดเชื้อในพื้นท่ี
จังหวัดสตูลแต่อย่�งใด ทำ�ให้จังหวัดสตูลยังคงเป็นพื้นท่ีที่ส�ม�รถป้องกันก�รแพร่ระบ�ด
ของโรค COVID-19 ไว้ได้อย่�งต่อเน่ืองอย�่ งต่อเนื่อง

4 รับมืออย่างไร...ใหพ้ น้ื ทปี่ ลอดภยั ไรเ้ ชื้อ

ดว้ ยเหตผุ ลดงั กล�่ ว ส�ำ นกั ง�นสง่ เสรมิ และสนบั สนนุ วชิ �ก�ร 11 สงขล� จงึ ไดท้ �ำ ก�ร
ศึกษ�ก�รรบั มอื กับสถ�นก�รณก์ �รแพรร่ ะบ�ดของโรค COVID-19 ในพืน้ ทจ่ี งั หวดั สตลู ถึง
ม�ตรก�รต่�งๆ ในก�รป้องกัน แนวท�งก�รดำ�เนินง�นของภ�ครัฐในพื้นท่ี ช่องท�งก�ร
สอื่ ส�รและเผยแพรข่ อ้ มลู ข�่ วส�รสปู่ ระช�ชน คว�มรว่ มมอื ของประช�ชนและชมุ ชนในพนื้ ที่
รวมถงึ บทบ�ทและภ�รกจิ ของหนว่ ยง�นในสงั กดั กระทรวงก�รพฒั น�สงั คมและคว�มมน่ั คง
ของมนุษย์ในจังหวัดสตูล ในก�รสนับสนุนนโยบ�ยของจังหวัดในช่วงภ�วะวิกฤติ เพ่ือเป็น
แนวท�งในก�รรบั มือกบั สถ�นก�รณ์ต่�ง ๆ ทีอ่ �จเกิดขน้ึ ในอน�คต

การรบั มอื กบั สถานการณโ์ รคระบาด COVID-19 ในพน้ื ทจ่ี งั หวดั สตลู

รูจ้ กั จงั หวดั สตูล

จังหวัดสตูลเป็นจังหวัดใต้สุดของประเทศไทยด้�นฝ่ังอันด�มัน ห่�งจ�กกรุงเทพฯ
973 กโิ ลเมตร มเี นอื้ ทปี่ ระม�ณ 2,807.522 ต�ร�งกโิ ลเมตร หรอื 1,754,701 ไร่ มอี �ณ�เขต
ตดิ ต่อกับจงั หวดั ตรงั สงขล� รฐั เปอร์ลสิ และรัฐเคด�ห์ ประเทศม�เลเซีย จ�ำ นวนประช�กร
รวมทั้งส้นิ 320,848 คน ช�ย 159,414 คน หญงิ 161,444 คน จ�ำ นวนครัวเรือน 104,281
ครัวเรอื น ส่วนใหญ่นบั ถอื ศ�สน�อสิ ล�มรอ้ ยละ 61.8 ศ�สน�พทุ ธร้อยละ 37.9 และศ�สน�
อนื่ ๆ ร้อยละ 0.30

ก�รเมืองก�รปกครองแบ่งก�รปกครองออกเปน็ 7 อ�ำ เภอ 36 ตำ�บล 279 หมู่บ้�น
มหี นว่ ยง�นสว่ นภมู ภิ �ค 33 หนว่ ยง�น สว่ นกล�ง 51 หนว่ ยง�น และรฐั วสิ �หกจิ 13 หนว่ ยง�น
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น มีองค์ก�รบริห�รส่วนจังหวัด 1 แห่ง เทศบ�ล 7 แห่ง และ
องคก์ �รบริห�รสว่ นตำ�บล 34 แหง่ 51 ชุมชน

จังหวดั สตูลมพี นื้ ทีต่ ิดตอ่ กับช�ยแดนของประเทศม�เลเซยี มที ่ตี งั้ ของด่�นผ�่ นแดน
ถ�วร จำ�นวน 2 จดุ ประกอบด้วย

รับมืออยา่ งไร...ให้พ้ืนทป่ี ลอดภยั ไร้เชอ้ื 5

1. จุดผ่านแดนถาวรสตูล  (ท่าเรือ) ตำ�บลตำ�มะลัง อำ�เภอเมืองสตูล  จังหวัด
สตลู  ตรงข�้ มท่�เรอื กวั ล�เปอรล์ ิส รัฐเปอร์ลิส ท�่ เรอื เจตตีกัว ลังก�วี รฐั เคด�ห์ และท�่ เรอื
เทลก อีกว� ลงั ก�วี รฐั เคด�ห์ ประเทศม�เลเซยี

2. จุดผ่านแดนถาวรวังประจัน ตำ�บลวังประจัน อำ�เภอควนโดน จังหวัดสตูล 
ตรงข�้ มด่�นวังเกลียน รฐั เปอร์ลสิ ประเทศม�เลเซีย

สถานการณ์ COVID-19 ในจงั หวัดสตลู

จ�กจุดเร่ิมต้นก�รแพร่เช้ือคร้ังแรกในประเทศไทย เม่ือวันที่ 13 มกร�คม 2563
จังหวัดสตูลเป็นหนึ่งในไม่กี่จังหวัดที่ส�ม�รถรับมือและควบคุมสถ�นก�รณ์ก�รแพร่เชื้อ
ภ�ยในจงั หวดั ไดเ้ ปน็ อย�่ งดี จ�กสถติ ติ วั เลขทไ่ี มพ่ บผตู้ ดิ เชอ้ื สะสมม�อย�่ งตอ่ เนอ่ื ง กอ่ นจะพบ
ผตู้ ดิ เช้อื เป็นครง้ั แรก หลงั จ�กก�รเดนิ ท�งกลับของผู้เข�้ ร่วมชมุ นมุ ท�งศ�สน� ณ ประเทศ
อนิ โดนีเซยี เม่ือวนั ท่ี 8 เมษ�ยน 2563 ทำ�ให้มียอดผ้ตู ดิ เชอื้ สะสมภ�ยในจังหวดั สตลู เพมิ่ ขึ้น
ม�เปน็ 15 คน ภ�ยในวนั เดยี ว

น�ยวรี นนั ท์ เพง็ จนั ทร์ ผวู้ �่ ร�ชก�รจงั หวดั สตลู ไดใ้ หส้ มั ภ�ษณก์ บั น�ยสทุ ธชิ ยั หยนุ่
พธิ ีกรชอ่ื ดงั ผ�่ นท�ง Youtube Chanel : Sutthichai Live ว่� “ห�กพิจ�รณ�จ�กขอ้ เทจ็
จริงท่ีเกิดข้ึนในพ้ืนท่ี จังหวัดสตูลยังไม่มีผู้ป่วยติดเช้ือแต่อย่�งใด เน่ืองจ�กกลุ่มผู้เข้�ร่วม

6 รับมอื อย่างไร...ใหพ้ ื้นทีป่ ลอดภยั ไรเ้ ช้อื

ชุมนมุ ท�งศ�สน� ณ ประเทศอนิ โดนีเซีย ทเี่ ปน็ คนสตูล จ�ำ นวน 26 คน ถือเป็นกลุ่มบคุ คล
ท่ีรับเชอ้ื ม�จ�กต�่ งประเทศ ไมส่ �ม�รถไปนับรวมกบั ก�รติดเชือ้ ในพนื้ ทไี่ ด้ เพร�ะฉะนั้นเร�
มคี ว�มจ�ำ เปน็ ทจ่ี ะตอ้ งว�งยทุ ธศ�สตรก์ �รรบั มอื ใหถ้ กู ตอ้ ง เท�่ กบั ว�่ ในสภ�พพนื้ ทโ่ี ดยทวั่ ไป
ของจังหวัดสตูล ยอดผู้ติดเชื้อยังคงเป็นศูนย์อยู่ และในส่วนของกระบวนก�รคัดกรองของ
คนสตลู ทง้ั 26 คนนน้ั ไดเ้ รม่ิ ตน้ จ�กก�รคดั กรองทสี่ น�มบนิ ห�ดใหญ่ โดยผ�่ นก�รตรวจจ�ก
ทมี แพทย์ เมอ่ื วนั ที่ 6 เมษ�ยน 2563 โดยมกี �รคัดแยกผูเ้ ดินท�งออกเปน็ 3 กลุ่ม คือ สีเขียว
สีเหลอื ง สสี ม้ (สเี ขยี ว : ไม่มีอ�ก�ร /สเี หลือง : มอี �ก�รเลก็ นอ้ ย/สสี ม้ : มีอ�ก�รชัดเจน)
โดยพบว่�มีกลุ่มสีเขียว 6 คน สีส้ม 20 คน และได้นำ�เช้ือไป Swab เพื่อตรวจห�เช้ือต่อ
ปร�กฏว่�มีผู้ตดิ เชือ้ จรงิ จำ�นวน 15 คน เม่อื ผ�่ นกระบวนก�รตรวจห�เช้ือเรยี บร้อยแล้วก็ได้
จัดเตรียมรถ ซ่ึงได้รับคว�มอนุเคร�ะห์จ�กกองพันทห�รร�บที่ 2 กรมทห�รร�บท่ี 5 (ร5
พนั 2) จ�กแม่ทพั ภ�คท่ี 4 และมกี �รแยกก�รเดินท�งออกเปน็ กลมุ่ ต่�ง ๆ ต�มก�รคดั กรอง
เบื้องต้น กอ่ นเดินท�งไปยงั โรงพย�บ�ลสน�ม จงั หวดั สตูล ซ่ึงต้ังอยู่ในมห�วทิ ย�ลยั ร�ชภัฏ
สงขล� วิทย�เขตสตลู

ในส่วนของโรงพย�บ�ลสน�ม จงั หวดั สตลู ไดม้ กี �รเตรยี มก�รม� 2 สัปด�ห์ ก่อน
ก�รเดินท�งกลบั จ�กก�รชุมนุมท�งศ�สน� ในประเทศอินโดนเี ซยี ท้งั น้เี ปน็ ก�รเตรียมก�ร
เพ่ือรบั มือกับสถ�นก�รณก์ �รเจบ็ ป่วยของคนในพน้ื ท่ี เพร�ะโดยหลักท�งก�รแพทย์ไดแ้ บง่
คนไขเ้ ปน็ 5 ระดบั คอื ระดบั ท่ี 1 และ 2 คอื ผปู้ ว่ ยทม่ี กี �รรบั เชอ้ื แตม่ อี �ก�รไมม่ �กระดบั ท่ี 3
และ 4 คอื ผูป้ ่วยท่อี ยใู่ นระดับท่ีมีอ�ก�รชดั เจน และระดบั ท่ี 5 คือ อ�ก�รหนักตอ้ งเข้�รับ
ก�รรักษ�ในหอ้ ง ICU

โรงพย�บ�ลสน�ม จงั หวดั สตลู เปน็ แนวคดิ ทจ่ี ะรบั กลมุ่ ผปู้ ว่ ยในระดบั ท่ี 1 และ 2 ไว้
ซึ่งเป็นโรงพย�บ�ลท่ีมีก�รบริห�รง�นต�มโครงสร้�งของโรงพย�บ�ลจริง ทำ�ให้ส�ม�รถ
รองรับกลุ่มผู้เดินท�งกลับจ�กก�รชุมนุมท�งศ�สน�เข้�สู่โรงพย�บ�ลสน�มได้ทันที

รับมืออยา่ งไร...ใหพ้ นื้ ทป่ี ลอดภัยไร้เชอ้ื 7

โรงพย�บ�ลสน�มแหง่ นี้ ตง้ั อยหู่ �่ งไกลจ�กชมุ ชน ตวั อ�ค�รทต่ี ง้ั คอ่ นข�้ งมคี ว�มเปน็ เอกเทศ
อีกท้ังยังได้มีก�รประก�ศให้เป็นเป็นเขตพ้ืนท่ีเฉพ�ะ บุคคลท่ีไม่เก่ียวข้องไม่ส�ม�รถเข้�ไป
ได้ กลุ่มผูต้ ดิ เชอื้ กต็ อ้ งรับก�รรกั ษ�จนกว�่ จะห�ยเปน็ ปกติ กอ่ นออกไปใชช้ วี ติ ในชุมชน จงึ
ขอใหป้ ระช�ชนทกุ คนมนั่ ใจ และยนื ยนั ว�่ พนื้ ทข่ี องจงั หวดั สตลู นนั้ ยงั ไมม่ ยี อดผตู้ ดิ เชอื้ สะสม
แตอ่ ย่�งใด”

การเตรียมการรบั มอื กบั ผูท้ ่ีเดนิ ทางกลับจากประเทศมาเลเซยี

1) ในสว่ นของจงั หวดั สตลู ไดม้ กี �รประส�นง�นกบั ท�งสถ�นทตู และสถ�นกงสลุ ไทย
ในประเทศม�เลเซียเป็นก�รเบ้ืองต้นเพื่อเตรียมคว�มพร้อมในก�รรับผู้ที่จะเดินท�งเข้�ม�
ผ�่ นชอ่ งท�งผ�่ นแดนในเขตพนื้ ทจี่ งั หวดั สตลู ซงึ่ มจี �ำ นวนประม�ณ 600-700 คน โดยจดั ให้
มีม�ตรก�รต่�ง ๆ รองรับและคัดกรอง ทุกคนท่ีจะผ่�นด่�นจะต้องมีใบรับรองแพทย์
ก�รรับรองจ�กสถ�นทูตหรือสถ�นกงสุลไทยในประเทศม�เลเซีย และก�รเดินท�งเข้�ม�
จะมจี ดั ก�รกลมุ่ ผเู้ ดนิ ท�งเปน็ รอบและจ�ำ กดั จ�ำ นวน โดยมกี �รจดั เตรยี มทมี แพทยท์ จี่ ะคอย
คดั กรองผู้เดินท�งผ�่ นด�่ นอีกหนึ่งครงั้

2) ประส�นกับน�ยอำ�เภอแต่ละพื้นที่ให้ม�รอรับประช�ชนในเขตพื้นที่รับผิดชอบ
ของตนเอง เพ่ือนำ�ไปยังสถ�นกักกันท่ีได้จัดเตรียมไว้ สำ�หรับเป็น (Local Quarantine)
สว่ นผเู้ ดนิ ท�งทจี่ ะเดนิ ท�งตอ่ ไปยงั จงั หวดั ปล�ยท�งอนื่ ๆ ไดม้ กี �รประส�นกบั ผวู้ �่ ร�ชก�ร
จงั หวดั นนั้ ๆ เพอื่ ปอ้ งกนั ไมใ่ หผ้ ทู้ เ่ี ดนิ ท�งทผ่ี �่ นเข�้ ม�ออกนอกเสน้ ท�งทกี่ �ำ หนด ซง่ึ อ�จกอ่
ใหเ้ กดิ ปัญห�ต�มม� และจะต้องมกี �รติดต�มอ�ก�รและคว�มคืบหน�้ เป็นร�ยบคุ คล

8 รบั มืออย่างไร...ใหพ้ ื้นที่ปลอดภยั ไรเ้ ชือ้

การรบั มอื กับเศรษฐกิจในพ้ืนท่ี

พน้ื ทจ่ี งั หวดั สตลู สว่ นใหญย่ งั คงเปน็ สงั คมชนบท ก�รประก�ศม�ตรก�รต�่ ง ๆ จงึ ไม่
กระทบกับระบบโลจิสติกในพ้ืนท่ีม�ก ก�รขนส่งสินค้�เข้�ม�ในพื้นที่จังหวัดได้มีก�รพูดคุย
กับกล่มุ ผปู้ ระกอบก�รในทุกระดบั เรือ่ งก�รกวดขันและปฏบิ ัตติ �มม�ตรก�รต่�ง ๆ ภ�ยใน
จังหวัด เช่น เจลล้�งมือ หน้�ก�กอน�มัย และก�รดูแลคว�มสะอ�ดของอุปกรณ์ต่�ง ๆ
เป็นต้น ส่วนก�รรับมือกับคนในพ้ืนที่ ที่อ�จจะเดินท�งกลับม�จ�กพ้ืนที่เส่ียงต่�ง ๆ น้ัน
ได้มีก�รเรียกเจ้�หน้�ท่ี ข้�ร�ชก�รในหนว่ ยง�นต่�ง ๆ ท่ีสังกัดกระทรวงด้�นเศรษฐกจิ คอื
กระทรวงก�รคลัง กระทรวงพ�นิชย์ กระทรวงอุตส�หกรรม กระทรวงคมน�คม และ
กระทรวงเกษตรฯ เป็นต้น เพือ่ รับมือกบั ผลกระทบท่ีอ�จจะเกดิ ขนึ้ เชน่ ก�รรบั มอื กบั คว�ม
ม่นั คงท�งอ�ห�ร โดยเฉพ�ะก�รปลูกพชื ระยะส้ันสำ�หรับก�รยังชีพ ก�รควบคมุ ก�รกักตนุ
สนิ ค�้ และคว�มปลอดภยั ในพน้ื ทตี่ ล�ด สว่ นก�รรบั มอื ในระยะย�ว ทง้ั เรอ่ื งคว�มมนั่ คงท�ง
อ�ห�รและอ�ชพี น้นั มองว�่ เศรษฐกจิ ในชมุ ชนตอ้ งเข้มแข็ง ซ่งึ ต้องห�ยุทธวิธตี อ่ ไปในระยะ
6 เดอื น ทจ่ี ะท�ำ ใหป้ ระช�ชนมคี ว�มมนั่ คงในชวี ติ

ความร่วมมือของประชาชน

สำ�หรับประช�ชนในพื้นท่ีจังหวัดสตูล ถือว่�มีคว�มตื่นตัวอย่�งม�กในก�รติดต�ม
ข�่ วส�รต่�ง ๆ ในสถ�นก�รณก์ �รแพร่ระบ�ดของโรค COVID-19 และมีก�รปรบั ตวั ในก�ร
ดำ�เนินชวี ิตอย�่ งรวดเร็ว เช่นก�รสวมใสห่ น้�ก�กเมอื่ อกไปยงั สถ�นทีส่ �ธ�รณะ ก่อนทจี่ ะมี

รบั มืออย่างไร...ให้พน้ื ทป่ี ลอดภยั ไรเ้ ชอ้ื 9

ม�ตรก�รจ�กจงั หวดั ออกม�ประก�ศและบงั คบั ใช้ ท�ำ ใหเ้ มอ่ื มมี �ตรก�รต�่ ง ๆ ประก�ศออกม�
ประช�ชนส่วนใหญ่จึงให้คว�มร่วมมือกับท�งจังหวัดเป็นอย่�งดี และพร้อมสนับสนุนและ
ปฏบิ ตั ติ �มค�ำ แนะน�ำ ต�่ ง ๆ ซง่ึ สว่ นใหญเ่ หน็ ดว้ ยกบั ม�ตรก�รก�รปรบั 20,000 บ�ท ส�ำ หรบั
ผู้ที่ฝ่�ฝืนก�รสวมหน้�ก�กอน�มัย เน่ืองจ�กเล็งเห็นถึงคว�มสำ�คัญในก�รร่วมมือกันเพ่ือ
ป้องกันก�รแพร่ระบ�ดของเชื้อไวรัสในพ้ืนที่ รวมไปถึงก�รให้คว�มร่วมมือกับทีมแพทย์
ในก�รรว่ มกนั “อยบู่ ้�น หยุดเชื้อ เพอื่ ช�ต”ิ เพื่อจงั หวัดสตลู ผ�่ นพน้ วิกฤตกิ �รแพรร่ ะบ�ด
ของโรค COVID-19 โดยเรว็

One Home สตูล ในสถานการณ์ COVID-19

สำ�หรับหน่วยง�นในสังกัดกระทรวงก�รพัฒน�สังคมและคว�มม่ันคงของมนุษย์
ในจงั หวดั สตูล หรอื ทีเ่ รยี กว�่ One Home สตูล ถอื เป็นอีกหนึง่ กลไกก�รท�ำ ง�นเพื่อรบั มอื
กับปัญห�ดังกล่�วร่วมกับจังหวัดจังหวัดสตูลเช่นกัน โดยได้สนับสนุนนโยบ�ยของจังหวัด
ในก�รรับมือในก�รแพร่ระบ�ดของโรคโควิด-19 ภ�ยใต้ภ�รกิจกระทรวงก�รพัฒน�สังคม
และคว�มมัน่ คงของมนุษย์ ดงั นี้

ก�รจดั ตงั้ ศนู ยบ์ รหิ �รสถ�นก�รณก์ �รแพรร่ ะบ�ดของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรน� 2019
(COVID -19) ของหน่วยง�นในสงั กัดกระทรวงก�รพฒั น�สงั คมและคว�มมัน่ คงของมนษุ ย์
โดยมีคณะกรรมก�รบริห�รในภ�วะวิกฤติ 4 ชุด และมีคณะกรรมก�รด้�นม�ตรก�รหลัก
จำ�นวน 4 ด�้ น ประกอบดว้ ย

1) ด้านสาธารณสุข มีก�รจดั เตรียมทีมนกั สังคมสงเคร�ะห์ เพื่อใหค้ �ำ ปรึกษ�
แก่ประช�ชนท่ีมีปัญห�จ�กสถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดของโรคติดเช้ือไวรัสโคโรน� 2019
(COVID -19)

2) ด้านเวชภัณฑ์ป้องกัน ได้ร่วมกับอ�ส�สมัครพัฒน�สังคมและคว�มมั่นคง
ของมนุษย์ (อพม.) ผลิตหน้�ก�กอน�มัยแบบผ้�แจกจ่�ยแก่ประช�ชนกลุ่มเปร�ะบ�งและ
ผทู้ มี่ �รับบริก�ร ต้ังแต่เดือนมนี �คม นอกจ�กนน้ั อพม. ได้เข�้ ร่วมบรรจุแอลกอฮอล์ใส่ขวด
ในโครงก�รเปลี่ยนสำ�นักง�นเป็นโรงง�นผลิตแอลกอฮอล์ล้�งมือป้องกันโรคโควิด-19
ณ องค์ก�รบริห�รส่วนจงั หวดั สตูล วนั ละ 10 คน

10 รบั มืออย่างไร...ให้พ้ืนทป่ี ลอดภัยไรเ้ ช้ือ

3) ด้านมาตรการปอ้ งกนั ใหค้ ว�มร้ใู นเว็บไซต์ และ Facebook Page ของ
สำ�นักง�นพัฒน�สังคมและคว�มมัน่ คงของมนษุ ย์จงั หวัดสตลู รวมถึงใน Line Group ของ
เครอื ข�่ ย อพม.สตลู

4) ดา้ นมาตรการใหค้ วามชว่ ยเหลือเยียวยา จงั หวดั สตลู ได้แต่งต้งั ให้พฒั น�
สังคมและคว�มมั่นคงของมนุษย์จังหวัดสตูล เป็นคณะทำ�ง�นฝ่�ยช่วยเหลือประช�ชนผู้ได้
รับผลกระทบจ�กเหตุก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดของโรค COVID-19 ให้ครอบคลุมภ�รกิจของ
กระทรวง พม. และ สนง.พมจ.สตูล ดำ�เนินก�รออกแบบสอบถ�มลงใน Google Forms
โดยประส�นอำ�เภอทุกอำ�เภอ อพม. และเครือข่�ย อปท. ให้สำ�รวจผู้ได้รับผลกระทบ
ด้�นชีวิตคว�มเป็นอยู่จ�กโรค (COVID-19) และทีม One home ได้บูรณ�ก�รก�รให้
คว�มชว่ ยเหลอื ผทู้ ป่ี ระสบปญั ห�คว�มเดอื ดรอ้ นเนอ่ื งจ�กสถ�นก�รณก์ �รแพรร่ ะบ�ดของโรค
(COVID-19) รว่ มกบั องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่ อพม. เครอื ข�่ ยภ�คเอกชน และหนว่ ยง�น
ทเี่ ก่ยี วขอ้ ง เพือ่ ใหป้ ระช�ชนไดร้ ับคว�มชว่ ยเหลืออย�่ งทว่ั ถึง

บทวิเคราะห์

จ�กวิกฤติก�รแพร่ระบ�ดของโรคปอดอักเสบชนิดรุนแรงที่เกิดจ�ก “ไวรัสโคโรน�
ส�ยพนั ธใ์ุ หม่ 2019” หรอื โรค COVID-19 ทก่ี �ำ ลงั ระบ�ดกระจ�ยไปในหล�ยประเทศทวั่ โลก
รวมถงึ ประเทศไทยนน้ั เมอื่ ยอ้ นกลบั ไปในอดตี จะเหน็ ไดว้ �่ เร�เคยเจอเหตกุ �รณใ์ นลกั ษณะ
คล้�ยคลึงกันเกิดขึ้นม�แล้วหล�ยคร้ังหล�ยเหตุก�รณ์ ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธย�ที่เผชิญกับ
“คว�มต�ยสีดำ�” หรือ “Black Death” ซึ่งเกิดขึ้นเป็นครั้งแรกในประวัติศ�สตร์สย�ม
ท่มี ีช่อื ว่�ก�ฬโรค หรอื “โรคห�่ ” ซง่ึ แพรร่ ะบ�ดไปหล�ยภูมภิ �คท่วั โลก จนถงึ แถบอุษ�ค
เนย์ จนม�ถงึ โรคฝดี �ษ หรือ ไขท้ รพษิ โรคซ�ร์ส (ในปี 2545) โรคไขห้ วัดนก (ในปี 2547)
โรคไขห้ วดั ใหญ่ 2009 (ในป2ี 552) โรค MERS (ในปี 2559) จนม�ถงึ ก�รระบ�ดของไวรสั
โคโรน�ส�ยพันธุ์ใหม่ 2019 หรือ โรค COVID-19 ในปัจจุบัน

ส่ิงที่เกิดข้ึนหลังจ�กสถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดผ่�นไปในแต่ละคร้ัง พบว่�
ประเทศไทยส�ม�รถนำ�วธิ กี �รต�่ ง ๆ ในก�รรับมอื กบั ปญั ห�ด้�นส�ธ�รณสุขโดยเฉพ�ะใน
สภ�วะวิกฤติจ�กโรคระบ�ด ม�ช่วยเป็นแนวท�งในก�รเตรียมพร้อมและรับมือ ซ่ึงในก�ร
ประชมุ Prince Mahidol Award Conference ปี 2018 ตัวแทนจ�กกรมควบคมุ โรคของ

รบั มอื อยา่ งไร...ให้พน้ื ทป่ี ลอดภัยไรเ้ ชือ้ 11

ประเทศไทยไดเ้ ล�่ ประสบก�รณใ์ นก�รรบั มอื กบั MERS เมอ่ื ปี 2559 ว�่ ประเทศไทยประสบ
คว�มสำ�เร็จเป็นอย่�งสูงในก�รควบคุมไม่ให้มีก�รแพร่ระบ�ดของ MERS ในประเทศไทย
โดยผู้ป่วยท่ีเกิดขึ้นท้ังหมด 3 ร�ย เป็นผู้ป่วยที่เดินท�งม�จ�กตะวันออกกล�งท้ัง 3 ร�ย
ม�ด้วยอ�ก�รห�ยใจเหน่ือย โดยมี 2 ร�ยเป็นผสู้ งู อ�ยุ ส่วนอีกหน่ึงร�ยเป็นวัยรนุ่

คว�มส�ำ เรจ็ ในก�รควบคมุ โรคนเ้ี กดิ ขน้ึ จ�กก�รเตรยี มรบั มอื กบั โรค MERS เปน็ อย�่ งดี
โดยมกี �รศกึ ษ�ถอดบทเรยี นจ�กก�รแพรร่ ะบ�ดของ MERS ในเก�หลใี ตก้ อ่ นหน�้ น้ี อย�่ งไร
ก็ต�ม จ�กก�รเฝ้�ระวังก�รแพร่ระบ�ด ทำ�ให้มีผู้สัมผัสโรคใกล้ชิดท่ีต้องถูกกักแยกหรือ
ให้นอนโรงพย�บ�ลจำ�นวนถึง 148 ร�ย และในจำ�นวน 148 ร�ยน้ี เป็นบุคล�กรของ
โรงพย�บ�ลถึง 53 ร�ย ซ่งึ บทเรยี นจ�กก�รควบคุมก�รแพรร่ ะบ�ดของโรคระบ�ดร้�ยแรง
ท่ัวโลก ได้ขอ้ สรปุ ท่สี �ำ คัญ ดังน้ี

1. ข้อมูลก�รเฝ้�ระวังโรคมีคว�มสำ�คัญม�กต่อก�รรับรู้ก�รแพร่กระจ�ยของโรค
ตงั้ แต่กอ่ นท่ีโรคจะกระจ�ยไปม�ก

2. ต้องมีก�รสร้�งคว�มรู้และคว�มเข้�ใจในโรคที่ระบ�ด ท้ังในหมู่บุคล�กรก�ร
แพทย์ และสงั คมโดยรวม

3. ทีมง�นดแู ลผปู้ ่วยต้องมคี ว�มแมน่ ย�ำ ในกระบวนก�รดูแลรักษ� ทีต่ ั้งอยบู่ นฐ�น
คว�มรทู้ �งวิช�ก�รท่เี ป็นปจั จุบนั

4. ต้องมีก�รเตรียมพร้อมของทรัพย�กรทุกชนิดท่ีเกี่ยวข้องกับก�รควบคุมโรค
มีก�รว�งระบบง�นรองรับ และมีก�รฝึกซ้อมทีมง�นจนมีคว�มชำ�น�ญในข้ันตอนก�รตอบ
สนองต่อก�รระบ�ด

5. มีศนู ยส์ ั่งก�รท่กี ำ�หนดม�ตรก�รตอบสนองท่ีรวดเร็ว ทันตอ่ เหตกุ �รณ์ โดยก�ร
มีส่วนร่วมของทุกภ�คส่วนท่ีเก่ียวข้อง (https://www.qualitythestory.com/ก�รรับมือ
โรคระบ�ด)

12 รบั มืออย่างไร...ให้พน้ื ทีป่ ลอดภยั ไร้เชอื้

จ�กก�รศึกษ�ก�รรบั มอื กับสถ�นก�รณโ์ รคระบ�ด COVID-19 ในพนื้ ท่ีจงั หวัดสตูล
ส�ม�รถสรุปผลจ�กก�รศกึ ษ�ขอ้ มลู ต่�ง ๆ เป็นปัจจัยท่สี �ำ คญั และน�่ สนใจอันนำ�ไปสคู่ ว�ม
สำ�เรจ็ ในก�รรบั มือและจัดก�รกับสถ�นก�รณ์ก�รแพรร่ ะบ�ดในพื้นทีไ่ ด้ ดังนี้

เตรยี มพร้อมตั้งรับ

กาำ กบั วางแผน

ปจั จัยสู่ความสำาเร็จ ผ่านแดนคุมเขม้
เตมิ เตม็ ข่าวสาร

ชดุ ปฏิบตั กิ ารเชิงรกุ

ทกุ ภาคสว่ นร่วมมือกนั

1) เตรียมพร้อมต้ังรับ : ก�รเตรียมคว�มพร้อมถือเป็นด่�นแรกในก�รรับมือ
กับสถ�นก�รณ์ให้มีประสิทธิภ�พ ซึ่งจังหวัดสตูลได้มีก�รเตรียมคว�มพร้อมและรับมือ
กบั สถ�นก�รณโ์ รคระบ�ด COVID-19 ต้งั แตช่ ่วงเดือนมกร�คม ทเี่ รม่ิ มีข่�วก�รแพร่ระบ�ด
ในประเทศจีน โดยได้มีก�รเรียกหน่วยง�นต่�ง ๆ ท่ีเกี่ยวข้องร่วมกันห�รือเป็นครั้งแรก
เมื่อวันท่ี 17 มกร�คม 2563 ซ่ึงนับได้ว่�จังหวัดสตูลมีก�รติดต�มและให้คว�มสำ�คัญกับ
สถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดของโรค COVID-19 อย่�งรวดเร็วทันเหตุก�รณ์ รวมถึงก�ร
ประส�นตั้งรับล่วงหน้�ในก�รรับมือกับผู้ท่ีเดินท�งกลับจ�กประเทศม�เลเซียผ่�นช่องท�ง
ต่�ง ๆ ที่เป็นเขตติดต่อกับจังหวัดสตูล ในช่วงก�รเปิดด่�นชั่วคร�ว ในวันที่ 18 เมษ�ยน
2563 เพอ่ื ทยอยรบั คนไทยทแ่ี จง้ คว�มประสงคใ์ นก�รเดนิ ท�งกลบั ประเทศไทยกบั สถ�นทตู
และสถ�นกงสลุ ไทยในประเทศม�เลเซยี ซง่ึ ท�ำ ใหเ้ หน็ ถงึ ก�รตง้ั รบั กบั สถ�นก�รณไ์ ดเ้ ปน็ อย�่ งดี

2) กำากับวางแผน : อีกหน่ึงคว�มสำ�เร็จที่สำ�คัญในก�รรับมือกับสถ�นก�รณ์
ก�รแพรร่ ะบ�ดของ COVID-19 ในจังหวัดสตลู คือก�รมีผ้นู ำ�ทเี่ ข้มแขง็ คอยก�ำ กบั สัง่ ก�ร

รบั มืออย่างไร...ใหพ้ ืน้ ทปี่ ลอดภยั ไร้เชื้อ 13

และว�งแผนก�รด�ำ เนนิ ง�นต�่ ง ๆ เพอื่ ประส�นก�รท�ำ ง�นของหนว่ ยง�นต�่ ง ๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง
ในพ้ืนท่ีให้มีเอกภ�พและมีประสิทธิภ�พ ซึ่งนำ�โดยท่�นผู้ว่�ร�ชก�รจังหวัดสตูล รวมถึง
ก�รปฏิบัติง�นในฐ�นะประธ�นคณะกรรมก�รควบคุมโรคจังหวัดสตูล ก�รตัดสินใจออก
ม�ตรก�รต่�ง ๆ ผ่�นประก�ศและคำ�ส่ังของจังหวัดและคณะกรรมก�รควบคุมโรคติดต่อ
จงั หวดั สตลู เชน่ ก�รปดิ สถ�นทต่ี �่ ง ๆชว่ั คร�ว ก�รระงบั ก�รเดนิ ท�งเข�้ ออกพน้ื ทจ่ี งั หวดั สตลู
ม�ตรก�รก�รสวมหน้�ก�กอน�มัยหรือหน้�ก�กผ้� ตลอดจนก�รควบคุมก�รเข้�ออกท่ี
ด�่ นผ�่ นแดนถ�วร เปน็ ตน้ ทง้ั นย้ี งั รวมถงึ ก�รว�งแผนลว่ งหน�้ ทง้ั ในระยะสนั้ และระยะย�ว
เพอ่ื รบั มอื กบั ก�รเยยี วย�และฟน้ื ฟสู ภ�พเศรษฐกจิ ในพน้ื ท่ี ซง่ึ อ�จจะเปน็ ผลกระทบทต่ี �มม�
หลงั จ�กสถ�นก�รณก์ �รแพร่ระบ�ดของโรค COVID-19 คลคี่ ล�ยลง

3) ผ่านแดนคมุ เข้ม : เน่อื งจ�กจงั หวดั สตลู มีด�่ นผ่�นแดนถ�วร ซ่งึ เปน็ เขตพืน้ ที่
ติดต่อกับประเทศเพ่ือนบ้�น คือประเทศม�เลเซีย จำ�นวน 2 จดุ คอื 1.จดุ ผ�่ นแดนถ�วร
สตลู  (ท�่ เรอื ต�ำ มะลงั ) 2. จดุ ผ�่ นแดนถ�วรวงั ประจนั รวมไปถงึ จดุ ทอี่ �จเปน็ พนื้ ทเ่ี สยี่ งอย�่ ง
เก�ะหลีเป๊ะ ซ่ึงมีนักท่องเท่ียวทั้งช�วไทยและช�วต่�งช�ติเป็นจำ�นวนม�ก ซึ่งก�รเดินท�ง
ไปยงั เก�ะหลเี ปะ๊ จะตอ้ งโดยส�รโดยเรอื จ�กท�่ เรอื ป�กบ�ร�ในก�รเดนิ ท�ง จงึ ไดม้ กี �รก�ำ ชบั
และทำ�ก�รต้งั จุดคัดกรองผ้คู นบริเวณ ด่�นผ่�นแดนถ�วรท้งั 2 จุด รวมท้งั บริเวณท่�เรือ
ป�กบ�ร�และเก�ะหลเี ปะ๊ อย�่ งเขม้ ขน้ นอกจ�กนย้ี งั มกี �รควบคมุ ก�รเข�้ ออก (lock Down)
ในพ้นื ที่จงั หวดั สตลู ซ่ึงได้ด�ำ เนินก�รม�ตั้งแต่วนั ท่ี 3 เมษ�ยน 2563 สว่ นกรณคี ว�มจำ�เป็น
ต่�ง ๆ เช่น ก�รขนสง่ สินค้�ทยี่ ังคงเดินท�งไดต้ �มปกติ ในกรณขี องบุคคลทวั่ ไปนั้นจะตอ้ งมี
คว�มจำ�เป็นอย่�งยิ่งยวดในก�รเดินท�งเท่�น้ัน เนื่องจ�กบริเวณด่�นตรวจต่�ง ๆ จะมี
ผู้บัญช�ก�รประจำ�ในก�รควบคุมและพิจ�รณ�ก�รเข้�ออก ซึ่งถือเป็นอีกหนึ่งจุดแข็งใน
ก�รรกั ษ�พน้ื ทขี่ องจงั หวดั สตลู ใหป้ ลอดผตู้ ดิ เชอื้ ไดเ้ ปน็ อย�่ งดี เนอ่ื งจ�กจะเปน็ ก�รคดั กรอง
ผคู้ นก่อนเข้�ม�ในพน้ื ที่ ซง่ึ อ�จเป็นกลุ่มเสีย่ งตอ่ ก�รแพร่เช้อื ในพน้ื ทจ่ี งั หวดั ไดอ้ ีกท�งหน่ึง

4) เติมเต็มข่าวสาร : ก�รติดต�มข้อมูลข่�วส�รนั้นถือเป็นอีกหน่ึงปัจจัยท่ีสำ�คัญ
ในก�รก้�วข้�มสถ�นก�รณ์วิกฤติต่�ง ๆ เช่นเดียวกับสถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดของโรค
COVID-19 ในครั้งนี้ ท่ีจะต้องอ�ศัยคว�มร่วมมือจ�กทุกภ�คส่วน โดยเฉพ�ะประช�ชน
ในพ้นื ท่ี ก�รกระจ�ยคว�มร้แู ละข้อมูลข่�วส�รเพ่อื ก�รรับมือจึงเป็นส่งิ สำ�คัญ ซ่งึ มีช่องท�ง
ก�รสอื่ ส�รต�่ ง ๆ ม�กม�ย นอกจ�กประก�ศค�ำ สง่ั ทเี่ ปน็ ท�งก�รของหนว่ ยง�นร�ชก�ร หรอื
ก�รประก�ศต�มเสียงต�มส�ยในเขตพ้ืนที่ต่�ง ๆ ของจังหวัดสตลู แลว้ ช่องท�งก�รส่ือส�ร

14 รบั มอื อยา่ งไร...ให้พนื้ ทปี่ ลอดภยั ไร้เชื้อ

ทน่ี �่ สนใจ คอื ก�รใชป้ ระโยชนจ์ �กชอ่ งท�งก�รสอ่ื ส�รใหม่ ๆ ในเชงิ รกุ ของหนว่ ยง�นภ�ครฐั
เชน่ Facebook Page ตงั้ แตร่ ะดับผวู้ ่�ร�ชก�รจงั หวัดสตูล ส�ำ นกั ง�นส�ธ�รณสขุ จงั หวัด
สตูล สำ�นักง�นประช�สมั พนั ธจ์ ังหวดั สตูล เปน็ ตน้ ในก�รใหค้ ว�มรู้ต่�ง ๆ เชน่ ประก�ศ
ค�ำ สง่ั ต�่ ง ๆ ทง้ั ในระดบั ประเทศ และระดบั จงั หวดั ก�รร�ยง�นสถติ ผิ ตู้ ดิ เชอ้ื และสถ�นก�รณ์
COVID-19 แบบร�ยวนั รวมถงึ ม�ตรก�รปอ้ งกนั และก�รดแู ลตนเองส�ำ หรบั ประช�ชนทว่ั ไป
ก�รแนะนำ�วิธีก�รปรับตัวและปฏิบัติตนในช่วงสถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดของเช้ือ
COVID-19 ซึ่งจะเปน็ ก�รสร�้ งภมู คิ มุ้ กันในก�รดูแลตนเองของประช�ชนอกี ท�งหนง่ึ

5) ชดุ ปฏบิ ตั ิการเชงิ รุก : ผูว้ ่�ร�ชก�รจังหวดั สตูล ได้จัดให้มีทมี ชดุ ปฏบิ ตั ิก�รเพอ่ื
ทำ�ง�นเชิงรุกในพ้ืนที่ข้ึนม� เมื่อสถ�นก�รณ์ก�รแพร่ระบ�ดเริ่มส่งผลกระทบม�ยัง
ประเทศไทย โดยยกระดับก�รเฝ้�ระวงั ในพื้นที่จงั หวัดสตลู ม�กขน้ึ และเร่มิ มีก�รให้คว�มรู้
กบั พน่ี อ้ งประช�ชน โดยเฉพ�ะในพนื้ ทหี่ มบู่ �้ น ใหม้ กี �รนบั จ�ำ นวนบ�้ นเปน็ หลงั ค�เรอื น และ
ใหท้ มี ปฏบิ ตั กิ �รเปน็ ชดุ รบั ผดิ ชอบ จ�ำ นวน 1 ชดุ ตอ่ 10 หลงั ค�เรอื น ซง่ึ ใน 1 ชดุ ประกอบดว้ ย
อสม. และเจ�้ หน้�ทีค่ วบคุมโรคซง่ึ มีทมี ก�ำ นัน ผูใ้ หญ่บ�้ น ตำ�รวจ และแพทย์ เป็นต้น ทจ่ี ะ
คอยดแู ลก�รกกั ตัวของผทู้ ี่เดินท�งม�จ�กพน้ื ท่ีเส่ยี งต่�ง ๆ พร้อมทัง้ แนะน�ำ วิธีก�รปอ้ งกัน
และรกั ษ�สขุ ภ�พในชว่ งวกิ ฤตกิ �รแพรร่ ะบ�ดของโรค COVID-19 อย�่ งถกู วธิ ี ทงั้ นยี้ งั ท�ำ ให้
ได้เห็นก�รขับเคล่ือนง�นและดูแลประช�ชนในระดับพื้นที่อย่�งมีประสิทธิภ�พ ผ่�นกลไก
ก�รท�ำ ง�นของรัฐ ท้ัง อสม. กำ�นัน ผู้ใหญบ่ �้ น ในก�รประส�นก�รทำ�ง�นร่วมกันไดอ้ ย�่ ง
ชดั เจน โดยเฉพ�ะ อสม. ทเี่ ปน็ ทพั หน�้ ในพนื้ ทใี่ นก�รสง่ ตอ่ คนในพน้ื ทหี่ มบู่ �้ นสโู่ รงพย�บ�ล
ตง้ั แตร่ ะดบั ต�ำ บล อ�ำ เภอ และจงั หวดั ซงึ่ ห�กส�ม�รถท�ำ ใหเ้ ปน็ ง�นประจ�ำ ได้ กจ็ ะส�ม�รถ
ใช้กลไกก�รทำ�ง�นของรัฐในระดับพื้นท่ีได้อย่�งสมบูรณ์ ระบบส�ธ�รณสุขก็จะมี
ประสิทธิภ�พม�กข้ึน

6) ทกุ ภาคสว่ นร่วมมือกนั : ก�รจะผ�่ นพ้นวิกฤติหรอื สถ�นก�รณ์ต่�ง ๆ ไปไดน้ ั้น
จ�ำ เปน็ ตอ้ งอ�ศยั คว�มรว่ มมอื จ�กทกุ ภ�คสว่ น มใิ ชเ่ พยี งแคห่ นว่ ยง�นภ�ครฐั เท�่ นน้ั แตต่ อ้ ง
อ�ศยั ก�รบรู ณ�ก�รก�รท�ำ ง�นรว่ มกนั ของภ�คสว่ นต�่ ง ๆ ในพน้ื ทจ่ี งั หวดั สตลู ทงั้ ภ�คเอกชน
ภ�คประช�สังคม และประช�ชนในพื้นท่ี รวมทั้งหน่วยง�นในสังกัดกระทรวงก�รพัฒน�
สังคมและคว�มม่ันคงของมนุษย์ในพ้ืนที่จังหวัดสตูล (One Home) ก็มีส่วนสำ�คัญใน
ก�รขับเคล่ือนภ�รกิจต่�ง ๆ และพร้อมใจให้คว�มร่วมมือกัน ในก�รปฏิบัติต�มม�ตรก�ร
ต�่ ง ๆ ให้เป็นไปในทศิ ท�งเดยี วกัน

รบั มอื อยา่ งไร...ใหพ้ ้ืนทปี่ ลอดภยั ไรเ้ ช้อื 15

บทสรปุ

จ�กปัจจัยคว�มสำ�เร็จท้ัง 6 ประก�รข้�งต้นส่งผลให้คว�มสำ�เร็จในก�รรับมือจ�ก
สถ�นก�รณ์ COVID-19 ในครั้งน้ีได้เป็นที่ประจักษ์และมีคว�มชัดเจนม�กยิ่งข้ึน เม่ือศูนย์
บรหิ �รสถ�นก�รณแ์ พรร่ ะบ�ดของโรคติดเชื้อไวรสั โควดิ -19 (ศบค.) ได้ปรบั ใหจ้ งั หวัดสตูล
อยใู่ นกลมุ่ จงั หวดั ทไี่ มม่ ผี ปู้ ว่ ยโรค COVID-19 โดยสรปุ ร�ยง�นสถติ ผิ ตู้ ดิ เชอ้ื ล�่ สดุ ของจงั หวดั
สตูล ประจำ�วันที่ 22 เมษ�ยน 2563 พบว�่ เปน็ กลมุ่ ผเู้ ดินท�งกลบั จ�กอินโดนีเซีย 26 คน
มผี ตู้ ดิ เชอื้ ยืนยัน 18 ร�ย รกั ษ�ตวั อยู่ในโรงพย�บ�ลสน�ม 13 ร�ย โรงพย�บ�ลสตูล 4 ร�ย
โรงพย�บ�ลสงขล�นครนิ ทร์ 1 ร�ย สว่ นอีก 8 ร�ย แพทยไ์ ดอ้ นญุ �ตให้กลบั บ้�น โดยให้
ถือว่�กลุ่มด�วะห์จ�กอินโดนีเซียน้ัน เป็นกลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับเช้ือม�จ�กต่�งประเทศ ไม่ได้มี
ก�รติดเชอ้ื ในจังหวดั สตูลแต่อย�่ งใด

จ�กก�รศกึ ษ�ก�รรบั มอื จ�กสถ�นก�รณก์ �รแพรร่ ะบ�ดของโรค COVID-19 ในพนื้ ที่
จงั หวดั สตลู ในครงั้ นี้ ไดร้ วบรวมขอ้ มลู ในสว่ นต�่ ง ๆ ไว้ เพอ่ื คน้ ห�ปจั จยั ทนี่ �ำ ไปสคู่ ว�มส�ำ เรจ็
ของจังหวดั สตลู ทัง้ นีเ้ พือ่ เปน็ พน้ื ทต่ี ัวอย�่ งสำ�หรับก�รศกึ ษ�แนวท�งในก�รรบั มอื ในวกิ ฤติ
หรอื สถ�นก�รณใ์ นลกั ษณะเดยี วกนั นใี้ นอน�คตข�้ งหน�้ ในพนื้ ทอี่ นื่ ๆ และเพอ่ื เปน็ บทเรยี น
ของคว�มสำ�เร็จของหน่วยง�นภ�ครัฐ ภ�คเอกชน ประช�สังคม และประช�ชนช�วจังหวดั
สตลู ไดศ้ กึ ษ�และภ�คภูมใิ จตอ่ ไป

ข้อมลู ณ วันที่ 1 พฤษภ�คม 2563

16 รบั มืออย่างไร...ใหพ้ น้ื ท่ีปลอดภยั ไรเ้ ชื้อ

ผ้บู ริหารจงั หวัดสตลู

น�ยวีรนนั ทน์ เพ็งจันทร์ ผวู้ ่�ร�ชก�รจังหวดั สตลู
น�ยศักด� วทิ ย�ศิริกลุ รองผ้วู ่�ร�ชก�รจงั หวดั สตลู
น�ยศกั ระ กปลิ ก�ญจน์ รองผวู้ �่ ร�ชก�รจงั หวดั สตูล

หนว่ ยงาน One Home พม.จงั หวดั สตลู

น�งส�วบุณยวรี ์ ลุม�ดกมลพนั ธ์ พัฒน�สงั คมและคว�มม่ันคงของมนษุ ยจ์ งั หวดั สตลู

น�งวิไลวรรณ สวุ รรณรกั ษ� ผปู้ กครองนคิ มสร�้ งตนเองพฒั น�ภ�คใต้ จงั หวดั สตลู

น�ยอูม� หะยีมะเก๊ะ หัวหน้�บ้�นพกั เด็กและครอบครัวจงั หวัดสตลู

น�งส�วจณิ หภ์ ิส� นคิ มประศ�สน์  ผู้อำ�นวยก�รศูนยค์ ุม้ ครองคนไรท้ ่ีพ่ึงจงั หวัดสตลู

รับมืออยา่ งไร...ให้พ้นื ทปี่ ลอดภัยไร้เชอ้ื 17

คณะผ้จู ัดทำา

หนว่ ยงาน
ส�ำ นกั ง�นสง่ เสรมิ และสนบั สนุนวชิ �ก�ร 11

คณะผู้จดั ทำา

น�งส�วสุภ�ภรณ์ ณ นคร ผู้อ�ำ นวยก�รส�ำ นักง�นสง่ เสริมและสนับสนนุ วิช�ก�ร 11

น�ยวรวทิ ย์ โพธข์ิ �ว นักพัฒน�สังคมชำ�น�ญก�รพิเศษ

น�งไลล� รอเกตุ นักพัฒน�สังคมชำ�น�ญก�รพิเศษ

น�งส�วพิม�นม�ศ สุวรรณ นกั พฒั น�สังคมช�ำ น�ญก�ร

ผเู้ ขยี นบทความ นักพัฒน�สงั คม
น�ยอสั ฮ� ก�รี

ออกแบบและจดั พิมพ์ ไอคิว มีเดีย 089-4660752
จำานวนพมิ พ์ 200 เล่ม

18 รบั มืออย่างไร...ใหพ้ ื้นท่ปี ลอดภยั ไรเ้ ชอ้ื

รบั มืออยา่ งไร...ใหพ้ ื้นทป่ี ลอดภยั ไรเ้ ชื้อ 19

20 รบั มอื อย่างไร...ใหพ้ ้นื ทปี่ ลอดภยั ไรเ้ ชอ้ื